NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang. Zaterdag 3 November 1888. No. 1638,
ADVERTEÏTTIÉH:
STADSNIEU W S.
Toestand der gemeente Haarlem in 1887.
ABONNEMENTSPRIJS:
HAARLEM'S DAGBLAD
▼on 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangeuomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
J. B. AfïS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Pubiicite Etrangère G. L. DATJBE Co., JOH. F. JONES, Sucr., Pariji, 31bts Faubourg Montmartre.
Haarlem, 2 November.
Door B. en W. ie Donderdag uit
spraak gedaan omtrent de gunning
van de aanbesteding der levering
van de benoodigde uniformen enz.
ten behoeve van de dienstdoende
schutterij en het gemeentelijk mu
ziekkorps, van 1 Januari 1889 tot
31 December 1891. Gegund is aan
L. A. en F. L. Kattenburg Co.
le perceel eene schutters korte jas
met schouderpassanten voor f 8,90
eene dito laken pantalon vo r f4,90;
eene halsdas f 0,35 2e perceeleene
onderofficiers korte jas met echou-
derpassanten, doch zonder chevrons,
voor f 15eene muzikanten korte
jas met zilveren galon voor f 16.75
eene laken pantalon voor onderof
ficieren en muzikanten voor f 8,74
aan W. L. Kuypers, 3de perceel,
2 klaverbladen voor elke muzikan-
tenjas voor f 2,90een onderoffi
ciers of muzikanten sjako voor
f4.40; een schutters-sjako voor
f 2,75 een pluim voor muzikanten
sjako voor f 2,20 en een onderoffi
ciers kwartiermuts voor f2,60.
De heer dr. C. Ekama, genees
heer te dezer stede, ontving Don
derdag een vleiend schrijven van
het college van Burg. en Weth.
dezer gemeente, bevattende eeu ge
lukwensch ter gelegenheid van zijne
vijf-en-twintig-jarige vervulling van
de betrekking van gemeentelijk ge
neeskundige.
Gedurende de maand October
is het Museum van Kunstnijver
heid alhier door 688 personen be
zocht.
Bij de gehouden stemming op 30
October ter verkiezing van 24 ge
machtigden in het kiescollege der
Nederd. Herv. gemeente alhier, zijn
de candidaten der ICiesvereemging
«Evangelie en Belijdenis» allen ge
kozen. Het hoogste aantal stemmen
op een der candidaten van «E. en
Bel», bedroeg 693; het hoogste
aantal stemmen een één der candida
ten van den «Protestantenbond» 621.
In het perceel aan de Nieuwe
Groenmarkt no. 17 alhier, is een
dépót gevestigd van het Weener-
brood, een fijnere broodsoort, welke
gebakken wordt in de fabriek de
«Volharding».
L
Aan het verslag- van den toestand der
gemeente Haarlem over het jaar 1887 ont-
leenen wij de volgende bizon der heden
Bevolking. De bevolking bestond
op SI December 1886 (behalve het gar
nizoen en de bevolking der gevangenis) uit
47.354 personen (25.387 v. en 21.967 m.);
zij vermeerderde in 1887 door geboorten
met 1701 en door vestiging met 3570,
verminderde door overlijden met 932 en
door vertrek met 3018. De vermeerdering
bedroeg derhalve per saldo 1321 en de
bevolking bedroeg op 81 December 1887
48.675 personen (22.589 m. en 26.086 v.)
Hierbij moet nog gevoegd worden, volg.
kon. besl. van 27 Juli 1887 (Stbl. no.
142) de bevolking van het garnizoen (943)
van de gevangenis (12) en van bet krank
zinnigengesticht (18) zoodat de tot. bev.
was op 31 Dec. 1887 49.648 personen
(23.459 m., 26.189 vr.) Er zijn in 1887
18 huwelijken minder gesloten dan in
1886, 19 kinderen minder geboren, 9
personen minder overleden. Het getal bui
ten echt geboren kinderen was in 1887
40, zijnde 19 minder dan in 1886. De
sterfteverbouding was 1 op ruim 53 zielen
tegen 1 op 50 in 1886. Bij de gesloten
huwelijken werd bij 5 door den man en
bij 7 door de vrouw verklaard, dat zij
de schrijfkunst niet verstonden.
Er werden bij den ambtenaar van den
Burgerl. Stand erkend 5 buiten huwelijk ge
boren kinderen en bij huwelijk erkend en
gewettigd 23 in onecht geboren kinderen.
Er werde" ingeschreven 4 echtscheidin
gen es ééu brief van wettiging van een kind.
De sterkte der godsdienstige gezindhe
den was als volgt:
Nederlandsche Hervormden Eransche
of Walschen 297, Engelschen of Presbyte
rianen Anglicanen of Episcopalen
Evangelisch Lutherschen Hersteld
üoogsgezinden Remonstranten 174,
Moravische Broeders 87, Christelijk Ge
reformeerden 884, Room8ch-Katholieken
14968, Oud-Roomschen 76, Gem. van
Zeve«de-dags Baptisten 17, Nederlandsche
Israëlieten 714, Portugeesche en tot
geene der gemelde gezindheden
(Van de met aangeduide gezindheden
is de sterkte nog niet volledig opgegeven.)
Verkiezingen. De kiezerslijs
ten werden den 25en April gesloten. Het
getal kiezers beliepa. voor leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal 1362;
b. voor leden der Pro vine. Staten 1358;
c. voor leden van den Gemeenteraad 2098.
Geene vragen of beslissingen over de kie
zerslijsten of de gehouden verkiezing zijn
te vermelden.
Gemeentebestuur. In 1887
had de verkiezing plaats ter voorziening
in de periodieke aftreding van acht leden,
met den eersten Dinsdag der maand Sep
tember.
Nog had eene verkiezing plaats van een
lid dezer vergadering ter vervulling van
de vacature ontstaan door het overlijden
van den heer A. L. Dyserinck en van
die ontstaan door het bedanken van den
heer mr. R. H. J. Gallandat Huet.
Archieven.
Wat betreft het archief vóór
18 13.
Het archief bevindt zich in goede orde
en verkeert in alleszins bevredigenden toe
stand. Er wordt zorg voor gedragen, dat
wat herstelling vereischt, wordt verbeterd
en geene gelegenheid laat men voorbijgaan,
om «e verzamelingen aan te vullen en te
vermeerderen.
In het afgeloopen jaar werden weder
velerlei en zeer uiteen lo open de nasporin-
geu in het archief gedaan, ten behoeve
van onderscheidene belanghebbenden in
het binnen- en buitenland. Nog al dikwijls
konden bevredigende inlichtingen worden
verschaft, somtijds echter werden vragen
gedaan, waarop geen afdoend antwoord
was te geven.
Er is voortgegaan met het afschrijven
der oude doop-, trouw- en begrafenisboe
ken, waarmede men in teruggaande orde
nu is gekomen tot omstreeks het jaar
1700. Hoewel op verre na niet voltooid,
is dit belangrijke werk dus weder eene
schrede vooruitgekomen.
Velerlei waren de vermeerderingen der
verzamelingen van het eigenlijke archief,
der teekeningen en prenten.
Donderdagavond is door de po
litie alhier aangehouden Gerrit Dirk
Jan Zuiderhoek, oud 27 jaren, ge
boren te Haarlemmermeer, wiens op
sporing en aanhouding was verzocht
door den commissaris van politie te
Schiedam, alwaar hij in vereeni-
ging met Hubertus Henricus Johan
nes Terwinkel oud 34 jaren, gebo
ren te Almelo1/so aandeelen in
loteD van de antwerpsche leecing
van 1887 had verkocht, valechelijk
onderteekend met den naam J.
du Bois. Laatstgenoemde heeft zich
uit de voeten gemaakt. Ook in deze
gemeente hadden zij k 25 cent per
stuk gelijke loten verkocht, die in
beslag zijn genomen.
Arrondissements-Itechtbank
TE HAARLEM
Zitting van I November 1888.
Heden werd voortgezet de geschorste
zaak van H. M., beschuldigd van onder
bedriegelijke voorwendsels turf te hebben
verkregen van H.
Driemaal achtereenvolgens had M. 1000
turven gehaald bij H. voorgevende dat
een heer ze hem besteld had. Hij liet
briefkaarten zien, onderteekend door dien
heer, en verkreeg op die wijze te zamen
10.000 turven.
z/Ik heb met die briefkaarten niets te
maken/', zegt bekl. //Dat deed 3." (zijn
medebeklaagde.)
//Neen," zegt getuige, M. was er wel
degelijk bij, toen J. mij die briefkaart
liet zien.//
De turf kocht bekl. voor f5.25 en ver
kocht ze voor f 4. Nu eens heette J. pa
troon en M. de knecht, dan weer was de
verhouding andersom.
J. is inmiddels wegens meineed in deze
zaak veroordeeld tot 9 maanden gevang,
en in hooger beroep tot 4 maanden.
Voor bekl. M. requireert de subs. off.
v. just, veroordeeling tot 9 maanden gev.
Gebroeders P. zijn beschuldigd twee
karren op de Leidschevaart in het water
te hebben geworpen. Deze zaak werd eer
tijds geschorst, daar twee getuigen van
meineed werden verdacht. Tegen een hun
ner werd een instructie geopend, doch
zonder resultaat.
Daar nu slechts één getuige, v. d. V.,
de aanklacht bevestigt, acht de subs. off.
v. just, het bewijs niet geleverd en requi
reert vrijspraak der beklaagden, met eene
scherpe vermaning.
De verdediger, mr. Th. de Haan Hugeu-
holtz, vestigt de aandacht op de ongeloof
waardigheid van den eenen getuige, die
zich zeven jaar geleden in een andere zaak
vakchelijk als dader had opgegeven. Plei
ter concludeert eveneens tot vrijspraak.
Daarna komt voor G. T., arbeider aan
de stadsreiniging te Utrecht, beschuldigd
van op den 13en Sept. een onbewoond
huis te Beverwijk in brand te hebben ge
stoken. Het huis behoorde aan zijn oom, den
tapper J. v. d. Berg te Utrecht. Daartoe had
hij de behangen wanden, de vloeren en
de trap met petroleum overgoten en ge
poogd den boel aan te steken met een
stuk lampenkatoen, dat hij met een lucifer
in brand gestoken en op den vloer der
voorkamer tegen den behangen wand had
aangelegd. Inderdaad brandde dientenge
volge een gat in den vloer, maar door
vochtigheid of andere oorzaken verspreidde
zich het vuur niet verder.
Beklaagde erkent het feit. Hij is over
een schutting geklommen en door een
raam binnengekomen. //Het was mijn be
doeling niet om het huis in brand te ste
ken, maar om het in een slechten naam
te brengen. Ik ging per spoor van Utrecht
naar Amsterdam, vandaar naar Haarlem
en toen wandelde ik naar Beverwijk waar
ik in den nacht aankwam.//
Bekl. heeft een hekel aan zijn oom,
zegt hij.
De brigadier-majoor van Wingerden
vond in een bedstede een ledige varkens
blaas, waarin petroleum was geweest, be
nevens een kroes die blijkbaar gediend
had om de petroleum uit te gieten.
T., die het huis had gehuurd, ging er
's morgens naar kijken. Het zijraam aton
open. Den volgenden dag werd hij ge
waarschuwd, dat er brand was geweest.
Getuige J. v. d. Berg, de eigenaar van
het huis, deelt mede, dat bekl. in de
laatste 14 dagen eiken avond een glas bier
bij hem kwam drinken. De verhouding
was dus iu den laatsteu tijd vriendschap
pelijk, vroeger was er wel eens oneenig-
heid geweest.
Denzelfden avond van den brand was
hij nog bij get. aan huis geweest. Hij
had hem een blaas geleend en een mandje,
hetzelfde waarin hij de blaas heeft ver
voerd.
Get. kan geen enkele aanleiding den
ken, waarom hij het huis in brand gesto
ken heeft.
De subs. off. v. just, wijst erop, dat
get. de geheele waarheid moet zeggen. Heb
je het zelf niet gedaan vroeger heb
je getracht het huis voor f 1600 te ver-
koopen, maar dat ging niet. Het was voor
f 3500 geassureerd, je zou dus een aar
dige winst gemaakt hebben.
Dit ontkent getuige.
Alles zat in het mandje, zegt de Ambt.
van het O. M. dat is toch wei heel zon
derling. Vodden, blaas, papier alles. Bo
vendien is het wel vreemd, dat bekl. zoo
precies wist, waar het huis stond, daar
hij in 5 jaar niet te Beverwijk was geweest.
Hij heeft zeker inlichtingen gehad van get.
v. d. B,
Bekl. heeft voorgegeven dat hij de pe
troleum in Haarlem had gekocht. Onder
zoekingen dienaangaande hebben evenwel
niets daaromtrent uitgebracht. De verkla
ringen omtrent het mandje en de blaas
zijn zeer tegenstrijdig.
Juffrouw van den Berg wil den eed liever
niet doen, hetgeen haar toegestaan wordt
daar bekl. een volle neef van haar is.
Waarom ontkende je dat je het mandje
kende
Ik schrikte ervan, antwoordt get.
Waarom schrikte je ervan? je wist niet
eens dat er brand was geweest. Maar jullie
wist dat je neef het huis in brand zou
steken eu daarom schrikte je, toen de
veldwachter het je liet zien. De veldwach
ter had niet eens van een brand gespro
ken.
Get. en haar man hebben aan den rech-
ter-commissaris gezegd dat ze Tollenaar
dadelijk verdachten van den brand te heb-
3P 'Ztt U IIiIiSTO JSC.
Een verhaal uit den amerikaanscken hwqeroorlog.
66) XXXVIIe HOOFDSTUK.
CARL HOUDT Z IJ N -WOORD.
Ljsander wreef zich zachtjes over den gekwetsten slaap>
en scheen zeer verwonderd te zijn.
Maar hoe is zij hier gekomen?
De menschen, die wij het hol zagep binnengaan, waren
uwe echtgenoote en Toby.
Wat is dat? Toby gaf hem een flesch.
Het is water; gij kunt nu een weinig drinken. Ik
heb u goed opgepast, zeide Carl vriendelijk, terwijl bij
Lysander de flesch voorhield.
In plaats vaa te drinken, beproefde Lysander op te staan.
Woedend wierp hij met de eene hand de flesch van zich.
en met de andere greep hij naar zijn pistool.
Wat wilt gij? vroeg Carl vriendelijk.
Lysander, die te vergeefs naar zijn pistool zocht, mom-
p 1deMij wreken I
Het is goed, zeide Carl. Over dat punt zullen
wij eens verder spreken. En terwijl hij het pistool uit
zijn eigen zak haalde, hield hij het Sprowl koelbloedig voor.
Lysander voelde naar zijn sabel, die was ook weg, hij
mompelde: Schurk!
Als er van een schurk sprake is, dan zijt gij er eeu,
antwoordde Carl. Houd u nu maar bedaard, eu herinner
u maar, dat toen ik uw gevangene was, ik ook bedaard
was. Had ik toen geen handboeien om? Herinnert gij u
niet dat ik mijn boterham heb meegenomen? Welnu, ik heb
mij toen zeer vergist, want ik heb bij ongeluk deze hand
boeien meegenomen.
Cari haalde de boeien voor den dag. Op dat oogenblik
kwamen Penn en C-djo binnen, en daar Lysander ben be
merkte, onderging bij zijn lot met veel lijdzaamheid. De
handboeien werden hem aangelegd, terwijl Carl hem met
het pistool in de hand bewaakte.
XXXVIIIe HOOFDSTUK.
LIEFDE IN DB WILDERNIS.
Cudjo was zeer vertoornd toen hij vreemdelingen in het
hol ontmoette. Hij was spoedig verzoend met de tegen
woordigheid van Viginia's zuster, maar niet met die van
Lysander. Om hem weer in een goed humeur te brengen,
gaf Carl hem de sabel, die de edele kapitein had ge
dragen, ten geschenke. Cudjo ontvirg het wapen met groote
vreugde en hij maakte den gordel dadelijk om zijn lijf vast;
het kwam er bij hem volstrekt niet op aan, of hij de schede
aan den goeden of aan den verkeerden kant droeg; een
sabel was een sabel en bij droeg haar op eene zeer
zonderlinge en belachelijke wijze, terwijl hij het door het
vuur verlichte deel van het hol op en neer liep, tot groote
afgunst en ergernis van den ouden Toby, tot hevige woede
van Lysander en tot groot vermaak van de overigen.
Penn vertelde in dien tusechentijd aan zijne vrienden de
6ebeurtecissen van dien avond. Hij was met de negers naar
de kloof gegaan, om het paard en den dooden ruiter te
begraven. Terwijl zij werkten had hij de wacht gehouden, de
man was reeds begraven, en zij waren bezig een kuil voor
het paard te delven, toen men de soldaten zag aankomen,
en zij hadden toen in de nabijheid eene schuilplaats gezocht.
Wij wachtten geduldig, zeide Penn, tot zij hun werk ge
ëindigd hadden, en weor naar boven klauterden; toen klom
men wij hen na. Wij zagen een groot aantal soldaten onder
de struiken liggen, en kroopen er dicht genoeg bij, om te
kannen verstaan, wat zij zeiden. Zij wilden het hol bij
verrassing innemen, en zij hadden zooeven een bevel ont
vangen, om dieper in het gebergte door te dringen. Zij ver
trokken zonder bijna eenig gerucht te makeD, en verdwe
nen tusscben dr donkere heesters. Pomp is hen nu achterna,
hij heeft zijne buks meegenomen, en wij zullen van hem kun
nen hooren, of zij van richting veranderd zijn, en het hoi
te dicht zijn genaderd.
Penn was zijn geweer komen halen. Het was hetzelfde,
dat Griffin had laten vallen, toen deze ongelukkige muiter
op het punt stond Penn mat de bajonet te doorboren. Hij
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco dooi het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zou- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. ^Telefoonnummer 122.
IHrectcuren-UJtgcvers -B C. FEERKBOIMI en