Haarlem's Dagblad | 1888 | 23 november 1888 | pagina 5

Haarlem's Dagblad

BIJVOEGSEL

Zitting Tan "Woensdag 21 November.

BEHOORENDE BIJ

VAN

VRIJDAG 23 MOVE BES 1888.

GEislEiülTEP.&AD,

Aanvang 1 uur. Gesloten te 5 Vs ure.

Afwezig met kennisgeving de lieer F. L. Kist.
Ue notulen uer vorige zitting worden gelezen
en goedgekeurd. Ingekomen zijn de navolgende
stukken

Brief van den lieer H. J. Sclioiten, Iioudeude
dankbetuiging voor de liem gezonden gelulcwen-
achiug bij zijn 25-jarig lidmaatschap van de mu
seum-commissie.

Uitnoodiging van «Weldadigheid naar Vermo
gen" tot de vergadering op Vrijdag 23 dezer.

Brief armbestuur, tarief onderstaud. Id. Ar-
mencommissie omtrent verordening.

Voordrachten vacatures curatoren gymnasium
en commissie van toezicht lager onderwijs.

Aan de orde is thans voortzetting van de be
sprekingen over het voorstel van 15. en W., be
treffende de gronden der huiten-societeit.

Voorstel van B. en W. over de gronden der
buiten-societeit, met adres van B. Pinédo.

en een voorstel der sociëteit «Trou moet Blijc-
ken, luidendo als volgt:

Aan Burgemeester en Wethouders
der gemeente Haarlem.

Haarlem, 12 Mei 1887.
a In antwoord op Uwe missive van-18 April 11.
imo. 99, heiben wij de eer U te berichten, dat
na ernstige overweging en herhaalde conferen

11 tien met Uw college, in de vergadering van
"hoofden, gehouden op heden den I2en Mei dezes
ngaarsbesloten is de volgende aanbiedingen tot
■liet behoud, der Buiten-Societeit en hare gron
dden te doen, in verband met het aan den Raad

dezer gemeente gericht schrijven van den 27 en
uMa -rt jl.

ulo. als jaarlijlcsche vaste huur te betalen den
uprijs vastgesteld bij raadsbesluit van den 25en
tiApril jl. no 18, zijnde per centiare 10 centen
„voor onbebouwden en 20 centen voor bebouwden
ugrond.

2oToegang tot den grond en de gebouwen
en gebruikmaking van het mobilair, aan het
u publiek te verleenen op den Woensdag, B onder -
udag en Vrijdag van elke week, gedurende de
umaanden Mei tot November,

u3o. Op bovenbedoelde dagen dien toegang te
uverleenen

„a. op seizoenkaarten a f5.voor hoofden
uvan gezinnen en alleen-wonende personen;

i/b. op seizoenkaarten «ƒ1.voor huisgenooten
uvan houders van de kaarten sub a vermeld;
a c. op dagkaarten a f0.25 per persoon
ti Aan kinderen beneden 10 jaar wordt geen
utoegang verleend.

"éo. 40 °/0 van de bruto-ontvangst van bo
vengenoemde kaarten te storten in de gemeen-
utelcas.

u5o. Op een der dagen, op loelke het publiek
••toegang heeft in elk der maanden Juni, Juli en
uAugustus, telkens eene muziekuitvoering te doen
Hgeven, waarbij hoofden zich voorbehouden den
uprijs der dagkaarten op 50 cents te brengen.

a6o. Aan het gemeentebestuur de bevoegdheid
ute verleenen op da/j^n, waarop het publiek toe-
mgang heeft, op het terrein der Buiten-Societeit
muziekuitvoeringen te doen gevenin overleg
umet hoofden der Sociëteit.

7oAan personenwier tegenwoordigheid
hhoofden, in het belang der goede orde minder
"Wenschelijk voorkomt, den toegang te weigeren
a of deze van het terrein te doen verwijderen.

h8o. Deze overeenkomst met de Sociëteit u Trou
•moet Blij eken a aan te gaan voor den tijd van
u20 jarenevenwel met dien verstande, dat dit
acontract telken 5 jaren door de Sociëteit kan

worden opgezegd, mits daarvan één jaar ie voren
'•schriftelijk kennis gevende.

u9o. Bat wanneer mocht blij'-.en dat vergroo-
uting van het terrein noodzakelijk mocht worden
vde Raad dezer gemeente genegen zal worden
ubevonden de daartoe benoodigde oppervlakte
ut eg en het alsdan geldend tarief in huur af te
•staan.

a Hoofden vleien zich dat deze nautolceurig
omschreven plannen en voorstellen den Raad
uUwer gemeente vrijheid zullen geven, alsnog
aan het door hoofden gedane verzoek te vol-
udoen.

•Hoofden der Sociëteit voornoemd,
•(get.) Fr. LIEFTINCK, Keizer,
W.P.TEBING VAN BERKHOUT
Vaandrig

B. en W. adviseeren op het adres van den
heer Pinédo afwgzend te beschikken, omdat in
de wijze waarop deze zijne plannen ten uitvoer
zou willen brengen, zooveel moeilijkheden en
bezwaren liggen, dat het in strijd zoude zgn met
het gemeentebelang, deze aan te nemen.

Wel zegt adressant dat hij, ingeval de Raad
zijn voorstel niet mocht willen aannemen, de
voorwaarden tegemoet ziet waaronder de Raad
den grond wel zou willen gunnen, maar B. en
W. me.-nen, dat er geen aanleiding bestaat om
met uitsluiting van anderen aan den heer Pinédo
een cahier de charges aan te bieden.

Meer ingenomen zijn B. en W. met het voor
stel der -soc «Trou moet Blycken.n Hot ontwerp
besluit door het college van B. en W. aan den
Raad ter bekrachtiging voorgedragen, luidt in
zijn geheel aldus:

Burgemeester en Wethouders op te dragen:
lo. aan den heer Pinédo voornoemd te be
richten, dat zijn verzoek, in verband met de
nader door hem gedane voorstellen, niet voor
inwilliging vatbaar is;

2o. in vereeniging met hoofden der soc. voor
noemd, zoo noodig daarloe gemachtigd door de
algemeen e leden-vergadering dier soc., een ont
werp op te maken eener nieuwe hunr-overeen-
komst op het voetspoor van het schrijven van

12 Mei jl., evenwel met deze wijzigingen

dat de terreinen en lokalen der soc. gedurende
de maauden Mei tot November, in plaats van
dos Donderdags, des Zondags voor het publiek
geopend zijn,

dat do onder No. 9 in gemeld sobrijven ver
melde, eventueel benoodigde, oppervlakte gronds,
door den gemeenteraad zal worden bepaald,

en de on'werp-overeenkomst aan dezen ter
nadere goedkeuring worde gediend.

Sn eitjes. In de vorige vergadering heb ik
mijn amendement teruggenomen, in de hoop
daardoor de discussiën tc bekorten, wanneer de
heer Stolp had willen overnemen een deel van
mijn amendement over den tijd der verhuring.

Dit heeft de heer Stolp niet gedaan en daarom
neem ik de vrijheid mijn amendement opnieuw
in te dienen.

De heer Sneltjes licht daarop zijn amendement
toe als volgt:

M. de V. Het Voorstel van B. on W. strekt
in punt 1, om te verklaren dat de Gemeente
raad op de voorstellen van den heer Pinédo niet
kan ingaan, dat zij die zoo bezwarend acht voor
de gemeente, dat zij verdere onderhandelingen
als onnoodig beschouwen. In eene vorige ver
gadering is aan B. en W. opgedragen hooiden
der soc. «T. M. B.« to berichten dat zij nadere
voorstellen zouden doen waarbij het publiek toe
gang zou hebben en dat de Raad bereid was deze
in overweging te nemen.

Ik zal mijn best doen die voorstellen te bespre
ken. Wat zal het gevolg zijn wanneer het voor
stel door hoofden gedaan, wordt aasgenomen?
Dit kan naar mijne meeuiug hebben twee
gevolgen. Ten eerste dat er voor f 5 geen huiten
leden komen en dat er van de dagkaarten voor
25 cents weinig gebruik wordt gemaakt en dat
de tegenwoordige leden buitenleden worden voor
f 5het tweede geval is, dat er een groote
stroom van buitenleden voor f 5 komen en velen
vun de dagkaarten gebruik maken. Wat zal het
gevolg daarvan zijn? Ik kan mij voorstellen dat
de aandrang zoo verbazend groot wordt, dat de
eigenlijke leden geen plaats zullen overhouden.
Dan zal blijken dat het terrein der soc. to klein
is en zullen de hoofden meer grond aanvragen
en zal de Raad dat naar mijne meening moeten
toestaan, want in den considerans staat dat de
Gemeenteraad bereid zal worden gevonden dat
toe te staan. ïk geloof niet M. de V., dat de
Raad wél zal doen daar meer grond af te staan.
Als hij op die plek iets wilde doen zou het moe
ten zijn den toegang ruimer maken voor hot
publiek verkeer, niet kleiner.

Dit zijn de overwegingen die mij geleid heb
ben tot het resultaat," dat de voorgestelde rege
ling na overwogen te zijn, niet aannemelijk is
voor de sociëteit, noch voor de gemeente. De
eerste niet, omdat als er verbazend veel toevloed
komt, zoodat de gemeente er voordeel bij heeft,
de soc. vanzelf zal vervallen en de Leden
niet meer komen. De financiëele toestand der
soc. zal daardoor achteruitgaan, want de Leden
die zij dan verliest hatalen eene groote contributie
en zij zal aan bijdragen van f5 en 25 ets.
niet zooveel ontvangen dat de flnanciëoie toe
stand bleef zooals hij is.

U heeft gezegd M. de V. dat U het terrein
toegankelijk wilde stellen voor iedereen. Maar er
zijn in die buurt zooveel terreinen verhuurd, die
niet voor anderen toegankelijk zijn. Dit kan der
halve niet ernstig gemeend zijn. Ik acht het in
het belaug der gemeente, dat eene dergelijke in
richting in de gemeente bestaan blijft en bloeit,
omdat de soc. daar voor menschen van allen
raag en stand veel genoegen oplevert om de vele
muziekuitvoeringen die zij geeft. Om al die re
denen meen ik dat wij verstandiger deden de
soc. in wezen te houden en op de door mij voor
gestelde manier kan dat geschieden. Ik heb den
termijn van vijf jaar gekozen, omdat als men een
dergelijk groot perceel verhuurt en men wil dat
goed onderhouden zien een korter termijn de
moeite en kosten van het in orde houden niet
zou loonen.

Dit zijn ongeveer de redenen, die mij aanlei
ding hebben gegeven mijn amendement te hand
haven.

B ij v o e t. Ik ga gaarne mede met het voor
stel van den heer Sneltjes. Ik heb in de vorige
vergadering hooren zeggen, dat de Hout een
levenskwestie was voor Haarlem eu ik ben het
in s 11e opzichten daarmee eens. Als de Hout niet
meer blijft wat zij nu is, zal de trek naar Haar
lem verminderen en de soc. langzamerhand ach
teruitgaan. Daarom kan het geen kwaad als het
blijft zooals het is.

Stolp. Toen de heer Sneltjes zijn amende
ment introk, onder voorwaarde, dat ik zou over
nemen de opzegging zooals hij die wenschte, heb
ik gemeend d'e bepaling niet te moeten over
nemen. Ik wensch eveneens den Hout intact te
laten, maar acht het beter de zaak nog niet te
beslissen. Als wg nu twee jaar den tijd hebben
kunnen wij zien hoe het loopt.

Huet. M. de V. Ik ben inderlijd ook mede-
gegaan toen aan het college van B. en W. do
opdracht werd gegeven, die in een voor ons lig
gend stuk is uitgewerkt. De Raad wenschte het
groote publiek ook toegang te geven tot het ter
rein, dat thans uitsluitend ia voor de soc.
"T. m. B". Het voorstel van B. en W. heeft op
mij een soortgelijken indruk gemaakt ala op
den heer Sneltjes en ik ben tot de conclusie
gekomen, dat het denkbeeld door den Raad
geuit hoogstwaarschijnlijk niet voor uitvoering
vatbaar zal zijn. Wat is bet geval? Wij heb
ben te doen met een eigenaardig lichaam, als
wij dezen grond verhuren aan den sociëteit
«T. m. B.," niet met een gewoon huurder,
dien men verschillende voorschriften kan opleg
gen, maar men handelt met een licbaam dat uit
den aard dei zaak is exclusief. Nu druischt het
tegen alle begrippen aan om een lichaam te
noodzaken, eenige uren of dagen afstand te
doen van zijn eigenlijk karakter. Het deed mij
ook genoegen dat er een ander voorstel werd
gedaan, dat die moeilijkheid op zijde zou schui
ven. Toch hen ik het met het amendement van
den heer Sneltjes niet geheel eens; in de eerste
plaats heb ik bezwaar tegen de regeling wat de
financieele zijde betreft. Er wordt alleen ge
sproken van zooveel per centiare voor ge
bouwden en zooveel voor ongebouwden grond
en ik geloof, dat men niet veel behoeft na te
denken om in te zien, dat dit terrein van gansch
anderen aard is dan andore grondeD, de waarde
is veel grooler. liet is steeds gebruikt voor ult-
spanningsterreiu voor "T. m. B.« en het gevolg
is geweest, dat het groote publiek tevens heeft
genoten. U zegt, M. de V., dat u u in dat opzicht
stelt op een democratisch standpunt eu ik gelo )f
ook, dat men dat standpunt niet uit het oog mag
verliezen en het daarheen moet leiden dat men
aan de soc. *T. m. B.'., die ik ook een onmis
baar element in onze stad acht, op bil
lijke voorwaarden den grond in huur moet af
staan, maar tevens maatregelen neme om te zor
gen, dat het publiek verzekerd worde dat hot
daar steeds kan genieten hetgeen vroeger is ge
noten geworden en een waarborg daarvoor vind
ik in geenen deele in de wyzewaarop de
heer Sneltjes de zaak wen3cht te regelen. Zoo
men daarom eene verplichting oplegde aan de
leden van «T. m. B.« zou de zaak heter
geregeld zijn. Wat is het geval? De soc. «T. m. B.«
geeft soms meermalen in een week muziekuitvoe
ringen, die veel meer bezocht worden door hen
die geen lid zijn dan door do leden zelf. Wan
neer wij dit nu eens aan de financiëele conditie
verhonden aln stellige ei9ch en de heide heeren
die het amendement hebben voorgesteld, daar
aan nu eens die voorwaarde verbonden, die vol
komen billijk is, gemakkelijk kan wo-den nage
komen en goedgekeurd kau worden door de
andere partij Men zou tot de soc. kunnen zeg
gen: *gij hebt een aantal uitvoeringen gegeven
uit uzelf, welnu ga zoo voort, op deze voor
waarde dat wij u de verplichting opleggen om
voort te gaan, dan komen wij op het standpunt
dat u wenscht M. de V., dan verzekeren wij het

publiek iets. Wanneer men nu het amendement
op die wijze inricht, dat een bepaalde huur werd
gevraagd en de soc. buiten die huur verplicht werd
om op bepaalde dagen en gelegenheden uitvoeringen
te geven, zoodat de Raad van Haarlem door
dien maatregel verzekerde voor het groote pu
bliek, dat het genoegen dat vroeger genoten is,
blijft bestaan. Mijne meening is, dat het terrein
meer waard is dan f 500 en laat men het meer
dere dan betalen in diensten. Zoo zoude ik met
het amendement van d;n heer Snel.jes wel kun
nen medegaan.

Bijvoet. M. de V. ik gelooi', dat het niet
wenschelijk is voor het oogenblik voor langer
dan vijf jaar te verhuren, de toestand kan in
dien tijd veel veranderen, en het is goed dat de Raad
op een vrij standpunt staat. Wat aangaat de vraag
wat de soc...--moet doen, ik geloof niet dat wij
hier zitten om hare belangen te bespreken, dat
kan zij zelf wel doen. Wanneer de Raad zegt
dat het wenschelijk is de zaak zoo te regelen als
de heer Sneltjes voorstelt, geloof ik, dat de Raad
werkelijk goed zal doen. Dan kan de gemeente
over vijf jaar verder zien. Bovendien zijn de
leden der soc. zoo weinig exclusief geweest, dat
zij velen toegang hebben veroorloofd, ik geloof
ook dat zij daarmede zullen voortgaan.

Sneltjes. Het schijnt dat het verschil alleen
loopt over het aantal jaren. Mijne meening is
geheel als die van den heer Bijvoet. Ik wil de
soc. instand honden niet alleen, maar wil ook dat
zij er behoorlijk uitziet. Zoc men den grond voor
twee jaar verhuurt, mag men niet velgen dat er
veel aan verbeterd of verfraaid wordt. Men mag
geen onbillijke eisehen stellen. Om de vijf jaar
wordt iets gewoonlgk geschilderd of opgeknapt
en er zijn geen redenen waarom de gemeente
zich een dag langer zou verhinden dan noodig
is. Daarom wensch ik geen langeren termijn dan
vijf jaar. Wat het voorstel van don heer Huet
betreft, ik wil dat gaarne inlassehen.

Derx. Ik vind het zeer goed dat die bepaling
er aan worde toegevoegd, maar ik acht het niet
noodig want als de soc.gecne muziekuitvoeringen
meer gaf, zouden de leden Bpoedig bedanken voor
de eer om lid te blij .-en.

Heshuijsen. Het spijt mij, maar ik moet
verklaren dat ik niet met het amendement mee
kan gaan. Het voorstel van B. en W. is de
vrucht geweest van langdurige overleggingen, ook
met de hoofden der soc. Ik zal dus tegenstemmen.

Voorz. Ik zou het ongepast 7inden in het
breede terugkomen op wat ik de vorige keer heb
gezegd, tocli wensch ik de heeren in overweging te
geven wel te bedenken wal zij doen. Als de heeren
dit aannemen zullen wij spoedig allerlei plan
nen zien komen, die deu Hout willen versnip
peren.

De Kanter. Ik wensch eene kleine opmer
king te maken over het financiëele gedeelte, dat
voorbijgezien is geworden door de heeren. "Wij
hebben vroeger voor den prijs van den grond
bepaald 10 cents voor ongebouwden en 20 ets.
voor bebouwden grond. Dit is echter geen abso
lute bepaling, ze is alleen voor gronden kleiner
dan 1000 Ma, daarboven wordt de prijs lager.

De heer Sneltjes verklaart zich bereid de prijs
berekening in zijn amendement te vervangen door
de ronde som Tan f 500.

Het amendement luidt nu in zijn geheel als volgt:

Aan de hoofden der soc. «Trou moet Blycken"
te berichten, dat de Gemeenteraad bereid is de
thans bij die soc. in gebruik zijnde gronden op
nieuw te verharen tegen f 500 per jaar, voor
den tyd van vijf jaar, telsens met rijf jaar te
verlengen zoo niet een jaar te voren de huur is
opgezegd;

en onder voorwaarde dat zich de soc. "Trou
moet Blycken" verbinde, een nader overeen te
komen aantal muziekuitvoeringen jaarlijks te geven.

Het eerste gedeelte wordt aangenomen met
16 tegen 8 stemmen. Tegen de heeren Krol,
Lodewijks, van der Steur, de Kanter, Stolp, de
Haan, van Bk en Heshuijsen.

Het tweede gedeelte wordt aangenomen met
19 tegen 5 stemmen, die van de heeren Stoel,
Figée, van der Steur, de Haan en Heshuijsen.

Aan de orde komt het voorstel van B. en W.
betreffende het verleenen van een bedrag van
f 100 tot voortzetting der werkzaamheden voor
het slaan van een Norton-wel aan de Nieuwe
Groenmarkt.

De Voorz. vraagt of hiertegen ook bezwaar
bestaat.

Stolp. Kan de comm. v. Fabricage in deze
geen voorlichting geven?

Voorz. Deze kan daarin geen licht meer ge
ven en nu willen wij f 100 disponibel stellen
om de pijp weer in orde te laten maken.

Ma ca ré. Het is hier eigenlijk van grootbe
lang voor de gemeente of eene voldoende diepte
is te verkrijgen: wij horen eenigzins in den
blinde. Is de som van f 100 niet buitengewoon
klein Later zal meu de heeren weder f 100
moeten geven.

Voorz. De heeren willen niet onvoorwaar
delijk f 100 bijgeven. Het is echter beter twee
maal groMer som te geven.

Macaré. Ik wensch de 9om van f200 alleen
te geven als crediet.

Voorz. Dit i9 wel aannemelijk.

Zonder hoofdelijke stemming wordt het amen-
dement-Macaré aangenomen.

Voorstel van B. en W. betreffende uitdieping
van het Spaarne. Het college stelt voor de uit
dieping niet in eens te doen geschieden, daar
dit niet noodig is, doch allengs daar uit te die
pen waar behoefte blijkt te bestaan.

Verder luidt het voorstel om te besluiten tot
het aanbrengen van behoorlijke gelegenheid tot
lossing langs de wallen, uitgezonderd bet grootste
gedeelte van den westelijken wal van den Kou-
denhorn, daar deze niet als losplaats wordt ge
bruikt.

Voorz. De heereu kennen de aanleiding voor
deze zaak. De vereeniging «Schuttevaer« heeft
veel goeds aan de schipperij in ons land bereid.
Maar zij gaat wel eens een beetje ver in hare
eisehen en daarom zou ik aan den Rand willen
voorstellen om het zoodanig in te richten, dat
de zaak op de gewone wijze worde behandeld en de
noodige verdiepingswerken worden verricht.

Figée. B. en W. zeggen in hun stuk dat de
diepte van de vaargeul varieert va a 4.10 tot
minstens 2.70 M. A. P.; de minste diepte is dus
2.70 M. Bij een waterstand van 60 c.M. minder
blijft er 2.10 M. Voor schepen van 8 voet diep
gang, die Haarlem passeeren, is er dan 14 c.M.
te kort; het schip kan toch niet vlak over den
bodem varen. Bij een diepgang van 2 54 M.
komt er dus 44 c.M. tekort. Wanneer nu Rijn
land ten behoeve van den landbouw de wateren
tot 2.70 M. afmaalt, dat dikwijls gebeurt, dan
is 54 en 15 (gelijk 69 c.M.) werkelijk te groot
verschil in diepte. In Haarlem alleen varen de
schepen vast. Zon 't niet mogelijk wezen om de
diepte te brengen op 2.25 M. Ik zou wensc-ben
dat B. en W. nog eens eene peiling deden ver
richten.

Voorz. Maar de kwestie was, zooals men weet
het Noorderspaarne heeft eene diepte van 4.20
M. en het Zuiderspaarne van 2.75 M. Op ver
scheidene plaatsen is meer diepte, o. a. bij de
Graves teen en brug. Bij hot steeds uitbreidend
verkeer van turf- en kolenschepen aan dc Hooi
markt kan het daar verdiept worden. Wanneer
het noodig is kan de gewone post op de begroo

ting daarvoor worden versterkt.

Figée. B. en W. zeggen in hun stuk dat de
diepte voldoende is, zij is echter niet voldoende.
Schepen van 8 voet diepgang kunnen in Haarlem
vastzitten en in het Zuider—Buitenspaarne is de
bodem modderig. Juist omdat het echter twijfel
achtig is hoe do diepte is stel ik daarom voor
dat er eene peiling geschiede.

Voorz. Dit kan geeu kwestie opleveren. Bij
het onderhoud door de provincie van Noorder
en Znider-Buitenspaarne, geschiedt de peiling
door den Provincialen Waterstaat.

Figée. Maar hoe komt het dan dat schepen
in Haarlem vastvaren?

De heer de Kanter releveert de uitgaven
die in de naren 1868 tot 1877 en 1878 tot 18S6
zijn geschied voor het baggeren. In den laatsten
tijd wordt voor liet baggeren meer uitgogeven dan
vroeger en toch klaagt men over niet genoegzame
diepte aan het stads-vaarwater. Voor eene uit
gave van f 3000 kan heel wat worden gedaan.
De vraag rijst of dit we-k wel op handige wijze
geschiedt en of men op den ingeslagen weg wtl
moet voortgaan.

Voorzitter. Totnogtoe is niet gebleken, of
wij een beteren weg kunnen volder.

Heshuijsen. De ophooping van modder aan
de wallen is ook al veroorzaakt door de groote
booten on de bezinksels uit de riolen. Daarin is
echter t voorzien met beugers. Betrekkelijk
voert men met groot baggerwerk weinig daarvoor
uit en de kosten zijn groot.

Voorz. Eene som van f3000 is het loon van
4 a 6 arbeiders en zie na eens wat er moet
worden onderhouden. De toestand is inderdaad
veel veranderd. Aan het Zuider-Buitenspaarne
b.v., waar vroeger slechts land was met een en
kelen molen, daar hééft men thans scheepvaart
en er moeten dus schepen kunnen aanleggen.

Van het tweeledig voorstel van B. cn W. wordt
thans het eerste gedeelte in stemming gebraeht,
luidendo: "geene gelden toe te staan voor eene
verdieping langs de wallen van het binnen-
Spaarne uit eene hand, doch B. en W. nit te
noodigen, voort te gaan op den weg die tot dus
verre is bewandeld, om nl. de noodige verdie
pingswerken te doen verrichten, naar gelang de
behoefte zich daaraan doet gevoelen".

Dit wordt aangenomen met 19 steramen tegen
5, daardoor vervalt vanzelf het tweede gedeelte
van het voorstel.

Voorstel van B. en W. om aandekos-
telooze scholen B C D en E en aan de
twee tusschenscholen eene herhalingsschool
te verbinden, uitsluitend toegankelijk voor
leerlingen ouder dan 12 jaar en die de
dagscholen reeds hebben verlaten. Behalve
de gewone lagere vakken zal ook fransch
worden onder wezen. Schoolgeld resp. f 2
en f 8 per cursus.

Hoofden van scholen en onderwijzers
die aan dozen cursus les geven, worden
daarvoor afzonderlijk en per leerliug ge
salarieerd.

De comm. van Toez. op het L. O. ad
viseert om als proef éene herlialingsehool
op te richten, daar zij vreest, dat voor
meerdere het bezoek te gering is. Verder
wenscht zij ouders van behoeftige kinde
ren te zien vrijgesteld van schoolgeld en
geeft de voorkeur aan eene vaste bezoldi
ging der onderwijzers. Ten slotte acht de
comm. het noodzakelijk, dat ook kindereu
die reeds éen of meer jaren geleden de
school hebben verlateu, van het herha
lingsonderwijs gebruik kunnen makeD.

De comm. verklaart zich tegen een af
zonderlijken cursus vcor militie-plichtigen.

De heer Krol licht zrjn amendement hierop
uitvoerig toe.

Voorz. Van verhooging van bezoldiging kan geen
sprake zijn. Wij hebben volk genoeg, de ingeze
tenen betalen ruim, de meesters hebben het goed;
onze avondscholen zijn niet goed bezocht, maar
als we er een klein lokaas aan verbinden, dat
de onderwijzers een klein geldelijk voordeel heb
ben doen we een goed werk. De Raad behoeft
geen nieuwe menschen aan te stellen, ze zijn er.
Het komt er maar op aan wie aan te wijzen.
Waarom zouden we het maar aan 2 scholen
doen? Misschien wil u een school aanwijzen voor
milieiens. De min. heeft gezegd: de jongens moe
ten 17 jaar zijn, eerder mogen ze niet op
de school voor miliciens onderwijs ontvan
gen. Die kunnen we toch niet tegelijk bren
gen met kindoren van dertien of veertien jaar
We willen geen afzonderlijken cursus. Wanneer
men de scholen wilde beperken tot 2, zon men
een verkeerd werk doen.

't H o o f t. Ik wil in het midden laten de
viaag, of wij herhalingsonderwijs op het papier
hebben, maar zeker is het van belang dat wij
werkelijk herhalingsonderwijs krijgen. Nu stellen
B. en W. voor aan zes scholen herhalingsonder
wijs te verhinden. Ik twijfel aan het succes: als
meu met zes begint, zullen er zijn die alle levens
vatbaarheid missen. Deze zullen de kiem der ont
binding in zich dragen. Men wil niet zuivere her
halingsscholen,maar scholen voorde leerlingen, die
den heelen cursus hebben afgeloopen, verder voor
hen die zich aan groot schoolverzuim schuldig heb
ben gemaakt en voor oude menschen. Wat is de
toekomst van dergelijke inrichtingen? Hoe daar
klassikaal onderwijs te geven? Daar zal men
klassen krijgen van 1, 2, 3 leerlingen.

Krol. Ik geloof te spreken over invoering
van herhalings onderwijs, zooals is voorgeschre
ven bij die wet op het lager onderwijs art. 17.
Wil men herhalings-onderwijs invoeren of niet?
Uit de stukken van B. en W. heb ik gezien dat
men het wel wil invoeren. Als men het doen
wil op alle scholen, blijft het een doode letter.
Daarom handhaaf ik mijn amendement.

Voorz. Ik vrees dat het eene illns:e zal blijven.

Krol. U hebt gezegd, dat herhalings onderwijs
altijd hier i9 geweest. U stelt er weinig verwach
ting van voor en zegt, dat het in aTe gemeenten
gedwongen is gegaan. Op dit oogonbl k is het
in ,50 gemeenten ingevoerd en ik kan er dit
aan toevoegen dat het daar goede resultaten op
levert en dat ouders en kinderen er zeer mee
ingenomen zijn.

Von Reek en. In '78 waren reeds des avonds j
een veertien'al kinderen bij den heer Moerbeek,
ook enkelen bij den heer Graaff. Evenwel was
de opkomst slecht en alle aandrang hielp niet.
De onderwijzers kwamen toen op de gedachte,
om 's avonds alleen teckenen en handwerken te
geven. Als wij eindelijk herhaling3-onaerwijs in
voeren, lateu we het dan zoo goed mogelijk
doen, geef het kind een school in de nabijheid
en niet te ver. Er komt een band tnasclien den
onderwijzer en den leerling, en die kan gunstig
werken op het kind om het herhalingsonderwijs
bij te wonen. Die invloed is geheel weg als de
kinderen uit alle hoeken der stad naar de Ach
terstraat moeten om het herhalingsonderwijs bij
te wonea. Nu zegt de heer 't Hooft, dat het een
vreemde combinatie is van allerlei kinderen en
bejaarden. Bij Spaan is een school voor bejaarden,
die krijgen we dus niet.

't Hooft. De heer von Reeken zegt: we moe
ten de gelegenheid zooveel mogelijk "openstellen
maar als ik mij niet vergis, zijn alle autoriteiten
het eens, dat niets schoolbezoek zoozeer bena
deelt als het bewustzijn dat later het verzuimde-
wel kan worden ingehaald Ik geef daarom den
heer Krol in overweging hij zijn amendement te
voegen, dat alleen kinderen worden toegelaten
die den geheclen cursus op de lagere school
hebben afgeloopen.

Krol. Als het herhalingsondeiwijs hier be
staat, i3 het op veel te ruime schaal ingericht,
daarom maakt niemand er gebruik van. ElderB
wordt er wel gebruik van gemaakt. Wat den heer
't Hooit betreft, ik heb die zaak niet voldoende
overdacht om te beoordeelen of de zaak dan
verkeerde gevolgen zou hebben.

Art. 1 van het voorstel van B. en W wordt
in stemming gebracht, geamendeerd door den
heer Kiol.

Aangenomen met 13 tegen 11 stemmen.

Tegen de heeren Stoel, van de Poll, von Ree
ken, Berkhout, Enschedé, de liaan, Koopmans,
Macaré, Bijvoet, Derx en Heshuijsen.

Punt 2 goedgekeurd.

Punt 3 aangenomen met 17 tegen 7 stemmen.

Tegen de heeren Figée, van do Poll, Waller,
von Reeken, Enschedé, Koopmans, en Heshuijsen.

De heer von Reeken stelt voor, een derde
6chool in tc richten voor militiepliclitigen.

Krol. Dat voorstel zou ik zeer ongaarne over
nemen. Aangenomen dat herhalings-onderwijs
geheel kosteloos moet worden gegeven geloof ik,
dat een afzonderlijke inrichting voor militie-
plichtigen nooit valt in de termen van herha
lings-onderwijs. Dan zou men in groote kosten
vallen.

Von Reekon. Onder die jongens van 17
jaar zijn velen, die na hun 12e jaar niets meer
aan lezen, schrijven of rekenen hebben gedaan.
Wil men werkelijk ten bate der jongelieden die
later militic-plichtig worden, wat doen, dan moet
men eene afzonderlijke Bchoo! openen zonder hen
met kinderen van 13 of 14 jaar samen te gaan.

De Kanter. Ik voel wat voor het idee van
den heer von Reeken, maar i'.i meen den heer
Krol te hebben hoorer zeggen, dat autoriteiten
afraden een afzonderlijken cursus te maken. Dit
i3 althans de indruk dien ik er van heb overge
houden.

Krol. Ik zou dit vinden tegen het belang
van het herhalingsonderwijs in deze gemeente.
Ik zie nog niet dien grooten stroom van leer
lingen kompu, dien de heeren op de 6 scholen
wilden hebben en maak mij beangst, dat het
niet veel zal zijn. Juist zal de school bevolkt
worden door jongelieden voor het militair on
derwijs. Men heeft niet ontraden de oprichting
van eene school voor aanstaande militiepliehtigen,
integendeel van particuliere zijde beeft men die wil
len tot stand brengen, maar die schijnt niet te ko
men. Toen heb ik gehoord van de autoriteiten,
dat dergelijke instelling onnoodig is als hier ge
geven wordt goed herhaltng3-ondcrwijs.

S t o 1 p. Onder de militiepliehtigen kun
nen er ook zijn die niet den heelen cur
sus van de lagere school hebben afgeloopen.

Het amendement van de heer Von Ree
ken luidende:

Aan school C zal bij genoegzame deel
neming ter beoordeeliug van B. en W.
het onderwijs zich uitsluitend kunnen be
perken tot de vakken voor aanstaande
militiepliehtigen, welk ouderwijs kosteloos
zal zijn, wordt aangenomen met 17 tegen 7
stemmen. Tegen stemden de heeren Krol,
Waller, Sabelis, Lodewijks, Huet en Van
Weel.

Er ontspint zich een langdurig debat.
De heer Krol zou eerst de aanstelling
der onderwijzers moeten zien eer hij er zijn
stem toe leende, hen te verplichten gratis
dat herhalingsonderwijs te geven. De Voorz.
acht het voldoende eene gratificatie te
geven volgens het voorstel van B. en W.

De heer von Reeken acht het een be
zwaar, dat onderwijzers (hulp) aan het hoofd
zullen kunnen staan.

Macaré. De bedoeling van den heer
Krol is eene bepaalde bezoldiging te geven
aan het onderwijzend personeel. Aan de
hand van uwe mededeeliug M. d. V., dat
we recht hebben van de onderwijzers dat
onderwijs te vorderenzeg ik, dat de
grootste vijanden van het onderwijs zij
zijn, die de kosten onnoodig opdrijven,
daarom ben ik er voor volstrekt geen
bezoldiging extra te geven.

Huet. Er bestaat plan een nieuwen
tak van onderwijs in te voeren. Daardoor
verandert de toestand veel, het vroegere
avondschool-onderwijs was van niet zoo
grooten omvang, er werden miuder eisehen
gesteld. Nu zullen de herhalingsscholen
komen. Dientengevolge zou ik het niet
onbillijk achten, eene nieuwe financieele
regeling te maken, in zoover ben ik het
eens met den heer Krol. De opinie van
den heer Macaré deel ik volstrekt niet,
hij heeft gezegd, dat men geen noodelooze
kosten moet maken, ik ben van oordeel
dat hier geen noodelooze kosten zijn, maar
noodzakelijke omdat het welslagen van de
herhalingsschool grootendeels alhankelijk
is van de toewijding dor onderwijzers zelf.
Wij kunnen wel bepalen, dat er goed ge
organiseerd herhalingsonderwijs zijn zal,
maar luttel winnen op de vraag: zullen
de banken worden bezet door eeu genoeg
zaam aantal leerlingen? Indien men uit
beginsel of om andere reden karig is in
deze, zou het zoo kunnen gaan dat men het
herhalingsonderwijs beschouwde als een te
groote last op de schouders van het on
derwijzend personeel en daardaar de be
volking der herhalingsscholen geringer was
dan wenschelijk is. Ik ben daarom van
oordeel, dat het raadzaam is met het
voorstel van den heer Krol mee te gaan.
Als we vruchten willen moet ook de noo
dige financieele steun worden verstrekt.

't Hooft. Ik vraag of de billijkheid
niet vordert dat wij, als wij aan sommige
onderwiizors meer taak opleggen dan aau
hunne ambtgenooten, dezen ook afzonder
lijk betalen. Vroeger werd wel wat te veel
liet belang der onderwijzers in het oog
gehouden tegenover dat der belastingschul
digen, lateu wij nu niet het omgekeerde
doen.

liet amendement van den heer Krol