BINNENLAND.
Politiek Overzicht
werkelijk godsdienstige leiding behouden,
zelfs wanneer zij ontslagen worden, hetgeen
8pr. met een voorbeeld staaft.
In Lindorf worden geen geneesmidde
len aangewend, in londensche gestichten
wel en naar men zegt met goede resul
taten.
Prof. Forel te Ziirich heeft met hyp
nose en suggestie proeven genomen met
goeden uitslag, de drankzucht is deels eene
zenuwziekte eu als zoodanig laat zij zich
door genoemde middelen bestrijden, maar
deze genezing is slechts van korten duur:
zoolang nis de lijder onder den invloed
van die hypnose staat.
Op de vraag van den heer Lieftinck
antwoordde spreker, dat hoewel de maat
schappij den dronkaard met verachting
behandelt, zij toch niet zoo wreed zal zijn
om den bekeerden dronkaard hare genade
niet te schenken, ofschoon het meermalen
voorkomt dat de publieke opinie den ge
nezen e dwingt tot nieuw misbruik.
Den heer Schram beantwoordend, zeide
spreker dat hij de genezing in een be
paald gesticht beter achtte dan in het
huisgezin.
Hiermede werd de vergadering door den
voorzitter onder dankzegging aan den
spreker, gesloten.
Het was o. i. jammer dat het aantal
opgekomenen zoo bizonder klein was. Nau
welijks een derde van het aantal zitplaat
sen was gevuld, en dat in eene vergade
ring waarin een onderwerp werd behandeld
zoo gewichtig en van zéo algemeen belang,
dat men een zeer talrijk gehoor had kun
nen eischen.
Waarin lag de oorzaak? O. i. in den
hoogen toegangsprijs.
Had men die b.v.b. op 5 cents bepaald,
wij gelooveu dat de opkomst grooter zou
zijn geweest, waardoor men toch evengoed
de kosten aan deze bijeenkomst verbonden
zou hebben goedgemaakt.
Mocht men de zaak van de oprichting
van een dronkaards-asyl, hier ter stede
met kracht willen blijven voorstaan, dan
hopen wij dat het comité alhier met die
omstandigheid rekening zal houden.
Ingekomen aanvragen van werk
zoekenden bij de Arbeidsbeurs aan
het bureau van Haarlem's Dagblad:
1 bank- en plaatwerker, 1 gepas-
porteerd militair vraagt werkzaam
heden.
Ingekomen aanvragen van werk
gevers: 1 timmerman-aankomeling.
Men schrijft ons
Aan het station Halfweg ont-
spoordenMaaudagavond omstreeks te
half negen ure hij het rangeeren
twee wagens van een trein be
staande uit ledige steenkolenwagens.
Daar een dezer juist hij een ver-
hindingsspoor was gederailleerd kon
hierdoor gedurende twee uur geen
trein passeeren.
De reizigers van trein 45, die te
8,36 uur van Amsterdam alhier aan
komt, werden na een uur wachtens
door een van Haarlem ontboden
trein naar deze plaats vervoerd. In-
tus8chen werd er met spoed gewerkt
aan de ontruiming van den weg,
zoodat te 10.15 de eerste trein van
Haarlem kon doorgaan. De ontrui
ming van het twesde (amsterdam
fiche spoort vorderde nog een paar
uur, zoodat de geheele treinen
loop zeer ongeregeld was en eerst
na ll5/s uur van beide sporen ge
bruik kon worden gemaakt.
Vele autoriteiten, o. a. de heeren
inspecteur en adj. inspecteur van de
Holl. Spoor, waren te ongeveer 9 uur
op het terrein aanwezig.
De materieele schade is gelukkig
gering. Hedenmorgen was de weg
geheel ontruimd.
ONDERWIJS.
Op de Zatordag 11. gehoaden vergadering van
de afdeeling Rotterdam van het Ned. Onderwij
zersgenootschap trad als spreker op de heer P.
H. van der Ley, van Haarlem, lid van het
hoofdbestuur des" Genootschaps. Het onderwerp,
het onderwijs in de kennis der natuur op de
lagere school, was door hem in een vyftal stel
lingen verdeeld, naar aanleiding waarvan hij bij
zijne inleiding sterk deed uitkomen, dat het on
derricht in dit vak vooral ernstige aandacht ver
dient om zijne vormende waarde en om den
hand met het dagelijksch leven; dat evenwel het
onderwijs in de kennis der levenlooze natuur
eerst kon aanvangen als de leerlingen aan waar
neming van objecten uit de planten- en de dier
kunde gewend zijn, vooral ook omdat waarneming
van verschijnselen zooveel moeilijker is dan die
van voorwerpen. Bovendien gaf de inleider eene
proeve van eene practische les in het aanbren
gen van het begrip gassen, welke met zeer veel
belangstelling werd gevolgd.
Uit de discussie, die na de pauze volgde, bleek
dat enkele leden aan de uitvoerbaarheid van des
inleiders methode twgfelden, zoowel om den om
vang en de hoeveelheid der leerstof als om de
talrijkheid der klassen. De heer Van der Ley
sprak evenwel als zijne overtuiging uit, dat de
talrijkheid der klassen niet in het minst behoeft
te schaden aan de juiste, geleidelijke waarneming,
en dat, waar men meent meer tijd te moeten
uittrekken voor dit leervak, men dat uur gerust
kan afnemen van den tijd besteed aan het be
redeneerd oplossen van rekenkunstige vraagstuk
ken.
Na een woord van warmen dsnk, namens de
vergadering door den voorzitter aan den inleider
gebracht, werd zij te ruim acht uur gesloten.
Maandag had er in de
chocoladefabriek der firma A. Dries-
een te Rotterdam een vreeaelijk on
geluk piaats. Een oppassend werk
man geraakte door een noodlottig
toeval tusschen de machine en was
onmiddellijk een lijk.
Door den heer Adriaan
de Jong, te IJselmonde, is aan de
markt te Kralingscheveer een zalm
verkocht, die 1.35 meter lang was,
een omvang had van 78 cM. en 54
halve kilo woog. Zij werd voor f 166
verkocht.
In de Waal, ter hoogte
van de steenfabriek te Vuren, ge
raakte Zondag ochtend een opslee-
pend geladen tweemastschip aan den
grondeen ander vaartuig met pe
troleum geladen, dat medesleepte,
liep met volle vaart op den vast-
gevaren tweemaster en vernielde
daarvan het achterschip, waardoor
het onmiddellijk zonk.
De opvarenden zijn gered. Het
schip is geassureerd.
Liefde no or het V ad er-
landt Men schrijft uit Wagen
berg:
Dat de liefde voor het vaderland
die voor vrouw en kroost overtreft,
ziet men zelden. Toch werd daarvan
in ons dorp dezer dagen een voor
beeld geleverd.
Een zekere J. R. namelijk, ge
huwd en vader van twee kinderen,
heeft zijne vrouw toestemming ge
vraagd om als koloniaal dienst te
mogen nemen. Deze, blijkbaar min
der met haar man ingenomen, heeft
hem verlof gegeveD, zoodat hij bin -
nenkort in de Oost zijne krachten
aan het vaderland zal kunnen wijden.
Men meldt uit Zevenaar
van 25 November
Zekere H. alhier had gisteren een
reisje naar Elten gemaakt en keerde
des avonds ongeveer zeven uur te
rug. Nabij de stad gekomen, kwam
een hem onbekend persoon zich bij
hem voegen en klaagde hem zijnen
nood dat hij den ganschen dag nog
niets had gebruikt. H. ging met
hem eene herberg binnen en ont
haalde hem daar op brood en bier.
Huiswaarts keerende werd H. door
den aldus beweldadigden man, die
op eenmaal zijne krachten scheen
terug bekomen te hebben, aange
grepen en van bet geld dat hij ios
bij zich droeg, gewelddadig beroofd.
üit Boksmeer wordt dd.
33 Nov. geschrevenEen aantal
ingezetenen dezer gemeente voor
het meerendeel uit de deftige klasse
zijn de dupe geworden eener
sluwe oplichterij. Eenigen tijd ge
leden hielden een tweetal onbekende
kloosterzusters, waarschijnlijk met
toestemming der overheid, eene col
lecte ten bate der vereeniging tot
uitroeiing der slavernij in Afrika.
Door een eenvoudig, doch achtens
waardig ingezetenen vergezeld, wis
ten zij aandoenlijke tafereelen op te
hangen van dien menschoateeren-
den handel en van de ijverige po
gingen, door ZE. kardinaal Lavigerie
daartegen in het werk gesteld. De ge
meentenaren brachten dan ook milde
giften voor dit edel doel samen
en vernamen dezer dagen, dat de
ijverige religieuzen eensluw
echtpaar waren, dat zich door deze
•manoeuvre» den zak heel wat
spekte.
Met genoegen verneemt men thans,
dat genoemd echtpaar in een dorp,
in de nabijheid van Nijmegen, ont
maskerd is, doordat een eerw. heer
pastoor achterdocht koesterde en de
politie waarschuwde. Heden zullen
zij, achter slot en grendel, wellicht
zitten te overdenken, hoe het moge
lijk was, dat hun zoo fijn beraamd
plan in duigen is gevallen.
(N. B. en 's H. Ct.)
In de laatste raadtvei-
gadering te Zutfen is met 7 tegen
6 stemmen beeloteD den torenwach
ter af te schaffen. Vele ingezetenen
betreuren dit zeer met het oog op
brandgevaar. Een adres, door meer
dau 500 ingezetenen onderteekend,
zal nu aan den raad worden ge
zonden met verzoek op het genomen
besluit terug te komen.
D en enter ho eh. Nu de
zaak omtrent het stedelijk archief
iu 't naburige Deventer in 't reine
is, is de vrees tevenB geweken, dat
ooit het eerwaardig recept van de
vermaarde Deventerkoek (het da
teert van 't laatst der 15e eeuw,
suiker was in ons land nog niet
bekend, zoodat honig er een hoofd
bestanddeel vaü uitmaakt) verloren
zal gaanimmers dat recept is daar
gedeponeerd en een gezworen men
ger waakt vanwege de regeering
voor vervalsching en het daardoor
te loor gaan der welverdiende repu
tatie en hare voordeelen. Geen
vreemdeling, die de stad bezoekt,
gaat er uit zonder een produkt van
de Allemansgading, al is hij een
Koning. Een voormalig burgemees
ter had vast de gewoonte als Z. M.
Willem I op zijn reizen naar Ber
lijn de stad passeerde, bij 't wisse
len der paarden aan 't portier te
komen met een drieguldens koek
onder den arm, die dan plaats kreeg
naast de andere lekkernijen in de
koets.
Dat vreemdelingen, ten minste
dames, de vermaarde koek niet al
tijd recht lieten wedervaren, moge,
hoe grievend ook voor den echten
Deventersman, blijken uit de na
volgende anecdote, die indertijd de
ronde deed aangaande Ristori.
Deze begaafde actrice, logeerende
in de Keizerskroonwerd des
morgens aan 't ontbijt verrast,
niet door eene aubademaar
door drie vereerdersdieelk
daartoe een gulden uitgelegd heb
bende, haar een echte deventerkoek
(le fameux pain d'épices de leur pays)
plechtig kwamen aanbieden. De dame
dankte in sierlijke bewoordingen.
Toen echter de heeren vertrokken
waren, verzocht zij dea knecht den
koek voorzichtig midden door te
snijdener moest een ring met
brillanten, een kostbare armband,
wellicht een bankje van duizend
gulden in zitten. De knecht voldeed
glimlachend aan 't bevel, maar zie,
rien du tout, en, klablaats, met
theatrale minachting werden de beide
miskende steenharde helften de zaal
ingesmeten.
WETGEVENDE MACHT.
Regeeringsant woorden
Binnen 1. Zaken.
De min. volhardt bij zijn meening, dat
de omstandigheden eenige inkrimping van
uitgaven voor rijkskweekscholen en nor
maallessen alleszins toelaten. Beperking
van de eischen in art. 24 der onderwijswet
en betere regeling van de rijksbijdragen
aan de gemeenten zijn punten, die deel
uitmaken van de gedeeltelijke herziening
der schoolwet, welke ook voorziening zal
inhouden omtrent den leeftijd, welken de
kinderen moeten bereikt hebben vóór zij
op de school worden toegelaten en van
dien, waarop zij de school moeten verlaten.
Het voorstel tot afschaffing der beurzen
voor nieuw toegelaten kweekelingen be jogt
geenszins, dat men den toevloed van on
derwijzend personeel langzamerhand wil
verminderen of de kweekscholen aantasten
en de normaallessen intact laten, maar
alleen de aanzienlijke kosten der opleiding
aan de kweekscholen te verminderen en
het gehalte der kweekelingen te verbete
ren. Plotselinge afschaffing van alle beurzen
wil de min. niet. De opheffing van een
der kweekscholen vindt haar grond in
't groot aantal onderwijzers, die nog geen
plaatsing hebben bekomen en de veelvou
dige gelegenheid, die overblijft tot oplei
ding. De post toelagen wordt verhoogd
met f 6000, om aan elk der kweekscholen,
die in stand blijven, 10 beurzen te geven.
Bij opheffing van eenige normaallessen zal
op de belangen van de kweekelingen en
het onderwijs gelet worden. De prijs der
Handelingen van de Staten-Generaal acht
de minister zoo laag, dat daarin geen be
zwaar tegen den aankoop kan gelegen zijn
VISSCHERIJ.
T e 3 s e 1, 25 Nov. De mosselvangst onder
vond in de afgeloopen week veel Belemmering
door onstuimig weer. Er werden dan ook slechts
kleine partijtjes naar Londen en Huil verscheept.
De gamalenvisechers brachten 645 manden gar
nalen aan voor de kokerijen. Gemiddeld werd
f2 per mand uitbetaald. De garnalen werden
verscheept naar Londen, Huil en Parij3. De
Noordzeevisschers waren slechts een dag in staat
om zee te kiezen, en besomden van f 15 tot
t' 85 per schuit. Paling werd zeer weinig gevan
gen en gold 20 h 50 ct. per Va KG-
KOLONIËN.
(Uil bataviasche bladen van 2224 Oct. en de
Deli Cl. tol denzelfden datum.)
BATAVIA, 24 October.
Volgens geloofwaardig bericht zijn een
80-tal Atjehers gewapend met pl. m. 50
geweren in de Battaklanden boven Deli
verschenen, en wel te Lau-Dagong, in de
nabijheid eener onderneming, Bato San-
kahan, van de Delimaatschappij. Er zijn
voorloopig 5 politieoppassers van Medan
en 5 van Timbang-Langkat heengezonden.
Wij weten niet schrijft de „Java-
bode" of het gerucht als zoude de
minister van Koloniën zich in de zaak
Willink Ketjen zijn gaan verdiepen, waar
heid bevat, doch zoo dit inderdaad juist
is, dan is de onlangs in ned. bladen van
den beer Keuchenius geleverde karakter
schildering geheel gegrond en heeft hij
het bewijs geleverd, dat hij bij de uit
oefening van zijne betrekking te veel in
détails afdaalt.
Wat men noemt „de zaak Willink
Ketjen/'' is in den loop der tijden zulk een
onontwarbaar kluwen geworden en heeft
zich tot zulk een berg papieren opgesta
peld, dat zelf de schranderste man ter
wereld weken en weken behoeft om zich
eenig8zins op de hoogte dier aangelegen
heid te stellen.
Wilde de minister zich gaan bezighou
den met andere even ingewikkelde „zaken",
die in de archieven van het ministerie
van Koloniën zijn opgeborgen, dan zo*
een menschenleven nog niet voldoende
zijn om dezen arbeid tot een goed eindt
te brengen.
De reisgenooten van den hessischen
prins, die zich tussehen hier en Singapore
heeft verdronken, zijn van laatstgenoemde
met het stoomschip „Celebes" naar
k vertrokken om een onderzoek in
te stellen of het lijk wellicht hier of daar
is aangespoeld, dan wel de prins nog in
leven is, wat men echter onwaarschijnlijk
acht. Zij zullen daartoe zooveel mogelijk
plaatsen aandoen en hebben van onzen
consul-generaal aanbevelingen meegekregen
aan de verschillende autoriteiten.
CIVIEL DEPARTEMENT.
Verleend- Een tweejarig verlof naar Europa,
wegens ziekte aan den ambt. op wachtgeld G. E.
A. F. Rudolph, laatstelijk contr. Se kl. hij het
binnenl. bestuur, en aan den opz. 2o kl. bij den
dienst dor staatsspoorwegen ter Sumatra's West
kust, G. Duijster. Naar Nederland wegens ziekte
aan het lid der wees- cn boedelkamer te Soera-
baja mr. C. Vinju.
MILITAIR DEPARTEMENT.
Verleend: Een tweej. verlof naar Nederland,
wegens ziekte, aan den kapt. van den generales
staf E. K. A. de Neve; naar Europa, wegen»
ziekte, aan den militairen apotheker le kl. G.
C. de Groot en aan den 2e luit. der inf. G. Ca-
viet. Vergund aan den voor vijf jaren bij het
leger hier te lande gedetacheerden 1ste luitenant
der infanterie van het nederlandsche leger H.
N. Ravesteijn, om wegens ziekte, naar Nederland
terug te keeren.
Trouw-, Geboorte- en Doodberichten.
(Uit de Indische bladen van 10 tot 24 Oct.)
Gehuwd J. F. M. Banens en J. Kist, Bata
via. - S. H. Schaank en A. M. A. Seilbelbcrger,
Pamangkat. - E. W. H. Nieuwenhuisen en A.
W. A. C. de Jong, Cheribon. - M. Keiling en
A. C. C. Kelling-Steller, Manganitoo. - J. W.
Bakhoven en L. C. Meijer, Batavia. - P. F.
Jansen on E. Ehrencron, Batavia. - A. M. C.
J. van Exter en J. Ph. Jeckel, Salatiga.
Bevallen: E. E. Neumann-Van Slooten, z.
Solok. - E. J. C. van Taalingon-Bello, z. Mees-
ter-Cornelis. - Temple Bonhoto, z. Batavia. -
H. W. H. van der Moore-Swnving, z. Sindang
Sari. - E. C. C. Magniez-Brender a Brandis, z.
Tjiandjoer. - E. M. van Galen-Van Dorp, d.
Batavia. - C. A. Burgemeestre-Martherus, d.
Batavia. - J. W. C. Wijnen-V3n Steeden, d.
Rimboen. - P. H. Haye-Hofland, z. Soerabaia.
- G. Koch-Leih, 2 z. Soepit-Oerang. - G. W.
F. Lefeber-Banuel, z. Madioen. - A. E. Post-
Veerman, z. Semarang. - Lemaire, d. Semarang.
- A. C. Bedet-Stoelman, z. Semarang. -C. Ha-
geman-Dozy, z. Kotta-Radja. - M. Barthélemy-
Timmerman, z. Tjilatjap. - L. H. Zwager-De
Graaf, d. Batavia.
Overleden: F. Huisman-Broers, 40 j. Bata
via. - A. H. ter Gunne, 47 j. Batavia. - J.
Tijl, 47 j. Oenarang. - D. Haertlein-Lagnier,
Batavia. - P. W. Haupt, 18 m. Soerabaia. - H.
van Gilse, 18 m. Semarang. - H. E. Romer,
68 j. Pamekasan. - M. E. R. F. Dieffenbach,
56 j. Soerabaja. - Donald Doumaglass Mac Gil-
lavey, 26 j. Kemantren. - J. J. Vonk Robber»,
51 j. Soerabaja. - A. A. L. Böck-Marcks, 40 j.
Solo. - k. C. van Merkom-De Bruin, Oengaran.
- A. C. L. J. Witterland, 44 j. Semarang. -P.
P. du Cloux, Palembang. - H. W. Ypes, 45
Ba taan.
Mogen de berichten omtrent het
tegen Boulanger en zijn aanhangers
gesmede komplot van allen grond
ontbloot zijn de geredde slacht
offers hebben er belang bij, deze
interessante zaak nog wat hangende
te houden, nog wat te pronken met
hun martelaarschap en Dog wat
vreugdefeesten te vieren voor hunne
wonderbare redding. Zulk een feest
is Zondag door de Ligue des Pa-
triottes aan generaal Boulanger
aangeboden. De generaal hield bij
deze gelegenheid eene lange rede,
waarvan de korte zin hierop neer
komt, dat hij verklaart den vrede te
willen. Niettemin moet Frankrijk
in oorlogsuitrustingen niet onder
doen voor zijne naburen. De ge
neraal verwenschte vervolgens de
partij verdeeldheid ofschoon hij
aan den onderlingen strijd der re
publikeinen zijn kracht ontleent
verwenschte Jules Ferry en bracht
hulde aan zijn gastvrouwe, de Ligue
des Patriottes.
De menigte, die zich buiten ver-
droDg, gaf aan het geheel een zeker
Welnu?
Welnu, de sloep is recht op het oude paalwerk bij
Wimereux geloopen, waar zij nog op vastzit. Alle opva
renden zijn hier in het dorp gehuisvest, behalve de matrozen,
die zich bij den consul te Boulogne zijn gaan vervoegen.
En waar zijn de schipbreukelingen nu geborgen
geworden
Er waren in 't geheel maar eenige vrouwen entwee
ef drie kinderen. Vier zijn er opgenomen in het engelsche
klooster, twee bij mevrouw Arlebach en twee bij moeder
Rosa. De overigen zijn in het badhotel, behalve een lief,
klein meisje, dat in zwijm was gevallen, zonder dat het ge
lukte haar bij kennis te brengenen waarmee ik zoo
te doen had, dat ik het tot mij genomen heb.
Ah! riep Jacques. Waar is dat kleine ding?
Boven, op mijn kamer. Ik heb dokter Sylvain laten
halen. Hij en de meid wakeü hij haar. Ik zat zoo in angst
over jelui, dat ik er niet bij blijven kon. Je weet niet wat
een ongerustheid je me bezorgt met je tochten. Ik hen altijd
hang, dat ze je nog reiB verdronken terugbrengen, evenals
je armen vader. Zoolang je weg geweest bent heb ik geen
oogenbiik rust gehad, zoo zenuwachtig was ik.
Op deze wijze vond Madeleine een geleidelijken overgang
tot hare afgebroken boetpredikatie en zij zou ha-e verma
nende klachten nog geruimen tijd hebben voortgezet, wan
neer met de komst van dokter Sylvain haar welsprekend
heid had gestuit.
Dokter Sylvain drukte den broeders haastig de hand en
wendde zich vervolgens tot Madeleine.
Alles gaat naar wenscb, zeide hij. Het kind is
bij kennis gekomen. De meid heeft haar de eerste dosis
toegediend van het geneesmiddel, dat ik voor haar klaar
heb laten maken en nu is zij ingeslapen. Laat haar nu
vooreerst geheel met rust. Wanneer zij ontwaakt is, kunt
ge haar het een en ander vragen. Maar wacht tot zij-zelve
het eerst gesproken heeft; want zij is zeer zwak en wij
moeten hare verklaringen in geen geval vooruitloopen.
Hierop verwijderde zich de dokter onder belofte van den
volgenden morgen terug te zullen komen.
Kom, zeide Madeleine nu tot hare broeders, nu
zul je eens zien, hoe lief zij isl
Met hun drieën gingen zij zoo zaeht mogelijk naar
Madeleine's kamer. In het groote ledekant van geverfd hout,
lag achter de helder witte gordijnen een lief meisje in vasten
slaap verzonken. Haar doorzichtig bleek gezichtje was om
lijst door loshangende bruine lokken, hare fijne handjes, nu
en dan zenuwachtig trillend, staken in hunne blankheid
helder af tegen het grof linnen dek, dat regelmatig op en
neerging onder hare rustige ademhaling.
Een engeltje, niet waar? zeide Madeleine, hare
handen eerbiedig vouwende, als voelde zij zich in de nabij
heid van een heilige.
Je hebt een goede daad verricht, bromde Jacques
met zekere bitterheid. Maar je hebt zeker niet gedacht,
dat de geneesmiddelen en de huisvesting je geld zouden
kosten
Nu, wat zou dat? Ik heb mijn plicht gedaan. Heb
ik niet?
Heb je dan zoo volop gelegenheid om te doen, wat
je plicht noemt Heb je dan geld Gisteren, toen ik je om
honderd francs vroeg, heb je geantwoord, dat je beurs
leeg was.
Madeleine keek hem met een vertoornd gezicht aan en
zeide botweg
SomtijdB heeft men geen geld voor zotheden, maar om
goed te doen heeft men het wel, versta je
Madeleine 1gekkin Ials je wist
Jacques oogen schitterden vat woedenochthans hield
hij zich in; en de opgeheven hand liet hij weer zinken.
(Wordt vervolgd.)
