NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. SARAH BLONDEL. 6e Jaargang. Woensdag 12 December 1888. No. 1671. HAARLEM'S DAGBLAD ABOÏÏHEMENTSPRIJS: yoor Haarlem, per 3 maanden/1.20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65. Afzonderlijke nummers- 0.03. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen, Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 1X3. ADVERTENT1ËN: Tan 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents Groote letters naar plaatsruimte. Bij groote opgaven aanzienlijk rabat. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers. directeuren-Uitgevers J. C. PEKREB0091 enB. AVIS. Hoofdagent** voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publicite Etrangère G. L. DJÜBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijs, 31hs Faubourg Montmartre. STADSNIEUWS. Haarlem, 11 December. Tot schatter van de lokaliteiten waar sterke drank in 't klein wordt verkocht is voor 1889 benoemd de heer H. Scherpenhuijsen, tot her- schatter de heer G. Schoevaart en tot diens plaatsvervanger de heer L. Rijneveld. Blijkens het rapport van den heer N. van der Sleen aan de Vereeniging tot bevordering der Volksgezondheid was het gehalte der melk, geleverd door de Haarl. Melk-Inrichting gedurende de maand Nov., als volgt: Soortelijk v Vaste gewicht. e stoffen. Maximum 1.0325 3.45 pet. 12.9 pet. Minimum 1.0295 3. 11.7 Gemiddeld 1.0309 3.29 12.34 De 2de luit. der inf. van het O. I. leger, jhr. J. C. C. Sandberg, zal den 5den Januari a. s. per stoomschip Sumatra naar Indië ver trekken. Voor het examen in de gymnas tiek (m. o.), op 10 December te '8 Hage gehouden, is o. a. geslaagd de heer A. J. Meijerink, alhier. Aan de opleidingsschool voor meis jes tot het middelbaar onderwijs, alhier, wordt een onderwijzeres ver- In de Nieuwe Rotterd. Courant van heden komt het bericht voor, dat de heer Kriens, luitenant-kapel- meester der d.d. schutterij te's Bosch, eene benoeming in gelijke betrek king te Haarlem heeft aangenomen. Deze mededeeling is minstgeno men voorbarig. Nu de Commissie voor het Stedelijk Muziekkorps nog niet eens officieel geconstitueerd is, kan van de benoeming van een kapelmeester nog geen sprake zijn. Jaarwedde bij aanstelling bene den 20jarigen ouderdom f 500, bij aanstelling boven 20jarigen tot en met 23jarigen ouderdom f550 en bij aanstelling boven 23jarigen ouder dom f 600. met uitzicht op verhoo gingen tot een maximum van f 650. Voor bezit van akte voor hand- teekenen of gymnastiek voor elk vak f 50 meer, voor akte fransche taal f100 meer, wanneer het onderwijs in één dier vakken wordt opge dragen, alsmede f 100 verhooging voor het bezit van de hoofdakte. Verzoekschriften op zegel en stuk ken aan den Burgemeester, vóór of op 20 December e. k. Maandagavond had deeerBte bijeenkomst in dezen winter plaats van de vereeniging //We ten en Werken". Het is inderdaad eene ver blijdende gedachte, dat de gewone winter vergaderingen weder zijn begonnen, want ieder, die het nuttig en volhardend streven van //Weten en Werken" op prijs stelt, vertoeft gaarne in de gezellige zaal, waar zoovele Bprekers op allerlei gebied hem reeds zoo menig aangenaam oogenblik verschaften, en hem steeds in staat stelden uit de rijke bronnen van kunsten en wetenschappen te putten. De zaal was, naar het zich liet ver wachten, goed gevuld, en nauwelijks had den allen sich van een plaats voorzien of het bestuur deed zijne intrede, met den heer W.M.Logeman aan 't hoofd,die,als naar gewoonte, de wintervergaderingen opende. Oud van jaren maar jeugdig van hart en hoofd trad de bemiude waardige eere-voor- zitter op de spreekplaats. l)e gewone ter men waarin het openingswoord bij gele genheden ala deze is vervat, zou hij thans eens niet gebruiken, //die kent gij allen. Waarlijk, ik had niet gedacht mij weder in uw midden te zullen bevinden. Even vreemd echter als gij zoudt te moede zijn, wanneer het gewone gelui der Damiaatjes u 5s avonds niet meer in de ooren klonk, even vreemd zoudt gij het vinden indien de bijeenkomsten van //Weten en Werken" niet begonnen met een toespraak tot ope ning, welnu laat ik kort zijn en van harte den wensch uiten, dat het u hier wil moge zijn." Hierna gaf hij het woord aan den heer A. van der Voort Az., die de spreekbeurt van dezeu avond zou vervullen. Alvorens de heer v. d. Voort zijn taak aanvaardde, richtte hij zich tot den voorzitter, den heer J. H. Stoel, het verdere bestuur en ue leden en wees hij er op hoe nuttig het bestuur werkzaam was geweest voor deze vereeniging, wier be staan blijkbaar op zoo hoogen prijs werd gesteld. Dankende voor de eer, dezen win ter de eerste spreekbeurt te mogen ver vullen, drukte hij den wensch uit, dat het bestuur nog vele jaren met dezelfde krach ten mocht blijven voortarbeiden. Het onderwerp dat de heer van der Voort dezen avond zou behandelen, was de beweging der aarde. Spreker bracht in herinnering dat reeds Ptolemeus Philadelphus 2100 jaren gele den de sterrenkunde beoefende en zich bezighield de beweging van het zonnestel sel te verklaren. De waarnemingen in dien tijd werden echter zeer onnauwkeurig ge daan en vandaar dat men weinig of geea positieve resultaten verkreeg. De onderzoekingen der Alexandrijnsche school deden de wetenschap der sterren kunde wel eene groote schrede vooruit gaan, maar leidden evenmin tot eene juiste oplossing van de beweging der he mellichamen. Hoe bevindt zich de aarde in 't heelal? heett men zich in den loop der tijden afgevraagd en verschillende ant woordden zijn daarop gegeven. Sommigen wilden den aardbol zien opgehangen aan draden, maar waar bevonden zich dia draden daarvan gaf men zich geen reken schap. Anderen beweerden dat zij rustte op samengeperste lucht, maar vroegen zich niet af, waarop die luchtdau weder steunde en bedachten evenmin dat deze noodwen dig langs de zijdeu der aarde zou moeten ontsnappen. Ia deze duisternis bleef men omstreeks 2000 jaren rondtasten, geen stap was men in dien tijd genaderd tot eene juiste ver klaring van de beweging van het heelal. Nog altijd hechtte men aan de oude leer van Ptolemeuu, nagelaten in zijn nAlma gest", waarin de aarde als middelpunt werd voorgesteld waarom de zon en de andere planeten draaiden. Door het groot aantal waarnemingen kwam men echter geleidelijk tot andere inzichten, maar het was eerst in 1544 dat Nicolaas Coper nicus daaruit een nieuw stelsel afleidde, dat hij in zijn geschrift wDe revolutioni- bus orbium coelestium" ontwikkelde en waarin de zon als het middelpunt van het heelal werd voorgesteld. Om dit nieuwe stelsel ingang te doen vinden was echter geen gemakkelijke taak, het kon nog niet wiskunstig worden be wezen en voorts beschouwde men deze nieuwe leer als ketterij. Eerst eeu eeuw later was het algemeen aangenomen en werd het door alle geleerden verdedigd. De beroemde sterrenkundige Kepler leidde uit de verkregen gegevens drie eenvoudige wetten af, die de beweging der hemel lichamen verklaarden. Later nam men tot grondoorzaak der beweging aan de natuurkracht, welke be kend is als de algemeene aantrekkings kracht, waaraan zooals door spreker werd aangetoond de beweging der he mellichamen en hunne versnelde of ver traagde gang is toe te schrijven. Dat de aarde-zelve draait was altijd nog een onbewezen stelling. Men dankt het bewijs daarvan aan Guglielmini iu 1791, ofschoon Richer, een fransch geleerde, in 1672 reeds had opgemerkt dat een slin geruurwerk op verschillende breedtegraden van den aardbol verschillende aanwijzingen deed en daaruit toen tot het besluit kwam, dat er een bizondere kracht moest zijn, welke op den slinger werkte en dat die kracht niet op elk punt der aarde de zelfde was. Uit de bekende proef van Guglielmini met den^,toren en den sliDger verklaarde men de aswenteling der aarde, welke door de proeven van Benzenberg en de nauwkeu rige waarnemingen van Reich en Brfcndel werd bevestigd. Ook hier ter stede heeft wijlen profes sor van der Willigen door eene proefne ming in de Groote Kerk de draaiende beweging der aarde door middel van de eigenschappen van den slinger aangetoond. Op uitvoerige wijze en door proeven toegelicht gaf de heer van der Yoort van dit laatste eene verklaring, waardoor deze vrij ingewikkelde zaak voor zijn gehoor alleszins duidelijk werd. Wij juichen hot streven om deze be langrijke verschijnselen voor ieder begrij pelijk te maken van harte toe en hopen dat in «Weten en Werken" nog menig maal dergelijke onderwerpen zullen worden behandeld. iDgekomen aanvragen van werk zoekenden bij de Arbeidsbeurs aan het bureau van Haarlemss Dagblad: 1 bank- en plaatwerker, 1 gepas- porteerd militair vraagt werkzaam heden. Ingekomen aanvragen van werk gevers: 1 boekbinder&jongen met het vak bekend, 1 bekwaam siga renmakersknecht. VISSCHERBJ. Nieuwediep, 10 Dec. Heden kwamen van de groote visscberij binnen de sloepen "Jan Hofland", sch. v. d. Hoeven, met 8700 schelv. (waarvan 1400 levende), en 1 heilbot, en «Pernis", ach. Mcijboom, met 3600 schelv. (waarvan 1000 levende), 6 levende en 10 doodo kabelj., terwijl door 18 beugers (kustvisschers) 360 schelv. en 8 tot 15 kabelj. werden aangevoerd; schelv. gold f 14 a f28.50 't honderd, lev. kabelj. f 3.15, doode id. f 1.85 a f 2.20 per stuk en de heilbot f 28.50. KINNEN f. A D. De minister van Water- staat brengt ter algemeene kennis, dat op den aanstaanden Nieuw jaarsdag gelegenheid zal bestaan tot overbrenging per telegraaf van Nieuwjaarskaarten in het onderling verkeer der nederlandscbe tele graafkantoren. Formulieren voor deze Nieuw jaarskaarten, voorzien van ean stem pelafdruk van het kantoor van af gifte, zijn, te rekeDen van 15 De cember e. k., bij alle rijkstelegraaf kantoren verkrijgbaar tegen den prijs van tien cent. De op deze formu lieren geschreven Nieuwjaarskaar ten kunnen, zonder verdere betaling of frankeering, op 31 December 1888 en op 1 Januari 1889 bij alle rijkstelegraafkantoren ter overeei- ning worden aangeboden naar plaat sen, waar nederlandsche rijkstele graaf- of telefoonkantoren zijn ge vestigd. Elke Nieuwjaarskaart mag ten hoogste tien woorden bevatten. De naam der plaats van afzending wordt ambtshalve medegeseind. De aflevering ter plaatse van be stemming, ook van de op 31 De cember aangeboden kaarten, ge schiedt, indien eenigszins mogelijk, op 1 Januari, zonder omslag en zon der ontvangbewijs te vorderen. Be zorging buiten den gewonen be- stelkring der kantoren vindt niet plaats. Het lid der Tweede Ka mer, de beer Heldt, heeft Zater dagavond in een zeer druk be zochte bijeenkomst van leden van de Amsterdamsche afdeeling van het Nederlandsche Werklieden-Ver bond in het ruime lokaal van het Gebouw voor den Werkenden Stand een rede gehoudeD, waarin hij zijn denkbeelden over belastinghervor ming ontvouwde. Hij kwam daarbij tot de conclusie, dat onze grondbe lasting nog zoo kwaad niet was, en wel kon behouden blijven, ook wel de personeele belasting, doch ver beterd in progressieve richting. Hij verlangde echter afschaffing van het patent, van de accijnzen op bier, azijn, zout, zeep, suiker, in t kort op alle eerste levensbehoeften, om het tekort in de kas te doen dek ken door een belasting op de cou pons en hypotheken en door een progressieve rijksinkomstenbelasting. Een kort debat, waaraan o. a. deel nam de heer Gerritsen, volgde. Het bestuur der fabrieks school te Enschede heeft zich tot de Tweede Kamer gewend met een adres ter zake van het wetsontwerp op den kinder- en vrouwenarbeid. FSJUÏIiLEITO JST. Naar het fransch van Louis Gallet. 17) VIII. Hij wilde nu ten minste schrijven om zijn misslag van niet gesproken te hebben zooveel mogelijk te herstellen. De weinige uren, die hem nog restten, bracht hij door met brieven op te stellen en weer te verscheuren. Wanneer hij minder vurig bemind had, zou hij zoo goed als elk ander eenige behoorlijk dichterlijke en gebruikelijk sentimenteele zinnen samen hebben kunnen flansen. Zijn ernstige liefde wilde eenvoudig en waardig aan Sarah zijn gemoed open leggen. Toen de morgenschemering reeds door zijn venster viel, toen zijn oogen brandden en zijn hand beefde van zenuw achtige vermoeidheid, verwijderde hij van zijn lessenaar alle mislukte proeven en snel, in éen adem, zonder wijfelen of omzien, schreef hij den volgenden brief: «Sarah, ik heb mij dezen avond onverstandig en belache lijk aangesteld. Ik heb gezwegen, ofschoon ik u wilde zeg gen, dat ik n bemin; ik heb koelweg uwe hand gedrukt, terwijl ik haar met tranen en kussen had moeten overdek ken. Oordeel mijmaar vergeef mij, vergeef mij.... en be min mij. Met deze hoop in 't hart ga ik heen. Ik zal, als de hemel het wil, wederkeeren om u te herhalen, dat ik u bemin, dat gij zijt de aangebeden vrouw, die ik mij droom. Vaarwel, Sarah I Nu ik u dit heb durven bekennen, zal ik gelukkig zijn gedurende mijn geheele reis.» Eenige uren later was George vertrokken en keerde Jacques Gerbier, die te Parijs snel zijne zakeu had afgedaan in Wimereux terug. Het huis in de duiDen naderende, merkte hij, dat hij ge volgd werd door een kleinen jongen, die van Honvaux af komstig was. Het kind groette hem. Hij hield in zijn hand een brief, dien hij uit den zak genomen had. Voor wie is die, mijn jongen? vroeg Jacques. Voor juffrouw Sarah 1 O, heel goed! Geef maar hier! Dien zal ik wel be zorgen. Het kind vond dat zeer natuurlijk, gaf den brief over en ging heen. Zonder de minste aarzeling verscheurde Jacques de enve loppe en las met gefronst voorhoofd de verklaring van George. Wel, kijk eens aan, dacht hij, ik kom net op tijd en het is maar goed, dat hij de baan ruimt, die mijn heer George. Dat knaapje kon lastig worden. Vervolgens vouwde hij den brief rustig samen en stak er in de keuken zijn sigaar mee aan. IX. Toen Sarah uit haar kamer kwam merkte Jacques op, dat zij zeer bleek was en dat zij scheen te hebben geweend. Evenwel vroeg hij haar niets. Zoodra zij hem opmerkte, vloog een glimlach over baar gelaat; zij was blij hem weer te zien, ging op bem toe en drukte bem de band. Wat is u gauw terug en wat vind ik het aardig van u om bij ons te komen ontbijten. U blijft van morgen toch hier? Dezen morgen niet alleen, maar den geheelen dag, mijn beste Sarah. Ik heb vandaag niets te doen in Boulogne. Noch vandaag, noch morgen, voegde hij er na eenig stilzwijgen aan toe. O, hoe gelukkig! Ja, ik heb groot nieuws voor u. Het handelshuis, dat ik te Boulogne heb opgericht, mag zich in zulk een snellen bloei verheugen, dat ik mijne betrekkingen zeer uit kan breiden. Ik heb deze zaak op voordeelige voorwaarden kun nen overdoen en ga een andere te Parijs vestigen. Er is daar een bankinstelling, die bij gebrek aan fondsen haar zaken zal moeten staken en die ik er bovenop denk te helpen, tot voordeel der aandeelhouders en tot het mijne. Maar daarin zult ge wel het minste belang stellen. Integendeel. In alles wat u betreft stel ik belang. Ik ben blij, dat bet u zoo voor den wind gaat. Dat zal u geen windeieren leggen, mijn kind en zus ter Knorrepot evenmin. Want ik denk u mede te nemen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1888 | | pagina 1