Politiek ©verzicht.
Het is van oordeel, dat door de
bepalingen nopens den rusttijd in
art. 5 van het ontwerp het bestaan
der school op het spel staat en acht
zich verplicht de regeering daarop
te wijzen.
Op de fabrieksschool geheel
bekostigd door de werkgevers (jaar-
lijksche uitgave f 6000, bouw enz.
pl. m. f 30,000) wordt thans
onderwijgegeven aan 800 leerlin
gen, jongens en meisjes, allen werk
zaam op fabrieken te Enschede. De
leerlingen zijn verdeeld in 5 klassen
en iedere klasse weder in 4 parallel -
klassen. Het onderwijzend personeel
bestaat uit 4 onderwijzers, benevens
6 onderwijzeressen voor de hand
werken. De le kl. ontvangt per week
10, de 2e 8, de 3e en 4-s 6 en de
5e 4 uur onderwijsal deze school
uren worden gegeven gedurende den
werktijd in de fabrieken alzoo wordt
de werktijd in de fabrieken feitelijk
met deze uren verminderd, en is
deze voor de meesten ver beneden
bet maximum, dat in het weteont-
werp wordt voorgesteld.
De toeloop van passa-
giers, die zicb voor vervoer op kre
diet naar de Argentijnsche Repu
bliek aanmelden, blijkt zeer groot
te zijn, daar de Nederl. Amerikaan-
scbe Stoomvaartmaatschappij thans
hare agenten heeft aangeschreven,
dat tot en met 5 April alle plaat
sen op hare stoomschepen bezet zijn.
Uit Amsterdam wordt
gemeldHet bezoek dat de mini
ster van Justitie voor eenige weken
alhier heeft gebracht, ten einde de
vele en velerlei klachten omtrent
de inrichting van ons Paleis van
justitie persoonlijk te onderzoeken,
belooft niet vruchteloos te zijn ge
weest.
Aan het departement toch is men
ijverig bezig met bet maken van
ontwerpen en teekeningen. Dezer
dagen is reeds ter beoordeeling aan
de verschillende kantongerechten
alhier verzonden het plan om een
afzonderlijk gebouw voor hunnen
dienst te stichten. Als plaats hier
voor is de aandacht gevallen op het
terrein tusschen de cellulaire gevan
genis en de openbare school aan de
Weteringschans hij het Leidsche-
plein.
De beide hoofdcommis-
sarissen van politie te Amsterdam
zijn benoemd tot ridders der Prui
sische Kroonorde.
De vergadering vanhan
delaren, fabrikanten en makelaars
in tabak, die Maandag te Amster
dam zou gehouden worden, om te
spreken over een collectieve inzen
ding op de wereldtentoonstelling te
Parijs, is tot 17 dezer uitgesteld,
daar slechts 10 belangstellenden wa
ren opgekomen.
De eigenaar der terrei-
nen te Amsterdam, onder den naam
van Volkspark bekend, heeft het
bestuur der afdeeling «Amsterdam»
van den Sociaal - Democratischen
Bond doen weten, dat de terreinen
na Februari e. k. niet meer worden
verhuurd.
Bij gelegenheid van een ver-
gaderiDg, door pastoor Brouwers te Am
sterdam belegd ter zake van de protest
beweging, hebben Zondag te Amsterdam
ernstige wanordelijkbeden plaats gehad.
In de zaal waren een aantal socialisten
aanwezig, die op allerlei wijzen den spre
ker beletten voort te gaau. De Eerw. beer
Brouwers brak toen zijn rede af, en sprak
de vergadering met waardigheid toe. In
naam der vrijheid, waarop elk Nederlan
der terecht roem draagt, verzocht bij voor
zicb en zijne mede-katholieken de vrijheid
om te spreken over betgeen hun allen na
aan het hart ligt. De kaart, die ieder
noodig heeft, om toegaüg te verkrijgen
drukte ten duidelijkste het doel der ver
gadering uit; hij verzocht derhalve die
genen, die niet met het doel instemden, de
zaal te verlaten.(De socialisten hadden er een
600tal weten te verkrijgen, die zonder erg
door het comité waren afgegeven.)
De toespraak van den pastoor Brouwers
had eehter geen gevolg. Telkens als hij
de voorleziug van het telegram wilde
voortzetten, beletten de socialisten door
gefluit en ander tumult hem voort te gaan.
Eén hunuer waagde het, het beeld van
Paus Leo een slag in het aangezicht te
geven, waarop de katholieken en andere
welgezlnden dat beeld tegen verdere belee-
digÏDgeu wilden vrijwaren. Dit gaf het sein
tot eene onbeschrijfelijke wanorde. Men
wierp met stoelen en tafels, deelde stom
pen uit, drong tegen elkaar op, onder luid
geschreeuw en protest, smeet de glasrui
ten in, en het einde was dat de opeen
gepakte menigte zich uitwegen zocht door
de verschillende deuren.
Een inspecteur van politie (volgens be
vel wareu er geen agenten in de zaal ge
posteerd) trad met de blauke sabel tus
schen een hoop vechtenden voor de tri
bune, en scheidde hen. Toen eenige oogea-
blikken daarna een detachement agenten
de zaal binnendrong, was zij al baast ont
ruimd.
Het spreekt van zelf, dat de vergadering
verder geen voortgang had.
Enkele arrestatiën zijn gedaan. Van ern
stige ongelukken is niets vernomen. In de
zaal is alles kort en klein geslagen.
Het "Handelsblad" meldt hieromtrent
In een algemeene sauve qui peut red
den zich bij dit gevecht velen naar alle
kanten. Men hoorde woeste kreten bij de
estrade en menigeen werd door de door
de lucht vliegende projectielen gekwetst.
Het borstbeeld der Koningin werd ver
nield, doch dat van den Koning werd
lukkig in veiligheid gebracht. Eindelijk
gelukte het deu inspecteur van politie,
den heer J. K. Broekhof, die zich te
midden der vechtenden wierp en zich met
onverschrokken moed, misschien tegen een
twintigtal der belhamels verweerde, een
eind aau het schandelijk tooneel te maken.
Hij had het hard te verantwoorden,
doch met het plat van zijn sabel in het
rond slagen uitdeelende, wist hij den ru-
moermakers ontzag in te boezemen, zoo-
dat zij uiteen stoven.
De muziekzaal van „Maisoii Strouc-
ken» was intusschen eeu tooneel van ver
woesting geworden. De gebroken stoelen
en tafels lagen in het rond, hier en daar
was een ruil gebroken en op de plek,
waar de vechtpartij het hevigst was
weest, lagen bloedvlekken op den vloer,
Nader veraeelmt mep, dat het
meisje, dat Dinsdagavond li. bij den
geweermaker Donaghy van Egmond
op den Nieuwendijk te Amsterdam
het kruit haalde, dat voor den aan
slag op de heeren Jolles en Stork
moest dienen, was de dienstbode
van een zijner vakgenooten, den
geweermaker C. A. Wunnenberg in
de Zoutesteeg. Deze, zelf geen voor
raad genoeg hebbende om aan de
aanvrage van drie personen, die
zich successievelijk om kruit bij hem
hadden aangemeld, te voldoen, zond
deze dienstbode naar den heer
Donaghy met het bewuste door hem
geschreven briefje: «5 pond gewoon
kruit h f0.60». De bedoelde perso
nen, waaronder zich ook bevond een
joegen van 18 jaar, gaven allen
voor dit kruit noodig te hebben,
omdat zij naar de Argentijnsche
Republiek gingen. De bewuste jon
gen was zelfs zeer teleurgesteld,
omdat hij slechts de helft kreeg van
hetgeen hij gevraagd had; hij zou
later om de andere helft zijn terug
gekomen, maar verscheen niet meer.
Volgens het Handelsilad werd
ook bij den burgemeester van Am
sterdam op denzelfden avond een
dergelijk kistje bezorgd.
De reclame-optocht, 18
dezer te Amsterdam te houden, zal
bestaan uit 22 groepen, waarin
vertegenwoordigd zullen zijn, voor
zoover reeds bekend, bloemisten,
koks, kappers, spekslagers, bedden-,
meubel-, schaatsen-, rijwiel-fabri
kanten en smeden.
Nabij de Kruislaan te
Watergraafsmeer is Zaterdagavond
door de Gooische stoomtram een
overreden, die daar met eene
geit liep en het dier trachtte te be
hoeden voor overrijden. De man
bleef op de plaats dood.
Alle 1 ij ken van de in de
vorige maand te Helder veronge
lukte matrozen van het instructie
chip Het Loa, zijn thans aange
bracht. Dat van den matroos 2e kl.
Wikman werd Zaterdag door een
wieringer visscher op den Zuidwal
gevonden.
Zondagavond omstreek
tien uur is brand ontstaan in de
sigarenfabriek van de heeren A. M.
Schouten en Zoon te Oudewater,
die weldra in volle vlam stond.
Alleen aan het krachtig optreden
der zes spuiten van de gemeente is
het te danken, dat de belendende
gebouwen gespaard zijn gebleven.
De fabriek, alsmede het woonhuis,
zijn totaal uitgebrand. Alles was
verzekerd.
Uit 'sHage wordt gemeld"
Onder den indruk van het schan
daal Zondag in «Maison Stroucken»
te Amsterdam, droeg het optreden
van pastoor Brouwers Maandagavond
in «Oefening kweekt kennis» een
bizonder karakter.
De heer Brouwers las voor dezen
kring het telegram voor aan Z. M.
den Koning, in welke lectuur hij
Zondag door de rumoermakers ver
hinderd was, en zette kortelijk het
doel van de verstoorde vergadering
uiteen, met den wensch dat ook
Nederland zich moge voegen bij de
bestrijding van de slavernij in Afiika.
De heer A. Hoogenraad,
secretaris van de N. en Z.-H. rei-
dingmaatschappij, te Scheveningen.
ontving Zondag, in antwoord op
zijne telegrammen en schrijven aan
de reederij van de Melati te Rot
terdam, omtrent het ongeval schipper
Pronk overkomen, nadere tijding
van den kapitein P. van den Bos,
waarin, onder meer, over deze treu
rige zaak wordt gezegd, dat Pronk,
nadat hij op 1 December aan boord
der Melati was gezet, bizonder
zwaarmoedig was en zelfs in het
salon zat te huilen. Waarom, begreep
niemand. De man, hij moest dit zelf
erkennen, werd met weldaden over
laden, 's Zondags 2 Dec., 's avonds
8 u. 25, werd hij vermist. Eerst
werd gedacht dat hij een weinig
was gaan slapen, doch daar hii
nergens aan boord gevonden werd,
kwam men op het vermoeden, dat
hij over boord gevallen was. Dit
vermoeden werd versterkt door het
missen van een afgesneden redding
boei, waaruit men opmaakte dat hij
moedwillig overboord gesprongen
was. Wat hem daartoe gedreven heeft,
verklaart kapitein Bos niet te be
grijpen.
Het aantal ingeschreve
nen tot bijwoning der lessen aan de
polytechnische school te Delft, ge
durende den cursus 1888/89 bedraagt
tot heden 253, waarvan voor alle
lessen 164 en 89 zoogenaamde toe
hoorders, die voor éen of meer les
sen zijn ingeschreven.
De commissie te Rotter-
dam, welke den optocht van 17 No
vember organiseerde, heeft besloten
in Januari a. s. bijeen te komen,
ten einde een feestelijke viering van
's konings 40 jarige regeering in Mei
s. voor te bereiden.
De ondernemer van het
zoogenaamde «Café du Bagno» op
de Hoogstraat te Rotterdam is Maan
dagmiddag spoorloos verdwenen,
vele teekenen achterlatend dat het dit
bagno niet voor den wind is gegaan
(N. R. C
Als eene merkwaardig
heid verdient vermelding, dat in
de Alblasser waard verscheiden boe-
nitgelokt door het heerlijke
najaarsweder, het vee, dat reeds
ir de stallen was gebracht, we
der in de weide hebben gedaan.
Zondagavond is trein
no. 566 tusschen Bokstel en 's-Bosch
aan een groot gevaar ontsnapt, daar
men in de nabijheid van Vncht,
bij een overweg, die van uit een
naburigen wachtpost bediend wordt,
eene kei van 12 kilo op de rails
had gelegd. Gelukkig ontspoorde
de trein niet.
Naar den dader wordt onderzoek
staat, zoekt hij des morgens en ook
tegen den avond. Uit het feit, dat
deze vogel jaarlijks slechts twee
eieren legt en maar één jong groot
brengt, volgt reeds, dat deze arend
soort zeer zeldzaam is.
Het is dan ook 25 jaren gele
den, dat de heer Mollen een zoo-
dauigen arend gevangen heeft. Dat
dit prachtige exemplaar een sieraad
van de schooue collectie opge
zette vogels van den kundigen heer
Mollen, behoeft Diet gezegd. Voor
vogelliefhebbers is het bezichti
gen van de verzameling vogels van
onzen oud-koninklijken valkenier
wel een uitstapje naar hier waard.
Te Diever, in het Z. W.
van Drente, is een schapendief ge
vangen genomen. Hij heeft bekend,
den diefstal te Marum (prov. Gro
ningen) gepleegd te hebben.
Toevallig had dit feit weder op
ongeveer dezelfde hoogte plaats,
waar in den loop van dit jaar op
een trein geschoten werd.
Uit Valkenswaard (V. B.)
wordt gemeldHet seizoen voor
de valkenvangst is weder voorbij
Onze oud-koninklijke valkenier, de
heer A. Mollen, heeft alle reden
om over zijn vangst tevreden te
zijn. Behalve een prachtigen ouden
havik eu drie smellekens heeft hij
niet minder dan achttien stuks val
ken bemachtigd, n. 1. elf jonge
wijfjes-, drie jonge mannetjes-, twee
onde wijfjes- en twee oude man-
netjeavaKen. Van deze valken
welke in hun natuurstaat zeer wild
zijn, had de heer Mollen tien zoo
tam gemaakt, dat zij in bijzijn van
andere personen de duif vingen,
terwijl de acht andere zoo gedres
seerd waren, dat zij van hun rek
stok op den arm van den valkenier
vlogen. Het pleit voorzeker voor
de bekwaamheid van den heer
Mollen, dat hij in zoo'n korten tijd
(zes weken) zulk een schuwen roo
ver tot een makxen vogel kan af
richten. Dezer dagen zijn deze vogels
naar Engeland verzonden, waar zij
verder gebezigd worden voor de
jacht op kraaien, reigers en konijnen,
Als een bizonderheid dient nog
vermeld, dat de heer Mollen met
het tobben zoo heet de valkenier
het vangen van valken met net
ten een prachtigen, grooten zee
arend (ossifrage) heeft bemachtigd,
Deze koningsvogel heeft van het
einde van den hek tot dat der pon
ten een lengte van 90 cM., terwijl
de vlucht 2 M. 25 cM. bedraagt
De vederen zijn bruin met witte
punten welk laatste een kentee
ken is, dat de vogel niet heel jong
meer is de nagels, welke een
halven cirkel vermen, zijn glanzend
zwartde pooten, waarvan alleen
het onderbeen onbevederd is, zijn
bedekt met kleine, levendig gele
schubben. Verder heefthij een baard,
waarom hij volgens Buffon ook wel
«aigle barbu» genoemd wordt. Zij
voedsel, dat uit visch en wild be
De komkommertijd der politieke wereld,
waarin men teerde op zeer prozaïsche
itingscijfers en op zeer phantastische
vermoedens en voorspellingende stille
dagen, waarin men sprak over wat men
wel zou kunnen doen en niets deed,
waarin men uitkeek of de russische troe
pen al over de oostenrijksche grens kwa
men en niets zag, waarin men vlaste op
uit manifestaties geboren coups-d'etat en
met doodgewone berichten van orde en
rust werd afgescheept de tijd van
staatkundigen slentergang maakt plaats voor
een vol oorspronkelijke verrassingen. Het
alsof de St. Nikolaasgeest, die zich in
surprises uit, door de kabinetten der euro-
peescke machthebbers is gewaaid en het
vunzige stof der eindelooze staatsstukken
heeft opgejaagd en de lakschheid de ven
sters heeft uitgedreven en alles heeft
doordrongen met een gevoel van naar
overmoed zwemend radicalisme. Hoe lang
heeft Bismarck getalmd, voor hij er toe
overging den roem in Klein Popo behaald
een verlengstuk te geven in Zanzibar
Men heeft aanvankelijk om de moeielijke
kwesties, rakend Stanley's en Emin-Pacha's
verdwijning en den slavenhandel, heenge-
draaid als men het later zijn schepen om
het broeinest dezer ongerechtigheden heeft
laten doen. Nu evenwel gaat men er op
in Wissmann op de wildernissen, die hem
van Emin-Pacha scheiden, de duitsche
maatschappij op de tegen haar opgestane
inboorlingen en de duitsche oorlogsschepen
op alles wat een vinger durft uit te
steken naar wapens of slaven of de in
nood verkeerende compagnie. Bagama;
ligt in asch. De Arabieren, wier gelederen
in een hevigen strijd met honderd man
aan dooden en gewonden zijn gedund
en die hunne kanonnen hebben moeten
achtergelatenzijn op het gerucht, dat
de duitschers overal torpedo's hebben
neergelegd van louter schrik vijf mijlen
ver het binnenland ingestovenhunnen
weg teekenende door bloed en plundering.
Tot niet geringe verheuging van egypte-
naren en engelschen en alle lezers van
politiek nieuws zal er weldra gelegenheid
bestaan uit Soeakim niets of iets anders te
vernemen, dan dat de troepen van Osman
Digma tot in het oneindige voortgaan zich
te versterken en als blijk van hunne ge
duchtheid zooveel of zooveel kogels in de
stad hebben geschoten. Dit saaie beleg van
maanden en naaaaden, dat in onzen tijd
van lichtsnelle reuzen kogels een wonderlijk
anachronisme schijnt en eigenlijk een pas
kwil is op de tegenwoordige wijze van oor
logvoeren, een gebeurtenis als het is
wanneer er een onderofficier of in 't ergste
geval een teekenaar gedood wordt, dit
elkander in de oogen zien en de tanden
laten kijken zal, dank zij den drang der
engelsche publieke opinie weldra een ein
nemen of door het verlaten óf door het
verlossen van Soeakim. Het kabinet-Sa-
lisbury mocht het niet aardig vinden door
een oud collega als Sir Randolph Chur
chill op de viugers te worden getikt
het schijnt niettemin nagedacht te hebben
over de oppositie van den vriend, die op
naar Parijs.
Naar Parijs!
Hebt ge daar wat tegen?
In 't geheel niet. Als u bet zoo wenscht zal het wel
bet beste zijn. Ik verlang niets anders dan u te gehoorzamen.
Gehoorzamen! Wat is dat een deftig woord! Het is
volstrekt mijn bedoeling niet, iets te doen dat u mishagen kan.
Ik weet, dat ge gelukkig zijt op het huis in de duinen.
Madeleine en de vrienden te Honvaux maken dit verblijf
aantrekkelijk voor u. Wanneer ik u wensch mede te nemen
naar Parijs voor een gedeelte van het jaar, dan is dit in
't belang van iets, dat Madeleine wel een weinig uit het
oog schijnt te verliezen, van uw toekomst
Mijn toekomst
Het jonge meisje glimlachte droevig en liet langzaam
hare oogen gaan over alles wat haar omringde: de lage
spreekkamer van het huis, de vensters met hunne kleine
en groenbeslagen ruiten waardoor men uitzag op den om
muurden tuin, waarin eenige schrale populieren groeiden,
wier hladertoppen door den zeewind verdroogd waren. Blue
de hazewind holde als een dolle door het zand rond.
Die glimlach en die blik schenen te zeggen:
Mijn toekomst is hier.
Jacques sprak intusschen
Met uw toekomst hebt ge u zonder twijfel nog niet
ernstig beziggehouden. Madeleine vergenoegt zich met u
te beminnen, ik gun haar dat gaarne en zoolang ik er ben,
zal zij u op haar gemak kunnen liefhebben. Ik houd ook
van u, maar daarom juist koester ik eenige zorg voor uwe
toekomst. Ik meen, dat uwe schoone jeugd niet verwelken
moet in de vervallen woning der Gerbiers; aan uwe jonge
jaren, aaa uwe schoonheid past zonneschijn en wereldsche
pracht. In éen woord, Sarah, de tijd nadert, dat ge er aan zult
moeten denken een goed huwelijk te doen.
Sarah stond zeer geroerd op en deed geen moeite om deze
ontroering te verbergen.
Ge moet de zaken kalm onder de oogen zien, her
nam Gerbier op langzamen toon. Het lot heeft u hard
behandeld, Sarahhet heeft u de genoegens van het huise
lijk leven niet doen kennen; totnogtoe heeft niemand liefde
voor u gekoesterd dan twee vreemden, mijn zuster en ik.
Vreemden Och, spreek zoo niet, mijn vriend. Hebt ge
ooit kunnen denken, dat ik twijfelde aan uwe oprechte
toegenegenheid, of dat ik onverschillig bleef voor uwe zorg.
Ik weet, Sarah, dat ge geen ondankbare zijt. Ik weet
ook, dat het woord, 'twelk op 'toogenblik zoozeer uwe
ontroering opwekt, u later een bekenden en liefelijken klank
zal worden. Wees er zeker van mijn kind, uw hart zal ge
wennen aan het denkbeeld u te bewegen in den
kring van een huisgezin, waaraan ge sedert uw jeugd ont
wend zijt; het zal u de noodzakelijkheid doen inzien van
andere banden, dan die u aan ons hechten.
Ik ben hier gelukkig. Maar.... ge moogt er het uwe
van denken.... ging zij na eenige weifeling voort, ik
heb reeds zeer dikwijls aan het huwelijk gedacht.
Zoo, waarlijk? riep Jacques uit, blijde verrassing
pogende voor te wenden. En welke is de slotsom geweest
van die diepe overdenkingen
Een besluit, dat mij verstandig toeschijnt en dat over
eenstemt met mijn toestand en mijn smaak.
En mag ik hooren, welk dit besluit is?
Ja. Ik wil niet trouwenDeze verklaring ontlokte
Jacques een glimlach.
Wel kind! zeide hij. En waarom dat?
Ik heb het u gezegdomdat ik mij hier gelukkig ge
voel. Het liefste zou ik hier willen leven in gezelschap van
mijne goede Madeleine. Zijzeive is ook nooit getrouwd;
waarom zou ik niet hier blijven om haar te helpen, te
troosten, te beminnen wanneer zij oud zal zijn geworden en
wanneer gij ver van hier zijt?
Wordt vervolgd.)
