NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
LUTTRA,
6e Jaargang1.
Donderdag 23 Mei 1889.
No. 1806.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
STADSNIEUWS.
BI X X E X L A XI).
U I L L E O N.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1-20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers-0.03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen,
ureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 133.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de PMicite Mrangère G. L. DAl'BE Co, JOHN F. JONFS, Sacc., Parijs 31 lis Pauhotirg Montmartre.
Haarlem, 22 Mei 1889.
Bij het gemeentelijk muziekkorps is
als le cornettist geëngageerd de heer L.
Denzier, vroeger lid van de stafmuziek
der schutterij en van het orchest der
Duitsche opera te Rotterdam.
Door den garnizoens-commandant is
heden aan den korporaal-tamboer E. H.
Reith, van het 3e bataillon 4e regiment
infanterie, op de gebruikelijke wjjze de
bronzen medaille wegens 12-jarigen dienst
uitgereikt.
De heer J. H. Krelage alhier
is benoemd tot correspondeerend lid der
„Société d'Horticulture et Viticulture de
la Cöte d'Or k Dijon".
Bij min. besluit van 18 dezer is be
noemd tot adsistent ter controle bij de
vervaardiging van postzegels enz. alhier,
de heer Th. J. F. Corstens, geagreëerd
klerk der posterijen ten postkantore te
's-Hage, wonende te Voorburg.
Aan den districts-veearts alhier, den
heer M. J. Hengeveld G-.Jz., is van 16
Juni tot en met 14 Juli verlof verleend.
Gedurende zijne afwezigheid zal de dienst
worden waargenomen door den districts
veearts W. J. H. Stempel te Utrecht.
Dinsdagavond vond bij prachtig weder
op het sportterrein „de Phoenix" het
tweede abonuements-concert plaats. Hier
toe was geëngageerd de stedelijke kapei
van Utrecht, onder directie van den heer
C. Coenen. Jammer, dat er betrekkelijk
weinig leden van de bijwoning van dit
concert gebruik maakten; de kapel van
den heer Coenen handhaafde haar goeden
naam in alle opzichten.
Het Panorama in de Smedestraat al
hier mag zich voortdurend in een druk
bezoek verheugen. In de laatste dagen
was het zoo groot, dat men 's avonds
dikwijls wachten moest, alvorens men
aan de beurt kon komen. Thans leidt
het panorama zijn bezoekers naar Pa
leatina, een land, dat hoewel niet rijk aan
natuurschoonheden, toch zeer belangwek
kend is, ook met betrekking tot de we-
reldhervormende gebeurtenissen, die er
hebben plaats gehad en waar elk plekje
gronds aan het een of ander belangrijk
feit herinnert. Al wat Jerusalem, Bethle
hem, Nazareth, Jericho en andere plaat
sen bezienswaardigs bevatten aanschouwt
men in deze voorstelling.
Wij maken belangstellenden opmerk
zaam op achterstaande advertentie van
het „Leger des Heils", om het feit van
het veertigjarig jubileum van Z. M. den
Koning te herdenken geeft het een groote
thee-meeting, op 28 Mei a. s. Tevens
zal bij deze gelegenheid de kapitein
Luppens afscheid nemen van de alhier
gevestigde afdeeling, aan wier hoofd hij
stond, en het i evel aan zijn opvolger
overdragen.
Door de politie alhier is ten huize van
een uitdrager in beslag genomen een
taschje met instrumenten, dat eenige we
ken geleden tijdens het spreekuur bij een
geneesheer was ontvreemd.
Letteren en Kunst.
Mevr. Ph. Jonkers, thans te Antwer
pen, is geëngageerd aan het gezelschap
der Vereenigde Tooneelisten te Rotter
dam. NjR, Ct.)
Ohnet trekt een tooneelstuk in 5
actes uit zijn roman „Le Docteur Ra-
meau
Mile. Van Zandt durft zich nog
niet injjhet openbaar te Parijs te doen hoo-
ren, na de ongelukkige scène in de Opé-
ra-Comique. Een aanbod om metCapoul
in Paul et Virginïe op te treden werd
door haar afgeslagen. Zij zal den 3ln
dezer zingen op een concert aan het en-
gelsche Hof.
Dezer dagen zal oen voor
Indië en Nederland hoogst belangrijke
on lerwijs-inrichting haar 25jarig bestaan
herkenken.
Den 27sten Mei 1864 toch werd door
den Raad der gemeente Delft besloten
tot de oprichting eener „instelling voor
onderwijs in de taal land- en volken
kunde van Nederlansch-Indië". Aanlei
ding tot dit besluit was de opheffing van
de koninklijke academie te Delft en het
overbrengen van de vorming der aan
staande indische ambtenaren naar eene
rijksinstelling voor onderwijs in indische
taal-, land- en volkenkunde te Leiden.
De Raad van Delft voor die gemeente
groote indirecte voordeelen wenschende
te behouden, uit den aard der zaak ver
bonden aan de aanwezigheid eener school
tot opleiding van toekomstige ambtenaren
voor den indischen burgerlijken dienst,
riep de indische instelling in het leven.
Sinds zijn vijf en twintig jaren voor
bijgegaan.
Bij de wet van 28 April 1876 (St. II.
no. 102), werd de leidsche rijksinstelling
opgeheven, maar de gemeentelijke indi
sche school te Delft bleef in stand, dank
1 zij den steeds krachtigen steun van het
gemeentebestuur, en had het voorrecht
zich in een voortdurend toenemenden
bloei te mogen verheugen.
Gedurende de thans verloopen kwart
eeuw volgden 906 personen ëén of meer
cursusjaren de lessen aan deze onder-
wijs-inrichting, en werd 710 malen door
ingeschrevenen aan de indische instelling
met voldoenden uitslag afgelegd het exa
men, bedoeld bij art. 1 van het kon. be
sluit van 29 Augustus 1883, dat tot den
burgerlijken dienst in Ned. Indië toe
gang geeft.
Honderden harer oud-studenten zijn
dan ook werkzaam bij verschillende tak
ken van den indischen staatsdienst, hetzij
bij de rechterlijke macht, hetzij bij het
binnenlandsch bestuur of bij de centrale
administratie te Batavia. Belangrijke wij
ziging en uitbreiding onderging in het
zelfde tijdvak zoowel het doceerend per
soneel aan de instelling verbonden, als
ook de inrichting van het onderwijs.
Terwijl het getal der docenten klom van
drie tot zeven, werd de studie van in-
laudsche talen, die zich in de eerste
jaren beperkte tot de colleges in maleisch
en javaanseh, aanmerkelijk bevorderd,
door de gelegenheid open te stellen tot
het ontvangen van onderwijs ook in het
soedaneesch, madureesch, makassaarsch,
boegineesch, bataksch en balineesch.
Door het Liefdewerk „Oud
Papier" ten gunste van den Paus is door
het hoofdbestuur aan den bisschop van
Haarlem afgedragen een som van f 1500,
makende met de vorige bedragen te zamen
een som van f 20.500.
Het Departement 's-Gra-
venhage der Ned. Maatschappij tot bev.
van Nijverheid hield Maandagavond on
der voorzitting van den heer C. Bosscher
eene ledenvergadering, belegd voor het
goedkeuren van het financiëel beheer
over het verloopen jaar, het bespreken
van de punten van beschrijving voor de
in Juli te houden Algemeene Vergade-j
ring en het doen van eenige benoemingen.
In aanmerking genomen de aanzienlijke
buitengewone uitgaven tijdens de te
's-Gravenhage gehouden Alg. Vergade-1
ring en de daaraan verbonden tentoon- j
stelliug, mocht van een zeer zuinig beheer
van den penningmeester gesproken wor-1
den, daar deze slechts een zeer klein
nadeelig slot op de nieuwe rekening had
behoeven over te brengen. Den heer
Rietstap werd dan ook hulde gebracht
voor zijn uitstekend beheer.
Van de punten van beschrijving gaf
aanleiding tot een uitvoerig debathet
praeadvies van directeuren op het voor
stel van den Haag, strekkende om het
teekenonderwijs ook op de gymnasia ver
plichtend te stellen. Reeds in 1884 was
door directeuren het teekenonderwijs in
't algemeen, zoowel op de scholen voor
den aanstaanden werkman, als op die voor
andere standen, als eene dringende nood
zakelijkheid aan de orde gesteld. Voor
het opnemen van dat onderwijs onder de
verplichte leervakken op de lagere school
had de Maatschappij zich tot de Re
geering gewend. Thans deinst zij voer
de consequentie terug, blijft ten halve
staan en adviseert, dat behartiging van
gymnasiaal onderwijs, zij het dan ook
teekenonderwijs, niet op den weg der
Maatschappij ligt.
De inleider, de heer A. W. Storten
beker, en de voorzitter, de heer C. Bos
scher, zetten nog eens duidelijk uiteen,
dat gelegenheid tot opleiding van knappe
werklieden samen moet gaan met ont
wikkeling van den kunstsmaak bij den
aanstaanden werkgever, die den werkman
in staat moet stellen mooi werk te maken.
De vergadering was het hiermede vrij
algemeen eens.
Na bespreking van enkele andere vraag
punten werden tot afgevaardigden ter Al
gemeene Vergadering benoemd de heeren
A. W. Stortenbeker en P. A. Haaxman
Jr., tot hunne plaatsvervangers de heeren
kol. G. E. V. L. van Zuijlen en M.
Hijmans van Wadenoijen. De vergadering
koos tot candidaten voor de directeurs-
plaatsen (vacaturen mr. F. Th. Pahud
de Mortanges, te 's Gravenhage, S. J.
graaf van Limburg Stirum, te Haarlem,
en A. L. de Sturler, te Leiden) de
heeren J. F. Conrad (den Haag), J. F.
Cremer (Haarlem) en Jhr. J. F. Backer
(Tilburg).
Tot lid van het departements-bestuur
werd benoemd, in de plaats van den
heer A. E. van Kempen (naar Leiden
vertrokken), de heer M. Hijmans van
Wadenoijen.
De heer Stortenbeker besprak ten slotte
de wenschelijkheid, dat de Academie van
beeldende kunsten alhier zich meer mocht
ontwikkelen in de richting van het kunst-
industrieel onderwijs, als meer passende
voor de behoeften van den tijd. In be
ginsel stemde de vergadering in met dit
denkbeeld, dat in eene volgende verga
dering meer opzettelijk zal besproken
worden.
Men meldt uit Amsterdam
van 21 Mei: Heden werd in het café
Krasnapolslcy de 14de jaarlijksche alge
meene vergadering gehouden van de
noordhollandsche vereeniging liet Witte
Kruisonder voorzitting van dr. Bar-
nouw, die de bijeenkomst opende met de
mededeeling, dat de werkzaamheden in
hoofdzaak zouden bestaan in het behan
delen van een voorstel tot wijziging der
statuten, overeenkomstig het ontwerp der
commissie ad hoereeds vroeger aan de
afdeelingen verzonden. Hierna bracht de
secretaris der vereeniging, dr. Blooker,
het jaarverslag uit, waarbij o. a. bleek
dat het ledental thans 613 bedraagt, eene
vermindering sedert het vorig jaar met
38 leden, welke de opgeheven afdeeling
Wormerveer uitmaakten. De pogingen
om te Zaandam eene afdeeling op te
richten, mochten niet slagen. Daarentegen
werd de vorige maa d te Alkmaar eene
afdeeling opgericht, en er bestaat hoop
dat dit ook te Westzaan zal geschieden.
Voorts bestaat de mogelijkheid, dat er
ten opzichte der kwijnende afdeeling
Haarlem eene reconstructie zal plaats
hebben. Het aantal afdeelingen bedraagt
door een en ander thans 14.
De werkzaamheden der afdeeling Am
sterdam beperkten zich tot de zieken
verpleging, die ook dit jaar met vrucht
arbeidde. Er waren werkzaam 11 ver
pleegsters en 4 adspirant-verpleegsters.
Hoewel de Vereeniging meer dan nog
tot nu toe zich zou willen wijden aan
de verpleging van minvermogenden, ziet
zij zich met het oog op den financieelen
toestand genoodzaakt, vooralsnog hare
aandacht te blyven wijden aan do beta
lende klassen.
In zijn verslag werd verder met kracht
opgekomen tegen de meening, dat de
premieleening der Vereeniging zou zijn
eene vermomde loterij, en gaf hij te ken
nen dal het Witte Kruis op volkomen
eerlijke en zedelijke wijze in het bezit is
gekomen van haar kapitaal. Bij de ver
melding van den staat der financiën,
bleek dat bet kapitaal der Vereeniging
thans bedraagt f 17,000 nominaal, be
legd in solide binnenlandsche fondsen.
De ontvangsten beliepen 2251.33, de
uitgaven 612.20, zoodat er een batig
saldo is van f 1639.13. De rekening en
verantwoordiug werden goedgekeurd, on
der dankzegging aan den penningmeester,
den heer Ds. M. A. Perk,voor zijn beheer.
Tot leden van het hoofdbestuur wer
den benoemd, in plaats van de heeren
J. W. F. Donatli van Wormerveer en
mr. M. Donker van Zaandijk, die niet
herkiesbaar waren, de heeren S. Appel
van Rijp en J. Breebaart Kzn. van Win
kel, waarna dr. C. F. J. Blooker her
kozen werd.
Hierna ging de vergadering over tot
wijziging der statuten, waaromtrent me
degedeeld wordt- dat de omschrijving van
het doel der Vereeniging voortaan luiden
zal„samenwerking tot het afweren en
beteugelen van besmettelijke ziekten, tot
het verleenen van hulp bij epidemieën en
I gewone ziektegevallen, en tot het helpen
bevorderen der gezondheidsbelangen". De
middelen om dat doel te bereiken be
staan hoofdzakelijk in het handhaven en
doen handhaven der maatregelen, welke
vanwege het rijk, de provincie of ge-
meente tot voorziening tegen epidemische
ziekten zijn of worden voorgeschreven
1 geldelijk en ander hulpbetoon aan be-
i hoeftige lijders, onverminderd de ver-
uit hel enjelschvan Anna Katharina, Green.
•26)
XIII.
Het hart van een man.
Deze gedachte gaf mij echter rust noch vreugdeik kon
het verleden niet vergeten, evenmin mijn onwaardig gedrag
en den geheimen band d;e als zij bekend zou worden, voor
mij de bron van de bitterste schande zou zijn, want ik had
vernomen dat haar vader en haar broeder twee ontsnapte
galeihoeven waren
Maar zijhaar kon ik onmogelijk vergetenDe laatste
blik dien zij mij had toegeworpen toen zij de kamer van
mijn vader verliet kwelde mij dag en nacht Onder den
invloed van deze gedachten heb ik het portret geschilderd
dat gij zooeven gezien hebt.
Mijn talent als schilder is zeer klein maar langzamer
hand heef: dit hemelsch gelaat in gelijkenis en kleur ge
wonnen; ik heb haar voorg-esteld met de blauwzijden japon,
den kanten kraag en het bouquet van rozen_ (lat zij bij
de trouwplechtigheid droeg De gelijkenis is treffend, het
beeld mijner droomen mijne vrouw, zooals ik haar in
mijne wanhoop noemde is om zoo te zeggen in dit por
tret, dat mij alles is, verpersoonlijkt
Ik heb het achter het portret van mijne nicht verborgen
en verscheidene nachten heb ik doorgebracht op koortsach
tige wijze mijn werk te beschouwen
Ik heb in dien tijd niets van Luttra gehoord, terwijl de
misdaden van hare familieleden algemeen bekend waren.
Waar was zij? Had zij aan alles gebrek? Was zij slecht
geworden? Zou zij nu reeds in het graf ligg-en? Zooveel
vragen, zooveel kwellingen!
Daar ik niet wist, hoe mijn onderzoek in te richten, en
door twijfel en berouw gekweld, geraakte ik eene ongenees
lijke somberheid ten prooi, en zelfs de tijding, dat mijne
nicht, na een maand gehuwd geweest te zijn. in Amerika
was teruggekeerd, kon mij niet uit mijne gevoelloosheid
opwekken Was het uit zwaarmoedigheid of was mijne
liefde voor de schoone gravin uitgedoofd? Ik besloot, daar
omtrent zekerheid te verkrijgen.
Ik ontmoette haar, waar ik zeker kon zijn haar te ont
moeten op een bal Hare fiere schoonheid maakte volstrekt
geen indruk op mij, en ik gevoelde dat ik mijn arme ver
dwenen vrouw vurig liefhad
Toen ik deze zekerheid verkreeg, ontwaakte ik uit mijne
verdooving'. ik had nu hoop in de toekomst en een levens
doel Ik zou mijne vrouw gaan opsporen en haar met mij
nemen, al zou ik haar in de gevangenis vinden te midden
van misdadigers wier bestaan ik vervloekte. Een zeker iets
zeide mij. dat zij in New-York verborgden was, want de
liefde zou haar verhinderen, zich van haar echtgenoot te
verwijderen! Als ik verstandig had willen doen, moest ik
de politie in den arm genomen hebbenmaar mijne trots
gebood mij, eerst alle andere middelen te beproeven
Door wanhoop gedreven doorkruiste ik de straten, met de
dwaze gedachte, dat ik haar misschien onder de menigte
zou ontdekken; maar ik zag haar niet, evenmin iemand,
die op haar geleek.
Slechts een keer scheen ik een droomgezicht te hebben.
Eens op een avond, denzelfden avond dat het werkmeisje
is verdwenen, was het drukkend warm, en daar ik zenuw
achtig was, stond ik op, kleedde mij aan en ging naar
beneden, om een luchtje te scheppen. Voor het hek bleef
ik een oogenblik staaneensklaps scheen ik aan den andereu
kant der traliën het gelaat te zien van haar, naar wie ik
steeds zocht
Gij kunt oordeelen over mijne verwondering en ont
roering.
Gij hebt mij gezegd, dat dit droombeeld werkelijkheid
is g-eweest en dat de persoon, die ik gezien heb, het meisje
was. wier spoor gij zoekt Het is best mogelijk. Ik geloof
inderdaad, dat hare kleeding even eenvoudig' was, als die
van een werkmeisje.
In plaats van de voorname wijken te doorkruisen, heb
ik toen de voorsteden, waar arme menschen wonen, door
snuffeld. Maar ik ben achtervolgdhet is onnoodig om
dus laug-er over mijne vruchtelooze wandelingen uit te
weiden.
Ik werfl er bijna gek van. en hoewel ik innerlijk over
tuigd was van Luttra's reine bedoelingen, heeft het dage-
