K8L0NIËH. v i s s e H E H !J. POLITIEK OVEHZICUT. 50-jarige trouwe plichtsvervulling. De rederij kers vereeniging „Oefening kweekt kennis" werkte mede dezen avond te maken tot een feestavond, die niet alleen den jubilaris, maar allen aanwezigen de aangenaamste herinneringen zal achter laten. De voorzitter, die het ceremetaal met een toespraak overhandigde, wees hierin op het vele kwaad, dat bij onze maat schappelijke verhoudingen zijn oorzaak vond in gebrek aan waardeering. Dat een avond ais deze er iets toe mocht bijbren gen de onderlinge waardeering te be vorderen, was sprekers wensch. Zondag is onder de gemeente Zoeterwoude een burger uit Leiden in de Haagsche trekvaart gevallen doordien hij zijn hoed, die in het water was ge waaid, wilde opvisschen. Toen men den man ophaalde, bleek hij reeds dood te zijn. De omgekomene laat eene weduwe met vier onverzorgde kinderen na. De eigenaar van een huisje te Zeist heeft de bewoners, een halfwij- zen man met vrouw en vier kinderen, zonder vorm van proces op straat gezet. In lompen gehold, zwerven thans deze ongelukkigen midden in den winter ge heel broodeloos rond. Tegen den eige naar is proces-verbaal orgemaakt, daar hij bovengenoemde handeling zonder deurwaarders-exploot ten uitvoer heeft gebracht. Zaterdagnacht is ingebro ken in het kantoor van den rijksontvan ger te Deventer. Lessenaars, enz.,werden opengebroken. De dieven vonden echter slechts ruim 12 gulden. De daders zijn nog onbekend. Omtrent dezen diefstal meldt het Dev. Dagblad De dief heeft zich hoogst waarschijn lijk Zaterdagavond laten insluiten en zich 's nachts door de cipierswoning naar de binnenplaats begevon, waar hij zich, door het indrukken van eene ruit, toegang heeft verschaft tot het kantoor der directe belastingen. Hier vond hij niet veel van zijn gadmg, slechts een bedrag van circa ƒ12 aan kleingeld. Hiermee natuurlijk niet tevredensnuffelde hij verder maakte, door middel van een pook, een lessenaar open, en vond daar, ongetwij feld tot zijne groote vreugde, den sleu tel der braudkast. Die vreugde wa3 echter van korten duur, want hij vond de brandkast ledig. De sleutel, benevens nog een andere, werd door hem op de trap nedergelegd. De dief heeft zich blijkbaar ook weer door de cipierswo ning verwijderd. Ook liet Grootboek heeft influenzazij die rente moesten ontvan gen hebben in de plaats daarvan be richt gekregen, dat de betaling uitgesteld is wegens ongesteldheid van bijna alle beambten. ZCt Op den len Januari j. 1. was de sterkte der bevolking van de rijks werkinrichtingen Veenhuizen 3109 man; gedurende 1889 zijn 2257 personen op genomen en 1619 ontslagen. Reclitszaken. De arrondissements-reehtbank te 's Gra- venhage veroordeelde Maandagden per soon, die voor eene boekhandelaarsfirma met „Duizend en een Nacht" colpor teerde, wegens valschheid in geschriften, 2 maal gepleegd, tot 6 maandenden behanger, wegens diefstal van vijf planken in een perceel aan de Riouwstraat, tot 2 maanden gevangenisstraf. Mejufirouw P. B., huishoudster te Nijmegen, die een valsch getuigschrift had overgelegd om eene dienstbetrekkinj te verkrijgen, is deswege door de recht bank te Arnhem, ingevolge art. 230 van het strafwetboek, veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf. BATAVIA, .18 December. Over de in het niet-officieel gedeelte der Nederlandsche Staatscourant van 12 November geplaatste mededeeling om trent gruwelen, welke op het eiland Lom bok door een arabischen handelaar jegens ontvluchte en door hem wederopgevatte slaven zoude zijn begaan, maakt de Javabode de volgende opmerking: De indisehe regeering heeft dit bericht waarschijnlijk niet in de Javasche Courant geplaatst, omdat zij het weinig afdoende van zulk eene opheldering inzag, en het beter vond de definitieve uitkomst van het onderzoek at te wachten. Om dezellde reden zal zij ook niet hebben voldaan aan het verzoek van de lomboksche vor sten om tegenspraak in de officieele cou rant en vervolging van do verspreiders van het gerucht. De minister van Ko loniën heeft echter met eene Tweede Kamer te doen, en zijn belang bracht meê de voorloopige inlichting openbaar te maken." Naar de Deli Ct. uit goede bron verneemt zal de Ned.-Ind. regeering waarschijnlijk reeds spoedig aan de hoof den van gewestelijk bestuur op de bui tenbezittingen de bevoegdheid geven om, in zake aanvragen tot het bekomen van ;ronden, zelfstandig te beslissen, en zullen dus al de formaliteiten, die thans nog daarbij in acht genomen moeten worden welke zoo belemmerend op den onder nemingsgeest werken, dan vervallen. Eindelijk heeft het voorstel tot wijzi ging der bepalingen op het vcrleenen van buiteulandsche verloven aan indi sehe ambtenaren de bureaux der Algo- meene Rekenkamer verlaten, alwaar het volgens onzen zegsman meer dan een halfjaar „in behandeling" is geweest. Nu moet het voorstel nog naar den Raad van Indië. {Bat. Nbl.) Men schrijft aan den Javabode Met den dood van den hoogbejaarden luitenant-kolonel der artillerie Osten, is merkwaardig figuur aan onze om geving ontvallen. We kunnen toch ge rust zeggen, dat Osten tot onze omge ving behoorde, want eiken avond kon men den krassen oudan man op de trot toirs ontmoeten. Zelfs op den avond van zijn dood had hij zijne gewone wande ling gemaakt; te huis gekomen heeft hij zich even neergelegd op zijn bed, en daarop is hij zacht en kalm en zonder eenige smart voorgoed van ons heen- gegaan. Hij was nog een vertegenwoordiger der oude garde, streng, barsch en afge meten, doch had een hart van goud en een behulpzaam gemoed. Sedert 15 jaren stamgast in het Hotel Cavadin," werd hij door de overige bewoners van dat kommensalen- huis steeds met de meeste achting en onderscheidenheid bejegend. Waarschijnlijk zal in de plaats van wijlen den luitenant-kolonel Osten de gepensioneerde overste Mack lid worden van het hoog militair gerechtshof. Zaterdag 14 dezer hadden op do onderneming „Tandem Hilir" te Bindjei (Deli) ongeregeldheden plaats, die den controleur van Boven-Langkat aanlei ding gaven, een detachement politie der waarts te zenden om de belhamels te arresteeren. Nadat twee hunner waren gearresteerd, liepen op een gegeven teeken de overige koelies de kongsie-woningen binnen en 3tormden met op stokken gestoken ga- rang bengkoks weder daaruit, waarna zij met ledige flesschen een bombardement der politiedienaren begonnen, waardoor zes dezer gewond werden. Toen daarop ook eenige pistoolschoten op de oppassers gelost werden en de tierende koelies tot onder de bajonetten opdrongen, achtte onderadjudant Pierie, instructeur der gew. politie te Bindjei, het tijd zich ruimte te maken en kommandeerde hy een salvo, waardoor 5 dooden en 6 zwaar gewon den vielen en dat een algemeen sauve qui peut onder de koelies veroorzaakte, die ten 1 ure des nachts met een der lijken naar Medan togen, om zich bij den resident te gaan beklagen o^er het lot dat liunue kameraads getroffen had. Te twaalf' uur te Medan gekomen, werden zij echter reeds te half drie per spoor naar Bindjei en van daar naar hunne onderneming teruggebracht. Zondagochtend den 22en ontstond in do fermenteer8chuur der ondernemin; Amplas (Deli) eene oproerige beweginj ender de chineesche koelies, die allen het werk staakten, eenigo taudils een pak slaag toedienden en zich in de kongsie huizen vereenigden met den eiseh, dat drie tandils (opzichters) zouden worden ontslagen. De controleur met luitenant-Chinees en een detachement politiedienaren waren weldra op de onderneming aanwezig, doch te vergeefs werd getracht de koe lies tot bedaren te brengen, en hen den arbeid te doen hervatten. Integendeel, zij namen een meer drei gende houding aan cu een groot aantal hunner begat zich des avonds onder ge schreeuw naar het huis van den hooid- tandil, doch werden door de politiemacht weerhouden om tot gewelddadigheden over le gaan. Den 23en 's ochtends bleven de koelies bij hun verzet, en nadat hen nog ver scheidene malen was voorgehouden, dat zy hun werk hadden te hervallen en dat er voor ieder gelegenheid bestond, om klachten voor te brengen, moest tot de arrestatie van de onruststokers worden overgegaan, aangezien gebleken was, dat niet goede woorden niets was uit te richten. De politie begaf zich naar de kongsie huizen en was aldaar nog niet aange komen, of werd met eeu oorverdoovend geschreeuw en een hagelbui van steenen ontvangen. Er werd met roode vlaggen gezwaaid, gedreigd op met lange stokken gestoken parangs, zoomede met puntige niboengs en onder het geblaas op den hoorn stormde de massa van 5 a 600 man van drie zijden op de politie in, die nu tot do uiterste maatregelen overging. Naar de drie zijden van den aanval werd front gemaakt en toen ook eene bedreiging met de bajonetten geeue uit werking had, was hot tijd om de oproer lingen door geweervuur tot rede te brengen. Het gevolg was, dat er een vijf en twintigtal dooden en gewonden vielen, terwijl de geheele bende uit elkaar stool en in het omringende jonge bosch ver dween. In den loop van den dag keerden ver reweg de meesten terug, die kalm aan den arbeid gingen, en zich niet langer verzetten tegen de inhechtenisneming van een twintigtal opstokers. De les was hard, maar verdiend. {Del. Ct.) MILITAIR DEPARTEMENT. Verleend: een tweejarig verlof naar Europa, wegens ziekte, aan den kapit.- kwartm. J. C. P. K. Wilderink. MARINE DEPARTEMENT. Vergunning verleend: Om wegens ziekte naar Nederland terug te keeren, aan den len luit. der mariniers J. C. van Hoek. Trouw-, Geboorte- en Doodberichten. (Uit de bataviasche bladen van 14 tot 18 December.) GEHUWD L. J. Vroom en J. M. Gestel, Medan- Eindhoven. - (Bij volmacht) E. J. Towns- end en G. C. W. Angenent, Laboeau DeliHaarlem. - Mr. A. D. Z. Bou- ricius met J. J. Peeters, Batavia. GEBOORTEN: Eehtgen. van J. B. Green, z., Ba tavia. - M. AmenSuermondtz. Kramat. - C. E. GroesWillemsen, d Tegal. - A. C. MartijuVan Delden, z., Penang (the Craq). - Z. Gabriel Wolter, d., Batavia. - J. P. de Vriend Bolten, z., Weltevreden. - S. M. Kiaas- senVan Werkhoven, z., Soerabaia. - M. LinckHijnekamp, z.F. Belvroij Fernussa, z., beiden Semarang. OVERLEDEN: J. B. P. Osten, 76 j.T. In der MaurSteins, 42 j., beiden Batavia. - C. T. ZitterMarchelinus, 68 j., Ter- sana. - II. E. von DöhschützVan Rosmolen, 44 j.L. de Groef, 4 j., beiden Semarang. de sloepen Willem Comelissch. Hordijk, met 15 levende-, 20 doode kabelj., 5 doode lengen en 3400 schelv.,; Eben- haezersch. Langbroek, met 50 levende-, 350 doode kabel)., 5 doode lengen en 3200 schelv.; Polluxscb. Groenendijk, met 80 levende-, 90 doode kabelj., 4 levende lengen en 1050 schelv., en Een- drika Adrianasch. Koster, met 60 lev., 850 doode kabelj., 8 levende lengen en 2150 schelv., terwijl door 3 korders 20 mandjes kl. schol werden aangevoerd; lev. kabelj. gold ƒ1.95 k 2.40, doode id. ƒ1.65 a 1.90 per stuk, schelv. ƒ23 a 28,50 het honderd en kl. schol 2.50 k 2.70 per mandje. Nieuw ediep, 29 Januari. Heden kwamen van de gro0te visscherij binnen Uit Lissabon wordt aan de Standard gemeld, dat de telegrammen aan eene strenge censuur worden onderworpen, De correspondent van hetzelfde blad voegt erbij dat de publieke opinie altijd, nog zeer verbitterd is tegen Engeland; hij geloofde dat de minister van Buiten- landsche Zaken wel zou doen met eerst de volksopgewondenheid wat te laten bedaren alvorens de onderhandelingen tot een vergelijk met Engeland voort te zetten. In ieder geval is het mogelyk dat dit nog zeer ver ligt en dai het beleedigen van de britsehe vlag en de weigering der portugeesche autoriteiten van Mo zambique, om zich terug te trekken op last van het moederland, tot een volko men breuk tusschen beide landen zullen leiden. De Times drukt in een hoofdartikel de hoop uit dat het nieuwe portugee sche kabinet zich in staat zal toonen zich oogenblikkelyk en volkomen te doen gehoorzamen door zijne koloniale ambte naren. Het engelsche blad twijfelt er aan en merkt op dat het mogelyk is dat de re geering der koningin zich in de noodza kelijkheid bevindt maatregelen te nemen om zich de verwydering te verzekeren van de Portugeezen in het betwiste grondgebied en haar gezag bij de inland- sche stammen te doen herstellen. Nadat de Times herhaald heeft dat het optreden der Portugeezen slechts een middelmatig beschavendou invloed heeft, aarzelt zij niet te verstaan te geven, dat indien de engelsche etablissementen in het binnenland de kracht van uitbreiding bezitten die het angelsaksische ra3 ken merkt, zij niet lang de portugeesche con trole over het kustland en de waterwegen zullen gedoog en. De Times zoekt deze bedreiging kracht bij te zetten, door Portugal iedere ge schiktheid tot kolonisatie te ontzeggen. Gedurende twee eeuwen, zegt ze, heeft Portugal nooit iets in Mozambique tot stand gebracht en het zal dat ook nooit: de tegenwoordigheid van zulk een volk is de voornaamste hinderpaal tot een vol komen onderdrukking van de slavernij Daar komt de aap uit de mouw. Aan Portugal wordt de geschiktheid ontzegt om als koloniseerende mogendheid op te treden en naar alles wat daaromtrent reeds door politici is gezegd, kan men zich verzekerd houden dat dit een van de hoofdmotieven is geweest van het ka- binet-Salisbury om een bezetting door Portugal niet te duiden. De agitatie in Portugal vermindert er nog niet op. Naar de Daily News uit Lissabon ver neemt, heeft de koning wel is waar de Orde van den Kouseband niet geweigerd, maar heeft hij verzocht het aanvaarden er van te mogen uitstellen. De hertog van Palmella, die de Kviramedaille te rugzond, heeft zijn vol jaarlijksch inko men weggeschonken voor den bouw van een pantserschip. De opgewonden bladen publiceeren de allerzotste berichten, o. a. dat sommige fabrieken te Manchester door het portugeesche boycotten zijn ge noopt geweest te sluiten. Aan don an deren kant maken slimme portugeesche handelaren zich de tegenwoordige crisis ten nutte om heimelijk groote inkoopen in Engeland te doen, tegen de toekom stige prijsreactïe. Sommige Engelschen hebben de portugeesche nationaliteit aan genomen. Yan eenige beteekenis ia het bericht, dat te Zanzibar 14 waarschijnlijk engelsche oorlogsschepen steenkolen hebben ingenomen. Ongetwijfeld is hunne bestemming de Delagoa-baai. Nauwelijks is de zitting der franscüe Kamer geopend of zij biedt weder een tooneel van de grootste wanordelijkheid aan. Nadat de Kamer Maandag was over gegaan tot de orde van den dag, na behandeling van eene interpellatie over de visscherij op de kusten van New- Foundland, interpelleerde Dechïre de regeering over het vernietigen van de kredieten, door den municipalen raad van Parijs toegestaan voor de werksta kers in andere departementen. De mi nister Constans antwoordde dat het eenen gemeenteraad niet geoorloofd kan zijn zich met werkstakingen te bemoeien, en dat alle besluiten van gemeenteraden, die hunne bevoegdheid overschrijden, vernietigd zullen worden. Joffrin, die vervolgens op do tribune het woord voerde, verwekte een hevig tumult aan de rechterzijde en onder de boulangisten. Dugué de la Fauconnerie en Cuneo d'Ornano werden tot de orde geroepen. Déroulède en Millevoye wisselen heftige woorden. De geheele linkerzijde staat overeind, er worden vuisten gebald en scheldwoorden gebezigdDéroulède wordt door den president met de censuur ge straft omdat hij, op Joffrin wijzende, zegt dat het individu daar op de tribune het recht niet heeft om mee 'e praten. Daarop wordt op Déroulède de censuur met tijdelijke uitsluiting van de zitting toegepast. De president verzoekt alle leden de zaal to verlaten. Bij het her vatten der beraadslaging heeft Millevoye het woord, maar Déroulède, in plaats van heen te gaan, is weder komen zitten. De president zet nu zijn hoed op en verlaat den voorzitters3toel, waarbij hij de rechterzijde verwijt dat zij de souve- reiniteit des volks gekrenkt heeft. Het spektakel begint opnieuw en de zitting wordt andermaal opgeheven. Bij de her opening verzoeken de questoren Dérou lède de zaal te verlaten, hetgeen deze niet verkiest te doen. Nu verschijnt kolonel Elie met een peloton soldaten, begeeft zich naar Déroulède en zegt hem aau dat hij zich heeft te verwijderen. Daarop gaat Déroulède, door zijne vrien den gevolgd, de zaal uit, waarbij Grange Leve de Communeschreeuwt. De zitting werd toen weder hervat. Nu echter was aan Millevoye de beurt om zich het woord ontnomen en zich met de censuur en tijdelijke uitsluiting gestraft te zien. Weder werd de zitting geschorst, weder kwam kolonel Elie met zijne soldaten binnen om Millevoye te verwijderen. Nogmaals werd de geschorste zitting heropend. Thans kwam Laguerre ver klaren dat hij Joffrin niet aan het woord zou laten komen. Nadat nu ook Laguerre gecensureerd en met ontzeg ging van de zitting getuchtigd was, werd de vergadering te halfnegen voor goed gesloten. Zooals do telegraaf reeds heeft vermeld heelt thans ook de Samoa-kwestie haar beslag gekregen. Berichten uit Samoa, over San Fran cisco ontvangen, luiden vredelievend. Malietoa's proclamatie maakte eenen gun- stigen indruk. Zij verbiedt den eilanders landerijen te verkoopen of te verhypo- thekeeren, ook den invoer van wapenen en ammunitie, alsmede drank verkoop aan inboorlingen. Eindelijk mag Spanje zich verheugen dat de langdurige ontzenuwende kabinets crisis van de baan is. De pogingen van Sagasta hebben gun stig gewerkt en spoediger dan men dacht. De koningin-regentes had hem als laatste uitkomst de taak opgedragen een kabinet saam te stellen. Het nieuwe is samengesteld uit de drie groepen der liberale meerderheid en zelfs met behulp der dissidenten. Het programma van het nieuwe ka binet is: hervorming van het kiesrecht, aanneming van het budget 189091 en eenige economische ontwerpen. De la Yega de Armijo en Becerra behouden hunne portefeuilles. De nieuwe dergelijke verliezen werden geleden. De Lemerciera waren de vriendelijkheid zelve wanneer mevrouw Lemercier niet zoo dik wijls alleen was geweest, dan zouden deze treurige dagen voor Espérance nog somberder zijn geworden. Gaspards wond genas helaas al te vlug, want in het midden van December had hij zich weer bij zijn regiment gevoegd, terwijl hij Espérance alleen ach terliet, die dus weer dagen van angstige spanning kon tegemoet zien. Dezen toestand, gevoegd bij hare smart over het zoo korte lings geleden verlies en bij hare eenzaamheid, zou zij niet lang hebben kunnen doorleven, wanneer mevrouw Lemercier haar niet was komen bezoeken een dag nadat Gaspard was vertrokken. Hare vriendelijke, kleine oogen fonkelden van voldoening, alsof zij op een schitterenden inval was gekomen. Met wanhoop en droefenis op het gelaat, zat Espérance in een doek gehuld te breien, voor zooveel hare verkleumde vingers het haar toelieten. De oogen van de bezoekster werden vochtig; daar lag zoo iets onbeschrijfelijk treurigs, zulk eene uitdrukking van sombere wan hoop op dat nog jeugdige gelaat. Zij haastte zich echter om Es pérance haar plan mede te deelen. „Gij hebt het hier zeer koud," begon zij, terwijl zij rilde, al hoewel zij gloeide van opgewondenheid. „Het wordt ongetwijfeld kouder, naarmate men hier hooger in het huis komt. Laat ik uwe handen eens voelen. Verschrikkelijk! maar gij zult van koude sterven, als gij hier nog langer blijft!" „Het is nog nooit zoo koud geweest als vandaag," zeide Espé rance, „en Javotte heeft gezegd, dat men met geen mogelijkheid meer steenkolen kan koopen; zij is nu uitgegaan om hout te koo- pen, maar ik heb gehoord, dat dit verbazend duur is." „Ja, en wat nog erger is, het wordt zeer schaarsch," zeide me vrouw Lemercier, die met opzet een somberen klank in hare stem legde; „wanneer gij het vandaag kunt koopen, dan zult gij het morgen wellicht niet meer kunnen krijgen." Mevrouw Lemercier was meestentijds zeer blijmoedig en opge wekt, zoodat het Espérance zeer verwonderde, dat zij zulke som bere voorspellingen deed. Zij begreep echter weldra welk oogmerk mevrouw Lemercier hierbij had. Deze vervolgde: „Lieve Espé rance, ik bon hier gekomen om u een voorstel te doeD. Ja, leg uw werk maar neer, want het is iets zeer belangrijks Ja, ik herhaal het, iets zeer belangrijks, want een menschenleven is zelfs gedurende een beleg toch wel iets waard. Espérance dacht daarbij aan Gaspard, en zeide, „ja, mevrouw." „Ik kom u voorstellen, om uwe levenswijze te veranderen," vervolgde zij. „Beneden in ons klein salon wordt met hout ge stookt, een klein vuurtje. Vanmorgen zeide mijn echtgenoot, „„An toinette, wat hebt gij liever, eene brandende kachel of eene dienst bode?"" Wij kunnen beiden er niet meer op nahoaden. Na er een oogenblik over nagedacht te hebben, antwoordde ik, „„ik geef de voorkeur aan een warm vertrek."" Gij begrijpt dus wel, lieveling, dat ik nu zonder dienstbode ben. Wat doe ik nu? Ik ga u op zoeken, om het u mede te deelen? Wat vind ik hier? Ik bemerk dat gij eene dienstbode bezit, maar tevens dat gij koude lijdt, terwijl het bij mij warm is, maar ik het zonder dienstbode moet stellen." Zij hield een oogenblik stil, geheel buiten adem. Espérance klapte vroolijk in hare handen. „Gij meent dus, dat wij ons bij elkaar moeten aansluiten. Dat is een goed idéé!" „Vindt gij dat werkelijk? En zal uw broeder het ook goed keuren?" //Ja, ougetwyfeld. Hij kan den ganschen avond met mijnheer Lemercier over politiek praten. Gij zult het u wel kunnen voor stellen, hoe zij zullen redetwisten." Na Javotte geraadpleegd te hebben, werd het voorstel aange nomen, en Espérance was zoo verheugd, dat zij in eene meer gezellige omgeving zou verkeeren, dat de dag spoedig voorbij was. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1890 | | pagina 2