„alles voor ons, wat thans liet uwe is», tijd op te rukken naar „Plancius," waar
uw strijdkreet worden mocht, ik zou
niet in uw midden willen staan, want
gij zoudt verraad plegen aan God, aan
de door God verordende maatschappij.
Spreker schetste thans de dwalingen der
socialistische loer en wenschte ook aan
te geven het goede, dat er in schuilt.
Wat er kwaads in gevonden wordt
zeide hij is zoo oud als de wereld;
hare goede zijda niet jonger dan het
christendom. De dwaling komt hieruit
voort, dat het socialisme ontkent het
eigenaardige lot, den mensch op
aarde te beurt gevallen. Dit hangt sa
men met het ontkennen der zonde. Het
begrijpt niet, dat wij allen gebukt gaan
onder eene last, die ééu is met ens be
staan een last, wol te verlichten door
onze deugd, maar niet door op te staan
tegen Hem die tot onze loutering dien
last ons heeft opgelegd. De zonde is het
mysterio van dit leven het socialisme
rekent echter uitsluitend met de dingen
dezer aarde. Teruggaande tot de revolu
tie, noemde spreker haar een strafge
richt over de mensehheid, die niet luis
terde naar de zaligheden, haar in de
Bergrede verkondigd. Zoo is ook het
socialisme over ons gekomen, de gewei
digste, de bloedigste, de verachtelijkste
caricatuur van het evangelie, om ons te
waarschuwen ons te houden aan de
eeuwige waarheden van het evangelie,
dat liefde predikt tot onze naasten, ver
trouwen op eeno hoogere rechtvaardig
heid, dan die het aardscke leven bij
machte ia te betrachten.
In deze waarschuwing van het socia
lisme schuilt het goede, dat zij wrochten
kan. Voor het overige is er slechts ééne
die het heil der mensehheid behoeden
en verhoogen kande heilige R. K.
kerk. In den loop zijner rede had spre
ker nog gelegenheid te wijzen op het
dwaze van den socialistisehen weosch
om een arbeidsdag van 8 uren te ver
krijgen, en op het onoordeelkundig stre
ven in het algemeen der sociaal-demo
cratie.
Van de hand des heeren T.
Sanders, civiel en bouwkundig ingenieur
te Amsterdam is eene brochure versche
nen, getiteld: „De beschuldiging inzake
de Amsterdamsehe Tramkwestie."
De schrijver tracht hierin op verschil
lende gronden cn naar aanleiding der in
den raad uitgebrachte rapporten van de
afdeeling publieke werken en van de
raadscommissie, aan te toonen „dat
zooals hij in de brochure zegt „de
niet deskundige raadsleden, afgaande op
de onjuiste schattingen en de foutieve
opgaven en berekeningen tot geheel ver
keerde gevolgtrekkingen komen en daar
op eene conceassie wordt opgebouwd
die aan de A. O. M. waarbij het
gemeentebelang ten zeerste wordt ge
schaad."
De heerCh. Boissevain. di
dezer dagen zijn 25-jarig ambtsjubilé aan
het Handelsblad herdacht, heelt het ge-
heele personeel van zetterij, drukkerij en
verzending in de gelegenheid gesteld met
hun vrouwen of meisjes het circus Carré
of een der schouwburgen te bezoeken.
Bij eik tweetal kaarten was een gel
's delijk bedrag gevoegd.
Donderdag 1 Mei a. s. zal
de Amsterdamsehe Centraal-Omnibus-
Onderneming haar dienst beginnen. Hare
fraaie, door Beijnes te Haarlem 11
wagens, met goede sterke hannoversche
paarden bespannen, rijden van de Am-
stel tusschen de Heeren- en Keizers
gracht naar de Heerenmarkt, heengaande
langs de Heerengracht, terugkeerende
langs de Keizersgracht. Doe afstand legt
men in ruim twintig minuten af, de rit
kost^ 7% cent. In alle wagens hangen
aardige klokjes. Om de zeven minuten
vertrekt een wagen van de beide stand
plaatsen.
Uit Amsterdam wordt ge
meld, dat de socialistische werklieden, op
aandrang hunner leiders, den lsten Mei
mede zullen „manifesteeren". Dewijl hun
van overheidswege de vergunning is ont
houden een optocht te organiseeren, zoo
bestaat het voornemen, 's avonds van een
groot aantal verzamelplaatsen als een
waarvan is aangewezen de straat „véór
het huis van mr. Jolles" te gelijker-
aïsdan vergaderd wordt,
Door de politie worden allerlei voor
zorgsmaatregelen getroffen, die zich ook
uitstrekken over het garnizoen. Aan de
manschappen zijn voor dien dag alle ver
loven en permissiën geweigerd, terwijl,
naar men verneemt, de troepen den lsten
Mei in de kazernes zullen geconsigneerd
worden.
Dinsdagnacht brak te Am
sterdam brand uit aan de achterzijde van
het perc. no. 20 aan de Oude Brugstee;
De eigenaar van bedoeld perceel, die het
koffiehuis aan het Damrak op den hoek
van genoemde steeg bewoont, schrikte bij
het zien van den brand zoozéér, dat hij
onmiddellijk dood bleef.
Een algemeen bekende be
delaar te Amsterdam met een waar je
neverhoofd, die het medelijden der voor
bijgangers wist op te wekken door het
gemis van een arm, werd Maandag op
dan Nieuwendijk voor het publiek ont
maskerd. Staande aan de deur eener
woning, werd hij opgemerkt door een
politieagent, die den eenarmige blijkbaar
kende. Deze schudde hem zóólang, totdat
ook de andere arm te voorschijn kwam,
Met een blik, die van woede getuigde,
keek de bedrieger den agent aan
koos hij ijlings het hazenpad.
Men schrijft ons van Tessel:
Volgens opgaaf vortrokken in de laat
ste vier jaren niet minder dan 1200 per
sonen van Tessel naar Amerika.
In het begin der vorige week heeft
een onderzoek plaats gehad naar den
toestand der wrakken van de Rohilla
een engelsch barkschip, dat 26 Januari
1.1. in de Zuidor Haaks met man en muis
vergaan. Deze wrakken leveren veel
gevaar op voor de visschersvaartuigen,
die bij nacht of mistig weer de stran
dingsplaats passeeren.
De toestand der wrakken kon door de
groote branding niet met zekerheid door
de blazerschuit T. X 104, welke men
het onderzoek had opgedragen, worden
opgenomen.
Het eiland Marken wordt
opnieuw geheel opgemeten en in kaart
gebracht, tot wegneming van de vele on
juistheden en verkeerde tenaamstellingen,
die daar langzamerhand waren ontstaan.
De daarmede belasto landmeter heeft met
zijn omvangrijk werk reeds een aanvaog
schouwspel al die commissarissen, afne
mers, geëmplooieerden, werklieden
meest allen waren gekomen met hunne
wederhelft daar broederlijk te zamen
te zien feestvieren en zich verheugende
over de resultaten, die door aller mede-
werking zyn bereikt en allen evenzeer1
ten goede komen. Aan toosten ontbrak
het natuurlijk niet, maar van al die
welsprekende dronken maakten op mü
den meesten indruk de eenvoudige har
telijke woorden van de woordvoerders
der werklieden, die er op wezen, dat in
hunnen kring de verzoening van kapitaal
arbeid werkelijkheid whs geworden
en dat zij allen in zoo hooge mate waar
deerden wat aan de gistfabriek in het
belang van het personeel werd gedaan,
waarvan zij enkele dagen geleden
ook nog een klinkend bewijs hadden
ontvangen in den vorm der contanten,
die hnn als hun deel in den overwinst
door de directie waren ter hand ge
steld. 5
Om vier uur begonnen, was de feest
maaltijd om zeven uur afgeloopen. De
stemming was van het begin tot het
einde voortreffelijk. De vijftig jonge
dames, die de bediening hadden op zich
genomen, deden het zoo goed, dat zelfs
een geroutineerd korps parijsehe itell-
nerinnen het haar niet had kunnen ver
beteren.
De oudste directeur sloot de bijeen
komst met den wensch, datde goede
^eze bij een volgend
jubilé nog dezelfde mocht zijn.
Zondagmiddag omstreeks
vijf uur ontdekte men iu het Beekhui-
zerbosch te Velp (Geld.), toebehoorende
aan den heer Lups, een hevige brand.
Vooral aan de jonge dennen is veel
schade aangericht. Daar aan kwaadwil
ligheid wordt gedacht, heeft de politie
een strong onderzoek ingesteld.
Maandag werd in de "Wil-
lemstad door de maréchaussées een
persoon gevangen genomen, die te Ze-
nbergen de gevangenis had weten te
ontvluchten. i
In den nneht van Zaterdag
ep Zondag is uit het fabriekslokaal der
firma Bontamps te Venloo, eene som
van ongeveer ƒ1000 aan geldswaardig
papier en specie gestolen. De lessenaar,
waarin dat geld geborgen was, moet
met een valschen sleutel geopend zijn,
daar men van braak niets kon bespeu
ren en de lade ledig onder don les
senaar vond staau.
Ook aan de deuren, die toegang ver
schaffen tot dit lokaal, was niets van in
braak te bespeuren.
De politie zoekt de nog onbekende
daders.
legen L., hoofd der school
te Epen-Wittem (L,) die dezer dagen
zijn eervol ontslag heeft aangevraagd, is
proces-verbaal opgemaakt ter zake van
verduistering vau schoolgeld.
Maandag is op de steenfa
briek te Bato's Erf aan de Waal, eene
werkstaking uitgebrokenwaarbij de
werklieden hooger loon eischten. Daar
eenigen hunner den baas te lijf wilden,
die van zijne patroons geen volmacht had
om de verhooging toe te staan, heeft de
dreumelsche politie zich er mede be
moeid.
Uit Helmond wordt gemeld:
De helmondsche nijverheid kan tegen
woordig tevreden zijn. Hadden gedurende
den geheelen winter alle fabrieken volop
werk, op de meeste houdt de drukte no^
steeds aan. Een paar fabrieken zagen
zich, wegens groote spoedbestellingen,
reeds genoodzaakt, gebruik te maken
van de vergunning, die de arbeidswet
verleent, om gedurende eene week da
gelijks, of gedurende veertien dagen om
den anderen dag, jongens, meisjes en
vrouwen twee uren per dag langer te
mogen laten werken.
Het mag voorzeker een gelukkio- ver
schijnsel genoemd worden, dat de" door
deze drnkte ontstane meerdere verdiensten
voor een gedeelte hun weg blijken te
vinden naar de spaarbank. Volgens offi-
in de laatsgenoemde maand ruim duizend
gulden meer dan in dezelfde maand van
het vorige jaar.
Acht nieuwe wevers uitHel-
mond zijn Maandag te Enschede bij do
firma Ter Kuile Morsman iu dienst
getreden. Met de vaste arbeiders zijn
thans ruim 40 man in de fabriek werk
zaam.
Uit B e e t s t o r z w a a g wordt
gemeld
Zooals reeds gemeld, is er ook Dinsdag
geen accoord getroffen. Hadden de
meeste verveners in de vergadering vau
11. Zatereag er in toegestemd, aan de
baggerlui 10 c en aan de turfmakers 5
c. per roe meer te geven, Dinsdag bleek
dit niet voldoende te zijn. Wel wilde
men het geëischte leggeld tot op de
helft verminderd (par man in plaats van
ƒ10 zou men met 5 tevreden zijn)
maar verder wilde men van geen toe
geven weten. Zoo zijn de trekkers dan
weer tot a. s. Maandag huiswaarts ge
keerd.
Als een bewijs, hoe zelfs de onzin
nigste praatjes der socialistische leiders ge
loofd worden, diene, dat velen der werk
stakers van meening waren, dat het on
betaalde leggeld bij wijze van hypotheek
op het land kon worden gelegd; zulk
land zou niet mogen „opgestoken" wor
den, vóór en aleer het betaald was.
Domela Nieuwenhuis was weder te
genwoordig, en naar wij vernamen,
heeft hij hoog opgegeven van voldoende gel
delijke ondersteuning, (ongeveer f 800
beweerde hij was er op de meeting
te Leeuwarden voor de werkstakers ge
collecteerd). Verder volhouden werd daar
om aangeraden.
Het einde kan echter niet anders zyn
dan ellende en armoede, inzonderheid
voor de turfmakers te Beets.
Als om alle schikking onmogelijk te
maken, is nu tegen a. s. Maandag de
eisch op nog ƒ0.10 per roe meer ge
steld, voor baggerlui en turfmakers beide.
Een voerman uit Egmond
aan Zee, die Zaterdag met zijn vracht
wagen van de alkmaarsche markt huis
waarts reed, wilde aan een herberg te
Egmond a, d Hoef even aanleggen en reed
daarom van den schelpweg at een loop
weg op. Toevallig bevond zich op dat
looppad een kinderwagen, waarin een
jongentje, ongeveer zes maanden oud. De
kinderwagen kwam onder den zwaren
vrachtwagen terecht en het kind was
bijna oogenblikkelijk dood. De justitie
heeft zich het geval aangetrokken.
Het dienstmeisje in den Haag,
op wie eenigen tijd geledeu door een hu
zaar pistoolschoten werden gelost, is thans
zoover hersteld, dat zij waarschijnlijk nog
deze week het ziekenhuis kan verlateD.
Te Loosdrecht heeft zich
een geval van de notta voorgedaan. De
patient, een werkman van middelbaren
leeftijd, heeft reeds geruimen tijd achter
een geslapen en is slechts enkele oogen-
blikken wakker geweest.
De Avon dp o s t meldt, dat
den 15en Mei a.s. de dienst der electri-
sche tram Den LiaagScheveningen aan
vangt.
Men schrijft aan het V ad er-
land'.
Terwijl men elders in industrieele
kringen den oorlog voorbereidt, met
sluiting en staking dreigt, macht tegen
macht stelt, zaten Zondag te Delft in
een als feestzaal versierd fabriekslokaal
zeshonderdtwintig personen uit alle stan
den der maatschappij, maar allen mede
werkers in dezelfde nijverheidsonderne
ming, aan een feestdisch bijeen, om te
zamen te herdenken de vrucht van i vmucn
twintigjarige samenwerking van kapitaal I cieele opgaven toch aan de Helmond
en arbeid in de bekende Nederlandschesche Courant ontleend werd in Maart
Gist- en Spiritusfabriek, onder dtrectie1889 in de rijkspostspaarbank ingelegd
van den heer Van Marken en Waller, een bedrag van 6372.01 en in Maart
Het was werkelijk een indrukwekkend 11890 een bedrag van ƒ7384.05^, alzoo
Rechtszaken.
By vonnis van de arrondissements
rechtbank te 's-Hage is Dinsdag F. Do
mela Nieuwenhuis veroordeeld om aan
den heer v. R. te betalen eene som van
vijftig gulden als schadevergoeding we
gens een artikel door den eersten in het
dagblad Recht voor Allen geschreven, en
door welk artikel de heer v. R. zich
gelasterd en beleedigd achtte. De recht
bank heeft beslist, dat het geïncrimi
neerde artikel belecdigend is voor den J
heer v. R., en mitsdien F. D. N. veroor
deeld tot het betalen van bovengenoemde
schadevergoeding en tevens gelast, dat
het vonnis zal worden aangeplakt aan
hot raadhuis te Amsterdam en aan dat
's-Hage.
Voor de rechtbank te Zutfen is
tegen J. L. S., fabrieksarbeider te Apel
doorn, die op 25 Maart jl. den arbeider
P. Bakker met een beitel doorstak en
hem doodde, omdat deze hem scheld
woorden had toegevoegd, 3 jaar gevan
genisstraf geëischt. De verdediger pleitte
verzachtende omstandigheden.
visserij,
T e s 8 e 1, 28 April. De Noordzee-
visschers van hier brachten in de afge
loopen week elder ter markt: 2000 ton
gen, eenige tarbotten, 500 roggen, 150
manden kleine schol en 50 manden
scharren. De prijzen waren als volgt:
groote tongen 50 a 60 ct., kleine en
middelsoort do. 15 a 20 ct., tarbot ƒ10
ƒ13, roggen 45 a 65 ct. alles p. stuk.
Kleine schol 2 a 2.50, scharren lè,
1.50 per waad.
KOLOÜIËN.
BATAVIA, 26 Maart.
Van Atjeh vernemen wij, dat hadji
bin Abas, de voornaamste onruststoker
in het Edischc in de maanden April en
Mei van het vorige jaar, zich op dit
oogenbltk diep in het binnenland moet
bevinden, terwijl zijn bondgenoot Teng-
koe Awé Getah zich naar Samalange
heeft begeven.
De gespannen toestand tusschen Pasan-
gan en Kloempang Doewa duurt onder-
tusschen nog altijd voort.
Den 5den April wordt te Soera-
baya het goevernements-raderstoomschip
Tag al verkocht.
De Deli Ct. schrijft
Volgens berichten van daar is het
Edi weer erg onrustig, en wordt de
toekomst van het eens zoo rustige land
schap met zorg tegemoetgezien. Het gar
nizoen is op volle sterkte gebracht, en
men mompelt zelfs over buitengewone
versterking uit Kotta Radja. De sultan
schijnt zijn invloed op de peperplanters
geheel verloren te hebben, en zijne be
scherming is ons meer een lastpost ge
worden, dan dat wij er voordeel bij
hebben. Deze onrust in de aan de Oost
kust grenzende landschappen gaat altijd
vergezeld van geruchten over kwade
voornemens in het Tamiangsehe. Als het
in Edi brandt, schreven wij reeds jaren
geleden, moeten wij hier oppassen voor
de overwaaiende vonken, en ter gerust
stelling van pessimisten kunnen wij de
verzekering geven, dat wij geen oogen-
blik bang zijn voor een uitslaanden brand
in het Langkatsche. De inlandsche be
volking is er volkomen op onze hand,
en daarmede moeten de atjehsche marau-
deurs oneindig moer rekening houden
dan met de soldaten. Onder de peper
planters in Aijer Masin zullen zij wei
hulp vinden, doch zulks helpt niets,
wanneer zij invallen in het Langkatsche
in den zin hebben.
CIVIEL DEPARTEMENT.
Verleend', een tweejarig verlof naar
Nederland, wegens ziekte, aan den hulp
prediker ten dienste der inlandsche
christengemeente te B«a (eiland Rotti,
residentie Timor), G. de Vries.
MILITAIR DEPARTEMENT.
Verleendeen tweej. verl. naar Europa,
wegens twaalf jaren onafgebroken dienst,
aan den kapt. der genie E. Tielenius
Kruythoff en aan den Iste-luit. der inf»
W. G. IJ. Sterkenburg.
MARINE DEPARTEMENT.
Verleend: zes maanden verl. naar Eu
ropa, wegens twaalf jaren onafgebroken
dienst, aan den inspecteur over de be-
bakening, de kustverlichting en het loods
wezen, j. S. van Drooge.
Trouw-, Geboorte- en Doodberichten.
(Uit de ind. bladen van 24 tot 26 Maart.)
GEBOORTENJ. E. Paulus d. Mun-
tok. - S. M. EnthovenVisser z. Poer-
woredjo.
GEHUWD: H. Carpentier Altingen
E. J. J. Deibei, Batavia.
OVERLEDEN: H. G. Coster 55 j.
W. J. Milhlnickel 70 j.
POLITIEK OÏEUZÏOn.
Uit Versailles komt het bericht, dat
men aldaar getracht heeft, de soldaten
op te hitsen. Twee Italianen hebben
zich daaraan schuldig gemaakt en zijn
deswege in hechtenis genomen. Zij had
den onder de troepen een biljet verspreid,
waarin aangezet werd tot moord op de
officieren, indien dezen op den len Mei
bevel mochten geven tot het doen van
charges op de manifestanten.
Mede in verband met de
heeft de veiligheidspolitie te Lyon een
elftal anarchisten, waaronder twee Russen,
ingerekend.
Te Parijs begint men zich meer en
meer bezorgd te maken voor ongeregeld
heden op Donderdag a. s., niettegen
staande door de regeering maatregelen
op groote sehaal genomen worden. De
regeering zelve trouwens schijnt, hoewel
Constans minister is, niet geheel vrij
van zorg. Zij heeft namelijk den datum
van opening van den Salon in het
Palais d'Industrie van 1 op 2 Mei doen
stellen, uit vreeze van botsingen in de
Champs-Elysées.
De nieuwe kieswet in Spanje zal aan
2.800,000 mannelijke personen aldaar
kiesrecht geven, aan 100,000 op Cuba
en aan 25,000 op Porto-Rico. Het rijk
telt op dit oogenblik ongeveer 14,500,000
bewoners, in welk cijfer natuurlijk de
vrouwen en kinderen begrepen zijn.
Blijkens bericht uit Washington, zijn
ington indachtig en met een zucht besloot hij om geen inbreuk te
maken op de fransche vormen. In plaats van haar zijne liefde te
bekennen, vroeg hij haar het adres van Gaspard te Dickoya, ho
pende, dat zij zou vermoeden, waarom hij dit weten wilde, maar
hare blikken bleven onschuldig, en zij begon hem over koffieplan
tages te spreken.
Toen by op zekeren dag weer naar het klooster wandelde, was
Espérance buitengewoon ernstig en bedroefd; hij meende zelfs, dat
zij geschreid had.
In den loop van den namiddag hoorde hij, dat mevrouw Mort-
lake haar bij zich wilde hebben; Bella was weer ziek, en zij moes
ten oogenblikkelijk eene badplaats bezoeken.
„Ik wil grootmoeder niet verlaten," zeide zij op bedroefden
toon; „het is hier zoo kalm, en ik gevoel mij hier zoo gelukkig.
Bovendien is het morgen mijn verjaardag, en dien zouden wij
feestelijk vieren."
Haar tranen stroomden echter niet alleen voor de mislukking
van dat feest; evenwel werd de dag, waarop zij haar achttiende
verjaardag vierde, voor haar een dag van vreugde. Eenige oogen-
blikken voor haar vertrek kwam Claude haar vaarwel zeggen,
terwijl hij eenige prachtige bloemen voor haar meenam. Hij zou
dit nooit op een anderen dag hebben durven doen, maar omdat zy
dien dag jarig was, kon hij zich die vrijheid veroorloven; zijne
afscheidswoorden deden haar hart van vreugde sneller kloppen.
„Gij zult toch, hoop ik, den ganschen zomer niet aan zee blijven,
want over twee maanden ben ik weer te Rilchester."
Haar aanwezigheid was hem dus niet onverschillig! Het deed
haar goed, dat zij dien dag gedurende de reis geheel alleen in de
coupé zat, want nu kon zij aan haar hart lucht geven, door nu
en dan luide vroolijke deuntjes te zingen.
Gaspard had een vermoeienden tocht op zijne merrie, Blanchette
achter den rug. Het was Zondagmorgen en hij had een weg van
twaalf mylen afgelegd, om de godsdienstoefening te kunnen bij
wonen; nu keerde hij naar de plantage van den heer Seymour
terug, zeer verhit, vermoeid en hongerig.
De heer Seymour stond in de deur, toen hij afsteeg. Hij zelf
ging niet meer dan een of tweemaal per jaar de godsdienstoefe
ning bywonen.
„Gij hebt een vermoeienden rit gehad, Gaspard de naam de
Mabillon was te lang om hem te bevallen ik hoop voor u, dat
de predikant u iets zeer moois heeft laten hooren, vooral wat de
gebeden betreft."
„Wel twee keer," zeide Gaspard geeuwende, „en die hebben wel
een uur geduurd, en van de dertig toehoorders zaten er op het
einde twee en twintig te knikkebollen."
Seymour botuigde hem zijn medelijden en gaf hem vervolgens
twee brieven.
„De post is gekomen, dit is eene belooning voor u."
Gaspard nam de brieven aan en bekeek ze nauwkeurig, terwijl
hij Blanchette naar den stal bracht, waar hij haar aan den ver
deren zorg van een der koelies overliet. Daarna trad hij het huis
binnen, wierp zich neer in een van teen gevlochten stoel en opende
den brief van Espérance.
Hij was zeer verbaasd, toen hij van Bertha's huwelijk las, en
de gedachte, dat zij een ganschen dag alleen in de kathedraal
opgesloten geweest en daar doodsangsten had uitgestaan, schokte
hem zeer; het einde van den brief stelde hem echter weer volko
men gerust. Het was voor hem geruststellend om te kunnen den
ken, dat zij bij de oude mevrouw Passmore logeerde en zij Claude
Magnay iedereü dag ontmoette; ook sprak er meer opgewektheid
uit den toon van haar brief, en dat juist was voor hem eene
groote geruststelling, want hoewel zij altijd haar best deed, een
opgewekten geest in hare brieven te doen doorstralen, toch kon
zy haar gemoedsstemming nooit voor hem verborgen houden, en
in dezen brief straalde een ongewone opgewektheid door.
Wordt
