NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
'1 <-■ Jaargang,
Donderdag 8 Mei 1890.
No. 2100.
DEN VREEMDE,
DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Dit blad verschijnt dageljikB, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlom. Telefoonraamiiaer IBS.
ADVERTENTIES:
▼an 15 regels 50 Cents; iedere regel mee? 10 cent®
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertestiën worden aange&om&B door
onze agenten 6n door alle boekhandelaren, postkan toren ea coortoiiiera
Directsaron-Ditgovors J. C. PESBEEOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publiciti Mr angèrs G. L. DA C LM CoJOHN F. J ONES, Bucc., Farys 31 bi# Fanloury A'ommat tra.
Burgemeester sn Wetliauriers over ile
Staalsaterbroii.
Het heeft in de gemeente niet weinig
opzien verwekt, dat het College van B.
en W. verwerpt het verzoek van het co
mité voor de Staalbron, om aan haar
het Frederikspark af te staan en voor
stelt, om haar een terrein aan te wijzen
resaorteerende onder het grondgebied van
Heemstede. En er zijn niet weinig in
gezetenen, die uit het advies van B. en
W. opmaken, dat öf de zaak zich niet
kan verheugen in de sympathie van B.
en W. öf dat er nu van de geheele zaak
niets komen zal.
Wij voor ons gelooven noch het eene,
noch het andere. Hoe zou het mogelijk
zijn, dat eene zoo veelbelovende onder
neming als deze, niet door de overheid
zou worden gewild Dat ware al te on
gerijmd. En dat er van de zaak niets
komen zou, is o. i. evenmin aannemelijk,
omdat er tusschen een advies van B- en W.
en een besluit van den Raad wel eens
een groote afstand bestaat.
In weerwil derhalve van dit ongunstig
advies, wenschen wij volstrekt niet te
wanhopen aan het succè3 van de zaak.
Toch heeft ook ons dat advies verwonderd.
Wat wil het comité? Twee diagen:
ten eerste de bron exploiteeren en ten
tweede Haarlem bevoordeelen. Men moet
niet uit het oog verliezen, dat deze twee
dingen zeer wel van elkander te scheiden
zijn. Bestaat er voor het comité geene
mogelijkheid om op een plek die het
comité geschikt acht, een Kurhaus en
drinkhal te bouwen dan zou het ge
volg daarvan kunnen zijn dat het comité
besloot om eenvoudig geen Kurhaus te
bouwen, de bron niet naar Haarlem te
leiden, maar alleen het water in flesschen
te verkoopen, hetgeen zeer zeker eene
hoogst voordeelige zaak wezen zou voor
de ondernemers, maar den ingezetenen van
Haarlem in geen enkel opzicht ten goede
zou komen.
Het comité ml niet zoover van de stad
gaan bouwen. En terecht want de
plek, die B. en W. zouden willen aan
wijzen, ligt op zóo grooten afstand van
net middelpunt dezer gemeente, dat de
ingezetenen zeiven er weinig heen zouden
gaan. En toch is het de bedoeling van
het comité, dat het niet alleen een her
stellingsoord, maar ook een uitspanninga-
plaats speciaal voor Haarlem zal worden,
een mooi plekje, waar ieder die geen lid
is van /Trouw moet Blijken," zich toch
in de schoonheid van onzen Hout ver
meien kan.
Wat ons niet minder trof dan de in
houd van B. en W.'s advies, was de
kalme toon waarin het gesteld was,
een toon waarop men spreekt over
een dagelijks voorkomende, doodgewone
zaak.
Maar is d i t iets alledaagsch, iets ge
woons, als er een bron wordt ontdekt
van staalwater, die voor onze gemeente
kan worden een bron van goud?
Is dit iets om te bespreken op
een manier, alsof het een verzoek gold
om ergens een spruit te mogen hebben
of eene slagerij te mogen oprichten?
Wie heeft er ooit van gehoord (een
inzender in ons blad maakte de opmer
king reeds) dat men in antwoord op een
verzoek, zegt: wJelui vraagt niet genoeg,
je moet méér hebben Weten B. en W.
de behoeften van adressanten beter dan
zijzelven die kennen?
Maar er zijn eenige ingezetenen die
het onaangenaam vinden, dat hun het
uitzicht zal worden benomen zoo er in
het Frederikspark werd gebouwd. Dat is
voor hen een groot ongerief, wij erken
nen het gaarne, maar een ongerief dai
in de verte niet opweegt tegen de groote
voordeelen die de oprichting van het
Kurhaus in dat park voor het algemeen
zou geven. En het particulier belang
moet immers wijken voor dat van het
algemeen
Bovendien zal, wanneer er in de ge
meente gebouwd wordt, altijd aan den
een of ander het uitzicht worden be
nomen. Dit is alleen te vermijden wan
neer men het Kurhaus midden in de
Haarlemmermeer zet en dan komt er
niemand
Het water is uitstekend, wij kennen
personen die er hun herstel van verschil
lende kwalen aan ie danken hebben.
Doctoren en professoren roemen hot
om strijd mag men dan niet
veronderstellen, dat tal van patiën
ten naar Haarlem zullen komen,
wanneer er een kurhaus is op een fraaie
plek, dicht bij de stad Dan zullen de
I handeldrijvende ingezetenen van Haarlem,
hun vermeerdering van omzet bij dui-
zenden kunnen rekenen.
Het is vooral in uw voordeel, win-
keiiers en neringdoenden in onze ge-
meente, dat het kurhaus zoo dicht mo-
1 gelijk bij de stad worde geplaatstIn
uw voordeel want dan zullen de
I vreemdelingen veel eerder en veel vaker
de stad ingaan en inkoopen komen doen
bij u. Gij met u allen maakt een aan-
I zienlijk getal uit van veel-belasting be-
talende burgers. Het zou indruk maken,
zoo gy u tot den Raad wenddet met een
adres om het verzoek van het comité
voor de Staalbron toe te staan, op grond
dat gij voordeelen daarvan zoudt hebben
en uw voordeel ook dat der gemeente
is. Yereenigt u dan, om deze onderne-
1 ming, die voor u zooveel voordeel kan
afwerpen, op die wijze te steunen
Bij groote zaken mogen kleine be-
zwaartjes niet worden geteld. Dat aan
25 menschen het uitzicht benomen wordt
staat tot de zaak zelve, in dezelfde ver
houding als waarin een dwergje staat
tot een reus. Want een reus kan deze
onderneming worden neen zal zij
worden. Alle gunstige voorteekenen zijn
aanwezig.
Maar ook een reus is in zijn jeugd
klein en heeft steun en hulp noodig.
Dien steun roepen wij in voor de jeug
dige Staalwaterbron wij roepen hem
in van alle ingezetenen van Haarlem, in
naam van den bloei onzer gemeente, die
ons allen ter harte gaat, en waarmede
ons aller belang ten nauwste is samen-
geweven
Geen kleine bezwaartjes dan, maar
enthousiasmeDe zaak gesteund waar
van voor ons allen zooveel afhangt
Onverschilligheid, tegenwerking zouden
oorzaak kunnen zijn, dat al de groote
voordeelen, die wij hadden kunnen ver
krijgen, ons ontgingen en dat door eigen
schuld
S1A S N I E U' S.
Haarlem, 7 Mei 1890.
De minister van Binnenlandsehe Za
ken heeft, met wijziging der beschikking
van zijn ambtsvoorganger van 4 Febru
ari 1888, voor zoover daarbij de ge
meente Haarlem is verdeeld in vier
onderkiesdistricten van het hoofdkiesdis
trict Haarlem, voor de verkiezing van
leden der Tweede Kamer vandeStaten-
Generaal, die gemeente gesplitst in de
volgende drie onderkiesdistricten van dat
k oofdkiesdistrict
lste onderkiesdistrict Haarlem de lste
afdeeling der gemeente;
2de onderkiesdistrict Haarlem de 2de
afdeeling der gemeente;
3de onderkiesdistrict Haarlem de 3de
afdeeling der gemeente;
overeenkomstig de verdeeliog der ge
meente in afdeelingen, bij raadsbesluit
van 12 Maart 1890.
In een gedeelte van de oplage van ons
vorig nummer hebben wij het navolgen
de bericht opgenomen:
Te beginnen met 1 Juni e. k. wordt
de baan der haarlernsche tram verdeeld
in twee sectiën, de eene StationGroote
Markt, de andere Groote MarktHout.
Een sectie kaartje zal dan vijf cents
kosten.
De prijs voor het geheele traject blijft
10 cents, bij abonnement cent.
Ter deelnoming aan den kegelwed
strijd, uitgeschreven door de vereenigiDg
z/De Phoenix" alhier, hebben zich nog
op den laatsten dag ter inschrijving aan
gegeven de volgende vereenigingen
Amicitia" van Arasterdam; //'s-Gra-
enhage" van Den Haag; //Kracht door
Vriendschap" van Haarlem; //Val om"
van Arnhem; //De Krans" van Rotter
dam //Aurora" van Rotterdam,/De Ba
taaf" van 's-Gravenhage.
Met de reeds opgegevenen is het aantal
nu tot 32 gestegen.
Het bestuur van den len Haarlemschen
Kinderspeeltuin verzoekt ons te melden,
dat, evenals verleden jaar, voor leden en
begunstigers bij den secretaris gratis toe
gangskaarten zijn verkrijgbaar
Hedenmiddag duwde een twaalfjarig
meisje een kinderwagentje langs het
Spaarne, in welk wagentje een eenjarig
kind zat. Het wagentje werd bij de
Lange brug een oogenblik onbeheerd
gelaten waarop het door een windvlaag
voortrolde en in 't water terechtkwam.
Met veel moeite gelukte het B., een
knecht van de firma D. alhier, kind en
wagen op het droge te halen, waartoe
bij zich te water moest begeven.
Rechtzaken.
Heden is door de Arr. Rechtbank al
hier in staat van faillissement verklaard
Jan van der Stel, papierenzakkenplakker
en koopman te Zaandam. Ingang van
het faillissement 30 April jl. rechter
commissaris mr. W. A. 't Hooft, curator
mr. A. J. van Thiel, alhier.
Namens de leden van het schattings
district Amsterdam voor de herziening
der belastbare opbrengst voor de geb.
en ongeb. eigendommen, ontving de heer
H. F. Bultman, Haarlemmermeer, voor
zitter dier commissie te, als aandenken,
een marmeren pendule en twee vaas-
candelabres benevens eenen gebeeldhouw-
den stoel ten gesehenke.
De gehouden grasverpachting van de
92 wegen in den Haarlemmermeerpolder
heeft opgebracht ƒ5661 tegen ƒ6776 in
het vorige jaar.
Bij het baggeren met de machine in
de Poel, bij Aalsmeer, werden deze week
een aantal beenderen opgehaald, meestal
overblijfselen van koeien en paarden.
Donderdag aanstaande zal te 10^
uur te IJmuideo de nieuwgebouwde Oud-
Roomsch-Katholieke kerk door msgr.
Rinkel, bisschop van Haarlem, ingewijd
worden. Zondag a. s. zal daarin de eerste
dienst worden
Spaarndam, onder hot beheer der genie
alhier. Raming 27,200. Laagste in
schrijver H. J. Nederhorst, te Gouda,
voor 22,343.
Letteren en Kunst.
Het genootschap //Architectura et
Amicitia" te Amsterdam zal dezen zomer
zijn 35jarig bestaan vieren door het
houden van een tentoonstelling van
bouwkunst, beeldbouwkunst, schilderkunst
en kunstnijverheid. De bekroningen der
in 1889 door het genootschap uitgeschre
ven prijsvragen zijn toegekend 1. Voor
het ontwerp voor een concertgebouw 2e
prijs aan den heer K. M. Kuijk te Am
sterdam, 2. Ontwerp van een deftig
woonhuis, le prijs den heer C. N. van
Goor te Rotterdam, 2e prijs den heer
K. M. Kuijk; 3. Ontwerp van een brug
in een park, prijzen verdeeld tusschen
den heer K. M. Kuijk en den onbeken
den ontwerper van het ontwerp onder
motto //H". 4. Ontwerp van een zitbank
m een park, prijs den heer Paul J. De
Jong.
Julius Röntgen is wederom voor
twee jaren als directeur voor de Toon
kunst-uitvoeringen te Amsterdam geën
gageerd.
Bij zijn optreden als Mare Anto-
nius in Julius Caesar werd Barnay met
kransen gebombardeerd; na de 4e acte
stormde het bloemen en lauweren.
Barney kreeg van keizer Wilhelm de
Kroonorde 4e
Aanbestedingen.
Haarlem, 6 Mei. Heden werd door
de genie alhier aanbesteed
het maken van inundatiemiddelen bij
8 1H li a i. .1
Dinsdagnamiddag te drie
uren is in de Tréveszaal geïnstalleerd
de staatscommissie, belast met het voort
zetten van het onderzoek omtrent den
arbeid in- en omtrent den toestand van
fabrieken en werkplaatsen met het oog
op de veiligheid, de gezondheid en het
welaijn der werklieden. De ministers
van Jnstitie en van Waterstaat waren
tegenwoordig. De minister van Justitie
hield eene rede, waarna hij de commis
sie verklaarde te zijn geïnstalleerd. De
commissie heeft onmiddelijk haar arbeid
aangevangen.
Zaterdag is te Amsterdam
de algemeene vergadering gehouden van
het Aardrijkskundig Genootschap. Uit het
jaarverslag bleek dat het ledental van
707 tot 692 daalde. De ontvangsten be
droegen ƒ11,841, de uitgaven 9921.
De uitgaven voor de wetenschappelijke
expeditie naar de Ivei-eilanden bedroegen
f 2665. De bibliotheek is met verschil
lende boekkaartwerken verrykt.
Aan het slot van het overzicht van
het wetenschappelijk onderzoek in'Ned.-
Indië bereids in het Maandblad ge-
F E U ILL E T O N.
Naar het engelsch
89)
EDNA LYALL.
HOOFDSTUK XXXIV.
Het was gedurende een verblijf van een paar dagen in een
klein dorpje nabij Ravenna, dat het Espérance duidelijk werd, hoe
menschlievend Claude was. Een zekere zwartharige jongen met
groote oogen en in lompen gehuld, had hem op zekeren morgen
gadegeslagen, terwijl hij bezig was een schetsje te maken; dit was
niets bizonders, want niet zelden sloegen verscheidene kinderen
zijn werk gade; deze knaap kwam evenwel telkens terug, terwijl
hij in den beginne steeds een diep stilzwijgen bewaarde, maar later
eenige scherpzinnige vragen tot Claude richtte. Den derden dag
bracht hij een ruwe proef van zijn eigen kunst mee, en Claude,
getroffen door dit werk, waarin werkelijk verdienste stak, meende
•een tweeden Giotto ontdekt te hebben; de jongen had ongetwijfeld
veel talent en oogenblikkehjk bood hij aan hem te helpen.
Het was Espérance volstrekt Diet onaangenaam om op die wijze
een nieuwen reisgenoot te krijgen.
Beppo was een scherpzinnige knaap, en bovendien kon hij zich
zeer verdienstelijk maken, met het een en ander te dragen en te
halen; ook hield hij Claudes palet en penseelen schoon, en scheen
werkelijk vorderingen in de kunst te maken. Maar helaas, op
zekeren morgen vond Claude zij De schildersdoos geheel doorsnuf
feld, terwijl zijn kostbaarste penseelen weg waren. Beppo was
des nachts op geheimzinnige wijze verdwenen, en van hem werd
niets meer gehoord!
Den tweeden keer waren zij evenwel gelukkiger. Zij was een
klein, italiaansch meisje, dat Claude had ontmeet in een der stra
ten van Florence, hij nam het meisje met zich mee om het uit te
schilderen. Espérance hield meer van haar, dan van den artistieken
Beppo, vooral toen zij hoorde, dat het meisje geen tehuis en geen
bloedverwanten bezat. Zij hielden haar bij zich, zoolang zij in
Florence bleven en zonden haar later naar een weeshuis, waar zij
goed verzorgd werd en gelukkig leefde, terwijl zij ieder jaar brie
ven, overvloeiende van dankbetuigingen, zond aan de //Cara si-
gnora", zooals zij Espérance noemde.
De derde zwerver was een oude, half blinde en bijna van hon
ger stervende schilder, dien Claude in Rome ontmoette. Het was
een Duitscher met een langen, grijzen baard; Espérance vergat
echter in zijn nood hare nationaliteit en was steeds vriendelijk
jegens hem. lederen dag gebruikte hij bij hen zijn middagmaal en
na eenigen tijd begon hij er merkbaar beter uit te zien.
Na Paschen verlieten zij Rome en brachten eenige kalme weken
door in de schoonste deelen van het Engadine en Claude vond
Zwitserland zulk een verrukkelijk land, dat de weken tot maan
den aangroeiden, en de zomer reeds voor de herfst had plaats ge
maakt, alvorens zy aan een terugkeer naar Engeland dachten.
Eindelijk werd er dan bepaald, dat zij in Oct.ober zouden vertrek
ken, en Espérance begon er zich reeds eene voorstelling van te
maken, hoe zij hare kamers te St. John's Wood aou inrichten.
Een grooto verrassing wachtte haar echter.
Op zekeren dag trad Claude met een open brief de kamer bin
nen, terwijl zijn gelaat straalde van vreugde en trots.
//Lieveling," zeide hij op vroolijken toon, //wat zoudt gij er van
zeggen als wij den winter in Auvergne gingen doorbrengen?"
Zij slaakte een kreet van vreugde. Zij hadden er wel van ge-
sprokon, om over Frankrijk terug te keeren, maar nooit was het
bij haar opgekomen, om daar den ganschen winter te blijven.
z/Zoudt gij het werkelijk gaarne willen vroeg Claude met vol
doening. //Reeds weken geleden heb ik er over gedacht, maar de
eigenaar van het kasteel was zoo uiterst langzaam met schrijven,
en ik wilde u niet noodeloos teleurstellen."
«Wat, zullen wij werkelijk naar het mij zoo dierbare kasteel
gaan riep Espérance uit op vroolijken toon.
/,Ja, de tegenwoordige eigenaar is buitenlands en hij heeft mij
voor vier maanden de beschikking over het kasteel gegeven. Nu
zal ik tenminste in staat zijn, om de belofte te vervullen, die ik
ti reeds zoo lang geleden heb gedaan, om de bergen van Auvergne
op het doek te brengen."
En zoo geschiedde het, dat Espérance zich op zekeren avond in
October weer in de woning harer kindsheid terug vond. Het weer.
