1 onzer vaderlandsohe kunst te verzamelen zoo werd aangekocht eene hollandsche kaaspers, eene linnenpers, twee banken, een dekenkist met koperen beslag, een lessenaartje Lodewijk XV, een toilet kistje, een tafel renaissance en eene zeer fraai gebeeldhouwde trapleuning Lode- wyk XIV. Ook werd de verzameling nog met verschillende afgietsels aange vuld en zal aan het fragment van den schoorsteen van Brugge het volgend jaar nog een hoekstuk worden toegevoegd. Op de parijsche tentoonstelling werd verder nog aangekocht een zeer fraai met ivoor, metaal en diverse houtsoorten ingelegd oud perzisch spiegelblad uit Sjiraa en verschillende rijk versierde lak werken uit Kasjmir, onder welke een theetafeltje bizondere aandacht verdient. In bruikleen werd nog ontvaogen eene rijk versierde japansche kast van den heer Rouwenkorst Mulder, benevens eene fraaie tafel van den hoer J. Schouten te Gouda. Het is vooral deze afdeeling, welke de aandacht der commissie voortdurend be zighoudt goede voorbeelden voor onze meubelmakers en houtsnijders zullen voor zeker het meubelvak, dat ten onzent nog veel verbetering behoeft, uitstekende dien den bewijzen. Ook de in hout vervaardigde oude en nieuw© meubelen, de afgietsels en de af beeldingen die op het gebied der kerf- sn/éde in het museum voorhanden zijn, 'oefenen steeds gunstiger invloed uit op het onderricht in de huisvlytscholen tevens vinden vele particulieren die bij de versiering met goomotrischo figuren de kerfsnede in toepassing breugen, eene industrie die vroeger in ons land vele handen bezig hield, voortdurend eene rijk« bron van studie in de talrijke en goed gekozen modellen. De Keramische afdeeling onderging eenige verandering. Door het terugzenden van het grootste gedeelte der verzameling welke door de K. K. porseleinfabriek te Berlijn aan het museum in bruikleen was afgestaan en waarvan slechts enkele stukken zijn aan gekocht, werd veel ruimte gewonnen. Eenige zeer belangrijke oud-perzische stukken werden op de tentoonstelling te Parijs aangekocht uit de verzameling van generaal Lemaire, die op last der fransche regeering vele produkten van oud-perzische kunst bijeengebracht, ter wijl verder de antieke afdeeling nog werd aangevuld met eenige Tanagra- figuurljes uit de nalatenschap van wijlen mr. A. W. Jacobson. Verschillende platenuit oud-hol- landsche tegels samengesteld, werden in de tegelkamer geplaatst. Geschenken werden verder nog ont vangen van de hoeren J. Frederiks to Middelburg, mr. J. H. Schrober te Utrecht en J. van de Pavord Smits te Haarlem. In bruikleen werd afgestaan door hee- ren Curatoren der leidsche Universiteit eene aanzienlijke verzameling glas aardewerk, benevens eene zeer complete verzameling delftaoh aardewerk door den heer E. v. S. te Haarlem. Een gedeelte der door kapitein P. van Schermt k in bruikleen gegeven ver zameling werd door dezen teruggeno men de ruimte hierdoor verkreg! werd aangevuld met het chiceesch en japansch porselein en aardewerk, dat aan het Museum behoort. De afdeeling textiele kunst, waaraan voor het oogenblik door de weinig be schikbare ruimte niet veel uitbreiding kan worden gegeven, is aangevuld met eenige voordeelig aangekochte stukken en met eeüige geschenken van mevr. Driemontvan Braam en van mevr. Bieren8 de HaanIJsel de Schepper te Leiden. De verzameling der werken voor le derversiering is met enkele exemplaren toegenomon, o. a. met een zeer fraai rijk geornementeerd lederen kistje. Deze af deeling werd ondergebracht in een klein vertrek, waar zij een afzonderlijk geheel zal vormen. De decoratieve paneelen, die boven de galerij dor gxoote middelzaal zijn aan gebracht om den sty I en het karakter der decoratieve schilderkunst in ver schillende tijdperken weer te geven, zyn die Duitschers zieh bevonden, zouden vermeerderd met de cepieën van eene pompejaansche muurschildering en van een paneel Louis XIV uit het lustslot te Versailles, vervaardigd door den heer C. Bosman. Slechts twee paneelen, de grieksche kust en de italiaansche renais sance, ontbreken nu nog aan deze serie. Boekerij. De boekerij i» thans behoorlyk gere geld en alle deelen zijn van de in den catalogus vermelde nummers voorzien ook worden de doozen, wier nummers j met de zich daarin bevindende platen overeenkomen, geregeld nagezien, zuodat de verzameling boek- en plaatwerken in uitmuntenden toestand verkeert. Verschillende geschenken werden ont vangen van het //Ministère de l'instruc- tion publique et des Beaux-Arts" te Parijsverder van de heeren D. Francken Dz. en jhr. mr. A. L. E. de Stuers te Parijs, dr. A. Vrolik en J. C. Leich te Arnhem, Joh. Enschedé tn Zonen te Haarlem, A. A. Vorsterman van Oyen te 's-Hage, A. A. Jager en J. F. Klink hamer te Amsterdam, A. R. Hein te Weenen, ca van het St. Beruulphus- Gilde te Utrecht. Door de K. K. Porzellan Manufactur te Berlijn werden fotografieën afgestaan van werken, op die fabriek vervaardigd, terwijl door de firma's E. Colin en F. D. Froment Meurice te Parijs, die op de jongste tentoonstelling aldaar door tal van fraaie werken waren vertegen woordigd, esnige fotografiën dezer wer ken het Museum ten geschenke werden aangeboden. Uit de verzjmeling afbeeldingen op kartous werden er buiten de tentoon stellingen en kunstbeschouwingen, on geveer 80, zoowel in als buiten de stad omstreeks 65 boek- en plaatwerken ge heel of gedeeltelijk aangevraagd, terwyl het aantal in Haarlem in bruikleen af gestane werken 150 bedraagt. Ü8 75 fotografische afbeeldingen van gebouwen der parijsche tentoonstelling, die aldaar zijn aangekocht, werden voor het houden van tentoonstellingen en evenzoo ter toelichting van voordrachten naar verschillende plaatsen verzonden, a. naar de afd. Amst rdam der Maat- chappij ter Bevordering van Bouwkuust, het departement Leiden der Maatschappij van Nijverheid, Alkmaar, enz. De lijst der boek- en plaatwerken, waarmede de boekerij dit jaar is ver meerderd, is aan bet einde van dit ver slag opgenomen. Wordt vervolgd.) Letteren en Kunst. Naar men zegt, zal de tooneelspeler Rooyaards niet meer kunnen optreden, tengevolge van een borstkwaal. li i\ Ül .\i L X Naar wij vernemen, zijnin den ministerraad, o. a. in eene Zater dag gehouden buitengewone vergadering, de legerwetten opnieuw behandeld, naar aanleiding van het daaromtrent door den Raad van State uitgebracht advies. (A. R. C.) Naar gemeld wordt, zi Bismarck, wanneer hij in het laatst van Juni met zijne gemalin naar Engeland gaat, de ruis over Nederland maken. Van 7 tot 13 Juli a. s, zal te Berlijn de 10de Duitsche Bondsschiet- wedstrijd plaats hebben (56 schijven op 300 meter en 56 schyven op 175 meter afstand.) Ook aan de Nederlandsche scherp schutters werd eene uitnoodiging tot deelneming gericht. De voornaamste scherpschuttersveree- nigingen kier te lande hebben de officieele uitnoodiging reeds ontvangen. Omtrent d e a a n 1 e i d i n g t o t het instellen eener vervolging tegen mevrouw Bulkley en het arresteeren volgens de Zutph. Ct werd aan de Arnh. Ct. het volgende verhaald, wat het blad echter slechts onder reserve mededeelt. Een tweetal Duitschers zou den hebben gezegd, dat zij van den heer Hoek de opdracht hadden ontvangen, om mevrou w Bulkley om het leven te brengen. De politie der stad, waar daarop naar de politie te Freiburg, waar de heer Hoek verblyft houdt, hebben getelegraphaerd, om tegenover hem de noodige maatregelen te nemen. Te Freiburg echter, waar men op de hoogte van het vroeger gebeurde was, moet men terug geseind hebben, d&t men wél deed met de twee Duitschers te arres teeren, en dezen zouden daarop hebben bekend, dat zij eerst van mevrouw B. eene som van 30,000 mark hadden ont vangen, om den heer Hoek te vermoor den, maar later, toen zy bezwaar maak ten die opdracht te vervullen, zich op I haar verlangen hadden verbanden te zeggen, dat de heer Hoek hen had om gekocht om mevrouw Bulkley net leven benemen. Wat er waar is in de be weringen der Duitschers zal de rechter uitmaken. Dinsdag werd te Amster dam de algemeene vergadering gehou- don van de Vereeniging //Volksonder wijs," die geleid werd door den heer mr. H. Goeman Borgesius. Deze opende de vergadering met een rede, waarin hij eenige critische be schouwingen gat over de thans vigee- rende onderwijswet en over de eerste Regeeringsdaden van den minister van Biunenlaudsche Zaken met betrekking tot het onderwijs. Hij wees er op dat de Vereeniging de nadeelen aan het openbaar onderwijs berokkend, door krach tige samenwerking moest tegengaan. Deze rede werd met applaus begroet. Drie en vijftig atdeelingen waren tegenwoordig. tJic het jaarverslag van de secretaris den heer André de la Forte bleek o. a. dat er in het afgeioopen jaar een opge wekt leven in de vereeniging was te bespeuren. In verschillende atdeelingen klom het aantal leden, dat thans 6620 bedraagt tegen 6435 einde 1889. Het getal atdeelingen steeg van 126 op 130, dat der correspondentschappen van 25 op 30. Het verslag constateert voorts vooruit gang in ledental, belangstelling en toe wijding. De twee aftredende leden van het hoofdbestuur, D. André de la Forte, to Haarlem en W. de Meijier, te Wormer- veer, werden herkozen. Uit het verslag van den penningm., den heer Do Meijier, bleek, dat er een be langrijk nadeelig saldo in kas is en wel ongeveer /10U0. Ten vorigen jare was er een batig saldo \on ƒ800, dat geheel is ingestonken. Daarenboven moest 500 uit de spaarbank genomen worden, waar van nu nog 369 over is. Na de benoeming van een lid der fiuancieele commissie komt aan de orde een voorstel van het hoofdbestuur, verband met een voorstel aan de Nuts- vergadering, om gezamenlijk de nadeelen te wachten uit de nieuwe onderwijwet, zooveel mogelijk te voorkomen, door behoeftige ouders te steunen in de kosten van het onderwijs hunner kinderen aan de openbare school en door verschillende andere middelen. Bij samenwerken met het Nut, zou de leiding der werkzaam heden berusten bij een commissie, uit personen in gelijk getal door beide hoofdbesturen aan te wijzen, die een fonds tot dat doel zal trachten te vormen. Voorgesteld werd daarvoor thans ƒ500 op de begrooting te brengen. Op dit voorstel werden verschillende amende menten ingediend, waaronder éen om 1000 uit te trekken. Het voorstel werd bij acclamatie goed gekeurd, De afgetreden inspecteurs van het lager onderwijs, de heeren A. Moens en J. J. Kreene werden, op voorstel van het hoofdbestuur, tot eereleden benoemd. Daarna werd aangevangen met de be handeling van de talrijke voorstellen tot herziening der statuten, welke voorstel len vrijwel algekeele instemming vonden. De herziening werd ten slotte met algemeene stemmen, op kcurd. De afdeeling Leeuwarden stelde voor een groote adresbeweging voor leerplicht op touw te zetten, gesteund door open bare vergaderingen, om geheel het volk gelegenheid te geven zich voor de noodaakelykheid van leerplicht te ver-da welke dwaasheden men kan vervallen. klaren. Dit vnnrsfol uwrrl maio klaren. Dit voorstel werd met algemeene stemmen aangenomen en daarop dat van Den Haag, om bij do Regeering op de invoering van leerplicht aan te dringen, ingetrokken, evenals dat van Amster dam, om het instellen van rondreislessen te bevorderen, doch de vergadering erkende de wonachelijkheid van school reizen, welke verklaring door Den Haag was uitgelokt. Men verzoekt ons het vol- gende te plaatsen z/Naar aanleiding van een kortelings door de bladen geloopen bericht omtrent een brand in onze fabriek teMltiabethport, hebben wij informatie ingewonnen en kunnen nu de onderstaande notitie ter uwer beschikking stellen, voor het geval U wenschen mocht uwe lezers aangaande het gebeurde in kwestie precies in te lichten. Hoogachtend, The Singer Manufacturing Co. Amsterdam, Kaiverstraat 62. Over den brand van de Naaimachine- fabriek der Singer-Maatschappij te Elisa- bethport (New-Jersey) waarover wij kort geleden eene telegraphische medodeeling brachten, komen ons de volgende bizon- derheden ter kennis, die in menig op zicht het eerste bericht wijzigen en het ongeval wezenlijk geringer doen kennen als oorspronkelijk volgens het korte tele gram verondersteld werd. Van het hoofdgeboaw werd slechts een deel ver woest, waar hoofdzakelijk de magazijnen van naalden en andere deelen gevestigd waren en van de beide uitgebreide zij vleugels van het kolossale gebouw slechts het dak over een leDgse van 200 voet. De eigenlyke fabrieksgebouwen met de machinerieën, alsook de kantoren hebben niet geleden, terwijl ook de bewaar plaatsen vau afgewerkte machines en houtwaren van het vuur verschoond bleven. De fabrikatie ondervindt in het minst geene belemmering." Ter bevordering van het plan van den heer J. Nord, arts, ofi. v. te Amsterdam, betreffende de op richting van een Sanatorium voor borst- teringlijders, omschreven in zijn brochure: „De Longtering en hare be handeling", heeft zich een comité van voorbereiding gevormd, bestaande (al fabetisch) uit de heeren dr. Mendes de Leon en J. Nord, te Amsterdam, prof. dr. G. Van O verbeek de Meijer en H. L. Verspyck, inspect, van het geneesk. staatstoezicht, te Utrecht, en H. J. Wilson, arts, dir. off. v. gez. Ie kl., te Amsterdam. Als secr. van dit comité treedt op de heer Theod. v. d. Stempel te Amsterdam (Heerengracht 226). Te Amsterdam is plotseling overleden, na een korte doch hevige ziekte, de heer J. A. Dirks, directeur der bizondere handelschool aldaar. Voor het onderwijs en de inrichting, waarvan hij de stichter was, is zijn heengaan een zware slag. Hij mocht slechts den leeftijd van 3i jaar bereiken. Zaterdag jl. werd te Fur mer end de zomervergadering der geweste lijke vereeniging Noord Holland van het Ned. Onderwijzers-genootschap gehouden, die door eon 160 tal ledeD, de beide wet houders van Furmerend, een paar leden der schoolcommissie aldaar en den school opziener in het district Hoorn werd bij gewoond. Na afdoening der huishoude lijke werkzaamheden sprak de heer IJpma, gymnastiek-onderwijzer te Furmerend, over hde Vrije en ordeoefeningeu op da lagere school." Hij zette uiteen, wat men daaronder heeft te verstaan en toonde aan, waarom men van het gymnastiek onderwijs in de gewoDe schoollokalen geene andere dan slechte resultaten zou verkrijgen. Uit de gedachtenwissoling, die op deze inleiding volgde, bleek, dat men het in hoofdzaak met den spreker eens was, die daarna met eenige joDgens en meisjes enkele oefeningen hield, welke een algemeenen bijval verwierven. Na de pauze hield de heer Weeren, van Haarlem, eene lezing over het zang onderwijs op de lagere school. Spreker toonde aan, hoe dat onderwijs niet, hoe het wèl behoort gegeven te worden, en wanneer men, met de eene of andere duit sche melodie voor zich, daarbij passende woorden tracht te geven, alles opgehel derd door voorbeelden. De heer C. v. d. B. te Ouden bosch (N.-Br.), met een vriend per velocipede van Etten bij Breda terug- keerende, kwam op weg tegen een stam terecht, waardoor hij van zijn tweewie- Ier werd geworpen, zoodat bij voor dood bleef liggen. De geneesheer uit Etteu was spoedig ter plaatse, nam hem in zijn rijtuig op en bracht hem naar hefe gasthuis in het dorp, waar hem de laatste Sacramenten werden toegediend. Hij is sedert wel bij keonis gekomen, doch zijn toestand blijft hoogst zorgelijk, De drentsche veenkoloniën zijn, wegens het veenbranden, in dichte rookwolken gehuld. De felle droogte en sterke wind begunstigen het branden zeer. KOLONIËN. (Uit de batavia8che bladen van 2123 April j.l.) BATAVIA, 23 April. z/Semawis", schrijft uit Semarang aan het Soer. Handelsbladdat de goever- neur-generaal aan het opperbestuur zijn ontslag heeft aangeboden, indien de last bleef' gehandhaafd tot intrekking van het besluit vau 15 Maart, waarbij de tarie ven voor het vervoer van suiker op de staatsspoor met 25 pet. werden ver laagd. Wij kunnen hier bijvoegen dat de goe- verneur-generaal in den laatsten tijd her haaldelijk heeft gezinspeeld op de moge lijkheid dat zijn bestuur korter dan vijf jaren zou duren. (J aval ode). - De piekeniers van den sultan van Djokjakarta, die onlangs een paard van den heer M. doodgestoken hebben, wer- don dezer dagen gestraft, de een met 15 dagen //krakal", de andere met f 5 boete. Naar de Javabode verneemt, is de Locomotief verkeerd ingelicht als dit blad aan zijne lezers medegedeeld, dat de goeverneur van Celebes en onderhoorig- heden de expeditie naar Flores zal mede maken. Dat eiland behoort onder den Timorarcbipol en dus onder het gewest van het te Koepang resideerenae be« sluurshoofd. Daarom zal deze laatste autoriteit, de heer Hoogkamer, bij de krijgsbedrijven tegenwoordig zijn. Het treft echter toevallig, dat deze pas i3 opgetreden en van de aangelegen heden op Flores nog niet veel kan af weten. Heeft men elders voor Javanen eene spaarbank in het leven geroepen, de regent van Tegal heeft reeds een poosje geleden een eigenaardig middel gevonden om de inlandsche ambtenaren ie leeren sparen. Nadat de regent in eene bijeenkomst zijn ondergeschikten bekend had gemaakt met zijn voornemen en, op een paar na, allen hunne ingeno menheid te kennen gaven, liet hij op zijne koston eene geldkist maken met drie sloten er aan, waarvan de sleutels berusteneen bij den patik, een bij den man tri Kaboepaten, en de derde sleutel beurt om beurt bij een der wedono's van de 6 districten van de afdeeling Tegalterwijl de kist zelf onder berus ting blijft van den regent. Elke maand staat ieder, die er aan meedoet, een zeker gedeelte van zijn traktement af, en wor den die bedragen in die kist gedepo neerd. Daar de boeken, waarin die af gedragen sommen vermeld werden, en de sleutels bij drie verschillende personen berusten, terwyl de kist zelf bij den re gent in bewaring is, kan er moeilijk fraude gepleegd worden, vooral daar be trokkenen zoo dikwijls zij verkiezen in zage van de boeken hebben en de 1 opnemen mogen. Alle deelnemers hebben zich verbonden de gestorte gelden slechts in den hoogsten nood terug te vragen Niet alleen hiermee is de regent zijne ondergeschikten van dienst, maar hij brengt hen aanhoudend onder het oog om de tering naar de nering te zetten. Naar wij vernemen, is de deelname aan de spaarkas bijna algemeen. Het monument van baron Melvill van Carnbée, op bet eiland Onrust, is af z/Maar ik moet eerst mijne kleeding voltooien.... *lk zal u zoo aanstonds vergezellen; gij veroorlooft het my toch wel, nietwaar?" z/Laat ik u toch niet lastig vallen." De kamer, waarin wij ons bevonden, vertoonde eene groote wanorde; verscheidene voorwerpen lagen hier en daar verspreid. Hij had nog niet lang geleden zijn bed verlaten. Op de tafel lag een boek, dat ik volstrekt niet kende, getiteld: //Herinneringen van Casanova." Toen Léonce een kast opende, zag ik op een der planken een massa speelkaarten liggener waren wel twintig spellen. Dat ver wonderde mij zeer ik merkte het hem op, en hoewel mijne woorden hem niet schenen te bevallen, antwoordde hy op den na tuurlijksten toon ter wereld: z/Wat zal ik daarvan zeggen? wij moeten den tijd wel zoek- brengen. Somtijds, wanneer ik hier vrienden bij mij heb, zoeken wij onze toevlucht by een spelletje lansquenet of baccaraat." Al die bizonderheden hadden mijn argwaan moeten opwekken, of mij tenminste tot nadenken brengen. Niets van dat alles. Ik maakte er slechts uit op, dat hij eene onregelmatige levenswijze volgde, niets meer. Maheurtier, myn directeur, leidde hij een ander leven? Bovendien was Léonce zoo opgewekt en rondborstig, en bekende hij mij zoo openhartig, dat hij zooeven tegen my had ge veinsd; hy had dien minachtenden toon zoo spoedig vervangen, door eene openhartige vertrouwelijkheid, dat ik mij door myn goed vertrouwen liet misleiden. Terwijl hij zijn toilet maakte, met de zorg van een echten, pa- rij8chen fat, waarover ik hem schertsend eenige opmerkingen maakte, deed hij mij vertrouwelijke mededeelingen over zichzelf en zijne familie, die ik nooit zou durven hebben uitlokken, en die een goeden indruk op mij maakten door hare openhartigheid. //Ziet gij," zeide hij, „ik sta niet op al te besten voet met mijne familie. Mijn \ader heeft zijne begrippen en ik de mijne. Ook heeft hij mij reeds sedert geruimen tijd aan mijn lot overgelaten." vHoe is dat mogelijk," zeide ik, //gij hadt toch zelf geen mid delen van bestaan?" z/Maak u daarover niet ongerust," antwoordde Léonce. A-Toen evenmin als nu, was mijn toestand neteliger, dan wanneer ik, hetgeen men van mij wenschte, vier jaar had doorgebracht met mij in de studie van de rechten te verdiepen. Te Joigny hebt gij reeds kunnen zien, welken aanleg ik bezat om te studeeren 1.... Van al het geleerde is slechts een weinig van de schermkunst mij bijgebleven, hetwelk ik te danken heb aan den schermmeester van het garnizoen. Een flinke kerel! hy heeft mij goed onderricht gege ven, en ik mag zeggen, dat ik er best onder vandaan ben ge komen." Zijn toilet was nu gemaakt. Hij schelde zijn bediende. //John," zeide hij, //laat het rijtuig voorkomen." Ik wilde afscheid van hem nemen, maar hy dwong mij te blijven. //Aldus Iaat ik u niet los," zeide hy. //Een oud# schoolkennis, dien ik zooeven terugvind!" z/Maar.... mijn kantoor...." z/Wat zoudt gij er nu doen? Hot is half vijf." //Maheurtier wacht mij." z/Och kom! ik kan hem hier zien, hij zit in. het café van For- toni zijn absint te drinken." z/Ik moet vóér zes uur thuis zijn, daar ik dan het middagmaal gebruik." z/Gij zult toch met mij dineeren?" z/Maar mijn vrouw...." ,/Ja, dat is waar, daar dacht ik niet aan. Gij zijt natuurlijk ge- huwd. Welnu, sehrijf haar een briefje, dat kan John wegbrengen. Na eenige aarzeling moest ik voor zyn wil zwichten. 3k w niet, welke zwakheid, welke verderfelijke nieuwsgierigheid, w wreed noodlot mij er toe dreef, om voor zyn wil te buigen. Ie Wordt vervolgd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1890 | | pagina 2