ENTIEBLAE
Woensdag 10 September 18SO.
8e Jaargang.
N o J 'd. 0 5a
y fü'Om
V jOiJAi JL JLiaJ.
Dirootearaa-UitgovoHl J. C. PEEBEBOOH J. B. AVIS.
B H M SKBHTSFRUS:
Voor Haarlem par 3 maanden1.510.
Franco door het geheel® Kijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummsr/s-0.05.
Dit blad verschijnt «iagelyka, behalve op Zen- en Feestdagen.
Hïiro«nJ Kleine IIontiatraat No. 9, Haarlem. e S a «ara r.a-kmHte? £,*32!l.
i\ rs 3? 7i V fftif»
ra itJ rrw «V jóoé A< -i-ï -Ï*! J,
van 15 regels 50 Cents; iedere rog-el meer 10 seats
Groote letters nssr plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk r«ba4.
Abonnementen ea Advertenties worde» s&rgenome» door
oaze agenten en door alle boekhandelaren ea courantje-.
Eoo j'dagenien voor bei Buitenland: Compagnie Générale ds Publicise .HStrangsrg L. DA L'BB 4- Oo,a JOM.N P* ON MB, Sue e., Par pi 31ö« .Faubourg Montwart*'*
S I h SI S NIE U W S.
Haarlem 9 September 1890.
De heer dr. C. G. von Reeken heeft
thans zijn ontslag ingediend als lid van
den Raad alhier.
Benoemd tot assistent bij het teeken-
onderwijs aan de burgeravondschool de
heer J. A. Traanberg, bouwkundig op
zichter alhier.
Naar wy vernemen zal de verplaat
sing van de bureaux van de afdeeling
mouvement der Holl. IJz. Spoorw. Mpij
alhier naar 's-Hage, geschieden op 1
Augustus 1891.
Hedenmorgen zijn van hier en uit de
omliggende dorpen ruim 500 bedevaart
gangers naar Kerelaar vertrokken.
De uitslag der internationale wieler
wedstrijden te Amsterdam, Zaterdag ge
houden, was als volgtno. 1, eerste
Adler; tweede Stroethoff; derde Raland.
No. 2, eerste Roosdorptweede Bultman.
No. 3, eerste Witteveen tweede Span
jaard derde Bosch. No. 4, eerste Raland
en Houtmantweede Poolderde Meul-
man en Witteveen. No. 5, eerste Lohr
tweede Roosdorp derde Rademaker. No.
6, eerste Houtman; tweede Rsdomaker;
derde Spanjaard.
Voorloopig kan nog worden medege
deeld, dat volgens ontvangen telegram,
door de postduivenvereniging „de Snel-
vlieger", alhier, by gelegenheid der ge
houden nationale wedvlucht van Osna-
brück, uitgeschreven door de utrechtsche
postduivenvereniging „de Snelpost", met
jonge duiven (broed '90), op Zondag 7
Sept. jl. de volgonde prijzen zijn behaald,
welke ten deel vielen aan den heer D.
Janus, te Bennebroek: le pr. gouden
medaille, 2e pr. verg. zilv. med., 3e pr.
verg. zilv. med.
De duiven werden te 7 uur 3 min.
door den begeleider in vrijheid gesteld en
kwamen aan als volgt: 11 u. 45 m. 18 sec.;
11 u. 47 m. 34 sec.; 11 u. 54 ca. 21 sec.
y De verder toekenning der 30 prijzen
zal zoo spoedig mogelijk worden bekend
maakt. Waarschijnlijk behaalde „de Snel-
vlieger" een verg. zilv. medaille voor het
grootste aantal behaalde prijzen, uitge
loofd door dezelfde vereeBigiDg.
De postduivenvereniging „Onze ge
vederde Vrienden", alhier, hield Zondag
jl. een wedvlucht van Roozendaal. De
duiven werden door vriendelyke tusschen-
komst van den stationschef des morgens
ten 8 ure losgelaten en de prijzen be
haald als volgt:
le pr. de duif van den heer H. van
Bremen, aank. 11.38 uur.
2e pr. de duif van den heer A. J.
Bronkhorst Jr., aank. 12.12 uur.
3e pr. de duif van den heer G. D.
van Wengeu, aank. 1.27 uur.
4e pr. de duif vau den heer H. W.
Buurman, aank. 2.6 uur.
De wind was noord en er wooi een
stevige brieszoodat de duiven een
zwaren kamp hadden.
Maandagavond 8 uur vergaderde in
het gebouw in de Zijlstraat het depar
tement Haarlem van de „Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen," onder presi
dium van dr. E. van der Ven.
Aanwezig waren, met het bestuur,
vijftien leden. Tot bestuurslid in de plaats
van mr. E. M. von Baumhauer, die de
stad verlaten heeft, werd benoemd mr.
A. A. van der Mersch. Tot commissaris
voor de Volkszaugschool mr. A. W.
Thone.
Ingekomen was het verslag, de reke
ning en begrooting der volksbibliotheek.
In eerstgenoemd wijdt het bestuur een
hartelijk woord van waardeering aan het
afgetreden bestuurslid mr. H. Jaeobi,die
26 jaar lang, met onvergelijkelyken
ijver deze afdeeling van het Nét voor-
uithielp.
De rekening over het vorig boekjaar
der bibliotheek sluit met een batig saldo
van ƒ115.89, hetgeen echter niet zoo
rooskleurig is als het wel schijnt, omdat
het bestuur de geheele bibliotheek wil
herzien en een nieuwen catalogus laten
drukken. Om die redenen vraagt het eene
verhoogde subsidie van het Departement,
nl. ƒ600. (Het vorig jaar bedroeg die
375).
Het aantal lezers bleef stabiel, 2200,
uitgegeven werden 22,532 boekdoelen.
De vergadering herbenoemt thans de
aftredende leden der commissie voor de
Volksbibliotheek, de heeren P. J. Prinsen
Geerligs, W. C. de Vos en F. G. Snij
ders, terwijl voor de heeren Petri en
Smits die bedankt hebben, worden
benoemd de heeren J. Merens en G. J.
Droste.
De begrooting en de rekening worden
nu op voorstel der daarmede beluste
leden, goedgekeurd, terwijl het Bestuur
gemachtigd wordt op de reeds vastge
stelde begrooting van het departement,
de post subsidie volksbibliotheek met
ƒ225 te verhoogen.
Aan de orde is het uitbrengen van
een rapport van de algemeene vergade
ringen. Daar de eerste afgevaardigde
mr. R. H. J. Gallandat Huet, niet te
genwoordig is en de plaatsvervangend
afgevaardigde de heer H. L. Janssen
van Raay, op dezen gerekend had voor
het verslag, wordt besloten na eene vrij
ampele discussie, om dit maar
blauw blauw te laten.
Door den voorzitter wordt thans me
degedeeld, dat de lezingea zullen plaats
hebben als volgt
18 Nov. Justus van Maurik, Am
sterdam.
9 Dec. J. C. van den Berg, Hee
renveen.
13 Jan. Willem van Zuijlen, Rot
terdam.
24 Febr. Prof, Dr. Jan ten Brink,
Leiden.
Het bestuurslid Je heer P. Dyserinek
deelt mede, dat bij wijze van proef, dezen
winter da lezingen, inplaats van in „de
Kroon," zullen plaats hebben in den
nieuwen, verbouwden schouwburg, en dat
op den dag der leziügen van 10 tot 2 uur
plaatsen zullen te bespreken zijn 10
ets. extra per plaats. Daarvoor moeten
de Leden echter hun diploma en dames-
kaart ter afstempeling medebrengen.
De Voorzitter deelt mede, dat het
Bestuur een samenkomst heeft gehad met
het bestuur van Volksbelang, op verzoek
van laatstgenoemde vereeniging, om te
bespreken de oprichting eener Ambachts
school.
Deze besprekingen zijn afgesprongen
op grond van do omstandigheid, dat het
Departement geen financiëelen steun aan
de zaak kan schenken, daar het reeds
genoeg te doen heeft met zijne bestaande
afdeelingen.
Do Voorzitter doet eenige mededeeliu-
gen over den toestand der kweekschool
voor onderwijzeressen. Naar het schijnt,
zegt hij o. a., bestaat nog steeds de
meening bij het publiek, dat do opleiding
aan de school te duur is in verheuding
tot de toekomst der onderwijzeressen,
Althans dezen zomer zijn er in weerwil
van herhaalde oproepingen slechts 2 leer
lingen opgekomen. Dit ia eehter ook te
Arnhem het geval, waar slechts drie
vierde der interne plaatsen is bezet. Vroe
ger kostte de cursus ook slechts 400.
per jaar en duurde 2 jaar, terwijl thans
bij een 4jarigen cursus het schoolgeld
der internen ƒ500.bedraagt.
Weliswaar is de markt overvoerd.
Het vorig jaar Augustus is voor het
laatst subsidie uitgekeerdde Rijksbij
drage ad ƒ7000.is thans vervallen.
De wet verbiedt nu ook aan de Provin
ciën het steunen van kweekscholen, ook
die bijdrage 1000) is derhalve vervallen,
terwijl de gemeen te-subsidie niet langer
dan vijf jaar mag bestendigd worden.
Gelukkig heeft de Minister opnieuw
subsidie aan de kweekschool in het voor
uitzicht gesteld. De inspecteur Fabius
liet zich bij zyn bezoek aan de school,
vooral over bet huiselijk gedeelte, zeer
gunstig uit.
Te 10 uur wordt de vergadering door
den Voorzitter gesloten.
Met het maken van een bij-haven, het
verlengen der havendammen en plankie
ren enz. op Texel, welke werken voor
rekening dier gemeente zullen worden
uitgevoerd, zal eerlang een aanvang
worden gemaakt.
Door de firma Corn3. Sipkes alhier,
de welbekende fabrikanten van vruchten
moes, confituren, vruchtensappen enz.
wordt thans een nieuw product vau va-
derlandsehen bodem aangewend, waar
mede uitstekende resultaten zijn verkregen.
Door den heer p. J. Wichers, van
Terschelling werd op het onlangs te
Leeuwarden gehouden nijverheids-congres
medegedeeld dat op genoemd eiland de
vaccinium macrocarpum of groote ameri-
kaansche heidebes wordt aangetroffen
voor Nederland alleen op Terschelling
voorkomende, welke plant in 1870 aldaar
is ontdekt. Men is bezig die dienstbaar
te maken aan de nijverheid. Er is na
melijk van gemaakt gelei en wijn, welke
laatste bij nog verbeterde bereiding de
Bordeaux nabijkomt eu medicinale eigen
schappen bezit. De plant groeit in lage
streken, zij behoeft een humus-achtigen
bodem en moet gedurende den winter
liefst onder water zijn. De vracht gelijkt
veel op een kleine kers. De heer Wichers
oordeelde dat deze cultuur, die niet duur
is, 6.per honderd planten, voor alle
woeste, lage veen- en heistreken van
ons land een groote toekomst had en
het op den weg dér Maatschappij lag,
de aandacht daarop gevestigd te houden.
Thans is, zooals gezegd, de firma Sip
kes alhier bezig deze vrucht voor haar
industrie aan te wenden en is zij er in ge
slaagd jams en wijn daaruit te vervaar
digen, die op het congres aan de leden
aangeboden werden en aller goedkeuring
wegdroegen. De heer Wichers betoogde
nog dat door de cultuur van deze plant de
tijd niet verre moer zal zijn, dat Neder
land zijn eigen wijn zal kunnen produ-
ceerèn.
Bij de Yereeniging
ilaiiijjhsiii naar Vermogen"
hebben zich de volgende personen voor
werk aangemeld
Een voor stalknecht. - Twee voor oppasser.
- Een voor ziekenoppasser. - Drie voor
kantoorlooper. - Een voor portier. - Een
voor schoenmaker. - Een voor metselaars
knecht. - Een voor broodbakkersknecht.
- Twee voor tuinmansknecht.-Een voor op
zichter. - Vijf voor aardwerkers of los
werkman. - Tien voor werkster of schoon
maakster. - Een voor burgerwaschvrouw.
Een voor hulpkookster. - Drie voor
burgernaaister. - Drie voor breister. - Twee
voor mangelwerk. - Een voor strijkster.
Particulieren en werkgevers, die van
deze aanbiedingen wenschen gebruik te
makenwordt beleefd verzocht zieh
schriftelijk tot het Bestuur der Yereeni
ging te richten, (bus Stadhuis of Doelen).
Stbl. no. 150 bevat een kon. besluit
van den 26sten Augustus tot wijziging
van het kon. besl. van 28 Aug. 1888
{Stbl. do. 144) tot bepaling van het
maximum der verpleegden en het mini
mum der geneeskundigen in het provin
ciaal krankzinnigengesticht „Meerenberg"
te Bloemendaal.
Het eerste lid van art. 1 van laatst
genoemd besluit luidt thans:
„Ia het provinciaal krankzinnigenge
sticht „Meerenberg" te Bloemendaal mo
gen niet meer dan 1303 krankzinnigen
verpleegd worden, namelijk 255 mannen
en 255 vrouwen in het gebouw, tot
stand gebracht krachtens de vergunning,
verleend by Ons besluit van 30 Nov.
1885, no. 19, en 388 mannen en 405
vrouwen in het andere gebouw."
B 1N E N L A iü l).
Men meldt uit Arnhem: Het
bezoek van H. M. en van H. K. H. Prinses
Wilhelmina alhier zal oen officieel ka
rakter hebben. Aan het station worden
de hooge personen ontvangen door den
burgemeester en de wethouders. De
commissaris des Konings is daarbij te
genwoordig. Aan H. M. en H. K. H.
zullen bouquetten worden aangeboden.
Allereerst begeeft men zich naar het
tentoonstellingsgebouw op het Velper-
pleinwaar, behalve het comité, de
raadsleden en militaire autoriteiten
alsmede de inzenders, zullen vertegen
woordigd zijn. Het bezoek ter bezichti
ging van de schilderijen en beeldhouw
werken duurt een half uur. Vervolgens
heeft een rytoer door de stad en het
Klareubeek8che Bosch over de Steenen
Tafel plaats. Bij den burgemeester of bij
den commissaris des Konings zal een
kort oponthoud zijn, ten einde eenige
ververschingen te gebruiken. De schut-
tery zal in drie afdeelingen van 25 man
de eerewacht uitmaken, terwijl infanterie
den weg in de stad zal afzetten. Te
kwart voor vijf uur keert H. M. met
de prinses per extra-trein naar hot
Loo terug.
De indische begrooting
voor 1891, welke eerstdaags wordt inge
diend zal naar wij vernemen
een belangrijk tekort toonenmen
spreekt zelfs van 20 millioen. Vermoe
delijk is de slechte koffieoogst de voor
naamste oorzaik. Rbl
De Algemeene Nederland-
scho Politiebond zal zijne vijfde alge
meene vergadering houden op Vrijdag 19
September, des voormiddags 12 uur te
"a-Hertogenbosch.
F IS U I L JL E T O IN.
N ci n r het
7 else k
JAMES WYTTON.
i)
hoofdstuk; i.
Ik geloof niet, dat er uit mijn leven iets bovennatuurlijks valt
ie vermelden. Ik ben er echter van overtuigd, dat Shakespeare
gelijk had, toen bij Hamlet de woorden in den mond legde, dat
er tusschen hemel en aarde veel en veel meer is, dan de wijsgeer
Horatio ooit had kunr.en droomen. Sommige verschijnselen zijn
echter niet wondervol, alleen omdat men ze niet begrijpt. Ver
scheidene natuurverschijnselen zijn door wetenschappelijke onder-
zoekioger. duidelijk aan het licht gebracht, en de verklaringen zijn
meestal zeer natuurlijk en eenvoudig. De verschijnselen der elec-
triciieit waren de oorzaak van veel bijgeloovige vrees, voordat de
wetenschap haar aan zich ondergeschikt maakte.
Er bestaat nog een groote en bijna geheel onverklaarbare kracht
in de natuur, het dierlijk magnetisme genaamd, hetwelk echter
©ngetwijfeld, wanneer zijne raadselen aan het licht worden ge
bracht, een der voornaamste deelen zal vormen van het zoo prachtig
samengestelde raderwerk der schepping. Mijn konnis van de
wetenschap is te klein om in bizonderheden te treden, betreffende
de voornaamste begrippen van deze nog zoo duistere kracht, even
min zou ik kunnen aantoonen, waarin die kracht bestaat; uit per
soonlijke ervaring is my evenwel gebleken, dat instinctmatige
aantrekking en afstooting ware feiten zijn, waardoor sommige
naturen sterk beheerscht worden. Het volgende verhaal zal mis
schien op dit onderwerp eenig licht werpen; voor mij is het ech
ter geheel onverklaarbaar. De waarheid daarvan is echter boven
allen twijfel verheven, maar ik ben genoodzaakt om redenen, die
gij u weldra zult kunnen verklaren, de namen te veranderen
van hen, wier geschiedenis in deze bladzijden is vermeld.
Ik was op het tijdstip, dat mijn verhaal aanvang!, bediende in
een groot handelshuis in de stad Melbourne, waar ik reeds tien
jaar geweest was. Ik had toen juist den leeftijd bereikt van 29
jaar. Ik meen van mijzelf te kunnen getuigen, dat ik volstrekt
niet overgevoe'ig, ben en het feit, dat ik bovengenoemden leeftijd
had bereikt zander een wezen van het schoone geslacht te hebben
ontmoet, dat mijn hart een oogeblik sneller hal doen kloppen, kan,
duDkt mij, wel als bewijs gelden, dat ik vrij wel ongevoelig was.
Ik woonde te Prahran, een van de voorsteden van Melbourne,
en iederen morgen begaf ik mij naar mijn kantoor met den
trein van 9.10.
Op zekeren morgen stond ik als naar gewoonte op het perron
en wachtte op den trein, toen mijn blik viel op een jonge dame,
die al mijn aandacht tot zich trok. Daar ik een hartstochtelijk
rooker ben en steeds gewoon was om in een rookcoupé plaats te
nemen, bleef ik meestal op het einde van het perron staan en stak
daar mijn pijp aanik deed dit slechts om my zoover mogelijk
van de dames verwijderd te houden en haar niet te hinderen met
de rookwolken, die ik uitblies. Het was dus voor mij reeds iets
bizonders een dame in mijne nabyheid te zientoen ik bovenge
noemde echter opmerkte gevoelde ik mij oogenblikkelijk gedwongen
mijn pijp weg te bergen en haar te volgen. De oorzaak daarvan
kan ik mij niet verklaren, maar ik kon dezen plotselingen aan
drang niet weerstaan. Toen ik haar voorby liep, voelde ik dat zij
mij aankeek zonder dit echter te kunnen zieD, want zij had een
voile voor het gelaat. Voor de eerste maal in mijn leven steeg
het bloed mij naar de waDgen, een voor mij nog onbekende ge
waarwording doortintelde mijn geheele lichaam en mijn hart
bonsde zoo geweldig, dat ik het duidelijk kon hooren kloppen.
Alhoewel mijn verwarring groot was, merkte ik toch op dat de
dame ontstelde en mij met een verwonderden, doordringenden blik
aanstaarde ik kon zien ondanks haar voile, dat zij mooie oogen
had daarna vervolgde zij haar wandeling in tegenovergestelde
richtiDg. Nog voor dat ik mijn gewone bedaardheid had herkregen
was zij een coupé binnengestapt; ik zocht een rookcoupé op en
gedurende den ganschen rit zat ik in gedachten verzonken, met
mijn pijp in den a ond.
Drie maanden lang reisden zij en ik iederen dag met denzelfden
trein, maar daar ik mij nooit van mijn plaats op het perron ver
wijderde, ontmoetten wij elkaar slechts éen keer. Weer was ik
aan een hevige ontroering ten prooi weer was ik er van be-