NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Wlntergave.
Muzikale Kroniek.
gfrcdfyaxxna ^tegina.
8e Jaargang.
Maandag 22 December 1890.
No, 2293..
ADVERTENTIËN:
SJiiJiiiüifflüsistaai mUiie maden.
STADSNIEUWS.
HAARLEM'S DAGBLAD
ABON NEMEN TSPKIJS
Voor Haarlem per 3,ymaanden 1,20.
VraDCo door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het BuitenlandComvaqnie Générale de Fublicitê Ftrangère G. Z. HAVBE <f CoJOHN F, JONESSucc., Parijs 31 his Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
Van alle zijden komen in deze koude
dagen, nu de armen zooveel te lijden
hebben, in de verschillende plaatsen des
lands giften in, om in den dringenden
nood te voorzien.
Hier ter stede is de vereeniging //Wel
dadigheid naar Vermogen" daarvoor on
vermoeid werkzaam, maar zij heeft daarbij
den steun der ingezetenen voortdurend
noodig; de opbrengst der inteekeningen
op de circulaires heeft dit jaar twee
duizend gulden minder dan verleden jaar
bedragen.
Zeer werd zij daarom dezer dagen
verrast door vier giften van onbekenden,
resp. van ƒ100, ƒ35, f 25 en 4,85,
en dit zoo onverwachte goede voorbeeld
doet haar thans navolging inreepen, daar
er nog zooveel noodig is.
Dat de giften hun doel zullen berei
ken, behoeft wel niet gezegd, als men
slechts bedenkt op hoe uitstekende wijze
het huisbezoek van de vereeniging werkt,
waardoor zij volkomen op de hoogte
is der toestanden. De kleinste giften zijn
welkom en ieder gever vindt zijn be
looning vertienvoudigd terug in de hart
verheffende gedachte, een goede, een edele
daad te hebben verricht.
Ieder, die warm gekleed, wel gevoed
en gehuisvest is, denke aan de armen,
die slecht gekleed en slecht gevoed, de
koude en ellende het hoofd moeten bieden.
Wendt u dua met uwe gaven, klein of
groot, in navolging van de edele gevers
hierboven vermeld, tot het bestuur van
„Weldadigheid naar Vermogen".
Ingevolge een by de redactie van Haarl.
Dagblad ingekomen verzoek van //eene ge
trouwe lezeres, die gaarne met nog an
dere een gave wil afzonderen maar on
bekend is met de namen der bestuursleden
van W. n. V.", deelen wij hierbij mede,
dat bijdragen kunnen worden gericht aan
jhr. F. Teding van Berkhout, penning
meester der vereeniging, adres Baan hoek
Kleine Houtweg of Haarlemsche Bank.
Haarlem 20 December 1890.
Op het Museum van Kunstnyverheid
alhier zullen Zondag a. s. voor het laatst
ige photographische afbeeldingen uit
verschillende landen tentoengesteld blyven.
a daarop volgenden Zondag zal de
tentoonstelling van het werk der leer
lingen gereed zjjn.
Zondags is de toegang vrij.
Haarlemsche Mannen-Zangvoreeniging
„CHESCEND 0"
Het is een verblydend verschynsel,
wanneer men, zooals gisterenavond, een
blik werpt op een met Zangers gevulde
muzieknis en een volle zaal met dank
baar publiek. Wij vonden hier toch
mannen met een hart voor het schoone,
het zoo invloedrijke op de zedelijke ont
wikkeling van 'den mensch. De geschie
denis nagaande zien wij bij alle volken,
jaist wanneer zy het toppunt van hunne
beschaving bereikten, de muziek in de
hoogste gunst en bloei Wy Hollanders
zijn in dit opzicht niet verwond; //kunst
is geen regeeringszaak" was het koude
antwoord van enkelen, die voor jaren
den steun der regeeriog inriepen, en de
meeste stedelijke besturen in ons vader
land handhaven in dit opzicht de uit
spraak van den heer Thorbecke.
Haarlem b. v., eene stad van over de
vijftigduizend inwoners, bezit geen ge
meenteschool, waar zang of muziek door
minvermogenden geleerd kan worden,
enkelen,die dit onderwijs bokomen,danken
hot aan particuliere instellingen of op
offeringen van muaiek-onderwijzers. Juist
daarom kunnen wij diegenen die hun tijd
en geld geven tot het grootsche doel: de
twikkeling dar muziek alhier, niet
genoeg loven.
No. 1. Van het Programma, Helden
moed, van R. Hol, werd gisterenavond
door het koor goed gezongen; alleen zou
ik in het midden, waar het kwartet
optreedt, mser onderlinge stemregeiing
wenschen (hier bedeel ik het te sterk
inzetten dor lage stemmen in verhouding
tot de hooge.)
"Pensëe de Nuit" had veel te lyden
door het zakken der tenoren.
,/ZonHeschijn", van Kwast, beviel mij
er goed, het is algemeen bekend, dat
de werken van Kwast zéér hooge eischen
aan de zangers stellen.
//Super Flumiaa Babylonia" heb ik
wel eens beter van hun gehoord, hetgeen
ik hoofdzakelijk toeschryf aan het echte
winterweêr van de laatste dagen, waar
van natuurlijk in de eerste plaats de
stem de gevolgen ondervindt.
z/Vem Rhein", van Max Bruch, werd
uitstekend gezongen, het was op som
mige plaatsen of het koor verdubbeld
was, zdó vast en zeker klonk het geheel,
door Andriessen met zooveel vuur ge
ïnspireerd.
^Crescendo" heeft naar mijne meening
een veel zwaarder taak dan de meeste
zanggezelschappen hier te lande, o. a.
werd gisterenavond alles zonder bege
leiding gezongen; men mist dus den steun
van een orkest voor de zuiverheid en
dus kunnen de groote werken voor der
gelijke combinatie geschreven, uiet uit
gevoerd worden.
Over mejuffrouw Erlé, die mejuffrouw
Piazza (welke door ongesteldheid ver
hinderd was te komen) verving, gaven
wy is ons blad van 13 dezer reeds ons
oordeel. Zij bevestigde gisterenavond onze
meening, dat van haar in de toekomst
veel goeds te verwachten is.
De Page-aria uit de //Hugenoten"
zong zy lief, de triller aan het slot zal
later bij voortgezette oefening wel beter
wordenofschoon uit het begin der aria
uit Willem Teil, haar stem weifelende
was, werd de Romance toch goed ge
zongen, ook zij is gewend met orkest
te zingen, by afwezigheid daarvan i3
echter voor de zaal der Vereeniging een
pianino onvoldoend». Met de twee lie
deren //Es blüht der Thau" en ffEr
ist gekommen" behaalde zij zéér véél
succes, waarop zy het laatste bisseerde,
eene attentie waarvoor wij haar zeer
erkentelijk zijn. (De tekst van //Les
Huguenots" en //Guillaume Teil" werd
door haar in het duitsch gezongen.)
De heer Mossel had een zware taak te
vervullen. Eenige dagen geleden toch,
had Henri Bosnians op dezelfde plaats
ons het hoogste geboden wat van dit in
strument te verlangen is, De //Nocturne"
van Chopin, is geen pièce d'entrée voor
een artist, daarbij komt, dat wanneer
men dergelyke stukjes te mooi wil spe
len, men licht vervalt in een opvatting,
die in strijd is met de bedoeling van den
componist. Hij speelde de Mazurka van
Tibbe aéer geacheveerd en het Spinne-
lied van Popper technisch boler dan'
Bosmans.
In het tweede gedeelte was de keuze
van zijne stukken over het algemeen
beter en zijn spel daarmede in overeen
stemming. Ook by gaf op herhaald
verlangen een nummer da capo.
Na den genotvollen avond van gisteren
roepen wij onze Haarlemsche Macnen-
zangvereeniging een //molto crescendo"
toe.
Gf
By de Israëlieten b. v. had Mozes
de zorg voor de muziek van den gods
dienst, aan den stam der Levieten opge
dragen. De Levieten stelden niet minder
dan 4000 zangers en muzikanten daar
voor beschikbaar, die in 24 afdeelisgen
verdeeld, ieder onder opzicht van 12,
dus te zamen onder 288 zangmeesters,
hun ambt in den tempel vervulden.
David en Salomo stichtten muziekver-
eenigingen, waarvan de leden tot het
uitvoeren van wereldlyke muziek bestemd
waren. Deze instellingen vervulden in
dien tijd de bestemming der heden-
daagsche vorstelyke kapellen of aieuelijhu
muziekkorpsen.
tjhr. B. VAN MERLEN.
Met den dood van Jhr. B. van Merlen,
waarvan wij in ons vorig nummer kor-
telijk melding maakten, is eene merk
waardige figuur ten grave gedaald. Iiij
werd den 25en April 1800 te Groningen
goboren, was in 1819 luitenant bij de
lanciers, in 1836 ritmeester bij de Ko
ninklijke Akademie te Breda en werd
in 1852 kolonel bij de dragonders.
In den veldtocht naar België verwierf
hij wegens betoonden moed het Kruis
der Militaire Willemsorde, dat nevens
de later toegekende Waterloo Medaille
zijnen borst versierde. Den lldea Ja
nuari 1858 verkreeg jhr. v. Merlen op
eervolle wijze zijn ontslag uit don mili
tairen dienst en werd hij gepensioneerd.
Zoowel gedurende als na zijn diensttyd
toonde hij in woord en geschrift een
door en door kundig militair te zijn.
Sedert zijn terugkeer tot het ambtenaars
leven werd hij door zijn edel en open
karakter ook in de burger maatschappij
hoog gewaardeerd en hier tor stede,
waar hij zich in April 1873 vestigde,
en woonachtig was aan het Plein, was
hij bepaald een populaire persoonlijkheid,
die nooit het scherpgeteekende cachet
van zijn vroegere loopbaan verloochende.
Voor het heil van den soldaat bleef
hij waken, o. a. was hij sedert jaren lid
van verdienste van de Vereeniging tot
ondersteuning van hulpbehoevende ge
pensioneerde onderofficieren en minderen.
Onlangs nog gaf het bekende tijdschrift
Eigen Haard zijn welgelijkend portret
met levensbeschrijving.
Eene ongesteldheid van drie dagen
maakte een einde aan zijn leven.
Naar wij vernemen zal de teraarde
bestelling plaats hebben ep de begraaf
plaats te Heemstede, waar zijn stoffelijk
overschot in het familiegraf zal worden
bijgezet.
De stoet vertrekt te één uur van
het Plein.
Bij kon. besluit van 18 Dec. is be
noemd tot notaris binnen het arrondisse
ment 's-Gravenhage, ter standplaats ge
meente Leiden, J. J. ter Laag Cz.,
candidaat-notaris alhier.
Door het kiescollege der Ned. Herv.
Gem. alhier werd heden beroepen ds.
C. J. Lammerink, predikant te Scheve-
ningen.
De voorgenomen oefening op schaat
sen, door de schutterij, gaat Zondag
a. 8. niet door.
Evenals te 's-Hago zullen ook alhier
de agenten van politie van grijze wollen
handschoenen worden voorzien.
De middernacht-zendeling de heer J.
v. d. Steur heeft aanzoek ontvangen om
naar Batavia te komen en aldaar onder
de militairen te werken.
Zie vervolg Stadsnieuws in het Berde Blad.)
Bij
stuk
door
Wetgevende Macht.
TWEEDE KAMER.
van Vrijdag 19 Dec.
het voortgezet debat over Hoofd-
VII B. (Financiën) en de daarbij
den heer Domela Nieuwenhuis
motie, besprak de heer
Rutgers van Rozenburg iu zeer afkeuren
den zin het beleid van dezen minister
van Financiën, gispte diens luchthartig
heid welke, onder meer, blykt uit het
prijsgeven van 2 millioen, en die nog
meer in het oog valt, wanneer men let
ep de nieuwe uitgaven voor de nieuwe
legerorganisatie, de tekorten van den
indischen dienst, enz., waarop de minister
in het geheel geen acht slaat.
Door den heer Okma werd den min.
gevraagd den landbouw meer hypotheeair
crediet te bezorgeD door maatregelen
tegenover de hypothecaire credietiustel-
lingen. Den heer Domela Nienwenhuis,
die hem in den namiddag verweet bij
vorige stemmingen over diens motie af
wezig te zijn, antwoordde hij, over mo
ties niet te stemmen, hij acht dit kome
diespel. Wanneer een voorstel tot in
komsten belasting komt zal hy er zyn
meeoing over zeggen.
De heer Smeenge kon zich met de
motie van den heer Domela Nieuwenhuis
niet vereenigen omdat zy hem te onbe
stemd was, welk gevoelen door den heer
Van der Feltz gedeeld word.
Door den heer Van Gijn werd een
grondig onderzoek geweDscht van d®
kwestie der registratierechten bij den
verkoop van goederen, terwyl de heer
Levyssohn Norman klaagde over den
slechten dienst op de ontvangkantoren,
vooral ten platten lande.
De heer Clercx toonde zich wars van
een inkomstenbelasting welke hy, al werd
hij zoo end als Methusalem, nooit
wenschte te zien ingevoerd.
De Min. van Financiën verdedigde zyn
beleid. Hij verzekerde naar besparing
gestreefd te hebben. Op vele groote uit
gaven, die der schatkist wachtten, is ge
rekend, o. a. ooh op de uitgaven voor
de spoorwegovereenkomst. Wat het ver
band betreft tusschen de indische en de
nederlandscbo financiën bestaat er geen
reden van zorg voor onze geldmiddelen.
Kortelijk werden door den minister de
aangevoerde punten behandeld. Hij ver
klaarde dat de Reg. niet gebonden is
FEUILLETON.
Naar het engelsch
van
WALTER BESANT.
11)
HOOFDSTUK III.
Harley Bouse, Clevela?id Square.
Troost neemt dikwijls den vorm aan van bedekte vleierij.
Miss Beatrice wist, dat als er iets was waarmee men miss Sti-
dolph genoegen kon doen, men dan slechts met een woord van
lof over haar vertalen moest spreken. Andere vertalers maakten
taal- en stijlfouten. Miss Stidolph was altijd nauwkeurig en
correct.
Nu begaf miss Beatrice zich naar een meisje, dat meer lag
dan zat op de sofa, geheel onverschillig voor hetgeen ora haar
heen gebeurde, moedeloos en geheel uitgeput door den langen
eentonigen arbeid en door haar vreugdeloos leven. Zij boog zich
over haar heen, streek met haar hand liefkozend over haar wang
fluisterde haar liefelijke vertroostende woorden toe en kuste haar
op het voorhoofd, zoodat het meisje zich uit hare liggende hou
ding ophief, haar haar glad streek en zich naar de tafel begaf,
waar zij een boek opnam en begon te lezen. En al dien tijd
speelde miss Augusta met gevoel en nadruk uit Mendelssohn.
Door den invloed van de muziek en van de vriendelijke,
vertroostende woorden begonnen de meisjes langzamerhand haar
vermoeidheid van zich af te schudden, zoodat sommigen zelfs
zoo ver gingen om met elkaar een babbelpraatje te houden.
Eindelijk kwam de afgezante der troost ook bij Katharinaen
bij het meisje, dat naast haar zat en haar hand in de hare hield
vastgeklemd
//Lily," zeide zij tot laatstgenoemde, //hebt gij al wat?"
Lily schudde ontkennend met het hoofd. //Ik heb wel van
vele aangeboden betrekkingen gehoord," zeide zij moedeloos,
z,en overal ben ik geweest. Vandaag bij een photograaf. Hij had
een meisje noodig om zijne portretten te verkoopen en hij bood
mij vijftien shillings per week, dat was nog zoo kw^ad niet.
Maar die man...." een rilling ging haar door de leden. //Het
was zelfs vernederend om van zulk een man te spreken 1 Dan
was er ook nog een man, die een meisje noodig had om in het
museum couranten te verzamelen; maar in deze betrekking was
reeds voorzien voordat ik mij bij hem aanmeldde."
//Geduld, mijn liefste."
„Ik had geen geld om in een omnibus te stappen, zoodat ik
voortdurend heb moeten loopen. Ja miss Beatrice, ik heb wel
zooveel geduld als men van mij zou kunnen eischen. Hare oogen
evenwel schoten nog vuur bij de herinnering aan den photograaf
en zij balde de vuist. /,Geduld? Ja. Ik ben zoo geduldig als de
man, die in de handen der inquisitie is gevallen. Ik bevind mij
op het oogenblik op de folterbank, en toch glimlach ik, zooals
gij ziet," zij glimlachte evenwel niet. „Wilt gij mijne ervaringen
van een vorigen dag weten? Gisteren hoorde ik dat er in het
noorden van Londen twee betrekkingen open waren. Een daar
van was een betrekking aan een school. De directrice ontving
mij zeer koel, hoorde mij aan en zeide mij toen, dat wanneer
ik van goede getuigen voorzien was, ik twaalf pond in een jaar
zou verdienen. Is dat niet prachtig? Twaalf pond per jaar! Vier
shillings en acht stuivers per week! Na aftrek van den vacan-
tietijd vijf shillings per week!"
z/Ja," zeide miss Beatrice, ffdat is inderdaad verschrikkelijk."
z/Zij zeide mij, dat ik mijne middagen en avonden vrij had,
zoodat ik gemakkelijk het dubbele zou kunnen verdienen. Ik
vroeg haar of zij meende, dat een vrouw van tien shillings per
week zou kunnen leven, waarop zij mij ten antwoord gaf, dat
zij naar de marktprijzen betaalde. Welnu, ik ging mijn geluk
verder beproeven. Het was in een lakenwinkel. De eigenaar,
een norsche vent, heeft een kassier noodig. Zij moet van 's mor
gens negen tot 's avonds half negen werken, en verdient dan
zeven shillings en zes stuivers per week. Ik verliet hem zonder
een woord te spreken."
Wordt vervolgd^)