NIEUWS- EN
ADV EET EN TIE BLAD.
Woensdag 14 Januari 1891.
No. 23x0.
„Weten en Werken."
Het Kopperfeest.
ABON NEMEN pPRIJ S
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers. 0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
ADVERTENTIE N:
van 1— 5 regels 50 Centsiedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
^Directeuren-Uitgevers J. C. PSEBEBOOil en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor liet Buitenland'. Compagnie Générale de Fublicité Etrangère G. L. BA CUE Co., JOHN E. JONESSucc., I ar ijs 3150 Faubourg Alontmartre.
STADSNIEUWS.
Haarlem 13 Januari 1891.
Door Burgemeester en Wethouders ia
benoemd voor het jaar 1891 tot deskun
dige om te schatten de huurwaarde der
lokaliteiten, waar sterke draok in het
klein wordt verkocht, de heer L. J.
Davids, alhier.
Voor da heden gehouden verkiezing
\an een lid van den gemeenteraad (va
cature mr. Gallandat Huet) zijn inge
leverd 541 biljetten.
Met genoegen ontvangen wij de ssede-
deeliag dat door de sociëteit „Momus"
te Maastricht voor hare verleting een
marine-stukje is aangekocht, geschilderd
door onzen stadgenoot den heer Veld
heer Jr. en dat aldaar was geëxposeerd.
De heer S. d. J., alhier, meldt ons
het volgende staaltje van den toestand
op de spoorwegen: Den 27od December
jl. arriveerde er eee kist uit Zwitserland,
Staatsspoor, Amsterdam, grande vitesse
(ylgoed); denzelfden dag werd zy inge
klaard. Na alle beleefde pegiogen om
haar van Amsterdam zoo spoedig mo
gelijk naar hier op te zenden, werd zij
eerst 8 Januari jl. aan de Holl. IJz.
Spoorweg-maataehappy overgedragen.
Den lOsQ Januari vervoegde ik mij aan
al de bureaux ea goederenloodsen van
het Holl. Spoor te Amsterdam, maar
Niemand wist er iets van.
Thans, 12 Januari, is do kist hier nog
niet gearriveerd, alzoo reeds een termyn
van 15 dagen grande vitesse! tussehen
Haarlem en Amsterdam, en wanneer zal
zij arriveeren
Terecht vraagt de sehrijver: //Wat
moet de handel by dezen toestand be
ginnen
Allerwege is men thans in de gemeente
begonnen met het opruimen van den
sneeuw en het vuil, die onze straten
bedekken. De dooi komt daarbij te hulp,
maar au doet zich de omstandigheid
voor dat het daardoor ontstane water
niet kan afvloeien, waarschijnlijk omdat
op vele plaatsen de riolen nog verstopt
zijn. Op sommige straten zijn daardoor
ware beken en vijvers ontstaan. Men
neme b.v. eens een kijkje op de Park
laan en aan de Oude Gracht. Is er
geen middel om dat water op de eeno
of andere wijze te ver wy deren?
Heden zijn verstrekt door de com
missie voor brood en koffieaan kin
deren 450, aan volwassenen 225, totaal
675 porties.
Nog aan ons bureau ingekomen: voor
het gezin van den kermiswagen", van
C. on J. V. 1,50.
Voor hetzelfde doel //Van een vrien
denkring" ƒ2.
In de Zaterdag j.l. geheuden jaarlyk-
sehe algemeene vergadering van Commis
sarissen en Leden der Openbare Lees
zaal alhier, werd o. a. medegedeeld, dat
de inrichting in de tien maanden van
haar bestaan (van Maart 1890 tot Ja
nuari 1891) is bezocht geworden door
2230 personen.
Tot penningmeester ia de plaats van
wylen den heer E. Scheltema, werd
benoemd de heer G. L. Reeser Jr.
Maandagavond werden in eene ver
gadering op de bovenzaal van café Mon-
tagne vastgesteld de statuten en het
Huishoudelijk Reglement van de ver-
eeniging tot verfraaiïDg van Haarlem en
omliggende Gemeenten en tot bevordering
van het vreemdelingenverkeer.
In het huishoudelijk reglement wordt
haar doel nader omschreven als volgt
a. door, waar zulks doel kan treffen,
ieder, die tot verfraaiïDg van Haarlem
en Omstreken of tot bevordering van
het vreemdelingenverkeer wil mede wer
ken, met raad en daad behulpzaam te
zijn;
b. door zooveel mogelijk alles aan ie
moedigen of te ondersteunen, wat kan
strekken ter bereiking van het doel der
Vereeniging
c. door waar noodig de aandacht te
vestigen op hetgeen deor gemeentebe
sturen,, openbar© instellingen of parti
culieren kan worden gedaan tot ver
fraaiing van Haarlem en Omstreken of
tot veraangenaming van het verblijf al
daar
d. door nkeerdere bekendheid te geven
aan hetgeen Haarlem en Omstreken voor
bezoekers aantrekkelijk maakt
e. door te trachten de sluiting van
wandelwegen op particulier eigendom te
voorkomen en daarentegen de openstel
ling van particuliere eigendommen hetzij
voor het publiek, hetzij voor de leden
der vereeniging te bevorderen.
f. door te strijden tegen misbruiken,
waaraan zij die tijdelyk of duurzaam te
Haarlem of in de omstreken verblijf
houden, bloot zouden kunnen staan
g. door het steunen en desnoodig or-
ganiseeren van tentoonstellingen of an
dere ondernemingen, die vreemdelingen
naar Haarlem of omstreken kunnen
lokken.
Men wordt lid voor ƒ2.50 per jaar,
begunstiger voor 25.- ineens, of 5.
jaarlijks.
Verder verdient het opmerking, dat
het Bestuur Commissiën van advies en
van bijstand benoemt, zoovaak en zoo
lang d;it noodig ia ev» tevsos... dat dames-
i leden toegang hebben tot do algeinoene
i vergadering, die minstens ééns per jaar
wordt gehouden, daarop stem uitbrengen
en zelfs tot bestuurders ea tot loden van
Commissiën benoembaar zyn.
Het comité van oprichting telt thans
35 personen en kan hoogstens tot 42
worden uitgebreid.
Het bestuur is samengesteld uit de
navolgende heeroa J. Krol Kz., voor
zitter; jhr. mr. A. J. Rethaau Macaré,
vice-voorzitter; J. C. Peereboom, le se
cretaris; J. J. vbu Minden Jr,, 2o se
cretaris; S. J. Graaf van Limburg Stirum,
penningmeester, mr. H. Enschedé en J.
J. Korbert, leden.
De statuten der nieuw opgerichte ver
eeniging zullen aan de Koningin ter
goedkeuring worden aangeboden.
In //Weten en Werken" trad Maan
dagavond als spreker op een oude keanis
van de leden, de heer W. C. Goteling
Vinnis.
De laatste voordracht, die wy van
dezen spreker hier ter stede hoorden,
nl. die welke onlangs in de vereeniging
„Cremer" door hem werd gehouden, lag
ons nog te verseh in 't -geheugen dan
dat wij niet met zeker verlangen den
avond te gemoet zagen, bevroedende dat
de heer Goteling Vinnis, die zoo uit
stekend met zijne toehoorders rekening
weet te houden, ook thans die goede
eigenschap niet .erlGtfoheaeia.
En inderdaad wij hadden ons niet be
drogen. Als men den neer G. V. hoort
voordragen zooals hij Maandagavond
deed, wordt men doordrongen van de
waarheid van 't gezegde //In 't natuur
lijke ligt de kunst."
Het waren een drietal stukken, die
hij ten beste gaf. Een gedicht en twee
novelles. Vooral de beide laatste hadden
succes. Het eene was getiteld //Vierkante
Joost", van H. Hoyer en het andere
z/La Flor de Mimorsasa", van Jo van
Sloten.
//Vierkante Joost" is een onuitgegeven
en nog onvoltooide schets, die spreker
echter tot een sehoon geheel verwerkte
en op eene wijze ten beste gaf, dat men
als aan zijn lippen hiDg. De karakter-
teekening van den ouden majoor en zyn
dienstbode is dan ook een juweeltje.
Het andere stuk was een schets uit
het volksleven, waarin humor en ernst
elkander op ongezochte wijze afwisselden.
De flinke vrouw uit het volk, vooral het
geestige en opgeruimde in deze persoon,
die op den wijdschen naam van „La
Flor de Mimorsasa" mag bogen, werden
door spreker op treffende wijze weerge
geven. Zijn dankbaar gehoorf beloonde
hem dan ook herhaaldelijk met een warm
De grsote zaal der seeïeteit //de Kroon"
leverde Maandagavond een feestelyken
aanblik. De leden van de alhier bestaande
typografische vereeniging //Tot nut en
gezellig verkeer", eenige honderden, met
hunne vrouwen en meisjes, vierden den
traditioneelen Koppermaandag, gelyk dit
tevens in alle andere steden des lands,
waar vereonigingen van typografen be
staan, het geval is.
Zooals by deze gelegenheid te doen
gebruikelijk, bracht de president, de heer
van Abspoel, verslag uit aan de leden
over deB toestaód der vereeniging in de
jaren 1889 en 1890. Verleden jaar was
tengevolge van de infiaeuaa deze bijeen
komst niet doorgegaan. Beide jaren wa
ren ongunstig geweest. In 1889 was aan
ziekengeld uitbetaald ƒ1105.73, in 1890
ƒ1558.93.
Aan uitkeeringen ineens was in beide
jaren een som uitbetaald van 294, bij
overlijden 228.50, zoodat in 1889/90
in 't geheel was uitgekeerd ƒ3187.16.
Eenige leden waren de vereeniging
om verschillende redenen ontvallen, o. a.
3 door overlijden.
Spreker wydöe een gevoelvol woord
aan het overleden lid A„ B. Mok, in leven
werkzaam bij de firma Emrik en Binger,
en herdaoht diens hulpvaardigheid en
lAeun wanneer door de vereeniging op
hem een beroep werd gedaan.
Ten slotte wenschte spreker donateurs
en leden een gelukkig en voorspoedig
jaar.
Nu begon het feest. Een flink orkest
gaf eenige stukken ten beste, met bege
leiding van de muziek werden eenige
nummers uit de fraai bewerkte tekst
beekjes gezongen en als toppunt van
't genoegen werden de aanwezigen op
eenige tooneelsfcukjes en een voordracht
van twee personen, een heer en eene
dame, onthaald, welke alle even goed
voldeden en waarvoor den uitvoerenden
allen lof toekomt.
Zoo verstreek allengs de genotvolle
avond ouder gepaste vroelijkheid en de
meest volmaakte orde, hetgeen wel bewijst
dat er een warme verbroedering onder
de leden van deze zoo nuttig werkende
vereeniging bestaat.
Had //Louwtje", die in de liederen
niet vergeten werd, eens van zyn voet
stuk op de Greote Markt kunnen afko
men en een kykje in de zaal nemen,
we gelooven zeker, dat hij met zyn eer
waardig hoofd goedkeurend zou hebben
goknikt.
Natuurlijk werd het feest met een
zeer opgewekt bal, onder leiding van
den baer A. J. Meijerink en afgewisseld
door komische voordrachten enz., beslo
ten en keerden de meesten eerst laat in
den nacht huiswaarts.
Maandagavond is uit een koffiehuis in
de Smedestraat een biljartbal ontvreemd.
Maandagavond is een los werkman bij
de Holl. Spoor aangehouden wegens
diefstal van een worst uit een mand in
het goederenmagazijn.
Maandagavond, omstreeks 11J£ ure, ia
door het springen van een petroleum
lamp een begin van brand ontstaan op
een boven-achterslaapkamer, ten huize
van den heer S., Zylweguo. 1, waarby
verschillend beddengoed, gordijnen en
eenig meubulair zyn verbrand. Door de
bewoners en de buren is de brand ge-
bluseht.
Gedurende de afgeloopen maand zijn
door de politie alhier 20 personen ver
volgd wegens dronkenschap op straat.
In de maand December van het vorig
jaar was dit getal 28, dus 8 meer.
Uit IJ muiden wordt gemeldDe beide
zeilschepen Alida en Ivankoe zijn naar
binnen geschut om ingeysd te worden.
De werkzaamheden met het doen sprin
gen van het ijs werden Maandag vroeg
tijdig voortgezetterwyl de Koningin
Emma, die Zaterdag, dank zij der wer
king van het kruit, een duizendtal metera
vooruit kwam, van ijsplaten wordt voor
zien om alsdan door te stoomen.
De Castoruit de Middellandsche Zee
komende, bs hier voorgaats geweest
doch is doorgestoomd naar Rotterdam.
De Koningin Emma was Maandag tot
twaalf uur 240 mater verder gekomen
door hakken en vooruitstoomen. Toenis
men begonnen met het doen springen
van kruitladingen. De Sojphiê heeft ont
zette stevenp aten, die nu van binnen
versterkt zyn. De Salatiga is geschut om
ingeysd t© worden. De experts advisee-
ren lossing van het voorruim van de
Abril om het lek boven water te kry-
gen. De stoompompen zijn nog niet
aaBgekomea.
In tegenwoordigheid van den
sohout-by-aaoht, directeur en comman
dant der marine te Willemsoord en vele
hoofd- en andere officieren van zee- en
landmacht werd Maandagmorgen een
begin gemaakt met het doen opruimen
van het ijs in de mendiDg der haven
van Nieuwediep. Door don marine-tor-
pododieDSt werden ladingen van 1, 2 en
FEUILLETON.
Jiat^arina Utecjina.
Naar het e n a els ch
WALTER BESANT.
28)
HOOFDSTUK X.
De laatste shilling.
„Neen, maar het zal spoedig koud beginnen te worden en
wat dan, Katharina wat dan zij lachte droevig. Geen werk,
geen geld voor voedsel en inwoning, geen kleeren om ons tegen
de koude te beschermen ik geloof, dat wij dan de twee
vroolijkste, gelukkigste, luchthartigste meisjes op de gansche
wereld zullen zijn." Weer dezelfde zenuwachtige lach, pijnlijk
om aan te hooren. „Wij zullen dan lachende en zingende hand
in hand de straten op en neer loopen. Wij zullen dan naar de
kerk gaan, een vurig dankgebed naar omhoog zenden en onze
stemmen verheffen in een gemeenschappelijk lofgezang. Ieder
een zal zich dan verwonderd afvragen, wie deze beide geluk
kige meisjes zijn."
„Houd op, Lily."
„Neen, ik moet spreken. Somtijds is het bij mij een behoefte.
Ja, ik kan niet zwijgen, wanneer ik bedenk, wat ons lot is ver
geleken bij dat van andere meisjes. Sommigen zijn misschien
nichten van u of van mij en zijn omringd van overvloed en
weelde, terwijl zij zich om niets bekommeren dan om haai'
kleeding en slechts aan hare verloofden en aan feesten denken,
terwijl gij en ik den hongerdood in het vooruitzicht hebben.
Wat hebben wij gedaan, om zulk een verschrikkelijke straf te
ontvangen Ik zeg, Katharina wat hebben wij gedaan
Dit was de vraag, die zij reeds meermalen tot zichzelf had
gericht.
Zij sprong op, snelde naar het venster en wierp het open.
De koude herfstlucht kwam haar tegemoet. Boven de schoor-
steenen en daken stond in het midden van den met sterren
bezaaiden hemel de maan in haar vollen glans.
„O!" riep zij uit, „vreeselijke gedachten bekruipen mij
vreeselijk en verfoeielijk. Katharina, zou er werkelijk godsdienst
bestaan? Zoo ja waarom zijn wij dan zoo verlaten? Wij
hebben niemand kwaad gedaan, ofschoon wij misschien vol zon
dige gedachten zijn."
„Waarom worden wij zoo zwaar gestraft?"
„Houd op, Lily het is niet goed om zulk een vraag te
doen."
„En toch moet ik het vragen. Ik heb gebeden o! ik heb
in den nacht uren lang liggen bidden, zoodat mijn hart er bijna
onder bezweek. Is het slecht om voor voedsel en werk te bid
den Er zijn duizenden vrouwen, die iederen dag voedse
genoeg hebben, zonder dat zij zich over iets bezorgd behoeven
te maken, Bestaat er een ondeugd op de wereld?"
„Houd op, Lily." Dit was het eenige wat zij kon zeggen.
„De hemel zwijgt. Kijk eens naar dat koude, gevoellooze ge
zicht van de maan. Zij bekommert zich niet om ons. Bid, Ka
tharina, bid, evenals ik, totdat het u toeschijnt alsof uwe woor
den weerkaatst worden door de kille, harde, gevoellooze rotsen.
O waarom zijn wij geboren Waarom heeft men ons laten
leven
Zij hijgde naar lncht en wilde de gedachte van zich afdrin
gen, die zich weer voortdurend aan haar opdrong.
„Wij zijn niet verplicht om te leven," ging zij voort. „Katha
rina, de vreeselijkste gedachten bekruipen mij. Misschien wel
omdat wij zoo weinig te eten hebben en omdat de toekomst
ons aangrijnst. Afschuwelijke schrikgestalten doemen voor mijn
geest op, zoowel wanneer ik slaap als wanneer ik waak. Ik kan
u niet zeggen wat zij mij toeroepen."
„Laat ons bidden om geduld en berusting."
Lily wierp zich op het bed neer met de handen voor het ge
laat. Katharina knielde echter naast haar neer en bad voor
beiden.
„Wanneer het geluk met u is kan er in veertien dagen zeer
veel gebeuren. Helaas deze meisjes wisten niet wat gelnk was.
In October komen, wel is waar, de menschen weer in Londen
terug, maar al het werk is dan reeds weggegeven.
In het Museum was Katharina, omdat zij nog een nieuwelinge
was, aan weinigen bekend; en over het algemeen was er niet
veel werk. Er scheen geen enkele betrekking onbezet te zijn-