NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Woensdag 11 Februari 1891. 2334. ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIE]*: STADSNIEUWS. Stukken van dsn Raad. „Weten en Werken". BINNENLAND. FEUILLETON. <^af$artna flegma. Voor lisarlem per 3 maanden^1,20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,6.5. Afzonderlijke nummers. 0,05. Dit blad verschyGt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureau Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122, van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer lOCenti. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Abon consenten en Advertentiën worde», aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiere. [Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREEGOM en J. E. AVIS. Haarlem 10 Februari 1891. Op 1 Januari jl. gingen op de tien openbare scholen 2321 jongens en 1792 meisjes, waarvan 1194 jongens en 992 meisjes kosteloos werden onderwezen. Het onderwijzend personeel bestond uit 10 hoofden, 58 onderwijzers en 38 onder wijzeressen. De rijksleerschool werd bezocht door 143 jongens on 122 meis jes. Voorts waren op de veertien bizou- dere scholen aanwezig 1516 jongeas en 1715 meisjes, waarvan 289 jongens en 478 meisjes kosteloos onderwijs ontvingen. Daaraan waren verbonden 14 hoofden met 43 onderwijzers en 42 onderwijzeressen. In het vorige jaar is, zooals destyds werd gemeld, aan den heer D. de Clereq de huur verleend van grond aan den Koudenhorn tegenover de kazerne, tot oprichting van een Volks-douchebad. Deze huur is thans overgegaan aan de haarlemsche afdeeling van het //Witte Kruis" en deze vraagt thans verlenging van den termijn, waarop het genoemde terrein ter beschikking is gesteld (3 jaar) tot minstens 30 jaren en tevens uitbrei ding van bet terrein tot 220 vierk. me ters. B. en W. stellen aan den Raad voor, aan dat verzoek te voldoen en, wat het terrein betreft, daartoe de zoo genaamde haven, zijnde het inspringende gedeelte van het Spaarne aan den hoek der Nieuwe Gracht, aan te plempende kosten te dragen door adressante. Ter aanvulling van verschillende vacatures worden voorgedragen Voor commissaris der Stads-Apotheek no. 1 dr. T. C. Winkler. 2 de heer H. van den Berg Comm. v. Toez. Stedel. Museum no. 1 de heer C. J. Gonnet, no. 2 de heer E. von Saher onderw. 3e kl. aan de 2de tuBSchenschool de beeren no. 1 J. A. J. Paulen, Amster dam, oo. 2 G. Max, Spaarndam, no. 3 E. A. van Bilderbeek, Wormerveer onderwijzeres 3e kl. school lett. D. no. 1 mej. J. J. de Keek te Amsterdam, no. 2 mej. A. Bakker, Wormer, no. 3 mej. C. A. de Liefde, Spaarndamonderwij zeres 3e kl. Ie tusschenschoel co. 1 mej. 1'. Metman, Wormerveer, no. 2 mej. C. v. d. WoHde, Enschedé, no. 3 mej. C. Cöllen St. Pancres leeraar gymnastiek H. B. S. 5-j. c. en 3-j. c. de heeren no. 1 W. Visser, Elburg no. 2 H. W. E. Hetterschy, Warfum, no. 3, B. Weers- ma, 's-Bage. B. en W. stellen voor, om aan den Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Mran'ghe <7. L, JJB UBJE fy Co,, heer T. Sanders te berichten dat de Raad zich alleen dan bor«id verklaard om in overweging te nemen de nader in te dienen ontwerpen van werken binnen de gemeente benoodigd voor den JOHN F, JONES, SuccFarijs 31 bis Faubourg Montmartre. aanleg van een loeaal-apoorweg van Nieuweramstel (Amsterdam) naar Haar lem, wanneer daarbij o. a. in acht zijn genomen de volgende bepalingen a. dat eene brug over het Zuider- Buitenspaarne zoodanig zij ontworpen, dat zij uitsluitend zal worden ingericht voor het verkeer van den spoorweg en niet voor dat van voetgangers en rij tuigen b. dat zoowel de hoogte, als de ver schillende doorvaartwijdten niet minder zijn, dan die van de brug over het Noorderspaarne, aangegeven ia het plan Telders 9. dat ter wederzijde van de brug langs de beide oevers van het Spaarne Ier vervanging van de afgebroken pas sage, tunnels onder de spoorbaan zijn ontworpen met eene vrije hoogte vaD 4.50 meter boven de bestaande wegen, 2o. dat. de Raad zich ondanks boven- stsande bereidverklaring -uitdrukkelijk algeheele vrijheid van handelen voor behoudt, ook ten aanzien van eventueel door anderan in te zenden aanvragen alsmede van doer de gemeente zelve aan te leggen werken. In de Maandagavond gehouden ver gadering van het departement Haarlem der Maats, tot Nut van 't Algemeen werd besloten het schoolgeld voor de leerlin gen der kweekschool voor onderwijzeres sen te verlagen, en voor de internen te breDgen van 500 op 400 en voor de externen van 0 op ƒ60 per jaar. Door den penningmeester, dr. E. van der Ven, werd de aandacht gevestigd op de ver beterd© toekomst van onderwijzend per soneel, daar do nieuwe schoolwet meer personeel noodig maakt op de openbare lagere scholen en ook de bizondere in 97 op dienzwlfden voet huo personeel moeten geregeld hebben, willen zy Rijks subsidie blijven genieten. Medegedeeld werd, dat het onlangs verbrande perceel naast de kweekschool, was geassureerd voor /f000. Het be stuur verzocht nog eenigen tijd te mogen wachten met het doen van een voorstel tot wederopbouw, in verband met even tueel noodige uitbreiding van de kweek school, bij verwachte toename van het aantal leerlingen. Dit werd verleend. Op voorstel van het bestuur werd be sloten een schrijven van dankbetuiging te richten aan mejuffrouw G. G. Ger ritsen, directrice van de huishouding, voor haar kalme houdiDg en goed beleid bij gelegenheid van den braad; aan den heer Ritsema voor de gastvrije opname van leerare8sen en leerlingen in dien nacht en aan de heerea Veldheer en Hoogeveen, die dcor het bewaken eu nat houden vau de gevaarlijkste punten, de kweekschool voor verbranden hebben behoed. Uitgeloot werden de navolgende «an- deelen No. 161, toebehoorende aan het Fonds voor den predikdienst en de Erven A. L. Dyserinck; No. 116, ten name van den heer Huet en het O. Doopsgez. Weesh.; No. 189, ten name van den heer Geerligs en het O. D. W.; 113, van den heer C. J. Enschedé en het O. D. W.; en 124, van den heer C de Koning en hc-t O. D. W. In irWeten en "Werken" trad Maan dagavond de heer J. B. A. Saeijs, on derwijzer alhier op, met een voordracht over Lodewyk XIV en de Nedsrlanden. Uit een der belangrijkste periodes van onze vaderlandsche geschiedenis gaf hy aldus de schoonste gedeelten ten beste en deed dit op eene wijze, die zijne toe hoorders als aan zyne lippen kluisterde. Dezen veelbewogen maar niettemin eer vollen tijd toovurde hij hun als herboren voor oogen. Hij ving aan met eon beschrijving van de jeugd en epvoeding van den Roi Soleil" en van diens regeering, om daarna zyne veroveringen te behandelen, waarbij ons land a go nauw betrokken wf£,'dal ondauks de regeeringloosheid en inner lijke verdeeldheid met roem een strijd ten einde bracht tegen de vier verbonden mogendheden Frankrijk, Engeland, Mun ster en KeuleD, dank zij den moed, kloekheid en vastberadenheid van onze voorouders, gesteund en geleid door een der roemruchtig8te telgen van het stam huis van Oranje, prins Willem III. Het is hier niet de plaats om de schoone voordracht van den heer Saeijs haar geheel weder te geven, deze korte vermelding moge voldoende zija, maar zaker is het dat de onuitgesproken dank dör vergadering ayne vertolking vond in de onverdeelde aandacht waar mede de spreker werd aangehoord. Alhier heeft zich onder den naam #Con Amore" eene vereeniging gevormd, die zich als hoofddoel stelt de opvoering van operettes. Beeds hebben zich een dertigtal leden aangesloten. Deze nieuwe voreenigiog, de eerste van dien aard in onze stad en voor zoover we weten in 'fc heele land, stelt zich voor jaarlijks minstens twee uitvoeringen te geven, waartoe hh. donateurs en kunstlievende leden persoonlijk toegang zullen hebben met twee dames. Voorloopig is de con tributie p»r vereenigingsjaar voor kunst lievende leden bepaald op drie gulden, voor donateurs op minstens tien gulden. De vereeniging staat onder directie der hh. B. J. Visscher en C. Heemskerk, 't Bestuur is samengesteld als volgt: J. B. A. Saeijs le voorz., J. B. Peyra 2e voorz,, H. Kingrna eecr. Nassaulaan 20, Jac. La8schuit penn., A. P. Lemin regisseur. Heden werden namens de commissie voor brood en koffie verstrekt 996 portiën. Hedenmiddag is door de Arrend. Rechtbank alhier, uitgesproken het fail lissement van de firma Koetser en Sinia, commissionairs in effecten alhier. zijn door de politie alhier aangehouden twee werklieden van de Haarl. Katoen-naij., I. A. oud 37 jaroD, en D. v. G., oud 38 jaren, eerst genoemde ter zake diefstal van bankatin bij herhaling door hem gepleegd ten nadeele van genoemde maatschappij en laatstgenoemde als verdacht van mede plichtigheid daaraan. Beiden zijn gehuwd en vaders van een talrijk gezin. Aan de loting voor de Nat. Militie op Maandag jl. te Haarlemmermeer is door 239 mïlifcieplichtigen deelgenomen en wel voor Haarlemmermeer 152, Aals meer 25 en Bloten 62. Aanbestedingen. Amsterdam, 9 Februari. DoorB. en W. werd heden aanbesteed a. het uitvoeren van baggerwerken in het IJ, het uitdiepen van de dokken en buitenhavens ged. 1891 Laagste inschrijver was de heer C. Bos, van Dordrecht, f 20850 of ƒ0.48 per M!1. het vervoeren en lossen van zand voor bestratingswerken van 1 Jan. 31 Dec. 1893. Laagste inschrijver was de heer W. de Leon, van Sloten, fO.èi de Ms. Door den groothertog van Luxemburg zijn benoemd tot grootkruis in de orde van de Eikenkroon: de minister van Justitie, jhr. Ruys van Beerenbroek de minister van Koloniën, baron Maokay en de opper-ceremoDiemeester van wijlen Z. M., baron Du Tour van Bellinchave. In de Si ei. wordt terkennis van belanghebbedden gebracht, dat aan het departement van Waterstaat, handel en nijverheid het programma eenerprijs vraag vcor een ontwerp van op het station Warschau te maken hoofdgebou wen voor vortrekkende en aankomende reizigers ter inzage ligt. Da antwoorden op deze, door bestuurders van den spoorweg WarschauWcenen uitgeschre ven. prijsvraag zullen vóór 8 20 Mei 1891 ingeleverd moeten zijn. Da leden van de Eerste Ka mer der Staten-Generaal zijn ter verga dering byeecgeroepon tegen Maandag 16 Febr., des avonds te 8% uur. Bij de begrooting van kol o" niën zijn in de afdcelingen der Eerst6 Kamer ditmaal een aantal punten be" handeld. Over bet algemeen werd 'a mi nisters beleid, waaraan veerkracht en initiatief ontbraken, ongunstig beoordeeld. Een aantal leden vriiden afwachten. Met bet eog op den zorgwekkenden financi- eelen toestand wordt aan de regeering de ei8oh gesteld van zuinig algemeen beheerhet achterwege laten van on zekere proefnemingen met belastingmid delen opening van nieuwe bronnen van welvaart door spoorwegaanleg en irrigatiewerken. Een groot aantal leden wenschte ver vanging van het opiumpachtstelsel door eene volledige rogie. Algemeen oordeelde «ren krachtig vol houden der blokkade in Atjeh noodig. Een particulier telegram, Maandag hier te lande over Demerary uit Surisat^e ontvangen, bevestigt het bericht, door Hei Fad. gemeld, dat het tusschen goov. Lobman en den procu reur-generaal iar. Kalff tot eene botsing is geÊomen. Hbld Rijkskweekscholen. Programma voor het in 1891 te hou den ex. ;Ot toelating aan de rijkskweek scholen voor onderwijzers Het nauw keurig en duidelijk voorlezen van een niet to moeilijk stuk proza of poëzie. Hierbij zal gelet worden op eene zuivere uitspraak en hei verstaan van het ge- lezeneb. het vervaardigen van een schoonschrift, middelsoort en klein, op papier zonder lijnen. Uit het schoon schrift en uit het andere schriftelyke werk moet blijken, dat de adspirant duidelijk, net en regelmatig schrijfte. een juist begrip van het tientallige stelsel, van de hoofdbewerking met geh. en gebroken getallen, van het metrieke stelsel en vaardigheid in het beredeneerd oplossen van eenvoudige rekenkundige vraagstukken, zoowel uit het hoofd als op schriftd. kennis van de hoofdzaken der spraakkunst en de zinsontleding e Naar het ettgelsch van WALTER BESANT. 52) HOOFDSTUK XVIII. De nasporingen, «Mijn waarde," zeide zij tot de jongere dame het was dezelfde jonge dame, die Katharina op de bank had opgevan gen, toen zij voorover dreigde te vallen ,/ik geloof werke lijk, dat wij vooruitgaan." Bovengenoemde sterretjes stellen voor een langdurig onder houd tusschen de beide dames over linnengoed, orders, ont vangsten en uitgaven, uit een coöperatief oogpunt beschouwd, ongetwijfeld zeer boeiend en gewichtig. z/En hoe gaat het met uwe werksters?" z/Zooals gewoonlijk bestaat een zeker aantal harer uit domme, luie en onhandige meisjes. Ik weet precies, wat ik van hen kan verwachten. De beste van allen is het meisje, dat gij hier hebt gebracht Katharina." #Hoe is haar naam voluit?" z/Dat weet ik niet: ik heb het haar nog niet gevraagd. Zij is vlug van bevatting, gehoorzaam en werkelijk damesachtig." «Ja, zij ziet er uit als een dame, het arme kind Misschien is zij vroeger kamenier geweest." /,Het arme kiad!" herhaalde de ander, «zonder vrienden en bloedverwanten. Alleen achtergelaten om te sterven. O, wat een lot! Welk een straf!" #Ja, haar gelaat is vol onschuld en reinheid. Kan zulk een gelaat liegen «Zij zeide, dat zij geen vrienden en geen bloedverwanten had. Wat kan dat beteekenen «Laten wij haar boven maar eens gaan opzoeken." Zij gingen naar boven, waar Katharina bedaard, maar ijverig voor een naaimachine zat te werken. Zij keek op en glimlachte, toen de dames het vertrek binnentraden. Die blik, die glim lach, ja, zelfs de houding van haar hoofd, verschilden geheel en al /an de manier, waaro de anderen de eigenares begroetten. Daze meisjes waren allen, wat wij noemen, fatsoenlijk, sommi gen waren zeer netjes; eenigen zagen er zelfs lieftallig uit, wat naaisters in Londen ook dikwijls zijn, tenger met smal afloo- pende schouders, een klein gelaat en groote oogen, sommigen waren van het platteland afkomstig en toonden dit in hare ge laatstrekken en gevulde gestalte; enkelen hadden de manieren uit den winkel overgenomen, anderen, die uit de fabriek, som migen ook, die uit de achterbuurten van Londen; weer anderen, die uit de boerderij of uit de keuken; geen harer had echter de manieren van Katharina, die zij op zoo eenvoudige wijze toonde, door haar hoofd op te heffen en te glimlachen. Zij leed niet meer; zij wist niet en had er ook niet het minste vermoeden van, welke vreeselijke dingen men van haar dacht en van haar werden gezegd door de dames ja, door dezeliée dames, die haar zoo vriendelijk behandeld hadden. Zij was in een kalme haven aangeland. Zij had zeer spoedig geleerd, hoe zij met de naaimachine moest omgaan; zij stelde zelfs belang in dat werk; zij werkte den ganschen dag geregeld door; zij ver diende een voldoend weekloon en had een kamer in een zeer net huis, dat haar was aanbevolen door de eigenares van de coöperatieve vereeniging. De andere meisjes lieten haar alleen; zij was een jonge dame, die op de een of Andere wijze op de maatschappelijke ladder was gedaald, en nu met hen gelijk stond, maar toch niet bij hen behoorde. Don ganschen dag zat zij te werken, maar haar werktijd duurde niet lang, des avonds kon zij naar haar kamer gaan om te lezen of kon gaan wan delen. In den beginne zat zij iederen avond op haar kamer, maar nu maakte zij van tijd tot tijd een wandeling. Zij hoopte niets, verwachtte niets en verlangde niets, dan alleen om zooveel te verdienen dat zij haar kost, inwoning en kleeren kon betalen. Het was geen gezonde en opgewekte levenswijze voor zulk

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1891 | | pagina 1