NIEUWS- EN A BOK K EK KST8BB1J8 ADVERTENTIEBLAD. ADYERTSKTIEK: §Üaxx&eV£ Jömuclxjü. Se Jaargang. Woensdag 2iP Mei :49' No. "Ml 5. STADSNIEUWS. Aanbestedingen. BINNENLAND. DAGBLAD Voor fla&rleBj per 3 is»ander» 1,20. Franco door liet geÉeele Rijk, per 3 maanden 1,65. Afzonderlijke nummers. 8,05. Dit bind vereehijüt dagelijks, brimlvê op Zon- en Feestdagen. Horean Kleirm Houtstraat No. 9, Haarlem. Teiefoonnezusser 122 vr>n 15 regel» 50 Cents; iedere regel meer 10Cenla. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat Abonnementen en Advertenties worden aangejcomtm doer onze agenten en door alle boekbsnddaren m; eoorsatiors Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREÏ300M en J. B. AVIS. Hoofdagenten voor hel BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Mrangére G. L. Zbrf'.èïJT Co., JOHN F. JON£8, Si/ccParij31 bis Faubourg Montmartre. Haarlem 19 Mei 1891. De eerstvolgende vergadering van den Gemeenteraad zal plaats hebben op Vrijdag, den 22Sten Mei a. s., des namiddags te 3 uur. In de kiesvereeniging „Vooruitgang" wordt als candidaat voor de Tweede kamer voorgesteld de heer Mr. A. J. W. Farncombe Sanders, door de hee- ren Dr. H. Brongersma, J. Sabelis en Mr. A. C. Waller; de heer Mr. j. A. van Gilse door de heeren D. André de la Porte, W. Stolp en B. Tide- man Jzn. Vrijdag a. s. is er vergadering. I)en heer C. P. W. Kriens, luitenant kapelmeester van het Stedelijk Muziek korps. werd Maandag 18 Mei, ter ge legenheid van zijn verjaardag, door dat korps een cilinder schrijfbureau aan geboden. De „Vereeuiging van gepens. onder officieren en minderen van het Ned. leger" zal hare 12e jaarlijksche alge- meene vergadering houden op Maandag Juni alhier. Naar wij vernemen zal hier ter stede een wielerbaan worden opgericht. il« jaarl. algem. vergadering van de gewest, wreef; Nooiii-iiuilaiid tan liet Keu. a een halfuur pauze werd de ver- j gadering hervat. Thans komt de heer mr. H. Ph de j Kanter aan het woord tot bespreking! van het onderwerp Welke uitdrukking moet gehecht worden aan de zinsnede in de grondwet: er wordt overal in het Rijk van overheidswege voldoend lager I onderwijs gegeven. Wie deze woorden bekijkt zonder hun j ne historische beteekenis in acht te ne- men, zegt dat het woord „voldoende" duidt op de kwaliteitmaar wie de historische beteekenis nagaat, komt tot! (ie slotsom, dat voldoende slaat op de 1 kwantiteit van het onderwijs. 1 De heer. de Kanter gaat daarop uit- J voerig de historie na, van 1798 af. Toen de b®paling in de grondwet; kwam. hebben de debatten in de Kamer van liberale zijde, eene rede van den heer Gevers van Endegeest, vroeger leider: der liberale partij, later de debatten in 1887, bewezen dat met het woord i voldoende" werd bedoeld de kwantiteit, n et de hoedanigheid. Dit heeft mij, zegt spreker, zij het dan ook tot mijn bitteren spijt, aan leiding gegeven om tot de overtuiging te komen, dat het woord „voldoende" in het onderhavige artikel der grondwet, eenvoudig is eene nadere omsshrijving van „overal", en niet doelt op de kwa liteit van het onderwijs. Mijn ideaal, zegt spreker, is ditIn alle scholen worde les gegeven in alle vakken, vermeld in art. 2 der wet; leer plicht, eerst tot 12, later tot 13 en 14 jaar. Voor hen, die bij hun 12e jaar de school verlaten, goed ingerichte herhalings scholen, daarna elementair vakonder wijs de school zij toegankelijk voor alle zonen en dochteren Nederlands en als er dan schifting zijn moet, dat dan op die scholen gekweekt worde ver draagzaamheid en tevredenheid. Plet onderwijs worde gegeven in eenvoudige, goed ingelichtegezondelokalen waarin niet te veel leerlingen aan de zorgen van een onderwijzer worden op gedragen de school zij niet te groot, opdat het hoofd instaat zij toezicht te houden; het onderricht worde gegeven door mannen @n vrouwen van vocatie hun traktement worde verbeterddan zal men ook meer vertrouwen gaan stelle» in het onderwijs. De onderwijzer zorge, dat hij niet alleen de vraagbaak, maar ook de vriend zij van de be volking. Laat ons trachten, aldus besloot de heer de Kanter, met ons los te maken van de historische beteekenis van het woord en taalkundig waar te maken „dat ïui Nederland is voia'nud 'lager onderwijs." De heer Teunisse van Amsterdam merkt op, dat de onderwijzer te veel buiten het volk staat, teveel school meester, te weinig opvoeder is. Hoog noodig is verbetering zijner financieele positie, maar alleen de hoogere'standen kunnen daarvoor zorgen. De broodzorg drukt nu tevelen Van overleg tusschen een hoofd en zijn personeel kan niets komen, omdat zij niet financieel gelijk staan en dus dikwijls ook niet in ontwikkeling. De heer de Kanter antwoordt. De afgevaardigde van Alkmaar, de heer Gründlihner stelde als motie voor om over de beide volgende inleidingen geen debat te houden, ten einde te doen zien, dat. voor de inleiding van den heer Paesi geene uitzondering was gemaakt. De afgevaardigde van Zaan dam stelt eene motie voortot at keuring van het gedrag van den voor ziter, op'grond dat deze heeft getracht het debat over de inleiding van den heer Paesi te vermijden. De heer Van der Ley deelt mede, dat van hem is uitgegaan het voorstel om geen debat te houden, met het oog op den tijd. Te halfvier n. 1. zi hen de aan wezigen worden uitgenoodigd tot een toertje per stoomtram naar Hillegöm. De tijd is derhalve zeer beperkt. Achtereenvolgens trekken nu de af gevaardigde van Alkmaar van Zaan dam hunne moties in. Thans treedt op de heer J". G. Nijk, van Amsterdam, met het onderwerp „het dramatiseer en van rie leerstof." Zijne rede komt hoofdzakelijk hierop neer, dat het leesonderwijs meer aan schouwelijk moet worden gegeven, door den leerling zelf eene rol te doen spelen in het verhaaltje, dat men leest en deze manier ook zooveel doen tijk op andere vakken toe te passen, Na eene korte gedach tenwisseling sluit de Voorz. de vergadering, met dankzegging aan de sprekers, en aan de recipieerende afdeeling, ook voor het dien morgen in de Groote Kerk ge geven orgelconcert van den heer Schmöl ling, opgeluisterd door vioolspel van jongejuffrouw H. Circa halfvier vertrok men naarHil legom, om te. zes uur terug te keeren en deel te nemen aan een diné in hotel Scholten. Eene voordracht van den heer P. H. Van der Ley, over 't Aanschou wings- onderwijs in verband met de kennis der Natuur, moest, ongetwijfeld tot aller leedwezen, wegens het vergevorderde uur tot eene volgende vergadering wor den uitgesteld. Zaterdagavond ten ruim 10 ure, is door cerie vooraLncg rï», velende oor zaak een felle brand uicgebroken in een pakhuis, Spaarne 62, van de firma P. Dyserinck en Zoon, in koloniale waren. Dit pakhuis, bestaande uit twee verdie pingen, waarin een groote hoeveelheid goederen was opgeslagen, is bijna ge heel uitgebrand. Door de spoedige en krachtige hulp, zoowel van de brand weer als van de politie met haar slan genwagen, zijn de belendende perceelen, die groot gevaar liepen, behouden. De schade is vrij belangrijk, maar alles was verzekerd. Daar de brandklok geluid werd, was weldra de schutterij ter plaatse om de ingangen der straat af te zetten. Te omstreeks elf uur rukte zij in. Toen zij zich ten dien einde op het Spaarne verzamelde, was daar weldra eene groote menigte, meestal Zaterdagavondwande laars uit de naburige straten, ter plaatse, welke door geschreeuw en gedrang de opstelling niet weinig bemoeilijkte. Bij den opmarsch naar den Doelen werd de afdeeling door een joelende en schreeu wende hoop volks begeleid, waardoor op sommige plaatsen gedrang ontstond en nu en dan op krachtdadige wijze ruim baan moest worden gemaakt, wat tot heel wat wanorde aanleiding gaf. De politie schitterde door volslagen afwe zigheid. Mochten in den vervolge dergelijke gevallen zich herhalen, zoo zal de schut- terij zich dus genoodzaakt zien, zelf handelend op te treden, wat totnogtoe 1 werd vermeden, en zal men zich voorj de gevolgen hebben te wachten. Door het omstöoten van eene petro- leumlamp is in den laten avond van Zondag omstreeks 12 ure brand ontstaan in de werkplaats van den meubelmaker j G. Westendorp, gelegen op de 2de ver- dieping van perceel no. 46 aan de j Gasthuisstraat, welk perceel gedeeltelijk is uitgebrand. De politie met haar slan j genwagen heeft de brand gebluscht. De schade, vooral door het water, is vrij groot, miar alles was verzekerd. Door de politie alhier zijn twee hand karren opgespoord, die eenigen tijd ge leden te Amsterdam waren gestolen. Een daarvan was reeds- verscheidene malen van eigenaar verwisseld. De laatste had hem de vorige week op eene publieke verkooping gekocht. De dief is bij de politie bekend, maar heeft zich uit de voeten gemaakt. Als voorzitter van het polderbestuur van den Waarderpolder onder Haar- lemmerliede is gekozen de heer G. F. Eveiein, te Haarlem. Onder Haarlemmeriiede Is bij de werken der genie in den grond ge vonden een menschelijk geraamte blijkbaar afkomstig van iemand van krachtigen lichaamsbouw. Amsterdam, 16 Mei. Heden had de aanbesteding plaats van een cen traal station voor de electrische ver lichting aan de Haarlemmervaart, waar van de plannen dezer dagen door ons werden beschreven. Twee en-dertig aanbiedingen waren ingekomen. De minste inschrijvers wa ren de heeren D. Cerlijn en A J. de Haan, voor 153,800. (Ptbl.) H. M. de Koningin-Regentes heeft uit naam van H. M. Koningin Wilhelmina een bedrag van 500 toe gezegd voor den schoolbouw in het Agnetapark te Delft. (Fabriek-Van Marken). HH. MM. de Koningin-Re gentes en Koningin Wilhelmina moeten naar wij vernemen, voornemens zijn eerlang aan het om zijne verzameling van oudheden zoo bekende kasteel Heeswijk (N.-B.) een bezoek te brengen. H. M. de Koningin-Regen tes is als beschermvrouw van de Maat schappij tot bevordering der bouwkunst opgetreden. Door Koningin Wilhelmina is een aanzienlijke gift geschonken aan het dames-comité, dat te Amsterdam de Poppententoonsteliing voorbereidt. Het voorschoot, doorH. M. de Koningin te dragen bij de legging van den gedenksteen te Amsterdam, wordt vervaardigd door mej. H. A. C. E. Brouwer, oud-leerling der kunst- naaldklasse. OFFICIEELE BERICHTEN. Bij kon. besluit is benoemd tot no taris binnen het arrondissement Utrecht ter standplaats de gem. Maarssen, D. H. van Nieuwenfruizen, cand.-notaris te Utrecht. Bij kon. besluit is goedgekeurd dat de burgem van Vuren, G. J. de Bruyn, is benoemd tot secretaris dier ge meente. Bij kon. besluit is, met ingang van 16 Mei a. s., benoemd tot leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te Gro ningen, A. Picnot, leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te Venloo, uit welke betrekking hij met genoemden datum eervol wordt ontslagen. Het Vaderland ontving het volgende telegram uit Paramaribo „De Goeverneur heeft aan de negers die hem eene ovatie brachten, zijn op volger afgeschilderd als hem gelijkge zind. De indruk is hoogst gevaarlijk. De R. K. kerk wordt bedreigd. De procureur-generaal wordt gesteund door de marine, de infanterie, schutterij en vrijwilligers. De toestand is daardoor minder angstwekkend.-' De leerlingen der Amster- damsche Handelsschool bezochten Don derdagochtend de St. Pauls kathedraal en den Tower vervolgens werd een tochtje onder de Theems door hen volbracht, en des namiddags hadden zij gelegen heid de dokken der stad te zien be nevens het op eenigen afstand gelegen Groenwich. Des avonds brachten zij een bezoek aan de Naval Exhibition, waar de schoon verlichte tuin, benevens een prachtig vuurwerk, hen veel deden genieten. Na afloop hiervan werd nog een bezoek aan de Hollandsche club gebracht. Vrijdag was een tochtje per stoomboot FEUILLETON. 28 i HOOFDSTUK XIX „En waar gaat gij nu heen?" vroeg de inspecteur. „Naar huis," „Dick," zeide de inspecteur met nadruk, „ga vanavond nog oiet. Kom mij vanavond aan dit adres opzoeken," hij gaf hem een stukje papier. „Misschien kan ik u dan nog iets betreffende deze zaak vertellen, welk bericht gij tevens met u naar huis kunt nemen." ffVLs.ar zij heeft mij verzocht 0111 de boodschap aan haar vader te gaan overbrengen." „Een tijding, die het hart van den ouden man met hoop zal vervullen, die niet bevredigd zal worden Dick," zeide de in specteur. „Maar zij heeft het verzocht," zeide Dick aarzelend. „Dick," zeidde Gleddow op overredenden toon, „wacht nog wat ter wille van haar Later op den avond vonden de twee vrienden elkaar weer terug in een klein café aan den stillen oever van de Theems, cp de grens van een van de oudste gedeelten der stad, Champi onship en Inter Varsity Course geheeten. Gezeten 111 een klein tuintje achter liet huis, door een muur van de rivier gescheiden, zaten de beide mannen met een pijp in den mond en hunne glazen voor zich, om hun gesprek van dien middag voort te zetten» „Welnu Dick, om u te verklaren waarom ik u heb verzocht uw terugkeer naar Dene-on-Dass uittestellen, zal ik u een kort verhaal doen, hoewel het nieuws, dat ik u beloofd had te ver tellen, voorloopig achterwege kan blijven. Niet lang geleden vormde een man hier in Londen het plan om zijne inkomsten te vermeerderen door agent te worden voor verschillende levensverzekeringmaatschappijen. Dit plan bracht hijten uitvoer met een vastberadenheid, die noodlottig werd voor allen, die met hem in aanraking kwamen. In zijn club bracht hij zijne medeleden tot wanhoop door elk ongeluk, dat in de dagbladen vermeld stond, te bespreken, en allen, die met hem in aanraking kwamen werden zoolang door hem in beslag genomen, totdat hij van zijne slachtoffers een belofte had afge perst, dat zij zich bij de verzekering op het leven bij ongelukken zouden assureeren, wanneer hij van een vriend hoorde, dat hij een paard had gekocht of verruild, dan was hij oogenblikkelijk bij hem en toonde hem een prospectus van de Vogels-, Dieren-, en Visschen-verzekeringmaatschappijwanneer hij bij een familie een bezoek aflegde, dan zorgde hij er voor, indien het maar eenigszins mogelijk was, dat hij een verzekering op het leven of tegen brandgevaar had gesloten wanneer zijn bezoek afge- loopen was. Hij kon zelts geen blik in een spiegel werpen zonder den eigenaar er toe over te halen zich aan te sluiten bij de Glas-verzekeringmaatschappij, of wanneer bij een zijner kennissen het huisgezin vermeerderd werd, dan brandde hij van verlangen, om het pasgeboren kind voor een bepaalde som te verzekeren, welke bij den dood of wanneer het den leeftijd van zestig jaar zou hebben bereikt moest worden uitbetaald. Al zijne gesprekken bepaalden zich tol voorstellen, premies, polissen, aandeelen in de winst, dividenden, tontines, en lijfrenten voor bepaalden tijd. Kortom, hij ijverde zoozeer voor zijne zaak, dat zijne vrienden en bloedverwanten, ja iedereen behalve de directeuren van de verschillende verzekeringmaatschappijen hem zooveel mogelijk ontvluchtten. Deze laatsten echter waren echter jegens hem ver vuld van dankbaarheid en bewonderden hem zeer. Niet lang geleden leverde hij aan een zijner maatschappijen, een contract in, onderteekend door een man van ongeveer dertig jaar oud, die natuurlijk door den geneesheer zonder eenig bezwaar was goedgekeurd. Het verzekerde bedrag was twintig duizend pond, en de agent ontving de bizondere dankbetuigingen van den directeur, dat hij dit contract voor hun maatschappij had ge sloten. De eerste premie werd betaald en de polis was voor twaall maanden geldig. Weldra werd aan de maatschappij de dood van den verzekerde bericht, en het geld werd uitbetaald. „Dat was een groote schadepost voor de maatschappij," merkte Dick op, toen de inspecteur een oogenblik zweeg. Daarna ver volgde hij op Yragenden toon „Ik zie echter niet in, wat hetgeen gij mij daar verteld hebt met Claribel te maken heeft." „Slechts dit," antwoordde de detective op kalmen toon, „dat de man wiens leven voor twintig duizend pond was verzekerd Dudley Carstairs heette!"

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1891 | | pagina 1