POLITIEK OVERZICHT.
lieden met hunne werktuigen en haie
geschaard staan, terwijl er zelfs een
plaatsje is gereserveerd voor de paarden
die dagelijks op het werk aanwezig zijn.
Als basement voor den eersten steen
zal gebruikt worden den steen die in
dertijd door Z. M. koning Willem I is
gelegd. In dezen steen zijn drie holten
gehakt, waarvan één is bestemd voor
de munten en gedenkpenning welke bij
de vorige steenlegging daarin werden
geplaatstin het tweede de oorkonde,
luidende als volgt
„Zijne Majesteit koning Willem I
heeft ten behoeve van de hervormde
gemeente te Apeldoorn op deze plaats een
kerk laten bouwen, waarvan de eerste
steen werd gelegd den nn Mei 1839,
en de inwijding plaats had den 5° Juni
1842.
„Deze kerk werd den 29° Maart 1890
door brand vernield; den i6n Juli 1891
werd de eerste steen gelegd van de
herbouwde kerk door Hare Majesteit
koningin Wilhelmina der Nederlanden,
met toestemming en in tegenwoordigheid
van Hare Moeder, Hare Majesteit ko
ningin Emma, regentes van het Konink
rijk.
„Deze plechtigheid geschiedde in te
genwoordigheid van het geheele gevolg
van Hare Majesteiten op.het koninklijk
Paleis Het Loo aanwezig, van den in
tendant "van het koninklijk Paleis en
domein Het Loo, van twee leden van
het provinciaal college van toezicht op
het beheer der goederen van de herv.
gemeente in Geldrland, van Burg. en
Weth. der gemeente Apeldoorn, van
heeren kerkvoogden en notabelen en
van predikanten en verder leden van
den kerkeraad der nederlandsche her
vormde gemeente te Apeldoorn, den
architect van het kerkgebouw, den heer
J. Verheul Dz., benevens vele genoo
digden en belangstellenden. Moge de
zegen Gods op dit kerkgebouw rusten,
en moge het tot in lengte van dagen
voor de gemeente gespaard blijven, dit
vragen wij van Gods genade in den
naam van Onzen Heer Jezus Christus,
bij het leggen van den eersten steen."
In de derde holte wordt een zilveren
gedenkpenning gelegd, waarvan de eene
zijde de borstbeelden van H. M. Ko
ningin Wilhelmina, H. M. Koningin
Emma, met het randschrift„Het Va
derland getrouw tot in den dood" en
aan de andere zijdeDeze medaille
werd geslagen in het jaar 1891, het
eerste jaar der regeering van H. M.
Koningin Wilhelmina der Nederlanden
onder regentschap van hare moeder
Emma, Koningin-weduwe."
Het tablier door H. M. te dragen is
een keurig stuk kunstnaaldwerk. Het is
van witte zijde vervaardigd met zilve
ren franje, waarin bovenaan de datum
der steenlegging en in het midden het
wapen der gemeente Apeldoorn in goud
en kleuren is aangebracht.
De vervaardiging van het tablier Avas
opgedragen aan de vereéniging „Tessel-
schade," die het heeit doen uitvoeren
door mej. G. Veenstra alhier.
De troffel en hamer zijn ontworpen
en vervaardigd in de K011. Ned. fabriek
van J. M. van Kempen en Zoon te
Voorschoten. Zij zijn uitgevoerd van
zilver met ebbenhouten handvat, rijk
met zilver gemonteerd. De troffel bevat
op de voorzijde de inscriptie; „H. M.
Koningin Wilhelmina" en aan de achter
zijde: „Eerste steen gelegd aan de herv.
kerk van Apeldoorn en 't Loo 16
Juli 91."
De ebbenhouten handvatsels zijn
voorzien van zilveren kon. kronen en
reliefterwijl de hamer versierd is met
de gekroonde W. door sierlijk gevonnde
lauweren omgeven.
De plechtigheid heeft hedenmiddag
te half drie, volgens het vastgestelde
j programma, plaats gehad.
Nadat het college van kerkvoogden,
notabelen en predikanten, alsmede de
architect, de heer Verheul, door den
burgemeester aan H.H M.M. waren
voorgesteld, werd de oorkonde onder
teekend door de beide Koninginnen
en eenige autoriteiten, benevens door
de heeren Verheul en Wegerif.
De christelijke zangvereeniging „Con
cordia" zong vervolgens een lied
waarna ds. Hattink een feestrede hield.
Hierna legde de jonge Koningin de
drie steenen en sloeg ze vast, onder
het uitspreken der woorden„God
zegene dezen steen
De plechtigheid werd met gezang
besloten.
Uit Amsterdam wordt
meld Weldra kan het rapport aan den
gemeenteraad worden tegemoet gezien,
betreffende voor te schrijven veilig
heidsmaatregelen in schouwburgen enz.
Daarin wordt o. a. de wenschelij khcid
betoogd der bepaling, dat na 1 Sept.
1892 geene decorattën meer mogen
worden vervaardigd, dan onder toepas
sing der middelen om ze brandvrij te
maken, terwijl na 1 Sept. 1893 al het
in de theaters enz. aanwezige decora
tief onontvlambaar moet zijn gemaakt.
Op de stoomschepen der
N. A. S. M., die in Augustus en Sep
tember naar New-York vertrokken, zijn
reeds nagenoeg alle ie en 2de kajuits-
pliatsen besproken.
Kr ankzinnigen - g e sti c h
ten. Het voorstel van Ged. Staten
van Zuid-Holland om subsidie te ver
leenen aan de gemeenten Dordrecht en
Delft voor de verbouwing en uitbreiding
van de geneeskundige gestichten voor
krankzinnigen aldaaris in de druk
bezochte afdeelingen der Staten uitvoerig
besproken, werd door velen verdedigd
doch door meerderen bestreden.
Door een lid werd voorgesteld, op
grond dat de zaak nog niet voldoende
was voorbereid en toegelicht, om aan de
Staten voor te stellen eene commissie te
benoemen tot onderzoeki°. ol, wanneer
de uitbreiding tot stand kwam, waar
borg kan bestaan, dat de verpleging
der krankzinnigen eene zoodanige zou
zijn als door de Staten, met het oog
op hunne wettelijke en moreele ver
plichting, redelijkerwijze kan worden
gevorderd; 20. of het niet beter was
in de behoeften te voorzienniet door
uitbreiding van bestaande gestichten,
maar door het subsidieeren van ge
meenten of andere corporatiën, die zich
bereid verklaren voor hare rekening
zulke inrichtingen nieuw te vestigen
en te exploiteeren30. of de behoefte
aan uitbreiding, zoo die bestaat, niet
geheel komt te vervallen, wanneer de
nieuwe inrichting te Loosduinen tot
stand mocht komen.
Dit voorstel werd door bijne alle
leden der afdeeling goedgekeurd, en
later in de vergadering der commissie
van rapp. besproken, die met groote
meerderheid van stemmen besloten, om
de aanneming daarvan aan de vergade
ring der Staten aan te bevelen.
Door de Maatschappij tot
exploitatie van Staatspoorwegen zijn aan
een groot aantal beambten van den
dienst van weg en werken, als brug-
sein- en blokwachters, hoogere dagloo
nen toegediend. lijd.
Naar men verneemt, liggen
thans van het personeel van den heer
Carré nog een twintigtal in het Zieken
huis te Hannover, o. a. Fr au Wolff en
haar dochtertje, Frau Persina, Elisa
Adams, Mary Grothe, Pohlman en
vrouwde vier Carpini'sAchilles
Vinella en vrouw. Zij zijn allen zeer
langzaam beterend, maar voor den
arbeid in den circus zullen de meesten
wel ongeschikt blijven.
Uit 's-Hage wordt gemeld:
Na eene langdurige ziekte is Donder
dag namiddag alhier overleden de heer
E. A. A. Gregory, gepensioneerd vice-
admiraal, kanselier der Nederlandsche
orden. De overledene werd te Does
burg geboren en bereikte den leeftijd
ven 77 jaar. Op zeer eervolle wijze
vervulde hij als zeeofficier zijne dienst
en was gedurende eenigen tijd voorzit
ter van de examencommissie voor zee
officieren.
Met leedwezen vernemen wij, dat
den toestand van den oud-minister
van Oorlog, den gepensioneerden luit.-
generaal M. D. graaf van Limburg
Stirum, die sedert lang lijdende was,
eene ongunstige wending is gekomen.
Tot adjunct-directeur der
haagsche broodfabriek is benoemdde
heer I. Roeters van Lennep, eervol
ontslagen directeur der zutphensche
broodfabriek.
Het vuurwerk te Scheve-
ningen,oftewel de macht der gewoonte.
Over het vuurwerk te Scheveilingen,
Maandagavond aan het strand ontsto
ken, schrijft de Haagsche Ci.
,In het rumoer der menigte en het
dicht opeengedrongen staanschuilt
waarschijnlijk het genot; want we kun
nen ons niet voorstellen, dat er iemand
nog werkelijk om dat vuurwerk zelf
heengaat. Telkens denkt men, dat het
niet minder kan en telkens als er weer
een wordt vertoond, ziet men, dat het
toch nog weer minder is.
Hoe men zoon povere vertooning
van molentjes als uit een suikerbakkers
winkel, miniatuur-fonteintjes en pijlen
met halve kracht du-ft laten zien, aan
de vreemde badgasten vooral, is ons
een raadsel. Men moet daarvoor wel
overtuigd zijn, dat men met modezieken
heeft te doen, die alles mooi vinden,
omdat het nu eenmaal zoo hoort, er
bij te zijn.
Een oogenblik heerschte er werkelijk
verrassing, verbazing, ontsteltenis. Een
fluitende vuurpijl klieft de lucht. Hoera
nu zal je 't hebben Zie je nu wel, dat
Den Haag niet achtergesteld wordt
Dat is de nieuwste nouveauté op pyro-
technisch gebied. Wacht maar.... straks
komen er meer.
Maar jawel, 't bleef bij een. Eén
fluitende vuurpijl, de vuurpijl van Sche
veningen
Toen kwam er nog wat pof! pof!
en men mocht naar huis. Inmiddels
was de maansikkel door de wolken ge
komen en wierp een zacht licht over
zee en strand, over duinen en villa's.
Heerlijk, om nog even te verwijlen,
ondanks de koelte.
Kom, ben je zotDie maanEr is
immers niets meer te zien.
En voort, in dolle vaart, om zoo
gauw mogelijk thuis te komen.
En de volgende week weer op post,
als er een vuurpijl wordt afgestoken.
Want je zoudt geblameerd zijn, als je
daar niet bij geweest waart."
De heer Schürmann had
Woensdagochtend de ned. herv. wees-
meisjes tot een bezoek aan de Poppen-
tentoonstelling te Scheveningen uitge-
noodigd. Allen kregen een tablet cho
colade cadeau en de kleinste meisjes
bovendien eene pop.
Donderdag waren de roomsch-kath.,
heden Vrijdag, de israëlitische wees
meisjes aan de beurt.
Vanwege de directie der
staatsspoorwegmaatschappij te Utrecht
is Donderdag te Scheveningen in loco
een onderzoek ingesteld naar aanleiding
van de botsing tusschen twee stoom
trammen bij het station op jl. Zondag.
Door het gemeentebestuur
van Nijmegen is tot dusverre van de
geslechte vestinggronden reeds voor het
enorme bedrag van 1.300.000 aan
bouwterrein verkocht, waarvan in het
laatste halfjaar nog voor ruim j 22,000,
zoodat de opbrengst daarvan de kosten
van overneming van het Rijk en de
ontmanteling der vesting verre overtreft,
terwijl de gemeente een groot gedeelte
der gronden voor wegen, plantsoen en
parken heeft gereserveerd en nu nog
vele hectaren bouwterrein disponibel
heeft, welke ook een zeer aanzienlijk
kapitaal vertegenwoordigen.
Bij de Zondag te Keulen
gehouden internationale wielerwedstrij
den waren de hollandsche rijders goed
vertegenwoordigd
De heeren Leestemaker, Hollander,1
te Keulen woonachtig, en Raland, uit
Deventer, behaalden respectievelijk een
eersten en derden prijs, bij een safety-
race over 4000 meter.
Op den tricyle behaalde de heer
Adler, uit Amsterdam, de zege en bij
den tandem-race verwierven de heeren
Raland en Leestemaker een eersten
prijs.
Woensdag heeft een knaapje
bij het baden in een der binnenwateren
op Tessel den dood gevonden. Een
makkertje, dat evenmin kon zwemmen
als hij, bereikte nog gelukkig den oever.
Tot :s avonds laat werd te vergeefs
naar het lijk gezocht.
Zekere H. Houtvast, dienst
knecht bij de weduwe Limpens op
Wijngaardshof—Borgharen (L.) werd
Maandag 11 door een paard dusdanig
tegen den buik getrapt, dat hij spoedig
aan de gevolgen is overleden.
In de bizon de re strafge-
vangenis (het voormalig tuchthuis) te
Leeuwarden, waarin vijf jaren geleden
337 gevangenen waren geplaatst, waren
op 1 Juli jl. niet meer dan 101 zulke be
woners.
De gunstige vermindering van het
getal gevangenen is echter geen gevolg
van vermindering van het getal mis
drijven, maar een gevolg van het op 1
September 1886 ingevoerde nieuwe
strafstelsel, waarbij de opgelegde gevan
genisstraffen niet meer gemeenschappe
lijk, maar in eenzame opsluiting worden
ondergaan. Alleen zij, die tot langer dan
vijf jaren gevangenisstraf zijn veroor
deeld en de eerste vijf jaren daarvan in
de cel hebben doorgebracht, zullen in
het vervolg in de gevangenis te Leeuwar
den worden geplaatst, tot het onder
gaan van het overige gedeelte van hun
straftijd. Met 1 September a. s. zal bij -
ge/olg die gevangenis weder nieuwe
bewoners krijgen.
Als een staaltje, hoever de
bedriegerij soms wordt gedreven, diene
het volgende
Verleden najaar reisde in het noorden
van Friesland een man, die bloemen,
hoofdzakelijk stamrozen verkocht. Twee
gegoede ingezetenen te St. Jacobi-Pa-
rochie kochten samen voor 20 van
deze rozen. De koopman, de beleefd
heid in eigen persoon, was zoo goed
zelf de boompjes te planten. Toen ze
nu dit voorjaar niet uitliepen, was het
natuurlijk de koude winter geweest, die
de jonge planten te sterk had aange
grepen. Dezer dagen evenwel, kwam
men tot de eigenlijke waarheid. Bij het
uitgraven der verdorde stammen, bleek
het, dat deze op zeer handige wijze
aan de wortels zaten vastgespijkerd.
Het zal wel niemand verwonderen,
dat men sedert dezen voordeeügen han
del den koopman daar niet heeft gezien.
VISSCHERIJ.
Nieuw ediep 16 Juli. Door 30
korders werden heden 10 tot 60 groote,
20 tot 100 kl. tongen, 2 tarbotten, 3
tot 10 roggen, 1 tot 2 mandjes kl schol
en 1 tot 2 manden schar aangevoerd
tong gold 45 55 cent, kleine id.
ding van Frankrijk, Portugal en Ame
rika. Spreker kan niet zeggen, welke
gedragslijn gevolgd zal worden, als
eenmaal de verlengingstermijn zal zijn
vastgesteld.
Laur diende in de fransche Kamer
eene interpellatie in over de paspoorten
voor Elzas-Lotharingen. De minister
Ribot verzocht uitstel daarvan. Toen
Laur bleef aandringen, herhaalde Ribot
zijn verzoek, er bijvoegende dat in de
instructies der duitsche ambassade geener
lei wijziging gebracht is. Laur hield
zijnerzijds staande, dat nieuwe forma
liteiten geëischt zijn van fransche han
delsreizigers. De Kamer bepaalde de
discussie op heden.
In de couloirs der Kamer heerschte
groote beweging, toen het votum bekend
werd tegen den wensch der regeering
dat de interpellatie van Laur zou wor
den uitgesteld.
De ministers zijn onmiddellijk uit de
zitting bijeengekomen en hebben be
sloten, morgen het verzoek om onbe
paald uitstel der interpellatie-Laur te
herhalen. Het Kabinet zal de portefeuil
le-kwestie stellen.
De Kamer heeft de laatste paragraaf-
van het ontwerptarief, het recht van
20 frs. op varkens vleesch, aangenomen.
Eene vergadering te Parijs van de
werkstakers der spoorwegmaatschappijen
heeft tot voorzetting der algemeene werk
staking besloten.
Uit vrees dat de werkstaking der
spoorwegbeambten te Parijs een groo
teren omvang zal aannemen, bewaakt
de politie de werkplaatsen der maat
schappijen.
De Standard verneemt uit Bangkok
dat de verhouding tusschen Frankrijk
en Siam gespannen begint te worden.
De Fran sche n zijn naijverig op den
invloed van Duitschers en Engelschen
aan het siameesche hof, terwijl de
Siameezen zich bezorgd maken over de
toerustingen der Franschen aan hunne
oostelijke grens.
De oostenrijksche Kamer heeft de
beraadslaging over de begrooting ten
einde gebracht en de wet op de mid
delen in de tweede lezing aangenomen.
De minister van Financien verklaarde,
dat hij het denkbeeld eener conversie
van de 5 pets. schuld in eene van 4%
pet. niet uit het oog verloor, maar
thans onmogelijk zou kunnen zeggen
wanneer deze operatie op de geschikt
ste wijze zou kunnen worden uitge
voerd.
Te New York is de oud Feniansche
Broederschap vergaderd geweest. Het
bestuur diende een merkwaardig rap
port in, waarin o. a, staat dat het
iersche volk niet aan eigen inzichten
of aan zelfzuchtige woelwaters overge
laten moet worden. Het amerikaansche
goud heeft het bedorven en maakte het
bijna zonder uitzondering tot aanhangers
van wettelijke methoden. Op de ame
rikaansche Ieren rust de plicht zulk
een water-en melk beleid door een
werkelijk nationaal en krachtig beleid,
met strijd tot grondslag, te vervangen.
Geen ijdele agitatie meer, welke slechts
strekt om lage, waardelooze en zelf
zuchtige avonturiers op den voorgrond
te brengen
Naar telegrammen melden, heerscht
er eene groote beweging te Quebec
gr- -
20 cent, tarbot 6 8, rog 60 cent
per stuk, kl. schol 3 per mandje en ingevolge de ontdekking, dat de stede-
schar f 3.50 per mand. j fijke kas ledig is en politie en brand
weer sedert langen tijd reeds geen be
taling ontvingen, hetgeen hare demora
lisatie verklaart.
Telegrammen uit New-York melden
dat op Haiti liet uitbreken der revolutie
nog slechts eene kwestie van korten
tijd zou zijn. De regeering verwisselt
voortdurend, de troepen schijnen on
betrouwbaar en de handel staat stil.
Allen die kunnen gaan weg. De staats
president Hippolyte trachtte eene leening
te sluiten van i millioen bij buiten-
laudsche kooplieden, maar slaagde niet,
In het engelsche Lagerhuis verklaarde
sir James Fergusson, dat de regeering
het beginsel eener verlenging van den
termijn voor de ratificatie van de brus-
selsche acte tot wering van den slaven
handel aanneemt; maar hoe lang die
termijn zal wezen, is nog onbeslist. De
regeering heeft tot verlenging van den
termijn toestemming gegeven met het
oog op de vertraging, die de ratificatie
ondervonden heeft tengevolge der hou- l dewijl de kooplieden allereerst eischten
heid, en dat hij niet moest schreien, wanneer ik met hem wilde
wandelen, dat hij zoo lang moest slapen, als ik het hem had
gevraagd, en dat hij niet iederen nacht moest gaan werken. De
kleine knaap wierp zich dan diep bewogen aan mijn borst en
zeide steeds
„Ja, ja, beste mijnheer Laurent, ik zal mij zoo goed gedragen,
dat ik zoo groot kan en ook zal worden, dat mama noch de
kleine Lola mij zullen herkennen."
Ik ontving ook dikwijls brieven van mevrouw Marie, waarin
zij mij op het hart drukte om goed voor de gezondheid van
het kind te waken, maar met wanhoop in het hart kwam ik
iederen dag al meer en meer tot de overtuiging, dat hier ge
zondheidsmaatregelen en studie niet konden samengaan. Wanneer
de leerstoffen, die werden behandeld, te moeilijk geweest waren,
dan zou ik er een middel op hebben gevonden door Michiel van
de tweede tot de eerste klasse te laten afdalen, maar hij begreep
alles zeer goed. De studie op zichzelf leverde geen bezwaar op,
maar wel de tijd en de rampzalige duitsche taal, die de knaap
maar niet scheen te kunnen leeren. Daarvoor was geen middel
denkbaar, en ik rekende op de rust, die hij met de Kerstvacantie zou
genieten om het kwaad te herstellen, dat door den overmatigen ar
beid aan zijn gezondheid was toegebracht.
Wanneer Michel meer onverschillig voor zijn werk ware ge
weest, dan had hij mij minder zorg gebaard, maar hij was nog
gevoeliger voor een nederlaag dan voor een overwinning. De
oogenblikken van vreugde en de beroemde vijf, waarvan ik ge
sproken heb, waren helaas zeldzaam.
Ik had er mij zoo aan gewend om op zijn gelaat te lezen,
dat ik bij zijn binnentreden met den eersten oogopslag wist, of
hij gelukkig was geweest of niet.
„Hebt gij een slecht cijfer gekregen?" vroeg ik hem.
„Ja-
„Hebt gij uw les niet gekend?"
Meestal gaf hij mij dan ten antwoord: „Neen," somtijds ook:
„ik kende haar wel, maar ik kon haar niet opzeggen." En de
kleine Ovicki, de eerste van de klasse, dien ik verzocht om met
Michiel te komen werken, zeide, dat Michiel meestal slechte cijfers
kreeg, omdat hij zich niet goed wist uit te drukken. Naarmate
de knaap zich naar lichaam en geest steeds afgematter begon te
voelen, ging het hoe langer hoe slechter. Ik bemerkte, dat,
wanneer hij na eenigen tijd te hebben geweend, zich aan den
arbeid zette, hij blijkbaar kalm was, maar zijn geestkracht, die
scheen te verdubbelen, had iets koortsachtigs en wanhopends.
Somtijds ook ging hij in een hoek zitten, met zijn hoofd tusschen
zijne handen; de arme kleine verbeeldde zich in zijne koorts
achtige opgewondenheid, dat hij bezig was het graf zijner moeder
te delven, terwijl hij niet wist hoe er zich uit te redden; hij
gevoelde zich door een nauwen cirkel omsloten en zag geen
enkelen uitweg.
Zijne nachtelijke studiën namen voortdurend toe. Vreezende,
dat, wanneer hij mij wakker maakte, ik hem zou bevelen weer
naar bed te gaan, stak hij de lamp in de aangrenzende kamer
aan en zette zich aan den arbeid, alvorens ik er iets van be
merkte. Hij bracht op die wijze verscheidene nachten door in
een kamer, waarin geen vuur brandde. Ik zag geen ander mid
del dan ook op te staan en hem zijne lessen te laten opzeggén,
om hem te bewijzen, dat hij ze kende en zich onnoodig aan de
koude blootstelde. Maar toch verkeerde hij steeds in twijfel, of
hij ze kende of niet. De krachten van den knaap namen voort
durend af, hij werd mager en bleek en met den dag somberder.
Het lot van den kleinen Michiel was werkelijk buitengewoon.
De rampen van het leven komen meestal op een lateren leeftijd,
wanneer de groene bladeren der jeugd reeds beginnen te ver
welken; voor hem was alles wat hem ongelukkig kon maken de
inspanning van den geest, de geheime smarten, het vruchtelooze
van den arbeid, de groote moeilijkheden, die moesten worden
bestreden, het langzaam wegzinken van de hoop, dat alles begon
voor hem op den leeftijd van elf jaar!
Zijne krachten waren hiertegen niet opgewassen. Dagen en
weken verliepen; de inspanning van den knaap verdubbelde en
de uitslag werd steeds ongunstiger. De brieven van mevrouw
Marie, hoewel vol moederlijke teederheid, brachten er veel toe
bij om den last, die hem drukte, nog zwaarder te doen worden.
„God heeft u zeldzame talenten geschonken, mijn beste Michiel,"
schreef zijn moeder, „ik stel vertrouwen op u. Gij zult de hoop,
die ik omtrent u koester, niet beschamen; gij zult eens mijn
steun en die van uw land zijn."
Wordt vervolgd.)
