NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD.
9c Jaargang.
Woensdag 22 Juli 1891.
No. 2467.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
m
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
FEUIL
O N_
OVERWERKT.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bnrenn Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 12Ï.
▼an 15 regel» 50 Cent»; iedere regel meer 10Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AYIS.
Abonnementen en Advertentiën worden aangeaomea door
onze agenten en door alle boekbandelaren en courantierf.
voor het BuitenlandCompagnie Générale ds Bublicizé Btrangère Ga X. DAVBM Ir JOHN F. JGNJ589 SuccJPary* 'dlMi Faubourg Mont-mart-re.
Haarlem, 21 Juli 1891.
Voor de gemeenteraadsverkiezing van
heden zijn ingeleverd 155 5siembiijetten
(wit) en 1554 stembriefjes (gekleurd).
Het aantal kiezers voor den Gemeen
teraad bedraagt op dit oogenblik 2906.
Heden werd het stedelijk Museum
van schilderijen en oudheden op het
Raadhuis alhier, bezocht door den heer
C. van der Bilt uit New-York, den
zoogenaamden Spoorweg-Koning.
Heden werd door het kiescollege der
Nederd. Herv. Gemeente alhier in de
vacature dr. H. Smeding tot predikant
beroepen: Dr. A. J. Th. Jonker te
Ellecom.
De tentoonstelling van Ambachts
scholen gehouden in den „Kraton," werd
heden door 42 personen bezocht.
De Hollandsche Spoor is, evenals ten
vorigen jarevoornemensgedurende
dezen zomer op eiken Woensdag in de
maanden Juli en Augustus een excur-
sietrein te laten loopen van verschil
lende stations als Haarlem, Amsterdam,
Weesp, BussumHilversum, Utrecht,
Baarn en Amersfoort naar Rhenen, Nij
megen, Groesbeek en Kleef.
De streek die de trein doorloopt, is
zeker bij uitstek schoon en de prijzen
voor de heen- en terugreis zijn zoodanig
gesteld, dat men zoowel van de ie als
2e en 30 klasse met voordeel kan profi-
teeren.
Woensdagavond 22 Juli a.s. heeft
te Zandvoort een buitengewoon concert
in hotel Kurzaal plaats, met welwillende
medewerking van eene dame-badgast,
kolonel, met titulairen rang van kolonel,
J. E. Simon, van dien staf, adjudant
in gewonen dienst van H. M. de Ko
ningin
Bij kon. besluit is aan H. Posthumus,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als kantonrechter-plaatsvervanger in het
kanton Ommen.
Bij kon. besluit is aan den kapitein
ter zee J. C. Commijs, vergund het
aannemen der versierselen van ridder
der 2e kl. met de Plaque, der orde van
den Leeuw en de Zon, hem door Z. M.
den Shah van Perzië geschonken.
De gewone audientiën van den mi
nister van Financiën en van Oorlog
zullen op Donderdag 23 Juli, en die
van den minister van Marine op Vrijdag
24 Juli niet plaats hebben.
Wij lezen het volgende
grappige verzoek in de Nijm. Ct.
De secretarissen van kiesvereenigingen
en verdere opstellers van circulaires en
manifesten worden beleeid uitgenoodigd,
daar zij de dingen vooreerst zeiven toch
niet noodig hebben, eens ter bezichtiging
te willen stellen de volgende voorwerpen
a. „de sporen" die door hunne cau-
didaten bij verschillende gelegenheden
zijn verdiend;
b. „de spitsen" waaraan deze zich
altijd gesteld hebben
c. ?.en proefje van „dc brandende
kwestie"
d. deiL welbekenden „vogelaar" met
zijn „fluit"
e. twee kiezers, die „schouder aan
schouder" naar de stembus zijn gegaan
de „eigen beenen" waarop alle
flinke kiezers gestaan hebben
g. de „neuzen" waarop al de kiezers
hebben moeten passen
h. de „eigen oogen" waardoor zij
mevr. C. uit Haarlem. Het concert i hebben moeten kijken;
wordt gegeven ten voordeele van de j den candidaat, die het een of ander
bewaarschool aldaar.
De toegangsprijs is 0.99.
„in den kortst mogelijken tijd tot eene
j oplossing zou breDgen"
j j. <ien dito die de vrijheid redden
j zou „eer het te laat is"
k. een teekening en plattegrond van
„de haardsteden en altaren" van Ne-
j derUnd
De duitsche staatscourant: „het hart en de nieren" van een
maakt de namen bekend der bekroonde bizonder braaf kiezer
inzenders op de jubileum tentoonstelling.. En m of ten slotte: een paar drop-
Er werden 17 groote en 73 kleine gou-pels van het veel besprokene „nieuwe
den medailles geschonken. De kl. me- bloed".
daille ontvingen o. a. de heeren E. De Zaterdagavond gehou-
Bisschop, Jan Vrolijk en Th. De Bock. den gemeenteraadszitting te's Hertogen -
bosch mocht zich verheugen in de aan-
hefïïng, invordering en verantwoording
der marktgelden.
In een vorige raadsvergadering was
het dagelijksch bestuur door den heer
B. Lutkie geïnterpelleerd over beweerde
onregelmatigheden in de heffing dier
gelden; het directe gevolg hiervan was
een door B. en W. ingesteld onderzoek,
daarin bijgestaan door de raadsleden
Jos. J. van de Ven en B. Lntkie.
Het omvangrijk rapport constateert
werkelijk het bestaan van grove onre
gelmatigheden in de invordering. (Door
een, intusschen ingevoerd, gewijzigd
heffingssysteem is hieraan een einde ge
maakt.) Agenten van politie haalden
bij ieder marktventer de centen op en
droegen dit geld, zonder meer, af aan
den hoofdagent.
Deze noteerde dat in een zakboekje
en droeg het later af aan den fungee-
renden marktmeester, den commissaris
van politie. Er bestond dus totaal geen
controle, zoodat feiten, zooals de heer
Lutkie er een opnoemde, mogelijk waren.
Eene hem bekende koopvrouw, die
vroeger f 1 en thans ƒ0.80 per week
betaalde, stond in het boekje van den
hoofdagent genoteerd voor ƒ0.70-
Het is intusschen niet met zekerheid
te zeggen, dat die onregelmatigheden
ten eigen bate hebben gediend. Toch
spreekt het rapport van „een samen-
Joop van omstandigheden en feiten,
Waardoor liet sterkste vertrouwen in den
"hoofdagent aan het wankelen zou worden
gebracht."
Uit het onderzoek is wel gebleken
dat er geen aanleiding is om de eer
lijkheid van den commissaris van politie
in twijfel te trekken; doch ook, dat hij
zich van de invordering der marktgelden
niet - veel meer aantrok dan het bewa
ren, terwijl hij de regeling der markt
aan den hoofdagent overliet. B. en W.
stelden daarom voor het beheer en de
invordering der marktgelden voortaan
op te dragen aan een afzonderlijken,
door hen te benoemen marktmeester,
met welke conclusie de raad zich ver-
eenigde.
Van eene motie van den heer B.
Lutkie
De gemeenteraad gehoord het rapport
der enquête-commissie
a. betreurt de houding van den markt
meester,
b. verzoekt beleefd het hoofd der po
litie om den hoofdagent onmiddellijk
te ontslaan en gaat over tot den orde
van den dag,
werd het eerste lid met algemeene
stemmen aangenomen Het tweede lid
werd ingetrokken, nadat èn de burge
OFFICIBEJ.E BE31ICMTHX.
wezigheid van een talrijk publiek. De meester en de wethouder Van der Steen
oorzaak dier groote belangstelling was
Bij kon. besluit is benoemd, bij den het door B. en W. uit te brengen ver-
:grooten staf, tot kolonel de luitenant- slag omtrent het onderzoek naar de
verklaard hadden, dat het hoofd der
politie begreep hoe in deze te moeien
handelen.
Ten slotte bedankte de voorzitter de
raadsleden Van de Ven en Lutkie, voor
hunne krachtige medewerking bij dit
onderzoek.
Het is thans zeker, dat in
de Plantage Middellaan te Amsterdam,
ter plaatse waar wijlen dr. Westerman
heeft gewoond, een schouwburg verrij
zen zal. naar de teekening en plannen
van den architect C. A. Bombach Cz
voornamelijk bestemd ter vertooning
van operetten. De directeuren, Kreeft
en Buderman, sluiten daarmede volstrekt
niet uit om er ook opera, komedies,
drama's enz., door buitenlandsche of
inheemsche gezelschappen te doen ver
tolken. De schouwburg wordt opgetrok
ken in een soort stijl, half klassiek, half
renaissance en zal bevatten 1089 plaatsen.
Het terrein is zoo groot, dat men ter
weerszijden van het gebouw met een
rijtuig met twee paarden den tuin kan
bereiken, achter den schouwburg aan
te leggen, in den geest als die bij Kras-
napolsky.
De kosten van den bouw zijn op
143*000 geraamd.
Met den bouw wordt, naar het N. v.
d. D. meldt, zoo spoedig mogelijk een
begin gemaakt, opdat de schouwburg
Kreeft en Buderman den 15en Mei 1892
geopend zal kunnen worden.
Zaterdagavond had in de
fabriek van de firma Jocobus Scheltema
Janszoon te Leiden ,eene eigenaardige
plechtigheid plaats.
In eene der werkzalen waren 57 vaste
werklieden dier fabriek bijeengekomen
om van hun patroon, den heer C. Was
senaar, thans eenig overgebleven lid
van genoemde firma, té vernemen, dat
de heer J. Scheltema, die op 1 April
te Noordwij kerhout overleed en tot
zijn overlijden medelid der firma was,
bij testament over de som van 12,500
te hunnen behoeve had beschikt, naar
bxllij ken maatstaf onder hen te verdeelen
In overleg met mr. F. Was, uitvoer
der van den uitersten wil van den over
ledene, waren de verschillende bedragen
op de Leidsche Spaarbank geplaatst ten
name van de gerechtigden.
Onder eene hartelijke toespraak van
den heer Wassenaar werden de spaar
bankboekjes aan de werklieden uitge
reikt. Hij wijdde een aandoenlijk woord
aan de nagedachtenis van den over
ledene en wekte de werklieden op tot
spaarzaamheid en getrouwe plichtsbe
trachting.
Nadat een der werklieden, namens
allen, een eenvoudig woord van ver
eering voor den overledene en dank
baarheid voor zijne milde gave had
uitgesproken, werd de bijeenkomst ge
sloten door mr. F. Was.
Thans meldt L ei ds c h D a g-
blad. Naar aanleiding van het verhaal
j van de ontvoering van een jeugdigen
j knaap van uit Leiden door een onbe-
kenden man, is der politie bij een in
gesteld onderzoek gebleken, dat het ge
heele verhaal der ontvoering door dien
knaap verzonnen is.
Met zijne beide zusjes naar de school
moetende, liet hij dezen een eindje
vooruit loopen en maakte van die ge
legenheid gebruik om aan zijne zucht
tot spijbelen te voldoen, door eene wan
deling buiten de gemeente te maken.
Bij zijn verhoor liet hij eerst de leugen
dor ontvoering wat betreft deze ge
meente varen, dcch bleef volhouden dat
dit onder Voorschoten was geschied,
terwijl hij later alles introk en opgaf
dat hij naar zijn te Delft wonenden
oom had willen gaan en onder Voor
schoten een man naar den weg gevraagd
had, met wien hij bij zekere juffrouw
Van der Meer te Veur karnemelk had
gedronken.
Hij had evenwel van zijn voornemen
afgezien, toen later de man zich aan den
weg te slapen had gelegd.
Om toen het wegblijven van de school
te vergoêlijken, had hij het eerstver-
melde verhaal uitgedacht.
Omstreeks 11 uren Maan
dagvoormiddag is op den Stationsweg
te Leiden een vrachtwagen in botsing
gekomen met een huurrijtuig, doordien
laatstgemeld voertuig met de achter
wielen bleef steken in de rails van den
tram. In het rijtuig waren gezeten een
heer en dame, te Haarlem woonachtig.
De dame werd uit het rijtuig geworpen,
de mannelijke passagier wist dit nog bij
tijds te ontstijgen. Zijn reisgezellin be
zeerde zich eenigszins, gelukkig niet
ernstig, aan een der voeten. Ingebracht
zijnde ten huize van den heer C. werd
haar aldaar eenige bijstand verleend,
waarna de passagiers met het rijtuig hun
tocht vervolgden.
Voor het personeel van de
Ned. Oliefabriek onder de gemeente
Hof van Delft is eene badinrichting
gesticht. Eenige uren per dag zal de
inrichting ook toegankelijk worden ge
steld voor het personeel der Ned. Gist
en Spiritusfabriek.
Te Lobit hadden Zaterdag
op den Rijn twee ongevallen plaats die
gelukkig zijn afgeloopen.
Een voor anker liggend ijzeren kraan
schip werd aangevaren door eene bel-
gische tjalk, waardoor al het want, de
boegspriet en de mast werden vernield.
In den namiddag dreef eene sloep met
drie sloeproeiers en twee verificateurs
der belastingen te ver af en liet zich
door eene voorbijkomende stoomboot
weder opsleepen. Tegenover Lobit ge
komen, maakte men het touw los en
kwam de sloep te dicht bij de raderkast
der boor, zoodat zij omsloeg en de vijf
5)
{Slot,)
Een uur daarna was de koorts zeer verminderd en waren wij
stellig van meening, dat hij gered was. Zelfs de geneesheer
koesterde hoop.
Ongeveer ten twee ure was de toéstand nog aanmerkelijk ver
beterd. Ik had gedurende vier nachten niet geslapen en begaf mij
naar het aangrenzend vertrek, waar ik mij op de sofa neerlegde
en in slaap viel. Ik ontwaakte door de stem van mevrouw
Marie. Ik dacht, dat zij mij riep, maar in de stilte van den nacht
hoorde ik haar kreet: „Michiel! MichielDe ha-en rezen mij
te berge, toen ik begreep, waarom zij aldus riep En nog voor
dat ik den tijd had om op te staan, kwam zij toesnellen, terwijl
zij hare doorschijnende vingers voor het licht der kaars hield
en met bevende stem zeide zij
„Michiel is dood
Ja, Michiel was doodZijn hoofd lag diep in het kussen ge
drukt, zijn mond was half geopend en het gansche lichaam lag
daar stijf en roerloos, zoodat er niet meer aan viel te twijfelen.
Michiel was dood 1 Ik legde den deken, dien zijn moeder van
het bed had getrokken, op zijn lichaam en sloot hem de oogen.
De eerste feestdag ging voorbij met het maken van de toebe
reidselen voor de begrafenis. Het was een vreeselijke dag, de
moeder wilde voor alles zorgen en telkens ontbraken haar de
krachten Haar wanhoop kwam ieder oogenblik in botsing met
de onverschilligheid van de lieden, die aan zulke tooneelen ge
wend waren, zoodat deze bijna tot waanzin steeg. Zij stopte zelf
het satijnen kussentje in de kist vol met zaagsel en zeide voort
durend, alsof zij ijlde, dat het kind met zijn hoofd te laag zou
liggen. De kleine Michiel werd in zijn uniform in de kist neer
gelegd, met witte handschoenen aan, roerloos, kalm en tevreden,
tusschen twee rijen brandende kaarsen. De kamer, waarin het
arme kind zooveel latijnsche werkwoorden had vervoegd en zoo
veel thema's had geschreven, was in een kapel veranderd; daar
de blinden gesloten waren, drong er geen daglicht binnen en
het gele, flikkerende licht der kaarsen gaf aan de geheele om
geving iets plechtigs en indrukwekkends.
Sedert den dag, dat hij zijn laatste „uitmuntend" had gekregen,
had ik het gelaat van den kleinen Michiel niet zoo vroolijk ge
zien. Over zijn fijn besneden gelaat, dat naar boven was gericht,
lag een glimlach verspreid, alsof de kleine eindelijk vrede had
gevonden in den eeuwigen doodslaap en zich nu gelukkig ge
voelde. Het kaarslicht verleende aan zijn gelaat en aan dien
glimlach een schijn van leven en slaap. Langzamerhand begon
nen zijne kameraden, de schoolknapen, die met de vacaotieniet
de stad hadden verlaten, zich hier te verzamelen. Met verwon
dering sperden zij hunne oogen open bij het aanschouwen van
deze lichten, die katafalk en doodkist Waarschijnlijk maakten de
waardigheid en de toestand van hun medescholier indruk op hen.
Hij was slechts zoo korten tijd een der hunnen geweest, maar waa
evenals zij gebukt gegaan onder het gewicht van de tasch,gevuld met
duitsche boeken. Men gaf hem slechte aanteekeningen, en hij
werd in het openbaar berispt omdat hij een slechte uitspraak
had; iedereen mocht hem aan de haren of aan zijne ooren trek
ken. En nu lag hij daar uitgestrekt, verre boven hen verheven,
plechtig en kalm en door verscheidene lichten omringd. Allen
traden met eerbied en een zekeren angst naderbij, zelfs Owicki,
hoewel de eerste van de klasse, beteekende niets bij hem ver
geleken. De jongens stootten elkaar met den elleboog aan, en
zeiden fluisterend tot elkaar, dat hij zich nu 0111 niets meer be
hoefde te bekommeren en dat zelfs wanneer de „Herr Inspector"
binnentrad, hij niet met angst en beven zou opstaan, maar even
kalm zou blijven glimlachen; dat in het oord waar hij nu was,
hij alles zou mogen doen wat hij wenschte, zooveel leven mocht
maken als hij wilde, en zelfs met de kleine engelen die vleugels
aan de schouders dragen, poolsch zou mogen spreken. En ter
wijl zij aldus op zachten toon met elkaar spraken, traden zij
dichter bij de kaarsen en zeiden voor den kleinen Michiel een
Requiem op.
Den volgenden morgen werd de kist gesloten, en bracht men
hem naar de kerk en vervolgens naar de begraafplaats, waar de
harde zandkluiten met sneeuw vermengd, de kist weldra aan
onze oogen had onttrokken.
Een jaar is er sedert dien dag voorbijgegaan; weer is het
Kerstnacht, en ik denk aan u, kleine Michiel, te vroeg verwelkte,
arme bloem. Gij hadt een slechte uitspraak, maar een goed hart;
slaap zacht, kleine Michiel 1
