NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. 9e Jaargang. Donderdag 30 Juli 1891. No. 2474. ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIE»; STADSNIEUWS. Coups voor AffiMtsoiÈrwijs, BINNENLAND. FEUILLETON, PSYCHE. I HAARLEM'S DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maanden1,20. franco door het geheele Rijk, psr 3 maanden 1,65. Afzonderlijke nummers. 0,05. Dit blsd verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen, tturnan Kleine HoutatraRt No. 9, Haarlem. 'fclefooaiminiHer 122. van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Abonnementen en Advertenties worde» aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren en courantierf. Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS. Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Générale de Publicity Mtrang&re L. DAUB# Co.. JOHN F JGKX8, SuccParijs Slbit Faubourg Montmartre. Haarlem, 29 Juli 1891. t Door het bestuur der Vereeniging „de Ambachtsschool" alhier, wordteen dringend beroep gedaan op de alge- meene medewerking zijner stadgenooten. Ofschoon er reeds veel ontvangen is, is de toegezegde steun nog onvoldoende om de voorgestelde taak naar behooren te volbrengen. 'i Ieder, die zich doordrongen gevoelt - van het ontwijfelbaar nut van een der- .i^gelijke inrichting voor deze gemeente, izal het bestuur den zoozeer gewensch- ten steun niet onthouden. 1 De tentoonstelling van Ambachts- scholen gehouden in den „Kraton," werd heden door 19 personen bezocht. lieden waren wij in de gelegenheid een bezoek te brengen aan de Inrichting voor Opvoeding en Onderwijs, van den heer J. A. Verkuyl, gevestigd Jacobijne- straat 15. De reeds bestaande lokalen, vroeger in gebruik door den heer Prin sen Geerligs, zijn onder aanwijzing van den architect den heer van der Steur, door den heer Beccari aanmerkelijk ver beterd en hebben thans een aangenaam uiterlijk verworven. De flinke sierlijke voordeur geeft toegang tot een ruime, irissche vestibule, waarnaast zich rechts het gymnastiek lokaal bevindt, doelmatig en naar de Sfeischen der hygiene ingericht. Deze zaal, die vroeger twee schoollokalen vormde, is 14 M. lang, M. breed en 4 M. hoog, inderdaad een flinke lokaliteit Langs twee breede stevige trappen, die in de vestibule uitkomen, komt men op de bovenverdieping met de eigen lijke schoollokalen, drie in getal en eveneens trisch en doelmatig ingericht, •rj.goed verlicht, geventileerd enz. enz., terwijl het uit den aard eenigszins so mbere schoolmeubilair aan alle eischen ^van den tegenwoordigen tijd voldoet. I Des avonds wordt het licht gegeven door de zoo gunstig bekende gas-Wen- ham lampen. Achter de school is een ruime speelplaats, vei scheiden meters lang en breed, en als een bizon derheid mag wel gemeld worden, dat deze speel plaats geheel overschaduwd wordt door een prachtigen ouden kastanjeboom, een zeldzaam exemplaar van die soort, welke boom daar al vele jaren staat. Het plan van den heer Verkuyl is, •om de school, die tot voorbereiding strekt van H. B. S- en Gymnasium, zoowei tot dag- als kostschool te be stemmen. In de door hem verspreide circulaires, die natuurlijk op aanvrage verkrijgbaar zijn, zet hij doel, conditiën, enz uiteen. De heer Verkuyl mag voor onze onderwijzerswereld hier ter stede een waren aanwinst worden genoemd. Hij beschikt over een uitmuntenden naam, en heelt een groote liefde voor zijn vak, in welks praktijk hij zich mocht be kwamen in het bekende instituut van onderwijs van den heer Jelgerhuis Swil- dens, te Amsterdam. Geen twijfel of de oude inrichting Jacobijnestraat 15 gaat met nieuw bloed en versche krachten een schoone toekomst tegemoet. te houden te Haarlem, op Maandag 3 Angustua 1891des voormiddaga te 9% uur. Punten van behandeling: t. Opening van het congres door de commissie van organisatie. 2. Verkiezing van een hestnur voor het congres. Voorgesteld en in te leiden door den heer S. Baron, te Leeuwarden F, Het onderwijs van ambachtsscholen mag nimmer dienstbaar worden gemaakt om werkstukken te maken voor parti culieren, en slechts bij booge uitzondering voor industrieelen; 4. a. Het onderwijs aan ambachts scholen moet, evenals de leermiddelen, kosteloos worden verstrektb. Meergegoeden Kunnea tot dit onderwijs worden toegelaten, in dien zin, dat de geldelijke bijdrage voor den leerling worde geregeld naar den maatstaf van de welgesteldheid der oudersc. Bij genoegzame verstandelijke ont wikkeling hebben onvermogende jongens bij plaatsing aan de school de voorkeur. Voorgeste.d en in te leiden door den heer Berghuis te Arnhemfi. Rijkssubsidie voor am bachtsscholen is noodig; 6. Ook het praktisch onderwijs ia eene zaak van louter onderwijskun digen aard; 7- Op welke grootte moet er in de praktijk gewerkt worden; 8. Wat is het hoofd vak op de ambachtsscholen. Voorgestold en in te leiden door den heer J. J. Beijnes, te Haarlem9. Tot welke vakken moet het ouderwijs op de ambachtsscholen zich bepalen Voorgesteld en in te leiden door den heer E. von Ssher, te Haarlem: 10. De aesthetische ont wikkeling der leerlingen moet met het praktisch onderwijs hand aan hand gaan. Voorgesteld en in te leiden door den heer Adr. J. van Achterberg, te Leiden: IJ. Het leerlingstelsel in de bouw-ambachten, getoetst aan de werkelijkheid. De commissie voor de ambachtsschool-tentoon stelling bestaat uit de hh Hk. f'igee Jr. Voor zitter, J. Merens, Secretaris. Ter bespreking is verder voorgesteld door den heer Adr. J. van Achterberg, to LeidenEen wettelijke regeling van Eet ambachtsouderwijs. Eenheid van het ambachtsonderwijs, geregeld naar de plaatselijke toestanden en zonder sctiade voor de individualiteit van den onderwijzer. De commissie lieeft bovenstaande vraagpunten woordelijk van de voorstellers overgenomen, zon der zich verantwoordelijk te stellen i oor redactie of strekking. Het congres is toegankelijk voor leden, dona teurs, donatrices van de Ned. M. t. b. v. N., directenrtn, leeraren en leden van besturen van ambachtsscholen. De commissie beeft het recht belangstellenden, uiet woonachtig te Hasrlem en omliggende ge meenten, die zich vóór den len Aug. 1891 hij den Secretaris der commissie aanmelden, te in- trocudeereu. Het bestuur van het congres zal bestaan uit een voorzitter, een onder-voorz;tter, een lste secretaris, twee secretarissen-rapporteurs, twee leden. Reglement van orde Aan de inleiders wordt voor elk te behandelen punt 15 minuten toegestaan. Niemand raag over hetzelfde onderwerp meer dan tweemaal hef woord voeren en telkens niet langer dan 10 minuten, tenzij op voorstel van den voorzitter, met goedkeuring der vergadering. Besluiten worden bij volstrekte meerderheid van stemmen genomen. Bij s aking van stemmen wordt de vraag onbeslist gelaten. Blijkens achterstaande advertentie is de eritrée-prijs tot het bezoek aan het merkwaardige dwergenpaar in de Zijl straat, ihans tot de |elit teruggebracht. Velen zullen zich thans nog gedrongen gevoelen den kleiner, heer en dito dame met een bezoek te vereeren. Men verzoekt on3, alsnog te willen melden, dat niet deadj.-ond Balabrega te Utrecht vuur commandant van onze kader afdeeling was, maar de ie luit. kwartierm. W. F. Roosdorp. Doordien de schietkaart eerstgenoemden naam vermeldt en dit later is veranderd, maakten wij ons onwillekeurig aan deze minder juiste medeaeeling schuldig. plaatsverv. griffier bij de kantongerech ten in het 3e en 4e kanton aldaar. Bij kon. besl. is aan H. Th. R. Struck, geboren te Peine (Hannover), vergunning verleend de geneeskunst uit te oefenen op nederlandsche zeeschepen, met uitzondering van oorlogsvaartuigen, onder voorwaarde, dat hij de wettelijke bepalingen omtrent de uitoefening der geneeskunst in Nederlandstiptelijk nakom e. De gewone audiënties van de minis ters van Financiën en van Oorlog op Donderdag, die van Marine en van Koloniën op Vrijdag en die van Binnenl. Zaken op Zaterdag zullen niet plaats hebben. In de eerste dagen van Augustus komt te Aalsmeer in kwartier eene rij dende pontontrein, oestaande uit 125 manschappen en 30 paarden. De oefeningen zullen bestaan in het leggen van bruggen over de Ringvaart van Haarlemmermeer. M. C., eene oudej.ventster in winkel waren te Hoofddorp, kwam dezer dagen tot de treurige ervaring, dat al haar goud en zilver door eene onbekende was ontvreemd. Spoedig viel haar vermoeden op eene kennisse, die haar dikwijls met een be zoek „vereerde". De politie ontdekte weldra de dade- rés, die dan ook bekende, het gestolene in Haarlem voor 22.50 verkocht te hebben, waarvan nog slechts 10 in haar bezit werd gevonden. Zaterdagmiddag was jhr. mr. F. J. J. van Eysinga, lid der Eerste Kamer en oud-president van dat staats lichaam, van een tot vijf uur ten paleize „Het Loo". Hij dejeuneerde ten paleize en had daarna een langdurig onderhoud met H. M. de Koningin-regentes. OFFICIEELS KERICHTES. Bij kon. besl. is benoemd tot substi tuut-griffier bij de arr.-rechtbank te Amsterdam mr. L. J. A. van Lidt de Jeude, adv. te Amsterdamtevens Door den rijks-ingenieur der mijnen is weder in Zuid Limburg eene steenkolenlaag ter dikte van 135 centimeter, geconstateerd. Voor het te Utrecht gehou den examen ter verkrijging van de akte voor engelsch 1. o., waren opgekomen 12 vrouw, en 10 mann. cand. Geslaagd de dames L. Asscher van Amsterdam Gericke en S. M. Kohier van Rotter dam; S. M. Middelkoop, van Leiden; M. C. J. Scharff, van HaarlemT. Tanja, van Amsterdam J. Schar ten, van AmsterdamC. H. Raket, van Maarsen; H. van der Goes van Berg en Dal, GroesbeekA. S. Bijl, van Steenwljk; en de heeren C. Vrij, A. van der Schaa, en G. P. Derksen, van Am sterdamH. de Groot van Schiedam J. E. Jurgens van Kralingen; M. W. Karstens, van Leiden en J. C. C. Rupp van Oosterbeek. D e A lgem. Nederlandsche Wereldtaalvereeniging" Balif Mckom Valüdizal hare algemeene vergadering Woensdag 5 Augustus te één uur in het „Hotel du Soleil" te Arnhem houden. Het Nederlandsch School- museum te Amsterdam ontving, blijkens het verslag, in het jaar 1890 vele aan zienlijke schenkingen, vooral op het gebied van aardrijkskunde, ook uit het buitenland. De hulpmiddelen voor het teekenen en voor de geographie zijn thans tot eene zeer groote volledigheid gebracht. Van het subsidie, door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen geschonken, is aangekocht eene volledige verzame ling natuurkundige instrumenten, be staande uit 120 nummers. Het aantal bezoekers nam toe en be droeg in 1890 ruim 500, waaronder enkele buitenlanders, als uit Noorwegen, Amerika, Hongarije en Duitschland. Veel indische onderwijzers met verlof maak ten mede van het schoolmuseum ge bruik. Vooral door onderwijzers en be stuurders van het bizonder onderwijs werd het museum bezocht, meest ter wille van schoolmeubelen. Evenals het voorgaande jaar zonden verschillende inrichtingen tot opleiding voor het on derwijs hare kweekelingen onder geleide naar het museum, met het bepaalde doel, kennis te nemen van de onder scheidene leermiddelen. Vele candidaten voor de akte voor teekenen en voor handwerken kwamen kennis nemen van i de aanwezige leergangen. Van tijd tot tijd zal een gedeelte van den catalogus door den druk publiek worden gemaakt. Weldra zal het thans overvolle museum naar een ander gebouw moeten ver plaatst worden. De handelsschool zal eerlang de lokalen, voor den geringen prijs van 250 'sjaars aan de directie afgestaan, in gebruik moeten nemen. Het bestuur heeft daarom eene com missie uit zijn midden benoemd, om een plan uit te denken, waardoor zeker heid kan verkregen worden voor een doelmatig gebouw en de financiën kon den verbeterd worden. Voorts mag de hooge regeering in dezen niet onaan gesproken blijven. Ook in die richting zullen daarom stappen gedaan worden. Aan eene inrichting, ten bate van het geheele onderwijs, openbaar en bizon der, mag die steun niet onthouden worden. Het kapitaal moest aangesproken wor den voor 404.66, waardoor het op ultimo December daalde tot ƒ1317.36. Het museum is dagelijks, Zon- en feestdagen uitgezonderd, des middags van 1 tot 3^ uur, te bezichtigen in de lokalen op de Keizersgracht, tusschen de Leliegracht en Heerenstraat 121, gratis voor de stichters, begunstiger en de leden van het Nederlandsch Onder wijzers-genootschap, tegen-betaling van 25 cent voor andere bezoekers. Maandag middag geraakte te Loosduinen een 4-jarig jongentje be kneld tusschen de stoomtram en een rijtuig, met het ongelukkig gevolg, dat het kind na eenige uren overleed aan de bekomen verwondingen. Te Delft zijn verschilt ende leden van huisgezinnen meer of minder ongesteld geworden, na gebruik van vleesch, van een slager gekocht. Te Zeddam, bijDeutichem is bij den bouw eener nieuwe R. K. kerk, Maandag een balk naar beneden gevallen, waarbij een werkman zekere E., uit Kilder, gemeente Berg, zoodanig getroöen werd dat de dood, naar men verneemt, onmiddellijk gevolgd is. Per waarschuwingi Door de Rechtbank te Zutfen is een 17-ja rige jongeling veroordeeld tot twee da gen gevangenisstraf ter zake van het plukken van bloemen in een wandelpark. T) HOOFDSTUK V. Ik zette de kaars neer in een rotsspleet en plaatste er een stuk steen voor, zoodat de vlam slechts een flauw licht in het hol wierp, en het arme kind hare oogen dus niet meer behoefde te sluiten. Nu trok ik zachtjes hare handen voor haar gelaat weg en hief haar op. Het was een slank, tenger meisje, naar het uiterlijk nog een kind, hoewel zij in werkelijkheid achttien jaar oud was. Haar kleurloos gelaat was lang en mager, maar hare trekken waren fijngevormd. Zij zag er uit als een van dieteere, zwakke planten, die in de duisternis worden gekweekt. De don kere glans van hare oogen verleende aan dit eigenaardig, bleek gelaat, een bovenaardsche uitdrukking, iets bovennatuurlijks, alsof zij niet tot deze wereld behoorde. Ik kwam tot de ontdekking, dat het oogvlies bijna onzichtbaar was en door de lange rust niet meer in staat was om zich samen te trekken, terwijl de pupil zich bizonder had uitgezet om het weinige licht, dat in deze gewelven naar binnen straalde, te kunnen opvangen. Zij was ge kleed in een soort blouse van blauwe serge, zonder mouwen •een kleedingstuk, dat mijn grootvader, volgens zijne begrippen van smaak, had laten maken; toch kleedde dit ruwe omhulsel haar goed, daar het in bevallige plooien neerviel, en de lange, blanke armen en sierlijke, bloote voetjes deed uitkomen; het kwam mij voor, dat een kleedingstuk van meer nieuwerwetsch model minder in overeenstemming zou zijn geweest met haar ongewone schoonheid en het nog duidelijker aan het licht zou hebben gebracht, dat zij niet tot deze wereld behoorde. Wij stonden elkaar met stomme verbazing aan te staren, want ik was door medelijden bewogen. Zij hief haar hand langzaam op, raakte mijn knevel aan en ging vervolgens achter mij staan. Haar tred was zoo beval lig als de sierlijke beweging van een zeemeeuw op de dausende golven. Zij bekeek mijn hoofd, en toen zij zag, dat mijn haar kort was, klapte zij in de handen en barstte in lachen uit. Daarna kwam zij weer voor mij staan om mij nogmaals in het gelaat te zien, maar toen zij zag, dat er tranen langs mijne wangen liepen want haar lachen had mij diep geschokt, daar het mij vertelde van een levenslange gevangenisstraf in dit hol, waar het zonnelicht nooit binnendrong, werd zij plotseling ernstig, ook hare oogen vulden zich met tranen, en terwijl zij onverstaanbare, medelijdende klanken uitte, streek zij met haar hand over mijn hoofd, alsof zij mij wilde troosten over het verlies van mijn haar, dat volgens haar gedachte de oorzaak van mijn verdriet was. „Kunt gij niet spreken, arme kleine vroeg ik. Slechts de klanken waren voor haar verstaanbaar, en zij ant woordde met geluiden, die niets dan een muzikale echo van mijne woorden waren. Toen de kraai haar stem hoorde, begon zij te krassen, en zij antwoordde met hetzelfde krassende geluid. Het was duidelijk dat zij niet kon spreken, en ik kon niet de hoop koesteren, dat zij mij zou kunnen vertellen, hoe zij hier was gekomen, en wat daarvan de aanleidende oorzaak was ge weest. Had zij nooit haar spraakvermogen leeren gebruiken, of was zij daar reeds zoo lang geweest, dat zij alles uit haar jeugd had vergeten, dat vroeg ik mij verbaasd af. Ik deed nog een poging en sprak een paar woorden in de weinige talen, die ik kende. Zij luisterde aandachtig en glimlachte alsof zij het aangenaam vond een menschelijke stem te hooren; maar uit geen enkel teeken kon ik opmaken, dat zij mij ver stond; zij begon op haar beurt echter te zingen en maakte een soort van muziek, zooals ik die bij de opening van den put had gehoord een langgerekte toon, nu eens hoog, dan weer laag, dien zij aanhield, zoolang haar adem dit toeliet. In mijn geheele leven had ik nog nooit zoo iets liefelijks en tegelijk zoo iets klagends gehoord. Het scheen mij toe, alsof zij daarmee meer zeide dan met woorden; het was de bekentenis van een vreugde loos leven, van een smachtend heimwee en een innig verdriet. „Arm kind, arm kindzeide ik onwillekeurig. „Arm kind, arm kindherhaalde zij op denzelfden meewa- rigen, droevigen toon. Zij scheen de beteekenis van mijn mede lijden te vatten en te gevoelen, dat het vriendelijke woorden waren, welke ik uitsprak, want zij greep mijn hand en wreef die liefkozend langs haar wang. Ik boog mij tot haar over en drukte haar een kus op het voorhoofd, want zij was voor mij niets meer dan een klein kind. Het geluid van dien kus bracht haar in verbazing, en mij aan ziende, verzocht zij mij met een gebaar om haar nogmaals te

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1891 | | pagina 1