NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
9e Jaargang
Zaterdag 12 September 1891.
No. 2512.
ABONNEMENTSPRIJS:
AD V EK TEE T1ËJN:
STADSNIEUWS.
We Volksbond.
Aanbestedingen.
BINNENLAND.
FEUILLETON
III KYAIIII lil.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers. 0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bnreaa Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122,
T»o 15 regel» 50 Cent»; iedere regel meer 10 Cent»
Groote letter» naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen ea Advertentiën worden aangenomen door
ones agenten en door alls boekhandelaren ea courantier».
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagente» mor het BuitenlandComyagnit (dinér alt it PubliciU Btrangirt 6. L. DA VBB #- Co., JOB» 3. JOKBS, Suce., Pargt 315» faniourg Xo»tnvtri
Haarlem, ii September 1891.
In de algemeene vergadering van
Industrieelen en Kooplieden betreffende
Bouwkunde en Aanverwante Vakken
alhier, is o. a. besloten; 10, om aan de
op te richten vereeniging „de Ambachts
school" te dezer stede eene bijdrage
van 25 voor oprichtingskosten toe te
kennen, benevens een jaarlijksche bij
drage van ƒ25 tot wederopzeggens, en
20. om aan B. en W. kennis te geven
van de toegekende loonsverhooging aan
metselaars, timmerlieden, schilders
behangers met beleefd verzoek daarop
te letten bij het maken van begrootin
gen en tarieven.
He avond van Vrijdag jl. werd door
de Kom. Liedertafel „Zang en Vriend
schap" gewijd aan de voortzetting van
de eerste algemeene vergadering in het
studie-jaar 18911892 gehouden.
De volgens rooster aftredende be
stuursleden, de heeren H. v. Breemen
en H. P. Loots, werden met algemeene
stemmen herbenoemd.
Na het verslag van den secretaris
over het afgeloopen jaar en de rekening
en verantwoording van den penning
meester, kwam in behandeling het
wijzigen van het bestaande reglement.
Door de vereeniging was vroeger eene
commissie uit de leden benoemd om
aan het bestuur eene redactie van her
ziening, ter goedkeuring over te leggen.
In de vergadering van Vrijdag jl. en
die van gisteren werd het nieuwe re
glement aan het oordeel der leden onder
worpen en met algemeene stemmen
aangenomen.
De voornaamste punten in het nieuwe
reglement betreffen de conti ibutiën en
de boeten.
De contributie voor eeu werkend lid,
thans vijf gulden, is nu gebracht op
zeven gulden vijftig cents Met het boete
stelsel, voor te laat komen en te vroeg
vertrekken, is geheel gebroken daar
voor is in de plaats gesteld het premie
stelsel. Elk lid, dat de vergadering
volgens den voorgeschreven tijd bezoekt
en verlaat, wordt eene premie toege
kend van twintig cents. Het lid, dat
aan die voorwaarde niet voldoet, komt
voor de premie niet in aanmerking.
Door deze nieuwe bepaling hoopt men
het trouwe bezoek van de leden te
bevorderen.
Het aldus vastgestelde reglement zal
telkens om de vijf jaren herzien moe-1
ten worden.
uitreiking van een 3 tal biljetten, een
depot te vestigen voor den verkoop van
de „oprechte" Haarlemmer-olie uit de
fabriek van C. de Koning Tilly te
Haarlem.
Omdat een paar dagen te voren in
een der dagbladen gemeld was, dat ie
mand te Haarlem, na allerlei bedrijven
uitgeoefend te hebben, thans in den
aanmaak van Haarlemmerolie een winst
gevend middel van bestaan had ('gevon
den, informeerde men bij den commis
saris van politie te Haarlem of die
depotvestiging van oprechte Haarlem'
merolie wel oprecht was.
Het aniwoord luidde:
Genoemde firma heeft verklaard dat
zij niemand belast heeft met het aan
werven van depothouders, de kleurige
biljeiten niet van haar afkomstig zijn,
en zij er ook geen reizigers op nahoudt.
Dezer dagen trachtte een persoon, in
verschillende plaatsen der provincie
Friesland, vooral bij kasteleins, onder
Afd. Haarl67>i.
Donderdagavond hield de afd. Haar
lem van den Nederlandschen Volksbond
eene vergadering in „Weten en Wer
ken", waarbij de navolgende onderwer
pen aan de orde kwamen
1. Verslag van de algem. vergadering
2. Bespreking over het oprichten van
een Volkskoffiehuis.
3. Bespreking van het Gothenburger
Stelsel.
De voorzitter, de heer A. van der
Voort Azn., opende de vergadering
waarna de heer mr. A. J. van Thiel,
secretaris, de notulen der vorige ver
gadering las, welke werden goedgekeurd
Het woord was daarna aan den heer
A. C. de Koek, afgevaardigde ter alge
meene vergadering, die voor zoover het
Haarlem betreft, verslag daarvan uit
bracht. In de eerste plaats over de
vraag of kefir als volksdrank zal kunnen
dienen. De uitslag van de beraadsla
ging der algem. vergadering was ge
weest, dat het onderzoek te dezer zake
zal worden voortgezet.
Omtrent de uitgave van het werkje
voor kinderen, waarin de dronkenschap
op afzichtelijke wijze werd afgeschilderd,
was op verschillende gronden het hoofd
bestuur daartegen, hoofdzakelijk echter
met het oog op de kosten. Het voorstel
was daarna ingetrokken.
De voorz. brengt in herinnering, dat
het gemeentebestuur de bepaling heeft
gemaakt, dat de kroegen niet vóór zeven
uur mogen worden geopend. Hieraan
was het nadeel verbonden, dat de werk
lieden thans 's morgens vroeg geen koffie
kunnen krijgen.
Betreffende de door de afd. aan de
Holl. Spw. Mpij gerichte vraag, om aan
de werkplaatsen alhier koffie te mogen
verstrekken in een daartoe in te richten
lokaal, was afwijzend beschikt.
De afd. wilde thans een huis zien
te verkrijgen, in de nabijheid van
die werkplaats ten einde aldaar een
volkskoffiehuis in te richten. Men meent
daarvoor een geschikt huis gevonden
te hebben in de Spaarnwouderstraat.
De Voorzitter deelt mede, dat het
bestuur een bezoek heelt gebracht aan
Amsterdam om aldaar een onderzoek
in te stellen naar de inrichting en wer
king der volkskóffiehuizen.
De uitslag van dat onderzoek was
allergunstigst. Deze huizen werken alle
zeer in 't belang van den werkman en
kunnen flink bestaan. Het is op dien
grond, dat het bestuur der afd. Haarlem
aan de vergadering wenschte te ver
zoeken, een proef te nemen met zulk
een koffiehuis en een waarborgfonds te
mogen oprichten. Reeds is het bedoelde
huis in huur genomen.
De lieden die het huis bewonen, heb
ben vrij wonen en een gulden daags,
de verkoop geschiedt voor rekening,
onder toezicht en onder controle van
den Volksbond.
Voorgesteld wordt het bestuur te
machtigen, stappen in deze richting te
doen en daarna over eenige maanden
te rapporteeren.
Een der aanwezigen wijst op het ge
ringe loon der werklieden en zou wen-
schen, dat de heeren patroons gezamen -
lijk het besluit namen om een loods in
te richten met het noodige om koffie
enz. te verschaffen.
De heer de Koek gelooft dat het
besluit goed zal werken en dat er veel
gebruik van zal worden gemaakt.
De Voorz. gelooft dat de maatregel
uitstekend zal werken.
Na eenige gedachtenwisseling werd
het voorstel aangenomen en zal dus de
gemeente Haarlem zulk eene instelling
rijk worden, waar de werkman tot zeer
lagen prijs en op elk uur van den dag
een kop goede koffie, brood enz. kan
bekomen en een gezellig verbliji vindt.
Eere aan den Volksbond voor dit ini
tiatief, op goede gronden valt te ver
wachten, dat deze zaak zal slagen. Moge
zij door meerdere in dien geest gevolgd
worden, tot heil van de arbeidende
klasse, die zoozeer onder den geesel van
den ellendigen jenever gebukt gaat.
De Voorzitter geeft nog een korte
uiteenzetting van het Gothenburger
Stelsel, waarna de vergadering wordt
gesloten.
Men meldt ons uit Haarlemmermeer
Bij de postadministratie alhier, wor
den aangesteld twee assistent-postboden,
waardoor aan de vaste boden elke vier
weken een vrije Zondag wordt gegeven.
Deze maatregel wordt algemeen ten
zeerste geroemd, vooral wanneer men
bedenkt, dat de meesten dezer boden
dagelijks 8 A 9 uur op 't pad zijn.
Amsterdam, 10 September. Aan
de genie alhier werd herbesteed1 het
maken van een gedekten gemeenschaps-
weg, tevens inundatie-keering, tusschen
Uithoorn en Kudelstaart, begrooting
f 184 000. Hiervoor was geen biljet in
gekomen.
2 Het maken van genoemd werk
met uitzondering van een gedeelte der
aardewerken, begrooting 70 600.
Ingekomen 3 biljetten. Minste inschrij
ver was de heer F. W. Geurden, voor
f 88.800.
De groothertog van Sak-
sen-Weimar gaf tweehonderden de groot
hertogin honderd gulden voorde nood
lijdenden door den hagelslag in Noord-
Brabant.
OFFICIEELE BERICHTEN.
De minister van Financiën maakt
bekend dat in den loop van dit jaar
kan worden aangesteld éen surnumerair
bij den dienst van 's rijks schatkistdat
op Donderdag 29 October en zoo noo-
dig op de daaropvolgende dagen in het
gebouw van het departement van Fi
nancien te 's Hage zal worden afgeno
men het bij kon. besluit van 30 Oct.
1886 omschreven vergelijkend examen;
en dat vóór of uiterlijk op Woensdag
30 September bij het departement van J
Financiën (afdeeling Generale Thesau-j
rie) moeten zijn ingekomen de verzoek- j
schriften om tot dat examen te worden
toegelaten, vergezeld van de vereischte
bewijsstukken.
Het bericht, dat spoedig
de instelling van een Rijksbureau van
statistiek is te wachten, dat in vele
bladen een plaats heeft gevonden, is
natuurlijk in dien zin te verstaan, dat
een post daarvoor op de begrooting zal
voorkomen. De inrichting is dus eerst
in 't volgend jaar te wachten, en 't is
in elk geval voorbarig thans reeds den
persoon te noemen, die tot directeur
zou worden aangewezen. De minister
Lobman heeft de zaak voorbereid en
zijn plan om advies aan het statistisch
instituut te Amsterdam gezonden, dat
daarop een tegenplan heeft geformuleerd,
hetwelk thans bij den minister Tak in
overweging is. {Fad)
Naar wij vernemen, sluit de
dezer dagen in te dienen Indische Be
grooting met een tekort van elf millioen,
wat ongeveer opgewogen wordt door
de buitengewone uitgaven voor spoor
wegen en irrigatiewerken. De gewone
ontvangsten en uitgaven zouden dus
ongeveer in evenwicht zijn maar de
juiste stand onzer indische financiën zal
eerst beoordeeld worden, wanneer de
hoeveelheden der in te koopen en te
verkoopen producten bekend zullen zijn.
Wij vernemen, dat de heer
C. M. Moll Schnitzler zijne betrekking
als vice consul van Frankrijk te Dor
drecht heeft nedergelegd, en dat de
heer H. de Mandt door het fransche
goevernement met ingang van 1 No
vember benoemd is tot consulair agent
van Frankrijk, aldaar. (D. C.)
Men meldt uit 's-Hagc:
De nieuw benoemde leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
zullen Dinsdag a. s des voormiddags
te 10 uren, door H, M de Koningin-
Regentes ten Paleize in het Noordeinde
worden ontvangen tot het afleggen der
vereischte eeden (beloften en verklarin
gen.)
Wegens het groot aantal der te be-
eedigen leden van de Staten-Generaal,
zal het, naar de minister van Binnen-
landsche Zaken vermoedt, H. M. aange
naam zijn, indien de leden eenigen tijd
vóór het bepaalde uur ten paleize aan
wezig zijn.
Door den heer Van Houten
is zijn wetsvoorstel tot uitbreiding en
nadere regeling van het recht van ont
eigening ten algemeenen nutte ingetrok
ken. Hij llicht dit besluit op de vol
gende wijze toe Tijdens het bestaan
van het vorig ministerie gevoelde hij
zich volmaakt gerust, dat zijn initiatief
geen aanleiding was voor stilzitten der
regeering op een gebied, waarop zij
anders tot werkzaamheden geneigd zou
zijn geweesL Brengt de verandering van
ministerie in dien staat van zaken wij
ziging? De voorsteller meent het ant
woord der regeering zelve te moeten
afwachten alvorens de behandeling van
het ontwerp voort te zetten. Mocht de
houding der regeering hem daartoe
vrijheid geven, dan zal hij het ontwerp
met zoodanige ondergeschikte wijzi
gingen, als het voorloopige verslag ge
raden doet achten, bij de nieuwe kamer
aanhangig maken.
Uit 'sHage wordt gemeld:
Op het internationaal Landbouwcon-
gres verklaarde zich de eerste afdeeling
11.
HOOFDSTUK V.
„Ha, ik begrijp het," zeide de dokter. „Ga, als het u blieft,
verder. Uw gedrag heeft het grootste verstand verraden. Als de
goochelaar uwe oogen naar den zolder wil hebben, gehoorzaamt
gij, als gij dan naar boven kijkt, slaat hij zijn slag. Wondervol."
„Neen. In dit geval was er geen goochelarij mogelijk. De deur
van de kajuit was open, en wij gingen den geheelen dag uit en
in. Wij zagen hem nooit drinken, en toch had hij allen schijn
van een man, die zich bedrinkt. Soms zat hij te zingen in zijn
kooi, terwijl zijn oogen ons steeds met een soort van vertrou
wen volgden."
„Dat kan ik mij begrijpen," zeide de dokter.
„Wij moesten dus wel gelooven, dat wij een nieuw verschijn
sel ontdekt hadden, een verschijnsel, dat wij nooit in zulke ge
vallen hadden opgemerkt."
„Werkelijk
„Ik zal dat dadelijk vertellen. Op den vierden dag kwam
mijnheer Atheling uit zijn kajuit en was weer geheel zichzelf.
De zeelucht bracht zijn verstoord zenuwgestel spoedig weer in
orde. Hij werd weer de gezellige kameraad en had geen be
hoefte aan drank. Zes weken later kreeg hij een nieuwen aanval.
Dezelfde voorteekenen, dezelfde voorzorgen en weer dezelfde
gevolgen."
De jonge dokter keek bij dit verhaal zeer ernstig. Zijn col
lega trachtte, maar met minder succes, hetzelfde stemmige ge
zicht te zetten.
„Om kort te gaan, wij hebben onze afzonderlijke aanteekenin-
gen vergeleken en op papier gebracht Het bevat onze uitge
vonden theorie over een nieuw verschijnsel bij dronkenschap.
Wij zijn van plan het naar de Faculteit van Medische Weten
schappen te zenden."
„Ha, ha," lachte de dokter.
De jonge mannen keken zeer onthutst, maar de moedigste
spreker vervolgde „Daar mijnheer Atheling geen whisky kon
krijgen, riep het geheugen een nauwkeurige herhaling op van de
vroegere aanvallen, waardoor hij..,."
„Zoo dronken werd, als hij met mogelijkheid maar kon zijn,"
zeide de dokter. „Nu, heeren, gij kunt met uwe ontdekking
doen, wat gij wilt, maar als gij het geschrift publiek maakt, dan
zal ik verplicht zijn om te openbaren, dat gij uitgezonden waart
om dit geval te bestudeeren, en dat gij den zieke 's nachts
altijd alleen liet. Dat is alles. Hebt gij mij nog meer te
verhalen
„Niets meer," zeide de eerste spreker geheel terneer ge
slagen.
„Behalve," zeide de andere, „dat wij een zeer verrakkelijke
reis hebben gehad."
„Ik geloof echter," zeide de dokter zeer koel, „dat gij niet
waart uitgezonden om een prachtige reis te maken, maar wel om
eene proeve te nemen in het belang van de wetenschap. De
proef is mislukt. Gij hebt u laten beetnemen en bedriegen."
Het is een rampzalig geval voor een jongmensch om niet te
slagen in de eerste opdracht, waarmee hij belast wordt. Hij zal
geen andere zending meer krijgen.
Deze twee jonge doctorendie zulke mooie vooruitzichten
dachten te hebben, hadden nu alle kans daarop verloren, omdat
hunne proefneming mislukt was. De wetenschappelijke verhan
deling over een nieuw verschijnsel bij dronkenschap, zag nooit
het licht. Zij gingen ieder huns weegs. De een is nu gewoon
dokter in de nabijheid van Tooley Street Borough. Voor elke
visite krijgt hij 30 cent en moet daarvoor nog een drank op den
koop toegeven; het gaat hem anders vrij goed en soms verdient
hij 1.50 of f 2.00 per dag. Hij is getrouwd, maar hij gevoelt,
dat zelfs deze zegen hem niet dat geluk kan vergoeden, wat hij
ondervonden zou hebben, als zijn wetenschappelijk geschrift uit
gegeven was geworden. Nog steeds ligt hij op den loer voor
nieuwe voorbeelden van dezen vreemden en ziekelijken trek van
het geheugen.
De andere is dokter aan boord van een stoomboot, die op de
Zuiderze-eilanden vaart, passagiers vervoert en zeeslakken op-
vischt. Hij is evenmin volkomen gelukkig als zijn collega. Hij
betreurt het nog altijd, dat zij buiten de deur de wacht hielden.
De ondervinding heeft hem geleerd, hoe slim de dronkaard te
werk kan gaan.