NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
DE WERKBAAS.
9e Jaargang.
Donderdag 29 October 1891.
No. 2552
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIE!*:
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor .Haarlem per 8 maanden1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers. 0,05.
Dit blad rersehjjnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bnrean Kleine Hontstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 121,
van 15 regel* 50 Centsiedere regel meer 10 Cents.
Gros te letters naar plaatsruimte;
Bij Abonnement aanzienlijk rabat;
Abonnementen ea Advertentie* worden aangenomen door
outa agenten en door alltyboekhandeUron en coorantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOTS en J. B. AVTa.
Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Gtnérale ie Pnblicité Btrangire 6. L. BAVBM i Co., JOHN B. JOMBB, Succ., Parfys 3151* Iwbowrg Montmartre
Haarlem, 27 Ocl ber 1891.
De Dinsdag hier ter stede gehouden
collecte ten behoeve van de noodlijden
den doGr den hagelslag in de provin
ciën Limburg en Noord-Brabant, heeft
na aftrek der onvermijdelijke onkosten,
opgebracht eene som van 392.30.
De kommies bij 's Rijks belastingen
te dezer stede J. A. G. Sieverts is ge
slaagd voor het examen van kommies-
verificateur.
Aan het verschenen verslag der
Enquête-commissie, in zake de getuigen
verhoor en van Haarlem, on tie en en wij de
volgende opgave van de verhoorde
deskundigen en getuigen:
Mr. E. A. Jordens, burgemeester van
Haarlem P. H. F. Bakker, hoofd van
de tweede tusschenschoolH. S. Loran,
hoofd van de bizondere christelijke
school van den werkenden standG.
A. Hoog, predikant der ned. herv. ge
meente; J. J. M. Lips, r.-k. priester;
A. C. de Koek, armenopziener der ned.
herv. gemeente; J. A. M. Lans, bier
brouwer en voorzitter van de vereeni-
ging van den H. Vincentius Paulo;
Dr. J. B. Wijnhoff, stadsgeneesheerJhr.
mr. A. J. Rethaan Macaré, voorzitter
der vereeniging „Weldadigheid naar
Vermogen"; Mr. J. Enschedé, voorzit
ter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken, lid der firma J. Enschedé
Zonen; J. Wiethoff, schildersbaas, ex-
voorzitter van het nederl. werklieden
verbond „Patrimonium"; J. van der
Wijde, schildersknecht, voorzitter van
de afdeeling Haarlem van het Alg.
Nederl. Werkliedenverbond J. G. Erdt-
sieck. oliefabrikant en bestuurder der
coöperatieve winkelvereeniging van „des
Werkmans Vriend" P. D. Graaff, hoofd
der openbare burgerschool voor jongens
en meisjes en van de openbare herha
lingsschool; P. Roeland, timmermans
gezel bij den heer B. HagenJ. de
Nobel, steenhouwersgezel bij den heer
L. Sabelis Jr.; H. J. Geijl, timmerman
en aannemer, firma Martens Zoon
J. G. TJitendaal, smidsgezel bij den heer
Graaff; L. Sabelis, steenhouwer; J. van
den Berg, timmermansgezel bij den heer
GeijlJ. B. Vogelsang, schoenmakers
gezel bij den heer De Loos; C. J.
Pootjes, sehildersgezel bij den heer C.
van Niel; P. Cornet, metselaarsknecht
bij den heer P. Kleijweg Dyserinck
J. A. Mes, Kamerbehangers- en stof
feerdersgezel bij den heer C. van Niel
J. S. Holster, meubelstoffeerdersgezel bij
den heer J. C. van Gemund; P. J. de
Loos, winkelier en fabrikant van schoe
nen en laarzen; J. Hoogeveen, meu
belmakersgezel bij den heer A. Randoe
C. van Niel, huis- en rijtuigschilder,
ledikant- en kamerbehanger; J. A. van
Gemund, meubelmaker; J. C. Graaff,
smid; A. Hessels, loodgietersgezel bij
den heer Van Gurtzen; L. Modoo,
sigarenmakersgezel bij den heer Joh.
Maas; A. M. Randoe, meubelmaker;
M. M. Tushuizen, hoofd der r. k. par.
jongensschool voor on- en minvermo
gendenP. J. Thunnissen, pastoor van
O. L. Vr. kerk; A. van der Velden,
zadelmaker en voorzitter van verschil
lende coöperatieve bouwvereenigingen
D. J. Ziegeler, directeur van de ge
meentelijke Bank van Leening J. W.
Hillebrander, godsdienstonderwijzer; H.
van den Berg, artsA. F. H. van dei-
Vaart, smid en ondervoorzitter van deo
r. k. Volksbond, afdeeling Haarlem D.
Kruiff, timmermansgezei bij den heer
M. van Ommeren; K. Taekema, lid
van den christelijken geheel-onthouders-
bond en middernachtzending B. Hagen,
timmerman en aannemer; P. Jordaan,
kleermakersgezel bij den heer David
son H. G. Kwekkeboom, boekbinders-
gezel bij de heeren Oostenbroek Zoon
P. Kleiweg Dyserinck, metselaarsbaas en
architectJP. C. van Gurtzgen, lood
gietersbaas; W. F. Tegelaar, snelpers
drukker bij de firma gebr. Nobels; G.
Jansen, schildersgezel bij den heer En
gelberg Th. J. C. vaa der Valk
slagersgezel bij den heer D. Houtman
G. Oostenbroek, boekbinderJ. J. van
Reijsen, huisschilder; J. J. van Cruij-
ningen, sigarenmaker bij den heer W.
H. Voet; F. Wesseling, chef op de
sigarenfabriek van den heer Joh. Maas
J. G. van den Bergh, letterzetter en
chef-opmaker van de Haarlemsche Cou
rant H. van Muijen, lettergieter bij de
firma Enschedé Zonen; L. F. Nobels,
boekdrukker-uitgever; J. J. Hagen,
steendrukker bij de firma Emrik Sc
Binger; J. Souwer, beltwerker aan den
gemeente-reinigingsdienstP. Bottelier
Jr., smid aan de Haarlemsche stoom-
verffabriekK. N. van Meulenaarsgraf,
metaalschaver bij de Holl. Spoorweg-
taatschappijJ. D. van den Eijk-
hoff, stokersbaas aan de gasfabriek
Th. Nieuwenhuizen, wagenmaker in de
rijtuigfabriek van de firma BeijnesG.
P. Donleben, metaaldraaier in de ma
chinefabriek van de Gebr. FigeeK. J.
van der Gaag, werkman in de zeep
fabriek der firma D. Swens Co.Chr.
A. Leeman, werkman van de scheeps
timmerwerf en machinefabriek „de Con
rad"; W. F. Schouten, loodraammaker
de glasslijperij der firma van Diesen
Kerrebijn J. C. de Wilde, wagen
maker bij de Hollandsche Spoorweg
maatschappijJ. J. van Westerhoven,
werkman bij de Haarlemsche Katoen-
maatschappijJ. C. Hoogveld wed. j
Negrijn, arbeidster bij de Haarlemsche1
KatoenmaatschappijM. Koning,
beider in de caoutchouctabriek van de
Gebr. MerensG. Piers, bierbrouwers
knecht in de bierbrouwerij van de heeren
De Haan Raven; J. van Zijl, meu
belmakersgezel bij den heer J. C. van
Gemund J. Kerrebijn, fabrikant in glas
en verfwarenW. H. Voet, sigaren
fabrikant en winkelier A. van Damme,
bankwerker in de rijtuigfabriek van den
heer BeijnesII. Figée Jr., machine-
fabrikantC. H. Holst, scheepsbouw
kundige aan de werf en machinefabriek
„de Conrad"; D. de Clercq, techno
loog; Jhr. C. F. van de Poll, directeur
van de Haarlemsche Katoenmaatschappij;
J. Verkoren, opzichter over den ge
meentereinigingsdienst J A. Beekelaar,
bakkersknecht in de broodfabriek „de
Volharding"; J. W. A. Beijnes, rijtuig
fabrikant H. Hoitus, meubelmakers
gezel bij den heer J. P. StrijbosA.
Uitenbosch, geb. Paauw. arbeidster in
de fabriek van verduurz. levensmid
delen van den heer de Breuk M. Ver
zij lberg, naaister bij de firma N. Weill
H. H. van Bilderbeek Jr., ledikant- en
karaerbehangerC. W. Ch. Negrijn,
geb Den Hartogh, arbeidster bij den
bloembollenhandelaar H Polman Mooi;
J. A. C. Schöer, directeur van de brood
fabriek „de Volharding" en chef de
bureau van de Haarlemsche Katoen
maatschappij K. Van Damme, bak
kersgezel 'bij de Haarlemsche broodfa
briek J. de Breuk, fabrikant van en
handelaar in verduurzaamde levensmid
delen J. Anthonisse, werkman in de
margarineboterfabriek van de firma Co-
hen Van der LaanJ. C. van der
Aar, bleekersknecht bij J. van Kimme-
naedeJ. Swens, fabrikant van harde
en toiletzeep; D. Schrijnders, voorman
van losse sjouwers; G. Hardesmeets,
schildersknecht bij deu heer Boerée
Wed. M. Peperzak, geb. Raafs, rijtuig
schoonmaakster bij de Holl. IJz. Spoor
wegmaatschappij J. Boerée, schilders
baas I. E. F. B. Sluijterman van Loo,
directeur van de Haarlemsche brood-
meelfabriek N. Weill, bontwerker
en eigenaar van een magazijn van ma
nufacturenF. L. Vollemans, steen
houwersgezel bij den heer De Munnik
B. Vos, plaatdrukker bij de firma En
schedé Zonen C. Warmer, geb. Leeg-
gangers, arbeidster op de bleekerij van
de Wed van LeuvenL. Sloot, chef
van de werkplaatsen der Holl. IJz.
SpoorwegmaatschappijE, Davidson,
kleedermakerD. I. Brauckmann, boek
drukkersgezel bij de Haarlemsche druk
kerijmaatschappij Ch. Binger, steen
drukker P. Kaptein, geb. Warmerdam,
arbeidster op de bleekerij van den heer
W. van Dieren Bijvoet, te Bloemendaal
M. M. van der Linden, arbeidster aan
de garenfabriek van den heer Bispinck,
I te BloemendaalF. Baas, steenhouwer
A. J. Bronkhorst, behanger en matrassen
fabrikantP. de Graaff, sjouwerman
Wed. J. G. van Leuven, geb. Groene-
veld, kleerbleeksterC. v. Kimmenaede,
geb. Emmers, kleerbleeksterJ. J. Koe
horst, administrateur van de stoom-
wasch- en bleekinrichting van den heer
Van Dieren Bijvoet, te Bloemendaal
G. B. de Vaal, kolenfactor en koopman;
I. E. Bispinck, fabrikant van gereede
katoenen garens, lid der firma Bispink
Kundert, te Bloemendaal; A. Schagen,
brood-, koek- en banketbakkerM. C.
Longepee, arbeidster op de bleekerij
van den heer G. van Kessel, te Over-
veenW. Van Maanen, naaister bij den
heer G. de VleeshouwerJ. P. Strijbos,
meubelmaker; J. Vring, meester-bakker
in de Haarlemsche brood- en meelfa
briek C J. Legel, azijnmaker bij den
heer Schönhuth, firma Haas Zoon
N. Cohen, margarineboterfabrikant, firma
Cohen Van der LaanJ. Schreiers,
sigarenmakersgezel bij den heer F. Van
LiemtG. Van der Haagen, meester
knecht in de Haarlemsche drukkerij-
maatschappijG. van Kessel, kleer-
bleeker, te OverveenF. van Liemt,
sigarenfabrikantL. P. Bienfait, direc
teur van de Haarlemsche stoomverf-
fabriekK. W. Schönhuth, likeurstoker
en azijnfabrikantH. Hoitus, meubel
makersgezel, vroeger in dienst van den
heer J. P. Strijbos, (tweede verhoor)
J. P. Strijbos, .meubelmaker, (tweede
verhoor).
De stand der kerkelijke verkiezingen
voor de Ned. Herv. Gem. alhier, was
hedenmiddag half 5 uitgebracht 1688
stemmen; de meerderheid was gebleven
aan „Evangelie en Belijdenis". De
volledige uitslag der stemming zal eerst
hedenavond laat bekend worden.
Hedennamiddag is de 47-jarige tim
merman C. van der Werff, werkzaam
aan de in aanbouw zijnde perceelen op
den hoek van de Barteljorisstraat en
Zijlstraat, getroffen door een steen op
het hoofd, die van de bovenste steiger
viel, waardoor hij eene belangrijke ver
wonding heeft bekomen en zich onder
geneeskundige behandeling heeft moeten
stellen.
Een alhier woonachtig varkensslachter
door een 42-jarigen man opgelicht
voor een ham, ter waarde van ongeveer
ƒ4,50. Het is de politie gelukt den
schuldige op te sporen, zijnde zekere
J. v. O., een bleekersknecht, ten wiens
huize nog een deel van de ham is
gevonden en in beslag genomen.
Men meldt ons:
Naar wij vernemen is het aantal can-
didaten voor de vacante burgemees
tersbetrekking van Heemstede en het
aangrenzende Bennebroek reeds meer
dan twaalf. In de gemeenten zelf cir-
culeeren een drietal adressen ter aanbe
veling van ingezetenen overigens zijn
de sollicitanten meerendeels burgemees
ters en secretarissen van omliggende
gemeenten.
Door den raad der gemeente Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude is een
verordening vastgesteld op het wielrijden
en een op het beschadigen of onbruik
baar maken van ijsbanen voor schaat
senrijders bestemd, door sleden of an
derszins.
Een ware ramp trof heden den turf-
rijder C. Rits te Haarlemmermeer. Langs
den Ringdijk rijdende, schrikte zijn
paard voor eene koe, zoodat het op
zijde sprong en in de Ringvaart stortte.
Rits sprong nog in tijds van den
wageD, maar het paard werd levenloos
opgehaald.
Met het verlies van zijn paard houdt
ook zijn middel van bestaan op.
Aan de Vijfhuizen f Haarlemmermeer)
zal spoedig een begin gemaakt worden
met het bouwen der vierde R. K.
Parochiale Kerk.
Door het schenken van land en aan
zienlijke giften, wordt men in staat ge
steld, hiermede spoedig een begin te
maken.
Bij den veehouder Verbeek, te Sloten,
zijn onder toezicht der politie een 30-
tal schapen afgemaakt, als lijdende aan
schurft.
Naar wij vernemen, z ij n de
betaalmeesters van regeeriügswege aange
schreven, zoo weinig mogelijk zilveren
pasmunt uit te geven met het oog op
het voornemen der regeering om in het
volgende jaar nieuwe zilveren pasmunt
met den beeldenaar van de Koningin
te doen slaan. (A7. R, C.)
OFFICIEEL» BERICHTEN.
Bij kon. besluit is aan A. J. Aneraaet,
president van het Bureau Veritas, te
Parijs, vergunning verleend tot het
aannemen der versierselen van comman
deur der koninklijke militaire orde van
Jezus Christus, hem door Zijne Majesteit
den Koning van Portugal en der Algar-
ven geschonken.
Bij kon. besluit is aan jhr. mr. J. P.
Ploos van Amstel, op zijn daartoe gedaan
verzoek, met ingang van 1 Nov. 1891,
eervol ontslag verleend als kantonrechter
in het tweede kanton te Amsterdam, met
6)
HOOFDSTUK V.
Toen zeide hij, daar hij de vrouw van Mariol opnieuw zag
schreien
„Moed gehouden, dat feest zal toch gevierd worden, dat ver
zeker ik je, ik geef het niet op. Ga maar naar huis en ga voort
met het verhuizen. Zorg, dat alles spoedig klaar is; ik sta er u
voor in, dat hij zal komen, al moest ik hem ook op mijn eigen
rug meedragen."
De bedroefde vrouw stond op, ging heen en voelde zich ge
sterkt door zijne bemoedigende woorden.
Jean Baptiste keek haar na en mompelde
„Dat goede en zachte schepseltje, dat gisteren nogaoo dapper
en vroolijk was Zou men het haar aanzien, dat zij nog geen
20 jaar is. De ellende heeft haar verouderd. Het verdriet zou
haar dooden en hare kinderen ook. Neenik heb beloofd, dat
dit gezin gered zou worden ik wil, dat het gelukkig zal zijn
En met een vastberaden stap begaf hij zich op weg.
Maar waar moest hij nu den vluchteling vinden, en hoe zou hij
hem naar huis terugvoeren?
Op het oogenblik, dat de jonge werkbaas zich deze vraag
stelde, werd zijn blik getroffen door een rood en groen licht,
dat op het voetpad scheen, en dat door de gekleurde deur van
een apotheek kwam.
Jean Baptiste kende den apotheker. Hij trad de apotheek bin
nen, liet zich een slaapmiddel geven, en met het fleschje in den
zak, bereikte hij met groote schreden de boulevard.
Deze hëette de „boulevard du Combat", en zag er niet
minder onheilspellend uit, dan zijn naam aanduidde.
Aan den eenen kant was een hooge muur, aan den anderen stond
een rij herbergen, waarvan de meeste rood, de overige met
andere schreeuwende kleuren geverfd waren.
Eenige lokten de voorbijgangers door tuinen, boschjes enz.
alle door aantrekkelijke uithangborden en groote in het oogloo-
pende cijfers „Wijn voor 8 stuivers, wijn voor 6 stuivers, wijn
voor 4 stuivers
Een weinig verder, op den boulevard „de la Chopinette", werd
sterk gekruide brandewijn verkocht. Nog verder kon men een
vol glas van dezen laatsten drank voor 6 cent krijgen, zoo kop
pig, dat zelfs de sterkste man ervan onder de tafel kwam te
liggen. Het uithangbord wees het zelf„A. l'Assommoir."
Gedurende de geheele week verkeerden deze herbergen in een
soort van verdooving, gelijk aan die der kruipende dieren,
die hun voedsel verteren. Zij ontwaakten Zaterdags. Dan werden
hunne deuren wijd geopend en zand op den drempel ge
strooid. Dat was de betaaldag van het fabrieksvolk.
Dicht bij deze herbergen, in Parijs of in den naasten omtrek,
gingen de werklieden hun geld ontvangen; zij vierden dan den
geheelen nacht feest en zetten de slemppartij voort tot aan den
Zondag, om haar den volgenden dag weer te vervolgen.
Het was als een slagveld, waarop jonge soldaten zonder op
houden aankomen en daar hun geld, verstand, gezondheid, ja,
zelfs hun leven achterlieten.
Eene nauwkeurige berekening had aan 't licht gebracht, dat
een vierde gedeelte van het loon, dat aan de groote fabriek werd
uitbetaald, een prooi der herbergiers werd.
Te vergeefs had men de betaling tot Maandagavond uitgesteld,
men zou dan Maandagavond feest vieren en Dinsdag houden, al
ware het alleen om het nieuwe reglement te trotseeren.
Jean Baptiste wist ten naastenbij wel, waar hij Mariol kon
vinden.
Hij had inderdaad nog geen vijftig schreden gedaan, toen hij
hem een refrein hoorde zingen, dat toen zeer in zwang was
„Quand je veux boir' du liquide bas prix,
„Vers la barrièr' je me mets, en campagne,
„La bonteill' coute deux sous moins qu' Paris,
„C'est tout profit; plus j'en bois, plus je gagne."
Mariol pastte deze zuinigheid dikwijls toe. Hij had daar reeds
zijn deel wijn gedronken, dien hij nog moest betalen. Hij had
dikwijls flesschen met kaartspelen verloren.
„Ik ben niet gelukkig," riep hij, „ik moet mijn verlies weer
herstellen. Ik speel nu om 3 liters wijn. Wie is mijn tegenpartij.
Komt, vrienden, laat je niet tweemaal tot dit spel uitnoodigën."
Eensklaps hield hij stil, met opengesperde oogen en wijdge-
openden mond.
