NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
DE WERKBAAS.
9e Jaargang.
Donderdag 12 November 1891.
No. 2564
ABONNEMENTSPRIJS:
ADYERTENTIÊN:
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
FEUILLETON
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 8 maanden1,20.
Franco door het geheele Bijt, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummer». 0,05.
Dit blad rerBChtfnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Boroan Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefeonnnnuner 122.
T»n 15 regel» 50 Cent»; iedere regel meer 10Cent».
Groete letter» naar plaatiraiiate.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiëa worden aangenomen door
ome agenten es door alkgboekhandeUrm en ooorantier».
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEBEBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Puhlicü- Btrangbe 8, L DjIUBB f Co,, JOHN I. JOKBS, Sum., Purge 31 hit laxhour/ Montmurtre.
Haarlem, ii November 1891.
Bij kon. besluit is eervol ontslag
verleend aan den ie luitenant der dd.
schutterij alhier, mr. A. J. Heshuysen,
en benoemd tot ie luitenant F. P. du
Rieu, thans 2e luit., en tot 2e luit. mr,
E. A. A. S. van Stralen, thans 2e luite
nant la suite, en tot 20 luits. i. 1. s.
W. C. L. Bronsveld en K. J. Blok van
Laer, thans schutters.
Bij kon. besl. is aan A. A. Sprenger,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als onderwijzer bij den cursus tot op
leiding van gymnastiekonderwijzers alhier.
Naar wij vernemen komt Sequah
reeds Zondag of Maandag a. s. hier ter
stede en vangt hij Dinsdag zijne be
handeling van rhumatieklijders in „Felix
Favore" aan.
Naar wij vernemen, zal ouze stadge
noot de heer K. Pander dit seizoen
weder aan de wedstrijden in het schaat
senrijden deelnemen.
Dinsdagavond had in de groote zaal
van de sociëteit „Véreeniging" het aan
gekondigde concert plaats van de dames
Louise en Johanna Heijmann, met
medewerking van de heeren H. Buziau,
solo-fluitist, en Johan Wijsman, accom-
pagnateur.
Was het publiek ook niet zeer talrijk
(de zaal was voor een derde gevuld),
wie er was heeft genoten. Beide zusters
handhaafden den goeden naam, dien zij
in de laatste jaren hebben veroverd op
het gebied der kunst.
De heeren Buziau en Wijsman, even
eens voor den muziekliefhebber geene
onbekenden, vervulden hun minder op
den voorgrond tredend werk zeer ver
dienstelijk.
Het huis op den hoek van de Anegang
en de Lange Veerstraat, waarin de firma
Broekmeijer sinds tal van jaren een
handel in visch, fruit en comestibles
uitoefent, heeft een groote verandering,
voor zoover den winkel betreft, onder
gaan. Wel had ook de ouderwetsche win
kel zijn bizondere aantrekkelijkheid door
de typische uitstalling der waren, maar
de heer Broekmeijer, als jong en ijverig
winkelier, kon niet dulden, dat zijn zaak,
wat het uiterlijk betrof, geen gelijken
tred hield met de fraaie omliggende win
kelpuien en daarom werden de bekwame
architecten Roog en Yan den Ban be
last met een nieuw geheel te ontwerpen,
dat door den aannemer Cobelens werd
uitgevoerd. De fraaie gevel maakt thans
een goeden indruk, de onderpui is van
gelen zandsteen opgetrokken geleverd
door den heer F. Baas en heeft rui
me uitstalkasten en een Hinken ingang
met eikenhouten deur. Het inwendige van
den winkel is geheel naar verhouding,
en met de eischen van het vak is overal
rekening gehouden, alles is even frisch
en ruim; men vindt een marmeren toon
bank, nette kasten met schuifdeuren,
een vloer van uiozaïektegels', verlichting
door Wenhamlampen enz. enz.
Een tweetal tegelversieringen, boven
de deuren aangebracht door de kunst
vaardige hand van den heer Beynen,
decoratie-schilder, maakt een goeden
indrukdit schilderwerk, blauw op wit,
doet in alles aan het vak van vis-
scherij denken. Voor een keurige uit
stalling zorgde natuurlijk de heer Broek
meijer zelf. Hedenavond wordt de ver
nieuwde en verjongde winkel geopend
en hij zal zeker niet weinig de aandacht
trekken. Moge de bloeiende oude zaak
er de goede gevolgen van ondervinden
{Zie vervolg
pagina'.
Siadsnieuws op de g
Te Sloten zijn door de politie aan
gehouden en gevankelijk naar Amster
dam overgebracht vier personen, die
zich ten nadeele van een landbouwer
in den IJpolder, hadden schuldig ge
maakt aan diefstal van aardappelen.
Letteren en Kunst.
Tooneclwedstrijd Antwerpen.
De uitslag van den op last van den
gemeenteraad te Antwerpen door den
stedelijken tooneelraad van den Ned.
schouwburg aldaar uitgeschreven too-
neelwedstrijd is als volgt
Drama'8: De prijs wordt niet toe
gekend. Als aanmoedigingsprijs wordt
een som verleend van 300 francs aan
„Petrus Dathenus," in 5 bedr., door
mr. G. L. Hoogerwerff, leeraar te Amers
foort, en aan „Lotos," in 3 bedr.. door
mevrouw Snijder van Wissenkerke te
's Hage.
Eervolle vermeldingen zijn toegekend
aan „Tristan en Isolde," in 5 bedr.
„De roekelooze," in 5 bedr.; „Soort
zoekt soort," in 5 bedr.; „Liefdedrift,*
in 4 bedr.„Camoens," in 5 bedr.
„Fesenez Renyi," in 3 bedr; „De ma
troosvrouw," in 4 bedr.; „Geld," in 3
bedr.
ComédiesDe prijs is niet toegekend.
Als aanmoedigingsprijs is 250 francs
toegewezen aan „Een illusie," in 3 bedr.,
door mevrouw Snijder van Wissenkerke
's Hage, en aan „Strijd om het mees
terschap," in 4 bear., door mr. Gustaaf
Dielemans, te Antwerpen.
Eervolle vermeldingen zijn toegewezen
aan „Meda," in 3 bedr.„De meester,"
in 4 bedr.„Tehuis blijven," in 1 bedr.
„Geluk is broos/' in 2 bedr.en „Coeur
d'or," in 1 bedr.
Blijspelen de prijs van 300 francs is
met 4 stemmen toegekend aan „De fa
milie van zijn vrouw," in 4 bedr., door G.
Delattin, te Antwerpen. De 50 stem viel
ten deel aan „Prima-donna," in 3 bedr.
Eervolle vermeldingen zijn toegekend
aan „Betsy," in 1 bedr.; „Bedrogen,"
in 1 bedr.„De nachtcactus," in 2
bedr.„Eva's dochter of verbiedt geen
jonge vrouwen iets," in 1 bedr.; „De
oom uit Amerika," in 1 bedr.
Naar wij vernemen zegt de Avondp.
is onze stadgenoote mevr. Snijder Van
Wissenkerke, die twee aanmoedigings
prijzen ontving, voor „Lotos" en „Een
Illusie," ook de schrijfster van „Geluk
is broos," in twee bedrijven, en „Coeur
d'or," in één bedrijf, waaraan door
de jury in de afdeeling Comédies eer
volle vermeldingen werden toegewezen.
De auteur Piet Vluchtig, die ook
wel eens F. Smit Kleine heet, heeft
eene satire geschreven op tegenwoor
dige toestanden, die hij den naam van
„Mijnwerkers Een delversnovelle" heeft
gegeven.
't Verhaal „speelt" in Patagonie en
heet „uit het patagoonsch" vertaald. Hoe
wel het maar drie vel druks beslaat, is
het hier en daar wat gerekt, maar aan
den anderen kant komen er dingen in
voor, die de overdenking waard zijn.
De heer L J. Veen, te Amsterdam,
heeft het uitgegeven.
De heer Oppedijk, lid van
de Tweede Kamer, heeft bericht, dat
zijn gezondheidstoestand hem verhin
dert, vooreerst de vergaderingen bij te
wonen.
OFFICIEELS) BERICHTEN.
Bij kon. besl. is aan H. J. Pool, op
zijn daartoe gedaan verzoek, eervol
ontslag verleend als lid van het college
van regenten over de rijkswerkinrichting
nabij en het huis van bewaring te Lei
den, onder dankbetuiging voor de in
die betrekking bewezen diensten.
„In de vorige eeuw" zegt de
Avpwerd, om een sedert vergeten
reden, een militaire wacht geplaatst aan
den ingang van het Bosch in den Haag.
De reden verviel, maar zooals 't
het militaire wel meer gebeurt
de wacht bleef, en dag aan dag trekken,
tot op den huidigen dag, soldaten op
en neer om dien voorpost te bezetten.
De tegenwoordige minister schijnt
daar eindelijk zijn aandacht aan te
hebben geschonken. Althans men ver
neemt, dat de wachtpost zal worden
opgeheven.
Het hoofdbestuur van den
Nederl. Protestantenbond is voor het
jaar 1891 92 samengesteld als volgt luiden. Handvatsels en scharnieren zijn
prof. dr. J. Knappert, voorzitter; dr. van zilver. Van binnen is zij gecapi-
W. Lieftinck, vice-voorzitterdr. J. tonneerd met crème satijn,
van den Berg, secretarisJ. G. Brouwer Het wrak van de Blanco
NijhoÖ, penningmeestermr. J. H. Bncaladohet chileensche oorlogsvaar-
Gleichman, E. C. Jungius en dr. G. tuig, dat in den thans geèindigden bur-
D. Tjeenk Willink. geroorlog in de baai van Caldera in
De heer H. J. Fijnebuik, pre- den grond werd geboord door torpedo-
dikant der hervormde gemeente te booten van de partij van Balmaceda,
Zevenaar, herdacht Zondag 11. zijn gojari- vormt een beletsel voor de scheepvaart,
gen predikdienst daar ter plaatse. j De voorloopige regeering van Chili
Talrijk waren de geschenken, aan den heeft in het laatst van September eene
jubilaris vereerd. Door zijne gemeentena -! commissie benoemd om te onderzoeken
ren werd hem o. a. een prachtige Sta-of het mogelijk is het schip te lichten,
tenbijbel met gouden beslag, en door de Onze landgenoot, de civiel-ingenieur
katholieke ingezetenen een sierlijke J. Kraus, indertijd tot hoogleeraar be-
fauteuil aangeboden. De woning van den noemd aan de universiteit te Santiago,
jubilaris was versierd, en van de huizen thans tijdelijk als hoofd ingenieur werk-
der protestanten en eenige katholieken zaam aan de fransche bouwonderneming
wapperde de nationale vlag. Des avonds van het droogdok te Falcahuano, maakt
werd hem eene serenade gebracht doordeel uit van die commissie,
het fanfare-gezelschap. Behalve zijne materieele waarde heeft
Eenige dames te Zwolle,1 de Blanco Encalado voor de Chileenen
leden van den Protestantenbond, hebben j nog eene bizondere beteekenis om de
het plan opgevat op een avond in de j roemrijke overwinningen, daarmede in
week clubjes van meisjes uit de volks- j den oorlog tegen Peru behaald
klasse van 15 tot 18 jaar om zich teJ Te Genua zijn verscheidene
verzamelen en aangenaam en nuttig personen gearresteerd wegens bedriegerij
bezig te houden, om zoodoende tot hare met valsche diamanten. Zij brachten
ontwikkeling mede te werken. j die naar de bank van leening of ver-
De oogst van tabak in Ne»;kochten ze aan juweliers en particu -
derland was enkele jaren geleden eenige1 lieren voor zoover men kan nagaan
millioenen kilo's groot; die van dit'tot een bedrag van 8000 lire. De zoo
jaar zal nog geen driekwart millioen be- genaamde juweelen zeer kunstig na
dragen. [gemaakt zijn van bergkristal uit de
Wanneer er geene verandering ten1 steengroeven van Carrara vervaardigd
goede komt, zal de tabaksteelt weldra'en hier in ons land bewerkt. Men ver
uitsterven en geheel plaats maken voormoedt niet een wijdvertakte bende te
de teelt van andere gewassen. j doen te hebben, die waarschijnlijk ook
Hulde a a 71 iv ij I en onzen in vele andere steden hare oplichterijen
Kofiing. Een groot aantal Neder-1 heeft gepleegd.
landers en hunne afstammelingen in de j In de D el i Cl. v a n 10 Oct.
Transvaal, den Oranje Vrijstaat, Natal; leest men:
en de Kaapkolonie heeft gelden bijeen- j „Volgens ontvangen telegrafisch be-
gebracht om op den 2311 November j richt is in de afdeeling Pagoerawan een
a. s., den sterfdag van Koning Willem j adsistent vermoord, de heer E. Mars-
III, uit Zuid-Afrika hulde te brengen j mann, die in een schuitje geld naar
aan de nagedachtenis van onzen be-; eene der ondernemingen vervoerde,
treurden vorst. Deze hulde zal bestaan in j Het geld ging verloren, het lijk werd
een krans van immortellen, vergezeld gevonden. Nadere bizonderheden ont-
van een adres aan Hare Majesteit de i breken.
Koningin-Weduwe, waarin verzocht I „Voor zoover wij weten is dit de
wordt de krans op het graf van Z. M. j eerste maal dat een adsistent op geld-
den Koning te doen plaatsen als een j transport werd afgemaakt, en het is ee n
blijk van gehechtheid aan en eerbied wenk voor die heeren om voortaan bij
voor het Huis van Oranje. j die gelegenheden de grootste voorzich-
De krans is vervaardigd te Kaapstad tigheid in acht te nemenniet alleen
en vertoont in het midden een konings -1 gewapend te zijn, maar hunne revolver
kroon. Op een oranjestrik staat gebor- steeds in de hand of vlak voor het
duurd„Van de treurende onderdanen grijpen te houden en de begeleidende
van wijlen Z. M. Willem III en de inlanders niet uit het oog te verliezen."
afstammelingen van Nederlanders in Uit Volendam wordt ge-
Zuid-Afrika. 23 Nov. 1890." j meldDe bestaande Zuiderzeehaven
De kist, waarin de krans aan Hare alhier is te klein voor onze visschers-
Majesteit zal worden aangeboden, is vloot; daarbij komt dat zij met rech
gemaakt van geel hout en „stinkhout," eene „vluchthaven" mag genoemd wor-
zooals de zuid-afrikaansche benamingen den, omdat zij daartoe steeds wordt
voor de fijnste houtsoorten des lands gebruikt. Het bestuur van Edam, waartoe
17
HOOFDSTUK XII.
Dit woord kwetste ongetwijfeld den trouwen bediende; hij was
juist van plan de goudstukken op te nemen, maar nu verhief
hij zich plotseling en weigerde ze met eene beweging van de
hand.
Zijn meester stak hem de zijne toe.
Ivanowitch wierp zich nu aan zijne voeten, kuste hem de hand
en verliet buigende en steeds achteruitloopende de kamer.
Valentine maakte een bevseging om hem terug te roepen.
„En het geld
„Maak u daarover maar niet ongerust," zeide de prins. „Hij
zal het wel komen opzoeken, als wij er niet meer zijn."
Toen zeide hij op vroolijken toon tot het meisje
„Ga tegenover mij zitten, kindlief, dan kunnen wij eens wat
praten. Als gij mij verlaat, word ik doof en blind, maar zoodra
zijt gij niet terug of ik zie en hoor weer."
„Goede, beste vader," zeide «ij, terwijl zij hem op het voor
hoofd kuste.
„Wel, hoe is het portret?"
„Prachtig. Het is een waar meesterstuk. Dat is ook de mee
ning van Jean Baptiste. Hij heeft gezegd, dat hij spoedig hier
zal zijn."
„Zooveel te beter. Hij heeft een helder verstand en een edel
hart. En bovendien is het een man met een sterken wil. Ik
vind, dat gij vandaag zeer opgeruimd zijt," vervolgde de prins. „Is
er geen sprake meer van het huwelijk
De glimlach, waardoor Valentine's gelaat verhelderd werd,
verdween plotseling.
De grijsaard fronste de wenkbrauwen.
„Zoo," zeide hij, „bestaan die plannen nog? Maar als gij er
echter iets tegen hebt, dan moet gij het mij zeggen."
„Het is de wensch van mama," mompelde zij.
„Uwe moeder. Ja, ik heb haar zeer bemind; ik doe het nog.
Maar uw geluk gaat boven alles, kindlief. Ik heb er ook veel
belang bij. Spreek dus vrij uit."
Zij antwoordde nog niet, maar scheen naar iets te luisteren.
„Hadaar komt iemand. Het is zeker Jean Baptiste."
Jean Baptiste gaf verslag van zijne zending. Hij herhaalde ten
naastebij de woorden van Valentine.
„Ik ben tevreden," zeide de Rus „Als mijne dochter mij den
een of anderen dag eens verlaat om haar man te volgen, dan
zal ik ten minste haar portret nog hebben."
Jean Baptiste en Valentine hadden tegelijkertijd de oogea
naar elkander opgeheven; zij sloegen ze nu ook tegelijkertijd
neer.
„Maar dit is niet alles," hernam de grijsaard. „Men heelt mij
van eene zekere fee verteld, van eene weldoende fee voor dg
arme arbeiders. Dat is edel. Als uwe beschermelingen zich die
weldaad waardig toonen, dan zal ik hun het huisje present doen.
Zeg hen dat van mij, Jean Baptiste, en hoor eens, daar wij alle
drie zoo opgeruimd en tevreden zijn, zouden wij wel meer in
onze vreugde willen doen deelen, weet gij niemand, wien wij
een weldaad zouden kunnen bewijzen?"
De jonge werkbaas keek Valentine aan.
„Ik wacht uwe bevelen, juffrouw."
„Ah I" zeide de oude Dimitri, „zijt gij het, mijn kind, die zulk
eene ellende en smart kunt raden
„Misschien, vadertje."
„Vertel er mij dan eens meer van."
Valentine bedacht zich een oogenblik, alsof zij eene gebeur
tenis in haar geheugen wilde terugroepen.
Toen *eide zij
„Vadêr, herinnert gij u nog wel, dat ik eens, toen ik in den
tuin speelde, zeer verschrikte Ik was nog een kind en speelde
onder de lindeboomen. De poort van den tuin was open, eens
klaps kwam er een man in den tuin, vloog naar mij toe, tilde
mij van den grond en kuste mij. Ik schreeuwde luidkeels, de
bedienden kwamen aansnellen en de man ontvluchtte."
„Ja, ik herinner het mij nog wel," zeide de prins „Maar het
is al zeer lang geleden, want gij zijt nu al bijna 18 jaar,
lieveling."
„Het gezicht van dezen onbekënde, had mij getroffen," var-
volgde zij; „hij scheen zeer ontroerd en schreide. Eenigen tijd
later keek ik eens door het venster op de straat en zag hem
weer; hij keek mij aan. Nog zie ik dezen vreemdeling soms ia