NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
9e Jaargang,
Donderdag 7 April 1892*
No. 2687.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIE**:
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
O N
RUBY.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheels Rijk, per 3 maanden 1,65.
Geïllustreerd Zondagsblad 3 0,30.
Afzonderlijke nummer». 0,05.
Dit blad «ersehjjat dageljjka, behalve op Zon- en Feestdagen.
JBareao Kleine Hootstraat No. 9. Haarlem. TelefooMiaaer US,
Directeur- U i tg* ver
ra» 15 regel* 50 Cents; ieder* regel meer lOCnt».
Groete letter* naar plaatiralmte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Abonnementen en Advertentie» wordt» sangenome- de.
onna agente* ea door ail. boekheudelftree es conra n ii°>
FlllIBOOHi
Hoofdagenten voor iet Buitenland: Omnagnit Ohdroit de fnilieilt Stras,)re S, L. ItS'SMM #- C», JSRH I. JOB Si, Suce., furft 8lHe Sanivsr, Meniuurlrt.
Haarlem, 6 April 1892
In afwijking met de tot nog toe ge
volgde wijze van opleiding, zullen de
j miliciens lichting '92 geoefend worden
dagelijks tusschen de uren 712 en
25 uur. Vroeger werden zy geoefend
van 1—2 Va en 5—7!^ uur. De
opleiding geschiedt geheel onder ver
antwoordelijkheid van hh. c@mpB. com
raandtB., wien volgens aanschrijving van
den inspecteur der infanterie daartoe
zooveel mogelijk vrijheid raoet wor
den gelaten in de regeling etc.
Op de io6*« algeraeene vergadering
van de Maatschappij tot Nut van 't Al
gemeen, die op Woensdag 8 Juni 1892,
des morgens tieD uur zal geopend wor
den in het Concertgebouw te Amsterdam,
zullen voorkomen de volgende voor
stellen
10. Aan het hoofdbestuur op te dragen
het instellen of doen instellen van een
onderzoek naar 't geen in ons land en
in het buitenland plaatselijk wordt ge
daan om de verstandelijke en zedelijke
ontwikkeling van de minder bevoor
rechten te bevorderen door persoonlijke
bemoeiingen met dezen in uren van
gemeenschappelijk samenzijn, die van
school- of arbeidstijd vrij vallen en
daarvan een beoordeelend overzicht sa
men te stellen;
20. aan te wijzen, naar welke begin
selen en methode en in welke richting
de departementen der Maatschappij,
overeenkomstig de beginselen in hare
wet omschreven, door persoonlijke be
moeiingen hunner leden, bevorderlijk
kunnen zijn aan de verstandelijke en
zedelijke ontwikkeling vooral van de
jonge menschen uit de minder bevoor
rechte klassen der samenleving;
30 tot dekking van de kosten van
dit onderzoek en het doen drukken van
het overzicht, op de begrooting voor
3892 93 uit te trekken een bedrag
van 1000.
1. de uitgaven van een nederlandsch
volksliederenboek
2. dit liederenboek, tegen matigen
prijs, verkrijgbaar te stellen,
avoor de leden der Maatschappij,
b) voor het algemeen;
3. tot dat doel op de begrooting uit
te trekken een bedrag van ƒ1000.
1. Dat door of van wege het hoofd
bestuur een onderzoek worde ingesteld
uaar de werkiüg van het leerlingwezen
in die staten van Europa, welke, naar
het oordeel van het hoofdbestuur, daar
voor in aanmerking komen, meer be
paaldelijk in die waar dit onderwerp
wettelijk geregeld is
2. dat voor dat onderzoek een bedrag
van ten hoogste ƒ500.op de begroo
ting 1892/93 worde beschikbaar ge
steld.
Aan het „Nederlandsch Tooneelver
bond", ten behoeve van de tooneel-
school, gedurende drie achtereenvol
gende jaren, een subsidie toe te kennen
van respectievelijk ƒ1000.—, 750.
en 500.—.
1. dat door deskundigen, ingevolge
opdracht en onder leiding van het
hoofdbestuur, een zoo volledig mogelijk
onderzoek naar den toestand en de
werking van de ziekenfondsen hier te
lande ingesteld en een beoordeelend
verslag hierover samengesteld worde
2. dat dit verslag ter kennis van de
departementen worde gebracht en voor
belanghebbenden tegen matigen prijs
yerkrijgbaar worde gesteld
door deze algemeeue vergadering
worde besloten
dat dit onderzoek worde voortgezet
en dat tot dit doel ter beschikking van
het hoofdbestuur gesteld worde, gedu
rende het dienstjaar 1892/93, een be
drag van ten hoogste ƒ1500.
io. dat door deskundigen, ingevolge
opdracht en en der leiding van het
hoofdbestuur, een zoo volledig mogelijk
onderzoek worde ingesteld naar het
geen tot verbetering van de armverzor
ging is of worde beproefd in ons land,
in vergelijking ook met dergelijke po
gingen in den vreemde
20. dat de uitkomsten van dit onder
zoek en de overwegingen worden neer
gelegd in een beredeneerd verslag, aan
wijzende zoowel de beginselen, waarop
een doelmatige armverzorging moet
rusten, als de middelen, waardoor deze
beginselen in grootere en kleinere ge
meenten kunnen worden toegepast, op
dat het tweeledig doel der armverzor
ging wering van de armoede als zoo
danig en verzorging van de bestaande
armen, worde bereikt;
30. dat het verslag ter kennis van de
departementen gebracht en voor be
langstellenden tegen matigen prijs ver
krijgbaar gesteld worde;
de algemeene vergadering besluite dat
ter beschikking van het hoofdbestuur
gesteld worde, gedurende het dienstjaar
1892/93, een bedrag van hoogstens
1500.—.
om op de begrooting van 1892/93
een som van 200© uit te trekken, ter
beschikking van het hoofdbestuur, om
dit bedrag aan het Schoolfonds uit te
keereü, voor zoover het hoofdbestuur
dit noodig zal oordeelen, in verband
met de verdere werkzaamheden en
plannen der commissie.
voor het dienstjaar 1892/93 een som
van ƒ2250 op de begrooting te brengen
voor het doen houden van voordrachten,
onder de voorwaarden, gelijk deze door
de algemeene vergadering van 1888 zijn
vastgesteld en zooals deze zijn opgeno
men sub VI der Reglementen en voor
waarden.
dat voor het dienstjaar 1892 93
nogmaals ter beschikking van het hoofd
bestuur worde gesteld de som van
f 1000, om daaruit de middelen te vin
den om het tot stand komen van plaat
selijke volksbanken te helpen bevor
deren.
10. aan het hoofdbestuur op te dragen
a. een onderzoek in ie stellen of te
doen instellen naar de wijze, waarop
de Maatschappij tot nut van 't alge
meen, de pogingen van de ned. Pen-
sioenvereeuiging en andere, om ver
zekering van den werkman voor den
ouden dag meer algemeen te maken,
kan steunen i
b. in de volgende algemeene verga
dering, zoo Doodig, voorstellen te doen,
fer toepassing van de door het onder
zoek als wenschelijk aangegeven mid
delen
20. ter beschikking van het hoofdbe
stuur te stellen eene som van 500, ter
bestrijding van de kosten van het on
derzoek.
bij de hooge regeering aan te dringen
op invoering van leerplicht.
io. aan het hoofdbestuur op te dragen
het benoemen eener commissie, welke
zal onderzoeken of het wenschelijk is
om het openbaar lager onderwijs hier
te lande tot rijkszaak te maken
20. tot dekking van de kosten voor
dit onderzoek op de begrooting voor
189293 uit te trekken een bedrag van
1000.
Zaterdag j.I. vergaderden de aandeel
houders in de Haarlemsche Hypotheek
bank in het hotel „de Leeuwerik" al
hier, om het verslag aan te hooien,
uitgebracht door het bestuur over het
eerste boekjaar, loopende over de laatste
maanden van 1891.
Na goedkeuring van balans-, winst
en verlies-rekening, werd met algemeene
stemmen besloten om de gemaakte
winst geheel af te schrijven op de kosten
van oprichting.
Dinsdag zijn op aanwijzing te Spaarn-
dam gearresteerd 3 boerenarbeiders, Bel
gen, en des avonds naar hier overgebracht
als verdacht van medeplichtigheid in
zake den inbraak en moordaanslag te
Zaamslag, in de vorige week gepleegd.
Zij werden hier door den rechter-com-
missaris gehoord en zijn hedenmorgen
na den nacht op het politiebureau te
hebben doorgebracht op transport ge
steld naar Middelburg. Bij het overbren
gen met den gevangenwagen was de
Zijlstraat voor het politiebureau zoo vol
menschen, dat men blijkbaar van mee
ning was, dat de aangehoudenen in
betrekking stonden tot den hier "ge-
pleegden moord,
In ons nummer van 5 dezer,
vermeldden wij, dat twee dienstboden
uit het gesticht „Meerenberg" waren
aangehouden, in wier bezit werd ge
vonden linnengoed ingepakt en voorzien
met een adres vo®r iemand in Zwolle.
Onderstaand bericht nu lazen wij in de
Z. C., hetwelk zeer waarschijnlijk met
die zaak in verband staat:
„Door den commissaris en den hoofd
inspecteur van politie te Zwolle zijn
een partij nieuwe kleedingstukken, ser
vetten, handdoeken en diverse huis
houdelijke artikelen, toebehoorende aan
het krankzinnigengesticht te Meeren
berg, in beslag genomen in het kost
huis van iemand die verloofd was met
eene in dat gesticht wonende dienst
bode en binnen korten tijd in het hu
welijk hoopte te treden. Zij had die
goederen aan haar verloofde gezonden
en ter hand gesteld. Van een en ander
is proces-verbaal opgemaakt.
Zondag zal de Koninklijke
militaire kapel van het regiment grena
diers en jagers naar Antwerpen vertrek
ken, ten einde aldaar de reeds vroeger
aangekondigde, doch uitgestelde uit-
voeriug te geven, ten voordeele van ';de
nagelaten betrekkingen der slachtoffers
van de ramp in de mijnen te Ander-
lues.
D r. A. O. H. T e 11 e g e n, b e-
noemd tot eersten geneesheer-directeur
van het krankzinnigen gesticht te 's Hage
heeft die betrekking aangenomen en
reeds aanvaard.
Voorts verneemt men, dat de heer
Krab is gehandhaafd als directeur voor
den huishoudelijken dienst en de admi
nistratie, terwijl op verlangen van den
eersten geneesheer-directeur later, op
zijn aanwijzing, een jeugdig geneesheer
zal worden aangesteld, die in het ge
sticht zal wonen. Voor inwoning van
dr. Tellegen en zijn gezin is nog geen
plaatsruimte beschikbaar.
Maandagavond werd aan
Sequah voor zijn hotel in de Rijnstraat
te 's Hage een serenade gebracht, welk
huldebetoon hij beantwoordde met het
strooien van geld uit het raam.
Hij deelde mede, dat hij nu wel naar
Gouda ging, maar voorloopig iederen
dag nog tot 7 uur in Den Haag zou blij
ven om lijders aan rheuraatiek te helpen,
wat met gejuich werd begroet. Nadat
de muziek het „Wilhelmus" had ge
blazen, ging men uiteen.
Men meldt uit Amsterdam
dat in den nacht van Zaterdag op Zon
dag op den Zeedijk aldaar een man
door eene vrouw is doodgeschoten.
Eene groote ramp heeft
de gemeente Hazeiswoude getroffen.
Twee groote gebouwen even een
doortocht latende voor d-n lijweg tus
schen Leiden en Gouda, werden Maan
dag in enkele uren, van 's avonds 8%
10^ ure, in de asch gelegd. De bi andi
in een klein winkelhuisje van P. van
der Spek Sr. begonnen en ontstaan door
het aanmaken van eene kachel met
petroleum, tastte weldra eene brood
bakkerij van C. Gaarkeuken en het
perceel van den huisschilder A. Franc
ken aan, welke huizen allen onder ééne
kap stonden, om vervolgens naar de
herberg van P. Pijnacker aan de over
zijde over te slaan. Door het kloek op
treden van de brandwee-, die met drie
brandspuiten op de plaats des onheils
ter blussching werkzaam was, en het
wenden van den wind, werd verdere
brandschade voorkomen. Hartbrekender
tooneel volgde echter, toen vier perso
nen, nog even te voren gewaarschuwd,
onder de invallende muren en eene
vuurmassa werden bedolven, waarvan
één, A. van Staveren, een jeugdig ar
beider van 24 jaren, na oogeveer een
half uur lijdens stierf. Van een ander,
J. Scholten werden beide beenen ge
breken, terwijl twee anderen belangrijk
werden gekneusd.
De gebouwen en meubelen van P.
van der Spek, C. Gaarkeuken |en P.
Pijnacker waren tegen brandschade ver
zekerd, doch de huisschilder A. Franc
ken, die niet geassureerd was, lijdt aan
gebouw, materialen en huisraad groote
schade.
De spuiten zijn den geheelen nacht
gebleven, terwijl de spuitgasten en zij,
die vrijwillig hulp verleenden, den ge
heelen nacht op de plaats des onheils
aanwezig en bezig waren. Aan dr.
Duyvis van Koudekerk en dr. Bertel
van Bijndijk-Hazerswoude werd assis
tentie verzocht tot hulp van den plaat
selijken geneesheer, welke door beide
heeren welwillend werd verleend.
Naar men verneemt, heeft
de raadkamer der rechtbank te Rot
terdam, rechtsingang met bevel tot ge
vangenhouding verleend tegen Pierre
Fracgois Corneille Pieteise, 22 jaar,
slagersknecht, wonende te Gouda, als
verdacht van den aldaar in den nacht
van 28 op 29 Maait gepleegden moord
op de weduwe v. O., met daarop ge
volgden diefstal.
Nadere bizonderheden omtrent den
moord breDgen aan het licht, dat deze in
koelen bloede is geschied. Tot tweemaal
toe moet er eene snede zijn toege
bracht, en dat niet zonder verweer,
aangezien de toppen der vingers warén
doorgesneden. Ai deie aanwijzingen
r~ in LJ i L_
31.
HOOFDSTUK XX.
„Heeft hij de waarheid gezegd door Ie vertellen, dat hij hooge
woorden tusschen u en de barones hoorde vervolgde de
rechter.
Karl dacht eenige oogenblikken na en antwoordde toen „de
i barones was zeer opgewonden en zal misschien wat luider ge-
i sproken hebben dan gewoonlijk, maar ik was volkomen be
daard."
„Hoorde hij de woorden „dood mij niet" en „ik dood u toch
„Dat kan wel zijn, maar zij werden niet gebruikt in dien zin
ls hij bedoelt."
„De woorden zijn, dunkt mij, toch maar voor eene uitlegging
vatbaar."
Karl antwoordde niet.
„Kom, mijnheer Landsberg," vervolgde de rechter, „zou het
met veel beter zijo, dat gij besloot ons den geheelen inhoud van
dit weinig vreedzame gesprek mede te deelen. Het zal de zaak
veel duidelijker maken."
„Ons geschil was van geheel persoonlijken aard," antwoordde
Karl* „De barones was, zooals ik zei, zeer opgewonden en snelde
het huis uit met welk doel weet ik niet. Nadat ik den tuin
vruchteloos had doorzocht, nam ik een paar pistolen en vertrok
om haar op te sporen en haar over te halen naar huis terug te
keeren."
„Naamt gij de pistolen mee om haar te dreigen, ingeval zij
niet aan uwe wenschen wilde voldoen vroeg de rechter met
een sarkastisch lachje.
„Gij weet zeer goed wat er dien avond hier in de omstreken
te doen was," antwoordde Karl, terwijl hij hem strak aankeek.
„Er waren honderden mannen op de been, en als ik niet gewa
pend was geweest, dan had ik stellig met mijn leven voor mijne
vermetelheid moeten boeten."
De rechter scheen niet zeer geneigd om verder te spreken over
de reden, die Kail de wapens had doen opnemen. Hij gaf hem
een teeken om zijn verhaal te vervolgen.
„Mijn poging om de barones te vinden mislukte," vervolgde
Karl. „Onderweg werd ik aangehouden door een man te paard,
die mij voor een spion uitmaakte en mij wilde dooden. Ik ge
bruikte mijn pistool tot zelfverdediging, vandaar, dat een van
beide afgeschoten was en vandaar ook de bloedvlekken op mijn
mouw, die uit de wonde vloeiden van den man, die zeer dicht
bij mij stond."
„Kent gij den naam van die.i man vroeg de rechter.
„Hij was bezig met het uitoefenen van verkeerde praktijken,"
antwoordde Karl stoutmoedig,„maar daar deze door alle magistraten
in het graafschap Kent door de vingers worden gezien, zou ik mijn
leven en dat mijner lieve vrouw op het spel zetten door zijn
naam te noemen. Wij zijn het verschrikkelijke lot van Galley
en Chater nog niet vergeten, die op eene wreede wijze om het
leven werden gebracht, alleen omdat zij eenige geheimen van
dezen handel hadden doen uitlekken. Ik noem den naam van
den smokkelaar dus niet voor mijn leven er mee gemoeid is."
Men hoorde onder de andere rechters een gemompel van goed
keuring opgaan, dat evenwel dadelijk ophield, toen de onder
vrager vervolgde
„Gij weigert dus, mijnheer Landsberg, mij de bizonderheden
van uw onderhoud met de barones mede te deelen?"
„Het gesprek betrof slechts de vermoorde en mijzelf en daar
om weiger ik het bepaald."
De volgende getuige was de vrederechter Harbottle, die het
volgende zeide
„Ik ben vrederechter voor het graafschap Kent en daarom
werd mij de ontdekking van het lijk der barones en het vervoe
ren ervan medegedeeld. Dadelijk besteeg ik mijn paard en reed
hier heen, zag het lijk en verhoorde eenige getuigen. Ook ik vroeg
mijnheer Landsberg eene verklaring, maar hij weigerde mij die
te geven. Daarna waarschuwde ik hem, dat hij dadelijk gevat
zou worden als hij eene poging deed om het huis te verlaten
voor hij nader was verhoord. Na zijn woning verlaten te hebben
spoedde ik mij naar den dokter, die met de lijkschouwing be
last is, en drong er ep aan, dat deze zich dadelijk van de oor*
zaak van den dood der ongelukkige barones zou gaan over
tuigen."
