MüUs^n en Kaast.
WEDSTRIJDEN
POLITIEK OVERZICHT.
zijn warme vriendschap. Spreker, die
de groote eer heeft de opvolger te zijn
van Opzoorae* als hoogleeraar aan de
Utrechtsche hoogeschool, brengt namens
zijne ambtgenooten dank aan den man,
die de beste oogenblikken zijns levens
aan de universiteit wijdde. De nage
dachtenis aan den genialen dierbaren
yxiend zal ook bij de oud-leerlingen
blij ven. Allen huldigen in hem, dat hij
is geweest een zegen veor zijn vaderland.
Nederland zal Opzoomer niet vergeten,
die op zooveel den stempel zijner geni
aliteit afdrukte.
Dr. Ritter sprak een kort woord om
hulde te brengen aan den intiemen
vriend, ook uit naam van allen die
toegang hadden tot zijn huis.
Een zoon van den overledene dankte
diepgeroerd voor de hulde zijnen vader
bewezen. De lykkist was bedekt met tal
Van fraaie kransen.
Woensdagavond om 5 uur is
te Amsterdam uit Bremen een zeer klein
bootje aangekomen, de Falke genaamd,
een nieuw soort van vaartuig met petro-
leummotor, toebehoorende aan den in
genieur Wehmann, die daarmede, slechts
in gezelschap van een jongen de reis
uit Bremen daarheen heeft gemaakt. De
tocht ging over Wilheimshafen,Enden,
Delfzijl, Groningen en Zwartsluis naar
Amsterdam. Van Zwartsluis naar Ara
sterdam duurde de reis ongeveer 7^ uur.
Donderdagmiddag om 2 uur werd op
den Amstel met het bootje eene proef
vaart gemaakt. Het vaartuig is 11 meter
lang en 1.80 breed; het heeft een diep
gang van 70 cM.
De motor verbruikt 3^ KG. petrole
um per uur. Zijn grootste voordeel is
gelegen in de verstelbare schroef, die
alle bewegingen, ook de zijdelingsche,
aan het vaartuigje geeft.
De conducteur S., een on
gehuwd man in dienst van de staats
spoorwegmaatschappij op de lijn Emme
rik 's Hage, is Dinsdag het slacht
offer geworden van zijne menschlievend
heid. Een vrijen dag te Emmerik, zijne
standplaats, doorbrengende en langs den
Rijn wandelende, zag hij een man, die
een bad had genomen en hulp riep, in
de rivier spartelen. Zich van zijne bo-
venkleeding te ontdoen en den drenke
ling in het water na te springen was
het werk van een oogenblik. Doch,
helaas 1 bleken ook zijne krachten niet
tegen den sterken Rijnstroom opgewas
sen. Beide personen werden door den
stroom medegesleept in de richting van
onze grenzen en hebben den dood in
het water gevonden.
De makkers vaa den ongelukkigen
Conducteur hebben nog vruchteloos po
gingen tot redding beproefd en zagen
hunnen kameraad snel wegdrijven, tot
dat hij ten laatste in de diepte weg
zonk.
De lijken waren tot dusver nog niet
gevonden.
Donderdagochtend is uit
de rivier de Maas nabij den Feijenoord-
dijk te Rotterdam opgehaald een
onbekend lflk, dat blijkbaar al eenige
dagen in het water heeft gelegen. Het
is dat van een man ongeveer 30-jarigen
leeftijd, vermoedelijk schipper, lang
ongeveer 1.85 meter, postuur gezet,
aangezicht rond, haar en wenkbrauwen
bruin, neus klein, lippen dik, tanden
gaaf, kin rond, gekleed met blauw
linnen kiel, engelach lêeren broek,
zwarte grijpen pantoffels, grijze wollen
kousenblauw gzstreept boezeroen,
blauw met rood gestreepten borstrok,
blauw flanellen hemd, blauw gestreepte
onderbroek, wit katoenen hemd, gemerkt
W. v. S.; zijnde op het lijk bevonden
eene lederen portemonnaie met eenig
Hollandsch geld, eene stalen tabaksdoos
en een roode zakdoek.
Do commissaris van politie bij êe
2e afdeeling, bureau Kaasmarkt, te
Rotterdam, verzoekt inlichtingen be
treflende dit lijk.
In den zoölogischeu circus
van den heer Hagenbeek te Rotterdam,
doet zich thans het geval voor, dat een
der gedresseerde ooievaars hardnekkig
weigert des avonds als koorddanser te
iungeeren. Des middags danst de vogel
uit eigen beweging tot groot gecoegen
op het koord, maar des avonds is de
ooievaar er niet toe te bewegen.
Een vermakelijk tooneel is tevens,
dat een groot varken voor een wagen
wordt gespannen, terwijl een kleiner er
in plaats neemt en een groote; varken
als palfrenier dienst doet.
Een grootsche vertooning is de tri
omfwagen van den koning der dieren.
De leeuw zit namelijk in den wagen
met den koninklijken mantel ea de kroon
op het hoofd, terwijl hij getrokken wordt
door twee groote koningstijgers en twee
groote ulmerdoggen als palfreniers fan-
geeren.j
Ter verdelging van het
wandgedierte het Armenhuis te Opmeer
in een afdoend middel in toepassing
gebracht. Men heeft namelijk die woning
aan de vlammen prijs gegeven. Twee
brandspuiten, aanwezig om het belendend
gebouw te bewaren, hebben geen dienst
behoeven te doen. De herbouw zal
op een andere plaats geschieden.
Van de Koninklijke maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen
zullen, naar men verneemt, a. s. Zaterdag
een 300 tal werklieden uit gebrek aan
werk worden afgedankt.
De militairen, die te Loon-
opzand en Kaatsheuvel ingekwartierd
waren, om bijstand te verleenen bij het
inhalen der tienden, zijn 24 dezer naar
hunne garnizoensplaats, 's-Bosch en Bre
da teruggekeerd.
Midden inhet land van Al-
tena, pl. m. 2 uur Z. Z. W. vanWoud-
richem en ongeveer 5 kwartier O.N.O.
van Geertruidenberg, ligt het landbouw-
dorp Dussen, in drie parochiën verdeeld,
namelijk Dussen Muilkerk, Dussen-Mun-
sterkerk eu Dussen-Polder. Het fraaiste
daaryzn, de eigenlijke kom der gemeente,
wordt gevormd door Dussen-Munster
kerk. Midden in die kom staat of liever
stond een flinke boerenstelling met een
kapitale schuur daartegenover, behooren-
de aan H. Verhoeven. Woensdag 24
Augusus 's namiddags ongeveer 2 uur,
was men bezig met het binnenhalen der
tarwe en het optassen in de schuur. AUe
man was in de weer, toen plotseling
brand werd bespeurddeze vond in
de droge granen en het hooi zooveel
voedsel, dat de gsnsche schuur in een
oogenblik in lichtelaaie vlam stond.
Het hois van Verhoeven aan de over
zijde vatte eveneens spoedig vlam, en
nu was aan geen blusschen meer te
denken, te meer daar de gemeente
slechts in het bezit is van eene kleine
handspuit en alle schuren in den om
trek nog met riet gedekt zijn. Van het
eene huis op het andere sloeg de brand
over tot hèt vuur ongeveer 80 M. ver
der de herberg van W. J.Kesels en het
prachtige nieuwe woonhuis van de da
mes De Witt had in vlam gezet. Daarop
volgt namelijk de haven en aan de
overzijde stond het nieuwe raadhuis en
de prachtige katholieke kerk met de pl. m.
30 M. hoogen. jtoren iedereen dacht, dat
hierjhet einde van den brand zou zijn, zoo
dat velen zelfs al hunne goederen en
kostbaarheden naar de kerk brachten,
waarheen zelfs het lijkje van een kind
uit een der brandende huizen was ver
voerd. Toch bleek het vuur te machtig.
Toen de beide groote schuren vol graan
naast het huis der dames De Witt in
vlammen opgingen, en een kolenschip,
in de haven, die op dat oogenblik door
de eb bijna zonder water was, eveneens
in brand vloog, toen verhieven de vlam
men zich zoo ontzettend hoog, dat de
klankborden boven in de galmgaten van
den toren vlam vatten en de gansche
toren weldra eveneens in vuur stond.
De kerk volgde spoedig en het raad
huis eveneens. De vuurzee bood nu een
iraehtig schouwspel aan, vooral toen de
toren omstreeks vier uvlr wankelde en
instortte. Nog enkele schuren en woon
huizen volgden, maar de wind, die eerst
W. N. W. en daarna vlak W. was ge
weest, kromp tot Z. W., en dat was het
behoud voor verscheidene belendende
perceelen, onder andere voor het fraaie
klooster en pastorie, die op korten af
stand van de kerk gelegen zijn. In de
andere richting stuitte het vuur op de
met pannen gedekte herberg van Van
Beurden, maar hier wisten een groot
aantal flinke mannen, die een keten ge
vormd hadden en elkander het water
met emmers aangaven, zich zoo krach
tig te weren, dat dit huis, ofschooa het
yeel schade bekwam, toch behouden
bleef.
Het blusschen werd ten zeerste bele1
door de gesteldheid van het brandende
gedeelte van het dorp, dat in twee rijen
langs den dijk, die den eenigen rijweg
vormt, is gebouwd. Die weg was door
de hitte niet te genaken, zoodat men
uit de tuinen aan den voet van den
dijk achter de woningen hulp moest
aanbrengen. Dat dit niet goed mogelijk
was met de geringe hulpmiddelen waar
over men besehikte, is licht te begrij
pen, ofschoon ook de spuiten van Meeu
wen en Almkerk waren aangerukt. Eerst
te 10 uur ongeveer, to ea h~t vuur geen
voedsel meer vond, vooral door het
draaien van den wind, en mede bestre-
was den werd door eene flinke regenbui
het gevaar voor het overige gedeelte
van het dorp geweken.
Groot is de verwoesting in dien korten
tijd aangericht; niet minder dan 27
perceelen, waarender kerk, toren, raad
huis, telephoonkantoar en verscheidene
heerenhuizen liggen in puin en vormen
eene onafgebroken rookende en smeu
lende massa. Twintig huisgezinnen zijn
van dak beroofd en hebben allen door
de hulpvaardigheid hunner dorpsge-
nooten tijdelijk een onderkomen ge
vonden. .Het fraaie raadhuis was eerst
10 jaren geleden na de ramp van Nieuw-
kuik, waaronder ook Dussen zeer leed,
gebouwd, terwijl de kerk en de toren,
die ook in 1842 afbrandden, van 1843
dagteekenen. Ook daarin is alles, zelfs
het goed dat anderen erin gebracht
hadden, totaal verbrand, wat vooral
van den fraaien preekstoel en het schoone
orgel te betreuren is; het lijkje, dat
men erin gebracht had, werd nog tijdig
weder verwijderd.
De gausche ruïne met zijne rooken
de puinhoopen biedt een allertreurigst
schouwspel aan, de schade is nog niet
met zekerheid op te geven, maar is zee:
groot. Wel waren meest alle gebouwen
geassureerd, maar het graan, waarmede
de schuren gevuld waren, meestal nog
niet, ook niet van den eigenaar, bft wien
de brand ontstond.
Ook deze brand heeft weder bewezen,
dat rieten daken en groote schuren in
de kom van een dichtbevolkt dorp uiterst
gevaarlijk zijn, vooral wanneer zoo
weinig en zeer gebrekkige bluaclimiddelen
aanwezig zijn, als ook hier het geval
was.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. (iV. R. Cf.)
Te Dedemsvaart is, ver
moedelijk door de duisternis misleid,
Woensdag nacht een 73 jarige man
het kanaal geraakt en verdronken.
Ook Woensdagavond trok-
keu te Oldenzaal weder troepen, meest
opgeschoten jongens, joelende door de
straten. Daar de Israëlieten zich echter
bijna allen binnenshuis hielden, had de
beweging geen voldoening. Wanneer de
Israëlieten nu maar zoo verstandig zijn
dit een paar dagen vol te houden,
loopt het wel at.
Er zijn enkele ruiten ingeworpen
het was echter uiet mogelijk de daders
te vinden.
De burgemeester en de politie zijn
aanhoudend op de straten. Om n uur
was alles weer kalm.
Donderdag is afgekondigd, dat elke
samenscholing verboden is. De schutterij
moet des avonds in het geweer komen.
Te Lexmond is bij het baden
op een onveilige plaats ia de rivier de
Lek, een 16 jarige jongeling verdronken.
Woensdag avond heeft even
buiten Gorredijk de laatste tram naar
Drachten een man van vijf-en-dertig
jaar overreden, die terstond een verminkt
lijk was. De ongelukkige kwam terug
van Beetsterzwaag, waar hij op het ge
meentehuis de geboorte van zijn vijfde
kind had aangegeven.
Woensdag is te Harlingen
aangekomen de vredesbark van het
Heilsleger, bestemd om daarmede Fries
land te bevaren. Onder aanvoering van
de kapiteins Feenstra en Wijma zullen
de soldaten van dit vaartuig zich be
wegen op de wateren binnen de provin-
eie en de bewoners van het platteland
bewerken in hunnen geest. Het vaartuig,
een flinke tjalk, kan ingericht worden
tot vergaderplaats en alsdan een hon
derdtal personen bsvattea waar daartoe
de gelegenheid wordt gegeven, kan de
bemanning ook eene tent uitspannen
op het land, waarin wel 300 personen
plaats kunnen vinden. De opvarenden,
allen gezond volk, ferm van uiterlijk,
bestaan uit acht officieren en zes ca
detten. Men is voornemens te Harlingen
enkele bijeenkomsten te houden.
Van de Tentoonstelling van den
Boekhandel wordt ons nog het volgende
gemeldt:
Als Christoffel Plantijn eens uit zijn
graf kon opstaan om een kijaje te nemen
op onze boekhandel-tentoonstelling,
wat zou hij vreemd opkijken I En geen
wonder. Sedert den tijd dat de drukkerij
van Plantijn met hare „printen ende
gereedschappen" eene wereldberoemde
vermaardheid bezat, zijn niet minder
dan drie en een haive eeuw veiloopen.
Er is op het gebied der boekdruk
kunst cn binderij nog al wat gebeurd
in die 350 jaren. Men kan echter ge
rust zeggen, dat de toestand gedurende
ruim twee eeuwen nagenoeg stationair
is gebleven, en dat de grootste ver
beteringen eerst werden aangebracht,
nadat de stoom aan het machinewezen
was dienstbaar gemaakt. Thans zijn
we zoover, dat zelfs de stoom staat
verdrongen te worden deor een andere,
nog verbazender kracht, de electriciteit,
die zich langzamer hand van elke indus
trie gaat meester maken.
Vooral in de laatste vijftig jaren heb
ben de boekdrukkunst en aanverwante
vakken een hooge vlucht genomen.
Een kijkje in de groote zaal van het
Paleis voor Volksvlijt, wanneer alle
machines in volle werking zijn moet
iedereen daarvan overtuigen.
Men kan er zien en de aanwezige
technici zijn steeds gaarne bereid de
eigen aanschouwing door mondelinge
toelichting te verduidelijken welke
verschillende bewerkingen een beek
moet ondergaan, alvorens het in den
handel gebracht wordt.
Al die werktuigen hier afzonderlijk
na te gaan, zou ons te ver leiden; we
willen ons daarom bepalen bij een paar
nieuwigheden op dat gebied. Als zoo
danig komt dan het eerst in aanmerking
de groote rotatiepers, waarop men geen
papier zonder eind, maar losse vellen
gebruikt, die door eene vernuftig aange
brachte pneumatische inrichting in- en
aangelegd worden, wat tot dusverre
met de hand moest geschieden.
Van niet minder belang is de boek
drukpers, waarop men twee kleuren
tegelijk kan aanbrengen. Ook verschillen
de andere persen o. a. plaatdrukpersen,
verdienen de aandacht.
Zeer merkwaardig is de machinale
boekbinderij, waarop men de verschil
lende bewerkingen kan nagaan, die een
boek noodig heeft alvorens het in den
band zit.
Zoo vindt men er snij- en vouw-
machines; naaimachines, waarop de
verschillende vellen aan elkaar gehecht
worden; werktuigen om aan den rug
van het boek die ronding te geven, wat
vroeger een tijdroovende arbeid vorderde.
Ook op ander gebied zijn zeer merk
waardige machines ingezonden, zooals
linieer-, perforeer- en stempelmachines.
Veel is hierbij, wat we reeds voor
eenige jaren zagen op de tentoonstelling
van hulpmiddelen voor den boekhandel.
We herinneren onso. a. de uitstekend
ingerichte drukkerij van den heer J. J.
Arndt, welke op genoemde tentoon
stelling in volle werking te zien was,
Onwillekeurig, bij het beschouwen
van al dat nieuwe en nieuwste, vragen
we ons at, of de tentoonstelling, wat
het historische gedeeite betreft, niet aan
merkelijk zou gewonnen hebben, indien
eene afdeeling ware gewijd geweest aan
oude werktu:gen ea hulpmiddelen veor
boekdrukkerij en binderij.
Wij weten wel, dat het ondoenlijk
zou wezen iets bijeen te brengen, wat
ook maar in de verste verte zou ge
lijken op een museum PlantijnMaretus,
een der grootste merkwaardigheden der
Seheldest&d, maar ons dunkt toch wel,
dat er in menig museum (o. a, te Haar
lem en Leides) nog wel voorwerpen
zouden te vinden geweest zijn, die ons
een aardige voorstelling zouden gegeven
hebben van het boekdrukkessbedrijf
onzer voorvaderen.
Vooral de stad Haarlem, van euds
bekend om zijoe boekdrukkerijen zou
hiervoor een belangryk aandeel kunnen
geleverd hebben.
De firma Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem, die op zoo waardige wijze
op deze tentoonstelling is vertegen
woordigd, had wel gedaan met daartoe
het initiatief te laten nemen.
Wellicht had zij ons dan ook in de
gelegenheid gesteld kennis te maken
met het eerste boek det in Haarlem
gedrukt werd (1483), namelijk „Dat
lijden ende die passie onzes Heeren
Jezus Christus", waarvan het eenige
bekende exemplaar zich in de biliotheek
der heeren Enschedé meet bevinden.
Mascagni, die zijn Rantzau heeft
voltooid en thans bezig is me: Zanetto
(naar Coppée's Le Passant), is van plan
een opera te schrijven op een-Roraeinsch
verhaal Vestilia; middelerwijl leest hij
Hamerlings Nero, ook al met het oog
op een te maken opera.
De „Vereeniging tot bevordering
van de belangen des boekhandels," die
thans 75 jaren bestaat, meende op geen
waardiger wijze dit jubilé te kannen
vieren dan door het organiseeren dezer
tentoonstelling voor den boekhandel,
waarop zij terecht met trots mag
terug zien.
Het kan hier de plaats zijn eens in
herinnering te brengen, op welke wijze
deze vereeniging is tot stand gekomen.
Tevens kunnea wij de gelegenheid
aangrijpen hulde te brengen aan deze
vereeniging voor hare onvermoeide
pogingen om den Nederlandschen boek
handel op te voeren tot die hoogte,
waarop zij zich thans bevindt.
De geschiedenis van haar onstaan is
in korte trekken als volgt
In 1801 zonden de heeren Holtrop
en Cornel, beiden boekhandelaren te
Amsterdam, eene circulaire aan hunne
collega's naar aanleiding van eene ver-
kooping van ongebonden boeken, die
zou gehouden worden, in welke circu
laire genoemie heeren hunne collega's
uitnoodigden ter comparitie, teneinde
„zoodanige middelen te beramen als
genoegzaam zullen geacht wordea ter
bereiking yan al zulke oogmerken, als
men zich voorloopig durve verbeelden,
onderling nuttig en voordeelig te zijn/
En de aanhef dezer missive luidde
als volgt:
„Du boeknegotie in ons vaderland
toch is met te veel recht gehouden ge
worden voor eenen gewichtigen tak van
handel, dan dat men dcszelfs verval en
ondergang, die, naar ons iozien, onver
mijdelijk te wachten staan, niet ©p alle
mogelijke wijze zoude trachten te voor
komen."
Dit kan men beschouwen als de
eerste poging tot oprichting eener ver
eeniging voor boekhandelaars, die echter
geen resultaat had.
In 1815 werd eene nieuwe poging
beproefd, hoofdzakelijk om door geza
menlijk optreden den hoe langer hoe
meer voorkomenden nadruk van hol-
laadsche boeken te weren. Dit tweede
pogen had tengevolge, dat den 11 en
Augustus 1815 vier-en-twintig boek
handelaren, met de heeren D. du Mor
tier, A. Loesjes en J. van der Heij
aan het hoofd, eene „Acte van Ver
bintenis" ©nderteekenden, die men kan
beschouwen als het uitgangspunt der
vereeniging.
Nadat zij van dit verbond hadden
kennis gegeven aan den nederlandschen
boekhandel, hadden zij spoedig de gele
genheid krachtdadig op te treden. Van
tien verschillende kanten ontvingen zij
klachten, dat Noman te Zalt-Bommel
verscheidene werken, waaronder niet
minder dan 36 gezochte schoolboeken,
had nagedrukt.
De wedstrijd door den Nederlandschen
Kolf bond op 12 en 13 September te
Scheveningen op het sportterrein te
houden belooft zeer belangrijk te zullen
zijn.
Niet minder dan 200 kolvers uit ver
schillende provinciën van ons land
worden da* verwacht, om elkaar
vreedzamen strijd in de eerste plaats
de groote zilveren medaille te betwis
ten die door H. M. de Koningin-regen
tes is uitgeloofd.
Zoo zal het natuurlijk ook zijn met
de vijl prijzen, ter beschikking ge
door het comité der Sporttentoonsteiling,
De belangrijkste wedstrijd zal worden
gestreden door de heeren C. W. Witte-
veen eu H. F. v. Tffiel te Haarlem;
A. Kist te Zuid-Scharw©udeW. Ten-
sen te Sehellingshout en N. S. Polak te
Gouda, die zullen kebbea te kampen
om eene groote gouden modaille uit
geloofd door den Bond voor die heeren,
die reeds de zilveren boudsraedailie in
hun bezit hebben.
Als bepalingen voor dezen wedstrijd
zijn vastgesteld, dat op den 12 Septem
ber ieder speler de eerste serie moet
hebbon afgespeeld. Is dit niet bet geval,
dan krijgt hij vijf streepjes, in plaats
van de punten die hij had kunnen
behalen, zoo hij tegenwoordig ware
geweest.
Op 13 September moet ieder te 10 uur
in de baan tegenwoordig zijn. Wie er niet
is, mag niet mee slaan.
De algernecne vergadering heelt
plaats op is September, 's avonds tcS.
uur, en het algemeen diner te 6 uur.
Voor den korps wedstrijd zij a doori
den bond uitgeloofdeen groote verguld!
zilveren medaille, benevens drie kleine
draagmedailles.
Donderdag werd te Scarborough
de derde cricket wedstrijd gespeeld,nl.
tusschen het Nod. XI en een elftal,
samengesteld uit logeergasten ie Scu*.
borough (Scarb. Visiters.)
De Hollanders maakten in de eerste
innings 94 en in de tweede 136 voor
het verlies vaa slechts 1 wicket. (Schiö-
der 70, Eijken 56 nol out) zoodat dt
Hollanders ditmaal op de eerste innings
wonnen met 13 runs.
Geen nieuws in de politiek 1
Wat de telegrammen melden koffi
alles neer op cholerine en cholera, dii
met de politiek niet in verband sum
Zelfs uit Duitschland geen nieuws
De duitsche keizer, die anders door zij01
toespraken en redevoeringen nogal eetf
wat stof tot praten geeft, is nu in all'
ernst met staatszaken bezig, maar heef
toch nog tijd gevonden om te verklart'
dat de ouderwetsche valkenjacht weei
zal worden ingevoerd en dat hf
van plan is naar Chicago te ga*0
zoodra de wereldtentoonstelling ge'
reed is.
Men zal ook al eens gedacht hebben
dat het den Keizer allengs moeilijks»;
vallen, oorden op te zoeken waar hi
nog niet is geweest, amusementen wtf'
aan hjj nog niet deelgenomen heeft.
Engeland, Oostenrijk, Italië, Neder
land, Noorwegen hebben een bézac
gehadde Keizer is als sportsman 0
als waiviachvaarder opgetreden
