BINNENLAND.
Letteren en Eunat
POLITIEK OVERZICHT.
Hoofddorp en daardoor de paardenfok
kerij in die gemeente en omstreken te
bevorderen, door, op het voorbeeld van
Haarlem, aan die markt te verbinden
eene verloting van paarden ene.
H. M. de Koningin ende
Koningin-Regentes zijn Zaterdagochtend
te io£ uur per Staatspoor naar het Loo
vertrokken.
H. H. M. M. de Koninginnen
zullen, gelijk reeds bericht is, de groote
feesten, die te Weimar georganiseerd
worden ter gelegenheid van het gouden
huwelijksfeest van den Groothertog en
Prinses Sophie, bewonen.
Ten einde de vele vorstelijke gasten
waardig te kunnen ontvangen, worden
in het Groothertogelijk slot te Weimar
zelfs verscheidene vertrekken bijge
bouwd.
De feesten, niet alleen in het paleis
maar ook in de hoofdstad van het
Groothertogdom, beloven veel. Voor
namelijk de groote historische optocht
en de gala-voorstelling in den schouw
burg, waarbij tableaux-vivants zullen
worden vertoond, die, voor een deel
aan onze geschiedenis ontleend, door
de heeren Ch. Rochussen en Bisschop,
daartoe door den Groothertog en de
Groothertogin onlangs persoonlijk uit
genoodigd, zijn ontworpen en zullen
worden gedirigeerd.
Onder de vele deputatiëa, die men
uit ons land te Weimar verwacht, be
hoort in de eerste plaats die uit de
commissie tot aanbieding van het natio
naal huldeblijk aan Prinses Sophie,
Naar wij vernemen, zullen de voorzitter
en de secretaris, baron Van Tuyll van
Serooskerke en graat Van Bylandt,zich
met de overbrenging van dat huldeblijk,
benevods van een album met prachtige
calligraphische opdracht, belasten.
Hoeveel het onderhoud
der gevangenen jaarlijks kost, blijkt uit
de door den minister van Justitie uit
gegeven statistiek van het gevangenis
wezen over 1891. Volgens deze statistiek
zijn uitgegeven voor:
a. gebouwen en meubelen f 125,701.65;
bpersoneel in de gevangenissen
f365.440.79; c. onderhoud der gevan
genen f224,864,55; d. verlichting
i 57,584-33; e' verwarming f44,042.57
kleeding en bewassching t 65,241.66
g. kerk-.en schoolbehoeften f 13,598.84
h. arbeidsloonen f33,431.76; ireis
gelden aan gevangenen f1641.84;/.
geneeskundige behandeling f 16,063.21
k. cellulaire rijtuigen f 13,920.40, totaal
f960,561.60.
De Zut pk. C t. s c h r ij f t:
Aan de N. R. Ct. wordt medegedeeld,
dat het bericht aan de Indépendance
als zou de zoon van den Nederlandschen
consul-generaal te Weenen aan een
kapitein een zweepslag hebben gegeven,
op een misverstand berust. Waarschijn
lijk verwart men deze zaak met eene
dergelijke, die te Bucharest is gebeurd
met den heer K., Nederlander van ge
boorte.
Daarentegen kunnen wij mededeelen,
dat ons uit goede bron is verzekerd,
dat het bericht der lndépèndatice vol
komen waar is. Trouwens niet het Bel
gische blad alleen, maar ook de Weener
bladen maakten van het geval melding.
Het Fremdenblaity dat een vrij omstan -
dig verhaal van het gebeurde gaf, wist
zelfs te vertellen, dat de zoon van den
consul Van Son, tengevolge van den
val van een paard, reeds sedert eenigen
tijd niet meer zurechnungstëhig en geis-
tig nicht ganz normal ist.
In zijne waanvoorstellingen moet de
ongelukkige een bizonderen hekel aan
den hem bekenden ritmeester Fr&nkel
gehad hebben, en vandaar, dat hjj de
zen, die op de renplaats met den rug
naar hem stond gekeerd, plotseling heeft
aangevallen, als motief opgevende, dat
de ritmeester, die verklaarde den heer
Van Son niet te hebben herkend, hem
reeds geruimen tijd beleedigend had
aangekeken.
Door wijlen den heer Nico-
laas Buy te weg te Delft zijn o. m. gele
gateerd
10. aan den kerkeraad der Luthersche
gemeente te Delft, ten behoeve der
administratie of het fonds harer ker
kelijke goederen, 40,000
aan den kerkeraad der Luthersche
gemeente te Delft ƒ15,000 ter oprich
ting van een onderwijs- of studiefonds
ten behoeve van jongelingen van veel-
belovenden aanleg, geboren en wonende
te Delft, bij voorkeur weesburgers of
kinderen van onvermogende ouders,
leden der gemeente Delft en daar
minstens 3 jaren gevestigd bij het over
lijden van den erflater;
30. aan de diaconie der Luthersche
gemeente te Delft voor en ten behoeve
van het armengesticht of bestedelioghuis
der gemeente, ƒ20,000, benevens het
pakhuis nummer 12 in de St. Anna-
straat.
40. aan het Evangelisch Luthersch
Genootschap van Vrouwelijke Welda
digheid te Delft, 2000.
50. aan het Nederlandsch Bijbelge
nootschap afdeeling Delft, ƒ1000;
60. aan het Oudste of Vrijmetselaars
Blindengesticht te Amsterdam, 1000
70. aan de Louise Stichting te 's-Hage,
f2000
80. aan den Loge Silentium te Delft,
ƒ5000;
90. aan de Gustaat Adolt Vereeniging,
1000
100. aan de Maatschappij of Ver
eeniging Christelijk Hulpbetoon, afdee
ling Delft, f 500
110. aan de pachters zijner land-
bouwwoningen en losse landerijen een
vierde gedeelte hunner jaarlijksche
pachtsom of huur.
BI ij kens het reglement van
orde betreffende de definitieve sluiting
der internationale sport-, visscherij- eu
paardententoonstelling te Scheveuingen,
zal die ^sluiting geschieden op Zondag
2 October, des namiddags ten 5 ure.
De tuin en galerij worden des avonds
ten 10 ure gesloten.
Behoudens onvoorziene omstandig
heden zal de uitreiking der medailles
geschieden op 1 October.
Van 3 October af mogen de ter ten
toonstelling aanwezige goederen wor
den ingepakt en verwijderd op vertoon
van een laisser-passer, verkrijgbaar aan
het bureau der (tentoonstelling. Deze
laisser-passers worden slechts dan afge
geven, indien de tentoonstelier of eige
naar der te verwijderen goederen aan
alle zijne verplichtingen tegenover de
naamlooze vennootschap, expediteurs,
douane, benevens de kosten van licht,
waterleiding enz., voldaan heeft.
Het algemeen reglement van orde en
overige genomen maatregelen behouden
ook na de sluiting der tentoonstelling
hunne kracht, voor zoover daarvan
hierbij niet is afgeweken.
Goederen welke den 31 en October
1892 met inachtneming der voorgaande
bepalingen niet uit de tentoonstelling
verwijderd zijn, zullen in het openbaar
worden verkocht, ten voordeele der
algemeene armen van Scheveningen, na
aftrek van de kostën en voldoening van
bovengenoemde verplichting.
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag is te Utrecht een schuitenvoer
der door cholera asiatica aangetast en
dien zelfden morgen bezweken.
Ook te Zwijndrecht zijn een moeder
met haar kind door cholera aangetast
en is de moeder Zaterdagmorgen over
leden. Te Zwammerdam en in de Tuute
onder Oostervoorne zijn gevallen met
doodelijken afloop voorgekomen. Zater
dag hebben zich te Rotterdam en te
Alblasserdam bij twee jongelingen ge
vallen voorgedaan.
Vrijdagnamiddag had in
de wgk Oerie te Tilburg weder eene
ergerlijke mishandeling plarts. Zekere
C. K., zoutsmokkelaar, die een persoon
wilde aanvallen, werd teruggehouden
door B., die daarop door K. met een
mes zoodanig aan den pols werd gewond,
dat de slagader was doorgesneden. De
man bloedde op verschrikkelijke wijze
en werd naar een geneesheer gebracht,
die niet verkoos hem te behandelen,
daar zulks niet tot zijn voorgeschreven
werkkring behoorde. Een tweede dokter
waar men aanklopte was ongesteld. Op
aanraden van een burger werd de
patient per rijtuig naar dr. Bloemen op
de Veldhoven gebracht, die hem aan
stonds verbond. Circa een uur had de
man met de levensgevaarlijke wonde
moeten rondloopen. TC.)
Te Eelderwolde zijn drie
prachtige urnen, twee ronde steenen en
een oud muntstukje uit den grond ge
dolven.
In den nacht van 15 op 16
dezer stond de dienstmeid van een
landbouwer te Nijenveen op, omdat zij
in huis hoorde inbrekenbinnenkomende
ontdekte zij den haar bekenden J. ter
Wal, die eene kast had opengebroken,
maar bg hare komst op de vlucht ging,
latende in die kast liggen eene porte
feuille waarin eenige duizende guldens
aan bankpapier. Ter Wal werd Donder
dag door twee politieagenten te Zwolle
gearresteerdhij werd naar Meppel
gebracht en vervolgens ter beschikking
der justitie te Assen gesteld.
Dat men in Limburg, aldus
schrijft net Hdbl. als men zich in het
hoofd gesteld heeft feest te vieren, er
zelfs een strafvervolging voor over heeft,
leert men uit een verslag door de Nieuwe
Koerier gegeven van het eerste muziek
feest, dat te Schinveld gehouden is,
Acht vereenigingen namen aan dat feest
deel. Zij werden feestelijk door den pre
sident ontvangen en daarop werd de
stoet voor een optocht gevormd.
„Voordat deze zich echter in bewe
ging zette, aldus verhaalt de verslagge
ver van de Nieuwe Koerierbetrad de
pres. der „Eendracht" 't spreekgestoelte,
(dit bestond uit twee tafels, een voor
burgemeester c. s. en een voor de an
dere sprekers) dat op 't midden der
Markt was opgericht en las den telegram
voor vanwege H. M. de Koningin-Re
gentes ontvangen. Naar hetgeen ik er
van heb kunnen opvangen het was
nog al rumoerig op Schinveld's markt
plein kwam dit zoo wat op het vol
gende neer
„Dat H. M. in hoogsten dank't tele
gram van hem president aannam, dat
hoogstdezelfde haren hoogsten prijs
stelde op Schinveld's eerste muziekfeest
eu dat tot het houden van eea muziek
feest geen (haar!) toestemming (niet)
vereischt wordt."
,Pas heeft deze spreker de tribune
verlaten, of de burgemeester staat er al
op. Deze verschijning scheen eenigen in
druk teweeg te brengen, want 't gedruisch
bedaarde aanmerkelijk. Hij las, blijkbaar
verontwaardigd, een brief voor, ook
vanwege H. M. ontvangen, luidende
ongeveer aldus:
„Dat tot 't houden van een feest niet
de machtiging der Koningin, maar van
den burgemeester vereischt wordt.
„Dat fi. M. geen inbreuk wenscht te
maken op zija rechten als burgemees
ter en dat ze 'taan hem burgemeester
overlaat in dezen te handelen naar goed
dunken."
„Nu trad de brigadier der marechaus-
sées op en verkondigde den volke dood
bedaard en leukweg, zooals men dat
van een echt politieman verwachten
moet, dat hij last heeft gekregen tegen
alle directeurs, presidenten of andere le
den, die aan den optocht deelnemen,
proces verbaal op te maken.
„Nu komt No. 4, namelijk de secre
taris der „Eendracht".
„Hij houdt een korte van vuur tin
telende toespraak ter eere der edele
toonkunst en der gezelschappen, die
,Schin veld's eerste muziekfeest" komen
opluisteren.
Ofschoon alle sprekers luide werden
toegejuicht, vond deze toch den meesten
bijval.
„Ten slotte besteeg nu nog de direc
teur der „Eendracht" 't spreekgestoelte
en verzocht den sociëteiten 't volkslied
aan te heffen. Dit liep naar omstandig
heden vrij wel van stapel en werd door
daverende hoera's gevolgd.
,En nu. daar dreunt plotseling
't geschut, (natuurlijk verboden.) De
cavalcade opent den optocht, de eerste
harmonie zet een krachtige» marsoh
aan, en al de vereenigingen, de „Een
dracht" trouw blijvende, volgen, en
voort gaat 't door Schinveld's rijkbe-
vlagde en keurig getooide straten, onder
de lustige en opwekkende tonen der
harmonieëQ en de herhaalde hoera's der
zangers naar de smaakvol ingerichte
feestweide, die weldra met toeschouwers
als gevuld is.
,De rest van 't feest liep in de vol
maaktste orde af. Iedere sociëteit ont
ving eene prachtige herinnerings-medaille
en een proces verbaal."
De meening, dat de dwaze
klokkenhistorie te Broogerga eindelijk
00 bevredigende wijze zou zijn opgelost,
blijkt voorbarig te zijn geweest. Zooals
men weet, werd aan Nijehorne zijne
klok teruggegeven, terwijl de Raad van
Schoterland besloot, dat Brongerga een
nieuwe klok zou krijgen, wanneer de
ingezetenen f 100 contribueerden. Zoo
zou het geschieden. Doch thans heeft
deze of gene den Brongerga'sters voors
gepraat, dat zij niet verplicht zijn iet
bij te dragen, omdat de gemeente
langer dan 25 jaar gebruik gemaakt zou
hebben van de oude klok en daarom
verplicht zou zijn voor een nieuwe te
zorgen. Inderdaad hebben zij dan ook
in een adres aan den gemeenteraad ver
klaard, dat ze niet zullen bijdragen aan
de kosten van een nieuwe Wok.
gesteldheid. Inhoud van het Nedert
landsch Tuinbouwblad.
Naar het Dbld. v. Nedbericht, heeft
mevr. Theo Frenkel-Bouwmeester ge
dejeuneerd bij mevrouw Satah Bern
hardt, bij welke gelegenheid de gast
vrouw heeft bewezen, dat zij ondanks
de vereering, waarvan zij zooveel jaren
het voorwerp was, eene eenvoudige en
vriendelijke gastvrouw is. Zij schonk
aan hare gast een paar fraaie photo
graphieën met eene aardige opdracht,
Ook gaf zij den wensch te kennen, me
vrouw Frenkel te zien ia de titelrol van
Maaldrink's „Cleopatra," maar aan
dezen wensch kon niet worden voldaan
wegens de bezwaren aan eene eutra-
eene middagvoorstelling te Amsterdam
verbonden.
Inhoud EloraliaVrijdag 23 Sept.
Eene reis naar het Zwarte Woud
(vervolg.) Nederl. Maatsch. v. Tuin
bouw en Plantkunde. Ingezonden
stukken. Korte mededeelingen.
Prijscouranten. Vraagbord. Cor
respondentie. Advertentiën. Vee
teelt. Bloemzendiogen. Korte
mededeelingen. Bijblad Avicultura.
Internationale Tentoonstelling te Sche
veningen. „Vinken." „Ceres
Poultry food." Over het bewaren van
eieren. Ingezonden stukken. Men
gelingen. Tentoonstellingen. Vraag
bord. Correspondentie. Aaver-
tentiën.
Inhoud van Sempervirens% Vrijdag
23 Sept.Een Feestgave. Moluceila
spinosa, met een afbeelding. Eene
nieuwe hybride tusschen twee geslachten.
Een onvolledige advertentie. Nederl.
Maatschappij voor Tuinb. en Plant
kunde. Vergadering der Bloemen
en Planten-Commissie, op 14 September
1892. De Knol-begonia's te Haarlem.
Rozententoonstelling te 's Hage i 1893.
Het bloemenfeest te Arnhem. Boek
aankondiging. Weeknieuws. Weers-
K OSL ONIEN-
Aan het overzicht van den lava-Bode
het volgende ontleend:
De laatste berichten van Atjeh geven
den indruk dat de vijand het beleg heeft
geslagen voor onze stellingen, waaruit
nu en dan een uitval wordt gewaagd,
zonder dat van onze zijde echter verder
wordt gegaan dan tot de vernieling van
enkele belegeringswerken, die wat al te
lastig worden. Voortdurend werden
sommige van onae posten en de tram-
baan beschoten en van een neerleggen
der wapenen door den vijand hoort
men evenmin als van een plan onzer
zijds om hem daartoe met geweld
te dwingen. Zelfs heeft men in Atjeh
niet de minste moeite gedaan om Nja
Makam, die met 400 man een inval in
de residentie Oostkust van Sumatra
beraamde, tegen te houden, maar hem
door Bdi naar Temiang laten trekken,
waar hg zich tot nog toe bepaald heeft
tot het vermoorden van een paar onzer
ehineesche onderdanen en versterking
hoopt te krijgen uit de Gajoelanden,
teneinde beter opgewassen te zija tegen
de troepen, die nem uit Medan en
Bindjey zijn te geraoet gezonden. Men
zal toegeven dat een en ander nog niet
op eene pacificatie wgst en dat het
moeilijk is die onder z«lke omstandig
heden, ten minste spoedig, van de ont
worpen scheepsvaartregeling te ver
wachten. Het is echter mogelijk dat de
toestand uit de verte erger lijkt dan hij
is, hetgeen raen uit de eificieele be
richten en uit sommige correspondentie
van Atjeh wel haast moet opmaken.
Van een expeditie naar Lombok,
waarop door den resident van Bali en
Lombok sterk was aangedrongen, schijnt
voorloopig afgezien. De beide schepen
van den vorst, die in beslag werden
genomen, omdat zij soldaten vervoerden,
zijn naar Soerabaja gebracht en beur
telings zullen drie oorlogschepen de
reede van Ampenan blijven bewaken-
Reeds sedert eenigen tijd kwamen
er berichten uit Palembang van onrust
onder de bevolking en zelfs werd be
weerd, dat daarheen troepen zouden
worden gezonden. Dit laatste schijnt
echter niet noodig te zijn, maar wel
heerscht er in sommige streken een
ontevreden stemming over de uitgifte
van woeste gronden in erfpaGht aan
Europeanen.
Het Zaterdag verschenen Octobernum-
mer van de North American Review
behelst een uitvoerig artikel van Glad
stone over Ierland. Het is een antwoord
op dat van den hertog van Argyll,
waarin Ierlands stelling werd vergeleken
met de positie der staten van Zuid-
Amerika tijdens den burgeroorlog.
Gladstone bestrijdt zulks en beweert,
dat de amerikaansche negers onder
meuig opzicht beter werden bejegend
dan de Ieren gedaan werden en worden
door, de Engelschen. Gladstone prijst de
gematigdheid der Iersche Nationale
partij. Zij verlangt geen herstel van het
Iersche parlement yan 1782, dat even
onafhankelijk en oppermachtig was als
net Britsche zij maakt slechts aanspraak
op rechten, zooals de staten der
Amerikaansche Unie reeds bezitten,
zooals de meeste britsche koloniën er
niet meer zouden willen hebben daar
zij er onbevredigd door t zouden zijn.
Gladstone steekt den draak met de
bewering dat er eene algemeens anar
chie op het eiland zoude ontstaan. Is
het aannemelijk dat 37 miilioen wel
gewapende Britten 3 Jraillioen Iersche
nationalisten desnoods niet zouden
kunnen beteugelen? Scherp .bestrijdt
Gladstone de meening van den hertog
van Argyle dat de eigen regeering in
Ierland onbekwame, onwaardige barba-
van den dood van den ouden heer had alle verwondering doen
verdwijnen. Hg verbrrk de stilte.
#Hg is dood," zeide hg.
wJa, dat heb ik gehoord.''
wAls gg een paar minuten den tgd hebt, zou ik u gaarne
willlen spreken," zeide hg norsch.
ilkook," gaf zg ten antwoord, //heb u iets te zeggen, maar ik
ben op het oogenblik te vermoeid en te zeer in de war. Ik zal u
morgen wel zien."
Hg keerde zich om en vertrok zonder te antwoordenPigott
merkte op, dat geen kus of een° hartelg k woord tusschen hen
werd gewisseld, en hun toon zeer koel was.
Spoedig nadat Philip naar beneden was gegaan kwam de geneesheer.
Philip ontmoette hem in de gang en vergezelde hem naar de studeerka
mer waar het lijk lag. Hg stelde een vluchtig onderzoek in meer voor
de vorm dan nit noodzakelijkheid, want bg den eersten oogop-
Blag had hg reeds gezien, dat het leven was uitgebluscht.
//Dood", zeide hg droevig, //mijn oude vriend is das eindelgk
heengegaan. Een flinke man was hg, een rechtvaardig mensch
ondanks zgn drift. Men noemde hem //duivel" en in zgn jeugd
was hg een wilde jongen, maar als ik nooit een gevaarlijker
«duivel" ontmoet dan is het niet erg. Hg is eens goed voor mg
geweest zeer goed. Hoe is hg gestorven? onder pgnen vrees ik."
nWg hadden een onderhoud met elkaar, toen hg eensklaps weer
©en van zgn© aanvallen kreeg.
Ik zocht het geneesmiddel zoo spoedig mogelgk en trachtte het
in zgn keel te gieten, maar hg kon het niet naar binnen krggen,
en in de spanning van het oogenblik en door de haast werd het
glas door eene beweging van zgn hoofd uit mgn hand geslagen.
Het volgende oogenblik was hg dood."
hDat is snel gebeurd sneller dan ik verwacht zou hebben;
Heeft hg iets gezegd
«Neen."
Juist toen deze laatste leugen over Philips lippen kwam, ge
beurde er iets bizonders, of liever een voorval, dat wel bizonder
moet voorkomen aan iemand, die zooeven een leugen heeft verteld.
Het lgk bewoog merkbaar de rechterhand, dezelfde hand, die
de oude man op zgn hart legde, toen hij zijn zoon vervloekte.
//Groote God!" zeide Philip en werd doodsbleek, //wat is dat?"
en zelfs de geneesheer ontstelde eenigzins en wierp een enderzoe
kenden blik op het gelaat van den doode.
z/Het heeft niets te beteekenen," zeide hij. //Ik heb dit wel eens
meer gezien, wanneer de spieren zeer waren gespannen voor den
doodhet is slechts eene laatste werkÏBg, dat is alles. Komwilt
gg zoo goed zijn om te bellen Het zal maar het beste zgn dat
hg naar boven wordt vervoerd."
Toen deze droeve taak was verricht en Caley op het puat stond
om weg te gaan, kwam Pigott naar beneden en fluisterde hem
iets in het oor, dat hem blgkbaar ten zeerste verbaasde. Hg nam
Philip ter zgde en zeide
z/De huishoudster verzoekt mij met haar mee naar boven te
gaan naar mevrouw Caresfoot, die waarschijnlijk mgn hulp noo
dig heeft. Bedoelt zij uwe echtgenoote
«Ja," antwoordde Philip norsch, dat is zoo. Het is e9n lang
durige geschiedenis, en ik ben te zeer onder den indruk om het
u nu mede te deelen. Men zal het denk ik, hier in den omtrek
maar al te spoedig weten."
De oude geneesheer floot, maar hield het voor raadzaam om
geen vragen meer te doen, toen plotseling een gedachte hem te
binnenschoot.
z/Gg zeidet zooeven, dat gij met uw vader een onderhoud hadt,
handelde het over uw huwelgk?"
z/Ja."
//Wanneer heeft hg dat voor het eerst vernomen?"
//Vandaag geloof ik."
uZoo, dank u;" en hij volgde Pigott naar boven.
Dien nacht precies ten twaalf ure werd op den oceaan des levens
een nieuw lampje aangestokenAngela was geboren.
HOOFDSTUK XU.
De laatste wen van Hilda
Toen de dokter naar boven was gegaan, begaf Philip zich naar
de eetzaal om iets te gebruiken; h$ walgde echter van alle voed-
sel, en kon nauwelgks iets naar binnen krggen. Tot zekere grens
stelde hg zich schadeloos door het drinken van wgn, daar hg
verscheidene glazen gebruikte.
Wordt verolgd.)
