Letteren en Hunat.
rOLITIËK OVERZICHT.
HEMEN® NIEUWS.
De heer M. H. F. te Leiden,
werd Maandagmiddag het slachtoffer
van een moordaanslag.
Een huurder van een zijner perceelen
gelegen aan de Wouterenbrug, in dienst
als beambte aan de practische ambachts
school, die wegens wanbetaling van
huishuur met ontzetting uit zijne woning
was bedreigd, wachtte te ongeveer 3
uur genoemden F. op in de nabijheid
van diens woning aan de Hoogewoerd,
nabij de Kraaierstraat. Met een scherp
mes bracht hij hem verscheidene won
den toe aan voorhoofd, armen en borst,
waarvan vooral die aan het hootd ge
vaarlijk moet worden geacht.
Na in zijne woning te zijn overge
bracht, werd heelkundige hulp verleend
en de wonden verbonden. Te ruim 5
ure was de patient nog niet tot be
wustzijn teruggekeerd.
De dader is in arrest genomen.
(Z. C.)
Zondag is als lijdende aan
Aziatische cholera naar de barak op
het exercitieveld te Rotterdam gebracht
schipper Van Galen, van het lichter-
schip „Wilhelmina," liggende aan de
Punt van de Scheepmakershaven. De
schipper is Zondagavond overleden. De
overige zich aan boord bevindende per
sonen zijn naar het ziekenhuis in de
Baan gebracht en de lichter is naar de
quarantaineplaats verwezen.
Zondag middag werd te 's Hage door
dr. Polano wederom een geval van
Aziatische cholera geconstateerd, bij een
werkman, die voor eenige dagen op de
aschbelt had gewerkt. De man hield ver
blijf in eene slaapstede op het Zieken,
waar een Sotal menschen tezamen zijn.
De patient is naar de barak over
gebracht, terwijl de slaapstede op advies
van den geneeskundigen inspecteur werd
ontruimd en de bewoners naar het qua
rantainehuis op het Huygensplem wer
den overgebracht, waar zij thans ge
huisvest zijn en ontsmet worden, ter
wijl intusschen ook de slaapstede werd
ontsmet. Tydens het voorkomen der
ziekte waren vele kommensalen buitens
huis. De lijder is Maandag overleden.
De burgemeester van Amsterdam
maakt bekend, dat de personen, die op
23 September aan vermoedelijke cholera
asiatica leden, blijkens de uitkomst van
het bacteiiologisch onderzoek niet lij
dende waren aan cholera asiatica, maar
aan cholera nostras.
De minister van buitenlandsche za
ken brengt ter algemeene kennis, dat de
Pruisische regeering, met het oog op de
cholera, alle bedevaarten uit het bui
tenland naar Kevelaer heelt verboden.
Maandagochtend te 7 uren is te
's Bosch overleden aan cholera asiatica
Franciscus van der Staak, wonende
„Achter den Boomgaard," aan den
Vuchteróijk. Het lijk is onmiddellijk
in het lijkenhuis op de begraafplaats te
Orthen bijgezet, en door de gemeente
politie zijn middelen ter ontsmetting
terstond aangewend.
Maandag heeft zich te Harlingen een
geval van Aziatische cholera voorge
daan bij een kind, waarvan de lamilie
onlangs uit Hamburg kwam.
Te Goudswaard hebben zich twee
gevallen van cholera asiatica voorge
daan met doodelijken afloop. De huizen
worden door de politie bewaakt en de
lijken zijn naar het lijkenhuis op de
begraatplaats vervoerd.
Zondagavond is in de haven te Duis
burg het eerste cholerageval voorgeko
men. Schipper Kok, schip „HugoGro-
tius," voor eeuige dagen met hout be
laden uit Dordrecht aldaar aangekomen,
is Zondagavond na vijf uur ziekte aan
de cholera asiatica gestorven. De aan-
hoorigen zijn in barakken ondergebracht,
het schip is ontsmet en op stroom ge
legd. Dit is het eerste geval dat in de
Ruhrhavens voorgekomen is, in dezelve
wordt sterke quarantaine op de inloo-
pende schepen uitgeoefend, terwijl op
verschillende punten de waterleiding
voor de schippers geopend Is.
Nadat reeds Vrijdag een geval van
cholera nostras te Zwammerdam was
voorgekomen, dat doodelijk verliep, is
Zondag aldaar andermaal een geval van
cholera, ditmaal als Aziatische vermeld,
voorgekomen, Maandag ochtend gevolgd
door een geval van cholera nostras.
Naar aanleiding van dien, bezocht de
geneeskundige inspecteur Maandag deze
gemeente en de besmette woniBgen, en
werden met den burgemeester en ge
meente-geneeskundige ter plaatse de
noodige maatregelen voor afzondering
en ontsmetting beraamd tot bestrijding
van de voorplanting der ziekte, en de
barakken tot afzondering der cholera-
lijders bezocht.
Te Zonnemairen heeft zich een geval
van cholera asiatica voorge daao| by
een veldarbeider. De toestand van den
patient is bevredigend.
Van de door het uitvoer end
comité der sporttentoonstelling betoonde
vrijgevigheid, om tegen lagen prijs van
kaarten voor leden van werkmansver-
eenigingen, verkrijgbaar te stellen,
een lakenswaardig misbruik gemaakt,
dat door streng onderzoek aan het licht
is gekomen. Buiten het terrein werden
namelijk werkmans-entróes tegen hoo-
gere prijzen verkocht. De politie heeft
van het gebeurde proces-verbaal opge
maakt. Het tentoonstellingsbestuur heelt
intusschen de onschuldigen niet willen
treffen wegens het bedrog van anderen,
en tegen a. s. Zondag nog eens werk-
manskaarten beschikbaar gesteld op de
vroegere voorwaarden en met verscherpte
contróle, zoodat de kaarten niet anders
geldig zullen zijn voor een lid (werk
man) van vereenigingen, dan op ver
toon van zijne kaart van lidmaatschap.
De sporttentoonstelling
te Scheveningen werd Zondag bezocht
door 9273 betalende personen. Van
18—25 dezer gingen 30,258 en van
Juni tot 25 dezer 593»3I5 personen
door de tourniquets.
De gezondheidscommissie
te Roermond deelt een schrijven mede,
door haar ontvangen van prof. Pfuhi
te Berlijn, als resultaat der onderzoe
kingen van het „Institut für Infections
Krankheiten" aldaar, omtrent de ont
smettingswaarde van kalkmelk.
Prof. Pfuhl zegt, dat dr. Koch niet
medeging met de meening van prof.
Pekelharing, dat kalkmelk geen vol
doend middel was om uitwerpselen van
choleralijders te ontsmetten. Eene nieuwe
proefneming, waarbij de darrainhoud
van choleralijders met ongeveer een ge
lijke hoeveelheid kalkmelk werd ver-
mengdj gaf na een uur tijds tot uitslag,
dat alle cholerabacillen gedood waren.
Prof. Pfuhl voegt er de opmerking bij
dat men door schudden moet zorgen
dat de kalkmelk zich met de stoffen
vermengt, daar anders de werking niet
volledig kan zijn.
Zondagnacht is het café
„du Commerce", op het Vlak, hoek
Hoogenieuwstraat te Dordrecht geheel
uitgebrand. De bewoners hadden het
gebouw te n uur in den avond ge
sloten en verlaten, terwijl men vermoedt
dat de brand is ontstaan door een pe-
troleumtoestel. De slangenwagen der
politie was wel spoedig op de plaats
des onheils, maar kon niets uitrichten
daar niet alles in orde was. Een klein
half uur na het uitbreken der vlammen
begonnen eerst de inmiddels toegesnelde
brandspuiten te werken, doch het vuur
had reeds zulk een omvang genomen,
dat aan blusschen bijna niet te denken
viel. Toen omstreeks half een de be
woners, onbewust van de ramp huis
waarts keerden, schrikte de heer Bntz.
het hootd der zaak, zoo hevig bij het
zien der overal uitslaande vlammen van
zijn café, dat hij bewusteloos ineenzakte
en naar het hotel de Pologne moe3t
worden vervoerd,
Het café is geheel uitgebrand; het
gebouw was verzekerd.
De reizigers o p \d e lijn
MaastrichtVenloo zijn Zondagochtend
aan een groot gevaar ontinapt. De
spoordijk tusschen Bunde en Beek is
op een lengte van circa 80 meter bij
eene diepte van ongeveer 6 meter weg
gezakt. De correspondentie is totaal
verbroken. De reizigers moeten aldaar
thans overstappen.i
Door den heer Paap, op
zichter bij de Exploitatie-maatschappij
te Meppel, wordt tegenwoordig in plaats
van de lorrie eene soort vélocipède
gebruikt, waarvan de raderen op rails
staan. Wijl het sneller gaat en gemak
kelijker wordt voortbewogen, bovendien
des gevorderd met betrekkelijk weinige
moeite van de baan is te lichten, wordt
die wieier met veel voordeel gebruikt.
Zaterdagnacht kwam uit
Loppersum met zijn vaartuig te Gro
ningen aan zekere De Roode. De man
is kermisreiziger; hij had eene kraam
met koek en suikerwaren en wilde naar
Roden gaan. De kraam was des avonds
te Loppersum afgebroken, het vaartuig
door den man naar Groningen getrokken.
Zondagochtend vroeg nu werd hij
ernstig ongesteld, zoodat geneeskundige
hulp ingeroepen moest worden. Er
aziatische cholera geconstateerd. De man
is naar de barak overgebracht, zijn
toestand was zeer ernstig. De vrouw, hare
moeder en twee kinderen zijn ia het
bijgebouwtje van de barak onder toe
zicht gesteld. Het schip en zijn inhoud
is onteigend en achter de „verzamel
plaats" van faecaliën verbrand.
N. G. Gt.
nog niet berecht was (art. 116 straf vord.)
Het O. M. verzette zich tegen die con
clusie, met aanhaling van verschillende
beslissingen. De rechtbank vereenigde
zich met den officier van justitie tegen
de conclusie van mr. Foekens, die
echter in geen minder gezelschap was
dan van een arrest van den Hoogen
Raad van 1887, opgenomen in het
Weekblad van het Reeht No. 5407,
besproken door mr. Cremers in Week
blad No. 5422.
Het O. M. betoogde bij monde van
mr. Pelerin, dat bekl.'s lezing van een
aanval onaannemelijk was en dat de
520, in zijn hoed gevonden, eenvoudig
een deel is van de gelade gelden en
dat dus die som door bekl. is ont
vreemd ten nadeele van zijn patroon.
Als een lichtpunt nam het O. M. aan
dat bekl., schoon gewichtig werk moe
tende doen, zulk een karig loon areeg,
dat de man met zijn gezin er onmo
gelijk van kon leven. Het O. M. eischte
ten slotte twee jaren gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Foekens, conclu
deerde in een uitvoerig pleidooi tot
ontslag van rechtsvervolging, op grond
dat men verzuimd had in de dagvaar
ding een strafbaar feit te stellen, sub
sidiair tot vrijspraak, omdat van de ten
laste gelegde verduistering niets be
wezen is.
RECHTSZAKEN-
De firma E. 9c H. van Cranenburg,
kassiers te Amsterdam, had sedert
eenigen tijd in dienst een knecht, ge
naamd Bernard Heinrich Wermeling,
oud 54 jaar, geboren te Hannover. Hy
«vas belast met het innen van qaitan-
tiëo, wissels, accepten enz. Op 17 Aug.
jl. werd hij door zijne patroons uitge
zonden en incasseerde hij f 10.795,22
aan bankpapier ea specie. Aan zijne
patroons droeg hij echter f550 minder
dan dat bedrag af. Hoe kwam dat?
Bekl. die zich voor dit feit te ver
antwoorden had voor de rechtbank,
beweert op straat door twee personen
te zija aangevallen en ter neer geworpen
en daarna uit zijn portefeuille 550 te
hebben vermist. Onthutst als hij was,
ging hij op raad van een anderen knecht
van zyn patroon, naar de politie, die
blijkbaar wantrouwend, den man deed
ontkleeden en in zijn hoed ƒ520 aan
papier vond. Iatusschen beweerde de
looper, dat hij die 520 van een jongen
persoon had ontvangen om er een effect
voor te koopen. Wie was die jonge
persoon Dat mocht de kassiersknecht
niet zeggen. Maar hebt gij, zeide het
O. M. bij monde van den heer Pelerin,
geen moeite gedaan om uw jongen vriend
te nopen of te verzoeken u van de u
opgelegde geheimhouding te ontheffen
Gij kondet hem immers uit de gevan
genis schrijven? Nu, dat was zeker niet
juist, want als de man uit de gevan
genis had géschreven waar alles
eerst gelezen wordt door den cipier
zou het O. M. den naam des jeug
digen patroons vanzelf hebben vernomen.
Afdoend was de opmerking van den
heer mr. Loeft, rechter, die hij dea be
klaagden kassiersknecht deed „gij hadt
uwen verdediger mr. Foekeas den
naam kunnen opgeven en dien rechts
geleerde verzoeken zich met den be-
wusten persoon in verbinding te stellen,
ten einde u van de opgelegde geheim
houding te ontheffen." Geen antwoord.
In de zitting van Maandag nam
bekl.'s verdediger mr. Foekens eene
incidenteele conclusie, daartoe strek
kende, dat de bekl. terstond in vrijheid
gesteld zou worden, dewijl het bevel
tot gevangenhouding op 23 Aug. 1892
verleend, was verstreken omdat geene
verlenging was aangevraagd en de zaak
In de St. Stephanuskerk te Nijmegen
zyn tegen het metselwerk, dat het voor
malig priesterkoor omsluit, sehoone oude
muurschilderingen ondekt. De kleuren
en het goud zijn nog in vrij goeden
staat. De Raad van Nymegen heeft met
bizondere mildheid geld beschikbaar ge
steld voor de restauratie der oude merk
waardige bouwwerken. Te wenschen is
het dat de kerkeraad der Herv. ge
meente ook zijnerzijds zich vrijgevig zal
betoonen nu het geldt een der msest
grootsche bouwwerken* zooveel mogelijk
in eere te herstellen.
Met het oog op de ramp te Ham
burg, ontstaan door de cholera-epideraie,
zal door de firma C. Kooyker te Lei
den worden uitgegeven eene novelle
van den heer R. Koopmans Van Boe-
keren, predikant te Leiden, getiteld:
„Een tinnen feest", herinneringen van
een oud-atudent, prijs 90 cents.
Na aftrek van de onkosten, zal dit
werkje strekken tot leniging van de
ellende die daar onder de bevolking
heerscht, terwijl ook giften dankbaar
zullen woraen aanvaard.
te Koblenz woonde, by de moeder van
Richter persoonlijk haren invloed aan
wendde dat hij geestelijke zou worden
omdat hij bij het godsdienst-onderwijs
zich als goed scholier bizonder onder
scheidde. Evenzoo beval fle hem bekende
later veld-prediker van het pruisische
leger Thielen hera aan, de theologische
loopbaan te kiezen.
Van de zijde der politie wordt ver-
zekerd, dat aan de russische studenten
onlangs niet het verblijf in bet land
ontzegd werd op vertoogen van Rus-
land, maar omdat zij het door hunne
politieke bemoeiingen in het buitenland
lastig maakten.
Eene sociaal-democratische vergade
ring van gemeenteraadskiezers eindigde
Zondag met eene geduchte kloppartij
tusschen de verschillende variëteiten
van onafhankelijben, officieelen en anar
chisten. Deze zich tegenwoordig voor
doende regelmatige twisten tusschen
onze bleekroode en bloedroode socialis
ten vormen een grappige illustratie van
hetgeen Liebknecht Zaterdag te Mar
seille sprak van internationale verbroe-
deiing vaa het gezamenlijk proletariaat.
Te Berlijn slaan voorloopig nog zelfc
de broeders van ééne spreektaal en
éöne nationaliteit elkander de ribben in.
In de tegenwoordige politiek spelen
de robben éen niet onbelangrijke rol
met het oog op de Behring Zee kwestie.
Nu wordt weer gemeld, dat blijkens de
verklaring der bemanningen van de
eDgelsche robbenschepen, door russische
kruisers opgebracht, de russische regee
ring aanspraak maakt op het eigen
domsrecht over gevangen robben, on*
verschillig waar zij gevangen zijn, indien
zij slechts op Russisch grondgebied zijn
gebaren. Deze opvatting vermeerdert
de moeilijkheid der Engelsch-Ameri-
kaansche scheidsrechters, moetende zij
nu de nationaliteit der robben vast
stellen, alvorens den eisch te kunnen
toewijzen.
Volgens een telegram aan de herald
uit Valparaiso, is er te Santiago een
Peruaansch afgevaardigde aangekomen,
oin een handeistractaat voor te stellen
tusschen Peru en Chili. Dit tractaat
zou wel de verscheping van suiker naar
Europa, maar niet den amerikaanschcn
handel raken. De afgevaardigde zal
ongetwijfeld de Peruaanscfe-Kogelsche
corporatie begunstigen Doven de Fran-
sche en andere schuldeischers.
De Kamers in Italië zullen tegen 20
November worden bijeengeroepen. Het
Kabinet zal dan eeu nieuwe kredietwet
vragen en daarbif de kwestie van ver
trouwen stellen. Verder ;wordt nog ge
meld dat het besluit totj (ontbinding der
tegenwoordige Kamers niet voor Oc
tober zal verschijnen.
Uit Pest wordt geseind, dat graaf
Apponyi een rede heeft gehouden te
Jaszkereni, waarin hij de zwakheid der
hongaarsche regeering ten opzichte Yan
Rumenie en hare houding jegens de
geestelijkheid laakte. Vol lof weidde
hö uit over Kossuth.
De ltidépetidance zegt, dat de com-
mercieele beperkingen, waardoor de
belgische maatschappijen aan den Kongo
zijn getrotöen, aan de hollandsche maat
schappij aan de» Kongo zijn mede
gedeeld, die zich daarop tot hare regee
ring heeft gewend om te protesteerea
tegen de handelingen van den Kongo-
staat.
Van particuliere zijde wordt mit
Berlijn aan de JV. R. C. het volgende
gemeld
In de herinneringen uit zijne jeugd,
v/elke Eugen Richter zooeven begint
openbaar te maken, verhaait hij o. a.,
dat de overleden keizerin Augusta ten
tijde dat zij nog als prinses van Pruisen
Uit Londen werd den 2 6atea
geseind
Greote opschudding- verwekte het
bericht van den plotseiingen dood van
Marian Sharpe, actrice van het Gaiety
Theatre, bekend onder den naam van
„Ruby Russell". Na een onderzoek, dat
Zondag is gehouden, bleek, dat de be
gaafde actrice aan vergiftiging is ge
storven, haar door dr. Heron toegediend,
met wien zij van plan was een reis naar
Afrika te ondernemen.
Het lijk van den dader heeft men in
een hotel, gelegen in de Craien-Street,
gevonden. Vau een verzegelden brief,
dien hij achtergelaten heeft en die
aan een vriend was geadresseerd, is de
inhoud nog aiet bekend, welke waar
schijnlijk de sleutel van het drama
bevat.
De optocht te Parijs op dan
22e is door omstreeks 1,800,000 per»
sonen bijgewoond. Het heeft eenige
verwondering gewekt, dat atleea het
engelsche en het italiaansehe gezant
schap 's avonds verlicht waren en uiet
het russische. Russische vlaggen waren
in groote menigte als straatversiering
aangebracht.
j De vrienden van wijlen
generaal Boulanger kwamen Maandag
avond te Parijs bijeen, naar aanleiding
van den verjaardag van zijn dood.
Besloten werd zich aanstaanden Maan-
digheid van den doode was, bekoelde zyn woede, en een kille
gewaarwording van de ontzag inboezemende kalmte en almacht
van den dood overviel hem en joeg hem vrees aan.
Met welk doel verzette hy zich tegen dat plechtig kalme lichaam,
dat levensmasker, dat daar lag als onbeweeglijke spotternij van
zyne beschimpingen Zyn vader was dood, en hy, ja hij, had zyn
vader vermoord. Hy was de moordenaar van zijn vader. En nu
werd hy aangegrepen door doodsangst by de gedachte, dat er een
dag zou komen, dat de afrekening tusschen den geest zijns vaders
en den zyne zou plaats hebben, en een voorgevoel van de vreese-
lyke toekomst, die hem wachtte bekroop hem, en deed hem geheel
verstijven. Hy wierp weer een blik op dat gelaat en voor zyn
verhit brein was het alsof een sardonische glimlach om zyne lippen
speelde. De vloek van Caïn rustte op hem en drukte hem ter neer
en terwijl hy daar stond rezen zyne haren naar omhoog en parelde
het koude angstzweet op zyn voorhoofd. Ten laatste kon hy hot
er niet langer uithouden, keerde zich om, vluchtte de kamer en
het huis uit tot in de duisternis van den nacht.
Toen hy uitgeput naar geest en lichaam eindelek terugkeerde,
was het reeds na middernacht. Dokter Caley wachtte op hem; hy
was zooeven uit de ziekekamer gekomen, en droeg een angstigen
blik op zyn gelaat.
«Uw vrouw is moeder geworden van een mooi meisje," zeide
hy, //maar ik ben verplicht u mede te deelen, dat haar toestand
verre van bevredigend is. Het is een zeer gevaarlijke toestand."
«Een meisje!" kreunde Philip, gedachtig aan het testament.
i/Weet gij zeker, dat het een meisje is?"
^Natuurlijk weet ik het zeker," antwoordde de dokter verbaasd.
//En Hilda ziek ik begrip het niet."
z/Hoor eens, mijn beste vriend, gij zyt geheel in de war; neem
eec glas brandewijn en ga naar bed. Uw vrouw wil u nu liever
niet spreken, maar als het noodig is, zal ik u waarschuwen. Doe
nu wat ik u heb gezegd, anders raakt gij geheel uitgeput. Uwe
zenuwen zyn zeer geschokt."
Philip deed wat hem werd aangeraden, en zoodra de genees
heer hem naar zyn kamer had vergezeld, begaf hy zich weer
naar boven.
Den volgenden morgen vroeg liet hij twee collega's ontbieden
en hield met hen consult, waarvan het resultaat was, dat zy tot
de conclusie kwamen, dat niets dan een wonder Hilda's leven zou
kunnen redden eene conclusie, die zij eenige uren te voren voor
zich reeds had gemaakt.
//Dokter," zeide zy, //ik vertrouw het aan u toe om my te doen
weten wanneer het einde daar zal zyn. Ik wil dat myn echtge
noot hier is wanneer ik sterf, maar eerder niet."
,/Kom, myn kind spreek nog niet van sterven. Zoo het God©
behaagt, hebt gij nog verscheidene jaren levens voor u."
Zij schudde een weinig droevig het blondlokkige hoofd.
//Neen, dokter, myn levensader is gesprongen, en dat is misschien
ook maar het best. Geef my het kind waarom houdt gij het
kind van my weg Het is een bode gezonden om my naar een
betere wereld te roepen. Ja, zy is een engeltje. Als ik hier niet
meer zyn zal, zorg er dan voor, dat zij //Angela" wordt genoemd,
opdat ik weet met welken naam haar te moeten begroeten als de
tyd gekomen is."
In den loop van den mo'gen gaf zij haar varig verlangen t0
kennen om Maria Lee te zien, die dan ook gewaarschuwd werd-
Men zal het zich herinneren, dat de oude heer Caresfoot den
vorigen dag, onmiddellijk nadat Hilda hem had verlaten een brief
aan Maria Lee was gaan zitten schry ven. In dit briefje deelde hij
haar de geheele treurige waarheid mede, eindigende met eenige
woorden van bittere vernedering en zelfverwijt, dat zooiets haai
moest worden aangedaan door iemand, die zyn naam droeg. O vei
den stryd door het ongelukkige meisje dien ten gevolge gevoerd
met schaamte en smart zullen wy een sluier werpen. Het is ge;
lukkig voor den menschelyken geest, dat het leven niet dikwijls
ons in zulke omstandigheden plaatst als met haar het geval was
na de ontvangst van dezen brief. Het was niet meer dan natuurlijk
ondanks Caresfoots korte verontschuldiging voor Hilda's gedrag ii
den brief, dat Maria met verontwaardiging was vervuld over
zooals zij het noemde, haar verraad en bedrog.
Terwyl zy nog van deze gedachten was vervuld, kwam er eei
bediende van Bratham Abbey aanryden met een brief je van doktei
Caley, waarin haar de plotselinge dood van haar ouden vriend, dei
gevaarlyken toestand van Hilda en het verlangen van deze oir
haar te zien, werd gemeld.
Wordt verolgd-)
