Letteren en Kaast»
WEDSTRIJDEN
POLITIEK 0VEEZICHT.
DE CHOLERA.
naar het Krankenhaus gebracht en moet
daar des nachts blijven.
Klagen helpt niet; schadeloosstelling
voor bedorven kleeren mag men
vragen ot men ze krijgen zal is
een andere zaak.
En dit geschiedt met inwoners van een
land,waar geen cholera heerscht,van eene
stad, waar geen cholerageval zich heeft
voorgedaan 1
Maar Osnabrück heeft nu eenmaal
die instructie gemaak en zij wordt toe
gepast.
Zaterdag 24 Sept. jl. werd
door den adviseur van den Bond van
Ned. Stenografen, den heer H. J. Van
den Berg te Leiden, een onderzoek
gehouden naar de stenografische be
kwaamheden van die leden van den
Bond, die zich ter verkrijging van een
der beide diploma's hadden aangemeld.
Drie leden, die zich voor het eerste
dipl. hadden aangemeld, voldeden allen
aan de gestelde eischen en verkregen
het dipl. (A) tot het geven van onder
wijs ia het Ned. stelsel van stenographic,
nl. de heeren J. H. Kray, te Leiden;
D. Wiersma, te AmsterdamTh. A.
M. Geen, te Rotterdam.
Nog dit jaar zal het onderzoek wor
den gehouden ter verkrijging van dipl.
B, dat den bezitter maakt tot sten.
verslaggever van den Bond, aan dit
onderzoek kunnen ook beoefenaars van
andere stelsels deelnemen.
Als iets zeer ongewoons
wordt medegedeeld, dat het waterschap
Groot-Mijdrecht in staat van kennelijk
onvermogen is verklaard.
De Haagsche Gemeente
raad heeft Dinsdag besloten tot aan
stelling van een tijdelijk inspecteur tot
besttijding der cholera op een maand-
wedde van ƒ350, ter verleeniug van
bijstand bij verdere beteugelingsmaat-
regelen. Tevens zijn f 16,000 tGegestaan
voor afzondering der eventueele cho-
Ieralijders te Scheveningen.
Maandagavond is op de
Brouwersgracht te Amsterdam een
8jarig knaapje, wonende in de Palm-
dwarsstraat, door een zwaren wagen
overreden. Terwijl het paard werd aan
gezet om over de hooge brug te komen,
wilde de jongen nog voorbij het paard
loopen, struikelde, kreeg een trap van
het paard en kwam onder den wagen.
Een der wielen ging hem over de borst,
zoodat de knaap onmiddellijk gedood
werd.
Dinsdagochtend is te Am
sterdam een metselaar aan het Centraal
station van een steiger gevallen. De
man werd hevig bloedende per rader-
baar naar het Binnengasthuis gedragen,
waar bij aankomst de dood werd ge
constateerd.
Wegens het uitschieten
van den vaarboom verdronk Dinsdag
morgen in het IJ een schuitenvoerders
knecht. Later werd de drenkeling, die
een vrouw met drie kinderen achterlaat,
met behulp van dreggen opgehaald.
De te Kralingen in verpie-
ging zijnde lijder aan aziatische cholera
is geheel hersteld. De goederen waar
mede hij in aanraking is geweest, zijn
door verbranding vernietigd en de wo
ning is met de grootste zorg ontsmet.
De gezondheidstoestand in Maassluis
houdt zich goed. Nieuwe cholerage
vallen zijn niet voorgekomen en de
beide lijders, welke nog verpleegd wor
den, zijn herstellende.
De aansluitingen aan de waterleiding
zijn zeer toegenomen en de meeste
arbeiderswoningen thans aangesloten.
Te Delft deed zich Dinsdag een ge
val van cholera voor met doodelijken
afloop bij het 9 jarig zoontje van een
schipper, afkomstig uit Vinkeveen, die
j.l. Vrijdag uit Rotterdam te Delft met
zijne schuit was aangekomen. Ook het
8 jarig meisje heeft de cholerazij is
zwaar ziek en niet buiten gevaar. De
inspecteur van het geneeskundig staats-
oezicht is met het geval in kennis ge
steld het moet nog worden uitgemaakt
of hier aan „cholera asiatica" of „cholera
nostras** moet worden gedacht. Intus-
schen is een biljet vermeldende „cholera
nostras" op de schuit aangeplakt en
deze onder toezicht der politie gesteld.
De cholera-patient te Groningen is
overleden.
Te Krimpen a/d. Lek werd Maandag
aangifte gedaan van 2 gevallen van
„cholera nostras", beiden mannen boven
de 50 jaren. Het gemeentebestuur heeft
in beide gezinnen zooveel mogelijk ge
zorgd voor ontsmetting.
De patiënten te Alfen en te Zwam-
merdam, aan „cholera nostras" lijdende,
zyn beiden overledenzoo ook de
patiënt te Zwammerdam die lijdende
was aan „cholera asiatica".
Maandag zijn te Maarsen twee ge
vallen van aziatische cholera voorge
komen. In beide huishoudingen werd
geen ander water dan Vechtwater ge
bruikt. Naar den aard van een derde
ziektegeval is door den inspecteur van
het geneeskundig staatstoezicht een
gnderzoek ingesteld.
Maandagavond is te Dordrecht een
9jarig kind, aan de Kuipershaven woon
achtig, door Aziatische cholera aange
tast en in den nacht aan die ziekte
overkden. Van overheidswege zijn ter
stond de noodige ontsmettingsmaatre
gelen genomen.
Ia de gemeente Maasland bij Maas
sluis kwam Zondagavond een geval van
cholera asiatica voor bij het vijfjarig
zoontje van den tuinder. Het kind is
na enkele uren overleden. Er zijn on
middellijk alle vereischte maatregelen
genomen en den inspecteur van het
geneeskundig toezicht werd telegraphiseh
bericht gezonden.
Ook op het eiland Voorne zyn in de
laatste dagen eenige gevallen voorge
komen, waarvan een te Brielle en twee
te Oostvoorne.
Een zeer verdacht geval van cholera
nostras heeft zich voorgedaan bij iemand
te Haarlemmermeer, nabij het stoom
gemaal „De Lijnden" in de buurt
van Halfweg.
Maandagavond is te Utrecht een
tweede geval van cholera voorgekomen
in de Lauwerecht. De werkman W
Brouwer, werkzaam in de fabriek van
den heer A. F. Smulders en wonende
in de Hofsteeg, No. 7, is Maandagavond
om 7 uur ziek geworden en was weinige
uren daarna reeds een lijk.
Door het wetenschappelijk onderzoek
is uitgemaakt dat de man geleden heeft
aan cholera asiatica. Hy laat eene vrouw
en zes kinderen na.
zilveren medaille voor hem die in de
serievorming voor A en B de hoogste
serie speelt.
ieder speler, naar het kampioenschap
mededingend, betaalt als inleggeld ƒ3.
Aangifte tot deelneming wordt liefst
zoo spoedig mogelijk, doch in ieder
geval vóór 3 November, ingewacht bij
den penningmeester, den heer van
Oppenraaij, Broerstraat te Nijmegen,
alwaar tevens op franco aanvrage gratis
reglementen te verkrijgen zijn, waarin
alle bijzonderheden omtrent het Con
cours zijn opgenomen.
Mocht het Concours een batig saldo
hebben, zoo is dit bestemd voor de
algemeene armen.
Inhoud van De Hollandscke Lelie van
28 September:
Hoofdartikel: Onder het juk.
Klanken en kleuren, door Wilh. v.
W. Davos. Uit een geneeskundig
oogpunt beschouwd. (Slot.) Peper
zout. Handwerken. Kitty's
echtgenoot. V. Vragenbus. Cor
respondentie. Week-kalender.
Advertentiën.
Op 5, 6 en 7 November e. k. zal te
Nijmegen in de groote zaal der Socië
teit „Burgerlust" een Nationaal Biljart-
Concours worden gehouden om het
kampioenschap van Nederland.
Er zal worden gespeeld op 3 nieuwe
Caramboles-Biljarts, systeem Touiet. De
spelers worden door het spelen van
éene beslissende partij van 50 caram
boles gerangschikt in twee seriea A en B.
Seiie A speelt daarna door met 3
partijen; serie B met éene beslissende
partij. L)e prijzen van serie A zijn
10 prijs gouden kampioensmedaille en
kunstvoorwerp ter waarde van 73
20 prijs verguld zilveren herinnerings
medaille ter waarde van 503e prijs
zilveren herinneringsmedaiJle ter waarde
van ƒ25. Voor serie B kunstvoorwerpen
ter waarde van ƒ5o, 25, 10 en f 5.
Bovendien *ordt gespeeld op vrije
banen 1®. alleen open voor hen die
aan het Concours deelnemen, met
prijzen in kunstvoorwerpen ter waarde
van f $0, f 20 ea 10, 20. voor lief
hebbers, alleen open voor hen die niet
aan het Concours deelnemen, om fraaie
kunstvoorwerpen.
Nog wordt uitgeloofd een verguld
RECHTSZAKEN-
Door de rechtbank te Assen is 12
Juli 1.1. H. Er., boerenknecht te Rui-
nerwold Oosteinde, vrijgesproken van
de hem ten laste gelegde poging tot
doodslag, van welk vonnis de olflcier
van justitie heeft geappelleerd.
Het was bewezen en ook door H.
Pr. erkend, dat hij op Hemelvaartsdag
te Koekange driemalen met eene re
volver op G. Tuit geschoten, doch deze
niet geraakt heeft, zoodat de kogels
langs hem over de ste9nea van den
weg stoven. De rechtbank heeft echter
H. Pr. vrijgesproken, omdat het door
hem gebruikte wapen gebrekkig was en
de afstand tusschen hem en Tuit niet
met zekerheid was te bepalen.
Voor het gerechtshof te Leeuwarden
verklaarde de geweermaker bij het ie
reg. inf., Van Zuijlen, die de revolver
onderzocht en beproefd had, dat het
een van de goedkoopste soort was doch
men op 20 pas afstand er best mee
door een dikke schijf kon schieten.
Mede bleek uit een nader onderzoek
en vei klaringen van getuigen, dat bekl.
den eersten keer op 13, de beide
andere keeren op 15 20 pas afstand
van Tuit op dezen heeft geschoten.
De adv.-gen., jhr. mr. F. v. Panhuijs,
neemt aan dat bekl. geen doel had om
Tuit te dooden doch „een gevoelige
les" wilde geven en vordert zijne ver
oordeeling tot 1 jaar gevangenisstraf.
Uitspraak 29 Sept, a. s.
Het Openbaar Ministerie bij den
Hoogen Raad, van oordeel, dat het
indertijd veel besproken artikel der
Haagsche politie-verordening, betreffen
de het verspreiden van geschriften op
de openbare straat niet belemmert de
bij de Grondwet gewaarborgde vrijheid
om door de drukpers gedachten of ge
voelens te openbarenvoorts dat be
doeld artuel ook niet eene ongeoor
loofde delegatie van bevoegdheid van
gemeenteraad op burgemeester inhoudt
heeft mitsdien geconcludeerd tot ver
werping van het cassatieberoep tegen
het vonnis der Haagsche Rechtbank
waarbij een venter van Recht voor Allen
op grond van meerbedoeld artikel is
veroordeeld. Uitspraak 7 November.
De berichtgever uit Enschede, van
het Deve?iter Dagbladis wegens be
leeding van den burgemeester van
Loaneker veroordeeld tot 25 boete,
subsidiair 5 dagen gevangenisstraf. De
civiele actie van den burgemeester om
150 schade vergoeding,„werd afgewezen.
BKOlUOIMIÏEiN.
BATAVIA, 26 Aug,
Omtrent een stoute* zet van den
commandant van den post te Segli op
Atjeh wordt aan de Java-Bode het vol
gende geschreven:
Eenige Moslims aldaar weasehten
een bezoek te brengen op een ter reede
liggend vaartuig en begaven zich ter
verkrijging van vergunning daartoe naar
den commt. onzer versterking, den kapt.
der inf. Van Heurn. Bij laatstgenoemde
toegelaten zijnde, deelde deze aan mede
hun verzoek te znllen inwilligen, op
voorwaarde dat zij hem tot gids wilden
verstrekken naar eene te kampong Bah-
roe opgeworpen Atjehsche benting. Ten
rechte bevreesd voor de wraak hunner
landgenooten, hadden de heeren in dit
yoorstel natuurlijk niet veel zin
maakten daarop allerlei bezwaren. Ten
einde hen zcoveel mogelijk voor de
onaangename gevolgen hunner hande
ling te vrijwaren, stelde de kapitein Van
Heurn voor, hen als inlandsche solda
ten te kleeden, en onder die vermom
ming hem en zijne manschappen naar
de bewuste benting te geleiden. Na veel
tegenkantingen gaven zij te» laatste aan
zijn wensch gehoor.
In den nacht van 30 op 31 Juli werd
door onzen wakkeren kapitein aan het
hoofd van een detachement van 2 luit.
70 k 80 bajonetten de gevaarvolle
tocht aangevangen en die met zooveel
tact en beleid ten uitvoer gebracht, dat
onze dappere troep tegen het aanbre
ken van den dag reeds voor en kort
daarop binnen de vyandelijke benting
was, vóór de zieh daarin bevindende
Atjehers-'wisten uit welken hoek zij
eigenlijk waren komen opdagen. Na
inderhaast zonder eenig succes hunne
geweren te hebben afgevuurd, kozen zij
dan ook in allerijl het hazenpad, met
achterlating van 8 dooden en 4 gewon
den.
Van onze zijde werd zelfs niemand
gewond.
Na de vijandelijke benting te hebben
geslecht en in braad gestoken, werd
daarop de terugtocht aanvaard, die dank,
zij der uitstekende wijze waarop de
luitenant der artillerie Doijer door zijn
geschutvuur de troepen dekte, zonder
eenig beletsel in de beste orde plaats
had.
Uit goede bron vernemen wij dat
Nja Makam, na aankomst te Pérlak,
naar Tamiang en Langkat is getrokken
met 60 volgelingen, waarvan een klein
gedeelte gewapend waren met achterlaad
geweren. Onze bevriend® radja's,
die omtrent Makams doortocht met
een zeer onschuldig gezicht veinsden
niets te weten, hebben hem hierin
geholpen en hem overladen met rijke
geschenken, onder voorwaarde, dat hij
hen in hunne staatjes zou laten. Den
ion dezer moest hij met pl. m. 100 volge
lingen (gedurende de reis aangegegroeid)
in het Tamiangsche zijn aangekomen.
Door het bestuur is de uitvoer van
peper te Edi geheel verboden, terwiji
de radja's met boete zijn bedreigd, wan
neer zij niet weten te verhiuderen, dat
Nja Makam op de Oostkusc tot vijan
delijkheden overgaat. (At/eh-Ct.)
Het congres handelde hierna over de
quaestie betreflende Blzas-Lotharingen.
Liebknenht verklaarde dat de oorlog die
quaestie niet kan oplossen. Iadien Frank
rijk Blzas-Lotharingen terugnam, dan
zou de oorlog opnieuw binnen tien jaren
uitbarsten. De zegepraal van het soci-
alisme in Frankrijk en Duitschland zal
de ware oplossing zij».
Liebkneeht voad op zijne rede aJge-
meenen bijval. In ét laatste zitting van
het werkliedea-eongres zeide Van Kol,
afgevaardigde der socialisten in Neder
land, dat hij gelukkig 'was van zijne
broeders te kunnen zeggen dat zij op
Frankrijk kunnen rekenen. Wanneer
Frankrijk den verlossingskreet zal aan
heffen, dan zal deze in Nederland eene
geweldige echo viaden.
Het congres is heden gesloten. Het
nam bij resolutie aan, dat op 1 Mei
1893 de arbeid overal zal worden ge
staakt.
Uit Rome wordt gemeld, dat de ka
tholieke dagbladen een eensluidend be
richt behelzen, waarin wordt mede
gedeeld, dat de paus het verbod aan
de katholieken om bij de staatkundige
verkiezingen ter stembus te gaan, niet
zal opheffen.
Het is heden de verjaardag van de
omwenteling va* 1868 in Spanje. Men
schijnt ech'.er bevreesd te zijn, dat dit
niet kalm zal afloopen tenminste uit
Saragosea wordt gemeld, dat aldaar door
de militaire overheid groote voorzorgen
zijn genomen, en de troepen ia de ka
zernen zijn geconsigneerd.
©e heer Cleveland heefteen schrijven
opeabaar gemaakt, waarin hij de be
noeming tot candidaat der democraten
voor het presidentschap aanvaardt en
verkkart gestemd te zijn vóór de her
vorming der douanetarieven. De grond
stoffen, welke de nijverheid noodig
heeft, moetea niet zoo zwaar g tuceerd
zijn. „Wij vragen geenen vrijhandel,
maar wij begeerea dat de dauanelasten
billijker verdeeld zullen zijn." Ten op
zichte van de muntkwestie verklaart de
heer Cleveland, dat, hoewel alle dollars,
hetzij vaa gnud, van zilver of van papier,
natuurlijk dezelfde waarde meettn heb-
hea, dit het geenszins onmogelijk maakt
zich tegelijkertijd te bedienen èn van
goud èn van zilver bij de regeling van
de circulatie der geldswaarden. Alle
bezwaren, alle nadoelen welke uit deze
hervorming mochten kucnen onisiaan,
zouden gemakkelijker te dragen zijn
dan de algemeeae malaise, uit het dis-
crediet der munt voortspruitende.
De Indtpendance komt op tegen het
bericht in den Stat Congo, dat Del-
commune met de Arabieren verschei
dene bloedige ge?echten zou hebben
plaats gehad.
Bij de opening van de Maandagavond
te Marseille, gehoudens zitting van ket
revolutionair socialistisch nongres deel
de Jules Guesde mede, dat een tcle
gram uit Parijs doet zien, dat men de
uitzetting van Liebknccht uit Frankrijk
kau verwachten. De vergadering besloot
hierop, bij wijze van protest tegen dien
maatregel, Liebknecht tot voorzitter te
benoemen.
Toen Liefeknecht onmiddellijk daarna
in de zaai was gekomen, werd hij door
een salvo van bijvalsbetuigingen, dat
verscheidene minuten aanhield, ontvan
gen.
Aangeven werden te Hamburg, 70
zieken, 33 dooden; daarvan Maandag
64 zieken, 23 dooden. Vervoerd werden
65 zieken, 16 lijken.
In de havens van Hamburg zijn se
dert twee dagea geen gevallen van cho*
lera voorgekomen. Te Wandsbeck wer
den opnieuw 5 personen aangetast. Te
Altena kwamea Zondag 15 ziektegeval
len en 6 sterfgevallen voer en Maan&ag
iï ziektegevallen er. 7 sterfgevallen.
De vermindering der cholera te Ham
burg uit zich in vermeerdeiiog der le
vendigheid in de stad. Zondag vooral
heergchte er weer een sinds lang niet
gekende drukte, waarvan de gevolgen
misschien weer io de ziekfcecijfers van
Maandag te vindea zijn.
Met het boren van artesische bronnen
vordert men goed; enkele zijn reeds
in gebruik genomen.
Dat AlUna zich geheel vaa Hamburg
afsluit, zet daar veel kw»ad bioed, aan
gezien men beween dat het ziektecijfer
in Altona zelf nog zeer hoog is.
zeerste, dat er van myn kant geen bittere herinnering besta, dat
als gy na jaren op dit alles terugziet, gij u dan een hard of on
vriendelijk woord mijnerzijds niet zult kunnen herinneren. Om die
reden en ook omdat ik gevoel, dat het niet aan my ligt u te oor-
deelen, en gy reeds veel te dragen hebt, zal ik doen wat gy
my verzoekt, en zeg: Philip, uit den grond van myn hart schenk
ik n vergiffenis, en vertrouw, dat de Almachtige u ook vergiffenis
zal 6chenken."
Hy wierp zich op zyne knieën voor haar neer en trachtte haar
hand te vatten. //Gy weet niet, hoe gy my hebt vernederd,"
kreunde hij.
Medelydend zag zij hem aan.
/,Ik betreur het zeer," zeide zy, //het was myne bedoeling niet
om u te vernederen. Ik heb u nog een woord te zeggen en dan
moet ik gaan. Ik heb zooeven voor deze aarde afscheid genomen
van uwe echtgenoote. Mijn afscheid van u moet van denzelfden
geest zyn, alsof het graf reeds een van ons beiden bevatte. Wy
hebben voor alfcyd met elkaar afgedaan. Ik denk niet, dat ik hier
zal terugkeeren. In wakenden toestand zal uw naam nooit uit
vryen wil over myne lippen komen. Ik zal hem nu voor het laatst
noemen. Philip, Philip, Philip, wien ik boven allen op
deze wereld de voorkeur gaf, ik bid God, dat hy my tot zich
neme, of myn lijden verzachte, dat ons beider wegen elkaar nooit
meer kruisen, en uw gelaat ray nooit meer onder de oogen moge
komen."
De volgende seconde was zij uit de kamer getreden en ook
zyn levensweg.
Dien nacht, of liever hy het aanbreken van den volgenden
morgen, liet Hilda, gevoelende dat haar einde naby was, haar
echtgenoot ontbieden.
z/Ga spoedig, dokter/' zeide zy. //Als het dag is, zal het voor
bij zyn."
De dokter vond hem gezeten op dezelfde plaats, waar Maria
Lee hem had verlaten.
z/Wat, nog meer ellendezeide hy, toen deze hem zyn bood
schap had gedaan. //Ik zal het niet meer dragen. Er rust een vloek
op mij dood, boosheid, ellende en nog eens dood I"
//Gy moet komen als gy uw vrouw nog levend wilt zien."
//Ik zal komen;" en hy stond op en volgde hem.
Een droevig schouwspel wachtte hem. De dag begon te grau
wen, en op verzoek van zyne vrouw, had men de luiken van een
der vensters ontsloten, opdat hare reeds half verduisterde oogen
nog eenmaal het daglicht mochten zien. Op het groote bed in het
midden van de kamer lag Hilda, wier levensgeesten nu snel aan
het afnemen waren en naast haar lag het slapende kind. Zij zat
htU en werd aan beide kanten gesteund door kussens, terwijl haar
loshangend blonde haar over hare schouders viel als eene omlijsting
van haar gelaat. Een plechtige schoonheid, zooals er vroeger niet
op te vinden was, zetelde op haar bleek gelaat, terwijl in hare
oogen, die vreesachtige en voorspellende uitdrukking zetelde, welke
men somtijds by degenen aantreft, die voor het raadsel des doods
staan. Naast het bed lag Fraser, de predikant van het kerspel
geknield, die op ernstigen toon voor den stervende de gebeden
opzegde, terwijl de omstanders met droevig gelaat zich uit het
licht terugtrokken tot in do duisternis van het vertrek.
Toen Philip kwam, hield de predikant op met bidden, en trok
zich ook terug naar het andere gedeelte van het vertrok, evenals
Pigott en de min, terwijl Pigott de zuigeling met zich
nam.
Hilda beduidde hem om dicht by haar te komen. Hy kwam,
boog zich over haar heen en kuste haar, terwijl zy met eenige
krachtsinspanning haar ivoorblanken arm om zyn hals sloeg, en
liefelyk glimlachte. Na ongeveer een minuut, terwyl zy oogen-
schynlyk hare gedachten verzamelde, zeide zy met zachte sternen
in baar moedertaal
z/Ik heb u niet eerder verzoeht, Philip, om hier te komen, om
twee redenon ten eerste omdat ik u het leed wilde besparen,
en ten tweede omdat ik nog tijd moest hebben om alle toornige
gedrchten uit myn geest te bannen. Zij zyn nu alle gevloden
gevloden met alle aardsche belangen, maar ik was vertoornd op
u, Philip. Luister nu naar my ik heb niet veel tyd meer
en vergeet myne woorden in de toekomst niet, wanneer de ge
schiedenis van mijn leven nog slechts een schaduw zal zijn, die
eens uw levenspad heeft verduisterd. Word anders, Philip, houd
u niet op met bedrog, breek met het verleden; sluit, als het mo
gelijk is, vrede met Maria Lee, en huw met haar jahet is
jammer, dat gy dit niet reeds dadelijk hebt gedaan, en my mijn
weg hadt laten vervolgen en boven alles verootmoedig uw hart
voor de Macht, voor wie ik weldra van aangezicht tot aangezicht
zal staan.
Wordt verolgd.)