Betoogïngen in België
id van verdienste der vadedandsche
letterkunde.
Hem een album met de namen der
deelnemers overhandigde, vroeg de heer
Laurillard dea nog steeds krassen
tachtigjarige de vergunning om, ter
herinnering aan dezen beteekenisvollen
dag, zijn portret of buste te moge doen
vervaardigen en aan het rijksmuseum
aan te bieden, opdat voor de natie
zichtbaar blijve het beeld eens mans,
die in hare letterkunde eene eereplaats
bekleedt.
De jubilaris getuigde op den hem
eigen eenvoudigen toon, zeer verrast
te zijn door de liefde en hartelijkheid,
die uit deze voorgenomen hulde sprak.
Hij wilde niet narekenen in hoeverre
die hulde voor zijne verdiensten te
hoog kon zijo. Het zou ongepast zijn
van zijnen kant, haar niet te aanvaarden.
Na een kort samenzijn nam de
intieme plechtigheid een einde. Aan
den jubilaris werd gaarne tijd gegund
om met zich zelf te overleggen wa.r
zijne keuze op zal vallenop een
portret of eene buste.
Zondagnacht brak te Me-
demblik ten huizo van den winkelier
Boekei een felle brand uit. Niettegen
staande de brandweer spoedig op de
plaats des onheils was, kon niet voor
komen wordeD, dat huis en alles wat
daarin aanwezig was, door het vuur ver
nield werd. Alles was verzekerd. De
oorzaak is onbekend.
Uit Ou d-rB eierland wordt
van 6 dezer gemeld aan de N. R» CL
Daar er voor herhaling der wanorde
lijkheden van Donderdagnacht wórd ge
vreesd, was de politie Zondag door
de rijkspolitie uit de omliggende ge
meenten van dit kanton versterkt, terwijl
door den burgemeester werd gelast dat
puin en steen, hetwelk zich op straat
bevond, voor de duisternis inviel, moest
worden opgeruimd.
Tegen den middag bevonden zich reeds
verscheidene personen op den dijk, die
het den naefatwacht Van den Berg, die
er met den politie-agent Wonnink Don
derdagnacht het hevigst op moet hebben
ingehakt, erg lastig maakten tot hand
tastelijkheden kwam het echter niet.
Tegen zeven uren in den avond trok
een stoet, sterk 50 a 60 man, later tot
een kleine 100 man aangegroeid, zin
gende en met stokken gewapend door
de gemeente. De politie bevond zich op
het raadhuis. Tegen half tien trok de
stoet zingende naar het huis van den
heer A. van Baak, burgemeester dezer
gemeente, ea wierp daar de ruiten in
tóen de politie verscheen, was de stoet
reeds verder getrokken.
Naar men zegt moet ook de nachtwacht
Van den Berg door het volk mishandeld
zijn dit laatste eischt echter bevestiging.
Het verdere gedeelte van den avond
hebben gewapeode politie agenten
rijksveldwachters nog op den dyk bij
het politie-bureau en de naastbij gelegen
straten gepatrouilleerd, doch behalve een
paar sabelhouwen die werden uitgedeeld,
viel er niets bizonders meer voor. Kort
na middernacht had de gemeente weer
haar gewoon aanzien.
Aan het beleid van den kantonrechter
en de tusschenkomst van een paar
voorname ingezetenen is het te danken,
dat er geen erger voorvallen hebben
plaats gehad.
Eenige dagen geleden kwam
eene dienstbode, des morgens in een
onbewoond huis aan de Breestraat te
Léiden om aldaar te werken, toen zij tot
haren schrik een haar onbekend mans
persoon in de gang ontmoette. Onmid
dellijk verliet zy do woning aan de
achterzijde, langs welke zyde zij geko
men was, terwijl later bleek dat de on
bekende door de voordeur het pand ver"
laten had. Door de recherche der politie
werd enkele dagen daarna een persoon
aangehouden, overeenkomende met het
door de dienstbode opge
geven. Hy ontkende echter. Op hemj
werd gevonden een zoogenaamde looper,
benevens een gewone sleutel, de eerste
passende op de achterdeur der woning,
de tweede behoorende op de plaatsdeur
van dat pand, welke den morgen van de
zonderlinge ontmoeting vermist werd.
Ook werd een getuige gevonden, die den
aangehoudene in den bewusten ochtend
met een sleutel in de deur der achter
woning had gezien. Ten slotte zwich
tende voor de bewijzen, bekende hy het
feit te hebben bedreven, doch bleef ont
kennen schuldig te zyn aan diefstal van
enkele vermiste servetgoederen. Intus-
sohen bleek nog dat hij ten nadeele van
een koetsiersknecht uit eenen stal een
paar pantoffels en een blauwen kiel had
ontvreemd. Hij is na opgemaakt proces
verbaal ter beschikking van den officier
van justitie te 's Hage gesteld.
Door de politie in den
Haag is Maandag beslag gelegd op een
aantal nummers van een amsterdamsch
drukwerk getiteld//de Oproerkraaier",
waarmede door verschillende personen,
zonder de vereischte vergunning op de
straat werd gevent. (D.)
Een van Middelharnisge-
komen schipper, te Numansdorp, in de
haven liggende is door cholera aange
tast.
Te Woubrugge kwam Zondag 6 dezer
een geval van cholera met doodelyken
>p voor by een man van ruim 60
jaar.
Maandagochtend is te Woerden eene
behoeftige vrouw aan cholera asiatica
overleden.
Te Loosdreeht heeft zich aan den
Vechtkant een geval van cholera asiatic*
voorgedaan.
Zaterdag ochtend werd te Kuisen aan
gifte gedaan van den dood van een der
twee aan cholera lydende kinderen, en
tegelijkertijd dat ook de 73jarige vader
van den man uit dat gezin door dezelfde
ziekte was aangetast. Zaterdag nacht is
hy overleden. Ia die woning hebben zich
nu zes gevallen voorgedaan waarvan vier
met doodelijken afloop.
Zondag is te Vlaardingen een geval
van cholera nostras waargenomen.
Tot Zaterdag kwamen te Breda van
cholera 6 gevallen voor, waarvan 3 met
doodelyken afloop.
Ook te Prinsenhage hebben zich we
derom een paar gevallen van cholera
voorgedaan.
Van de vyf choleralyders te Neder-
horst den Berg zyn twee der drie aan
getasten in hetzelfde gezin Zaterdag jl.
bezweken, namelyk de 33jarïge gehuwde
vrouw uit Breukelen. die ter verpleging
was opgenomen, en haar 24jarige broeder,
De toestand der moeder, hoewel iets
gunstiger, blijft zorgwekkend, terwijl men
by de twee andere lyders hoop op her
stel begint te koesteren.
Op de Oude Gracht, Weerdzyde, te
Utrecht, is een geval van Aziatische cho
lera voorgekomen.
In de buurtschap Oudover (gemeente
Loosdreeht) is Zondag ook de derde
der door cholera aangetasten nog over
leden. Uit één gezin bezweken eens
vrouw vau 71, eea jongetje van 5 en
een meisje van II jaren.
De ziekte had een zeer snel verloop,
Behalve het reeds vermelde meisje
werd te IJselstein Zaterdag nog eene
vrouw, wonende op Eiteren, door de
cholera aangetast.
Zondag deden zich geen gevallen voor;
doch Maandag vertoonde zich de ziekte
in de Kerkstraat by een man van 50
jarigen leeftyd.
Toen Zaterdagavond de
vrouw van den tolgaarder E. te Barne-
veld den tolboom zou openen, werd door
het onvoorzichtig rijden van den heer
B. met zulk eene vaart tegen den boom
gereden, dat deze open vloog. Hierdoor
ontving bedoelde vrouw een geweldigen
slag, en moest zy met eene diepe wonde
aan het hoofd bewusteloos worden weg-
Tot nu toe ia zij niet byge-
komen. Men vreest voor haar leven.
Te Martenshoek is de 61"
jarige H. Pruis overleden tengevolg6
eener mishandeling, op hem door zyn0
vrouw gepleegd. Het echtpaar leefd6
sedert jaren in onmin. In tegenwoordig*
heid van de justitie is het lijk ge"
schouwd. De vrouw is in hechtenis
genomen.
RECHTSZAKEN-
De Hooge Raad heeft Maandag met
vernietiging van het vonnis der Haag-
sche rechtbank, bevestigd de uitspraak
van dea kantonrechter aldaar, waarbij out
slag van rechtsvervolging is verleend we
gens het zonder vergunning van den bur-
meester op straat verspreiden van ge
drukte geschriften. Met den kanton
rechter ontzegde de Hooge Raad aan
de verordening verbindende kracht.
Den 22n Aug. voer de Ó5jarige
gezagvoerder van de schroefstoomboot
Nijmegen 11 van Rotterdam naar Dordt.
Ter hoogte vaa Alblasserdam verliet hij
het vaarwater aan den Ridderkerkschen
wal, waar ecaige schepen naar Rotter
dam zeilende waren, zonder toen vol
doende uit te kijken. Het gevolg was,
dat hij een dier schepen, de Vlaiblom
aanvoer en belangrijk beschadigde. Door
den schok sloeg 'de jeugdige schipper
Thomas van Straten over kboord
verdronk.
Beklaagd van door schuldiemands
dood te hebben veroorzarkt, stond
Vrijdag voor de rechtbank te Dordrecht
de gezagvoerder terecht, Johannes Reij-
rners genaamd.
Uit het getuigenverhoor bleek, dat
de aan het schip veroorzaakte schade
ƒ300 bedroeg, doch van de Nijmeeg-
8cue stoombootonderneming had de
schipper, een broeder van den over
ledene, 2500 schadevergoeding beko
men. De getuigen hadden de aanvaring
zien aankomen, en gehoord, dat de
schipper en diens overleden broeder dea
onachtzamen kapitein hadden toegeroe
pen een anderen koers te nemen. Vol
gens eenigen moet de kapitein bepaald
een dutje gedaan hebben, zoodat hij
het gevaar niet bemerkte.
De bekl. die als goed bevaren bekend
staat en iemand is van onbesproken
gedrag, verklaarde volstrekt niet ge
slapen te hebben; door 't rammelen der
machine heeft hij niets van het roepen
kunnen hooren. Het O. M., hoewel
betreurende, dat deze bekl. nog opzijn
hoogea leeftijd moet terechtstaan, meende
het ongeluk aan groote onachtzaamheid
te moeten toeschrijven en eischte bekl.'s
veroordeeling tot 4 maanden gevange
nisstraf.
Naar men mededeelt, zal den 9en
dezer voor het kantongerecht te Sneek
de uitgever van de Sneeher Courantde
heer H. J. Poutsma, terechtstaan wegens
het houden van een optocht, den 17en
September 11. op den openbaren weg te
Sneek, zonder daartoe van den burge
meester vergunning te hebben.
Poutsma zal zichzelf verdedigen.
met het opwerpen van eene aarden borst
wering op pl. m. 400 meter van ge
noemde benting, met eene vunrlyn van
pl. m. 30 meter.
//Op den avond van den 24en dezer
rukte ter observatie van den omtrek eene
patrouille uit Lamdjamoe, onder com
mando van den le luitenant der infan
terie Doerrleben.
z/Nog niet ver van de benting verwij
derd, stiet zy op eene hinderlaag van
Atjehers, die goed gedekt op korten
afstand een flink salvo op den komenden
troep losbrandde, met het ongelakk ge
gevolg dat de le luitenant Doerrleben
met twee kogelwocden neerzeeg en een
Boeginee8ch fuselier zwaar werd ver
wond. Genoemdo luitenant, door de zware
verwonding niet kunnende opstaan, liet
zich door een onderofficier ondersteunen
gaf zulke goede commando's dat de
vijand voor onze wel ingerichte salvo's
het hazepad koos, met achterlating van
twee dooden en eenige wapens.
//Op den volgenden dag werden nog
twee doode Atjehers in de struiken ge
vonden.
//He gewonden werden gedurende dien
nacht per extra-trein naar het hospitaal
vervoerd.
z/De toestand van den le luitenant
Doerrleben is zeer ernstig, doch daar hy
een rustigen nacht (heden nacht) heeft
gehad, hebben de doctoren zeer veel hoop
op zyn behoud.
//Gisteren ochtend omstreeks 3 uren
werd zeer geheimzinnig naar Lambaroe
gemarcheerd door eene compagnie
fanterie, mineurs met dynamiet en een
75 tal dwangarbeiders met graaf-
kapgereedachappen, terwyl eeae andere
compagnie zich uit Lambaroe naar het
voorterrein begaf, met het doel de vyan-
delyke versterking Kaloet bij verrassing
te nemen.
z/Om welke reden de inneming niet
heeft plaats gehad, weet men nieton-
verrichterzake is alles teruggekeerd".
KOLONIËN-
In de Deli Ct. van 8 Oct. j.l. wordt
uit Kota-Radja het volgende geschreven
over een gevecht op den 24en Septem
ber, waarvan in het verslag van den
goeverneur van Atjeh van 14—26 Sept.
slechts met een enkel woord melding
werd gemaakt
//Sedert eenige dagen heeft de bende
van Tengkoe Mat Amin op den loer
gelegen by Lamdjamoe en kregen wij de
vorige week het bericht, dat de brutali
teit van den vyand zoover zou gaan, om
eenen aanval op die versterking te doen.
Dat bericht werd echter niet bewaar
heid. Wel houdt <j0 vyand zich bezig
Met het oog op den dag van heden'
hebben Zondag en Maandag in verschil
lende steden opstootjes plaats gehad.
Van Maandag wordt het volgende ge
meld
De burgemeester vvn Brussel heeft
opnieuw ter kennis gebracht van hen, die
meetings op de openbare straat voorbe
reiden, dat dese op het gebied der ge
meente Brussel ten strengste verboden
zyn. De politie heeft in last, hieraan
strikt de hand te houden.
De heeren Furnemont en Vandendorpe,
leden van den gemeenteraad, hadden
niettemin, op de Place de la Chapelle,
eene meeting belegd, welke door eenige
duizenden personen werd bijgewoond, die
de //Marseillaise" en de //Carmagnole//
zongen. Nadat een Commissaris van
politie aan het verbod tot het houden
van meetings op do openbare straat had
herinnerd, begaf de menigte zich naar
het Volkshuis, waar redevoeringen wer-
gehouden, waarin de handelwijze
wordt gelaakt van de vertegenwoordigers,
die hun woord niet hielden, lien riep
Leve het algemeen stemrechtWeg met
Graux I
De menigte begaf zich vervolgons naar
de voorstad St.-Gilles, waar evenals te
Molenbeek-St.-Jean en te Cureghem een
groote vergadering werd gehouden. Op
eeze meetings viel niets bijzonders voor.
Te St.-Gilles waren omstreeks 2000
personen ter vergadering. Na afloop
trok de tot 2000 k 3000 man aangegroei
de menigte naar het Volkshuis, waar ook
de betoogers van de andere meetings
waren aangekomen.
Voor het Volkshuis was het zeer
levendig. Een dichte menigte vulde de
gslegen stratenen een talrijke
politiemachtjwas aanwezig-tot handhaving
der orde.
In de zalen van het Volkshuis werden
te gelykertyd drie meetings gehouden.
In een daarvan richtte Volders, een
der socialistischo hoofden, bet woord tot
de menigte. Hy zeide dat de werklie
den morgen véor het paleis van de
Kamer van Vertegenwoordigers te zamen
zullen zijn met de aristocratie en de
«bourgeoisie". Hij drong er bij allen
op aan, hun plicht te doen. «De betooging
van dezen avond," dus ging hy voort
wis van vredelievende aard, maar ik en
alle leden der werklieden party zyn met
geestkracht bezield en zullen zoo noodig
daarvan gebruik maken."
Bruneck, lid van den Bond voor het
Algemeen Stemrecht, wees op de een
stemmigheid der liberale, progressistische
en socialistische pers, waar het geldt
het aanheffen van den kreetleve het
algemeen stemrecht I
De voorzitter las eene dépêche voor
van Tubise, waarin deze meldt, dat hy
morgen (heden) te Brussel zal zyn met
500 man.
De betoogers hebben na de vergadering
huu tocht voortgezet zondsr dat zich iets
van belang voordeed. Alleen werden
twee ais burgers verkleede politie-agenten
herkend en mishandeld. Onder de be-
toogers werden vele afgevaardigden van
Brussel opgemerkt.
De gendarmerie der hoofdstnd is aan
merkelijk versterkt en alle manschappen
zijn door den burgemeester opgeroepen
tot handhaving der orde.
De bood voor Algemeen Stemrecht
heeft tegen morgenavond een groote
meeting aangekondigd.
Hedenavond werd te Gent een groote
meeting gehouden, waar verschillende
hoofden der progressisten en socialisten
het woord voerden. Anseele zeide in een
heftige rede, dat hy alle mogelyk midde
len zou aanwenden om het algemeen
stemrecht te verkrygen. Hij zou morgen
naar Brussel gaan om de troonrede te
hooren en verzocht allen voorzitters der
clubs hem by zijne terugkomst aan het
station op te wachten; hij zou hun dan
zyne indrukken madedeelen en zijne be
velen geven. Na afloop der meeting trok
men in optocht met muziek en vaandel
door de straten der stad.
Onder het zingen van de «Marseillaise»"
trok de stoet welke uit omstreeks 2000
personen bestond, voort. Er werden be
toogingen gehouden voor de burger-so
ciëteit en voor de adellijke club op de
«Place des Armes." De politie verspreid
de de menigte zonder moeite.
Later werd op de Vrijdagsche markt
een gedeelte van den optocht door de
politie met de sabel uiteengejaagd. Ver
schillende personen werden gekwetste
Velen zyn aangehouden.
De menigte brak de sluitingen der ri
olen open, en wierp de politie mét de
stukken. De politie verweerde zich tegen
dezen aanval door het gebruiken der
revolvers.
Het blad
Le Peuple bevat een mani
fest van de arbeiderspartij in het Centrum
waarin wordt verklaard, dat tegenover
de weigering van het algemeen kiesrecht,
te Haine St. Pierre en omliggende plaat
sen een groote betooging zal plaats hebben.
In de fabrieksteden van het Centrum
zullen groote meetings in de open lucht
worden gehouden.
Op de Vrijdagsche markt te Gant
heeft te middernaent een ernstige botsing
plaats gehad. Een sterke atdeeilng po
litie wilde het laatste "gedeelte van den
.optocht afsnijden, maar de menigte,
welke verbitterd was door de revolver
schoten welke door de politie waren
gelost, brak de ijzeren boom beschermers
op het plein, en de daar geplaatste
banken.
De agenten, die om het standbeeld
van Van Aitevelde waren geplaatst,
lostten hun wapens in de lucht.
Daar de politie slecht werd aange
voerd, werd de gendarmerie ontboden.
Te halt elt kwam een piquet bereden
gendarmerie ter plaatse en maakte een
charge op de menigte, die daarop week.
«Hoor dan nu ook myn besluit, vader. Ik heb altyd getracht
een goede dochter voor u te wezen, maar ik heb er nooit in
kunnen slagen, een zonderlinge soort van afkeer by u te over
winnen. Nu wilt gy my noodzaken tot een huwelyk met den man,
dien ik het meest verafschuw. Hiertoe kan zelfs uw vaderlijke
macht over mij, my niet dwingen. Ik zeg u, vader, nooit, nooit,
nooit zal ik Arthur Heigham vergeten en nimmer toestemmen in
een huwelyk met George Caresfoot!"
Toen hij zich omwendde, zag hy hoe zy het fiere hoofd in den
nek wierp en met eene houding als een vorstin de kamer uitging.
Philip staarde haar na met een uitdrukking van ontzetting in de
oogen, toen viel hij achterover in zijn stoel en mompelde«Hilda,
myn God, de doode keert terug
Angela was naar hare kamer gesneld en had zich op haar bed
geworpen. Nu zy uit de nabijheid haars vaders was, hernam de
natuur weer de overhand en barstte zy in een stroom van tranen
uit. Zoo bleef zy, krampachtig snikkende, langen tyd liggen, totdat
er op do deur werd getikt en het vriendelijke gezicht van Pigott
om den hoek der kamerdeur kwam kijken.
«Liefje, wat scheelt er aan?" zei Pigott terwyl zy naar haar
toeging en Angela's hand vatte. «Zyt ge weer zoo gekweld, arm
kind
«Pigott!" riep Angela hartstochtelijk uit, «wat hebt gy ontdekt?
Wat is er toch gebeurd Ik moet zekerheid hebben. Vertel mij
het ergste."
«Goed nieuws kleintje," loog de oude meid vroolyk. «Ik weet
waar hy is, op de hoeve van Thorpe, dicht by de beek, weet
je wei
«Hoe komt hy daar?" vroeg het jonge meisje angstig.
«Ocb, hy heeft een ongeluk gehad," zei Pigott luchtig, «hij is
van zyn paard gevallen, maar het heeft niets te beduiden."
«Niets te beduiden, Pigott? En hy heeft al in zoo langen tijd
myne brieven niet beantwoord en my zelfs niet een boodschap
gezonden, dat hy ziek was. Pigott, je vertelt my niet alles. Zeg
dadelyk wat er is, ik sterf van angst. Hy moet wel zwaar ziek
zijn, dood misschien
Zachte snikken schokten haar geheele lichaam en Pigott, door
medelyden bewogen, vertelde nu alles wat er gebeurd was, hoe
Arthur dagen lang bewusteloos was geweeBt, maar nu eindelijk
sedert een paar uur zijn bewustzijn weer had teruggekregen, doch
nog te zwak was om te spreken.
«Wie heeft je dat alles verteld?" vroeg Angela.
«Een meid van de hofstede," zeide Pigott. «De boerin was
voor een halfuur uit en de dame, die meneer Heigham oppast,
was ook heengegaan, omdat nu het ergste voorby was, zei ze. Ze
zou van avond terugkomen."
«De dame die hem oppast?" riep Angela en zij greep de hand
van de oude met kracht vast, «welke dame, Pigott Arthur
kent niemand in den geheelen omtrek. Hoe heet die dame
«Dat heb ik aan de meid gevraagd, maar zy wist het niet."
«Wat hot een oude dame?" vroeg Angela.
Pigott loog weer. «Dat heb ik vergeten haar te vragen," zei
ze, «maar natuurlijk zal het wel een oude dame zijn."
«Ja, natuurlijk," antwoordde Angela droomerig, maar een nij
pend gevoel van angst maakte zich van haar meester en opeens,
Pigott naai' zich toetrekkende, zei ze half fluisterend«Pigott, ik
ben zoo angstig, zoo angstig, voor Arthur. Ik moet er alles van
weten, ik wil trachten hem te zien. Breng mij er van avond
heen
«Maar meisje," zei Iigott, wie de bezwaren van zulk een on
derneming duidelijker voor den geest kwamen, dan het jonge
meisje.
Het meisje hield evenwel aan en smeekte zoolang, totdat de oude
meid zy het dan ook met een bezwaard hart, er in toestemde om
dien avond Angela naar de boerdery te geleiden. Zy deed het
daarom des te eerder, omdat ook zy nieuwsgierig was om de dame
te zien, van wie de boerenmeid had gesproken en die zy haar had
afgeschilderd als een beeldschoone vrouw. Weliswaar begreep
Pigott, dat Arthur die bewusteloos was geweest, zich zyn eigen
verpleegster niet gekozen zou kunnen hebben, maar aan den
anderen kant gevoelde zy, dat de dame die hem verpleegde, dat
niet zonder goode redenen zou doen. Welke waren die redenen?
Ziehier, wat van belang was om te weten te komen.
Wordt vervolgd.)
