DE ERFGENAME.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
10e Jaargang.
Donderdag 2 Februari 1893.
No. 2940.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADYERTENTIËN:
STADSNIEUWS.
Commissie „Koffie en Brood".
BINNENLAND.
F EU! L LET ON
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden
Afzonderlijke nummers
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden
franco per post
f 1,20.
1,65.
0,05.
0,30.
0,37i.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 1—5 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantien.
Directeur-Uitgever J. C. PEEEEBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangére G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSuce.Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
Haarlem, 31 Jan. 1893
Het Museum van Kunstnijverheid al
hier, is gedurende de maaid Januari
door 410 personen bezocht.
In de afgeloopen maand is het stede
lijk museum van schilderijen en oudhe
den op het Raadhuis bezocht door 39
personen tegen betaling en door 247
personen zonder betaling.
Op de groote zaal van het stedelijk
museum, is in gelijker voege als dit tij
dens den vorigen winter geschiedde,
eene tentoonstelling geopend vanteeke-
nisgen uit den stedelijken atlas. Ditmaal
uitgezet het Sparen en omgeving
van de voormalige Haarlemmermeer
tot Spaarssdam. Wie wil weten hoe de
bekoorlijke oevers va» dit riviertje in
vroeger tijden zich vertoonden, verzui-
me niet de fraaie afbeeldingen er van
te gaan zien, waartoe dagelijks van 10
tot 3 uren de gelegenheid bestaat.
Zondags is de toegang tot het museum
vr|j.
Tot geneeskundige van de Ned. Herv.
Gemeente (voor de diaconie en de be
woners van het diaconiehuis) is benoemd
de heer P. W. Peereboom, arts alhier,
in de plaats van Dr. C. A. Bijleveld,
die bedankt heeft.
In dit garnizoen hebben zich i7lote-
lingen der lichting van 1893 aangemeld
om deel te nemen aan het examen tot
plaatsing in een garnizoen hunner keuze.
De uitslag van dat examen, hetgeen
Dinsdag heeft plaats gehad, was, dat 8
lotelingen aan de vereischten voldeden.
Op de aardappelen-en botermarkten
alhier in de maand Januari j.l.
aangov. verk. laagste hoogste pr.
Aardapp. 183 HL. 137& HL. f 1.40 f 210.
Boter 630 KG. 488 KG. f 1,25 f 1.50.
Biggen 279 st. 279 at. f 7,— f 14.—.
Schrammen 105 st. 105 st. f14.f22.50.
Appeleu 84 HL. 81 HL. f 4.— f 8.—.
Dinsdagavond werd in den Schouw
burg alhier de Gymnastiek- en scherm-
uitvoering gegeven door leerlingen van
den heer A. J. Meyerink, waarvoor de
netto opbrengst strekt ten voordeele
van de kas der commissie tot kostelooze
verschaffing van koffie en brood. Naar
wij vernemen is het fioantieel resultaat
zeer gunstig, vooral ook dank zy de
welwillende medewerking van de schouw
burg-directie, dea heer H. van Zand
voord en den heer J. van Gelder. Door
den heer Meyerink is aan bovenge
noemde commissie een bedrag afgedra
gen van 320. Ook de uitvoering zelve
s uitstekend geslaagd. Voor sen afwis
selend programma was zorg gedragen.
De vrije- en ordeoefeningen van de
meisjes en joagsns, die uitstekend vol
deden, werdei afhewisseld door partij-
schermw». Ook de toestel-oefen legen
werden met aandacht gevolgd door het
zeer talrijk publiek.
De Hiarlemsche MaMnen-Zangvereeni-
ging „Cresceido" heeft besloten deel te
nemen aai den Internationalen Wed-
stryd, die te Amsterdam zal (worden
gehouden op 6 en 7 Mei 1893 en uit
geschreven is door de Mar.naa-Zang-
vereeniging Kunst ei Broederschap te
Amsterdam.
„Crescendo'1 heeft zich voor dien wed
strijd doen inschrijven ia de afdeeling
van uitnemendheid.
Op uitnoodiging van de haarlerasche
afdeeling van de Maatschappij van
Bouwkunst, hield de heer L. Bienfait
van Amsterdam Dinsdagavond een
voordracht in de bovenzaal „Montagne"
over het onderzoek van bouwmaterialen.
De spreker behandelde voornamelijk
het onderzoek van tras, portlandcemest,
steen en ijzer, ging in het kort de wijze
van onderzoeking en de constructie der
daarvoor beioodigde machines na en
kwam tot de conclusie, dat onderzoek
van bouwmaterialen bepaald noodig is,
dat het op behoorlijke wijze alleen in
proefstations kan geschieden en dat
alle deze inrichtingen dezelfde methode
van onderzoek behoorea te volgen.
De heer Bienfait verduidelijkte zijn
voordracht met monsters van bouw
materialen en met tal van afbeeldingen.
De heer P. Kleiweg Dyserinck, voor
zitter der afd., zeide hem dank voor
zijn belangrijk betoog.
Tot bijwoning der vergadering waren
uitgenoodigd de leden van de Vereeoi-
ging van industrieelen en kooplieden
in het bouwvak en aanverwante vakken,
voorts de leden der technische Ver-
eeniging en van de haarlemsche afdee
ling van de Maatschappij van Nijverheid.
Heden hebben 1133 kinderen en 262
volwassenen gebruik gemaakt van de
gratis-uitdeeling van koffie en brood.
Bij vonnis van de Arr.-Rechtbank
alhier, van 31 Januari 1893 is in staat
van faillissement verklaard Stelling de
Boer, koopman te Edaoo, met ingang
van 26 Januari 1893, en benoeming
van den rechter Mr. W. A. 't Hooft
tot rechter-commissaris en van den heer
Mr. Th. de Haan Hugenholtz, advo
caat en procureur alhier, tot curator.
Mon seist ons uit Zandvoortï
Hedenmorgen is alhier gestrand het
oostenrijksche barkschip Lugia Radwo
van Triest naar Rotterdam, kapitein
Telari Lallich. De equipage heeft zich
met haar eigen boot geredde lading
bestaat uit campèche-hout. Het schip
is waarschijnlijk verloren, daar het vol
water is geloopen. De stoomsleepboot
Stmson is ter assistentie aangekomen.
Nader wordt geseind
By hoog water trachten de sleepboo-
ten Herkules en Simaon het gestrande
schip af te brengen.
Uit Houtrijk en Polanen wordt ons
gemeld
Tot niet geringe verwondering der
ingezetenen, meldde een te Haarlem ver
schijnend blad, dat alhier weinig geloof
aan het verhaal van de bewuste mis
handeling van het meisje wordt gehecht,
en men het niet onwaarschijnlijk acht,
dat een en ander een verzinsel van het
meisje is.
Niets minder waar dan het boven
staande. Hoewel de zaak zeer geheim
zinnig is, wordt het feit volstrekt niet
betwijfeld, omdat het meisje in den
vroeger beschreven toestand (dus ge-
boaden) bewusteloos werd gevonden
door buren en dien avond en volgenden
dag in zorgwekkenden toestand ver
keerde.
Heden werden ter instructie te Haar
lem een drietal getuigen gehoord.
In eene vergadering van bgelanden
van den Oosteinder-poelpolder, is tot
poldermeester van dien polder benoemd
de heer K. Kniep, te Aalsmeer.
De regelingscoramis8ie van
de landbouwtentoonstelling (groote na
tionale tentoonstelling van paarden, vee,
landbouw-producteu, planten enz.), te
houden te Nijmegen van 16 tot 20
Augustus 1893, bij gelegenheid der 49e
algemeeae vergadering der Geïdersche-
Overyselsche Maatschappij van land
bouw, heeft de koninklijke vergunning
verkregen, eene verloting te houden
van paarden, vee, rijtuigen enz. Deze
verloting zal bestaan uit 30 000 loten
k f 1.
De regeliigs-commissie heeft nu eene
inschrijving geopend, om die 30.000
bijeen te brengen, verdeeld ia 300 aan
deden k f 100 Elk houder van zulk een
bewijs ontvangt 100 loten, heeft recht
op vrijen toegang tot alle tentoonstel
lingen en feestelijkheden, benevens op
een evenredig deel in de netto-ont
vangst.
In het huis van den heer
Van Marcelis Hartsinck, penningmees
ter van het comité voor de werkloozen
te Amsterdam, heeft men Dinsdagnacht
gepoogd ia te breken. Glazen zijn ver
brijzeld en ijzeren stangen verbogen.
Door de waakzaamheid van een hond
zijn de dieven vermoedelijk in hunne
booze bedoeling verhinderd.
Dinsdagavond had er te
Amsterdam in een der lokalen van de
Unie op het Rapenburg, eene openbare
vergadering plaats, waar de sociaal
democraat Polak sprak over„wat
willen de socialisten Er 'was gelegen
heid tot debat, waarvan zekere Herman
Mulder gebruik maakte, die den inlei
der bestreed. Toen hij geëindigd had,
ontstond er tumult. Eenigen wilden
Mulder zelfs te lijf, maar hij wist zich
naar achteren te dringen, waardoor hij
buiten gevaar kwam. De oneenigheden
werden echter door zijne voor- en
tegenstanders voortgezet.
De president der vergadering stelde
alles in het werk om de orde te her
stellen, doch te vergeefs. Den inleider,
die op de bestuurstafel de menigte
wilde overschreeuwen, gelukte dit ook
niet, daar hij door de tafel zakte. Dit
tumult duurde bijna 10 minuten. Een
inspecteur der politie was ter vergade
ring aanwezig.
Toen de menigte weder tot kalmte
gebracht was, werd de vergadering ge
sloten.
Opmerkzaam gemaakt door
het overrijden van een jongen door de
tram te Rotterdam, heeft de heer K.
Zwart Kzoon te Heerenveen een middel
uitgedacht, waardoor z. i. overrijden
van personen of goederen onmogelijk
wordt gemaakt.
Dit toestel bestaat uit twee om hunne
as draaiende waaiers, voorzien yan
stalen borstels, die zoodanig werken,
dat, zoodra de locomotief in beweging
wordt gebracht, zij hunne draaiende
beweging beginnen, waardoor als het
ware alle voorwerpen van de rails
worden weggeschuierd. Door een goed
gekozen verhouding tusschen de om
wentelingsnelheid van de krukas en de
bovengenoemde borstels, worden de
voorwerpen niet weggeslingerd, maar
weggeschoven.
De uitvinding is niet kostbaar en kan
aan elke locomotief of waggon worden
aangebracht.
De heer Zwart heeft zyne vinding
aan een technisch bureau in de hoofd
stad medegedeeld. Het oordeel dier
heeren was, dat het denkbeeld theore
tisch goed is, doch dat de practische
waarde eerst dan kan worden gecon
stateerd, als de overbrenging van het
toestel niet op technische bezwaren iust.
Naar men meldt, zou er
Maandag bij Lobith een ongeluk plaats
gehad hebben door het ontijdig ont
ploffen van een dyaamietpatroon, w-ur
door een artillerist op vreeselyke wijze
om het leven is gekomen.
Te Sliedrecht is het Maan-
dagavond vry baldadig toegegaan. Het
was reeds den ganschen dag onrustig
geweest. In het centrum der gemeente
werd eene verkooping gehouden, waarbij
een groote toeloop van nieuwsgierigen
was. Het werd al drukker en drukker,
en j.sa afloop togen de zingende troep
jes de gemeente door. Nadat men tegen
vijven thuis de koffieboterham was gaan
gebruiken, trok van „den Hoek" (het
boveneinde der gemeente) een menigte,
die voortdurend aangroeide, maar voor
het grootste deel bestond uit aanko
mende jongens, naar Baanhoek, (het be
nedendeel). Dit is een afstand van vijf
kwartier. Een zeer groot aantal ruiten
moesten het ontgelden; in het l oven-
deel der gemeente echter laag zoo erg
niet als in de wijken C. en D. Daar is
letterlijk geen enkel huis overgeslagen,
zelfs de kleinste arbeiderswoningen, die
aan den dijk staan, zijn niet gespaard.
Bij de spoorwegbrug gekomen, wer
den de zakken opnieuw gevuld met
grint, die daar in voorraad ligt, en de
terugtocht aangenomen. Wat ginds nog
vrij was gebleven, kreeg nu eene beurt,
tot de politie onverwachts de menigte
in de flank aanviel en door eene charge
met de sabel den troep verdeelde. Daar
door was de menigte verspreid, velen
trokken af, zoodat te 9 uur de geheele
gemeente haar rustig aanzien reeda ge
heel bad herkregen, en de rijkspolitie
uit Dordt, ofschoon niet op officieele
aanvrage, maar tengevolge van officieusa
berichten hierheen gekomen, te midder
nacht alles rustig vond en kon terug-
gaan.
Moeilijk is het, de oorzaak der bal
dadigheid met eenige zekerheid op te
geven. Door de gegoeden wordt steeds
heel wat gedaan om in de behoeften
der minderen te voorzien. In de laatste
veertien dagen is nog door eene ge
mengde commissie van weldadigheid
eene som van ongeveer ƒ3000 aan dek
king, brandstoffen en levensmiddelen
uitgereikt. Dat was eene buitengewone
bedeeling, die vooral ter secretarie had
plaats gehad en waarmee men wel ge
wild had dat Maandag ware voortge
gaan.
De taak der commissie was echter
ten einde, zoodat wie kwamen vragen,
moesten afgewezen worden. Dit stemde
zeker velen niet tot tevredenheid, maar
de grondtoon van het heele standje was
toch blijkbaar baldadigheid.
Uit Utrecht meldt men aan
het Bbtd: Eindelijk hebben ook hier
de socialistische bijeenkomsten tot leven
en rumoer geleid, maar zóó dat de
sociaal-democraten niet versterkt kunnen
3)
HOOFDSTUK II.
Het testament.
Marley, geef my den penhouder. Stil nu, wat schynt het don
ker het kan toch de dood niet zijn, die my myn lichaam doet
verstyven. Nog meer wyn/
Hy dronk den wyn en nam den penhouder in zyne bevende
vingers.
z/Dit is myn laatste wilsbeschikking en testament/ zeide hy
fluisterend en met gebroken stem. *Nu moet ik teekenen. Denk
aan uw eed. Marley uw eed,..."
z/Ik ben er van ontheven/ riep Marley uit en sprong op van
ontsteltenis. „O, nu mag ik zeker de waarheid spreken voor Ca
therine, die arme, ongelukkige Catherine
z/Zwyg dwaas!" hijgde Rokewood, ,/zoudt gy mij nu nog
willen bedriegen Catherine zal haar gerechte straf krygen dat
en niets meer. Luister die kreet die vervolgt me zelfs nu."
Hy hief zich iB bed op en zag woest om zich been.
//Luister. Daar komt zij. Ik heb een goeden leugen verteld. He
Marley Hy bewoog zijne armen rusteloos naar alle kanten zon
der aandacht te schenken aan den notaris, die geduldig naaBt
hem stond.
//Men zeide, dat ik haar voor haar leven ongelukkig heb ge-r
maakt, en dat heb ik ook gedaan. De wraak is zoet Marley
z/Hier ben ik mynheer."
„Maak nog wat meer licht; het wordt hier zoo donker. Meer
licht zeg ik u."
z/Rokewood 1" riep Wiverly en legde een penhouder tusschen
de verstyfde vingers. //Rokewood, teeken het testament/
De trek van sluwheid op het uitgeteerde gelaat werd nog scher
per toen de woorden van den notaris in de ooren van den ster
vende weerklonken. Hy klemds de pen vast en deed een laatste
krampachtige poging om zyn naam te schrijven.
Op dat oogenblik huilde de wind door de boomen en weerklonk
een droef klagend geluid door de kamer.
Rokewood huiverde. De pen ontglipte aan zijne vingers en lag
op het satynen overdek zonder te zijn gebruikt. Weer een wind
vlaag en weer een klagende kreet door de pynboomen.
Sprakeloos richtte Rokewood zyne glazige oogen op den notaris,
en wees flauwtjes met zyn hand op het ongeteekende testament.
Nog een oogenblik en de laatste leveneflikkering was uitge-
bluscht.
Dit had nog zoo plotseling plaats gevondeD, dat er eenigen tyd
over verliep alvorens zy goed beseften, dat hy dood was.
Wiverly voelde hem de pols. Deze sloeg niet meer.
z/Dood I" zeide hy plechtig en sloot de oogleden boven de weg
gezonken oogen.
z/Dood I" herhaalde Marley met een stortvloed van tranen en
wierp een langen, ernstigen blik op het brooze omhulsel, dat zoo
laDg den dood had getrotseerd op het koude,|ateeenen beeld van
dien^stroeven onbuigzamen meester, dien hij zoo lang had {gediend
z/dood, en hy had gezworen nog niet dood te zullen gaan/
De notaris spreidde het laken uit over het roerloos gelaat.
//Er staat geschreven," zeide hy en wendde zich tot den be
diende, terwyl hij langzaam sprak, //dat de mensch aan twea dïnf
gen niet zal ontkomeneen daarvan is de dood."
HOOFDSTUK III.
Be vermiste erf genante.
Wiverly keerde in alleryl naar de stad terug.
Hij was het oudste lid van de groote procureursfirma Wiverly
Wopping eene firma die zaken heeft gedaan in een stad, die
wy hier niet zullen noemen.
Reeds dertig jaar lang hadden deze heeren de aanzienlyke be
zittingen van Rokewood onder hun beheer gehad. En nu de eige
naar van die uitgestrekte eigendommen was gegaan daarheen,
waar goederen en rykdora geen waarde bezitteD, was Wiverly
van oordeel, dat het de plicht was van zyne firma om den over
ledene de laatste eer, passende by zijn vroegere positie, te bewyzen.
Er waren geen rouwdragers. Rokewood was te trotsch en te
norsch van karakter geweest om een oprechten vriend te hebben,