DE ERFGENAME.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADYERTENTIEN:
STADSNIEUW S.
Commissie „Koffie en Brood".
Arondissemenis-Rechibank,
lOe J an ra ana
Vrijdag 17 Febriiari 1893.
No 2953
AARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers 0,05.
Geïllustreerd Zondagsklad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
n 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiëü -worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEKEBOOI,
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, SuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre,
Haarlsm, 16 Febr. 1393.
Geslaagd bij het Woensdag t« Utrecht
jehouden e»me« voor de auttige hand-
Xerken,. mej.^J. Stoel, alhier.
Laagsle inschrijver voor het afbreken
Jan een huis enz. op Rotseaburg bui
len Tolsteeg te Utiecht, en het bouwen
eea fabriek voor het vervaai digen
fafencevoorwerpen, tego's enz., al-
Baar, is de heer G. P. J. Beccari,
Jlhler voor ƒ23.300.
De rekening en verantwoording van
öi-ecUur der levensverzekering
maatschappij „Haarlem" over 1892 is
commissarissen goedgekeurd. Uil
faic rekening blijkt, dat die maatschappij
toensmenden bloei verkeert. In
92 werd ontvangen a an contributie
ƒ29418,32 ea aaa rente 4936.70%. De
Biitkserifigen wegens ovetlijden beiiepen
ƒ14275.58, terwijl de belegde som werd
(vergroot met ruim 12000. Het kapi-
[tari van de maatschappij beliep op 1
Jacuari j.l. f 127560.69J&, terwijl het
ketal leden in 1892 met 3140 vermeer-
en op 1 Januari j.l. 15841 be-
Woensdagavond hield de heer prof. jhr.
|Siü uit Amsterd&min Teylers Museum
leen lezbg over de belangrijkheid van
■het leelijke in de grieksche beeldhouw-
Ikunst en over de oatwikkeliug van het
I schoonheidsgevoel ia die kunst.
De groote onduidelijkheid ia de
Ivooïdracht van den spreker maakt het
Iods onmogelijk eea eeuigszins nauwkeu-
liig verslag van deze leziag te geven.
kamers van Arbeid.
Op verzoek van de afd. Haarlem van
I den Nederlandschec Meubelmakersbond
[trad Woensdagavond ia „Weten en
I Werken" voor haar op de heer H.
Pyttersen, van Sn eek, lid van de 2de
[Kamer der Staten-Generaai, met het
[onderwerp „Kamers van Arbeid:"
Door den voorzitter der afd., den heer
I Niemann werd de vergadering geopend,
j Hierna erlangde de heer Pyttersen het
■woord, doch heeft zijae rede niet kua-
ijnen voleindigen. Toen hij ongeveer een
kwartier had gesproken, verzocht hij
lom een kleine pauzs, daar hij zich zeer
Ionwel gevoelde, waarschijnlijk wel door
Ide grooie hitte, welke in deze zaal
pleegt te heerschen en die vooral voor
■den spreker, welke onder de gasvlam
'staat, zeer hinderlijk is.
Weliswaar zette de heer Pyttersen
zijae rede nog voort, maar daar hij zeer
zichtbaar onwel was, moest hij na nog j
een paar pogingen het opgeven eo weid
de vergadering tot nader bericht ver
daagd.
Wat spreker zeide, kwam hierop neer.
Diegenen, die de Maandagavond hier
ter stede gehoudei vergadering met
instemming hebbea bijgewoond, zullen
voorzeker weinig gevoelen voor het wets
ontwerp tot stichting van Kamers van
Arbeid door den heer Schimmelpen-
ninck eu den spreker aan de Tweede
Kamer isgediend.
Spreker hecht er evenwel groot ge
wicht aan. Vooral in Engeland kan men
zie», hoeveel goeds daar de Trade Unions
en de Kamers van verzoening 'nebben uit
gewerkt. Vóór i860 heerschte dtartus-
schen patroons e® arbeiders volslagen af
wezigheid van alle idee van samenwer
king. De patroon; hoewel energiek en on
dernemend in de hoogste mate, bekom
merde zich volstrekt niet om de belangen
van zijn arbeider, terwijl deze laatste ver
vuld was met haat tegen dea werk
gever en geen gelegenheid liet voorbij
gaan, om hem te schaden. Zoo ge
beurde het herhaaldelijk, dat wegens
verwoesting van fabrieken, werklieden
bij halve dozijnen werden ter dood ge
bracht. De bekende esgelsche historicus
Carlyle schreef dan ook, dat van den
toearaaligen toestand in het verleden
de wêergade niet was te vinden.
Men was er toen op bedacht, eene
Kamer van verzoening op te richten,
doch deze stuitte op groot verzet, zoo
wel vaa de zijde der patroons als van
die der arbeideis. Volharding bracht
haar evenwel tot stand en hield haar
in leven, terwijl de beide inrichtingen,
de Trade Unions en de Kamer van
Verzoening, thans zooveel goeds in
Engeland hebben totstand gebracht,
dat de duitsche economist Bren-
tano na een reis door Engeland
kon verklaren, dat zoo ergens daar de
vrees voor een sociale revolutie gewe
ken was en alle uitzicht bestond op een
duurzame goede verstandhouding tus-
echea patroon en werkman.
Het was de opheffing der gilden, die
destijds des arbeider zonder steun en
zonder band met zijn werkgever had
gelaten. Hoe groot de fouten der gil
den ook waren, ze regelden zijne
eischen en bevorderden zijne belangen.
Nergens ken de arbeider een beroep
doen. Dit zullen de Kamers van Ar
beid ook in ons land, dat thans nog
het meest achterlijk is, verbeteren.
Weliswaar heeft men beweerd, dat ze
hier onnoodig zouden zijn, omdat hier
de toestanden nog beter zyn da® overal
elders. In hoeverre dit waar is, moge
blijken uit de verslagen der arbeids-
esqcête. Ziet men hieruit niet, hoeveel
overmatige arbeid er in oüs land nog
wordt verricht?
Spreker verwacht van de K. van A.
dat ze een ople'diagsschool zullen we
zen voor patroon, zoowel als werkman.
Waar in die K*mer3 evenveel patroons
als arbeiders zitticg zullen hebben, daar
zal de werkgever leeren zich te schik
ken naar de vreascbe», zich te iatetes-
seerea v or de belangen van den werk
man, terwijl de laatste tengevolge van
de meerdere ontwikkeling der patroons,
eea beteren blik, een ruimer inricht zal
krijgen in de gecompliceerde samenstel
dei maatschappij. Hij zal daar ervaren,
dat gewelddadige omverwerping vaa
toestanden die in den loop van eeuwen
zija geworden, nimmer zijn positie ver
beteren kaa-
De heer Pyitersen, die by den aan
vang zijner rede gezegd had dat hy ia
ieder geval zou zorgen, dat het door
hem ingediende wetsontwerp de behan
deling der kieswet niet vertragen zou,
zeide voor hij zijne rede staken moest,
nog een enkel woord, waaruit bleek dat
hij met het wetsontwerp van minister
Tak zeer is ingenomen.
Hedea hebben 901 kinderen en 334
volwassenen gebruik gemaakt van de
gratis uitdeeling van koffie eu brood.
Woensdagavond ten ruim 7 uur is
braad uitgebroken op da 2e verdieping
van het turfpakhu'is geteekend No. 24
en gelegen aan de Turfmarkt in gebruik
bij den koopman H. J. Veldhuizen, waar
van de oorzaak vooralsnog onbekend.
De brand werd door een voorbyganger
ontdekt, en is spoedig gebluscht door
spuit 5 van den brandweer en den slan
genwagen der politie. Eene groote hoe
veelheid turven aldaar aanwezig is groo-
tendeels verbrand, maar alles is verzekerd.
Door da politie is aangehouden eene
14-jarige dienstbode bij verschillende
juweliers oplichterij had gepleegd van
gouden ringen.
Op den aden December werden uit
een schip aau het Spaarne alhier gelost
een aantal zakken met haver, bestemd
voor dea heer J. D. Wackwhz, grutter
alhier.
Uit dea aard der zaak zijn bij zulke
lossingen de goederen eenigermate on
beheerd en aan den goeden trouw van
het publiek overgelate®. Een tweetal
personen, Van Wort en Haver gebee-
ten, maakten hiervan misbruik en be
machtigden vijf zak haver, die zij daarop
ie koop aanboden aan zekeren Sieen-
kisfc alhier.
Steenklst ^evenwelbegreep dat
de haver niet op eerlijke wijze was
verkregen, temeer daar beide mannen
zeer beschonken waren.
Beide beklaagden hebben in de in
structie alle schuld geloochend, maar
zijn later tot bekentenis gekomea. Vau
Wort verklaart nu op de zitting, dat
hij den diefstal heeft gepleegd om brood
te kunnen verschaffen aan zyn vrouw
en zes kindereD, daar hij ia langen tijd
niets had kusnen verdienen.
Door den ambtenaar vaa het Open
baar Ministerie wordt het misdrijf ge-
qualiflceerd als diefstal gepleegd door
twee vereenigde personen en tegen de
beide beklaagden een veroordeeling tot
gevangenisstraf van 3 maanden gerequi
reerd. Van Wort vestigt er neg de
aandacht van de Rechtbank op, dat hij
's winters niets verdienen kan en 's zo
mers wel werk heeft, zoodat hy een
deel van dien goeden tijd dan in de
gevangenis zou moeten doorbrengen.
„Wat moet er dan van ons worden
roept hy uit.
De president belooft, dat de Recht-
baak dit zal overwegen en bepaalt de
uitspraak op heden over 8 dagen.
Het stoomschip P. Coland der N. A.
S. M. te IJmuiden binnengekomen is
Woensdagmorgen op het Noordzeeka-
naai door de mist zoodanig aan den
grond gevaren, dat een drietal sleep-
booten noodig waren, om het vaartuig
vlot te krijgen.
BINNENLAND-.
Naar men verneemt, heeft
de heer Oppedijk, lid der Tweede Ka
mer voor het kiesdistrict Harlingen,
weder een aanvai van beroerte gehad,
en hebbea de geneesheeren hem thans
bapaald aangeraden om voor die be
trekking te bedanken.
De bevolking van de ge-
meeste 's Hage bestoad op 31 Dec. jl.
uit 169.831 zielen, of wederom 4371
meer dan op denzelfden datum van het
jaar 1891.
Gel ij k met het station Haar
lem wordt het perron controle stelsel
ook ingevoerd aan de stations Leiden
en Beverwijk,
Het 30e Christel ij k natio-
naal zendingsfeest zal op 5 Juli op het
landgoed „Velzerbeek" te Velzen ge
houden worden.
De heer H., hoofdcommies
der posterijen te Amsterdam, is aan de
Van Lennepkade aldaar in het water
geraakt en verdronken. Vermoedelijk is
dit ongeluk te wijten aan bijziendheid.
IdcWoenadagg-iaouüoa
gemeenteraadszitting te Amsterdam werd
langdurig gedebatteerd over de uitbe
steding van steenhouwwerk in het bui
tenland. De heeren Nolting, Heineken,
Kovy, Pijnappel, Alting Mees ea
Heemskerk betreurden, dat geen alge-
meene inschrijving was gehouden en
slechts twee buitenlandsche agenten tot
inschrijving waren uitgenoodigddr.
Cuypers, de wethouder der publieke
werken en de voorzitter verdedigden de
daad vaa den directeur der pubiieke
werken, op gnond van de gemakkelijker
en goedkooper bewerking van dea
Kirchner zandsteen aan de groeven, en
wegens het spoedeischende van het
geval, terwijl de werkloozen bij een ai-
gemeene inschrijving toch niet gebaat
zouden zijn, daar iedere steenhouwer
toch het werk aan de groeve zou heb
ben laten uitvoeren. De voorzitter ver
klaarde ook, dat in dit geval iu het
gemeentelijk belang, en slechts bij groote
uitzondering, was gehandeld. De heer
Altiag Mees, die een afkeurende motie
had voorgesteld, trok deze daaiop we;
der in.
De voorzitter gaf daarna in antwoord
op eea vrsag van den heer Nolting te
kennen, dat de voor de politie-agenten
ingekomen gelden ten volle onder hen
waren verdeeld, voor zoover de wensch
daartoe door de schenkers was te ken
nen gegeven.
Een Y&n de twee gevange-
xen, die Dinsdag te Amsterdam uit den
gevangeniswagcü wisten te ontsnappen,
is door de politie opgepakt. Zijn makker
is nog zoek.
In den Parktuin te Amster
dam had Woensdag avond eene mon
ster-meeting plaats, uitgeschreven door
de socialistische propaganda-club „Het
Centrum."
De bekende socialist van Kol (Rienzi)
voerde bier het woord over de afschaf
fing van het privaat bezit.
Na afloop rhad de gewone straatbe;
tooging plaats, waaraan ditmaal een bi
zonder groot aantal personen deelnam*
j Op de St. Antho&iesluis werd de zin-
j gende stoet donr de politie gestuit. Hoe-
I wel de politie voortdurend versterkt
iwerd door nieuwe afdeelingen, geiukte
het niet de menigte voldoende ie ver
spreiden. Telkens bleef zij opdringen
zonder bepaald verzet te plegen. Eake-
le belhamels die tot „aansluiten" het
j sein gaven, werden gearresteerd. Later
j is het publiek tot verzet overgegaan,
j waardoor de politie een paar malen ge-
j noodzaakt wa8 charges met de aabel te
j maken.
Gerulmen tijd bleef het in deze toch
ai zoo volkrijke buurt rumoerig, ook
toen omstreeks elf uur een deel der
betoogers wederom zingende in de
FEUILLETON.
15)
HOOFDSTUK X.
De geschiedenis van Catherine Rokewood
„Verwaeht niet te veel," zeide Wiverly. „Bedenk, dat byna
I twintig jaar zijn voorbijgegaan sedert zy uit haar cel is ontsnapt
en dat zy by haar vlucht niet het minste spoor heeft achtergela
ten. Vergeet niet de groote veranderingen onmiddellijk na haar
vlucht veroorzaakt door den grooten oorlog, die het volgende jaar
uitbrak, en hoop niet op welslagen. OnlaDga heb ik echter eene
I ontdekking gedaan, die wellicht ook van belang kan zijn."
„En die is vroeg de detective haastig.
aVoor zyn dood liet Rokewood zich eenige woorden ontvalleD,
die by my het vermoeden deden ryzon, dat Catherine wellicht
niet schuldig was aan den dood van haar echtgenoot. Het is waar
dat dit slechts een vermoeden van my is. Gedurende de verhoeren
en haar gevangenschap heeft zy geen enkele maal geloochend te
hebben geschoten. Zy beweerde, dat de dood was veroorzaakt,
doordat het pistool by ongeluk was overgegaan. Rokewood zwoer
plechtig, dat het tegenovergestelde had plaats gehad, en dat de
moord met voorbedachten rade had plaats gehad.
//Op zyn sterfbed liet Rokewood zich verscheidene woorden
ontvalleD, die, als ze niet in verband konden worden gebracht
met zekere omstandigheden, door my slechts zouden zijn beschouwd
als de wilde uitingen van een geest, door eene langdurige ziekte
zeer verzwakt; woorden op zichzelf van weinig beteekeDis, maar
die echter waDneer ze met elkaar in verband werden gebracht,
eene vreeselyke beteekenis kregen, en dan leidden tot de niet te
weerleggen gevolgtrekking, dat Catherine onschuldig moest zyn
aan die misdaad, waarvan hy haar had beschuldigd.
z/Wat ook het geheim was, dat Rokewood met zich in het graf
nam en dat er werkelijk een geheim was, daarvan ben ik
overtuigd dit is bekend aan Marley, den bediende. Als wij dit
geheim konden ontdekken, en daarmee de onschuld van Catherine
aan het licht kwam, hetgeen ik hoop en geloof dat het geval
moet zyn, dan zou het overige vry gemakkelyk zyn. Het verlee-
nen van gratie door den goevemeur zou dan niet geweigerd kun
nen worden, in welk geval Catherine zich zonder eenige vrees
zou kunnen vertoonen, hetgeen zy naar alle waarschijnlijkheid
wel zou doen ook."
z/Het is een droevig geval," zeide de detective.
ffDat is het inderdaad," gat Wiverly snel ten antwoord, „en ik
stem toe, dat de toestand er voor het oogenblik niet zeer bemoe
digend uitziet. Ik zou echter gaarne willen, dat gy al uw best
voor ons deedt."
Turtle Btond op en liep in het vertrek op en neer. </Ik moet de
grootste vrijheid hebben by het verrichton myner nasporingenI
Geen man, vrouw of kind moet uitgesloten worden van een ver
hoor, dat ik hun zou willen doen ondergaan."
z/Natuurlyk niet," zeide Wiverly, „zelfs de oude, arme Matthew
Bane niet. Wat Marley betreft, deze is op Rokewood in dienst
en zoo gy dat wilt kunt gy met hem onder hetzelfde dak wonen*
totdat gy hem zyn geheim hebt ontwrongen."
„Dat aanbod neem ik aan," zeide de detective, „Bovendien heb
ik u nog een verzoek te doen, dat u wel dwaas zal voorkomen.
Voor my is het evenwel zeer belangryk, namelijk...."
„Het wordt u reeds vooraf toegestaaD," zeide Wiverly haastig;
„Myn verzoek is," zeide de detective kalm, „dat, wat ook het
onderzoek zal opleveren, gy zorgvuldig iedere vordering, die ik
maak, voor Matthew Bane verborgen houdt."
HOOFDSTUK XI.
De kwellingen van mits Pollie Wardlaw
Mies Pollie Wardlaw bevond zich in haar slaapkamer. De ver
schillende snuisteryen, gewoonlyk in het bezit y&n bekoorlyk©
meisjes, zooals miss Pollie, lagen over de stoelen, tafel en het
smetteloos witte bed verspreid, waarin de jonge dame gewoon was
de heilzame verkwikking van den slaap te zoeken.
Naar de uiterlijke kenteekenen te oordeelen, was miss Pollie
blykbaar niet van plan om in Morpheus armen rust te zoeken.
Zij was blijkbaar helder wakker, en een eigenaardige glans in hare
grooie, blauwe oogen duidden genoegzaam aan, dat er kommer in
