Zaterdag 18 Maart 1893.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Oe Jaargang.
Mo. 2978.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADYERTENTIËN:
IVan Verre en Van Nabij.
STADSNIEUW 8.
De Nieuwe School aan de
Farklaan.
BINNENLAN D.
FEUILLETON,
TWEE GESLACHTEN
AARLENTS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door liet gelieele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentién worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSucc., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
Het Bijvoegsel van het blad dat
\Zaterdagavond verschijntzal bevatten
ÏBe Inbreker-Slang enmensch> naar het
I engelsch. Haarlemmer Halletjes No.
\CLX. Binnenen Buitenlandse he
I berichtenVaria. Advertentién enz.
VI.
Het Aluminium.
Op de tentoonstelling die ia 1855 te
I Londen weid gehouden, z*g men voor
het eerst een staaf van het eigenaardige
metaal, dat men aluminium noemt. De
Eugelschen betitelden het destijds sil-
verwhite metal from clay, zilverwit
metaal uit aarde. Aanvankelijk had het
weinig succes. De voorwerpen die men
ervan fabriceerde, wekten wel de nieuws
gierigheid op, door hunne merkwaar
dige lichtheid, maar de moeite noodig
voor het vervaardigen en de daaruit
voortvloeiende hooge prijs, verooriaak-
ten dat industrieën, die aanvankelijk
gemeend hadden er profijt va» te kun
nen trekken, het weer spoedig lietoa
varen. En wellicht zou men op dit
oogenblik van het aluminium, elders
dan in het scheikundig laboratorium,
niet meer hooren spreken, wanneer niet
in den laats ten tijd de electriciteit het
mogelijk gemaakt had, veel gemakke
lijker er», dus goedkooper aluminium te
vervaardigen.
Het aluminium is inderdaad een even
goede warmtegeleider als goud of zilver,
bijna evengoed ais koper maar twee
maal meer dan gier. Ook voor het ge
leiden van electriciteit kan deze maatstaf
gelier.- Hieruit volgt, dat langs eene
*lamp9umdiaad in deazelfdea tijd twee
maal zooveel electriciteit kan stroome»,
nis langs een draad van ijzer. Het ii
dan ook volstrekt niet onwaarschijnlijk,
dat eerlang de telegraafdraden van
aluminium zullen worden gemaakt,
vooral ook omdat men het aluminium
niet behoeft te galvaniseeren zooals
het ijzer.
Wat betreft dc taaiheid en de draag
kracht, moet het aluminium het tegen
ijzer en staal afleggen. Het verschil is
daarbij niet onbeduidend. Wilde me»
bijvoorbeeld een ijzeren spoorwegbrug
in aluminium comtrueeren, dan souden
al de afmetingen belangrijk vergroot en
de dikte van de verschillende stukken
verdrievoudigd moeten worden, wanneer
men dezelfde draagkracht wilde verkrij
gen als bij de ijzeren brug.
Natuurlijk blyvea bij deze vergelij
king de kosten nog buiten rekening,
maar in elk geval zou er, al werd het
aluminium nog veel goedkooper dan
het nu is, geen red:n we een om bij hei
maken van sterke bruggen, het ijzer
voorbij te zien voor het aluminium.
In tal van andere gevallen is evenwel
de kwestie van meer of miader weer
standsvermogen van geen belang en de
andere eigenschappen welke het alumi
nium in hooge mate bezit, smeedbaar
heid, goed geleiden .en lichtheid, ma
ken het in vele andere opzichten ver
kiesbaar, Langen ty d was de prijs ervan
èyenwei het gröote struikelblok voor alge
meen gebruik. Dit is een aigemeene regel.
Toen aan het einde der achttiende eeuw
de eerste katoen van de Missisippi werd
geoogst, waren de eerste gewaden die
men ervan weefde, een tooi welke alleen
een vorstin zich kon veroorloven, ter
wijl op dit oogenblik de katoenen stof
fen ook voor den armste bereikbaar
zijn geworden.
Zoo zal het ook met het aluminium
gaan. Zoodra het niet duurder wezen
zal dan ijzer, zal men het weten te
gebruiken voor allerlei doeleinden,
waaraan thasis niet kan worden ge
dacht, Id 1856 kostte het kilo aluminium
niet minder dan 900 francs, dat is 450
galden e» reeds in het volgende jaar
wist de fabrikaat door zij a iarichtisg
zoodanig te maken, dat hij voortdurend
kon doorwerken, dien prijs tot 300 fraac3
te verminderen. Hierbij bleef het niet.
Voortdurende verbetering vaa de wijzs
van fabricage ea de ontdekking van
het zoogenaamd cryoliet op Groenland,
deden da» prijs voortdurend dalen,
totdat het in 1883 niet meer kostte
dan 90 francs per kilo.
Het is eigenaardig om na te gaan,
hoezeer wanneer een man slaagt ia zyn
pogen om een nieuwe ontdekking voor
het publiek practisch geschikt te maken,
dadelijk tal van anderen op hunne beurt
zijn en elkanders werk verbeteren. In
Eogeland wist me» weldra een ander
metaal, dat voor de vervaardiging van
aluminium onmisbaar is, sodium, op
goedkooper wyze te bereide» en daar
door natuurlijk ook de» prijs vaa
aluminium zelf te doe» dalen. Het werd
nu reeds voor 5° francs verkrijgbaar
en op dit oogenblik kost het alumiaium
35 k 36 francs per kilo, alzoo in ver
loop va» weinig jareD, een vyf en
twintigste gedeelte va» den oorspron-
kelijken prijs.
Nog altijd is dit kostbaarder dan
ijzer ea staal en toch wordt het nieuwe
metaal reeds voor vele doeleinden be
proefd of toegepast. Hoe dankbaar zou
de zwaarbelaste soldaat zijn, wanneer
zijn bajonet, zijn sabel, zijn eetketeltje
van het lichte aluminium werden ge
maakt. In Finland heeft men reeds met
succes alumiaium paardenhoeven be
proefd en voor de luchtscheepvaart en
de labricage va» rijwielen belooft het
aluminium veel. Op het meer van
Genève heeft reeds een stoomsloep,
waarvan zoowel de boot als de machine
van aluminium waren gemaakt, veler
bewondering opgewekt en deze proef
wijst op het nuttig gebruik, dat reizigers
in onbegane streken ervan kunnen maken
voor hunne vaartuigen.
Is het ook overdreven, om de 20ste
eeuw nu reeds de „alunriaium-eeuw" te
noemen," dat dit metaal een groote
toekomst heeft is voor eiken technicus
ontwijfelbaar zeker.
Haarlem, i7 Maart 1893.
Blijkens de door Burgemeester en
Wethouders dezer gemeente vastgestelde
kiezerslijsten voor 1893, bedraagt het
aantal kiezers voor de Tweede Kamer
2705, voor de Provinciale Staten 2696
en voor den gemeenteraad 2694.
Op het Stedeljjk Museum alhier, zijn
de teskeningen van het Spasme weg
genomen en i3 in de plaats daarvan
thans tentoongesteld eene reeks etsen,
door Romein de Hooghe, uit het legaat
van dea heer Voorhelm Schneevoogt.j
De3 Zondags is de toegang vrij.
Donderdag werd door den majoor
eerstaanwezend ingenieur der genie al
hier bij enkele iaschrïj vlag aanbesteed
10. Het verbetereu van overwegen op
de rijks militaire gronden in den Haar-
leramermeerpolder. Raming 3250.
Laagste inschrijver Jan Smit VII te
Haarlemmermeer voor f 2990. 20. Het
maken van een loods bij het fert IJ mui
den tot berging van gedeponeerde goe
deren. Raming f 5000. Laagste in
schrijver D. A, Braakenburg alhier, voor
4949-
Op dea i8e» Maart 1893 wordt de
gouden medaille wegens 36-jarigen trou
wen dienst uitgereikt aan den adjudant
onderofficier W. Duval, administrateur
van het militair hospitaal te Haarlem,
vaa welken tijd hij bijna 35 jaren heeft
gediend in de verschillende graden van
onderofficier.
Naar wij vernemen heeft de firma
A. van der Maaren Jansen alhier, de
eerste kievitseieren ontvangen.
Zooals bij advertentie is aangekon
digd, zal de Christelijke Zangvereeniging
„De Harpe Davids", alhier, Maandag 27
Maart eene uitvoering geven en „Jeph-
tha" van H. G. Vijgeboom ten gehoore
brengen.
Uit een verslag in het Onafh. Isr.
Orgaanover eene uitvoering door deze
vereeniging 28 Februari jl. in den huize
„Stroucken" te Amsterdam gegeven
blijkt dat „De Harpe Davids" bij die ge
legenheid met hetzelfde toonwerk zeer
veel succes heeft gehad.
Hedenochtend waren wij in de ge
legenheid deze nieuw gebouwde school
inwendig te bezichtigen. Trok de eigen
aardige bouworde aan de voorzijde de
aandacht, zoo verschillend met die van
de meeste scholen, ook de constiuctie
van binnen maakte op ons een goeden
indruk. Gebroken heeft men hier met
de verwarming van lokalen door middel
van warmwaterbuizen. Gewone kolen-
kachels moeten in den winter aan de
lokalen, zes beneden en evenveel boven,
de warmte geven.
Vier lokalen, boven en beneden loo-
pen in elkaar, zoodnt bij eventueel®
afwezigheid van een onderwijzer, éen
hunner tijdelijk, door het openschuiven
van de houten tusschenmnur, de sur
veillance van twee en meer klassen op
zich kan nemen. Voor het hoofd zijn
twee kamers beschikbaar. Luchtig ge
bouwd als de school is terwijl bovendien
ia elk lokaal voor goed licht gezorgd
wordt dc breede gangen en de zonder
ecnige overdaad versierde vertrekken,
doet dit alles den stadsarchitect, die
het plan ontworpen heelt, alle eer aan.
Hoofd der school wordt de heer J. de
Koek, thans hoofd van de Tasachen-
school aan de Nassaulaan.
De Vereenigde Rotterdamsche Too-
neelisten, directie le Gras en Haspels,
voerden Donderdagavond alhier een uit
het fransch vertaald blijspel op, geschre
ven door Meilhac en door den vertaler
„Examen" genoemd.
Het is de met eea huwelijk bijjein-
den de historie van een graaf, die zich
vermomt als boekbindersleering, om zijne
geliefde te kunnen winnen. Groot is de
komische kracht van het derde bedrijf,
waarin aan het meisje examen wordt
afgenomen. De heeren Haspels en Faas
sen gaven dit tooneel op kostelijke ma
nier.
Trouwens de geheele vertolking was
zeer lofwaardig en stond zelf o. i. boven
het stuk. Mevr. van Eijsden, Mej. Klein
en de heer Vries vormden met de hee
ren Haspels en Faassen een uitnemend
geheel.
In de Woensdagavond In „Felix Fa-
vore" gehouden vergadering, belegd
door den „Haarlemschen Bestuurders-
bond" terjbesprekiag van dc wensciieiijk-
heid om den vrijen kermts-Maandag af
te schaffen ea daarvoor den ien Mei
als vrijen dag in de plaats te stellen, waren
16 vereenigingen vertegenwoordigd.
Uit eenige besprekingenbleek
dat sommige vereenigingen voor den
ien Md, andere vereenigingen voor 31
Augustus (verjaardag van Koningin Wil-
belmina) als vrijen dag zijn.
Een voorstel ten slotte van de afd.
Haarlem van den Bond voor Alg. Kies-
en Stemrecht, om den eersten Maandag
in September als een neutralen dag voor
vrijen dag te bestemmen, vond weinig
tegenspraak. Op eene vergadering, over
eene maand te houden, zal men deze
zaak nader regelen.
Donderdagavond is bij den winkelier
C., woonachtig in de Breestraat, onge
veer zes gulden uit de toonbanklade
ontvreemd. De verkeerde gewoonte om
de sleutel op de lade te laten heeft den
dief goede diensten bewezen.
Graan- en Zaadmarkt gehouden te
Hoofddorp Haarlemmermeer, 16 Maait
1893. Roode wintertarwe f o,fk o.
Jarige tarwe o—Witte tarwe 4.50
k 6.95, Zomer ristarwe ƒ5.25 k ƒ5.50,
Rogge f 4.75 k 5.Haver 6.60 k 7.20,
Chevaliergerst /4.50 a 5,—, Winter-
gerst ƒ3.70 4,20, Zomergerst ƒ360 k
/3.90, Dulvenboonen ƒ6,10 k 6.50,
Paardenboonen ƒ5,25 k f 5,60, Groene
Erwten f o.k o.Biuine boonen
/5i— 7*—Capucycers ƒ0,—do,
Kanariezaad 14,75 Z1**»—Karwei-
zaad o,k f o,—Bruin mosterd
zaad o.a o,
Het beioek v a nH a r e M a-
jesteitea de Koningin en de Regentes
aan Amsterdam is thans vastgesteld.
Hare Majesteiten anllen van n tot 17
April in de hoofdstad verblijven.
Naar men nit 'söravenhage
bericht, zon voor opvolger van den heer
J. F. Hofstede als hootd-directeur der
posterijen, in aanmerking komen de
heer J. P. Havelaar, lid der ae Kamer
voor Gouda, oud-minister van waterstaat,
handel en nijverheid.
De heer W. Bos, burgemee
ter van Oudorp (N.-H.) en lid van de
Provinciale Staten van N.- Holland, is
overleden.
Het emigratiecomité in Ne-
deriand jontvirg behalve een gilt van
de Konirgin-Regentes, een som van
f 18,000 op zijne circulaires. Honderd
3)
HOOFDSTUK II.
Ann Hethbridge.
Het was dan ook zeer goed mogelijk, dat squire Agar de dwaast
'beid van zijn huwelyk reeds ten volle begon te beseffen nog voor:
dat de champagne schuimend in de glazen vloeide ter eere van
het jonggetrouwde paar.
De gebeurtenis werd medegedeeld in de voornaamste bladen en
eenige dagen later werd een exemplaar van de „Times", het be
richt behelzende, afgezonden Daar het Oosten, om door Seymour
Mitchell op rijn terugreis uit Indië te worden gelezen.
Anna Agar vestigde zich op Stagholme om een nieuw leven
te beginnen; de ongestoorde kalmte hiervan viel echter niets in
haar geest, daar zy van haar geboorte af in de noodlottige
atmosfeer van Clapham had geleefd. Deze atmosfeer is zeer be
dorven door de microben der bourgeoisie.
In den beginne voelde zy zich aangetrokken door het nieuwe,
het vreemde in hare omgeving. Zoowel betreffende het hnis als
het buitenleven. In den beginne verklaarde zy met opgewonden
heid, dat er niets heerlijkers was dan het buitenleven. Zij vergat
Seymour Mitchell voor eenigen tyd, maar liefde is zeer bedriege-
lyk, Zy schuilt jaren lang weg in een donker hoekje om dan plot
seling met volle kracht te herleven. Somtijds wordt zy door de
lange rust versterkt somtyds echter doet de tyd haar ook in
haat veranderen.
De kleine Jem, haar stiefzoon - een forsche, blonde, stilzwij
gende knaap was voor haar de eerste bron van kwelling.
„Kom eens by je moeder, lief kind," zeide zy op zekeren na
middag, toen er bezoek was, met buitengewone teederheid.
„Ik kan niet by myne moeder komen," antwoordde de jongen
met zyn mond vol koekjes, „want zy is dood."
Deze eenvoudige mededeeliDg deed de tweede mevrouw Agar
inzien, dat zy op dat oogenblik maar niet verder met hem moest
gaan. Zy wilde echter aan hare naburen blyk geven van hare
moederlyke teederheid voor den erfgenaam van Stagholme. Met
buitengewone zorg wydde zij eenige uren aan de opvoeding van
Jem, op de eenigszins bekrompen manier, voortvloeiende uit hare
denkbeelden.
„En als," zeide zij tot hem, „ik u verzoek om by uw moeder
te komen, dan moet gij by my komen en my een kus geven."
Aan deze les trachtte zy meer kracht by te zetten door hem een
sinaasappel te schenken, waarna zij hem vroeg of hy haar
begreep.
Na zich een oogenblik peinzend achter zyn eor te hebben ge-
krabt, zag bij haar met zijne blauwe oogen bedaard aan, en zeide
„Ik geloof van nog niet heel goed."
„Dan ben je een zeer domme, kleine jongeD," antwoordde zyn
stiefmoeder toornig „en ga dadelijk naar de kinderkamer."
Dit deed de verbijstering van Jem nog toenemen, en in diep
gepeins verzonken ging hy naar boven.
Jaren daarna, toen hij man was geworden, als dan het zonlicht
speelde op den muur vallende door het traplicht, dan spiegelde
zich deze gebeurtenis weer voor zyn geest eene gebeurtenis,
waarin de wereld zich voor de eerste maal aan hem begon te
openbaren en hem verbijsterde.
Terzelfdertyd dat mevrouw Agar trachtte haar kleinen stiefzoon
de beginselen der vormelijke beleefdheid te leeren, stond in de
rookzaal van het hotel Wagstaff te Suez een man met een scherp
gelaat naby de leestafel. Werktuigelijk en langzaam zag hy de
dagbladen in hopende er iets nieuws in te vinden.
Weldra kreeg hy een exemplaar van de „Times" in handen,
waarmee hy zich naar een van de luie stoelen onder de verandah
begaf, vanwaar men een blik op de woestijn heeft.
Na de voornaamste berichten langzaam te hebben nagekeken»
vestigde hy zyn aandacht op de geboorten, sterfgevallen en huwe
lijken, en las daaronder het bericht van de huwelijksplechtigheid
in de kerk te Clapham.
„Wel vervloekt I" mompelde hy by zichzelf.
By een gevoel van beleedigden trots over het feit, dat Anna
Hethbridge hem, Seymour Mitchell, zoo spoedig bad vergeten,
voegde zich nog de grievende teleurstelling, dat deze erfgename
niet langer in zyn bereik was. De jonge dame in Indië namelyk
had hare kostbare genegenheid gevestigd op een jongen marine-