BINNENLAND.
MEI-BETOOGINGEN.
ook
viij, hoor.ik ben liberaal, zie
je maar enfi»nou, je moet je
wat kalm houden, hoor
„En wat ben jij, Keen?"
„Sociaal democraat, baas."
„Wat, zoo'n rooie? Ben je ook lid
van dien Bond?"
Ta baas, maar ik ben toch ook
u
vrg
„Wat heb ik met jou vrijheid te ma
ken Ik wil geen sociaal democraat on
der mijn volk. De deur uit 1"
Hoe weinig het ook aan den leite
lijken toestand moge veranderen, loons-
verhooging is reeds een stap vooruit.
Een slaaf die met tien touwen gebonden
ie, zal veel beter begrijpen, dat iemand
hem van eén touwtje bevrijdt, dan dat
hem cók. een complete wapenrusting
wordt beloofd, zooals die ridder heelt.
Het grootste beletsel voor dc ont
wikkeling van den arbeider is het te
lange, afmattende werken. Vandaar het
sncces van het denkbeeld van een
werkdag van acht uur. Veroverde men
dien, nan zoude binnen 10 jaar niet
meer dan zes uur behoeven te worden
gewerkt, wellicht later nog verminderend
tot 3 uur of tot a uur.
Het overige van den dag zou men
dan zich kunnen ontwikkelen en kunnen
genieten van de schoonheden van natuur
en beschaving. Eerst dan kan de arbeider
mensch worden.
Op dit oogenblik wordt door
miltioen menschen feest gevierd. Spre
ker gevoelt, dat hjj hier niet heeit be
toogd bet nut van den 8 urigen
arbeidsdag, masr uitgesproken heeft de
feeststemming, die heerscht in de har
ten der toehoorders.
Na deze warm toegejuichte rede, gat
het mannenkoor nog een tweetal liede
ren ten beste.
Hierop trad de heer Boer op en
noemde den toesttnd der oer-menschen
beter, dan dien van den tegenwoordige,
arbeider, waarna bij een overzicht gaf
van de wjjze, waarop de maatschappij
geworden is, zooals zij thans is. Vroe
ger noemde men iemand, die iets kocht
alleen met het plan het een paar uar
later met wat winst te vetkoopen, een
schurk. Thans is alles vrjj, ook het
hongerlijden.
Het aetituur-vraagstuk is niet nieuw,
de elsch is niet overdreven. Dit erken
nen ook onze tegenstanders. De arbel
ders hebben recht op den geheelen op
brengst van hunnen arbeid, en vragen
slechts varkorting van werktijd. Dit
moge men wel bedenken.
Over het algemeen was deze spreker
veel scherper in zijne uitdrukkingen
dan de heer Gerhard, maar kon toch
zijne hoorders minder pakken. Hij
eindigde met den uitroep: „leve de
sociaal-democratie
Hierop zong „Excelsiot" nog esntge
liederen en daarna ging het publiek
dat trouwens door het late uur
heelwat gedund was, kalm uiteen.
Er waren duizend personen aan
wezig.
Vergadering v/d Gemeenteraad van
Bloemendaal op Donderdag 4 Mei 1893
des namiddags ten half acht ure.
1. Mededeling Gemeenteverslag
Vaststelling 10 kwartaals-schoolgeldko
hier; 3. Voorstel van B.en W.regeling
ondeiwijs te Overveen4. Voordracht
voor de benoeming van een zetter5
Mededeelingen en ingekomen stukken
Volgens des regenmeter
der rijkskndbouwschool te Wageningen,
bedraagt de gevallen regen over de
maand April 2 mM. tegen 21% mM,
over dezelfde maand van 1892.
Zaterdagavond is de am-
sterdamsche notaris D. J. Leepel in
hechtenis genomen ter sake van ver
duistering van aan hem toevertiouwde
gelden, aan oamondigen toekomende.
Door den senaat der Am-
sterdamsche hoogeschool zijn heden de
volgende prijsvragen uitgeschreven voor
studeerenden aan eese nedeirlandache
instelling van universitair onderwas,
Faculteit der geneeskunde. De facul
teit verlangt eese kritische beschouwing
van het verband tuescheo spierarbeid ea
de frequentie van pols en ademhaling,
voornamelijk bij den mensch, door
eigefv waarnemingen toegelicht.
Faculteit der Rechtsgeleerdheid. De
faculteit verlangt een uiteensettlog, van
en een oordeel over:
De beginselen der prijsvorming in
nede! iandache wetten, verordeningen co
reglementen. (Zie F. J. Neumann,
Die Gescaltoag der Pieises in Schën-
berg's Handbuch der politischen Oeko-
nomie.)
De vragen moeten worden beant
woord in de taal, waaria zij zya gesteld.
De antwoorden, met sene andere
hand dan die des vervaardigers ge
schreven, moeten vóór of op 1 Mei
1894 worden toegezonden aan den se
cretaris van den sesaat der Universiteit.
Zij moeten gefceekend zya met een ken
spreuk ea vergezeld gaan vaa een ge
zegeld briefje, dat dezelfde kenspreuk
tot opschrift heeft en dea naam, het
studievak en het adres des schrijvers
bevat.
Op dea derden Dinsdag van Septem
ber 1894 wordt het oordeel der taeul
teiten over d? ingekomen verhandelin
gen in hst openbaar medegedeeld en
aan de schrijvers der meest voldoende
antwoorden, die door de faculteiten de
eer der bekroning zijn waardig gekeurd,
de gouden eerepenniag uitgereikt,
Een slachtoffer van de
accijnsafschaffiag. Aan een der politie-
bureelen te Amsterdam werd Zaterdag
avond een heer binnengebracht in erg
keonelijken staat.
Gewoonlijk ireflen de politie-be-.mbten
in zulke machteloozen meestal luidjes
die ze wel eenB meer gezien hebbeu
maar ditmaal was het een nieuwe klant,
Ook kwam daar spoedig navraag of
vader ook een ongeluk gekregen had,
„Neen," was het antwoord, „vader
kwam met een uurtje thuis l*
Algeraeene verwondering. Vader was
nog nooit buiten zija boekje gegaan,
wat zou dan toch nu wel de reden zya
ditmaal
Toen hij thuis gekomen was, moest
hij natuurlijk een verhoor ondergaan en
wat antwoordde hij? „Och vrouw, ik
weet, dat Maandag de accijns op de
klare verhoogd wordt en nu dacht ik,
ik zal nu maar om de goedkoopte wat
meer nemen." (Echo.)
Zondag werd te Leiden
aangehouden een persoon die in het
Algemeen Politieblad gesignaleerd stond,
als verdacht zich te Amsterdam aan
diefstal te hebben schuldig gemaakt,
Desgevtaagd deelde hij mede de door
hem ontvreemde goederen te Amsterdam
te hebben verkocht, doch toen hy op
het punt stoad derwaarts te worden
vervoerd, gaf hij op enkele goederen
aan eenen logeergast iu eene slaapstede
te Leiden te hebben verkocht. Ee:
rechercheur der politie naar die slaap
stede gezonden vond den kooper niet
te huis, die met eenen anderen logeer
gast aan het doen van inkoopen was.
Op hem wachtende vernam de politie
agent dat er buiten gevochten werd, en
er op afgaande, bleken het de beide
bedoelde personen te zija die in be
schonken toestand kwestie met elkander
hadden. Juist op het oogenblik dat hy
er bij kwam, trok de ééa een mes
verwondde daarmede den ander in den
hals, gelukkig niet levensgevaarlijk. Zoo
wel de verwonde als de dader werden
naar het politlebureel vervoerd, waar
laatstgenoemde in het bezit gevonden
werd van de door hem gekochte en te
Amsterdam ontvreemde kleedingstukken.
Volgens de Kleine Courant
wonen er in de gemeente Helder fami
lieleden van Andreas Hoter. De broeder
van Hofer verliet zijn vaderland te mid
den der droevige gebeurtenissen van
dien tijd ea vestigde zich te Amsterdam.
Bij een bezoek aan Monnikendam leerde
hij daar eea meisje van het eiland Urk
keanea, met wie bij in het huwelijk
trad. Toen de man o erleden was, trok
zijne weduwe met haar zoontje naar
hare vroegere woonplaats terug en van
daar dat zich oader de Üxker visch-
handelareu familieleden van dea held
uit Tyrol bevinden. Bij de onthulling
van zijn standbeeld zou het meeat
de KL Cf. zeker hoogst interessant
zijn, ais te midden vau de mannen en
vrouwen des lands, die de nagedachtenis
van hunnen groote® vaderlander ver
eereu, zich in Urker visscherskostuum
een familielid bevond, in de gemeente
Helder woonachtig, den naam voerende
van Jan Andreas Hofsr.
Te D r i e 1 (O. B.) is op de
steenfabriek van den heer Van Holst
de 16 jarige S, onder eeaeu geladen
steeawagen geraakt, zoodat deze over
zija hoofd ging. De ongelukkige was
bijna terstond een lyk.
Uit Berg en-o p-Zoom wordt
van 30 April gemeld:
Gisteren avond te ruim 9 uren wer
den de kermisvicrende ingezetenen in
hun pret gestoord door het alarm-sig
naal „brand." De briqaetteafabriek va*
de firma Asselbergs Co., gelegen nabij
het exercitie-teretin „Kijk in de Pot,'
stond iu lichte laaie.
Alle koffiehuizen liepen leeg en alle
kermisgasten stroomden naar de plaats
des onheils.
In oageloofelyk korten tijd was de
brand zoo toegenomen, dat aan blus-
schen niet meer te deake® viel.
Voordat de eerste spuiten op het ter
rein waren aangekomen, wa2 reeds een
groot gedeelte van het dak door het
vuur verteerd en vertoonde zich aan
aller oog een verschrikkelijke vuurpoel.
De houtskool n. I., die op de zolder
tot aan den nok van het dak lag opge
stapeld, was een groote vuurklomp ge
worden, waarvan nu ea dan duizenden
vonken in de lucht vlogen.
Met het oog op de groote droogte
vreesde men aanvankelijk voor de
naastbij gelegen huizen, doch dank zij
den kalmen avond is deze vrees geluk
kig ydel gebleken.
De brandspuiten der gemeente en
van het garnizoen waren spoedig op het
terrein van den brand aanwezig, doch
konden wegms watergebrek in den be
ginne niets uitrichten. Al het water
moest door sleepers worden aangevoerd,
De brand heeft den geheelen nacht
voortgewoed, doch is beperkt gebleven
tot de fabriek. Nog altyd smeult het
vuur voort en we.ken de spuiten,
De schade is zeer groot. De werk
zaamheden aan de fabriek moeten voor-
loopig worden gestaakt, daar alle mate
ruien zijn verbrand.
De voornaamste machines, benevens
de boeken, zijn gered.
De Ubtiek is verzekerd bij eene as
surantiemaatschappij te Brussel.
Te Blerik bij Venloo is he
2-jarig dochtertje vau A. Thijssen ia
eenen zinkput geraakt en daarin ver
dronken.
Het door de justitie inge-
steld onderzoek in zake de vermoede
lijke vergiftiging eener 19 jarige joage
dochter, te Oldeboorn, heeft aan het
licht gebracht, dat geene sprak
is van vergiftiging. De patiente is over
leden aan eene hevige diphteritis.
Toen Zaterdag de postlo
per te Wemeldinge bij de wed. Blau
wer, die alleen woont eh dicht by het
kanaal een bierhuisje houdt, de courant
wilde bezorgen, vond hij deuren en
luiken gesloten. Met eenea voorbijgan
ger een onderzoek instellende, vonden
zij de 59-jarige vrouw dood en gekleed
bed liggen, terwijl haat bovenmats
op den vloer lag.
Eea inmiddels geroepen geneeskundige
constateerde dat vermoedelijk geweld
pleging had plaats gehad. Dit vermoe
den weid versterkt, doordien al spoedig
bleek dat eeae kast met geweld was
opengebroken en daaruit alle sieraden
en geldnwaarden verdwenen waren.
Aldus luidt eea ons Maandag gezon
den bericht. Wij aemen dit oader groote
reserve op, wijl de daarbij gevoegde
mededeeling, dat de justitie uit Middel
burg Zondag te Wemeldinge is geweest,
ons, bij onderzoek, bleek onjuist te zijn,
(Al. Ct.)
Te Spannum (Friesland)
brak Zoadagmorgeo, terwjjl de hoofden
vaa het gezin naar de kerk waren, een
hevige bsaed uit in de boerenhuizinge
bewoond door Feike Steenama. Ia kor
ten tijd was alles eene prooi der vlam
men; zeven-en twintig koeien, zeventien
kalveren ea twee paarden kwamen in
de vlammen om.
Over het algemeen hadden de Mei-
betoogiugea hier te lande een zeer vreed
zaam karakter.
Ernstige ongeregeldheden kwamen
nergens voor.
De orde werd slechts een oogenblik
verstoord te Zutfen en Winschoten op
30 April cn te Groningen op 1 Meio
Op de Varkensweide te Zutfen
door het gemeentebestuur ten gebiuike
afgestaan hadden De Boer uit 's Gra-
venhage en mej. Stelliagwerf-Jentink
het woord gevoerd en zeer bezadigd
gesproken. Toen de betoogers daarop
het terrein verlieten, wilden de socia
listen met ontplooide vaandels stadwaarts
trekken. De politie verbood dit; aan
het verbod werd geen gehoor gegeven,
waarop eenige agenten met geweid de
vaandels neerhaalden.
Bij de hierdoor veroorzaakte botsing
zag de politie zich verplicht van stok
en s&b-l gebruik te maken. Ongelukken
of verwondingen zijn echter met voorr
gekomen. Voor het vergaderlokaal der
socialisten op het Rijkenhage werd het
volk door de politie uiteengedreven
De meeting in het Waadelbosch te
Winschoten werd door ongeveer 3000
personen bezocht. Er werd vrij heftig
gesproken, o. a. door Luitjes, die den
draak stak met den Bond van Orde.
Hij beweerde o.a.dat de politieagenten
slechts haren zijn aan den bezem, waar
van de steel zich in den Den Haag be
vindt het aangeveegde vuil zya de
socialisten. (1)
Na afljop organiseerde men een wan
deltocht, waarbij de betoogers gevolgd
werden door zestien marécaaussées, oa
der bevel van een ritmeester.
Toen, ondanks het verbod, eenige
vaandels werden ontplooid, deden de
marechausséss eea charge en ontrukten
den manifestanten een vaandel.
In het gedrang kwamen eenigea onder
de paarden. Een vrouw werd gewoad.
Luitjes (Travailleur) kreeg een trap van
een paard, doch werd niet ernstig ge
kwetst. Hy kon ten miastc nog Lopen.
Troepen sociaal-democraten trokken,
hun vrijheidslied zingende, door de stra
ten. De marechaussees patrouilleerden,
doch om half zeven was alles rustig.
Na de lezing van Domela Nieuwenhuis
te Groningen, begaf zich een menigte
socialisten na&r den Heerweg. De politie
gebood de menigte uiteen te gaan, waar
aan echter niet werd voldaan. Daarna
trad de politie handelend op, waarby
zekere Modderman ernstig werd gewond
Velen ontvingen sabelhouwen. Maandag,
avond half tien was tlies rustig.
Maandagavond werd in den tuin van I
het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam
voor een 4- a 5000 personen gesproken I
door Kol (Rienzi), H. Polak en van I
Eramenes. Hierna werd eea groote was. I
deltocht gehouden die zeer kalm voor
„Constantia" werd ontbonden.
BUITENLAND.
Naar de berichten uit de ver
schillende deelen van België te oor-
deelen, is het, zooals men wel vermoed- I
de, zeer kalm geweest op r Mei. De
staatkundige beroering, die anders de
kracht der betooginges op den mMei
uitmaakte, is door het aannemen der
kieswet-hervorming verdwene». Ia de
arbeidersbeweging is blijkbaar windstilte
gekomen.
In het bekken van Luik, waar uit I
vrees dat de groote ongeregeldheden I
van verleden jaar zich zouden kuanen
herhalen, de politie nu strenge maatre-
gelen genomen had, werden alle betoo- I
gingen verbodentot nu toe werd de I
rust niet verstoord. Het aantal werksta
kers is betrekkelijk klein de groote
betooging, die te Fiemaüe plaats moest I
hebben ter gelegenheid van de invading I
van het socialistisch lokaal werd ver-
hinderd.
In het bekken vaa Bergen,waarvoor I
weiaige dagen nog bloed vloeide,
heerscht een opmerkelijk volstrekte rust,
in het district ziet het er uit, alsof het
een gewone dag is.
Te Bergen werken allenin de om-
streken hebben 10,000 van de 20,000
mijnwerkers den arbeid gestaakt, doch
nergens werd de orde verstoord; de
kolenbranders blijven thuis, de andere
werklieden zyn aan den arbeid gegaan.
In den namiddag zou er een niets
beteekenende betooging aldaar gehou
den worden. In het centrum der ge
deeltelijke werkstaking in het bekken I
werden in verschillende gemeenten kleine
betoogingen voorbereid, die van geen
belang waren.
Een stoet, uit meer dan 4000 per
sonen bestaande, trok Maandagavond
door de voornaamste straten vaa Brus
sel. De houding der betoogers was zeer
ordelijk, en ondanks de massa nieuws
gierigen kon de stoet zich geregeld J
voortbewegen.
Tegen 8 uur was het aantal betoogers I
tot 7 a 8000 aangegroeidop de Place
de la Duchesse werd een meeting ge
houden, waar verscheiden redenaars het
woord voerden over den acht-urendag,
De Maandag te Landen is kalm ver-
loopen. De zoogenaamde Meibetooglag I
in Hyde Park bepaalde zich tot eea
verzameling van omstreeks 800 vreemde
anarchisten en joden, en ten hoogste
ïoo Eagelschen. Er was een sïeike po
litiemacht op de been. De manifestanten
droegen roode sjerpen en roods vlag
gen, en ventten anarchistische bladen,
waaronder er waren in de Hebreeuw-
sche en in de Russische taal.
Door verschillende personen werd
het woord gevoerd, 0. a. door Louise
Michel, die op de jongsie onlusten iu
België wees, en de buitenlandse he geest
verwanten in hun poging tot omver
werping van het kapitaal verzocht te
steunen.
De manifestanten te Parijs groepeer
den zich bij de arbeidsbeursden ge
heelen namiddag werd de betooging
daar en op de Place de la République
voortgezet. De betoogers ten hoogste
400 man sterk kwamea herhaaldelijk iu.
botsing. Eenige deputaties verzochten
in corps ontvangen te worden in de
Kamer; dit werd geweigerd en men
stelde voor, dat elke vereenlging 1 afge
vaardigde zou zenden, die dan allen te
gelijk toegelaten konden worden. De
deputadën weigerden dit en verlieten
onder protest de Kamer.
der het toe, dat ik u tot huis vergezel?"
Frida kon het bijna niet uithouden van genoegen, terwyl Grete
van ergernis do tanden op elkaar klemde. //Dat moet gy maar
aan myne moeder zelve vragen, mynheer Rover. Wat my betreft,
ik zou garrne nog wat willen rondwandelen, en my, als gy er
niets op tegen hebt, by myne vriendinnen hier aansluiten. Een
oogenblik dames 1"
Als een bestraft kind liet Röver het hoofd hangen; toen echter
Grete naar het tafeltje wilde tsrugkeeren om van haar moeder
afscheid te nemen, was hy met twee stappen weer naast haar.
//Juffrouw Meermann, waarom zyt gij zoo onvriendelyk
tegen my?"
Zij antwoordde niet maar liep door.
//Waarom krenkt gy mij altyd waar gy kunt? Ik heb u toch
niets gedaan, en myn eenige wensch is dan ook u slechts genoegen
te doen."
i,Werkelyk?" Zy bleef staan en zag hem toornig in de oogen.
i/Nu, doet u my dan het genoegen en laat ray myn eigen weg
gaan I Doe alsof gij my niet kent en bekommer u*niet om my!"
Hy schudde het hoofd. «Ik weet wel, dat gy my niet kunt
liefhebben en verlang ook zooveel niet. Waarom wilt gy my ech
ter van het geluk berooven in uwe nabyheid te zijn Waarom
atoot gy zoo wreedaardig iemand van u af, die het van harte goed
met u meent?"
*Uwe vriendelyke gevoelens jegens mij z\|n ongetwijfeld op
hoogen prijs te stellen," antwoordde Grete ruw, //maar zy berok
kenen my onaangenaamheden in plaats van genoegen."
//Onaangenaamheden? Hoe kan myne onbaatzuchtige vereering
u in onaangenaamheden brengen, juffrouw Meermann
tiNu dan," riep Grete uit, buiten zichzelf door zyne zachtmoe
dige hardnekkigheid, //als ik dan openlyk zal spreken begrijpt
gij dan niet, dat gy my belachelyk maakt door uwe voortdurende
huldigingen
//Belachelyk? O juffrouw Grete, ik ben zeer zeker niet met my
zelf ingenomen maar dat mijne eerlyke genegenheid voor u,
u belachelyk zou maken - dat heb ik zeer zeker niet geweten...
en dat kan u ook geen ernst zyn. Niet waar, gij hebt het zoo
erg niet gemeend
Grete gaf verder geen antwoord met eene korte beweging
draaide zij hem den rug toe en begaf zich naar hare moeder.
Waar was het noodig voor om zulk een onderdanigen, vriendely-
ken toon aan te nemen I Hy had haar op hare onbeleefdheid on
beleefd moeten antwoorden, dan was hun positie onderling zuiver
geweest. Die onderdanigheid was onuitstaanbaar. Als kind had zy
haar kat reeds niet durven slaan als deze zich deemoedig bukte
onder baar dreigend opgeheven hand. En nu had deze laffe man
byna niet anders voor haar gestaan 1 Zy was echter niet meer
het dwaze kind, dat zich door slaafsohe onderworpenheid liet ont
wapenen zyne verdiende straf moest hy hebben.
Rëver stond met zijn hond alleen in het gewoel der komenden
en g&anden; de menigte drong en stootte tegen hem aan, terwyl
hy zich in den stroom werktuigelyk liet meevoeren naar den uit
gang. //Belachelyk?" mompelde hy weemoedig, //belachelyk?"
En daarby staarde hij met zyne oogen voor zich als wilde hy
iemand verwurgen.
In het einde van den tuin ontmoette hy juffrouw Meermann en
haar zoon. De jonge man werd nog een oogenblik opgehouden.
Hy werd aangesproken door den persoon, die de veelbeteekenende
beweging met zyn beurs had gemaakt.
«Nu Meermann, hoe zal het zyn? Zien wy n van avond by
Dachinger Of speelt gy vandaag weer den goeden zoon
z/Om negen uur als gewoonlyk," had Juüub geantwoord, terwyl
hy vreesachtig om zich heen gezien had en haastig was doorge-
loopen. Die lastige vragerWaar was het noodig voor om hem
hier aan te spreken. Om negen uur begon zijn tweede leven
eerst bracht hy als een welopgevoed zoon zyn moeder naar huis.
De eene helft van den dag behoefde van de andere niets te
weten.
Het was hem niet zeer aangenaam, dat Röver, dien h(j door
eene handelsvereeniging kende, zich bij hen aansloot. De aanwe
zigheid van een vreemde zou het hem moeielyk maken nog bytyds
weg te kunnen komen. Juffrouw Meermann begroette daarentegen
den kassier uiterst vriendelyk geen moeder neemt het in 1
grond van haar hart een jongen man kwalyk, als hy hare dochter
lief vindt.
z/Ik heb uw naam reeds hooren noemen mynheer Röver;
zijt kassier in den winkel, waar myne dochter ook in betrekking
ie, nietwaar?"
Wordt vervolgd.)
