kwam. Zoo iets is trouwens meer ge
beurd
Men meldt uit Tietjerk aan
de N. jR. Ct.
Door dec schipper G. Ioia werd mij
Donderdag „eene zoogenaamde schen-
kelscbaats vertoond, door hem gevon
den bij het afgraven van eene terp te
Jelsum op ongeveer 3 voet boven het
maaiveld of den vlakken grond. Zooals
weet, hebben de Scandinavische
Germanen de kunst van schaatsenrijden
weleer in Nederland en Engeland over
gebracht en dat in den vorm van glij
den. Men bezigde daartoe ribben van
ossen en paarden, aan de beide uiteinden
doorboord en door riemen aan den voet
verbonden. Nog in de 12e eeuw werd van
deze schenkelsch&ats gebruik gemaakt;
na dien tijd verdwenen zij voorgoed.
De weinige exemplaren voor en na op
gegraven bevinden zich veelal in ver
schillende musea. De schaats üie men
mij liet zien, vertoonde op de beneden-
zijde duidelijk eene gladde oppervlakte,
ontstaan door herhaalde schuring over
het ijs. Hoe slecht deze schaatsen even
wel aan het doel beantwoordden, kan
daaruit afgeleid worden, dat men ze
slechts kon gebruikea wanneer men den
wind in den rug bad. Men liet zich dan
over het gladde ijs glijden, en de prik
stok in de hand diende zoowel als ba
lanceerstok om zich in evenwicht te
houden, als ook om de eens vei kregen
snelheid te bewaren en door esn forschen
duw nog te doen vermeerderen.
- De 4e algemeene vergade-
ring der „Sociaal-Democratische Onder
wijzers-vereeniging*, gehouden te Zwolle
op Zondag 4 Juni 1893, heeft 't vol
gende program vastgesteld
De S. D. O.-V., staande op den
grondslag der sociaal-democratie, stelt
zich ten doel, de sociaal-democratische
idee ingang te doen vinden onder de
onderwijzers.
Haar streven is gericht op 't verkrij
gen en de ontwikkeling van goed volks
onderwijs.
Te dien einde zal zij de invoering
van een onderwijswet trachten te be
werken, gebaseerd op de volgende grond
slagen
10. Alle onderwijs wordt van staats
wege kosteloos gegeven. Het onderwijs
in de eene of andere godsdienstleer is
particnüere zaak der ouders.
2. Het bezoek der volksschool is ver
plichtend van 't 4e tot 't 15e levensjaar.
3. Aan allen, die lager onderwijs ge
nieten, wordt op staatskosten voedsel
en kleeding verstrekt, tenzij de ouders
zelf hiervoor wenschen te zorgen.
4. De kinderen staan onder nauwlet
tend geneeskundig toezicht vanwege
den staat. Alle geneeskundige verple
ging geschiedt op staatskosten.
5. Het aantal leerlingen in eene
klasse bedraagt hoogstens 24.
6. Het lager onderwijs zet zich on-
onmiddellijk voort in 't middelbaar on
derwas.
7. De Staat belast zich met de op
leiding vsn hen, die zich willen bekwa
men voor de betrekking van onderwij
zer (es). Te dien einde worden in de
groote steden des lands kweekscholen
opgericht. De inrichting van deze scho
len wordt in het program nader uiteen
gezet.
8. Op de school is maar ésn soort
onderwijzers. Dezen kiezen er een uit
hun midden, die met de administratieve
leiding is belast.
9. De onderwijzers worden aange
steld ©p een salaris, dat niet minder
dan ƒ1000 mag bedragen, en genieten
periodieke verhoogingen, die na verloop
van 12 jaar minstens ƒ1200 bedragen.
Bij 't sluiten van een huwelijk wordt 't
salaiis met minstens ƒ30o verhoogd.
10. De leden van schooltoezicht
worden gekozen door de ouders der
schoolgaande kinderen in overleg met
de onderwijzers.
Nadat nog een wijziging in de sta
tuten was aangenomen, werden o. a. de
volgende besluiten genomen:
Er zal vanwege de „Soc.-dem.
Onderwijzeis-veieeniging" een afgevaar
digde gezonden worden naar 't Inter
nationaal Congres te Zurich.
De internationale verbinding tus
schen de onderwijzers van verschillende
natiën zal met kracht ter hand worden
genomen.
Over de bekende Leeuwarder circu
laire werd laug ea breed gediscussieerd.
Algemeen was het oordeel, dat de on
derwijzers het recht hadden hunne
ideeën buiten de school te propageeren.
Ten slotte werd de volgende motie
aangenomen
,De algemeene vergadering der „Soc.
dem. Oaderw.-vereeaiging" protesteert
ten krachtigste tegen de houding der
Leeuwarder schoolautoriteiten es ontzegt
de regeeriog het recht de onderwijzers
te verbieden lid te zijn van den Soc.
dem. Bond*.
Voorts werd nog besloten tot de uit
gave van een stel leesboeken, dat in
alle opzichten vrij is van dogma's.
WEDSTRIJDEN
Mooi weder beguastigde Donderdag
de te Utrecht gehouden harddraverij
van de vereenigiog „De Saeeuwpost*
waarvoor de belangstelling als altijd
groot is.
In het geheel liepen 12 paarden,
waarvan den prijs ƒ250, behaalde „Sa-
dor" van D. J. Florijn, te Rotterdam
de premie van 100, „Krjlaty" v&a
Coets de Bosson, te Amersfoort; de
premie van 50, „Gerardine" van A,
van Wassenaar, te Haren.
KOLONIËN-
BATAVIA, 9 Mei.
Aan het verslag omtrent de voor
naamste gebeurtenissen in het goever-
nement Atjeh en onderhoorigheden loo
pende van 14 tot en met 27 April jl,
wordt het volgende ontleend
G r o o t-A t j e h. Hoewel er bij den
vijand gedurende de eerste dagen na
afloop van de poeasa wat meer werk
zaamheid was waar te nemen, had het
beschieten van onze posten zoo goed
ais niets te beteeken en hield het zelfs
de laatste dagen geheel op. Verliezen
werden dan ook door ons niet geleden
De civiele en militaire goeverneur
ging den i8aen op dienstreis naar Segli
en Telok Semawé en keerde den 2ien
terug.
Het einde der poeasa werd den i7en
met zonsondergang door kanonschoten
aangekondigd, terwijl den azen, ter ge
legcnhetd vaa den hari-raja, eene offi
cieeie receptie voor de inlandsche hoof
den en ambtenaren werd gehouden,
waarbij de gebruikelijke geschenken wer
den uitgereike.
Onuerhoorigheden Oost
kust. De politieke toestand bleef on
veranderd. Uit Bagoh kwam bericht, dat
men de gedei aldaar, welke door lieden
van Diolok werd bewaakt, in brand
had gestoken. Ten aanzien van T. Bin
tara Pekan van Djolok zullen nu dwang
maatregelen worden toegepast.
De onlusten in het Tamiaagsche ble
ven voortduren.
Noordkust. Te Telok Ssmawé
liet de stand van zaken weinig te wen
schen over.
Den 20e is deze havenplaats door den
civielen en militairen goeverneur in het
bijzijn van eenige vorsten met gevolg
en onder het geven van een saluut van
si schoten voor den algemeenen handel
opengesteld en de scheepvaartregeling
voor de Noordkust van de Dlamantpuut
tot de kwala Berat-jan verklaard te ziju
in werking getreden.
Onze versterking te Segli werd den
7den en i8den door den vijand ook
met lilla's beschoten, zonder dat ons
nadeel berokkend werd; het vijandelijk
vuur werd echter telkens door het onze
tot zwijgen gebracht.
W e s t k u 81. Op het eiland Raja viel
niets bizonders voor.
Nadat |in den nacht van dea Ben op
den 9&n de versterking te Melaboch van
het Westerstrand was beschoten, werden
den volgenden morgen patrouilles uit
gezonden, die er in slaagden een pas
opgeworpen veldwerk te slechten cn dea
ij and met een verlies van 4 dooden
5 gewonden te verdrijven, zonder
zelf eenig verlies te lijden.
De weersgesteldheid was over het al
gemeen droog en zeer warmalleen de
laatste dagen vielen in Groot-Atjeh
overvloedige regens, die de Atjeh-rivier
eenige kearen deden overloopen.
De gezondheidstoestand was, met uit-
zondedag van Poeloe-Weh, alwaar ge
vallen vau buikziekte eu malaria blij ven
voorkomen, op de zeeposten over het
algemeen gunstig.
Io de geconcentreerde stelling was de
toestand ongunstiger. Het gemiddelde
ziektecijier bedroeg 25 tegen 22 en dat
van de beri-beri 10 tegen 10 gedurende
den vorigen veislagtijd. Het sterftecijfer
was lager. {Java Ct.)
Aan een door den adsisteut-iesi
dent van L; Kota (Sumatra's Westkust)
ingediend rapport nopeus de schade
aangericht door de aldaar in den nacht
van 18 op 19 April jl. gevallen zware
regens, zijn de volgende mededecliagen
ontleend
jTe Sitoedjoeh werd een der ijzeren
„koffie-pulpers, zoomede het geneele
^gebouw, waar ia die geplaatst is,,
„het waterrad door dea bandjir mede
.gesleept en verbrijzeld, wAarbij 2 per-
,sonen verdronken, die in dat gebouw
,met de zorg over .den pulper belast
.waren,
„Te Halaban en Simalanggang werd
,veel schade aan bruggen, wegen, kof
betuinen en sawah's aaugericht en kwam
„een persoon om,
„De groote nieuwe Taram-brug heeft
_,door afdrijvend hout enz,, geleden
„een der jukken nl. is uit zpa verband
gerukt sa staat scheel,
Vau den resident van Baajoemas
gewone geval voor, dat tegèn iemand
een rechtsvervolging is ingesteld, omdat
eea ander hem iets ontvreemd heeft.
Ter verklaring van dit raadselachtig feit
dient het volgende. In veenpolders ko
men legakkers voor, perceelen welke
moeten blijven liggen tot waterkeering
enz. en dus niet verveend mogen wor
den.
Nu heeft een onbekende het veen van
dien legakker weggehaald, zonder dat
de eigenaar dit wist, en nu wordt de
laatste aangesproken om zijne eigen
dom in behoorlijken toestand terug te
brengen.
een rapport ontvangen, gedagteekend
29 April jl., blijkens hetwelk de brug
over de kali Klawing, afdeeliag Poer-
bodnggo, in den weg van Bohotsari
naar Karaogaujar, in den nacht vau 22
op 23 April gedeeltelijk door eenen
bandjir is weggeslagen. Vaa de ooste
lijke Ding zpa 15 en van de westelijke
5 jukken door den stroom medegesleept,
Door dien bandjir is de dam Dogan
voeten ingezakt, terwijl de monding van
de leiding zelve lot eene lengte van 36
meter en eeae dikte van 3A meter is
aangeslibt en de taluds op verscheidene
plaatsen zijn beschadigd. Ook de brug
over de kali Balamajaug in dezelfde
afdeeliag is geheel weggeslagen, terwijl
een gedeelte vaa aeu weg nabij
kali LAban tot eene lengte vau 20 meter
en eene diepte van meter door eeaea
bandjir in die rivier is weggespoeld,
Volgens bericht van den resident
van Palembang werden in den namid
dag vaa 8 April jl. te Kepahiang hori
zontale sch kken van aardbevingen
waaigenomen.
Mr. W. Stortenbeker, oud-directeur
van O* E, eu N„, thans advocaat en
procureur alhier, heeft de betrekking
van directeur-generaal der aanstaande
tentoonstelling op zich genomen.
Javr Bode.)
«ECHTSZAKEN.
De arr.-rechtbank te Amsterdam,
Kamer, veroordeelde Donuerdag A. vaa
Emmeaes tot 9 maanden gevangenis
straf, wegens opiuiïag van miliciens.
Te Loosdrec^t doet zich het on-
FOLMEI OVERZICHT.
De belglsche Kamer heeft Donder
dag, overeenkomstig het besluit van de
afgevaardigden ter conferentie tot het
bestrijden der slavernij, het wetsont
werp betreffende het onderwerpen van
den slavenhandel goedgekeurd.
Het handelstractaat tusschen Spanje en
Portugal is door de Kamer te Lissabon
definitief goedgekeurd.
Ia het engelsche Lagerhuis werd Don
derdag een amendement van Bartley
op art. 3 der „Home Rule Bill," strek
kende om aan het Iersche Parlement
te beletten premiën te verleenen aan
Iersche industrieën, door Gladstone be
streden en met 288 tegen 252 stemmee
verworpen*.
In den franschen ministerraad heeft
de heer Delcassé een telegram uit Groot-
Bassam medegedeeld, behelzende dat in
het land van Thiassalé de vrede is her
steld.
Uit Pretoria wordt aan de „Times'
gemeld dat president Kruger en Sir
Hewy Loch herhaaldelijk geconfereerd
hebben over de Swaziland kwestie,
Daarna werden de punten, waarover
reeds te Colesberg van gedachten was
gewisseld, voorgelegd aan eene geheime
vergadering van den Volksraad, welke
de gezamelijken voorstellen onaanaeme
lijk verklaarde. Loch vroeg daarop te
Londen nadere instructie per telegraaf
aan. Middelerwijl gaat hij naar Johan
nesburg, waar hij als gast der Traas
vaaische regeering blijft tot den i3en
a. s., om dan naar Kaapstad terug te
keeren over Bloemfontein, waar hij coa-
fereeren zal met den staatspresideat. Het
voorloopig mislukken der onderhande
lingen met Transvaal belette niet dat
hem eene glansrijke ontvangst ten deel
viel. Bij een groot feestmaal te zijner
eere stelde Kruger eenen toost in op
de Koniagia vaa Engeland, en Loch
eeaen op Kruger.
Omtrent de moeielijkheden, die bij
de conferentie gerezen zijn, wordt ge
meld, dat deze voortvloeien uit de ea-
geiscne voorstellen betreffende de be
scherming der rechten van de inboor
lingen, gepaard met de overdracht van
Swaziland aa-a de Trans vaaische repu
bliek.
Ia Argentinië is het ministerie afge
treden, maar meer gedwongen dan vrij
willig.
Romero, Viciorica en andere ministers
werden verrast met eene mededeeling
van president Saenz Pena, dat hij hun
ontslag wenschte, omdat hij eeae andere
politiek wilde gaan toepassen. Avellaneda
de nieuwe minister van fiananciën, zal
de politiek van Romero voortzetten. De
aanhangers van Roca en Mitre zij
ontevreden over ae verandering van
ministerie.
Het nieuwe kabinet heeft zich ais
volgt geconstitueerd: Vaueesiao Esca-
lante, binnenlandsche zaken Caae, bui
tenlandsche zakenAvellaneda, fiaan
ciengeneraal Diego Brieno, oorlog,
Amatia Alcorte, justitie.
gehad onder de werkstakende fabriek
werkers, hoewel de gendarmerie de voor
naamste straten had afgezet om verdere
wanordelijkheden te voorkomen. Slecht»
met geweld konden de samenscholingea
worden uit elkander gedreven. Ia de
Rue des Promenades bonden de werk
stakers twee wagens aan elkanderdit
vormde eene barrikade, van waar op
de gead.rmen werd geaehoten. Op de
gend.rmen werden uit eene aangren
zende straat meerdere revolverschoten
gelostde dader werd onmiddellijk aan
gehouden. Ook op andere plaatsen werd
het verkeer belemmerd door soortgelijke
batrlkaden.
Koningin Victoria van En
geland en Koningin Margaretha van
Italië hebben ook op de tentoonstelling
van Chicago een en ander ingezonden.
De engelsche koningin zond een prachtig,
door haar zelt vervaardigd tapisseriewerk,
terwijl de italiaansche koningin eigen
gemaakt fijn kantwerk voor dit doel
beschikbaar stelde. Beide zendingen zijn
verzekerd voor een bedrag van 100.000
dollars.
ttEMEÜtti) NiEUWö.
Te Armentières (Belgie^
hebben nieuwe wanordeiykheden plaats
Het verslag over hetafge.-
loopen jaar, dat door de fransche di
recteuren der Suezmaatscliappij is uit
gebracht, toont eene vermindering vaa
den tonneninhoud der doorgevsrea
schepen met omstreeks 11 pCt. ia ver
gelijking met het vorige jaa\ De out-
vangsten waren echter belangrijk hooger
dan in eenig vorig jaar, behalve 1891,
en als de kwijaing ia den wereldaande
vermindert, wordt een verdere vsrbe
tering verwacht. De Lesseps' voorspel
ling, dat de toestaad steeds zou voor-
uitgeaa, wordt dus bewaarheid. Met eëa
dividend van bijna 30 pCt. op den
pariprijs vaa de aandeelen kunnen de
oorspronkelijke aandeelhouders tevreden
zijn.
Belangrijk is ook dat de gemiddelde
tijd om door het kanaal te stoomeu.
zeer veel is verminderd, niettegenstaande
de grootte der schepen en de betrek
kelijk kleine afmetingen van het kamu!
La 1892 werd van het kanaal gebruik
gemaakt door 3559 schepen. Frankrijk,
dat eerst de 2e, daarna de 3e plaats
innam, is nu verdrongen door Neder
land. De volgorde is nuengelsche
schepen 2581, dultsche 292, neder-
landsche 177, fransche 174, italiaansche
noordsche 66, Oostenrpk-lioagaar-
sche 61, turksche 43, spaansche 26,
portugeesche 23, russische 22,grieksche
belglsche 4, japansche 3, amerikaaa
sche 2, chineesche 2, egyptische 3,
siameesche 1.
In de „Figaro" maakt Emll
Gautier zich niet tea onrechte vrooüjk
over de eigenaardige wpze, waarop een
Parijsch heelkundige zich den eigendom
verzekerde van een „geval." De chi
rurg tatoueerde den door hem behan
delden en genezen patiënt op den arm
de omschrijving van de ziekte, waaraan
hp geleden had, met toevoeging, dat hij
was genezen.
Zes wandelaars van Ber
lijn waren Woensdag te Weenea; de
eerste krijgt de gouden, vijl anderen
elk een zilveren en de nakomenden een
bronzen medaille tot aanmoediging.
Men gaat nu eea retour-wandel wedstrijd,
van Weenen naar Bsrlpn organiseereer
Wel moge het den liefhebbers beko
men
Een belooning van 3000
mark is gesteld op de terugbezorging
der sieraden, tusschen 17 ea 24 Mei te
Heideiberg ontvreemd, bestaande uit
1 collier van paarden, ter waarde van
70.000 mark, 1 groote diamanten broch'e
ia den vorm van een bloemruikertje,
ter waarde vaa 5000 mark, 1 armband,
ter waarde van 800 mark. Voor de aan
houding van den dader alleen is 500
mark uitgeloofd. Opsporing van boven
vermelde sieraden en, indien daartoe
termen zijn, aanhouding van deu be-
nooit om naar de teugels van het bewind te grppen, nog minder
om ze haar te ontrukken.
„In huis heerschte zij onbeperkt hp gehoorzaamde volkomen.
In zaken ontwierp en raadde zij alles, hp handelde.
#Zp was zeer goed bekend met de geschiktheid in zaken en in
persoonlijkheid van Edwin Saogstre. Zp had een goed oordeel over
hem. Zp wenschte dan ook, dat hij als eerste klerk bp haar echt.
genoot werkzaam zou blpven. Haar echtgenoot stemde van harte
in die schikking toe. Saogstre nam gaarne de betrekking en de
voorwaarden aan en bleef voor zpn ex-collega een eerlijke be
diende en trouwe vriend. Voor Granthams huwelpk waren zp
boezemvrienden geweest. De vriendschap bleef onveranderd. De
familie Sangstre kwam de Granthams dikwijlB bezoeken en was
er steeds welkom. Deze vertrouwelijke omgang wae mevrouw
Grantham niet alleen aangenaam; hp was ook gemakkelijk en
yoordeelig. Zp was het werkelpke hoofd van de zaak, haar echt
genoot en zijn eerste bediende waren feitelijk hare beursagenten.
Zp verschafte de noodige aanwijzingen, en hunne operatiën werden
door haar aangewezen; jaren lang gingen de zaken op deze wijze
uitstekend.
„Richard Grantham was altpd een der eersten, die voordeel
trok uit eene stpging of daling in aandeelen en effecten, en de
aanwijzingen, die hp van zijne schoone vrouw ontving, waren
over het algemeen vertrouwbaar."
„Maar hoe kreeg zp die?" vroeg miss Rose met eenige ver
bazing.
„Ja antwoordde Branson, „dat is nu een publiek geheim. #Zp
ontving veel bezoek, en haar steeds groote? wordende bezoekers-
lpst was met buitengewone bekwaamheid, uit het oogpunt van
zaken, opgemaakt.
„Talrijke jonge en oude ipke en schijnbaar rijke mannen
woonden hare hoogst gezellige huiselijke feestjes en recepties bp,
maar geen hunner werd uitgenoodigd, die volgens het oordeel van
de schoone gastvrouw, haar niet op de eene of andere manier van
dienst kon zpn.
tfZp gaf hare betooverende glimlachjes zoo diplomatisch weg,
dat er zelden of nooit onaangenaamheden voorvielen tusschen
degenen, die haar het hof maakten en met elkaar wedijverden om
meer bizonder haar gunst te winnen.
uWinnen, zeide ik Koopen zou eea beter woord zpn. Zp ver
kocht hare glimlachjes voor vertrouwelpke mededeeiingen, de beurs
betreflende, maar met zulk eene meesterlijke behendigheid wist zp
hare bedoelingen steeds te verbergen, dat hare bewonderaars die
nooit beseften, wanneer zij onder haar betoaverenden invloed ver
keerden. Zp waren verrukt, maar haar brein was steeds koel en
berekenend geen woord, geen toespeling ging voor haar ver
loren alleB werd opgezameld en zorgvuldig genoteerd.
#Zp had steeds een bewonderaar, die hooger stond aangeschreven
dan de anderen en die zelf meende de gelukkigste aller men&chen
te zpn. Zp schonk hem bizondere aandacht en hield hem geheel
onder haar magnetischen invloed. In alles was haar wil zijn wil.
„Hp bleef echter niet langer haar gunsteling, als hij haar niet
meer van dienst kon zpn. Wanneer dit tpdstip daar was en zp
weer een ander op het oog had tot bevordering barer plannen
dan werd hp onmiddellijk ontslagen.
zyBestond er echter geen bizondere reden om anders te handelen,
dan ontsloeg zp hare gunstelingen op zulk eeue wpze, dat zij ic
de meening waren, dat hunne verbanning slechts tpdelpk was.
Behendig vermeed zp het laatste sprankje hoop uit te blazen en
gedurende hunne verbanning zorgde zp er voor, dat die sprankjes
bleven gloeien. En zoodoende had zij steeds een aantal ex-gunste
lingen om zich heen, die hun best deden om weer op denzelfdec
voet als voorheen met haar te staan.
//Zp wisten zeer goed, dat zij haar van dienst konden zpn door
vroegtijdige mededeeiingen van beursgeheimen, of mannen vooral
jonge mannen bp haar te introduoeeren, die veel geld en weinig
ervaring hadden, en er toe konden worden gebracht om waarde
loose of twijfelachtige aandeelen te koopen.
//Ik vertrouw," zeide Branson na een oogenblik van stilte, dat
gp nu wel zult begrijpen, hoe zp zich de noodige inlichtingen
verschafte, die haar in staat stelden om haar echtgenoot en zijn
eerstan klerk raad te geven."
„Volkomen," antwoordde Spicer. //Ik ben niet geheel onbekend
met de methoden van vrouwelijke diplomaten, maar ik heb gewacht
meenende iets te zullen hooren, dat een spoor zou kunnen
bp het oplossen van de geheimzinnigheid, die zonale gij van oor
deel zpt, zijn dood omringt.
„Was hij a 11 ij d vriendelpk Heeft hij er zich nooit tegen
verzet, datiZpne schoone vrouw steeds het voorwerp van zulke vurige
hulde was?"
Wordt vervolgd,)
