tfS jl, li boeienden tekst, als:
Eerste Hip Mj OnplDUen
lie Jaargang;
Vrijdag 17 November 1893.
No. 3187
NIEUW8- EN ADVERTENTIEBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
STADSNIEUWS.
Crescendo
FEUILLETON.
SIE E H,
HAARLEM'S DAG
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 123.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOI.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSucc.Parijs 31 èis Faubourg Montmartre.
jwsaw van bet Geïllustreerd Zondagsblad bevat behalve
J|| j§ J|1 Wj§ bet vervolg op den roman van Rider Haggard,
RB! lUl MSL i getiteld: Het Testament van Mr. Meeson, we-
|«i| M derom tal van belangwekkende illustratiën en
Een trouwpartij in West-Indië (met illustra
tie). Eigenaardige wenk (met illustratie).
Gelukkig gered (met drie illustraties). Het in brand steken van weide
velden in Australië (met illustratie). Een episode uit den slag bij Worth
(met illustratie). Cledenkt den arme(illustratie). Een reken kunstje.
Een vreemde gewoonte. Uit den Congo-staat (met illustratie). Üit
de artist en wereld. Een vriend in den nood (met illustratie) Voor
been en thans op den Oceaan. Verwonderlijk (met 3 illustraties).
Voor de buishouding. Onmisbaar voor Patroons (met illustratie). Ge
dachten ter overweging. De letter D. Afgereisd. Hoe onze visschers
het weer voorspellen. Harde kritiek (met illustratie). Op een Ameri-
kaansch dagbladbureau.
Voorts Puzzle. Anecdoten.De Prijswinnaar van Raadsel LXV.
Oplossing Prijsraadsel LXVIII.Nieuw prijsraadsel LXXII. Schaak-
rubriek. Mededeelingen.
DE UITGEVER.
Hij dit Nummer is gevoegd
het Gem eenteraadsverslag van
15 Nov.
Haarlem16 Nov. 1893.
|f Vanwege het Ministerie van Water
staat, Handel en Nijverheid werd
heden aan het gebouw van het Pro
vinciaal Bestuur alhier aanbesteed
Het leveren van steen en bestutten
der Heldersche zeewering, behoorende
tot de Rijks zeewerken in de provin
cie Noordholland. Raming ƒ7000.
Van de 4 ingekomen inschrijvings
biljetten was dat van Gebrs. Jansen
te Nieuwediep het laagst voor/6618.
De le luitenant J. W. van Alphen
van het 3e bataljon 4e regiment in
fanterie alhier is benoemd tot le lui
tenant-adjudant van genoemd batal
jon en zulks ter vervanging van den
tot kapitein benoemden le luitenant
adjudant A. L. de Wolf.
Uitslag van het examen op 15 Nov.
in vrije- en orde-oefeningen der gym
nastiek, alhier gehouden.
Geëxamineerd 4 dames. Afgewezen
2. Toegelaten de dames G. M. van
der Wal, alhierH. P. P. Wils, te
Sloten (N.-H.).
Woensdagavond werden de lezingen
dezen winter in „Teyler" te houden,
geopend door den heer dr. T. C.
Winkler alhier, met eene interessante
voordracht over bactereologie, waarbij
een en ander nader werd toegelicht
door platen en kalklichtprojecties.
Een talrijk publiek woonde deze
lezing bij.
De verdere 4 voordrachten zullen
gehouden worden, door Prof. Dr. A.
Pierson van Amsterdam op 13 De
cember, door Prof. Dr. J. Verdam
van Leiden op 10 Januari, door Ds.
M. J. Mees van 's Gravenhage op 24
Januari, en door Prof. Dr. H. A.
Lorentz van Leiden op 21 Februari.
Den liefhebbers van ware kunst
zal het zeker aangenaam zijn te ver
nemen, dat Mad. Segond-Weber, de
groote tragédienne, alhier a. s. Zater
dag, voor haar terugkeer naar Frank
rijk nog eens zal optreden. Alsdan
zal voor de tweede maal worden op
gevoerd „Phèdre" van Racine, voor
afgegaan door „Les folies aumoureux"
van Regnard.
Dinsdag 28 November en 2 vol
gende dagen zal in het verkoop
lokaal van de heeren P. van Cittert
Zonen de bibliotheken worden ver
kocht van wijlen de heeren A. Merens
en G. H. Möller. De verzameling be
vat vele en goede werken op notarieel
gebied, en betreffende bouwkunde en
letterkundeplaatwerken, prenten,
teekeningen, schilderijen enz.
Woensdag j.l. gaf de mannen-zang-
vereeniging „Cressondo" onder leiding
van den heer N. II. Andriessen in de
groote zaal der „Vereeniging" haar
eerste concert.
Solisten voor dezen avond waren:
Mej. A. Pauline Manifarges, concert
zangeres en de heer Bern hard Dessau,
violist, beiden van Rotterdam.
De samenstelling van het pro
gramma liet aan degelijkheid en af
wisseling niets teqwenschen over en
in een adem mag hier worden bijge
voegd dat ook de uitvoering ervan
aan hooge verwachtingen beant
woordde.
Als koorwerken stonden vermeld
Sonntag am Rhein van Schumann,
AbendAdmmerung van E. Mair en
De Wraak van Alfred Pilman in bet
eerste deel. De uitwijkelingen van
Gevaert, Choral van Praetorius en
Twee Volksliederen van C. Andriessen
Jr. in het tweede deel.
Er werd, zooals ik reeds aanstipte,
dezen avond door de liedertafel hoogst
verdienstelijk gezongen. Zonder in
bizonderkeden te willen treden moet
ik toch met een enkel wóórd melding
maken van Tilman's zeer belang
wekkende compositie De Wraak. In
spijt van alles wat reeds is, en injde toe
komst nog zal worden ten beste gegeven
over zoogenaamde „concoursdraken"
had dit werk voor mij veel aantrek
kelijks. Frisch geinspireerd, vol geest
rijke en gloedvolle, toonschilderingen,
rijk aan gelukkige klankcontrasten
mag het met recht een boeiend mu
ziekstuk heeten en ondanks de groote
en talrijke moeieüjkheden, die bet
den uitvoerenden oplevert, kan het,
dunkt mij niet anders dan hun een
genot zij n een werk zoo vol van kracht
en leven te mogen vertolken.
Met blijkbaren lust en toewijding
werd deze toonscbepping dan ook
door „Crescendo's" leden ten gekoore
gebracht. Eenheid, klankgehalte en
voordracht vielen zeer te prijzenal
leen tegen het einde werd bij de
tenoren eenige vermoeienis merkbaar.
Zeker niet onverdiend waren de toe
juichingen die na beëindiging van
dit en der andere nummers aan di
recteur en zangers ten deel vielen.
De keuze der solisten mag een ge
lukkige genoemd worden. Mej. Ma
nifarges is inderdaad een zangeres van
beteekeuis. Hare muzikale begaafd
heid stelt haar in staat met haar vol
en schoonluidend orgaan een artis
tieke indruk bij baar auditorium te
weeg te brengen. Het programma dat
zij zich had gekozen bestond uit: Aria
aus Samson und Delila van Saint-
Saëns en drie kleine liederen n. m.
MainachtAn die Musik en Der Tod und
das Mddchenbet eerste van Brahms,
de beide laatste van Schubert. Op
aanhoudend verlangen van het pu
bliek werd hieraan nog een klein en
fijn nummertje toegevoegd.
Ook de heer Dessau, een hier niet
onbekend kunstenaar van groote ver
diensten, oogstte met zijn voordrach
ten veel succes. Met warmte zoowel
van toon als van muzikale voordracht
werden door hem in het eerste ge
deelte gespeeld: Romance van Beet
hoven en Cavatine van Raff (op het
programma stond aangegevenUn-
garische Rhapsodic van M. Hauser).
In het tweede deel gaf hij nogAn
dante van Mann, Menuett van eigen
compositie en Mazurka van Stat-
kowski. Ook in deze nummers vol
deed hij naar mij van betrouwbare
zijde werd bericht, want door een
samenloop van omstandigheden woon
de ik het tweede deel van 't concert
niet bij ten zeerste, zoodat ook
van dezen solist eenloegiftje werd ge
vraagd en verkregen.
Dit concert mag ongetwijfeld ge
rangschikt worden onder de bestge-
slaagde, welke de mannenzangver
eeniging „Crescendo" in denlaatsten
tijd heeft gegeven.
Aan het einde van dit verslag
wensch ik aan Bestuurderen der lie
dertafel bescheiden lijk in bedenking
te geven of zij in 't vervolg niet de
eiscben eener gewone beleefdheid
tegenover de bezoekers hunner con
certen in zooverre in acht zouden
nemen, dat deze laats ten gevrijwaard
worden tegen onaangenaamheden als
welke de ondergeteekende Woensdag
moest ondervinden. Toen ik n.m. als
naar gewoonte aan het raam op het
bovenzaaltje bad plaats genomen,
werd mij, eenige oogenblikken vóór
den aanvang van het concert, door
een der dienende geesten aange-i
zegd, dat op last van het Bestuur
het raam moest worden gesloten.
Nu wil ili gaarne aannemen dat het
in de bedoeling van hetBestuurlag,
eerst dan het bovenzaaltje voor het
publiek toegankelijk te stellen, wan
neer de benedenzaal geheel zou zijn
bezet maar verdient bet dan geen aan
beveling bij de toepassing van dezen
maatregel rechtsniet averechts te
werk te gaan? Zou het, m. a. w.
niet goed zijn het kleine zaaltje ge
sloten le houden totdat de beneden
ruimte voor het aantal bezoekers
onvoldoende blijkt, inplaats van,
zooals nu, het bovenzaaltje open te
laten, totdat men bemerkt dat de
groote zaal ruimte genoeg aanbiedt?
Op deze wijze zou worden voorkomen
dat zij die bij voorkeur boven plaats
nemen en dit zijn waarlijk niet
de minst belangstellende toehoorders
op minder aangename manier wor
den bejegend.
PHILIP LOOTS.
Wenken van een praktiseer end geneesheer
XI.
De beenderen, die met elkaar ons
geraamte vormen, kunnen alle breken.
Een hevige val of slag, een te sterke
spierinspanning zijn hiervan de meest
gewone oorzaken. De verschijnselen,
die oogenblikkelijk optreden, zijn de
moeilijkheid of onmogelijkheid van
beweging aan het aangedane lid, ver
anderde vorm biervan en pijn.
Het transport vereischt de aller
grootste voorzichtigheid. Men moet
niet door veel bevoelen en onderzoe
ken juist willen weten of bet been
wel gebroken is, maar bij onzekerheid
daaromtrent dit liever onderstellen
en daarnaar bandelen. Is het noodig
den lijder te vervoeren vóór een me
dicus ter plaatse is, dan legge men
een verband aan, dat het doel beeft
de beenstukken tegenover elkaar in
dezelfde houding te doen blijven. Men
neemt hiervoor stukjes hout, stijf
bordpapier, wandelstokken, bezem
stelen, bloemstokken, enz. van oen
geschikte lengte, omwikkelt ze met
waten, doeken, hooi of iets anders,
legt ze langs het gebroken lid, b. v.
het onderbeen en omwindt dit dan
met een zwachtel of zakdoeken. Met
deze laatste en wandelstokken is reeds
menig football-slach toffer geschikt
gemaakt tot transport naar zijn huis
of een ziekenhuis.
Het doel van dit rustverband is
te beletten dat de beenuiteinden zich
te veel van elkaar in dwarsc.he of
overlangsehe richting verwijderen,
waardoor zou ontstaan hevige pijn,
verscheuring van de zachte deelen
en soms doorboring van de huid,
wat gelegenheid geeft tot infectie, die
den gunstigen afloop bedreigt Is de
breuk gecompliceerd, d. i. is de huid
door het been van binnen naar buiten
doorboord of beeft het uitwendig ge
weld met het been tegelijk de bedek
kende zachte deelen verbrijzeld of
doorgesneden dan behandelt men de
wond op de gewone wijze, legt eerst
hierover een verband aan en denkt
dan aan het rustverband.
We zullen hier natuurlijk niet de
breuken van alle mogelij ke beenderen
nagaan. De medicus die altijd zoo
gauw mogelijk gehaald zal worden,
beslist over de wijze waarop hij in
een bepaald geval zal trachten den
breuk zoo goecl mogelijk te doen ge
nezen; de niet deskundige heeft
alleen te zorgen dat hij geen kwaad
doet. Evenwel is het niet ondienstig
een paar soorten even te bespreken.
Breuken van den schedel zij n zeer ge-
60
Naar het engelsch
FLORENCE WARDEN.
HOOFDSTUK XXIV.
Het geschil met zijn oudsten zoon deed hem daarentegen
het gezelschap der anderen vaker zoeken, en alles ging goed
tot hij op zekeren dag zag, dat de kleine Bob een brief van
Pamela aannam bij den ingang van het landgoed. Hij trad
zoo plotseling te voorschijn, dat geen van beiden de gelegen
heid had om te ontsnappen. Met toornig gelaat greep hij
Bob bij den schouder, en sprak het meisje op koelen toon,
vol ergernis aan.
„Vindt gij het soms goed, dat mijne zoons op slinksche
wijze dingen doen, waarvan hun vader niets weet?"
Pamela vatte zeer verontwaardigd onmiddellijk vuur.
„Er gebeurt niets op slinksche wijze. Ik kan Dick niette
spreken krijgen, dus moet ik hem wel schrijven dat is
alies
„Niet te spreken kunnen krijgen?" zeide de oude man
ironisch, terwijl hij Bob een zachten oorveeg gaf en hem
liet gaan. „Gij kunt hem wel opzoeken als gij dat wilt. Gij
kunt hem zoo dikwijls opzoeken als gij wilt en zijt steeds
welkom, als gij maar éen ding niet vergeet als gij met
hem trouwt, is hij doodarm; als hij niet met u trouwt, kan
hij op een jaarlijksch inkomen van vijfduizend pond rekenen
„Ik zal hem zeggen," zeide Pamela vastberaden, „dat hij
zelf maar moet kiezen."
„O, natuurlijk zal hij bij zijn besluit blijven daarvoor
is hij te veel man! En gij kunt het genoegelijk besef bij u
ronddragen, dat gij hem doodarm hebt gemaakt!"
Zonder verder een woord te spreken verwijderde hij zich,
en liet Pamela bevende achter. Zij aarzelde een oogenblik of
zij zich niet de op zoo onaangename wijze door den ouden man
gegeven vergunning te nutte zou maken en Dick zou gaan
opzoeken, maar zij vreesde zichzelve niet voldoende te zullen
kunnen beheerschen om hem niet op te winden door den
strijd, die in baar eigen hart zou omgaan.
Terwijl zij er nog over stond na te denken, zag zij Dick
in eigen persoon haar te gemoet komen. Hij zag zoo vree-
selijk bleek, dat zij hem te gemoet ijlde en hem verzocht te
gaan zitten op den rand van een steenen drinkbak uit
den stal.
„Dick," zeide zij met nadruk en hield zijn arm vast om
klemd, „gij moet mij opgeven. Uw vader zegt, dat gij het
niet zoudt willen doen, maar ik zal er u toe noodzaken!"
„Het is goed," zeide hij, en ziende, dat er niemand in de
nabijheid was, gaf bij haar een klis.
„Hoe kunt gij dat doen? Wees als 'tu blieft ernstig! Het
is eene zeer ernstige zaak tenminste voor mij;" zij begon
te schreien.
„Dat is bet ook zoo ernstig, dat als ik u moet opgeven,
zooals gij zegt, ik eerst nog zooveel kussen wil hebben als
ik kan krijgen. Wat heb ik gedaan, dat gij niets meer met
mij te maken wilt hebben
„Gij hebt niets gedaan, maar uw vader."
„En wat beeft die gedaan
„Hij heeft mij zooeven gezegd, dat gij op een jaarlijksch
inkomen kunt rekenen van vijfduizend pond als gij niet met
mij trouwt, terwijl gij anders niets krijgt. Nu wil ik niet
met een man trouwen, die doodarm is."
Dick sloeg geen acht op deze bedreiging. Zwijgend speelde
bij een paar minuten met hare hand, en zeide toen ernstig
„Hij zal wel van gedachte veranderen, daar twijfel ik geen
oogenblik aan. In den beginne zullen wij echter een harden
strijd moeten voeren. Denkt gij, dat gij een paar jaar, mis
schien wel zoo lang ook niet, met mij in Londen dien har
den strijd zoudt kunnen voeren! Denk er aan hij hief
zijne hand op, om baar te beletten bet krachtig protest te
uiten, dat zij op zijne woorden wilde uitspreken het zal
een harde, moeielijke strijd tegen de armoede zijn, en ieder
een zal er u om uitlachen, dat gij het zijt begonnen. Nu, wat
zegt gij van zulk een vooruitzicht?"
„Dat weet gij wel!" fluisterde Pamela.
„Ja, dat meen ik ook. Wauneer ik eene betrekking als
