NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD,
DeDynamietmannen van Parijs.
lie Jaargang,
Vrijdag 29 December 1893.
No. 3218
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
STADSNIEUWS.
Arrondissements-Rechtbank
BINNENLAND
h- EUILLETON.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37J.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 183.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents,
Groote letters naar plaatsruimte,
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers,
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoof dar) enten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre.
Haarlem, 28 Dec. 1898.
De hertog van Saksen-Coburg-Go-
tha heeft aan den heer .F. Smit
Kleine, alhier, de versierselen van de
Hertog-Ernst-rnedaille voor kunst- en
wetenschap verleend.
De door Burg. en Weth. van Schoten
opgemaakte voordracht j voor onder
wijzeres aan de openbare school aldaar
bestaat uit de dames A. M. Fortuin,
E. G. H. Rademaker en J. E. Lohman.
School van Kunstnijverheid.
Op het Museum van Kunstnijver
heid alhier zijn teekeningen, schilder
studiën en eenige werkstukken ten
toongesteld, die door de leerlingen
van de aan genoemde inrichting ver
honden school sedert September wei
den vervaardigd.
Uit den aard der zaak is deze ten
toonstelling niet zoo belangrijk, dan
die welke men tijdens de zomerva
kantie, in de schoollokalen, te zien
krijgt. De plaatsruimte in het
trapportaal van het Museum is
te beperkt om de verschillende vak
ken van onderwijs tot hun recht te
doen komen, vervolgens moet men
in aanmerking nemen, dat een groot
aantal leerlingen de school voor het
eerst bezoeken en dat voor anderen bij
het hervatten van den cursus, een tijd
perk van ontwikkeling aanbrak, door
dien zij in een hoogere klasse over
gingen. Toch bevinden zich onder het
tentoongestelde-werkstuk ken, die van
ernstig streven en degelijke opvatting
getuigen. Wat vooral voor de prak
tische zijde dezer inrichting pleit is,
dat de jongelieden die hunne oplei
ding aldaar ontvingen, over het alge
meen steeds eene goede toekomst
vinden. Ja dat verschillenden eene de
gelijke plaats in het kunstambacht
hier te lande en zelfs in het buiten
land bekleeden.
Het zijn vooral decoratieschilders,
lithografen, graveurs en stempelsnij
ders en beeldhouwers in hout, die aan
■deze school worden gevormd. Dat het
-onderwijs in ons land op prijs wordt
gesteld, bewijzen de veie leerlingen,
die van andere plaatsen komen, en
de kosten niet ontzien om zich voor
het bijwonen der lessen tijdelijk in
Haarlem te vestigen.
De invloed die school en Museum
■op de artistieke ontwikkeling in ons
'land reeds hebben uitgeoefend, is ge
noegzaam bekend om nogmaals hier
op terug te komen. Het moge vol
doende zijn er op te wijzen, dat alleen
door de laatste aan het Museum ver
bonden boekerij over 3 maanden ruim
400 boek- en plaatwerken, die aan
een ieder gratis in bruikleen worden
afgestaan, werden uitgeleend.
Wij kunnen een bezoek aan deze
tentoonstelling, die nog eenigen tijd
zal geopend blijven, ten zeerste aan
bevelen.
Vergadering van R. K hooiden
van acholen
Woensdag hielden de R. K. hoofden
van scholen uit het Bisdom Haarlem
hun 46e vergadering in de „Vereeni-
ging" alhier, waar 56 leden tegenwoor
dig waren, alsmede de eere-voorzitter
de hoogw. heer Gallier, de eerw. heer
Spoorman, adviseur der diocesen
Yereeniging, en de eerw. heerThun-
nissen, bisschoppelijk inspecteur van
het lager onderwijs.
In zijne openingsrede wees de
voorzitter, de heer M. L. van Gemert
op het belang dezer bijeenkomst, die
voor 't laatst als eenige vertegen
woordigster der onderwijzers van het
diocese Haarlem, optreedt. Het vol
gende jaar zal zij deel uitmaken van
de Diocesen-Yereeniging, die zij
door hare rijpere ervaring zal steu
nen en leiden.
De heer J. A. Bakker leidde ver
volgens de bespreking in van het
onderwerp „er wordt tegenwoordig
zeer geklaagd over slecht werktuige
lijk lezen. Welke kunnen de oorzaken
zijn en door welke middelen kan het
gebrek zooveel mogelijk worden ver
holpen
Vervolgens besprak de heer J. P.
Homan „Het steilschrilt" op welks
invoering door spreker werd aange
drongen. Beide inleiders vonden voor
hunne meeningen, welke zeer duide
lijk werden uiteengezet, bijval bij de
leden. Na een opwekkend woord van
den eere-voorzitter die nog wees op
de hooge beteekenis van het Kerst
feest, ging de vergadering uiteen.
JNieuwe Kathedraal-
Zooals reeds is medegedeeld zal ter
gedachtenis aan de plechtige viering
van het [vijftigjarig priesterschap in
1896 van mgr. Bottemanne, bisschop
van Haarlem, een kathedraal hier
ter stede worden gebouwd.
Het Hbld. deelt nu mede, dat deze
hoofdkerk zal verrijzen aan de Leid-
schevaart, zuid-oostelijk van het Ke
naupark, en dat het ontwerp is op
gedragen aan den bouwmeester Jozef
Cuijpers.
Op het nationaal concours dat op
de beide Kerstdagen door de Haag-
sche Scherpschutters-Schermvereeni-
giug is gegeven, werden doorstadge-
nooten de volgende prijzen behaald
Degen8e prijs de heer Hoefsmid
van „Mars"4e prijs de heer F. Wes-
selingh van „Thor."
Sabel4e prijs de heer A Klink
hamer van „Thor."
Zitting van heden Donderdag 28 Dec.
Heden stonden terecht Jacobns
Philippus Machielse, Pieter de la
Rie en Leenhard Geel, wegens het
wegnemen van te zamen 126 stoelen
en eenige tafeltjes van het voormalig
sportterrein „de Phoenix".
Met zeldzame koelbloedigheid
gingen deze drie te werk. Zij kwamen
op klaarlichten dag met een wagen
aan het terrein, laadden daar de stoe
len op en reden er mee weg. Wie
zou daaraan aanstoot genomen heb
ben? De argelooze voorbijganger kon
niet anders dan denken, dat de eige
naar zijn eigendom liet weghalen en
de ronden van de politie zijn niet
zoo talrijk, of de dieven konden met
een klein weinigje overleg gemakke
lijk nit haar oogen blijven.
Op-hun gemak reden zij met den bnit,
die tusschen 5 October en 24 November
moet zijn ontvreemd, naar den koop
man B. de Jong, die hun voor eiken
stoel de kapitale som van .twin
tig cents betaalde.
Machielse vertelde den man, dat
zijne moeder de stoelen gekregen
had van eene familie die de stad ver
liet. Naar de Jongs zeggen evenwel
had Machielse gezegd, dat hij de
stoelen van een familie had gekre
gen die een buitenplaats bewoonde.
Met het oog op het aantal zijn
beide voorwendsels natuurlijk even
belachelijk.
Het grootste gedeelte is gekocht
door den koopman H. de Jong, die
een dergelijk fraai verhaal over de
herkomst evenzeer geloofde, maar voor
sommige stoelen nog vijf cent minder
gaf dan de andere opkooper. Yoor
elk tafeltje kregen zij een kwartje.
De ambtshalve toegevoegde verdedi
ger mr. A. J. van Thiel deed het
volgende opmerken. Dat men eige
naar wil zijn van een ruïne, is in
deze stad meer gezien, er is zelfs
eene premie op gesteld, getuige het
Wilsonsplein. Maar onbegrijpelijk is
het, dat men als eigenaar de verant
woordelijkheid wil dragen van te heb
ben een broeinest en eene kweek
plaats van dieven. Dat is de „Phoe
nix". Jongens hebben er het stelen
geleerd en ouderen beschouwen het
als hun entrepot waar zij voorraad
gaan halen als zij niets meer hebben.
De verzuchting rijst dan ook„ware
de Phoenix maar leeggestolen
Overigens beval spreker ambtshal
ve de beklaagden in de clementie der
rechtbank aan.
De subs. off. van just, die deze mis
drijven in 2 onderscheidene zaken had
gesplitst, daar eerst Geel met de la
Rie en daarna Geel met Machielse
een deel van het ontvreemde heeft
gestolen, hen qnalificeerende als on de
bekenden van justitie en politie, requi-
reert spreker hunne veroordeeling tot
9 maanden gevangenisstraf elk.
De Rechtbank zal uitspraak doen
over 14 dagen.
Na deze zaken stond hetzelfde drie
tal terecht voor op 22 Nov. gepleeg-
den diefstal van steenkolen uit het
kolenpark bij het spoorwegstation,
toebehoorende aan de firma Wouter
Bosch Zoon.
Naar opmeting is er 12 a 20 zak
ontvreemd. De beklaagden erkennen
het feit maar beweren dat het hek
openstond. De koopman Kleinhout
heeft voor 10 mud 60 cent per mud
gegeven, wat een zeer goede prijs is,
maar Machielse die de kole-n ver
kocht, speldde zijn makkers op de
mouw dat hij er maar ƒ2.25 voor
gekregen had. Dit deelden zij samen.
Al de beklaagden hebben reeds
menig vonnis ondergaan. De subs,
off. van just., wijzende op de onge
rijmdheid, dat zij in deze zaak geen
rechtskundigen bijstand hebben om
dat zij voor deze zaak niet in arrest
zijn genomen, requireert hunne ver
oordeeling tot gevangenisstraf van 9
maanden elk.
Uitspraak over 14 dagen.
De Rechtb. veroordeelde Hermanus
van der Aar, die een kistje met zil
veren vorken en lepels van een wagen
stal, tot gevangenisstraf voor den tijd
van 6 maanden, met aftrek van den
tijd in preventieve hechtenis doorge
bracht.
wijzeres is als volgt:
Mannelijke eandidaten opgekomen
1267, teruggetrokken 184, afgewezen
594, toegelaten 489. Vrouwelijke ean
didaten opgekomen 113, teruggetrok
ken 8, afgewezen 21, toegelaten 84.
Bij koninklijk besluit is
benoemd tot burgemeester van Krom
menie de heer mr. J. Walig aldaar.
Examens hoofdakte.
De volledige uitslag van de in
1893 gehouden examens ter verkrij
ging der akten van bekwaamheid
als hoofdonderwijzer of hoofdonder
De werkloozen te Amsterdam.
Zonder eenige oproeping van de
zijde der aanvoerders kwamen de
werkloozen Woensdag te elf uur op
den N. Z. Voorburgwal bijeen, waar
te elf uur een spreker, Visser gehee-
ten, optrad en zijn „medeburgers"
mededeelde, dat, nn twee leden van
het comité ernstig gekwetst waren,
een nieuw comité moest worden ge
vormd.
Daarom zou de beweging twee da
gen rusten, waarna Vrijdag een groote
protestmeeting zou worden gehouden.
Men moest nu eerst nog een kwar
tiertje wachten, daar Van Kol mis
schien te kwart over elf hier ter
plaatse zou zijn, om de werkloozen
toe te spreken. Kwam Van Kol niet,
dan moest men kalm uiteengaan.
Daartegen gingen verschillende
stemmen op. Men kon best een co
mité missen, als men maar pal bleef
staan en niet voor de politie op den
loop ging, enz.
Despreker van zooeven hield daarop
met eenige vrienden raad, met het
gevolg, dat toen na een kwartierVan
Kol niet was verschenen, de spreker
mededeelde, dat toch tot een wandel
tocht was besloten.
Hij en twee andere personen, die
met hem op de stoep stonden, zou
den voorgaan, eerst naar „Constan-
tia", waar men nog iets te bespreken
had.
Allen trokken nu naar genoemd
gebouw, waar de pers de toegang
werd ontzegd. Visser had zich even
als Samson tegen elke betooging
verzet, maar de vergadering stemde
daar niet mede in.
Men zon Geel wreken en hem tot
lijfwacht strekken.
Te 1 uur eindigde de vergadering,
waarop een deel der aanwezigen, niet
aaneengesloten, de stad introk. Op
weg naar de Kalverstraat ontmoette
men op de brug tusschen Singel en
Raamsteeg een detachement van po
litie, dat halt hield.
Uit de menigte klonken de kreten
„moordenaars" „steenen" „aanslui
ten" enz. De inspecteur beval daarop
de brug te ontruimen, maar het
trekken der wapens was voldoende
om allen te doen vluchten.
Alleen in de Raamsteeg vielen
eenige slagen. De menigte verzamel
de zich weer op den Voorburgwal,
a 7)
HOOFDSTUK VIIL
Moeilijke stappen.
Voor "haren vader ging, en het is natuurlijk, de tijd weinig
öneller. Hoe gelaten hij ook zijn straf onderging, toch ver
langde hij er naar uit de gevangenis te worden ontslagen,
$veer vrij man te zijn, die niets van politie of justitie meer
zon behoeven te vreezen en een nieuw leven van eerlijken
.arbeid zou kunnen beginnen. Dacht hij aan de groote moei
lijkheden, die dit nieuwe leven juist voor hem zou opleve
ren? Somtijds, maar zeker niet ernstig genoeg. Het verkeer
in de wereld van de misdaad had hem het besef van toe
standen en verhoudingen in de maatschappij vrijwel ontno
men en, al kon hij zich wel voorstellen dat het werk zoeken
moeilijk zou gaan, dat het succes wel eens geheel kon uit
blijven, kwam niet hij hem op.
Wat Albert de Rétigny betreft, zijne houding ten opzichte
van het meisje veranderde in het minst niet. Wellicht was
hij iets meer vormelijk en geretireerd dan vroeger, maar
Elise zelf schreef dat niet toe aan een anderen beweegreden,
dan aan dezedat hij zich niet wenschte op te dringen en
begrijpen moest, hoe moeilijk vooral deze periode voor het
meisje moest zijn Jen hoe ondoenlijk het was haar daarbij hulp
te verleenen. Dezen strijd moest zij alleen strijden en daarom
hield de jonge man zich wijselijk op den achtergrond en
trachtte niet door nnttelooze dienstaanbiedingen zich bij het
meisje in te dringen.
Maar dat daarmee ook zijne liefde voor haar zou zijn uit-
gebluscht, daaraan dacht Elise geen oogenblik. En terecht
want herhaaldelijk, wanneer zij aan tafel of onder de les
aan de meisjes even de oogen opsloeg, dan ontmoette zij die
van Albert, die weliswaar dadelijk een anderen kant uitzag,
maar in dat korte oogenblikje haar toch had aangezien met
eene uitdrukking in de oogen, waarin geen jong meisje zich
vergissen kan.
Bespeurden de ouders niets van dezen toestand Het scheen
van niet, want de moeder van den jongen man was te vaak
ongesteld en de baron zelf te veel door zijne ambtsbezigheden
in beslag genomen, om er op te kunnen letten.
Zoo brak de lente aan. De zon kwam weer terug, niet
bleek en koud als in de laatste maanden, maar koesterend
en verkwikkend, nieuw leven uitstortend over mensch en
dier en plant. Alles sprak van nieuw leven en welhaast be
gon ook dat nieuwe leveü voor de dochter van den mis
dadiger.
Op een dag in Juni werd Charpentier uit de gevangenis
ontslagen. Om zijn voorbeeldig gedrag waren hem nog ettelijke
dagen van zijn straf geschonken. Nu stond hij op straat met
enkele guldens als nitgaanskas in den zak. Het was een
prachtige dag en in zijn hart jubelde het, alsof het ook daar
weer zomer was geworden na een zóo langen en duisteren
winter. Vroolijk en opgewekt stapte hij voorwaarts, onbe
vreesd en fier hij die zóóveel jaren had rondgeslopen in
de straten van ditzelfde Parijs, met gebogen hoofd, dat men
hem toch niet herkennen zou.
Hij had van Elise een brieije ontvangen waarin zij hem
verzocht, om zoodra hij ontslagen was, aan het huis van den
baron de Rétigny te komen. Daar wandelde hij dus heen
benieuwd wat er nu wel met hem zon gebeuren. In de spie
gelruiten van de groote winkels bekeek hij met voldoening
zichzelven. Er was dan ook een verbazende verandering met
hem voorgevallen. De woeste baard was weggenomen, zijne
bleeke, ingevallen kaken hadden wat kleur gekregen, de slecht
onderhouden haarbos was kort geknipt en hij stak in een
eenvoudig net pak, dat zijne dochter hem had toegezonden.
Als het kind in het Wonderland vroeg hij zich af, wat er
nu verder met hem zou gebeuren.
Met kloppend hart belde hij bij den baron aan. Toen de
bediende opendeed, was Charpentier opeens met zichzelven 1
verlegen. Moest hij vragen naar mademoiselle Rouvée of naar
mademoiselle Charpentier De gedachte kwam bij hem op, dat
Elise wellicht haar eigen naam nog niet aangenomen zou
hebben en de huisknecht, dat aarzelen moede, vroeg reed