NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
DeDynamietmannsn van Parijs.
lie Jaargang:
Donderdag 4 Januari 1894.
No. 3222.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIEN:
STADSNIEUWS.
„Weldadigheid naar Vermogen."
BINNENLAND.
FEUILLETON.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,G5.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37£.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 133.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentièn worden aangenomen door
en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangére G. L. DAUBE ét Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs 316is Faubourg Montmartre.
Haarlem3 Jan. 1894.
"Door Burg. en Weth. dezer gemeen
tel is aan den heer J. Stoel op de
meest eervolle wijze ontslag verleend
uit zijne betrekking van commies
ter plaatselijke secretarie, met dank
betuiging voor de goede diensten, die
hij gedurende zoovele jaren op zoo
trouwe en ijverige wijze aan de ge
meente heeft bewezen.
De toestand van den commissaris
van politie is zeer bevredigend. De
patiënt bracht een rustigen nacht
door.
Mejuffrouw F. J. C. van Maas zal
Vrijdag den 5den dezer in de groote
zaal van „Felix Favore" eene open
bare les geven met hare leerlingen
voor piano en zang.
Op het programma komen voorde
pauze niet minder dan 16 kleine num
mers voor, terwijl na de pauze de
operette „Asschepoetster" zal worden
opgevoerd.
Verpleging van dienstboden.
Wij voldoen gaarne aan het ver
zoek van Regenten van het St. Eli-
sabeths-Gasthuis, om nog eens de
aandacht van het publiek te vesti
gen op de daar bestaande gelegen
heid tot verpleging van dienstboden.
Het spreekt vanzelf, dat bij onge
steldheid van inwonende dienstboden,
de heer des huizes vaak tamelijk be
duidende dokters- en apothekersre
keningen heeft te betalen, terwijl
vooral, in groote gezinnen de verple
ging niet zoo zijn kan als wel in het
Gasthuis mogelijk is. Voor drie gul
den per jaar en per persoon kan men
zijne dienstboden, wanneer zij ziek
worden kostelooze verpleging in de
3e klasse van het St. Elisabeths-Gast-
huis verzekeren.
Deze wijze van ziekteverzekering,
die van den meester niet te groote
offers vergt en zeer in het belang is
van het spoedig herstel der dienst
bode, verdient voorzeker den alge-
meenen steun.
drukte dankbetuiging voor hunne
medewerking hebben ontvangen.
Een millioen postzegels.
f? Naar aanleiding van eene wedding
schap is. het eene jonge dame hier
ter stede gelukt om in het jaar 1893
meer dan een millioen postzegels te
werzamelen. Dat het haar hierbij niet
aan de hiervoor noodige medewerking
heeft ontbroken, blijkt eenigszins uit
het feit, dat degenen, die bij het ver
zamelen behulpzaam waren eene ge
Zaak „de Kroon."
Voor den Hoogen Raad werd Dins
dag behandeld de bekende zaak
van het vijftal personen, uitmakende
het bestuur van de sociëteit „De
Kroon" alhier, door den kanton
rechter alhier, ieder tot 4 boete ver
oordeeld wegens het in een der
lokalen geven of doen geven van een
feest of vermakelijkheid waartoe het
publiek tegen (betaling toegang ver
kreeg, terwijl daarvoor de vergunning
door den burgemeester uitdrukkelijk
was geweigerd.
De heer Mr. H. Ph. de Kanter uit
Haarlem, voor de requiranten optre
dende, stelde voorop, dat het hier
niet geldt eene sociëteit, die de wet
tracht te ontduiken, en ontwikkelde
een paar cassatiemiddelen, den vorm
betreffende en een middel, de zaak
ten principieele rakende. Hij betoogde,
dat hier overtreding is gepleegd.
De conclusie van het O. M. is be
paald op 15 Jan.]
Weesinrichting te Meerbosch.
Bovengenoemd stuk, ook wel gehee-
ten „een weesvader ontmaskerd," werd
door het gezelschap van den heer de
la Mar, uit Amsterdam, Dinsdag in
onzen schouwburg opgevoerd.
Over de bedoeling van dit stuk en
de vraag waarop het wel slaan kan,
zal natuurlijk niemand in het onze
kere verkeeren. Men ziet den heer en
mevrouw Van 'tLindenhof optreden
een reeks los aan elkander han
gende tafreelen, evenals dit geschiedt
in een welbekende brochure.
Of het echter goed gezien en kiesch
gevoeld is, om op dit oogenblik nu
de bekende weesinrichting-quaestie
nog hangende en onbeslist is, dit stuk
ten tooneele te voeren, meenen wij
te moeten betwijfelen. De zucht naar
reclame en naar geldmakerij heeft
zich hier eene uitspatting veroorloofd,
die velen met ons niet zullen kun
nen goedkeuren.
Dat het stuk pakte was wel te
voorzien. Het vrij talrijk publiek
juichte het zeer toe en het spel was
dan ook vrij goed. De heer Barendse
vervulde de titelrol, terwijl men van
Van Dath een huisknecht had ge
maakt die Meelman heette en door
zijn verzet tegen het bestuur der in
richting bij vele hoorders zeer in de
smaak viel. De heer de la Mar ver
vulde deze rol niet zonder verdienste.
Overigens, wij herhalen het, ware
het beter dat dit stuk niet geschre
ven en niet opgevoerd ware geworden.
Dinsdag zijn door de verbazende
gladheid in deze gemeente een aan
tal personen op straat gevallen, het
geen zeker door tijdiger zandstrooien
had kunnen worden voorkomen. Zoo
is o. a. de heer M. C. P. aan de
Leidsche vaart gevallen, tengevolge
waarvan zijn heupbeen brak en de
ruim 70-jarige man per rijtuig naar
zijn huis moest worden overgebracht.
Afdeeling Werkverschaffing.
Van 1 Nov. tot 3 Januari hebben
zich de volgende personen aangemeld
3 voor werkvrouw, 1 voor wasch-
vrouw, 2 voor naaister, 2 voor grond
werker, 1 voor loopwerk, 1 voor brei
werk, 2 voor loopknecht, 1 voor op
passer, 2 voor koffiehuisbediende, 1
voor schoenmaker, 3 voor schrijfwerk,
1 voor stucadoor, 1 voor koetsier, 1
voor kantoorbediende.
Particulieren en werkgevers, die
van bovenstaande aanbiedingen ge
bruik wenschen te maken, worden
beleefd verzocht hnnne aanvragen
schriftelijk tot het Bestuur te richten;
bus Doelen of Stadhuis.
Inlichtingen kunnen dagelijks van
91 en van 35 uur verkregen
worden bij den Administrateur, bu
reau Doelen.
Bureau voor Vraag eu Aanbod
voor den Arbeid.
GeopendWoensdag- en Zaterdag
avond van 8% tot 9% uur.
Lokaal „Doelen", ingang Luitensteeg.
Heeren werkgevers kunnen hun
aanvragen inzenden bij de commissie.
Het aantal personen, die zich heb
ben aangemeld, bedraagt thans 122
waarondermetselaars, opperlieden,
steenbikkers, grondwerkers, zandvaar-
ders, timmerliedenwagenmaker
houtzager, stucadoor, losse werklie
den, schilders, smid, voorslaander,
bank werkers,rij tuigbank werker, ketel
maker, ijzer hoorder, blikslager, letter
zetter, bloemist, schoenmakers, zadel
maker, touwslagers, parapluiemaker,
boerenarbeiders, wij nkoopersknecht,
loopknechts, sjouwerlieden, pakhuis
knecht, bakker, kistenmaker en bor
stelmaker.
J. v. d. WIJDE, Secret.
Opening IJsbaan.
De ijsbaan voor Haarlem en om
streken, onder Overveen gelegen, zal
morgen Donderdag, worden geopend,
natuurlijk wanneer het blijft door
vriezen, hetgeen vrij zeker te ver
wachten is.
De heer J. F. H. Schoemaker al
hier, 2e luit. der inf. O.-I. leger ver
trekt Zaterdag a. s. per stoomschip
Salak naar Oost-Indië om aldaar zijne
bestemming te volgen.
Te Leiden is in den leeftijd van
88 jaren overleden de oud-kolonel
der infanterie C. T. A. Vogel.
Stenographie.
De voorzitter van de gemengde
commissie voor de stenographie uit
de beide Kamers der Staten-Generaal
brengt ter kennis van belangheb
benden
dat in den loop van het jaar 1894
een cursus van stenographie wordt
geopend, waaraan, tot een beperkt
getal, worden toegelaten Nederlan
ders, die het eindexamen van het
gymnasium, het daarmede gelijkge
steld Staats-examen, of eenig ander
examen, de waarborgen gevende van
wetenschappelijke ontwikkeling te be
zitten, met goed gevolg hebben af-
gelegd
dat, na afloop van den cursus, aan
hen, die eene voldoende vaardigheid
in de stenographie verkregen hebben,
de vergunning kan worden gegeven
om zich, onder voorwaarden door de
commissie te stellen, bij de Steno-
graphische inrichting der Staten Ge
neraal, verder voor het vak van ste
nograaf te bekwamen
dat bij voorkomende vacatures in
die inrichting, aan de daartoe ge-
schikten onder degenen die daarbij
zijn opgeleid, bij voorkeur eene plaats
als stenograaf wordt verleend, waar
aan eene jaarlijksche bezoldiging is
verbonden, klimmende van ƒ1500
tot 3000, met recht op pensioen, en
met de vrijheid om, zooveel bestaan
baar is met den dienst der Staten-
Generaal, de rechtspractijk uit te
oefenen of zich met letterkundigen
of wetenschappelijken arbeid bezig
te houden.
Zij, die verdere inlichtingen ver
langen, melden zich daartoe in de
maand Februari 1894, in persoonaan
bij den directeur van de Stenogra-
phische inrichting der Staten-Gene
raal, de Ruyterstraat 50, te 's-Gra-
venhage, dagelijks van 1 tot 3 uren
des namiddags, bij wien ook de aan
gifte tot het bijwonen van den cur
sus wordt gedaan.
Het kiesrecht-vraagstuk.
De Amsterdamsche hoogleeraar
Cort van der Linden heeft in een
artikel „Wapenstilstand" in de Gids
het kiesrecht-vraagstuk besproken.
De hoogleeraar toont daar eerst
aan, dat zooals de zaak der kies
rechtregeling nu staat, een meerder
heid alleen kan worden verkregen
door het samengaan van partijen, die
geen gemeenschappelijke beginselen
hebben en elkander later zullen be
strijden. „Er is een meerderheid die
zich tegen de democratie niet verzet,
die binnen de grondwettelijke grenzen
het kiesrecht op breeden grondslag
wil regelen. Gezamenlijk erker.t zij,
dat de Grondwet toelaat allen te
roepen die inderdaad het actieve
staatsburgerschap èn begeeren èn ver
dienen. Gezamenlijk erkent zij tevens,
dat ook zonder grondwettige voor
schrift een grensregeling onvermijde
lijk zou zijn." Men wil den „maat-
schappelijken detritus", de verslaafden
aan drank, „de verwaarloosden," de
„maatschappelijk impotenten," de
bedorven elementen weren. Een goed
deel der meerderheid is overtuigd
dat de enkele uitsluiting van be
deelden daarvoor onvoldoende en met
de Grondwet in strijd is, en met dit
feit moet rekening worden gehouden.
„Zij verzetten zich tegen het bederf
der staatsinstellingen die het gevolg
zou zijn van de toelating van het
proletariaat." Maar hun amendemen
ten zijn feitelijk even onvolkomen
als het voorstel der Regeering. Be
lasting noch woning zijn voldoende
kenteekenen voor hen die inderdaad
als zelfstandig zijn te beschouwen.
„Van beide zijden de eerlijke wensch
om het kiesrecht zoo ver nit te
breiden als de Grondwet toelaat.
Doch eenerzijds een voorstel dat prac-
tisch tot een aanmerkelijke overschrij
ding van de grondwettelijke limite
dreigt te leidenaan den anderèü
kant een regeling die de grens zal
doen loopen tamelijk ver aan deze
zijde van de merkpalen die de Grond
wet heeft gesteld."
Prof. Cort van der Linden gelooft
dat het mogelijk is tusschen de
rechte lijnen van beide stelsels een
kromme te trekken, die aan de
eischen voldoet en beide partijen kan
bevredigen.
Hij gaat daartoe rechtstreeks af op
hetgeen men wil bereiken. Men wil
allereerst den werkman opnemen die
geregeld arbeid heeft, wiens kenteeken
van welstand dus ligt in zijn arbeid.
Men late daarom den werkman toe,
die door een livret of verklaring van
patroons aantoont, ten minste 9 maan
den in het vorig jaar, zonder bedee
ling, loon te hebben ontvangenof
ten minste de helft van de 2 laatste
.31)
HOOFDSTUK VIIL
Moeilijke stappen
Zij luisterde met groote aandacht en sprak hem hartelijk
en bemoedigend toe.
„Zeg mij altijd alles, vader," drong zij met zachten klem
bij hem aan. „Ik zal alles wat u wedervaart helpen dragen.
Ik had wel gevreesd, dat het niet zoo gemakkelijk zou gaan,
.maar wij mogen den moed niet verliezen. Wie volhoudt,
moet eindelijk winnen.v
Hare bemoedigende toespraak stak hem weder een riem
onder het hart, zoodat hij den volgenden morgen met tame
lijk wat opgewektheid opnieuw uitging, om zich bij verschil-
ende personen aan te bieden. Toen Elise hem dien middag
weer zag naderen, wist zij al spoedig dat zijne pogingen op
nieuw waren mislukt, zoo somber keek hij voor zich uit; het
bleek inderdaad, dat hij evenmin geslaagd was als den
vorigen dag.
Zoo ging het veertien dagen achtereen. Eiken morgen ging
Charpentier er op uit en eiken namiddag keerde hij teleur
gesteld tot zijn dochter terug. Hoewel Elise nog wel eenige
spaarpenningen had meegebracht, begon de toekomst er nu
donker uit te zien. Had zij geregeld vertaalwerk gehad, dan
zou zij met hard werken er wel in geslaagd zijn, genoeg te
verdienen tot onderhoud van de huishouding, maar zy kreeg
slechts nu en dan een roman te vertalen en daar zij ook hare
pleegmoeder elke week zes francs placht te geven, zag zijmet
bezorgdheid het oogenblik naderen dat hare spaarpenningen
zouden zijn uitgeput. Als haar vader vóór dien tijd geen be
trekking had, wat zoudeu zij dan beginnen?
Op zekeren dag kwam Charpentier in groote blijdschap
thuis. Een handelaar in brandstoffen had hem aangenomen
als knecht, weliswaar met de uitdrukkelijke verzekering dat
hij hem scherp nagaan en onmiddellijk aan de politie over
leveren zon wanneer Charpentier hem durfde bestelen. Voor-
loopig zou hij zestien franc per week verdienen, later zon dit
als hij goed oppaste, meer kunnen worden. Dien nacht legde
Elise het hoofd weer rustig neer, en voor vader en dochter
beiden was het een feest, toen Charpentier met een paar boter
hammen in eon pakje naar zijne nieuwe betrekking ging.
Hij zou te vijf uur thuis komen om te eten. Elise was dan
ook zeer verwonderd, toen zij hem voor een uur al terug zag
komen, met hangend hoofd en langzame schreden. Verschrikt
liep zij hem tegemoet, niet wetende wat er gebeurd was.
„Mijn God, vader, wat Scheelt u, wat is er toch voorge
vallen
Hij liet zich op een stoel vallen en keek strak voor zich
uit. „Ik ben weggeloopen," zeide hij toen met doffe stem»
„ik wou er niet langer blijven."
„Maar waarom niet?" riep Eli6e uit.
„Ik moest steenkolen voor hem wegbrengen, dertig mud.
De patroon en ik laadden ze samen op, maar toen er acht
en twintig mud op den wagen was, zei hij dat het genoeg
was. „Maar er moest immers dertig mud wezen," zei ik.
Toen begon hij te lachen en zei, dat die twee mud toch
niet zichtbaar waren op deze hoeveelheid. Ik begreep hem
niet en zeide weer, dat er dertig mud besteld waren. „Suk
kel die je bentriep hij toen, „het is voor een rijk heer en
zijn personeel denkt er niet aan om de zakken te tellen. Ik
kon even zoo goed vijf en twintig mud leveren, maar ik wil
geen misbruik van den toestand maken en daarom neem ik
er maar twee mud af. Bij de tegenwoordige lage prijzen moet
je zoo wel doen, zei de patroon. Wie niet sterk is moet maar
slim wezen en de klanten bemerken het toch niet!
Ik zei, dat ik daaraan niet meehelpen wou. Hij keek mg
verwonderd aan en zei een beetje boos„Kerel, ben je dwaas?
dat doen er zoovelen. Niemand ziet daar kwaad in, je moet
alleen oppassen, dat de klanten het niet ontdekken."
Ik antwoordde, dat ik wel werken wou maar alleen eerlijk
verkregen brood wou eten en mij niet meer met knoeierijen
inlaten. Daarop werd hij woedend en schreeuwde:
„Brutale vent, dadelijk de deur uit! Wat! een dief van
beroep durft aanmerking maken op een kleine koopmans-