Politiek Overzicht.
GEMENGD NIEDWS.
Fransche koloniale orde van Cam
bodja benoemd wegens zijne verdien
sten en zijn hulpvaardigheid aan de
regeering van Frankrijk bij verschil
lende gelegenheden bewezen.
In het gebouw der „Indische in
stelling" te Delft werd Zaterdagmid
dag van twee tot vier uur receptie
gehouden.
Bericht werd ontvangen, dat de
senaat der Rij ks-universiteit te U trecht
prof. Spanjaard heeft benoemd tot
doctor in cle Staatswetenschappen ho
noris causa.
De jubilaris werd toegesproken door
den 'minister van koloniën, baron
Van Dedem, en vervolgens door den
burgemeester, die namens den ge
meenteraad van Delft toezegging
deed, dat het inwendige van het ge
bouw der Indische inrichting zal wor
den verbeterd.
Het comité, dat zich had gevormd
om prof. Spanjaard een huldeblijk
aan te bieden, bood hem bij monde
van den oud-minister Fransen van
de Putte, die een vleiende toespraak
hield, een album op een tafeltje aan.
Hierop sprak prof. Gonggrijp na
mens de collega's en leerlingen van
prof. Spanjaard, en vervolgens bracht
de referendaris bij de Algemeene
secretarie te Batavia, de 'heer De
Graaf, een groet over namens de
oud-leerlingen van den jubilaris.
De heer Rijken, voorzitter der „In-
dologische Vereeniging" sprak voorts
nog een .woord van gelukwensching
en hulde.
Namens de Indische officieren, die
de colleges van prof. Spanjaard vol
gen, werd deze geluk gewenscht door
luit. Michielse.
Door prof. Spanjaard werd aan de
„Indologische Vereeniging" een fraaie
banier aangeboden.
Werkstaking.
Te Hilversum hebben Vrijdag de
wevers der Hilversumscbe stoomspin
nerij en weverij het werk gestaakt,
omdat zij meenden minder loon te
hebben dan de wevers aan de fabriek
te Venendaal. De onder-directeur aan
de fabriek, de heer S. Munnix, heeft
daarop de stoommachine doen stil
staan, zoodat ai het werkvolk thans
zonder werk is.
Men hoopt dat het wel spoedig tot
eene minnelijke schikking zal komen.
Het verschil, waarover de quaestie
is ontstaan, bedraagt slechts 32 cent
per week voor de wevers van een
bepaald stuk goed, waarvoor volgens
hun beweren, in Venendaal meer loon
zou worden gegeven.
rondventende, kwam hij bij de be
wuste vrouw en vroeg haar, of zij
geen briefje van hem ontvangen had.
Op het ontkennend antwoord loste
hij „a bout portant" een pistoolschot
op haar; de kogel drong het voor
hoofd binnen, en de ongelukkige
stortte doodelijk gewond neer-
De man ging vervolgens weder rus
tig zijn waar venten, totdat hij door
een marechaussee werd aangehouden.
Landverhuizers.
Te Oud-Vosmeer keerde de vorige
week een gezin, dat eenige jaren ge
leden naar Argentinië vertrok, daar
toe door schoonklinkende beloften
verlokt, van daar terug, na armoede
geleden te hebben, hier haast onbe
kend. Door hulp van eenen Duitscher
te Rosario werden de noodige mid
delen bijeengebracht om het gezin,
bestaande uit vader en drie kinderen,
wijl moeder in het vreemde land is
gestorven, te doen terugkeeren. Dit
is het derde gezin uit die gemeente,
dat daartoe in de gelegenheid werd
gesteldde beide andere, het eene
uit vrouw en vier, het andere uit
vrouw en twee kinderen bestaande,
hadden hun hoofd en kostwinner in
den vreemde verloren
Uit een te Meppel ontvangen par
ticulier schrijven uit Grandrapids
(Michigan) blijkt, dat in die stad en
hare omstreken ruim 20.000 Hollan
ders zonder werk zijn. De meeste fa
brieken staan er stil en die, waar
mede dit nog niet het geval is, wer
ken met halve ploegen ol slechts 2
A3 dagen in de week. Het gevolg
van een en ander is, dat hoeveel de
particuliere liefdadigheid ook doet,
groot gebrek geleden wordt en het
getal misdrijven toeneemt. Behalve
ia Michigan heerscht deze betreu
renswaardige toestand thans in meer
of mindere mate over geheel Noord-
Amerika.
het gevolg, dat Toekoe Oemar en
andere invloedrijke hoofden zich met
de Hollanders verbonden tegen hun
eigen landgenooten. Met hulp van
deze bondgeaooten werd het werk
der verovering hervat en de Hol
landers behaalden voordeel op voor
deel.
Anagaloeng, de vesting der pries
terpartij, werd den 2en dezer bemach
tigd en voor de eerste maal sedert
1873 schijnt de jonderwerping van At-
jeh in de naaste toekomst mogelijk.
Een zware boom.
Op het landgoed „De Lothmer" te
Wilp, is een buitengewoon zware
boom geveld, die verkocht werd voor
ƒ220 en op de werf van de firma
Van Zijthofi'en Zn., te Deventer, ver
werkt zal worden tot molenas. De
boom werd bij het hakken reeds voor
zijn doel ter hoogte van ongeveer 2
Mvierkant gemaakt; thans heeft hij
even boven den wortel eenen omtrek
van bijna 4 M., terwijl de dikte op
die plaats voor het hakken ruim 5
M. is geweest. Een man had 9 dagen
werk om den boom te hakken. Zon
der twijfel is hij meer dan 200jaren
oud en vermoedelijk nog geplant
door de familie Van Broekhuizen,
die omstreeks de 17e eeuw genoemd
landgoed bewoonde.
Moordaanslag.
Een man te Udenhout, die vroeger
wegens krankzinnigheid eenigen tijd
op Voorburg had doorgebracht, heeft
Donderdag een pistoolschot gelost op
een bejaarde vrouw. Volgens algemeen
gevoelen heeft de man in een vlaag van
waanzin gehandeld.
Als gewoonlijk met garen en band
Koloniën,
ATJEH.
Het succes der Hollanders in At-
jeh en de daardoor weder een stap
verder gebrachte algemeene bewe
ging, tot onderwerping der nog vijan
dige Atjehers, zoo schrijft de Straits
Timesvoorspelt eene merkwaardige
wending in den loop van den oorlog,
Deze oorlog ontstond door den
staat van regeeringloosheid, waarin
Atjeh verkeerde, en welke de Ned.
regeering er toe leidde aan zijn on
afhankelijkheid een einde te maken
in het belang der veiligheid van de
Ned. bezittingen in de nabijheid. Het
werk der verovering, in Maart 1873
aangevangen, is belet door den oor-!
logszuchtigen geest der Atjehers, de!
natuurlij ke verdedigingsmiddelen van
het land, en de ongezondheid van
het klimaat. Deze hinderpalen te
overkomen, eischten zooveel bloeden
eld, dat de nederlandsche autoritei
ten hare militaire operatiën inkr na
pen, om weder te trachten de onder
werping te bereiken door toegevend
heid, onder pressie eener blokkade.
Jaren, gedurende welke deze poli
tiek werd gevolgd, brachten echter
merkbare verbetering in den
toestandde Oelama- of priester
partij bleef steeds werken op het fa
natisme der Aijehers.
Weinige maanden geleden ontstond
oneenigheid onder de vijandige At
jehers, daar de priesterpartij buiten
gewoon ver was gegaan, in 't heffen
van bijdragen voor den oorlog.
De Nederlandsche ambtenaren trok
ken voordeel van deze oneenigheid
door de tegenstanders der priesters
te steunen.
De breuk werd steeds wijder met
De correspondent der Deli Ct. te
Kotta-Radia schreef den lOen De
cember aan zijn blad:
De oorlog tegen de kwaadwilligen
de XXII moekims is thans ge
staakt.
Van uit Anagaloeng wappert thans
weder Neerlands «riekleur.
Bij de inname of verovering van deze
sterke stelling, hebben en de vijand èn
Oemars's benden vele verliezen gele
den; de vijand natuurlijk meer, daar
onze granaten laar is men niet zui
nig mede geweest in en om Anaga
loeng dood en verderfvespreid hebben.
Ook wij hebben verliezen geleden,
wel is waar niet aan mënschen, maar
aan dubbeltjeswant daar is èn door
Oemar èn door onze artillerie wat
munitie verbruikt en ook misbruikt,
en dan nog d - dollars aan Oemar en
zijn legioen, plus net levensonderhoud
van die hulpbenden.
Oemar heeft als Panglima Prang
Besaar wel zijn best gedaan en is
thans ziek. De vermoeienissen van
de laatste dagen nebben hem duchtig
aangepaktde man ligt thans met de
koorts te Lamoisang.
Van eenige oude invloedrijke Atje
hers vernam ik, dat de genomen po
litieke maatregel, om Oemar in ge
nade aan te nemen, niet alleen zeer
goed is voor dit gewest maar ook
voor de Oostkust.
Volgens die invloedrijke vrienden,
zoude T. Oemar, als hij niet in ge
nade was aangenomen, zich aange
sloten hebben bij Nja Makam, om
èn Taroiang èn Langkat af te loopen.
Door zijne begen adiging enindienst-
stelling als onze Panglima Prang
Besaar is hij in onmin geraakt met
Nja Makam, en is dus het gevaar
voor Sumatra's Oostkust geheel ge
weken.
In den duitsöhen Rijksdag is Za
terdag langdurig gedebatteerd over
iet wijnbelasti.usontwerp.Payer van
de zuid-duitscae volkspartij ver
klaarde zich tegen het ontwerp tot
invoering eener wijnbelasting. De
wurtembergsche minister-president
Mittnacht deelde mede dat de wur
tembergsche regeering niet in staat
is het wetsontwerp in haar tegen-
woordigen toestand te steunen. Ten
slotte werd het ontwerp naar de com
missie voor de zegel belasting en de
tabaksbelasting verwezen.
Heden zou in de fransche Kamer
door Goblet het ontwerp tot herzie
ning der constitutie ter tafel gebracht,
en daarvoor de urgentie worden ver
langd.
De gewezen koning van Servië
Milan is Zaterdag te 2 uur te Bel
grado aangekomen en werd doorko
ning Alexander ontvangen.
Het ministerie heeft zijn ontslag
ingediend.
Er heerscht volkomen rust.
Toen de minister Gronitch het ont
slag van het kabinet indiende, gaf
hij als reden op de aanwezigheid van
den ex-koning Mil an. Koning Alexan
der verzocht hem andere redenen op
te geven, maar Gronitch weigerde.
Hierop verklaarde de koning, dat
geenszins sprake was iets tegen
de staatsregeling te ondernemen. Hij
hoopte integendeel, dat de tegen
woordigheid van zijn vader den toe
stand zou ophelderen.
Berichten uit Belgrado te Weenen
ontvangen, melden dat koning Alex
ander het ontslag van het kabinet
heeft aangenomen.
Zooals is gemeld zal de spaansche
maarschalk Martinez Campos eene
persoonlijke bespreking houden met
den sultan van Marokko, om op die
wijze het bekende geschil te be-
slecnten.
Over het algemeen verwacht men
te Madrid niet veel van deze nieuwe
onderhandelingen, want de sultan van
Marokko heeft reeds meermalen ge
toond, dat hij zich niet aansprakelijk
kan stellen voor de buitensporighe
den der Kabylen, die trouwens ge
woon zijn zich al heel weinig omzijn
gezag te bekommeren. Mocht de sul
tan blij ven weigeren de schadevergoe
ding, welke Martinez Campos moet
eiscnen, te geven, dan zal de regee
ring met kracht haar aanspraken doen
gelden. Aldus luidt eene officieuse
mededeeling, welke op rekening wordt
gesteld van den minister van buiten-
landsche zaken. Binnen 48 uren zoo
wordt in deze verklaring gezegd kan
Spanje 40.000 manschappen in Ma
rokko aan wal zetten en door een
bombardement van de Marokkaan-
sche havens door de vloot, den sul
tan tot toegeven dwingen.
Over den opstand in Brazilië komen
weinig veelbeteekenende berichten in.
Da Gama heefteen gevecht geleverd
met de regeeringstroepen, die met
een verlies van 120 man werden
teruggeslagen. De bevelhebber van het
fort Santa Cruz is door Peixoto af
gezet, daar hij hulp voor de opstan
delingen i\ad doorgelaten.
De New-York Herald meldt dat er
op de Samoa-eilanden weer een op
stand is uitgebroken. Tamatarese, de
zoon van den vorigei\ koning is door
een gedeelte van de bewoners tot
koning uitgeroepen, en heeft de wa
penen opgevat tegen den tegen woor-
digen koning Malietoa.
Dit bericht is in zoover van belang,
omdat de Samoa-eilanden steeds een
punt van geschil uitmaken, tusschen
de Vereenigde Staten en Duitschland.
In 1887 werd Malietoa door de
Duitschers onttroond, maar op uit
drukkelijk verlangen der Vereenigde
Staten werd deze vorst in 1889 door
de Duitsche regeering op den troon
hersteld. In hetzelfde jaar werd tus
schen Duitschland, Engeland en de
Vereenigde Staten eene overeenkomst
gesloten, waarbij beoaald werd, dat
de Samoa-eilanden hun zelfstandig
bestuur zouden behouden onder ge
meenschappelijk protectoraat der drie
regeeringen.j
De Franschen in Dahomey.
De toestand der Franschen in Da
homey moet verre van schitterend
zijn, naar de Gaulois heeft vernomen
van eenige militairen die dezer dagen
in het vaderland zijn teruggekeerd
Behanzin, in plaats van ontmoedigd
en verlaten te zijn, zooals men liet
heeft voorgesteld, is integendeel bezig
zijn leger te hernieuwen, en het ge
pacificeerde gedeelte des lands beslaat
slechts 42 K. M.
Van Wydah tot Abomey moet de
toestand der Fransche soldaten zelfs
hachelijk zijn; telkens vallen de sol
daten in hinderlagen.
Generaal Dodds is dan ook genood
zaakt, zijn terugreis uit te stellen,
ofschoon zijn gezondheidstoestand niet
al te best is. De tweede campagne
zeer belemmerd door de aanhou
dende {regens, en de Franschen heb
ben veel zieken, terwijl juist nu een
krachtig optreden noodig zou zijn.
De Equateur.
De justitie te Bordeaux begint te
vorderen met haar onderzoek naar
den oorzaak van de ontploffing aan
boord jvan het stoomschip Equateur.
De houten deksel van het kistje,
dat ontplofte, is gevonden en droeg
aan den binnenkant de indrukken
van muntstukken, welke met kracht
daartegen waren geworpen. Nu be
vonden zich aan boord slechts vier
kistjes met geld, waarvan drie ver
zonden waren uit Buenos-Ayres en
een uit Montevideo, het eerste met
een aangegeven waarde van 16,000
francs en het laatste van 11,000 francs.
Twee dezer kistjes zijn ongeschonden
gevonden en bevatten uitsluitend
zilveren muntstukken, hoewel was
opgegeven, dat ze goud en zilver be
vatten. Alle kistjes, zoowel die uit
Buenos-Ayres als uit Montevideo,
waren afgezonden door den heer Su-
pervielle aan de heeren Offroy&Co.
te Parijs. Ook onder de overblijfse
len van het ontplofte kistje werd
geen spoor van goud ontdekt, zoodat
de kistjes in elk geval zijn opgege
ven voor eene hooger waarde dan ze
werkelijk bevatten.
Uit het onderzoek der gedoode
matrozen is gebleken, dat hun licha
men niet het minste spoor vertoon
den van projectielen, welke hen heb
ben getroffen. Er schijnt dus geen
bom in het kistje verborgen te zijn
geweest, maar toch werden de ma
trozen door de ontploffing gedood.
De heer Supervielle is een bekend
bankier te Buenos-Ayres die zeer rijk
is en de algemeene achting geniet,
zoodat niet is aan te nemen, dat hij
zich^ aan eene dergelijke misdaad
heeft schuldig gemaakt. Vandaar dat
de verdere uitslag van |het gerech
telijk onderzoek met belangstelling
tegemoet wordt gezien.
Volgens de Agence Havas vermoedt
de justitie dat een der ondergeschik
ten van den heer Supervielle een ge
deelte van het geld, hetwelk in de
kistjes moest worden gedaan, heeft
gehouden en in plaats daarvan de
kistjes heeft gevuld met eene ont
plofbare stof, blijkbaar in de ver
wachting, dat de verduistering van
het geld door de ontploffing niet aan
het licht zou komen.
Muiterij aan boord.
Een der parijsche bladen heeft een
telegram ontvangen uit St.-Nazaire,
meldende dat de havenpolitie aldaar
heeft gevangen genomen den scheeps
timmerman (een neger) van het schip
Edouard Suzannedat de reis doet
van Rotterdam naar Port Pirie. Deze
scheepstimmerman had den stuurman
gedwongen te St.-Nazaire binnen te
loopen. De gezagvoerder werd op de
reis gewond. Men verwachtte dat de
stuurman en vele matrozen heden in
hechtenis zouden genomen -worden.
Bergplaats van dynamiet
Uit Essen wordt aan het Berliner
Tageblatt gemeld, dat in de nabij
heid van Gelsenkirchen in den grond
een geheime bergplaats van dyna
miet ontdekt is. De procureur-gene
raal dr. Peterson begaf zich dadelijk
naar de aangewezen plaats. Er werden
38 dynamietpatronen gevonden.
Eene landbouwkundige
studiereis.
De Deutsche Landwirthschaftgesell-
van de naderende personen kwamen steeds dichterbij,zoodat
de anarchist nog maar juist den tijd had om zich in het
bosch te verschuilen. Hij gunde zich evenwel nog den tijd,
om het lichaam van Loup Garou even verder te trekken, zoo
dat het geheel achter de boomen lag.
Wat er verder met den gewonde voorviel hebben wij
in een vorig hoofdstuk medegedeeld. De inspecteur van
politie en de vier matrozen waren en wel hun gezond
verstand door de onverwachte ontdekking kwijtgeraakt daar
zij geen oogenblik op de gedachte kwamen om den omtrek
te doorzoeken naar de moordenaars. Zij waren zoo geheel
vervuld met de ontdekking dat vorst Olesko hier in een
hoek der stad als offer van sluipmoord was gevallen, dat
zij er niet aan dachten het terrein te gaan doorzoeken. Had
den zij dit gedaan, dan was Loup Garou onfeilbaar in hunne
handen gevallen.
De anarchist was intusschen in een boom geklommen en
was zoo dichtbij, dat hij kon hooren wat er gesproken werd,
hoewel hij alleen begreep wat de inspecteur zeide. Het was
voor hem natuurlijk dan ook een groote verlichting, toen
allen zich langzaam met het lichaam verwijderden en hij
zonder gevaar weer uit den boom omlaag komen kon.
Niettemin waren hiermede alle moeilijkheden op verre na
niet overwonnen. Daar lag Loup Garou nog en, al was het
alleen in zijn eigen belang, wenschte de anarchist niet, dat
hij ontdekt en gevangen genomen zou worden. Wat moest
hij evenwel, alleen op een eenzame plek, met een gewond
naan aanvangen? Hulp uit de buurt halen was onmogelijk,
men zou allicht dadelijk hebben begrepen dat er verband
bestond tusschen dezen gewonde en den aanslag op prins
Olesko.
De anarchist peinsde over wat hem te doen stond, maar
vond geen uitkomst. Eene poging om Loup Garou weer tot
bewustzijn te brengen, mislukte geheelhij bleef bewuste
loos. Terwijl de anarchist zoo over hem heengebogen lag,
kwam er een duivelsche gedachte bij hem op. Waarom zou
hij Loup Garou den genadestoot niet geven? Er zou nooit
een haan naar kraaien. De justitie zou het lijk beschouwen
als dat van den moordenaar van Olesko en Fifi zou denken,
dat Loup Garou aan de verwonding was gestorven, welke de
prins hem had toegebracht.
Loup Garou een knie op de borst zettende haalde de anar
chist een mes te voorschijn en hief het op om het verrader
lijk zijn makker in de keel te stooten.
Opeens klonk in de nabijheid een zacht gefluit.
De anarchist luisterde, het mes nog omhoog geheven.
Weer klonk dat zachte fluiten, alsof het een signaal was.
De anarchist stond op en borg zijn mes weg, terwijl hij
het sein op dezelfde wijze beantwoordde. Hij begreep, dat
het Fifi was, die beschaamd over zijn wegloopen, nu terug
kwam.
Weldra kraakten doode takken en knetterden de afgeval
len bladeren onder de voetstappen van een naderend persoon.
In het volgend oogenblik kwam Fifi te voorschijn.
„Hoe is het afgeloopen vroeg hij halfluid.
„Slecht natuurlijk," antwoordde de ander barsch. „Men
heeft het lichaam gevonden en het weggedragen. Gelukkig
hebben ze er niet aan gedacht in den omtrek te zoeken,
anders hadden ze ons zeker allemaal gesnapt en Loup Garou
in ieder geval."
„Hoe krijgen we hem hier vandaan vroeg Fifi, op Loup
Garou wijzende.
„Ik weet het niet. Hij is volslagen bewusteloos en kan
alleen met een rijtuig worden vervoerd."
„Zou het niet gevaarlijk zijn hem van deze afgelegen plek
met een rijtuig te vervoeren?"
„We zouden den koetsier kunnen vertellen, dat hij geduel
leerd heeft."
„Maar als later de aanval bekend wordt, zal de koetsier
het beter begrijpen en de justitie aanwijzing kunnen doen."
De juistheid van deze opmerking was niet te betwisten
en de anarchist pijnigde zich te vergeefs om een beter mid
del te vinden, toen Fifi uitriep„Ik heb het gevonden.
Terwijl ik mij hier verscholen hield, heb ik een grooteni
handwagen onbeheerd zien staan. Daar leggen we hem op en
rijden hem naar huis. Komt ons politie tegen dan
we, dat wij een beschonkene naar huis brengen."
De anarchist stemde met dit plan in en weldra had Fifi1
den wagen gevonden. Niet zonder moeite legden men Loup
Garou er op; hij was doodsbleek en zijne ademhaling was
ternauwernood hoorbaar.
{Wordt vervolgd
