Yoor onze Vensters.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
lie Jaargang.
Woensdag 18 April 1894,
No. 3310
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIRN:
J. C. PüERËBOOM,
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,(55.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37$.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en
Bureau: Kleine Houtstraat Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiè'n worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantier»,
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM,
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangêre G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre.
Behalve eene photographische af
beelding van het bezoek van onze
Koninginnen aan de tuinbouw-inrich-
ting van de firma Krelage en het
portret van wijlen Ds. M. J. Mees,
die beiden tusschentijds werden in
gelegd, bevinden zich nu voor de
vensters van bet Bureau de navolgende
afbeeldingen
Een Bezoek aan een Klooster te
Bernados in Boven Egypte.
Wielrijdsters te Parijs.
Een trein te St. Louis van een brug
Kossuth's Begrafenis.
Het medisch Congres te Rome.
Een partij in den tuin van het Qui
rinaal en De maaltijd in de voorma
lige Baden van Caracalla.
^Doctor Baccelli, president van het
Congres.
Uit het Geïll. Zondagsblad van
Haarlem's Dagblad. (Prijs per 3
maanden 0.30).
VrijgesprokenEen tooneeltje uit de
rechtbank te Parijsbenevens eenige
restanten van Premiën welke tegen
inlevering van achterstaande Bon da
gelijks aan het Bureau worden afge
geven
Portret van H. M. Koningin
Wilhelmina, in kleuren 5Cts.
Zes Platen, geschikt tot wand-
I versiering, te zamen 5
I De Nachtwacht naar Rem-
I brandt 10
Gerard Keller, Onze Minister
en andere Novellen 234 blz. 25
Ferry, de Goudvallei, 719 blz. f 1
Directeur- Uitgever.
Haarlem17 April 1894.
Voor het acte-examen lager onder
wijs zijn te Amsterdam Maandag ge
slaagd de heeren C. Kok, S. Kals-
beek, J, Kats en J. Hnmstra, allen
van Haarlem.
Na gehouden vergelijkend onder
zoek zijn op de voordracht tot be
noeming van een hoofd der openbare
lagere school aan den Kruisweg in
de gemeente Bleiswijk, geplaatst de
heeren G. Max, te Haarlem M. van
Vliet, te RotterdamA. Punt, te
Ridderkerk, en P. de Dreu, te Sta-
venis8e.
Aanbestediug
Door de Holl. IJz. Spoorwegmij is
Maandag aanbesteed het uitvoeren
van onderhoudswerken op de Spoor
wegen AmsterdamRotterdam, Schie
damHoek van Holland en op het
gemeenschappelijk station Rotterdam
Maas. Minste inschrijvers waren
perc. 1 T. T. Maas alhier, voor 10,070
perc. 2 R. van Dijk, Noordwijker-
hout, ƒ9,310; |perc. 3 M. Meijers.
Delft, ƒ10,777; perc. 4, 5 en 6 G.D.
v. Doorn, Amsterdam, 17,600perc.
7 J. van Gelder, alhier, ƒ5,895.
Harpe Davids,
Wij vestigen de aandacht op de in
dit blad voorkomende annonce waarin
bovenstaande Zangvereeniging haar
uitvoering aankondigt van het eigen
aardig toonwerk „Waterloo". Dichter
en componist hebben hier als't ware
gewedijverd om een schoon geheel te
vormen. Deze cantate is op verschil
lende plaatsen met succes opgevoerd,
hetgeen niet te verwonderen is als
men in aanmerking neemt dat deze
geschiedenis diep in ons volksleven
ingrijpt. Wat de muziek betreft wij
zen wij behalve op het jnbelkoor en
de „wapenkreet," vooral op de s opraan-
solo als de schoonste momenten in
deze compositie.
.Eene Honderdjarige
Donderdag is het honderd jaar
geleden, derhalve op den 19den April
1894, dat zich eene Commissie uit
het departement Haarlem van de
Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen constitueerde {tot oprichting
van eene Volksbibliotheek.
Den 23en Januari daaraanvooraf-
gaande was door den heer A. Loos-
jes Pzn. op een gewone departements-
vergadering het voorstel daartoe ge
daan in een vrij uitvoerige rede, wel
ke in het eerste Notulenboek van de
Volksbibliotheek woordelijk is opge-
teekend.
Zal in die dagen deze toespraak
wel overeenkomstig de gewone uit
drukkingswijze zijn geweest, ons
schijnt ze niet vrij van bombast. Zoo
lezen wij er o. a.
„Maar mijne medeleden I is het
„prijzenswaardig,is het waarlijk nuttig
„te arbeiden aan de verbetering van het
„schoolwezen, zich toe te leggen op
„de aankweeking van de kundigheden
„des opkomenden geslachts, om door
„die aankweeking den grond te leggen
„tot een verstandig en gelukkig be-
„staan van het volgend geslacht
„moet dan daarom het thans levend
„geslacht des gemeenen volks, (opdat
„ik mij van die uitdrukking bediene)
moet dat volwassen geslacht, leven-
„de onder onze oogen, onze tijdge-
„nooten, onze medebroeders, voorbij
„gezien worden als een hoop voor
„alle onderwijs onvatbaar, van verloren
schepsels, van canaille daaraan geen
„goed te doen is en dat te diep in
„de moeras van beestelijke domheid
„verzonken is, om daaruit gered en tot
„de hoogte van menschenverstand
„terug gebracht te worden
Het antwoord dat de redenaar op
deze vraag gaf, was natuurlijk ont
kennend en de vergadering vond het
voorstel tot oprichting van een Volks
bibliotheek belangrijk genoeg, om
daarover eene buitengewone vergade
ring te houden. Op die vergadering
werd tot de oprichting van eene
Volksbibliotheek besloten.
Eén lid van de voorloopige Com
missie was zwartgallig in zijne voor
spellingen omtrent de nieuwe onder-
ming. Hij meende, dat zulk een
bibliotheek van geen nut zou zijn,
„als veronderstellende onder den
kring voor wien ze bestemd is, te
weinig lust, tijd en gelegenheid tot
zulk eene bezigheid".
Tot Commissarissen werden be
noemd de heeren A. Loosjes Pzn.
president, P. Overbeek, secretaris, G.
Voorhelm Schneevoogt, Johs. Daams
en M. Bodisco. Royaal was het De
partement niét geweest, want inplaats
van 100.kregen deze heeren slechts
ƒ50 om daarvoor boeken te koopen.
Er werden zeventien boeken aan
geschaft die(met de uitgaven der maat
schappij zelve) de bibliotheek uit
maakten en per advertentie werden de
„leesgragen" opgeroepen. „Welaan
„dan, gij die nu begeerig zijt om
uwen geest op te schranderen etc."
zoo heette het in deze publicatie. De
liefhebbers voor „opschrandering" lie
ten niet op zich wachten en in spijt van
's heeren Kragtings zwartgallige mee
ning, telde de Bibliotheek al spoedig
meer dan 300 lezers.
De keuze van de boeken was ge
schied „met speciaale vermijding van
„alles wat aanleiding konde geeven
„tot godsdienstige of staatkundige
geschillen."
Weldra breidde zij zich uit door
aankoop (mogelijk door inkom enne
giften) zoowel als door boekgeschen
ken en met haar nam het aantal le
zers toe, zoodat weldra een andere
regeling werd ingevoerd betreffende
het uitgeven der boeken. Er werd
namelijk in elk van de zes wijken
waarin de stad verdeeld was, een
persoon aangesteld bij wien de lezers
van die wijk hunne boeken konden
bezorgen en die op de zittingdagen
de boeken voor hen in ontvangst nam.
die zij wenschten te lezen.
Elders trok de nieuwe volksbiblio
theek zeer de aandacht. Van de De
partementen Dordrecht, Alkmaar en
Zaandam, kwamen verzoeken om in
lichtingen, die beantwoord werden
met eene breedsprakigheid en uitvoe
righeid, die evenzeer bewezen dat de
bestuurders zich moeite voor de zaak
getroostten, als er tijd voor disponibel
hadden.
Met welk een ernst bestuurders
hun taak opvatten, blijkt wel uit een
zinsnede uit het eerste notulenboek,
luidende als volgt
„Al zo den Scriba Nalaatig geweest
„is om zijne op sig genomen last
„van de voorige zitting ter bezorging
„van een Nieuw Notulen Boek te
„volbrengen, zo is door den President
zulks per Inscripties aan den Bur-
„ger Bohn verzogt zulks te bewerk
stelligen."
Uit deze curieuse zinsnede blijkt
meteen, dat men toen leefde in de
troebele tijden van „vrijheid gelijk
heid en broederschap". De „mijne
heeren" waren in „burgers" veranderd.
Door deze perioden heen bleef de
volksbibliotheek bestaan. Steeds breid
de zij zich uit en kan zich op dit
oogenblik verheugen in een toestand
van bloei, die het alleszins begrijpe
lijk maakt, dat men den honderd
sten gedenkdag van hare oprichting
eenigszins feestelijk vieren wil.
In het laatste leesjaar telde de bi
bliotheek 2297 lezers, aan wie 23161
boekdeelen werden uitgeleend.
Vraagt men welke personen er van
de bibliotheek gebruik maken, dan
vragen wij op onze beurt „welke
leeftijd maakt er geen gebruik van
Jong en oud, man en vrouw profi-
teeren evenzeer van den boekenschat
der volksbibliotheek en commissa
rissen meenen dat vooral daarom
hunne bibliotheek zoo nuttig is, om
dat zij de menschen thuis houdt.
Of zij nu voldaan is Neen en dat
is goed ook. Nog steeds worden gif
ten in geld tot uitbreiding dankbaar
aanvaard, en wie boeken te missen
heeft kan ze hier goed plaatsen. Het
bestuur bestaat op dit oogenblik uit
de heeren: W. C. de Vos, president,
J. Merens, secretaris; G. F. Snijders,
penningmeester, en uit de heeren W.
R. Poolman, J. J. Knoop, A. de Haan,
W. D. Nolting jr., C. A. Honigh, J.
C. van Bemmelen, J. Ratelband, J.
A. G. van der Steur en W. Th. Pa-
hud de Mortanges, commissarissen.
Eereleden zijn de heeren H. Rem
mers en W. R. Poolman.
Bij alle deze heeren kan men even-
tueele feestgeschenken bezorgen.
Donderdag a. s. wordt hetlOOjarig
bestaan der biblioth eek met een sou
per van commissarissen en oud-com
missarissen gevierd. Dan zal het Nuts-
gebouw in de Zijlstraat gevlagd en
de bibliotheek van 's namiddags 24
uur voor belangstellende bezoekers
geopend zijn.
Bij vonnissen der Arrondissements-
Rechtbank alhier, dd: 17 April 1894
zijn in staat van faillissement ver
klaard 1°. J. Schuddeboom, hande
lende onder de firma Schuddeboom,
Mijsberg Co. te Zaandam, met in
gang van 13 April 18942". Gerardus
Johannes Korver, melkverkooper al
hier (Frans Halsstraat), met ingang
van 16 April 1894.
In beide faillissementen zijn be
noemd tot rechter-commissaris mr.
J. de Clercq van Weel en tot curator
mr. J. Spoor, advocaat en procureur
alhier.
Nader meldt men ons omtrent den
bouw eener kath. kerk te Bennebroek,
dat het gebouw voor October a. s.
onder de kap moet zijn en 400 zit
plaatsen zal bevatten. Aan deze kerk
zal worden verbonden een zusterschool.
Veemarkt te Velsen,
Ter veemarkt te Velsen waren 310
stuks rundvee aangevoerdde handel
was vlug de prijzen waren als volgt:
kalf koeien f140 a 1 240, gelde koeien
f120 a f170, vaarzen flOO a f140 en
kalveren f20 a f45.
Men meldt ons uit Zandvoort:
Donderdag jl. heeft een jongen van
15 jaren, woonachtig te Haarlem al
hier uit een winkel een kistje sigaren
ontvreemd, na eerst eenig snoepgoed
gekocht te hebben. De sigaren heeft
hij daarna in een herberg verkocht
voor j 0.70. De zaak is in handen der
justitie en de sigaren zijn in beslag
genomen. De jongen heeft reeds be
kend.
De 20 paarden, die Maandag te
Zandvoort voor 's Rijks militairen
dienst gekeurd zijn, zijn alle onge
schikt bevonden.
Uit de residentie.
H.H. :i.M. werden Maandag bij
Haar bezcaan de openbare school in
de Achter-Iï aamstraat, 's-Gravenhage
door het hoofd der school, den heer
J. Straub ontv ngen, die de hooge be
zoeksters rondleidde en op de vele
belangstellende vragen der Konin-