NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
12a Jaargang
Donderdag 25 October 1894.
N 3471
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
J. C. PEEREBOOM,
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
FEUILLETON-
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37J.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicité Etrangére G. L. DAÜBE dt Co., JOHN F. JOS ESSuce., Parijt 31bit Faubourg Montmartrél'
Nota's, Rekeningen, Wissels, Qui-
tantiën, Brievenhoofden, Memoranda
en alle overige Drukwerken, die op
kantoren voorkomenworden ter
Stoomdrukkerij van dit blad goed-
billijk en ving gedrukt.
De Directeur-Uitgever,
Haarlem, 24 Oct. 1894.
P Voor het examen vrije- en orde
oefeningen zijn Dinsdag alhier geslaagd
denbeer en P, Walrg, L. Welling, M.
Zwaagdijk en A. Zijderveld, allen
alhier.
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, treedt de heer Louis Bouwmees
ter, die wegens lichte ongesteldheid
sinds Zondag 1.1. in Amsterdam niet
had kunnen spelen, Donderdag hier
weder voor het eerst op in Mad.
Sans-Gêne.
Veeziekte.
Gaarne deelen wij mede, dat het
geval van mond- en klauwzeer inde
weide van P. Jansen aan de Zomer-
vaart, is geweken.
De sterfgevallen onder het rundvee,
door mond- en klauwzeer nemen in
de omstreken toeze kwamen reeds
in een viertal gemeenten voor tot een
gezamenlijk aantal van twaalf.
Naar wij vernemen zal tusschen
IJ- en Houtrakpolders, ter hoogte
van de Middelwegen een rijkspont-
veer worden ingesteld.
Lombok.
Een particulier schrijven uit Soe-
rabaya meldt 't volgende
De toestand van den zwaar gewon
den luitenant Velds is steeds vooruit
gaande; op verre na is de patient
echter nog niet hersteld. 'tBeen is
niet verbrijzeld; de kogel heelt enkel
een rond gat gemaakt.
Van drie officieren is 't geheele been
gesplinterd. De overste Bij level t heeft
een kogel door den arm gekregen
welke verder in de borst is gedion-
gen. Tot heden heeft men dien nog
niet kunnen verwijderen. Van den
officier Boerma zijn diens beide voeten
stuk geschoten.
Dank de goede verzorging, zijn van
de 380 gewonden in 't hospitaal nog
maar 10 overleden.
Van de meeste officieren is bijna
de geheele uitrusting verloren ge
raakt.
Naar de „Tijd," verneemt, is de
toestand van dr. Kuyper zooveel ver
beterd, dat, men hoopt dat hij over
een week of drie, vier uit Pauinons
land zal kunnen terugkeeren.
Hotel- en reiawezen.
Van de wereldtentoonstelling van
het Hotel- en reiswezen, die, zooals
bekend is van MeiNovember 1895,
te Amsterdam zal worden gehouden,
is het algemeen programma versche
nen.
Ieder die aan deze tentoonstelling
wenscht deel te nemen, moet daarvan
uiterlijk den löden November 1894
kennis geven aan het Uitvoerend Co
mité, door inzending van een behoor
lijk ingevuld en geteekend inschrij
vingsbiljet, aan het bureau van de
tentoonstelling en aan de verschil
lende binnen- en buitenlandsche com
missariaten verkrijgbaar.
Voor huur van plaatsruimte wordt
berekend
a. In de zalen Voor kleine ruimten
f30 per fagade meter. Voor groote
ruimten, ter beoordeeling van het
comité.
b. Tuin en terreinPer M3 op na
der overeen te komen voorwaarden.
Voor inrichtingen, welke groote
ruimte behoeven, als winkels, café's,
gebouwen voor vermakelijkheden enz.,
alsmede voor afzonderlijke tentoon
stellingen worden speciale prijzen be
rekend.
De goederen zullen worden aange
nomen van af 15 Maart tot 20 April
1895, na dien tijd heeft het comité
het recht verdere inzendingen niet
aan te nemen, zonder eenige verplich
tingen zijnerzijds.
Bekroningen zullen door eene In
ternationale Jury worden toegekend,
volgens een nader vast te stellen
reglement. Zij bestaan nit eerekruisen,
gouden, zilveren en bronzen medailles
(van edel metaal) en diploma's.
Zij zullen zoo spoedig mogelijk, in
elk geval voor de sluiting van de
tentoonstelling worden uitgereikt.
Na verkregen vergunning der re
geering zal er eene verloting plaats
hebben van uitsluitend tot een be
drag van minstens 250.000 gulden
op de tentoonstelling gekochte voor
werpen.
De tentoonstellin omvat de vol
gende 16 groepen, ieder weer ver
deeld in klassen.
I. Bouwkunst, II. Vervoermiddelen,
III. Algemeene Nijverheid, IV. Nij
verheid der voedingsmiddelen, V.
Rivier en Zeevisscherij, VI. Hygiëne,
VII. Machineriën, VIII. Verlichting,
IX Kunstnijverheid, X. Verwarming,
XI. Geographische afdeeling, XII.
Volledige Inrichtingen, XIII. Veilig
heidsmiddelen, XIV. Tuinbouw, XV.
Assurantie, XVI. Diversen.
Werkstakingen van
Typografen.
Op de drukkerij van de firma Van
de Weijer te Utrecht is Dinsdag het
werk gestaakt.
Het U. D. meldt daaromtrent
De stakers zijn door de firma on
middellijk ontslagen. Zij hebben de
haken (een onmisbaar gereedschap
voor een zetter) dergenen, die aan
het werk wilden blijven, voor hun
vertrek onbruikbaar gemaakt.
De gezellen geven van de staking
bericht bij een strooibiljet, waarin zij
de vakgenooten aansporen, niet in te
gaan op advertentiën, welke wellicht
geplaatst worden om de stakende ge
zellen te vervangen. Ook wordt daarin
hun geldelijke steun gevraagd.
Van de zijde der stakende werklie
den wordt medegedeeld, dat reeds her
haaldelijk loonsverhooging was ge
vraagd. Daarop werd den Sen October
jl. eene vergadering gehouden van
typografen en aanverwante vakken,
om den toestand te bespreken en po
gingen in het werk te stellen, om tot
verbetering te komen.
Door deze vergadering, die zeer druk
bezocht was, werd eene loonsregeling,
zooals de typografen die wenschen,
vastgesteld, terwijl eene commissie
werd benoemd, om den patroons deze
loonsregeling aan te bieden, met ver
zoek dit tarief in te voeren.
Volgens dit tarief zouden de loonen
van zetters, drukkers en linieerders
zijn boven 23 jaar til minstens ;'van
2023 jaar f9 minstens; van 1820
jaar f8 minstens; van 17 jaar f6
minstens; van 16 jaar f5 minstens.
Jongens beneden 16 jaar, minstens
een jaar op 't vak zijnde fl verhoo
ging. Binders boven 23 jaar op druk
kerijen f9, binderijen f 10. Binders
van 20—23 jaar op drukkerijen 17,
binderijen f8. Binders van 1820 jaar
op drukkerijen f 5.50, binderijen 16.50.
Binders van 1618 jaar op drukke
rijen f 4.50, binderijen f 5.50. Voor jon
gens als bij zetters aangegeven.
Voorts totale afschaffing van stuk
werk.
Voor overwerk 2 cent per uur van
eiken gulden, 's nachts na 12 uur en
Zondagarbeid dubbel loon. Nacht en
Zondag schafttijden zijn:
voor 3 uur werken t uur schaft
>i „1^
echter met behoud van loon.
Winter en zomer 10-urige werkdag.
Uitbetaling van loon voor algemeen
erkende christelijke feestdagen.
De heeren Van de Weijer, firma F.
B. van Ditmar, uitgevers van de Utr.
CourantWielersport, enz., gaven de
voornoemde commissie tot bescheid,
dat zij in geen geval bereid waren aan
deze eischen te voldoen, ja zelfs niet
tot eenige concessie genegen waren.
Dientengevolge werd besloten tot
werkstaking over te gaan, welke nog
onverwachts Dinsdagmorgen uitbrak.
Het grootste deel van het personeel
heeft gestaakt. Eenige oude zetters,
eenige binders en steendrukkers zijn
aan het werk gegaan.
De staking heeft een zeer kalm ver
loop. Verschillende posten zijn uitge
zet, o. a. aan de spoorweg-stations, op
de Kr. N. Gracht, Heerenstraat en
Hieronymusplein, om zetters, die zich
mochten komen aanbieden, door over
reding daarvan terug te houden.
De gezellen, voor het meerendeel
jonge mannen en aankomende zetters,
nebben verklaard te zullen volhouden
tot aan de gestelde eischen wordt
toegegeven.
Eene voldoende politiemacht was
in den omtrek van de drukkerij op
de been, doch de werklieden vertoon
den zich daar niet, zoodat men hoopt
dat deze beweging, indien slechts niet
de partij die altijd in troebel water
wil visschen, zich er mede inlaat, een
rustig verloop zal hebben. Men meent
intusschen dat de staking op deze
drukkerij slechts een begin is en dat
weldra ook op andere drukkerijen de
werklieden zullen staken.
De Utr. Courant is Dinsdag avond
toch, hoewel wat later, verschenen;
de uitgevers doen een beroep op de wel
willendheid der lezers.
Verschillende loopers werden van
wege de werkstakers gevolgd door
lieden die, waar een courant werd
afgegeven, een biljet in de bus staken,
om het publiek op te wekken zich
solidair te verklaren met de stakende
gezellen.
Brand te Lisse.
Maandagnacht te 2 uur ontstond
te Lisse brand buiten de kom van
bet dorp, op de boerderij in huur van
J. Rotteveel. Broeien van het hooi
is als oorzaak te beschouwen, daar
men het eerst de vlam in de hooiberg
heeft gezien. Alles is verbrand, met
uitzondering van een schuur, die vol
doende van de gebouwen verwijderd
stond.
Ook een weekblad.
Op een onzer H. B. S. met 5-jarigen
cursus is het eerste nummer versche
nen van een weekblad dat geredigeerd
wordt door de leerlingen en waarvan
de abonnementsprijs per jaar 25 cents
bedraagt.
Het blad is gehectografeerd en be
slaat vier zijdjes cahier-papier.
De titel is De Zondebokterwijl de
inhoud bestaat in een „den lezer
heil." Van de redactie, een hoofdar
tikel door Isaec, advertentiën en
uit den moppentrommel.
Het hoofdartikel is geplaatst onder
de ingezonden stukken, waarvoor de
redactie, blijkens bericht, geen ver
antwoordelijkheid op zich neemt.
Om een staaltje te geven van het ge
halte van het blaadje, doen wij hier het
hoofdartikel, dat het opschrift draagt
„RechtzakenJohn Buil," letterlijk
volgen (ook wat spelling en punctu
atie betreft.)
„Weer heeft John Buil eene onaan
gename ontmoeting gehad met onze
nauwgezette recherche. 'S Ochtend ten
lij; ure liep onze John heel kalm, te
vreden en welgedaangin onze drukke
trammestraat. Geheel verdiepd over
dat deel der sociale quaestie, waarin de
nuttigheid van den broodbakker en
de hond onder de broodkar even
groot wordt geschat, merkte J. B.
den stem niet, die een dreigend „zik-
kerd" liet hooren. Een krachtigen
handdruk op 'smans schouder deed
evenwel deze quaestie vernietigen (of
zooals de scheikunde dat leert, van
agregaattoestand veranderen) en een
„sta I" weerhield hemEen dreigen
den ja venijnigen stand nam John
in: „Welk eene impertinentie!
Doch allengs verdween deze barsch-
heid en het gewone trekje sierde we
derom zijn manlijk gelaat. Eigen
lijk welk een zalig denkbeeld was het
niet te weten, dat er een „tweede"
wezen kon bestaan dat hem, Buil,
slachtte. En zoodoende lachtte
John ook. „Neen, mannetje," zoo sprak
hij, „neen je bent niet thuis Doch
het spel ging voort! „Zeg mij op
staanden voet," zoo ging de dienaar
van St. Hermandad voort....
De twee volgende bladzijden zijn,
jammer genoeg, onleesbaar, zoodat de
belangstellende lezer ongelukkig de
Naar hel engelsch
van CHARLES READE.
3)
HOOFDSTUK I.
Joe Finder hield hen, diep bedroefd doordat hij afgewezen
was, goed in het oog, maar viel hen geen oogenblik lastig
met zijn gezelschap. James Mansell drong bij Sarah aan om
den dag voor het huwelijk te noemen. Zij maakte bezwaren.
Haar vaders gezondheid ging achteruit, en zij wilde hem
niet alleen laten. Mansell drong bij haar aan; zij bleef stand
vastig. Hij verweet haar, dat zij hem niet liefhad; zij zuchtte
en verbaasde zich er over, dat hij zooiets kon zeggen, maar
was niet van gedachte te veranderen.
Kort daarop kwam dit haar vader ter oore. Hij ontbood
onmiddellijk een notaris, en liet den winkel en het huis op
Sarah's naam overschrijven. Daarna deelde hij haar mede,
dat zij niet op zijn dood behoefde te wachten; hij wilde haar
jiever gelukkig zien met den man harer keuze, en kon haar
ook nog raadgeven in zaken gedurende den korten tijd, dat
hij nog had te leven.
De huwelijksaikondiging had dus plaats, wat Joe Pinder
stilzwijgend aanhoorde, en weldra waren James Mansell en
Sarah door de heilige banden des huwelijks vereenigd.
Iu hun stand was dit eene veelbelovende vereeniging. De
man was zeven en twintig, de vrouw twintig, en bedacht
zaam boven hare jaren. Zij waren gezond, hadden eikaar lief,
en hadden bezigheden; bovenden was de man door zijn werk
alleen bij de maaltijden en des avonds bij zijne vrouw. Niets
verzoet meer het huwelijksleven, en vrijwaart het voor de
verveling der eentonigheid, dan deze dagelij ksche scheidin
gen en ontmoetingen. Mansell was een specialiteit in het
houtschilderen. Hij kon de gewone houtsoorten beter dan
een ieder ander nabootsen, en wat betreft het nabootsen van
mahony-, satijn- en amerikaansoh berkehout, daarin was hij
een artistiek meester. Sarah was eene uitstekende winkelier
ster, beleefd, vlug, minzaam en netjes hoedanigheden, die
voor eene winkelzaak van groot gewicht zijn. Zij gaf niet
langer krediet dan eene week en zelve vroeg zij nooit krediet.
In alle klassen der maatschappij is het eene goede om
standigheid wanneer man en vrouw ieder hun deel bijdragen
tot het gezamenlijk inkomen. Het meeste komt die omstan
digheid voor in den middenstand. De vrouwen van werk
lieden kunnen grooteD deels niets anders dan huishouden en
weinig vrouwen uit de meer voorname standen zijn in staat
om zeiven een stuiver te verdienen.
Op verschillende wijze verkeerden de Mansells dus iu ge
lukkige omstandigheden veel geiuakiger dan menig echt
paar, dat niet in zijn eigen onderhoud behoeft te voorzien
Er kwam een droevige dag, maar niet onverwachts. Mat
thew Brent blies kalm den laatsten adem uit, na zijne doch
ters en schoonzoon te hebben gezegend.
Den volgenden dag had er eene blijde gebeurtenis plaats
Sarah werd moeder van een kind een aardig meisje.
De dochter, die juist een groot verlies had geleden, vond
hierin haar troost, en spoedig was het in huis gezelliger
dan ooit.
Eerst in het derde jaar van haar huwelijk vereeüeen een
wolkje, dat zeer klein scheen, niet grooter dan eene man-
nehand.
James Mansell begon met Zaterdagavond in plaats van
Zaterdagnamiddag thuis te komen, en de reden was duide
lijk; hij nam een lucht van sterken drank mee, en ofschoon
hij altijd nuchter was, was zijn tong bij die gelegenheden
zwaar.
Sarah die voorgevoelens had, maakte zich ongerust en sprak
er hem bijtijds over. Zij herinnerde zich iets dat haarvader
een man met een goed opmerkingsvermogen haar
vroeger had gezegd, namelijk, dat de artisten in verschillende
ambachten dikwijls misbruik maken van sterken drank.
Deze voorzichtige vrouw hield het echter voor het verstan
digst om hem niet over het drinken zelf te praten; alleen
zeide zij tot haar man, dat het den laatsten tijd Zaterdag
middag en des avonds zoo druk in den winkel was, zoodat
zij hulp zeer noodig had; zou hij zoo goed willen zijn om