Rechtszaken
Politiek Overzicht,
GEMENGD NIEUWS.
INGEZONDEN.
en éen werd gearresteerd. Op zijne
vraag of het comité zoowel de slacht
offers als hunne gezinnen van dit
oogenblik zal ondersteunen, werd
luide ja ja geroepen.
Polak zeide verder dat maatregelen
zouden g nomen worden om eene
rechterlijke vervolging tegen den in
specteur Tjassens Keyser in te Btel-
len. Een deputatie was afgezonden
naar den burgemeester enffenhoofd-
commissasis van politie, ten einde
deze autoriteiten ook een verslag te
geven van het gebeurde en van het
ongemotiveerd optreden van de politie.
Doch wanneer gevraagd werd wie de
hoofdschuldigen waren dat de politie
er weer op ingehakt had, dan moes
ten daarvoor aangewezen worden de
ónderkruipers onder de kameraden.
Zij handelen tegen elk begrip van
solidariteit. (Applaus.) De werklieden
worden door machten van buiten
belemmerd. Daarom moest men nog
krachtiger optreden en in de eerste
plaats alles doen om den onderkrui
pers het werk onmogelijk te maken.
Hij deelde hierop mede, dat verschil
lende patroons bericht hadden, niet
meer onder het vastgestelde mini
mum loon te zullen laten werken.
Ook de heeren Konijn hebben toege
stemd, en dit was eene groote over
winning, omdat die heeren steeds
onder het loon lieten werken.
Verschillende sprekers voerden
hierna nog het woord, waarbij na
tuurlijk krachtig op aaneensluiting
en tot volharding in den strijd werd
aangedrongen. Eén verklaarde dat de
diamantbewerkersbeweging overal en
bij iedereen bewondering en eerbied
had afgedwongen en dat men dus
zeker van de overwinning kon zijn.
Zekere Kuiper gaf verslag van zijn
bezoek bij den commissaris van poli
tie, mr. Van Raai te. De heer Van
Raalte verklaarde, dat wat er voor
gevallen was, niet in zijne sectie was
geschied, doch uit den toon waarop
hij sprak, kon duidelijk worden op
gemaakt, dat het in zijne sectie niet
zou gebeurd zijn. Trouwens, mr. Van
Raalte, die meermalen de vergaderin
gen bijwoonde, had hem verklaard
dat het een „waardige" beweging was.
(Applaus). Toch moest spreker, alhoe
wel hij zelf niet kalm was, omdat hij
van nabij getuige was geweest van
den toeleg der politie om de goede
orde te verstoren, vooral waarschu
wen kalm te blijven, wijl bij de min
ste aanleiding daartoe de politie met
groote macht zou optreden. Bij den
burgemeester kon hij niet toegelaten
worden, omdat deze met de wethou
ders vergaderde. Spreker zeide toen,
een briefje voor den burgemeester
achtergelaten te hebben, waarin op de
schandelijke handelwijze der politie
gewezen wordt. Hierop had hij ten
antwoord ontvangen, om half vijf bij
den burgemeester toegelaten te zullen
worden.
Een ander lid van het comité dat
een bezoek bij den hoofdcommissa
ris van politie had gebracht, zeide
dat de heer Steenkamp hem beschul
digd had, in de fabriek, waar hij
werkzaam was, aanleiding tot op
schudding te hebben gegeven, en dit
was niet het geval. Hij had zijn pa
troon te kennen gegeven, niet te
strijden tegen personen, maar voor
beginselen.
Nadat nog eenige anderen het
woord hadden gevoerd, werd de vol
gende motie gesteld:
„De vergadering enz. vestigt de
aandacht van den gemeenteraad op
hot ongemotiveerd gewelddadig op
treden der politie in de Ververstraat
(bij den Groenen Burgwal) voor de fa
briek van den heer Beffie, dringt aan
op een gestreng onderzoek hiernaar
en eischt dat de raad zijn plicht zal
betrachten, waar de burgerij door
de door haar betaalde politiemannen
op de schandelijkste wijze mishandeld
wordt."
De voorzitter zeide ten slotte, dat
nu de firma in den eisch heeft toe
gestemd, het grootste kwaad als weg
genomen kan worden beschouwd en
dus ieder weder aan het werk kon
gaan.
Daarna werd de vergadering geslo
ten.
Een verslaggever van het Hbld.
heeft Dinsdagavond een onderzoek
ingesteld, en hoorde uit den mond
van een inspecteur van politie, dat
de afdeeling politie werd uitgejouwd,
bespuwd en met steenen en spaan
ders gegooid. Dit, was de reden der
charge. In de vergadering is beweerd,
dat de inspecteur Tjaesens Keyzer
niet gesommeerd heeft, maar deze
zegsman vertelde dat aan de charge
zelfs tweemaal eene sommatie is voor
afgegaan. Wel werd erkend, dat de
schuld niet aan de diamantbewerkers
geweten mag worden, maar aan eenige
belhamels, die op relletjes belust wa
ren.
Een feit is het, dat de charge een
vreeselijke paniek veroorzaakte. De
menschen stoven naar alle zijden uit
elkander, velen raakten zelfs onder
den voet, en sprongen uit ar.gst in
de Raamgracht.
Na afloop der vergadering begaf
zich des middags het comité naar
den burgemeester, die verklaarde, dat
de mededeelingen van het comité
niet overeenstemmen met de politie
rapporten, en dat er wel degelijk ge
sommeerd is. De burgemeester beloof
de echter een onderzoek.
Brand te Amsterdam.
Hedenmorgen heeft een hevige
brand gewoed in de Falkstraat, nabij
de Utrechtsche Straat te Amsterdam.
Verbrand zijn drie aan elkaar
grenzende perceelen, 47, 49 en 51,
toebehoorende aan de weduwe van
der Mark.
In perceel 47 bevonden zich gelijk-
straats de Oaves Algériennes van de
firma F. F. C. Fischer, daarboven een
magazijn van bakkers waren van de
firma J. Th. Cohen van Straten, daar
boven een lijstenmakerij en eindelijk
nog hooger de boek-, courant- en
handelsdrukkerij van den heer W. H.
van Kelckhoven. Het aangrenzende
Eerceel 49 heeft gelijkstraats een
ergplaats van bleekersartikelen, verf
waren, chemicaliën e. d. van de firma
R. L. Schaap firma Van Beets Co.
daarboven bevond zich de cartonnage-
fabriek van de firma F. Schwender-
mann en eindelijk is perceel 51 ge
lijkstraats ingericht als CaféSarphati
van den heer Verbeek, daarboven de
sigarenfabriek der firma E. D.
van Wely Co., dan weder een
étage in gebruik door de genoemde
cartonnagefabriek en daarboven een
timmermanswerkplaats van de firma
De Baer.
De brand is waarschijnlijk ontstaan
in het magazijn van de firma Cohen
van Straten.
Dank zij het krachtig optreden van
de brandweer bleef hij tot genoemde
perceelen beperkt, waarvan de boven
verdiepingen zijn uitgebrand en de
magazijnen gelijkstraats veel water
schade leden. De wed. van der Mark
was op beurspolis verzekerd, maar
velen der huurders niet.
Minnenijd.
Zekere A. W., uit Tilburg, thans
werkzaam te Rijen, wachtte Zondag
avond aan het station aldaar zijne
vroegere verloofde op, bij hare terug
komst met haren tegenwoordigen
verloofde en bracht haar onverhoeds
verscheidene messneden in het gelaat
toe. W. moet vroeger getracht hebben
de oude betrekking, die het meisje
had opgezegd, weder aan te knoopen
en, toen dit niet gelukte, zich hebben
uitgelaten dat hij vroeg of laat zich
wreken zou. Zondag deelde hij in
verschillende herbergen mede, dat hij
iets in den zin had. Aanstonds na de
daad gaf hij zelf de politie kennis
er van.
Een tweede slag.
Bij den goudsmid G. te Emmerik,
denzelfden bij wien voor eenigen tijd
een groot aantal gouden en zilveren
horloges en kettingen gestolen wer
den, vervoegde zich Maandagochtend
ean meisje, dat eenige gouden en zil
veren horloges op zicht vroeg. De
goudsmid voldeed aan dit verlangen,
om later tot de ontdekking te komen
dat hij het slachtoffer van sluwe oplich
ters was geworden.
De vermoedelijke daderes is, verge
zeld van een manspersoon op Neder-
landsch grondgebied gezien. De bri
gades der marechaussee te'sHeeren-
berg en te Deutichem hebben een ijve
rig onderzoek ingesteld, tot nog toe ech
ter zonder gevolg.
Een gevolg van de werkstaking bij
de firma Van de Weijer te Utrecht
werd Maandag voor de rechtbank te
Utrecht behandeld. Een der stakende
zetters had een administrateur der
firma zoo lnidde de beschuldiging
op straat aangevallen en mishan
deld. De getuigenverklaringen liepen
nogal uiteen, doch de Off. van Just,
nam bekls. schuld aan en vorderde
115 boete, subs. 15 dagen hechtenis.
Mr. Troelstra trad voor bekl. op. De
firma Van de Weijer werd doorhem
scherp aangevallenook de verkla-
rir en der getuigen k charge werden
aan critiek onderworpen. Pi. conclu
deerde tot vrijspraak of althans een
lichtere straf. Óp het deel der rede
van den verdediger, waarin hij de ge
wone socialistische theorieën verkon
digde, meende het O. M. van repliek
te moeten dienen, waarbij het deed
uitkomen, dat men vooralsnog niet te
doen heeit met de wetgeving der toe
komst, maar zoowel rechtbank als de
officier van justitie en de verdediger
zich te houden hebben aan de be
staande, en deze in elk geval in spr.
een streng, maar onpartijdig handha
ver zullen vinden.
Het gerechtshof te Arnhem behan
delde Dinsdag de strafvervolging te
gen J. F. Stelbrink te Nijmegen, die
door de arrondissementsrechtbank al
daar was veroordeeld lot 18 maanden
gevangenisstraf, wegens mishandeling
met doodelijk gevolg van den wees
vader Konst. Óp de gronden bij dat
vonnis aangevoerd eiachte het M.
eene veroordeeling tot 4 jaar gevan
genisstraf.
De verdediger, mr. F. N. L.Aber-
son, drong op geringere straf aan.
De Haagsche rechtbank veroor
deelde Maandag Martinus Stadhou
ders, werkman te Rotterdam, tot 7
jaren, en Jacobus Ruis, behanger te
's Gravenhage, tot 4 jaren, wegens
diefstal met braak te Delft.
Vrijgesproken werden Maarten de
Graaf en Willem May, uit Rotterdam,
voor wie 6 en 5 jaren gevangenisstraf
was geëischt, mede wegens diefstal
met braak te Delft.
Dinsdag is tot voorzitter der fran-
sche Kamer gekozen in plaats van
wij en den heer Burdeau, de heer
Brisson, candidaat der radicalen. Op
hem waren 249 stemmen uitgebracht,
terwijl de candidaat der gematigde
liberalen, de Méline 213 stemmen
verwierf. De verkiezing van de Méline
was als zeker beschouwd. Dat de
uitslag zoo geheel anders was moet
volgens sommigen worden toegeschre
ven aan de grootere geschiktheid van
Brisson om eene vergadering te lei
den, daar de Méline niet over eene
sterke stem beschikt.
De zitting van Dinsdag werd geleid
door den vice-president De Mahy.
Behandeld werd een voorstel van
den afgevaardigde Broussier om de
behandeling der begrooting uit te
stellen. Dit voorstel werd verworpen
met 434 tegen 54 stemmen. Daarna
hield de socialist Rouanet eene inter
pellatie over de benoemingen van de
ridders van het Legioen van Eer. Hij
betoogde, dat de regeering te mild
is met het uitdeelen dezer ridderorde
en verlangde een strenger reglement
te dezen opzichte. Dit voorstel, door
den minister van justitie bestreden,
werd verworpenmet 239 tegen 234
stemmen. Daarentegen werd met 237
tegen 110 stemmen een motie aange
nomen, waarbij het vertrouwen werd
uitgesproken, dat de regeering de be
staande reglementen strikt zal hand
haven.
Tot dusver heeft koning Humbert
van Italië nog geen beslissing geno
men in den kritieken toestand, ten
gevolge der schorsing van de zitting
der Kamer. De toestand van het
ministerie-Crispi is echter na de
openbaarmaking van de stukken van
den heer Giolitti zoo hachelijk gewor
den, dat den koning wel geen andere
keus zal overblij 7en, dan óf den heer
Crispi te laten gaan óf de Kamer te
ontbinden.
Na een levendig debat verwierp de
Grieksche Kamer Dinsdag met 63
tegen 45 stemmen het ontwerp betref-
lende de gedeeltelijke vernieling van
den druivenoogst.
In een hoofdartikel in de Times wordt
gesproken over de vergadering van
Maandagavond te Londen naar aanlei
ding van de Armenische gruwelen. De
schrijver werpt koud water op de geest
drift door de bewering dat het veel
geschreeuw en weinig wol was en
dat de staat nu geheel anders is dan
in 1875 (met de Bulgaarsche gruwe
len). Uit den toon van Gladstone's
brief blijkt dat.
De rechtbank te Frankfort heeft
uitspraak gedaan in het volgende
proces. Iemand leende, zeven jaar
geleden, van een makelaar 2500 mark,
waarbij bepaald werd, dat hij het geld
kon terugbetalen „wanneer hij wilde".
De makelaar wachtte jaar in jaar uit,
maar de schuldenaar dacht nog niet
aan terugbetalen. Eindelijk nam de
makelaar zijn toevlucht tot de recht
bank, en deze verklaarde hem ont
vankelijk in zijn eisch. Het vonnis
overwoog, dat met „terugbetaling naar
believen" bedoeld werd, dat de schul
denaar niet zou gedwongen worden,
maar geenszins, dat hij de betaling
tot in het oneindige kon uitstellen;
na een termijn van zeven jaar had
de schuldeischer het volste recht zijn
geld terug te vorderen.
Een eigenaardig proces is begonnen
voor het Münchener schwurgericht. De
Galicische taalonderwezer en hypno
tiseur Czinski heeft eene rijke, adel
lijke dame, terwijl zij in hypnotischen
toestand verkeerde gesuggereerd dat
ze hem lief moest hebben, en liet
zich met haar door een gefingeerden
priester in den echt verbinden. De
broer van de dame, op wier geld
Czinski het gemunt had, heeft hem
aangeklaagd. De dame loochent dat
ze onder hypnotischen invloed was.
Beroemde hoogleeraren van verschei
dene universiteiten, o. a. Preyer en
Hirt, zijn als deskundigen opgeroepen.
Uit Jerusalem wordt gemeld, dat
een stortregen, die drie dagen heeft
geduurd, de havenstad Jaffa bijna
geheel heeft verwoest. Twaalf huizen
zyn reeds ingestort, terwijl een vijftig
tal op het punt staan, hetzelfde lot te
ondergaan.
Verscheidene inwoners hebbenden
dood in het water gevonden.
De oorlog tusschen China en
Japan.
Naar uit Antoeng wordt geseind,
zijn in Mantsjoerije vier dagen lang
onophoudelijk gevechten geleverd. De
Japansche aanvoerder Osaka tastte
den llden dezer de Chineezen aan die
zich in Hoengkapoets hadden ver
schanst. De laatsten vloden in wanorde
naar Haitsjing en Jingtsekau. Woens
dag vielen andere Japanners de ge
demoraliseerde Chineezen aan te Si-
moe tsj eng en verdreven hen bijna
zonder slag of stoot uit die plaats.
Naderhand rukten deze Japanners,
vereenigd met Osaka's brigade op
naar Haitjing.
De strijd van Vrijdag blijkt hevi
ger geweest te zijn. De Chineezen ver
loren tweehonderd dooden.
De Times verneemt uit Sjanghai
dat de telegrammen over den oorlog
yan beide zijden onbetrouwbaar zijn.
Het garnizoen van de forten ,van Ta-
koe moet muitziek wezen.
Een telegram uit Tientsin aan het
zelfde blad meldt d*t de Japanners
Haitsjing, dicht bij Nioetsjoean heb
ben bereikt. Het leger van den Chi-
neeechen generaal Soeang is twin
tigduizend man sterkhet is samen
gesteld uit de verslagen garnizoenen
en de zesduizend uit Port Arthur
verdrevenen en staat bij Kaiping ge
concentreerd. Het blijkt dat Soeng
naar het Noorden is teruggegaan na
dat hij had ingezien dat het nutte
loos was verder te gaan. InLianjang
moeten siech'.s veertien kogels per
kanon in voorraad zijn, door de schriel
heid der Chineesche regeering.
Volgens telegrammen aan den New-
York Herald rukken de Japanners
op naar Tientsin.
Volgens bericht uit Antung bezet-
teden de J vpanners op 13 dezer Hait-
jeng, waar 3000 Chineezen haast geen
verzet boden, doch naar Liaojang
vloden, achterlatende eenen r.jken
buit aan de Japanners, die een civiel
bestuur aldaar vestigden en er een
krachtig garnizoen achterlieten. De
Japanners, onder generaal Katsoera,
moeten sedert Nioetsjoeang vermeos-
terd hebben. Volgens over Sjanghai
ontvangen berichten uit Peking neemt
de paniek in de hoofdstad toe, waar
de regeering eindelijk heet te besef
ten, dat de Japanners naar.Peking en
Tientsin oprukken. De vreemdelingen
te Peking heeten gevaar te loopen.
De legatiën beramen zelfdefensie, on
danks de geruststellende verklaringen
en decreten der Chineesche regeering
wier tegenstand verlamd wordt door
de rivaliteiten der hofpartijen.
In verband met het langzamerhand
inpalmen van Mantsjoerije is het van
belang te vernemen wat de bijzon
dere correspondent der Times die
zich in het Japansche hoofdkwartier
bevindt, reeds den lsten Novemcer,
dus bijna twee maanden geleden, aan
zijn blad heeft geschreven. Dit komt in
hoofdzaak op het volgende neer:
De Japansche regeering heeft reeds
nn (1 Nov.) volledige voorzieningen
getroffen, indien er in Noord China
en in het bijzonder de tractaathavens
gevaar voor anarchie ontstond, d. w.
z. indien er dadelijk een ander gezag
vereischt werd om het Chineesche te
vervangen, Een heele civiele dienst,
een complete administratie is reeds
in elkander gezet, die onmiddellijk
het gezag in de veroverde Chineesche
steden kan overnemen, indien leven
of eigendom er gevaar zou loopen.
Daarbij zal tusschen de nationaliteiten
geen onderscheid gemaakt worden,
zoodat de Chineesche burgers in
plaats van met groote benden naar
het binnenland te vluchten wijzer
deden met kalm bij hunne haardste
den le blijven.
Indien deze mededeelingen van
den correspondent waarheid bevatten
dan verdient Japan inderdaad onze
bewondering ten volle. Hij voegt er
het volgende aan toe
„Het is een groote vergissing te
meenen, dat Japan thans ai zijn ge
oefende manschappen of beschikbare
levende strijdkrachten in het veld
heeft gebracht. Tot op dit oogenblik
(1 Nov.) zijn er slechts twee leger
korpsen in dienst gesteld. Er zijn nog
vier niet opgeroepenhet bezit er dus
zes in het geheel, ongerekend de re
serve.
Yan deze is de eerste ban gemobi
liseerd, maar er zijn er drie of vier
in het geheel, op welke in geval van
nood gerekend kan worden. Met zijn
tegenwoordig stelsel zou Japan des
noods een half millioen geoefende
soldaten in het veld kunnen brengen,
allen binnen den leeftijd; op dit oogen
blik staan er niet meer dan 100,000
onder de wapens. Binnen weinige ja
ren zal onder het stelsel van conscrip
tie, dat Japan van het Westen heeft
overgenomen de geheele natie één groot
leger zijn." OSI
-^<52
Mijnheer de Redacteur I
Mag ik u nogmaals een plaatsje in
uw blad verzoeken voor onderstaande.
Mijnheer Fidelio I
Mijn dank voor uwe toelichting
aangaande het bewuste Zaterdagavond
praatje, mijn dank ook voor uw hu
maan beginsel, dat ge door de daad
getoond hebt te zijn toegedaan. Och,
deden alle huisgezinnen zoo uit be
ginsel, toonde het publiek, die sterke
arm, dat het het wel meende met zijn
evenmensch, kijk! dan waren we
eene groote schrede gevorderd.
Permitteer me eene enkele opmer
king over uw schrijven van Dinsdag.
De heer Sneltjes zegt„ik duld geene
inmenging in mijne zaken" wan
neer het groote publiek er zich gaat
inmengen, zal genoemde heer zich
die inmenging toch moeten laten wel
gevallen; en in de tweede plaats
kwamen de twee Amsterdamsche
bakkers, die zich in de zaak mengden,
als leden van het Hoofdbestuur v.d.
Nederlandschen Bakkersgezelienbond,
op voor de belangen hunner vakge-
nooten en, vakbelang staat toch
niet gelijk met bemoeizucht in huis-
üoudelijke zaken.
De heer S. v. L. zegt, niets te wil
len doen, zoolang er maar aan een
schijn van dwang gedacht kan wor
den. Ik zou dien heer het bekende
rijmpje willen toevoegen:
wat gij niet wilt, dat u geschiedt
doe dat ook een ander niet."
want naar men mij verzekerd heeft,
is namens de directie de order
uitgevaardigd, dat ie Ier, die eene
vergadering bijwoonde, ontslagen zou
worden. Zelfs moet men zoover zijn
gegaan, om ieder verzoek om verzuim,
waardoor dan ook, te weigeren, waar
door dus de dwang nog sterker wordt
uitgeoefend, en dwang door 't kapi
taal noem ik het, wanneer men ver
biedt te vergaderen, waartoe toch
ieder burger, meen ik, de grondwette
lijke vrijheid heeft. Dwang noem ik
ook het gezegde„zoolang er nog een
depóthouder op Zondag versch brood
wil hebben, zal de fabriek werken,"
en sommige depóthouders worden
gedwongen op Zondag te verkoopen.
Hoe nu kan bij zoo iemand toena
dering gezocht worden, juist zoo'n
patroon noem ik iemand, waarmee
„geen land is te bezeilen."
Wat betreft het te voren aankon
digen of verwittigen, deel ik u mede,
dat bijna allen patroons en directeuren
eene circulaire is toegezonden, waarin
zij werden uitgenoodigd, om met
hunne gezellen over Zondagsrust en
normalen arbeidsdag te spreken, zoo
dat er van onbekendheid geen sprake
kon zijn.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
de opname.
J. KUIPERS.
Het bescheid op den laatsten vol
zin gaf ik reeds gisteren, jln de overi
ge mededeelingen vind ik geene aan
leiding tot repliek. Alleen wil ik
zeggen, dat ik goede verwachting heb
van de beloften der Directie van de
Broodfabriek. En voert deze de Zon
dagsrust in, dan zal die (dit weet
inzender ook) dadelijk algemeen zijn.
FIDELIO.
Hiermede sluiten wij het debat.
RED.
GEMEENTERAAD.
Zitting van heden Woensdag 19 Dec.
des namiddags le 1 uur.
Voorzitter Jhr. Mr. J. W. G. Boreel
van Hogelanden.
Afwezig de leden de Lancy, Koop-
mans, Beijnes, Macaré en Prins, de
Haan en van den Berg.
Ingekomen zijn o.a. de navolgende
stukken
In handen van Burg. enWeth. om
advies adressen van I. C. P. A. Lan-
zing en H. C. Louwerse Jr. om we-
derinhuring van den bij hen tot 31
December a. s. in gebruik zijnden
grond en waarvan de huur eerst niet
meer door hen werd verlangd.
Ingekomen een adres van C. Bollee
om in verband met een aan de Pro
vinciale Staten van Noord-Holland
door adressant en W. J. Bolleo in
gediend verzoek voor den aanleg van
een tramlijn Overtoom, Bloten, Hoofd
dorp, Aalsmeer, Vijfhuizen, Haarlem,
vergunning te bekomen om gebruik
te maken van de brug over de Ring
vaart, voor het berijden van den berm
van den „nieuwen weg", de Dubbele
Buurt tot het pleintje bij de Schalk
wijkerstraat en dit tevens te bezigen
voor het oprichten van twee „remises"
en als eindpunt der lijn. In handen
van B. en W.
Rekest van G. van Dorsten en 120
andere onderwijzers aan de openbare
lagere scholen alhier, om nadere re
geling hunner jaarwedden. In handen
van B. en W. gesteld.
Ingekomen een voorstel van Burg.
en Weth. op een adres van J, Faber
tot het in'huur bekomen van meer
deren grond bij zijn touwbaan aan
de Lange HeorenvesL
