Afloop der veiling
gingen, teneinde het kiesrecht te ge
bruiken als een der middelen om
verbetering in den maatschappelijken
toestand te verkrijgen, De bedoeling
van het voorstel daartoe, afkomstig
van de afdeeling Gorredijk, was de
stichting een er „Nederlandsche Volks
partij", waarbij allerlei verschillende
vereenigingen konden zijn aangesloten,
zonder haar eigen zelfstandigheid in
't minst te verliezen, indien zij op
zuiver democratisch standpunt ston
den en verklaarden, niet» anders dan
wettige middelen daarvoor te willen
aanvaarden.
Om tot de oprichting eener der
gelijke „Nederlandsche volkspartij"
te geraken, waren door het hoofdbe
stuur van den „Bond veor Algemeen
Kies- en Stemrecht" de hoefdbestu-
ren van die vereenigingen, welke over
het gebeele land werken en op een
democratisch standpunt stasn, tot
eeue „voorloopige vertrouwelijke be
spreking" uitgenoodigd op Zondag
namiddag in „d'Geelvinck" te Am
sterdam. Zou het blijken, zoo stond
in de circulaire van het nieuwe vocr-
loopige hoofdbestuur van den Ned.
Bond yot.r Algemeen Kies- en Stem
recht te lezen, dat er kans van slagen
ie, dan volgt later van wege de ver
gadering eene algemeene oproeping
ook tot allerlei plaatselijke vereeni
gingen.
Het hoofddoel van de Nederlandsche
volkspartij, zoo schrijft het voorioopig
hoofdbestuur ..an den Nederl. Bond
v. Algem. Kies- en sterar. verder,
moet naar onze meeting, zijn het
eendrachtig optreden vooral bij de
stembus, voor zaken, waarover men
het eens is, zooveel mogelijk te be
vorderen, terwijl de aang* sloten ver
eenigingen voor andere zaken geheel
zelfstandig kunnen blijven werken.
De werklieden, die op kerkelijk
standpunt staan, zijn in „Patrimo
nium" en inden„Ned.R.K. Volk» bond"
vereenigd en het ledental van beide
is aanzienlijk. Zal de invloed der
andere werklieden-greepen, die in
talrijkheid geen der twee genoemde
nabij komen bij de stembus niet zeer
gering zijn, dan is hunne aaneenslui
ting noodig.
Een 13-tal v reenigiigen hadden
aan de uitnoodiging van het hoofd
bestuur van den „Bond voor Alge
meen kies- en stemrecht" gehoer
gegeven.
De vergadering werd geleid door
den heer dr. Vitus Bruinsnaa te
Gorredijk.
Namens de Soc.-Dem. Arbeiders
partij deed de heer mr. Troelstra
t volgende voorstel
„De vergadering besluit
„ten opzichte der oprichting eener
Nederlandsche volkspartij, over te
gaan tot de orde van den dag, en
zich, voor zoover noodig onder voor
behoud van goedkeuring door hunne
committenten, te constitueeren tot
een „Algemeen Nederlsndsch Arbei
ders-Comité", ter bevordering eener
snelle en ruime kiesrechtuitbreiding."
Nadat nog verschillende sprekers
aan het woord waren geweest en een
langdurig debat werd gehouden of
men over bovengenoemd voorstel zou
stemmen, werd de volgende matie
van den heer mr. Z. van den Bergh
met 8 tegen 2 stemmen aangenomen.
„De vergadering gehoord de be
raadslagingen, draagt het bestuur op
te onderzoeken op welke grondslagen
mogelijk is tot voorbereiding van
een Ned. Volkspartij een organisatie
tot stand te brengen van de demo
cratische vereenigingen en arbeiders,
allereerst voor de verovering voor het
kiesrecht."
Hierna werd de vergadering ge
sloten.
Letteren en Kunst.
Eö i hulde aan Israël?.
Een uitgelezen gezelschap wa» Zon
dag in de Kunstzaal va i „Pulchri
Studio" in Den Plaag bijeen om aan
den grooten meester Jos. Israels de
hulde te brengen, die hem verladen
jaar op zijn 70n verjaardag wa« toe
gedacht, maar door bekende omstan
digheden tot den 71n geboortedag
moest worden verschoven.
Ondor de feestgenooten werden op
gemerkt de ministers van buiten-en
van binnenlandsche zakende oud
minister Van Tienhoven, de verte
genwoordigers van verschillende schil
derkundige genootschappen met na
me „Pulchri Studio" te 's-Gr«veuha-
ge en „Arti et Amicitiae" van As-
sterdam de hoofden of medewerkers
van verschillende kunstinstellingen,
o. a. van het aeBthetisch geuooUebap
te Rotterdam de kunstreferendaris
jhr. De Stuers, de beeldhouwer Leen
hof?, de directeur van het Maurits-
nuie en een groot annul kunstbroe
ders zoowel uit '«-Gravenhugai*
elders.
Het karakter van dit fraAie feest
kwam nog meer uit door een ten
toonstelling earn de wanden van de
slechts met cenig t:er*?3ea gedoe»
r eerde s -al va a «e m*v»t bwr«ufc*k*
werken van den 71-jarigen «childer.
Aan zijn* woning afgehaald door
eenige leden van het feeat-coraité en
in de bestuurskamer ontvangen, werd
Israels ten 2 unr door eene Commis
sie van Pnlchri en Arti met Mesdag
aan het hoofd, de saai binnen geleid,
gevolgd deor zijne familieleden.
Het eerst werd hij toegesproken
door zijn besten vriend, den heer H.
W. Mesdag, die dit in hartelijke be
woordingen deed.
Onder het applaus, dat op zijn
hartelijke leesttoespraak volgde, viel
het doek van het groete, in eiken
houten lijst gevatte tegeltableau, dat,
vervaardigd in de plateelbakkerij
„Rozenburg", in verschillende vak
ken de reproductie bevat van de voor
naamste schilderijen, die Israels' roem
verhoogen. Die albeeldingea van zijn
meesterwerken omringen een hart
met de namen van do vertegenwoor
digers der vereenigingen en groepen,
die tot dit huldeblijk hebben bijge
dragen.
Diep getroffen door de woorden vam
zijn vriend en door de herinnering
aan zijn schilderwerken, dankte de
71-jarige voor do langdurige vriend
schap, die, naar hij hoopte, zou wor
den voortgezet op de»zelfden voet als
zij tot heden wa» gebleven.
Namens de Am«terdamsche vrien
den richtte daarna prof. Quack in
gevoelvolle taal tot Israels het woord.
Allereerst verklaarde hij de redenen,
waarom zij herwaarts gekomen zijn
met leege bande*. Het plan toeh is,
om een statuette van den meester-
t emodelleerd en gevormd doorLeen-
hoff mede getuige van deze kun-
stenaarshulde te gieten in Parijs
een plaats te geren in het nieuwe
museum van moderne kunst dat te
Amsterdam zal geopend worden.
Daar zal Israels zijn verdiende plaats
hebben. Als onderpand van die be
lofte overhandigde hij aan den ge-
vierden man een album, namens alle
kunstenaars en van Amsterdamsche
vrienden en vriendinnen, waarin prij
ken tal van handte keningen, waar
op Israels trotsch naagzijn. Het wordt
geopend door de handteekening van
H. M. de Koningin-Regentes (bra
vo's) en op deze volgen de handtee-
keningen van de groothertogin van
Saksen en van de prinses Yon Wied
prinses der Nederlanden.
Als inwoner van zijne vaderstad
Groningen bracht de heer Aiberda
van Skenstein, lid van de Eerste
Kamer, d<-n kunste*aar de hulde over
van het Genootschap „Pictura" te
Groningen, welke Israels het eere-lid-
Maatschap aanboed en van de acade
mie „Minerva", die de eer had Isra
els in zijn jonge jaren onder hare leden
te tellen, een brief met hartelijke
geluk wen schen.
Ook Mesdag kwam den grooten
Nederlandschen schilder nog een hul
deblijk brengenhet eerelidmaatschap
van het schilderkundig genootschap
„Pulchri Studio" al» blijk van waar
deering van den grooten kunstenaar.
Namens „Arti et Amicitiae" te
Amsterdam wenechte de heer Dake
den jubilaris geluk en hulde op dezen
dag mtt den wensch, dat hij nog
jarenlang met Arti in dezelfde vriend
schappelijke verhouding mocht staan
als tot heden.
Behalve deze huldebetuiging in
woorden ontving de meester nog tal
van ovatiën in anderen vorm.
Zoo zond het gemeentebestuur van
Groningen een bloemensymboliek,
een schilderij van bloemen, met het
opschrift „Groningen" in een lijst
van lauwerbladeren. Uit alle oorden
des lands stroomden den genialen
man voorts gelukwenschen toe.
De schoonste hulde aan dezen
nestor op kunstgebied was evenwel
de opening der tentoonstelling in de
feestzaal van onderscheidene uitgele
zen werken van zijne hand.
Des avonds werd een feestmaaltijd
gehouden in „Den Ouden Doelen,"
waaraan o. a. aanzaten minister van
Houten en de uit Zwitserland over
gekomen engelèchon kunstkenner
Staats Forbes.
Politiek Overzicht
Het kabinet-Ribot is gereed. De
heer Ribot zelf zal optreden als mi
nister van financiën. De samenstelling
is verder als volgt
Justitie Trarieux, buitenlandsche
zaken Hanotaux, binnenlandsche za
ke» Leygues, onderwijs Poincaré,
openbare werken Dupuy Dutens,
handel André Lebon, landbouw Ga~
d&ud, koloniëa Chautemps, oorlog
generaal Jamont, marine admiraal
Bernard.
Wie de portefeuille van eeredienst
op «ich *«emt is nog niet bekend.
In do Kamer on i* den Senaat zou
heden tone Boo schap van president
ïaitre worden voorgelezen. Tevens
zou het ministerie zijn program me
dedeel©» en t-retond de gelegen heid
aanbieden daarover van gedachten te
wisselen, deer het wetsontwerp a*n
de fc«ie te stellen, w*arbij kwytecliel-
dir.g van straf wordt toegestaan aan
hen, die wegens politieke vergrijpen
of wegens ongeregeldheden, bij werk
stakingen gepleegd, zijn veroordeeld.
Zondag is te Rome eene Pauselijke
encycliek verschenen, gericht tot de
katholieken in de Vereenigde Staten.
De Paus geeft daarin een overzicht
van hetgeen door de katholieke zen
delingen verricht is tot verspreiding
van het Christendom in de Vereenig
de Staten, waaraan Columbus de eer
st* zorgen wijdde. Ten slotte spoort
de Paus de katholieken in de geheele
wereld tot eensgezindheid aan en
beveelt de uitbreiding van het Chris
tendom ©nder de Indianen aan.
Zaterdag is koning Alexander van
Servië naar Parijs vertrokken. Het
regentsehap is aan den ministerraad
opgedragen.
De Senaat der Vereenigde Staten
heeft mtt 24 tegen 22 stemmen de
politiek goedgekeurd, tot dusver door
president Cleveland ten opzichte van
Hawaï gevolgd.
Iu Cundinamarca, de oostelijke
previncie der Zuid-Amerikaansche
republiek Columbia is eene omwente
ling uitgebroken, ten gevolge waarvan
Bofota, de setel der regeering, in
staat van beleg is verklaard. Ook in
de provincie Tolma hebben de re-
geeringstegenstanders de wapenen
opgevat.
GemeugdNieuws.
De verjaardag van Keizer
Wilhelm.
Keizer Wilhelm vierde Zondag zijn
36en verjaardag.
Ter eere daarvan vaardigde de
keizer een kabinetsorder uit tot het
Jeger. Daarin worden de overwinnin
gen herdacht, die voor 25 jaren door
de Duitscht Bondstaten zijn behaald:
in den roemrijken oorlog, welke den
Duitscher8 werd opgedrongen, maar
waardoor de hechte grondslag werd
gelegd voor Duitschlands [grootheid
en welvaart.
Voorts bepaalt de keizer, dat, zoo
dikwijls van 15 Juli 1895 tot 10 Mei
1896 (de datums, waarop de Fransch-
Duitsche oorlog voor 25 jaren begon
en eindigde) de vaandels ontplooid
worden, die vaandels en standaarden
aan welke door keizer Wilhelm I
wegens dezen oorlog onderscheidingen
zijn verleend, evenals de eerste ka
nonnen van de batterijen, welke aan
den oorlog deelnamen, met eikenloof
zullen getooid worden.
Ten slotte herinnert de keizer den
soldaten er aan, dat dergelijke over
winningen, als die welke de Duit-
schers voor 25 jaren behaalden,
slechts door godsdienst, trouw en ge
hoorzaamheid verkregen kunnen wor
den.
Voorts wordt ia eene ex tra-uitgave
van den „Reichsanzeiger" eene kabi-
nets-ordei' afgekondigd, gericht tot
den magistraat en den Raad ?an
Berlijn. Naar aanleiding van het her
denkingsfeest der voor 25 jaren be
haalde overwinningen wenscht de
keizer, dat te Berlijn een gedenktee-
ken worde opgericht als bewijs van
hulde aan de stad en tot herinnering
aan het roemrijke verleden van het
vaderland.
Tot dat doel zullen in de „Sieges-
allee" in den Thiergarten marmeren
standbeelden worden geplaatst van
alle voreten van het keurvorstendom
Brandenburg en het koninkrijk Prui
sen tot keizer Wilhelm I. Tevens
zullen daar borstbeelden worden op
gericht voor die mannen, die zich in
hun tijd bijzonder onderscheidden,
hetzij ze soldaten, staatslieden of pri
vaat-personen waren. De kosten voor
het oprichten dezer standbeelden
neemt de keizer voor zijne rekening.
Von Giers. f
De rusaische minister van buiten
landsche zaken Von Giers is Zaterdag-
dagayond gestorven.
De beroemde minister was reeds
langen tijd ziek, zoodat er herhaal
delijk sprake is geweest van zijn af
treden. Czaar Alexander wilde echter
den bekwamen staatsman niet dan
in den uitersten nood ontslaan, en
ook czaar Nicolaas verklaarde zijne
diensten nog niet te kunnen ontbe
ren. Toen de jonge keizer na zijne
troonsbestijging de ministers in audi
ëntie ontving en de 74-jarige Von
Giers andermaal op zijn ontslag aan
drong, zeggende: „Uwe Majesteit ziet
dat mijne beenen mij nauwelijks meer
kunnen dragen," antwoordde de keizer:
„Uwo beenen heb ik niet noodig,
maar uw hoofd".
Von Giers had een lange diploma
tieke loopbaan achter zich. Na bij
verschillende eonsulaten werkzaam te
zijn geweest, word hij achtereenvol
gens gezant te Teheran, te Bern en
te Stockholm. De Rijkskanselier prins
Gortsehakeff, met wiens nicht, prinses
Kantakuzenos, Von Giers gehuwd
was, benoemde hem in 1875 tot di
recteur van het Aziatische departe
ment, daarna tot secretaris-eenera il
bij t»uUeni nuaeiio zaken. TuouGmt-
schakofi de leiding der buitenland
sche aangelegen keden nederlegde,
werd Von Giers feitelijk minister van
buitenlandsche zaken. Zijn invloed
was toen nog niet groot; eerst na
zijne werkelijke benoeming in 1882
verkreeg Von Giers de leiding der
buitenlandsche politiek. Als zoodanig
had hij een belangrijke stem in wat
men noemt het Europeesch concert.
De oorlog tusschen China en
J apan.
Volgens berichten uit Kaiping (de
onlangs door de Japanners veroverde
stad ten Zuiden van Nioetsjoean)
trok de Chineesche generaal Seh
Dinsdag met 10,000 man uit Jingtse
naar Taiheijen. Hier opende hij een
artillerievuur op de Japanners, die
met artillerie-vuur antwoordden. Dat
artilleriegevecht duurde geruimen
tijd. Eindelijk trokken de Chineezen
terug, eerst ordelijk; zij raakten in
verwarring toen het Jap tnscne ge
schutvuur hunne gelederen teisterde,
en vluchtten in Noordelijke richting.
Zij leden belangrijke verliezen.
Volgens berichten uit Talienhoan
rukken de Japannera zonder tegen
stand te ontm< eten tegen Weihaiwei
op. De omliggende dorpen worden
door de Chineezen niet verdedigd. De
Japanners brengen hun belegerings
geschut vooruit naarmate de genie
de wegen herstelt.
De Times verneemt uit Peking:
Wangwenzaoex-onderkoning van
Joennan, is tot Lihoengtsjang's assis
tent in handels-aangelegenheden be
noemd dit zou Li's macht nog meer
verkorten.
Volgens bericht uit Sjanghai zijn
de Japanners van plan Tsjifoe te be
zetten en er een Japansch burgerlijk
bestuur te vestigen, maar zullen zij
de bezetting terugtrekken, als de
vreemde consuls de handhaving der
openbare orde op zich willen nemen.
De Chineesche vredesgezanten wor
den 30 Januari te Jokohama ver
wacht.
Volgens bericht uit Tokio behelst
het verslag van generaal Nodzoe aan
zijn regeering over het gevecht van
Dinsdag onder anderen de volgende
bijzonderheden. De uitslag werd be
paald doordien hij de vijfde infante
riebrigade gesteld had tegenover den
rechtervleugel van de Chineezen, met
bevel dezen aan te vallen zoodra de
vijand de handen vol had. De over
rompelde Chineezen vloden in wan
orde zoodra ze bespeurden dat ze tus
schen twee vuren in stondenal
vluchtende wierpen ze de wapens
weg.
Japansche krijgsgevangenen vertel
len dat de Tartaarsche generaals
Tsjang en Soeng de Chineesche le
germacht in Mandsjoerije aanvoeren.
Het getal Chineezen dat van Liaujang
is opgerukt bedroeg 12,000. De Ja
panners vonden honderd lijken van
Chineezen. Het verlies van de Japan
ners was gering.
Waarde van spijkers.
Hoe sterk de productiekosten van
allerlei artikelen tegenwoordig gedaald
zijn, blijkt uit een artikel van de
Nation van 3 Januari, waarin o.a.
wordt uitgerekend, dat een spijker
slechts 0,0077 Amerikaansche centen
kost, dat is dus nog niet een vijftigste
Ned. cent. De Nation rekent daarbij
uit, dat het voor een werkman voor-
deeliger is een spijker, dien hij laat
vallen, te laten liggen, dan hem op
te rapentel het oprapen van een
spijker kost tien seconden, zegi de
Nation, dan zou de man bij een ver
dienste van 30 Am. cent per uur,
0,083 cent verliezen door den spijker
op te rapen. Zelfs wanneer men aan
neemt, dat voor het oprapen van een
spijker slechts drie seconden noodig
zijn en er rekening mee houdt, dat
een werkman bij ons nog niet een
derde deel verdient van 30 Amerik.
centen, dan nog zou het laten liggen
van den spijker even voordeelig uitko
men als het oprapen.
De Na ion neemt blijkbaar niet in
aanmerking, dat een werkman een
gevallen spijker gewoonlijk laat liggen
om hem later bij het opruimen van
zijn gereedschap mee te nemen, een
zeer practische wijze van doen trou
wens
Een schipbreuk.
De Escurialvan Cardiff naarFiume,
heeft schipbreuk geleden. Twaalf van
de zestien opvarenden zijn omgekomen.
gehouden in „de Gouden Leeuwop
Zaterdag 26 Jan. 1895.
1. Een Huis en Erve, Plein 21.
26. Acht perceelen Bouwterrein,
W agen maker s i aan
6a. Tot amotie een Gebouw, staande
op de perc. 26 en een Gebouwtje
staande <.p perc. 2.
No. 9 lm t daarop staande Loods.
No. 19 gecomb. G. H. Feije Gz.
i 22815.
10. Drie Huizen en Op?tal, Wijde
Geldeloozepad 11, 13 en 15. H. O.
Tombergh qq f1300.
11. Een Huis en Erve met Tuintje,
Zuider Buitenspaarne^F., G. P. Geu-
kers f1105.
12. Id. id. id. No. 24 E., J. Oost-
wald f1100.
13. Id. id. id. No. 24D., J. H. Dau-
deij flllO.
14. Id. id. id. No. 24 C.
15. Id. id. id. No. 24 B.
16. Id. id. id. No. 24 A.
No. 14 tot en met 16 geeombin.
E. Walig 13425.
17. Id. id. id. No. 24 H, J. J. Ho-
man qq. f1180.
18. Id. id. id. No. 24 I, W. P.
Houtkamp f980.
19. Id. id. id. No. 24 J, G. P. Geu-
kers qq. f 1020.
ORGELBESPELING.
in de Groote- of St. Bavo-kerk
alhier, op Dinsdag 29 Jan. 1895 des
namiddags van 12 uur, door den
Heer W. EZERMAN
PROGRAMMA.
1. Sonate No. 4 Mendelssohn.
a. Allegro con brio.
b. Andante religioao.
e. Allegretto.
d. Allegro maestoso.
2. Elsa's Brautzug zum
MiinsterWagner.
3. Preludium en Faga Bach.
4. Aria „Jerusalem" uit
PaulusMendelssohn.
5. Nachtepiel Rinck.
VARIA.
Van het Examen.
Op een examen voor de hulpakte
werden eens de volgende opgaven
voor schriftelijk werk opgegeven
1. Gebruik ia zinnen eigendunke
lijk, blindelings, belastbaar, herkomst,
lasterlijk, noest, veelbelovend, inzet
tingen.
2. Wat is aanschouwelijk onder
wijs
8. Wat is eene pluim (in de plant
kunde).
4. De eerste kruistocht.
Een der candidaten leverde het
voLende werk in
1. Dat heertje handelde zeer „eigen
dunkelijk," dat heaa tot buikpijn
verstrekken zal.
Hei „blindeiingsche" paard.
De poiitie-agenten zijn met vele
zaken „belastbaar," immers er kan
niets gebeurd zijn, of [hun werdt er
bericht van gegeven tot nader onder
zoek.
De .,'uerk nast" der lente is aange
naam roer saensch en dier.
Zijne „herkeaast" z*l met een feest
vergezeld gaan.
De jongen is zeer „lasterlijk.
De „noeste" ge woon; en van dien
man berokkenen hem veel kwaad.
Opgevoed door een© vrome moe
der betoonde hij zich een „veelbelo
vend" jongeling.
B:j gelijke tijden en procenten ver
houden de intresten zich als de „in
zettingen."
2. Het rekenen kan men ze aan
schouwelijk maken door hen een som
op bord of lei voor te doen. Bij 't schrij
ven kan men hem 'tschrijven aan
schouwelijk maken, om het üun op
bord voor te doen, enz.
3. Door een pluim zou ik de spruit
van het katje noemen.
4. De eerste kruistocht werd waar
genomen door Edemcr van Pui. De
vraag zal wezen, waarom of deze toch
ten gedaan werden De tochten wer
den gedaan om het Heil ige land yan
den Turken te ontnemen.
Er hebben zeven kruistochten plaats
gehad. Die tochten hebben hun plan
niet kunnen volbrengen.
De menschen, die deel aan die toch
ten namen, hadden een kruis op den
rechterschouder en daarom werden
zij kruistochten genoemd. Zij die deel
er aan namen en zij kwamen terug,
als zij een tocht gedaan haddon wer
den zij voor een vrij en onafhanke
lijk volk aangezien. Du voordeelen,
die de kruistochten mede gebracht
hebben zijn windmolens en nog meer
andere kunsten en wetenschappen.
Ond.) His toriseh
burgerlijke öuud
Bevallen: 25 Jan. J. de Vries
de Jong z. 26 J. Kooijmans—v.
Zanten z. E. HolzapfeLStavenuiter z.
A. M. Duinie Wit d. 27 J. Stefiëne
Duvian d. A. C. E. KeijzerAl here
z. J. W. v. LeeuwenJanssen d. M.
S. HoesbergenSoetman z. 28 E. v.
Dijkv. Poepeiaar z. A. M Hand-
graaf—Fust d. M. S. Ellermaq^rde
Roo z. G. de BoerFransse z.
Overleden: 25 Jan. M. C. Brus-
seeJurriens 43 j. Leidscnestr. J.
W. Terpoorten 9 m. z. L. Poellaan.
27 J. Santbergen 66 j. H. Bose 71 j.
Turfmarkt C. Schreur 24 j. Bakkum-
r- /MVULIftfiERlCWTEN.
Overleden: 18 Jan. Wed. M. C.
Asmu.-:v. Bet-k 66 j., Amersfoort. 23.
B. Gompertz jm., 's Gravemoer. 24.
A. M. Ruigumt ju. 78 Arnhem.