NIEUWS- EN ADVEKTENTIEBLAD.
12e Jaargang
Maandag 18 Maart 1895.
No. 3591
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIE N:
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND,
Rechtszaken.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37$.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onxe agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale dé Publicité Etrangére G. L. DAÜBE dé Co., JOHN F. JONES, Suee., Fargt 31ht« Faubourg Montmartre
EERSTE BLAD.
Haarlem, 16 Maart 1895.
Voor het examen nuttige handwer
ken zijn Vrijdag geslaagd te 's Gra-
venhage de dames J. G. Schouten,
lIV. A. Woutersen en A. C. P. van
der Voortte Utrecht mej. E. Ver-
Imeer, allen alhier.
Voor de leden der Haarl. Amateur-
Fotografen Club hield in de sociëteit
„Vereeniging" de heer dr. G. van
iWalsem Donderdagavond eene belang-
wekkende rede overHet fotogra
feeren van preparaten van het zenuw
stelsel, bij zwakke en sterke vergroo
ting.
5$ Hij bezigde daartoe de microscoop
en een daaraan bevestigde camera,
welke speciaal daartoe ingericht was.
Nadat spreker eerst de aanwezigen
verklaarde hoedanig deze preparaten
gesohikt werden gemaakt om te fo
tografeeren, door die door middel
van verschillende kleurstoffen te kleu
ren, zette hij de werking van het
microscoop alsook der fotografische
camera uiteen. Hij vestigde er de
aandacht op van hoeveel belang de
microscopische fotografie voor de
wetenschap is, aangezien daardoor
ken aan het licht komen, die met
het bloote oog niet zijn waar te nemen
en zoodoende de ervaringen van spe
cialiteiten op dit gebied voor elk be
langhebbende duidelijk gemaakt wor
den. Het iB eerst sedert een jaar ol
tien dat op dit gebied der wetenschap
de fotografie toegepast wordt en het
was professor Charcot, de specialiteit
op het gebied van zenuwlijders, die
in de Salpétrière te Parp het eerst
proeven daarmee nam.
Het was professor Abbe te Jena, die
tot de vorderingen dezer wetenschap
veel meewerkte door de daartoe be-
noodigde lenzen bijzonder te perfec-
tioneeren, terwijl in de optische
inrichting van Zeiss te Jena, de toe
stellen daartoe werden vervaardigd.
Spreker besloot met de wijze van
reproduceeren dezer fotografieën te
bespreken, waarvoor hij fotogravure
en lichtdruk als de meeBt geschikte
vermeldde, er op wijzende dat juist
de reproductie deze fotografieën vrucht
baar voor de wetenschap maakt,
waarmede hij zijne voordracht onder
luid applaus der vergadering besloot.
De volgende vergaderingen der H.
A. F. C. beloven wederom niet min
der interessant te zullen worden. Op
het programma dezer vereeniging
vinden wij vermeldvoordrachten
van amateurs als de heeren L. J. R.
Holst te Amsterdam, Maurits H.
Binger alhier, Jan de Grijs Amster
dam, Johan Huijs6er idem, Meinard
van Os, idem, Barend Groote, idem,
J. Bes alhier en Hendrik Groote
Amsterdam en wel over moment
sluiting, portretopname met kunst
licht, moderne fotografie met projec
tie en meerdere besprekingen over
fotografische onderwerpen, terwijl op
Donderdag 18 April eene fotografische
kunstbeschouwing zal plaats vinden
van amateurs en van fotografen, waar
toe ook de kunstlievende leden met
dames zullen worden uitgenoodigd
Den lezers van onze advertentie
kolommen iB het bekend, dat in de
Groote Houtstraat 3a (vroeger be
woond door den heer Vermeer) de
heer Henri Coebergh een boekhandel
heelt geopend en velen hunner zul
len bij het passeeren van die straat
zich door de sierlijke etalage heb
ben aangetrokken gevoeld, om min
stens uitwendig en wellicht ook in
wendig een kijkje te nemen.
Het een en ander loont de moeite.
Zooals de uitstalling is ook de win
kel zelf, smaakvol en net. De heer
Coebergh is niet enkel boekhandelaar
in den strikten zin van het woord
maar legt zich ook toe op photogra-
phiën, muziek, luxepostpapier, al
bums, fijne lederwaren en schilder
behoeften. Niet geringe zorg zal be
steed worden aan het artikel kan
toorboeken en kantoorbehoeften.
Groote vyf-jaarlijksche Bloe
mententoonstelling te
Haarlem.
Hierover verzoekt men ons het vol
gende mede te deelen
In de volgende week zal na een
rustpoos van 5 jaar weder een dier
groote tentoonstellingen van bloeiende
bolgewassen worden gehouden, welke
steeds zoovele vreemdelingen, zoowel
vakmannen als liefhebbers, niet alleen
uit ons land, maar ook van over de
grenzen naar de Spaarnestad lokken.
Én terecht! Want door de scherpe
mededinging die de meest bekende
firma's op het gebied van den Haar-
lemschen bollenhandel elkander on
derling aandoen, is men vooraf ver
zekerd, dat alleen het voortreffelijkste
door de inzenders waardig wordt ge
keurd om tentoongesteld te worden
en dat de eischen, die men zichzelf
stelt, zeer hoog zijn, zoodat de kenner
zich vast verheugen mag op een alles
zins fraai geheel, dat ook in zijn
kleinste onderdeelen een nauwkeurig
onderzoek kan doorstaan.
Evenals bij vroegere gelegenheden
zal deze bloemententoonstelling ge
houden worden in de groote zaal en
verdere lokalen van de Bocieteit
Vereeniging" te Haarlem, die zich
voor dat doel zoo bij uitstek leent.
Het programma behelst 13 2 wedstrij
den, waarvan 20 voor Hyacinthen, 22
voor Tulpen, 12 voor Narcissen, ter
wijl de overige betrekking hebben op
die lange reeks van verschillende
Bol- en Knolgewassen, welke juist
tegenwoordig meer en meer in den
smaak vallen. Ook bouquetten en ver
sieringen worden in het programma
gevraagd, mits uitsluitend samenge
steld nit bloemen van bol- en knol
gewassen afkomstig. Onder de uitge
loofde prijzen zijn 25 gouden medail
les, en eenige honderdo zilververgulde,
zilveren en bronzen medailles, bene
vens verscheidene extra-premiën.
Vooraan in de rij der Bchenkers
van medailles staat Hare Majesteit
de Koningin-Regentes, die van Hare
Hooge belangstelling blijk gaf door
een gouden medaille met de beelte
nis van H. M. de Koningin beschik
baar te stellen. Het Hoofdbestuur der
Alg. Vereeniging voor Bloembollen
cultuur, waarvan gelijk bekend is deze
tentoonstelling uitgaat, heeft bepaald
dat deze medaille zal tendeelvallen
aan deu inzender, die het meest tot
het welslagen der tentoonstelling zal
hebben medegewerkt. De gemeente
Haarlem schonk 4 gouden medailles,
en tal van autoriteiten, vereenigingen
en particulieren gaven op gelijke wijze
van hun belangstelling blijk.
De jury, die uit ervaren vakmannen
gekozen is, zal als proef enkele in
zendingen hebben te beoordeelen naar
punten, welke van te voren in het
programma zijn bekend gemaakt. De
uitBlag dezer proefneming wordt door
vakmannen met belangstelling tege
moet gezien.
Ieder die zich voor onzen nationa-
len tuinbouw eu vooral voor de zoo
uitgebreide Haarlemsche kuituren in
teresseert, verzuime niet deze ten
toonstelling te bezoeken, die opnieuw
zal kunnen bewijzen, dat Haarlem en
omstreken terecht een wereld vermaar
den naam heeft op dit gebied, waar
van zij haar monopolie steeds heeft
weten te handhaven.
De tentoonstelling zal Vrijdag 22
Maart te 1 uur iëe-telijk worden ge
opend en daarna tot den volgenden
Dinsdag te tezichtigen zijn.
De Zee als beweegkracht.
Naar aanleiding van mijn stukje
in het Haarlem's Dagblad van 28 Ja
nuari werd mij medegedeeld, dat bij
het beleg van Middelburg in 1573
en 1574 het Molenwater aldaar was
gemaakt om eeu molen te drijven.
Dat zoogenaamde Molenwater toch
stroomde bij vloed vol en bij eb
leeg. Uit deze mededeeling bleekdus
weder dat ook op dit gebied de Ne
derlanders reeds vroeger proeven
hebben genomen.
Daar ik gaarne iets meer van deze
molenB wilde weten, vooral hoe de
juiste inrichting waB, zoo heb ik mij
tot den archivaris van Middelburg,
den heer Visvliet, gewend om inlich
tingen. In een welwillend antwoord
heeft mij deze bericht dat van deze
molens geen teekening meer over is.
De molens zijn evenwel van veel
ouderen datum dan het beleg. In de
stadsrekening van 1487 wordt reeds
van watermolens gesproken. Karei
V vergunde in Januari van 1526 aan
de regeering van Middelburg een
watermolen te maken vooral met
het oog op het vernielen van de
windmolens bij een beleg. Uit de
oorkonde van deze vergunning blijkt
tevens dat Vere en Vlissingen ook
watermolens hadden.
In 1573 waren in Middelburg twee
stadswatermolens, een bij de Gors-
strate Poort en een op den Dam. De
eerste werd gemaakt in 1548, de laat
ste in 1559. De plannen van de eer
ste werden door Donati, architect
van den keizer, gemaakt.
P. M. H.
De 4de liederavond van mejuffr.
Jeanne Landré zal Dinsdag a.s. plaats
hebben in de zaal van hotel Func-
kler en niet zooals gemeld iB op de
bovenzaal der sociëteit „Vereeniging,"
die voor de bloemententoonstelling is
beschikbaar gesteld.
Zeevisscherij.
In deze week kwamen te Zandvoort
aan 6 Zandvoortsche bomschuiten
Besomming 135.tot f102.De
prijzen der visch warenbakschol
f3.50 tot f7.scharren f 1.50 tot
3.pieterman f2.50 per mand; tong
f0.40 tot f 1.60, tarbot f4.50 tot f7.
griet f0.50 tot fl.50, bonschol i0.30
tot f 1 40 en rog f 0.50 per stuk. Een
schuit bracht een kreeft aan, die f3.50
opbracht.
De Groote Houtstraat is wederom
met een nieuwen winkel verrijkt.
De heer Heinemann van Amster
dam, heeft nevens zijne reeds bestaande
zaak in de Kalverstraat aldaar, het
bekende fraaie magazijn van dames
mode artikelen, in de Groote Hout
straat 59 alhier een .tweede zaak
Op sehoone, elegante wijze, zagen
wij, als 'tware onder een uitspansel
van kant, eene reeks van artikelen
als corsetten, zijde, garneeringen enz.,
te midden van prachtige bloemen
uitgestald. Het gaf ons den indruk,
dat degene, die de étalage heeft ge-
arranceerd, volkomen op de hoogte
is van zijn vak. Alles ziet er keurig
uit en ia goed gerangschikt.
Niet het minBt des avonds maakt
de winkel met zijn gasgloeilicht een
schitterend effect.
Bij beschikking van den Minister
van Binn. Zaken, is met ingang van
16 Maart 1895, benoemd tot buiten
gewoon opzichter bij den bonw van
archieflokalen aan het Bleijenburg te
's Gravenhage, de heer J. H. Kaulbaeh,
thans alhier.
De nieuwe lijsten voor kiezers voor
de Tweede Kamer, Provinciale Staten
en Gemeenteraad bevatten te Bever
wijk 352 namen en te Haarlemmer
meer 1028.
Evenals te Hoofddorp is men ook
te Vijfhuizen begonnen met het
graven voor den bouw van een am-
munitiemagazijn.
D. v. A. en J. d. O., gearresteerd
wegens diefstal in de suikerfabriek
teHalf weg,hebben bekend dien diefstal
te hebben bedreven, doch niet mede
plichtig te zijn a:in de overige de
laatste maanden te Haarlemmermeer
en Halfweg gepleegde diefstallen dit
laatste wordt echter Bterk in twijfel
getrokken.
Parlementaire praatjes.
De motie tot heffing van bescher
mende rechten is een prachtige aan
leiding tot het doen van oratorische
wandelingen op het terrein van vrij
handel en protectie en op oecono-
misch terrein in het algemeen. En
het was dus geen wonder, dat de
Voorzitter heden (Vrijdag) de spre
kers over de motieDobbelman
moest uitnoodigen niet te ver af te
dwalen.
Uit den aard staan in dit debat
de twee uitersten, vrijhandelaars en
proteetionisten, zonder onderscheid
van politieke kleur tegenover elkaar,
waarbij de leden der plattelands-club
uit de Kamer natuurlijk in het
eerste gelid der „beschermers" zijn.
Geheel verklaarbaar is het dus ook
dat de argumenten van voor- en
tegenstanders der motie machtig wei
nig van elkaar afwijken.
Mij veroorloovende, met het oog op
de mij toegemeten ruimte, het debat
sterk te resumeeren, wijs ik er op,
dat zoo de motie zich niet tot be
scherming van het landbouwbedrijf
wil bepalen, toch de heffing van
graanrechten de schering en inslag
van het debat vormde. Ais voorstan
ders van zoodanige heffing produoeer-
den zich achtereenvolgens de heeren
't Hooft,Truijen, Travaglino, Zijlma en
Lambreohts. Hun argumenten ten
gunste daarvan laten zich verklaien
door het vooropstellen van den on-
gunstigen toestand van het platteland,
den achteruitgang van het landbouw
bedrijf, de verarming der plattelands
bevolking. Graanrechten, aldus hun
redeneering, zullen aan den boer zijn
welvaart wedergeven, den arbeid ver
meerderen, do schatkist baten. Dat
het brood duurder zal worden erken
nen zij, doch zij stellen daartegenover
toonheffing, gevolg van meerderen ar
beid, in het zicht.
Een eenigszins afwijkend standpunt
nam de heer van Kerkwijk in, die,
ofschoon tegenstander van protectie
in het algemeen, toch een tijdelijke
protectie van den bedreigden landbouw
niet afkeurde.
Maar dit alleen vroeg de motie
niet en de algemeenheid daarvan
was dan ook de groote grief van
den heer van Alphen, die de motie,
als tegen de regeering gericht, reeds
daarom niet wilde aanvaarden, doch
haar bovendien bestreed omdat hij de
voordeelen van landbouwproductie
ontkende en er te groote bezwaren
van duchtte voor hen die niet direct
bij den graanbouw zijn betrokken.
Sterk theoretische bestrijding kwam
van den heer de Boer, in een|met|on-
gelooflfjke snelheid uitgesproken rede
(een stenograaf zou er van bibberen 1),
waarvan de hoofdstrekking was, dat
de landbouw niet te redden was door
bescherming, doch door wijziging van
ons agrarisch recht, ten behoeve van
het meerder productief maken van
den bodem en tot betere verzekering
aan den arbeider der producten van
zijn arbeid. Hij betwistte ook de ont
volking van het platteland en de
stelling dat bouwland zooveel meer
arbeid verschafte dan veeteelt, enz.
Wanneer geen andere sprekers zich
geroepen gevoelen hun oordeel te
zeggen, dan is Dinsdag ten 11 uur
de Minister Roëll aan het woord, van
wien een besliste bestrijding der motie
te wachten is. De verklaringen der
Reg. laten in dit opzicht geen twijfel
over.
G. Jr.
Een adres van de afd. Gronin
gen van het Ned. Werkl.
Verb. „Patrimonium".
De afd. Groningen van „Patrimo
nium" heeft besloten een adres te
zenden „aan het bestuur van da
Vereeniging tot verzorging van krank
zinnigen en zenuwlijders te Utrecht",
die onlangs te Zuid-Laren eenige ge
stichten heeft aanbesteed, die nog in
aanbouw zijn.
Zij noodigt alle besturen van „Pa
trimonium" uit, aan dit adres instem
ming te betuigen.
De afd. Groningen vestigt da
aandacht op eenige bepalingen die zq
noodig acht, voortaan in beBtekken
van de nog aan te besteden gestich
ten van genoemde Vereeniging te
Zuid-Laren of elders, op te nemen.
Zij wil in de le plaats, dat het
benoodigde houtwerk niet machinaal
worde gemaakt, maar door handen
werk |en zoo mogelijk op het terrein
worde verricht.
2e. dat het timmer- en metselwerk
niet aan ploegbazen worde uitbesteed,
maar dat de aannemer verplicht zal
worden het werk geheel onder eigen
beheer uit te voeren.
3e. dat een minimum loon en een
maximum arbeidsdag worde vast-
4e. dat alle werklieden gedurende
den bouw verzekerd worden tegen
invaliditeit en ongelukken bij eene
bij bet bestuur bekende solide Maat
schappij.
5e. dat drankgebruik finaal worde
6e. dat de werklieden in een gesohikt
lokaal op het werk met afgepast geld
worden uitbetaald.
7e. dat de aannemer aansprakelijk
worde gesteld voor bovengenoemde
bepalingen en bij overtreding of na
latigheid, met eene niet te lage boete
worde beboet.
Voorts heet het in het adres, dat
behalve de verzekering tegen invali
diteit en ongelukken, geen enkele
dezer bepalingen in het bestek van
de in aanbouw zijnde paviljoenen enz.
te Zuid-Laren voorkomen.
Waarop de afd. nog wijst op hetgeen
daarvan het gevolg is.
De moord te Bussum.
Het getuigenverhoor in zake dezen
moord is Donderdag voortgezet en
nam ook Vrijdag de geheele zitting
in beslag. Heden moesten nog gehoord
worden twee getuigen a, charge en een
décharge.
In de zitting van Vrijdag had iets
eigenaardigs plaats.
De getuige proi. Korteweg werd
op verzoek van mr. Paap, den verde
diger, nog eens gehoord. Deze verde
diger stelde hem de vraag of uit de
omstandigheid dat het lijk van het
kind is gevonden met de vingers in
krabbende houding, mogelijk is dat
het kind krabbende is gestorven.
Getuige antwoordde daarop dat
spieren, die kort vóór den dood nog
inspanning noodig hadden gehad,
eerder tot lijkveretij ving overgaan dan
de slappe spieren.
In bijzijn van prol Korteweg en
dr. Ciinge Doornbos ging met toe
stemming van den president een vriend
van mr. Paap op den grond liggen.
Deze veronderstelde nu dat die per
soon, voorstellende het kind, in de
nauwe gang met het hoofd tegen den
grond is gegooid, bewusteloos is ge
worden, toen door iemand van achter
is aangegrepen en met de linkerhand
de wang van den aanvaller heeft
gekrabd en met de rechter de keel.
Een en ander deed de verdediger om
tegen de meening der doctoren in aan
te toonen, dat het kind niet van
voren is aangevallen, doch van ach-