Laat het u een tröOBtzijn tó weten,
dat deze uitbreiding van stad en be
-volking niet enkel voordeel is ook
niet voor de waterleiding. Want toe
nemend verbruik leidt voortdurend
tot uitbreiding der prise d'eau, het
buizennet en andere werken, die een
massa geld kosten. En uitbreiding
der gemeente en van de bevolking
lokt werkzoekenden van buiten en
neringdoenden van elders. Zoo laten
De Gruyter uit Amsterdam en de
mede te Amsterdam gevestigde firma
Cattenburgh hier thans twee groote
■winkels oprichten, op den besten
■winkelstand die in den Haag te vinden
is. Meent ge, dat hunHaagschecun-
currenten dat pleizierig vinden?
En dan, zoo ge geen waterleiding
krijgt, ge krijgt tuoh nu vrij stellig
een ftrafgevangenis, een kleine.
Dat is ook een voordeel!
Er kunnen 72 boeven in geher
bergd worden de moordenaar van
de „oude vrouwtjes" incluis!
H. A. GANUS Jr.
Hofberichten.
Had K. M. de Regentes bij vroegere
gelegenheden het Kurhaus te Sehe-
veningen reeds met een bezoek ver
eerd, Zaterdag was 't de eerste keer dat
Koningin Wühelmina, in gezelschap
van hare moeder en prinses Pauline
van Wurtemberg, deze inrichting be
trad. Een door c!e koninklijke kroon,
met groen en bloemen versierde mar
quise, overdekte de groote trap te
genover den hotel-ingang, welke laat
ste door fluweelen portières was afge
sloten, terwijl aan beide zijden van
den kostbaren loop?reen bloemenhaag
was gevormd. De hooge bezoeksters
werden ontvangen d'or den directeur-
generaal, den heer G. Goldbeck. den
president-commissaris mr J. G. Patijn
en den secretaris der maatschappij,
den heer J. D. Buys T. Azn., wiens
dochtertjes bloemruikers aanboden.
De koninklijke loge, waartoe een
sierlijk ingericht voorvertrek, bestemd
voor het gevolg en vervolgens een
Bmaakyol gedrapeerd en met schil
derijen en kunstvoorwerpen getooid
salon toegang gaveD. In den melksa-
lon voegde de Koningin haar naam
in het guldenboek van het Kurhaus
bij dien van vele andere vorstelijke
namen.
De zaal wat stampvol en toen het
vorstelijke gezelschap de loge binnen
trad, verhieven alle aanwezigen zich
van hunne zetels, terwijl hierop de
jeugdige artisten het genoegen smaak
ten onder de leiding van den heer
J. G. Bind, de kindëreyfo .ie van j
31 Auguetus, thans onder het gehoor j
van de Koningin zelve ten gehoore
te brengen. De kleine executanten j
waren zoodanig op een bekleede ver-'
hevenheid geplaatst, dat de uitvoe
ring uit de koninklijke loge kon
worden gevolgd. De meisjes droegen
ook nu sjerpen in de nationale kleu
ren en de knapen rosetten. Het aar
dige muziekstuk voldeed uitmuntend
het werd trouwens met zeer veel
opgewektheid gespeeld.
Na de einfonie 9peelden de kinderen
het Wilhelmus, waarna het Philhar-
moni8ch orkest, onder leiding van
profess--r Manstaedt, een keurig pro
gram uitvoerde.
De prinses Voa Wied en hare
dochters verlieten Zaterdag Domburg
te Middelburg werd den vorstinnen
uitgeleide gedaan door den commis-l
saris der Koningin en andere auto
riteiten. De erfprins is te Domburg
gebleven.
De3 avonds, te 9 uur arriveerde de
prinses te 's Gravenhage. Aan het
station werden de vorstin en de prin
sessen het allereerst welkom geheeten
door den opperceremoniemeester van
de Koningin, baron Du Tour van
Belliuchave, waarna baronesse Sirte-
roa van Grovestins hare begroeting
deed vergezeld gaan van de aanbie
ding van een fraaien bloomru ker.
Behalve dezen waren tal van groot-
waardigheidsbekleeders op het perron
tegenwoordig. De Koningin-Regentes
had hofrijtuigen ter beschikking ge
steld van de Nederlandache prinses
en daarmede be.-aven de vorstelijke
personen zich naar het Hó tel Garni
te Scheveningen.
Dinsdag worden te Vlissingen ver
wacht HH. KK. HH. prins en prin
ses Heinric'n van Pruisen, met kind
en gevolg, die met een der nachtboo
ten van de Maatschappij „Zeeland"
de reis naar Engeland zuilen ver
volgen.
Reuter sefnt uil Stockholm:
De gezant en gevolmachtigde mi
nister van Zweden en Noorwegen in
Nederland en België, de heerC. J. R.
de Burenstam, heeft ontslag uit zijn
ambt verzocht.
Ti t zijn opvolger is, met 1 Novem
ber, benoemd graat Hyldenstolpe,
secretaris-generaal aan het ministerie
van buiteniandsche zaken.
Uit de „Staatscourant."
Bij kon. besluit is benoemd tot
notaris binnen het arrondissement
Arnhem, ter standplaats de gemeente
ELt, N. G. Fzancken, candidaat-no-
taris aldaar.
Bij kon. besluit is benoemd tot
leeraar aan de Rgks-'ioogere burger
school te 's Hertogen bosch F. Allan,
thans leeraar aan de hoogere burger
school te Goes.
Bij kon. besluit is goedgekeurd dat
jhr. F. G. A. Geveis Deynoot, bur
gemeester van de gemeente Kethel,
is benoemd tot secretaris dier ge
meente.
Bij kon. besluit is toestemming
verleend aan W. M. Meyboom, secre
taris der gemeente Vaiaenburg, om
ie Rijnsburg te blijven wonen.
Bij kon. besluit is een pensioen
van f360 verleend aan C. G. Holt
huis, weduwe van den brievenbestel
ler T. van Hillo, te Utrecht.
Bij kon. besl. is, met ingang van
1 Juli [11., aan den, met ingang van
gemelden datum, eervol uit zijne be
trekking ontslagen adjunct-commies
bij het departement van oorlog C. A.
Schreurs pensioen verleend ten be
drage van f1105 'sjaars,
Bij kon. besl. iB aan den heer P.
C. Beelenkamp, op zijn daartoe strek
kend verzoek, een eervol ontslag ver
leend uit zijne betrekking van lid der
permanente militaire spoorweg-com
missie, onder dankbetuiging voor de
goede diensten door hem in vermelde
betrekking bewezen.
Bij kon. besluit iB benoemd, bij
het wapen der ca valer'e, tot eerete-
luitenant bij zijn tegenwoordig korps,
de tweede-luitenant C. J. J. Sixma
baion van Heemstra, van het 3de
regiment huzaren.
De Staatsbegrooting.
Bij de Siaatsbegrooting voor 1S96
zijn aangevraagd de gelden om bij
den Raail van State het aantal refe
rendarissen met éen te vermeerderen.
De onderhandelingen met ver.-chei-
dene mogendheden omtrent uitleve-
ringstractaten, doen verwachten, dat
ze spoedig zullen dagen.
Een aantal mo .endheden, ter con
ferentie voor iDtern. privaatrecht te
's-Gravenhage vertegenwoordigd, heb
ban zich bereid verklaard omtrent
oen vijftal punten van civiele proce
dure een overeenkomst te sluiten.
Het handeltraciaat met den Oranje
Vrijstaat zil niet bij de Staten-Gene-
raal ingediend worden wegen- ver
werping in den Volksr. ad van den
Oranje-Vrijstaat.
De onderhandelingen over een
nieuw handelstractaat met Japan
worden voortgezet.
Het handeltractaat met Portugal
wacht de goedkeuring der Cortes.
Binnenkort zullen ter goedkeuring
worden ingediend een overeenkomst
met België betreffende den bouw
van een nieuwe sluis te Terneuzen
en de verbetering van het het kanaal
Gent-Terneuzen en twee overeen-
koms en omtrent het intern, goederen
vervoer op spoorwegen.
In America worden geen additio-
neele rechten op Nederiandsche sui
kers meer gehtven en het laat zich
aanz'en, dat dit in het vervolg ook
niet meer zal plaats hebben.
De Regeering is steeds strevende
naar verkrijging van vrijen vee-
invoer in het buitenland en zij heeft
door bemiddeling van de consulaire
ambtenaren trachten mee te werken
tot het vinden van nieuwe débou-
ché3, door in ruimen kring de voor
treffelijke eigen-chappen van ons
vee te verbreiden. Herhaaldelijk
b'.ijken die bemoeiingen niet zonder
uitwerking te zijn gebleven, daar
reeds aanzoopen van Nederlandse'^
vee voor buiten-Europeesche rekening
mo ten zijn gescaied. Ook wordt ge
streeld overeeenkomsten te treffen
tot verzekering van vrij veeverkeer
in tijden van besmettelijke veeziekten.
Tut dusver vonden die pogingen bij
andere Staten wein:g instemming.
Voorgesteld wordt de plaatsing
van een bezoldigd consul te Yoko
hama.
Alle militairen, officieren ea mm-,
deren, di benoemd werden tot rid
der van de Militaire Willemsorde, of
in die orde in rang werden verhoogd
naar aanleiding van hun moedig,
beleidvol en trouw gedrag op Lom
bok, ontvingen deze week van H.M.
Koningin Wilhelmina een fraaie fo
tografische afbeelding van het tate-
reel, toen H. M. in de Maliebaan
generaal Vetter het ordeteeken op de
borst speldde. De fotografiën dragen
de eigenhandige onderteekening van
Koningin Wilhelmina, benevens eene
opdracht.
Lijkverbranding.
In de Zaterdag te Delft gehouden
20sle vergadering der „Vereeniging
voor lijkverbranding" waren vertegen
woordigd de afd. Dordrecht, 's Graven-
hag-, Amsterdam, Haarlem, Nijmegen,
Leiden, Delft en Schiedam. De ver
gadering werd met eene toepasselijks
rede geopend door den alg. voorzitter,
den heer J. M. Pijnacker Hordijk.
Volgens het verslag van den staat
en de handelingen der Vereeniging
en hare aideelingen was het ledental
verminderd met twee. Tot eerelid was
benoemd de heer Jon. J. Perk, zoodat
het aantal eereleden thans bedraagt
33. Er zijn 643 gewone leden en 62
buitengewone. Te Breda werd een
nieuwe afdeeling opgericht.
De rekening over 1894 bedra
gende in ontvangst f 1250.27K, in uit
gaaf 1" 1090.12 met een saldo in kas
van f 160,15X, werd goedgekeurd en
besloten hst salds te storten ia het
fonds voor lijkovens. Het kapitaal van
het fonds voor lijkovens bedraagt
f33.000 in. cert. Ned. Werk. Schuld,
met eene werkelijke waarde van
f31.290 en een saldo bij de Holl.
Credietveresniging van f389,79%. Door
de afdeelinz 's Gravenhage werd een
bedrag van f50 in dit fonds gestort.
Tot leden van het hoofdbestuur
werden herkozen de heeren J. A. James
te Dieren, dr. J. C. Vaillant te Schie
dam en gekozen de heeren mr. J. D.
Verbroek te 's Gravenhago, dr. C. J.
Snijders te 's Gravenhage, generaal
Romswinckel te 's Gravenhage, mr.
W. M. Bergsma te Gongrijp, dr. D.
de Loos te Leider.
Besloten werd de functiëa van al
gemeen secretaris en algemeen pen
ningmeester te scheiden.
Tot plaats voor de algemeene ver
gadering, in 1896 te houden, werd
aangewezen Nijmegen.
De mededeelingen omtrent dn
bouw van het crematorium zijn in
geheime zitting behandeld.
Na afloop der vergadering vereenig-
den het hoofdbestuur en de afgevaar
digden zich aan eea gemeenschappe-
lijken maaltijd.
Eene vechtpartij.
Reeds eenige dagen voor de kermis
zoo schrijft men uit Vyienaande
M. en Rb. had zich in ons dorpje
het gerucht verspreid, dat er ter gele
genheid der kermis door eenige vech
tersbazen uit naburige dorpen met
onze bekende belhamels zou afgere
kend worden. Een zekere H. uit
Mechelen, twee gebroeder D. uit Gul
pen en een L uit Nijswiller raakten
Maandagavond ongeveer 10 uur slaags
met drie gebroeders VI. en consorten.
Met palen, schoppen, messen, dolken
en handijzers werd er gevochten. De
vier vreemde vechtersbazen sloegen
op de vlucht, achtervolgd door de
Vijlerner vechtersclub. Een zekere
VI. werd door een dolksteek gevaar
lijk verwond. De aanvoerder der
vreemde vechtersbazen, V. H. uit
Mechelen, struikelde bij zijn vlucht
in het aardappelveld en werd inge
haald. Nu begon er werkelijk eer.
ware slachterij. Met ijzers, messen
enz. werd op het slachtoffer gestagen,
tut hij geen levensteekenen meer gaf,
waarna de beulen hem voor dood lie
ten liggen. De politie, die terstond
ter plaatse wae, kon, alhoewel onmid
dellijk ingrijpend, niet beletten, dat
de vechtpartij zoo droevig eindigde.
De veldwachter en marechaussees
droegen den verwonde in de woning
van eerstgenoemde, waar hij na een
kwartier weer tot Oewustzijn kwam.
Vreeselijk waren de laliooze wonden,
vooral aan 'tuoofd. Nadat deze uitge-
wasschen en verbonden waren, verliet
hij, alhoewel nu ea dan bewustelo s
ineenzakkend, gesteund door eenigen
zijner kennissen, ons dorp. Of de
wonden zijn leven in gevaar zullen
stellen, i3 nng niet bekend. De dolk-
s eek van VJ. had een groot bloed
verlies ten gevolge. Geneeskundige
bu:p moest dadelijk worden ingeroe
pen. Er is onmiddellijk door de brigade
van Va-Ib een onderzoek ingesteld.
De „Edam."
Zaterdagmorgen zijn de paa-agiers
van het gezonken stoomschip „E lam"
te Rotterdam aangekomen en tijde
lijk opgenomen in het hotel van de
N. A. S. M. De menschen, haast uit
sluitend Ruseen er was geen en
kele Hollander bij zagen er vrij
welvarend uit. Zij, die er hun plunje
hij hadden ingeschoten, waren op koe-
tea der maatschappij in het nieuw
gestoken. De dokter, die de schip
breukelingen hierheen had vergezeld,
deelde mee, dat niemand zelfs een
nagel gescheurd had bij het ongeluk.
Allen waren dan ook zeer dankbaar
voor het bewonderenswaardig kalme
optreden van den jeugdigen gezag
voerder, kapitein B. G. Bruinsma,
die trouwens reeds eenige jaren ge
reden, toen hij, ook door een aanva
ling, op de Noordzee de Leerdam
verloor, z >o b-izadigd en practhoh
wist te handelen. Natuurlijk heeft
menig passagier van de Edam ma-
terieele schade geleden, maar enke
len hadden hun bagage verzekerd,
anderen konden wat van waarde was
nog reddende N. A. S. M. zal ver
der, zooveel rij kan, hulp verleenen.
Te 12 uur 20 min. gingen de schip
breukelingen naar Amsterdam. De
kaptein zal vermoedelijk nog eenigen
tg i t Plymouth vertoeven om een
en ander ie regelen.
Z iterilagmorgen had op de k anonneer-
boot Hadd-i bij Heiievoetsluis een
treurig ongeluk plaats. Een marine
soldaat was in een van de booten,
terwgl men een schot zou lossen
uit bet stuk. Men verzuimde het
stopstak van de monding af te ne
men en vuur ie, met het gevolg dat
het stopstuk het hoofd van den sol
daat verbrijzelde.
Eene aanranding.
Men schrijft uit Zaandam aan De
Tijd
„In aansluiting met het bericht,
dat dezer dagen in verschillende
i bladen de ronde deed, volgens het
welk een troep socialisten, die Zon
dag j.l, te Krommenie een meeting
jgehouden hadden, een ouden brug-
wachter mishandelden, omdat deze
het passage geld (2 cent) vroeg,
kwam ons het volgende uit alleszins
vertrouwbare bron ter oore
„Dezelfde bende ontmoette te Koog
aan de Zaan een katholieken geeste
lijke, die zich naar een zieke begaf.
De grofste beieedigingen en de zwaar
ste vloeken werden den priester naar
bet hoofd geworpen. Zijn hoed werd
hem afgeslagen. Een vrouw sen
echte furie kwam onder de las
terlijke smaadwoorden met haar vuist
ouder het gelaat van den geestelijke.
En zelfs een meisje nog eon kind
braakte de ijselijkste vloeken tegen
den oriester uit.
„Wordt het geen tijd, dat de socia
listische meetings de heeren en
dames trokken met ontrolde banie-
iren door Koog verboden worden'?
j „Boven bet recht van vereeniging
of .vergudering staat zeker het recht
Ivoor een fatsoenlijk mensch om on-
gehinderd over de straat te kunnen
gaan.
„Moet bet in ons vrij Nederland
zóo ver komen, dat een pries'.er bij
het vervullen van zija ambtsplicht
j strr ffeloos gemolesteerd kan worden
door gepeupel, opgehitst door socialis
tische dweepers
„Waarlijk het wordt meer dan tijd,
dat tegenover de pariij der wanorde
wat minder consideratie wordt ge
bruikt
Oplichters.
Eene zaak, die ia het bijzonder de
aandacht trekt, heeft zich in de
laatste weken nabij Nijmegen afge-
lepeeld. De N. Cl. deelt daaromtrent
het volgende mede
Een deftig uitziende dame met
eerbiedwaardig wit haar en een nog
jeugdig heer naar zeggen haar
zoon begonnen met in het dorp
Hees esn dubbele villa te koopen,
men wil voor f 17,000. In Februari
jaanst. zouden eerst de overdracht en
de betaling plaats hebben, zoodat
slechts een voorloopig notarieel con-
t act was opgemaakt. De villa was
intussc'nen betrekken en diende ge
meubileerd 'e worden. Nijmegen,
Arnhem en Zutfen genoten de eer
daarvoor m aanmerking te komen;
uit Zutfen arriveerde een salon-ameu
blement en een prachtige lessenaar,
uit Arnhem de complete installatie
der keuken en verschillende Nijmeeg-
eche firma's leverden gordijnen, ta
pijten, slaapkamer-ameublementen en
wat zoo meer voor de inrichting van
een voorname familie vereischt wordt.
Alles ging op krediet. Men wilde
voorts ook equipage houdeneen
sierlijk rij tui je kwam uit Arnhem,
een paard werd te Nijmegen gehuurd,
keurige rijtuigen alhier besteld en
men toerde er vroolijk op los. ja er
werd zelfs een stal gebouwdO >k
kelder en provisiekamer werden wel
voorzien en zaken van.'dagelijksch ge
bruik bij de voornaamste firma's be
steld. Mooie kleeren, hoeden enz.
kon men eveneens gebruiken.
Niemand had achterdocht en in-
formatiën nemen schijnt in veler oog
een zóó moeilijke zaak ta zijn, dat
i men trots de daarvoor bestaande
goede infurmatie-bureaux, dit gewoon
lijk achterwege laat. Toch scheen op
den duur gebrek aan „contanten"
enkelen leveranciers de oogen te ope
nen. Men probeerde 't eens met eene
quitantie maar steeds zonder re
sultaat. De aandrang van han, die
betaling vroegen, nam intusschen toe
en de oude mevrouw en haar zoon
schijnen gisteren dan ook hetoogan-
blik aangebroken te hebben geacht
om de grenzen over te trekken. In
hunne keurige equipage reden zij
naar Kleef alitians daar zijn zij
gezien zonder orde op hunne zaken
te hebben gesteld. Dit overhaast ver
trek was het sein tot algemeen run
van leveranciers op de villa. Ieder
kwam, ook lieedn van elders, verge
zel! van zijn personeel, het geleverde
terughalen. Velen zijn dientengevolge
gelukkig voor groote schade gedekt,
In enkele uren was het gebeele huis
weer totaal leeg I Ja, zelf de a nne-
mer, die het stalletje gebouwd had,
heeft dat weer doen afbreken en de
daaraan gebruikte materialen naar
zijn magazijn la^en overbrengen. Een
schil derefirma aldaar, die de villa
grootendeels nieuw beschilderd heeft
kon natuurlijk tot zulk een krassen
maatregel niet overgaan en lijdt
groote schade. De eigenaars van p?-a-d
en rijtuig zijn voorloopig althans hun
eigendom kwijt en de leveranciers
van eet- en drinkwaren zullen zeker
ook wel op afdoening hunner pre-
tentiëa moeten blijven wachten.
De staaltjes die ons ter oore kwa
men van dit vreemdsoortig menschen-
paar, zijn zóó vele, dat men zich on
willekeurig afvraagt, hoe het moge
lijk is dat twee onbekenle lieden,
zonder relatiën enz. in zoo korten
tijd zóóveel uoedgeloovige lieden tot
dupe van hunne, laaten wij zeggen,
„behendigheid" hebben kunnen ma
ken.
Door den kastelein van een her
berg in bet Boterstraalje aan de
Groots Markt te 's Gravenhage werd
Vrijdagavond omstreeks half negen
de hulp der politie ingeroepen, om 3
personen, die met elkander twist
I hadden, uit zijn tapperij te ver wij -
I deren. Het drietal werd door agen-
ten de herberg uitgebracht. Buiten
gekomer, haalde een hunner een re-
I volver te voorschijn en loste een
schot, waardoor een politie-agent licht
j aan den vinger werd verwond.
De dader, een ontslagen matr os,
werd gegrep-n en met veel moeite
naar het commissariaat aan de Groen
markt gebracht. Bij de overbrenging
werd de politie flink geholpen door
enkele burgers.
Menige huismoeder klaagt: „Mijn
kinderen blijven zoo bleekHet
beste middel hiertegen is, gelijk altijd,
de natuur. Eet vruchten, vruchten
en nog eens vruchten, bij't ontbijt en
's avonds. Dan zal het niet lang duren
of de kleinen hebben even roede wan
gen als de appels. Ook kwetsen geven
bloei. Het eten van vruchten maakt
de menschen opgeruimd en vroolijk,
verdrijft het booze humeur, verhel
dert de gelaatstrekken en verjaagt
look bij volwassenen zwartgalligheid.
Veldpost.
Pers Overzicht:
De Nituwe Rolterdamsehc Courant
de milliuenenrede besprekende wijst,
I erop, dat de tegenwoordige begroo-
ting met het oog op beboeffen van
het oogenblik een niet onbevredigend
resultaat aanbiedt.
Het Cent um komt het vo r dat
ia de financieele rede wel wat te veel
wordt „vertrouwd*, „verwacht" en
„gehoopt". Verder is het blad van
oordeel dat de financieele toestand
nog steeds tot zorg ste nt. Er zija te
korten in het verleden er wachten
ons tekorten in de toekomst.
Of onder deze omstandigheden de
aangekondigde financieele hervormin
gen van veel beteekenis zullen kun
nen zijn, acht het blad uiterst twij
felachtig.
„De schatkist kan niets mis?enr
kan geen enkel offer van eenige
zwaarte brengen en de aequivalenten,
die de minister zoekt, zijn er nog
niet.
„De aangevangen horziening Jer
rijksbelastingen wordt dus een zeer
précair werk, terwijl de kans op eea
goede afdoende regeling der gemeente-
financiëQ nóg geringer schijnt.
„En toch is vooral dit laatste zeer
gewenscht, om niet ze zeggen nood
zakelijk, in 't bizonder waaneer men
let op dea noo.1 der Friesche ge
meenten.
Hiermede meenen wij genoeg ge
meld te hebben over het oordeel
van de dagbladpers over de millioenen-
rede.
pla
Over de kieswet.
In ons pers-overzicht voorkomende
in het nummer van den 18en dezer>.
maakten wij er melding van, dat de
an tire v. Standaard van oordeel was,
dat de beslissing over het lot van de
kieswet, uitsluitend bij de Roomsche
Kamerclub ligt.
De Nederlanderesn orgaan van de
rechterzijde der antirevolutionairen,
onder refactie van Jhr. A. F. de
Savornin Lohman, komt hiertegen op.
De Katholieke Maasbode, die het
oordeel van de Standaard herhaald
had, wordt tevens eens even onder
handen genomen. Van haar wordt
gezegd,dat zij veel.van uiterlijk machts
vertoon houdt. De Nederlander meent
echter, dat er ditmaal voor de vreugde
van de Maasbode niet eenige grond
was. Men h-elt hier te doen meteen,
oud verschijnsel.
„Het is traditie geworden in onze
politiek, dat een partij die bij de
stembus de nederlaag heeft g9leden
en zich daardoor in de minderheid
en in de oppositie gevoelt, zich terecht
schadeloos Btelt, door de voor
stelling te verspreiden, alsof ééneder
overiwnnende partijen werkelijk het
heft in handen heelt en dat hare
medestanders in allts van haar af
hankelijk zijn.
Met voorbeelden geeft het blad.
voorts aan, dat het aldus is.
Het blad oordeelt dat tweeërlei
vaststaat
lo. Wanneer alle andere partijen
éene lijn trekken, hebben de Room-
schen ten onzent niets in te brengen.
2). .Wanneer dit niet het geval is,
kunnen de roomschen somwijlen ter
eener of ter anderer zijde den door-
"ag geven.
„Beide waarheden gelden in on
zen -taalkundigen toestand gelij
kelijk voor iedere andere partij. Ook
de laatste waarheid zou, zelfs al be
stond er een groep van twee leden,
voor deze niet minder gelden dan
voor de Roomsche Kamerclub, die 25
man sterk is.
„In de thans aanhangige kiesrecht-
qu.testie is de bedoelde voorstelling
ai buitengewoon vreemd.
De Nederl nder komt alzoo tot de
slotsom dat, zo als de zaken thans
staan, ligt de beslissing niets minder
dan bij de roomechen, bij de liberale
linkerzijde bij de liberale rechter
zijde èn bij deantirevolutionnairen èn.
bij de geheele Kamer!
Werklieden-organisatie.
De radicale Amsterdammer had on--
langs critiek uitgebracht over het-
meedoen van hei Katholieke Cen
trum aan het streven om werklieden
vakgenooten van elkander geschei
den te houden naar kerkgenootschap
of godsdienstige richting. Het Cen
trum antwoordde hierop in een hoofd
artikel. Het blad zeide daarin o a. 4
„De Volksstem en, als haar echo,
ook de Amsterdammer kunnen zich
niet best aansluiten bij onze meeniDg,
dat de Katholieken, ook al behoo-
ren zij mede te werken tot verbetering
van den toestand der arbeidende
klasse, daarom nog niet het lidmaat
schap moeten aanvaarden van cor
poraties, waarin hun godsdienst, hun
moraliteit en hun rechtvaardigheids
zin gevaar loopen."
heele eiland was nu duidelijk zichtbaar, zoowel in
zijne schoonheid als in de verwoesting, door het beleg
van eene maand aangericht. Yan deze hoogte zag ik
duidelijk de verbrande en smeulende geraamten van
huizen, de zwarte velden, het verlaten en eenzame
plein, het hoofdgebouw, geheel ineengestort aan den
oostkant, waar het slechts gapende muren en neerge
storte balken vertoondeik bon de witte tenten zien
der soldateD, die veilig achter de verschansingen lagen,
de gestalten van schildwachts op de klippon, de in een
purperen licht gehulde toppen der bergen boven de
gevangenisde versch gedolven graven waar de doo-
den lagen. En zelfs nu was de lucht vervuld met de
muziek der kanonnen, met het gekraak van hout dat
verbrgzeld wordt en het fluiten der bommen.
Zooals ik reeds zeide was ik dien namiddag zwaar
moedig gestemd en toch moest ik mijne somberheid
niet toeschrijven aan hetgeen ik zag en hoorde. Reeds
drie weken hadden wij de schepen van twee natiën
getrotseerdwij waren ooggetuigen geweest van de
komst van een tweede franseh oorlogsschip en een
russischen gepantserden kruiser, wij hadden onze huizen
zien ineenstorten onder het onophoudelijk geschuts-
vuorwij hadden onzen oogst zien verbranden en onze
dapperen zien sneuvelen en niettemin waren zg, die ons
aanvoerden niet ontmoedigd. Dat was ook niet te ver
wachten. Door den dood moest het tot de overwinnrig
gaan door lijden moest het leed verdreven worden.
En tot dusverre had de stad standgehouden, fier op
hare kracht, onverwinnolijk als een citadel in de zee,
onneembaar, al was het tegen de vereenigde krachten.Ik
alleen vroeg mij op het eiland wellicht af hoe lang zg zou
stand houden.
Deze vraag moge alleen in verband hebben gestaan
met een voorgevoel dat ik hadook kan zij haar oor
sprong hebben gevonden in twijfel en argwaan, ont
staan door het gedrag van eenige bewoners van het
eiland. Gedurende deze weken van het beleg had ik
voor den ingang tot de nieuwe grot mannen zien dood
schieten, had ik vernomen dat er wapens waren neer
geworpen en met bevelen was gespotwat meer zegt,
instinotmatig had ik gevoeld dat velen de moed ont
zonk, wat het begin van zwakheid verraadt. Toen wij
Ons langzamerhand met eenvoudig voedsel moesten
tevredenstellen, pekelvleesch en gewoon broodtoen
ons geen wijn meer werd geschonken en het nu on
aangeroerd moest blijven toen, zeg ik, waren er die
zich na bun dagtaak fluisterend met elkaar onderhiel
den zelfs waren er die openlijk van onderhandelen
en eene mogelijke schikking spraken. Ik alteen voorzag
het uur, waarop die mannen de hoop van hen, die hen
bestuurden, zouden vernietigen en in eon nacht het
gebouw zouden verwoesten dat was opgebouwd, om
eeuwen stand te houden.
Deze gedachte was het die mij kwelde terwijl ik
den rijweg volgde totdat ik mijne eigen woning had
bereikt en bij den ingaDg de liefelijke gestalte zag van
Fortune, die daar op mij wachtte. Niet dat er op het
oogenblik nog eenig gevaar was te duohten, want tot
dusverre was met strenge hand de discipline gehand
haafd en de persoonlijke kracht en ijver van den
graaf waren nog niet afgenomen. Men vreesde hem
als eene onbekende machtzgne geestkracht verhoogde
hun moed, en prikkeldo hen tot grootor ijver on deed
het gevaar minder duchten. Waar hij ook stond, op
die plek schenen ijzeren muren rondom hem op te
schietenéén woord van hem was eeno oproeping om
naar de wapeDS te grijpen. In zijne tegenwoordigheid
werden geen zinspelingen, geen twijfel uitgesproken.
Hij was hun aller steun en zelfs de zwaksten onder
ons gevoelden zich sterk bij zgne toewijding en liefde.
Deze ver-reikende overheersching van een man was
het op dat tijdstip, waarop ik mijns grootste hoop had
gevestigd hel tijdstip waarop ik het grootste geluk
leerde kennen. Dien namiddag was het mij een nieuwe
troost toen ik de granaten zag neervallen op de ge
teisterde straten beneden mij, de huizen zag branden
en ineenstorten. Toen ik echier den zoom van het
botch had bereikt in de nabijheid waarvan mijn
paviljoen lag, werd ik plotseling van deze gedachte
afgeleid en herinnerd aan het bestaan van een
man, dien ik geheel had vergeten.
Ik zag hem staan in de schaduw der booinen
verwilderd, uitgeput, bijna eene geraamte gelijk en met
oogen, diep in hunne kassen gezonken: Jacob Dyer,
de schavuit, die ons het eerat hfïd verraden en naar
Eogelaud het plan en de kaart had gezonden, die al
dez1 ellende over ons hadden gebracht.
Nooit had de angst zulke sporen bij een mensch
achtergelaten. Ik vermoedde onmiddellijk, dat zoodra
hij van miine komst c,p het eiland had gehoord, hij
in d-i bosfchen was gevlucht en daar was gebleven in
de hoop, dat de vijand zou overwinnen. Wat hg had
geledm, wrike ontberingen hij had moeien uitstaan
het was duidelijk op zijn gelaat te lezen, dat nog bleeker
was dm do eener bewuslelooze vrouw; het was tp te
maken uit zijne handen, opengescheuid en bloedende,,
uit zljue nagels, d:e als klauwen waren uitgegroeid:
aan zijoe kleeren vuil en ge-cheurd. Zijne kruipende,
onderworpen houding toen hij mij zag, de angstige
uitdrukking van zijn gelaat, het koortsachtig vuur in
zijne oogeD, dat alles h'.d een ongevoelig hart tot
medelijden bewogen.
„O dokter, om God* wil, geef mij een stukje brood
riep hij uit, en stond te beven als iemand, die een
beroerte krggt.
Ik haaldo de teugels van mijn paard aan om hem
aan te zien en zag dat de schaduw dts doods op zijn
gelaat rustte.
„Jacob Dyer," zeide ik, „jij bent niet iemand met
wien men mij moet zien sprekenmaar het schijnt
dat je reeds gestraft bent."
Hij gaf hierop geen onmiddellijk antwoord maar ging
voort met te jammeren „Een stuk broodGeef om
Godswil een stuk b'ood 1"
„Vertel mij eens," zeide ik, getroffen door zijn uiter
lijk, „waar heb je je verborgen
„Ginds in het bosch I Ik heb dkar drie weken ge-
leetd in de kou en den regen. O, wat ik ge
leden heb zou u de tranen uit de oogen persen als ik
het u vertelde."
(Wordt vervolgd.)