Laat het u een tröOBtzijn tó weten, dat deze uitbreiding van stad en be -volking niet enkel voordeel is ook niet voor de waterleiding. Want toe nemend verbruik leidt voortdurend tot uitbreiding der prise d'eau, het buizennet en andere werken, die een massa geld kosten. En uitbreiding der gemeente en van de bevolking lokt werkzoekenden van buiten en neringdoenden van elders. Zoo laten De Gruyter uit Amsterdam en de mede te Amsterdam gevestigde firma Cattenburgh hier thans twee groote ■winkels oprichten, op den besten ■winkelstand die in den Haag te vinden is. Meent ge, dat hunHaagschecun- currenten dat pleizierig vinden? En dan, zoo ge geen waterleiding krijgt, ge krijgt tuoh nu vrij stellig een ftrafgevangenis, een kleine. Dat is ook een voordeel! Er kunnen 72 boeven in geher bergd worden de moordenaar van de „oude vrouwtjes" incluis! H. A. GANUS Jr. Hofberichten. Had K. M. de Regentes bij vroegere gelegenheden het Kurhaus te Sehe- veningen reeds met een bezoek ver eerd, Zaterdag was 't de eerste keer dat Koningin Wühelmina, in gezelschap van hare moeder en prinses Pauline van Wurtemberg, deze inrichting be trad. Een door c!e koninklijke kroon, met groen en bloemen versierde mar quise, overdekte de groote trap te genover den hotel-ingang, welke laat ste door fluweelen portières was afge sloten, terwijl aan beide zijden van den kostbaren loop?reen bloemenhaag was gevormd. De hooge bezoeksters werden ontvangen d'or den directeur- generaal, den heer G. Goldbeck. den president-commissaris mr J. G. Patijn en den secretaris der maatschappij, den heer J. D. Buys T. Azn., wiens dochtertjes bloemruikers aanboden. De koninklijke loge, waartoe een sierlijk ingericht voorvertrek, bestemd voor het gevolg en vervolgens een Bmaakyol gedrapeerd en met schil derijen en kunstvoorwerpen getooid salon toegang gaveD. In den melksa- lon voegde de Koningin haar naam in het guldenboek van het Kurhaus bij dien van vele andere vorstelijke namen. De zaal wat stampvol en toen het vorstelijke gezelschap de loge binnen trad, verhieven alle aanwezigen zich van hunne zetels, terwijl hierop de jeugdige artisten het genoegen smaak ten onder de leiding van den heer J. G. Bind, de kindëreyfo .ie van j 31 Auguetus, thans onder het gehoor j van de Koningin zelve ten gehoore te brengen. De kleine executanten j waren zoodanig op een bekleede ver-' hevenheid geplaatst, dat de uitvoe ring uit de koninklijke loge kon worden gevolgd. De meisjes droegen ook nu sjerpen in de nationale kleu ren en de knapen rosetten. Het aar dige muziekstuk voldeed uitmuntend het werd trouwens met zeer veel opgewektheid gespeeld. Na de einfonie 9peelden de kinderen het Wilhelmus, waarna het Philhar- moni8ch orkest, onder leiding van profess--r Manstaedt, een keurig pro gram uitvoerde. De prinses Voa Wied en hare dochters verlieten Zaterdag Domburg te Middelburg werd den vorstinnen uitgeleide gedaan door den commis-l saris der Koningin en andere auto riteiten. De erfprins is te Domburg gebleven. De3 avonds, te 9 uur arriveerde de prinses te 's Gravenhage. Aan het station werden de vorstin en de prin sessen het allereerst welkom geheeten door den opperceremoniemeester van de Koningin, baron Du Tour van Belliuchave, waarna baronesse Sirte- roa van Grovestins hare begroeting deed vergezeld gaan van de aanbie ding van een fraaien bloomru ker. Behalve dezen waren tal van groot- waardigheidsbekleeders op het perron tegenwoordig. De Koningin-Regentes had hofrijtuigen ter beschikking ge steld van de Nederlandache prinses en daarmede be.-aven de vorstelijke personen zich naar het Hó tel Garni te Scheveningen. Dinsdag worden te Vlissingen ver wacht HH. KK. HH. prins en prin ses Heinric'n van Pruisen, met kind en gevolg, die met een der nachtboo ten van de Maatschappij „Zeeland" de reis naar Engeland zuilen ver volgen. Reuter sefnt uil Stockholm: De gezant en gevolmachtigde mi nister van Zweden en Noorwegen in Nederland en België, de heerC. J. R. de Burenstam, heeft ontslag uit zijn ambt verzocht. Ti t zijn opvolger is, met 1 Novem ber, benoemd graat Hyldenstolpe, secretaris-generaal aan het ministerie van buiteniandsche zaken. Uit de „Staatscourant." Bij kon. besluit is benoemd tot notaris binnen het arrondissement Arnhem, ter standplaats de gemeente ELt, N. G. Fzancken, candidaat-no- taris aldaar. Bij kon. besluit is benoemd tot leeraar aan de Rgks-'ioogere burger school te 's Hertogen bosch F. Allan, thans leeraar aan de hoogere burger school te Goes. Bij kon. besluit is goedgekeurd dat jhr. F. G. A. Geveis Deynoot, bur gemeester van de gemeente Kethel, is benoemd tot secretaris dier ge meente. Bij kon. besluit is toestemming verleend aan W. M. Meyboom, secre taris der gemeente Vaiaenburg, om ie Rijnsburg te blijven wonen. Bij kon. besluit is een pensioen van f360 verleend aan C. G. Holt huis, weduwe van den brievenbestel ler T. van Hillo, te Utrecht. Bij kon. besl. is, met ingang van 1 Juli [11., aan den, met ingang van gemelden datum, eervol uit zijne be trekking ontslagen adjunct-commies bij het departement van oorlog C. A. Schreurs pensioen verleend ten be drage van f1105 'sjaars, Bij kon. besl. iB aan den heer P. C. Beelenkamp, op zijn daartoe strek kend verzoek, een eervol ontslag ver leend uit zijne betrekking van lid der permanente militaire spoorweg-com missie, onder dankbetuiging voor de goede diensten door hem in vermelde betrekking bewezen. Bij kon. besluit iB benoemd, bij het wapen der ca valer'e, tot eerete- luitenant bij zijn tegenwoordig korps, de tweede-luitenant C. J. J. Sixma baion van Heemstra, van het 3de regiment huzaren. De Staatsbegrooting. Bij de Siaatsbegrooting voor 1S96 zijn aangevraagd de gelden om bij den Raail van State het aantal refe rendarissen met éen te vermeerderen. De onderhandelingen met ver.-chei- dene mogendheden omtrent uitleve- ringstractaten, doen verwachten, dat ze spoedig zullen dagen. Een aantal mo .endheden, ter con ferentie voor iDtern. privaatrecht te 's-Gravenhage vertegenwoordigd, heb ban zich bereid verklaard omtrent oen vijftal punten van civiele proce dure een overeenkomst te sluiten. Het handeltraciaat met den Oranje Vrijstaat zil niet bij de Staten-Gene- raal ingediend worden wegen- ver werping in den Volksr. ad van den Oranje-Vrijstaat. De onderhandelingen over een nieuw handelstractaat met Japan worden voortgezet. Het handeltractaat met Portugal wacht de goedkeuring der Cortes. Binnenkort zullen ter goedkeuring worden ingediend een overeenkomst met België betreffende den bouw van een nieuwe sluis te Terneuzen en de verbetering van het het kanaal Gent-Terneuzen en twee overeen- koms en omtrent het intern, goederen vervoer op spoorwegen. In America worden geen additio- neele rechten op Nederiandsche sui kers meer gehtven en het laat zich aanz'en, dat dit in het vervolg ook niet meer zal plaats hebben. De Regeering is steeds strevende naar verkrijging van vrijen vee- invoer in het buitenland en zij heeft door bemiddeling van de consulaire ambtenaren trachten mee te werken tot het vinden van nieuwe débou- ché3, door in ruimen kring de voor treffelijke eigen-chappen van ons vee te verbreiden. Herhaaldelijk b'.ijken die bemoeiingen niet zonder uitwerking te zijn gebleven, daar reeds aanzoopen van Nederlandse'^ vee voor buiten-Europeesche rekening mo ten zijn gescaied. Ook wordt ge streeld overeeenkomsten te treffen tot verzekering van vrij veeverkeer in tijden van besmettelijke veeziekten. Tut dusver vonden die pogingen bij andere Staten wein:g instemming. Voorgesteld wordt de plaatsing van een bezoldigd consul te Yoko hama. Alle militairen, officieren ea mm-, deren, di benoemd werden tot rid der van de Militaire Willemsorde, of in die orde in rang werden verhoogd naar aanleiding van hun moedig, beleidvol en trouw gedrag op Lom bok, ontvingen deze week van H.M. Koningin Wilhelmina een fraaie fo tografische afbeelding van het tate- reel, toen H. M. in de Maliebaan generaal Vetter het ordeteeken op de borst speldde. De fotografiën dragen de eigenhandige onderteekening van Koningin Wilhelmina, benevens eene opdracht. Lijkverbranding. In de Zaterdag te Delft gehouden 20sle vergadering der „Vereeniging voor lijkverbranding" waren vertegen woordigd de afd. Dordrecht, 's Graven- hag-, Amsterdam, Haarlem, Nijmegen, Leiden, Delft en Schiedam. De ver gadering werd met eene toepasselijks rede geopend door den alg. voorzitter, den heer J. M. Pijnacker Hordijk. Volgens het verslag van den staat en de handelingen der Vereeniging en hare aideelingen was het ledental verminderd met twee. Tot eerelid was benoemd de heer Jon. J. Perk, zoodat het aantal eereleden thans bedraagt 33. Er zijn 643 gewone leden en 62 buitengewone. Te Breda werd een nieuwe afdeeling opgericht. De rekening over 1894 bedra gende in ontvangst f 1250.27K, in uit gaaf 1" 1090.12 met een saldo in kas van f 160,15X, werd goedgekeurd en besloten hst salds te storten ia het fonds voor lijkovens. Het kapitaal van het fonds voor lijkovens bedraagt f33.000 in. cert. Ned. Werk. Schuld, met eene werkelijke waarde van f31.290 en een saldo bij de Holl. Credietveresniging van f389,79%. Door de afdeelinz 's Gravenhage werd een bedrag van f50 in dit fonds gestort. Tot leden van het hoofdbestuur werden herkozen de heeren J. A. James te Dieren, dr. J. C. Vaillant te Schie dam en gekozen de heeren mr. J. D. Verbroek te 's Gravenhago, dr. C. J. Snijders te 's Gravenhage, generaal Romswinckel te 's Gravenhage, mr. W. M. Bergsma te Gongrijp, dr. D. de Loos te Leider. Besloten werd de functiëa van al gemeen secretaris en algemeen pen ningmeester te scheiden. Tot plaats voor de algemeene ver gadering, in 1896 te houden, werd aangewezen Nijmegen. De mededeelingen omtrent dn bouw van het crematorium zijn in geheime zitting behandeld. Na afloop der vergadering vereenig- den het hoofdbestuur en de afgevaar digden zich aan eea gemeenschappe- lijken maaltijd. Eene vechtpartij. Reeds eenige dagen voor de kermis zoo schrijft men uit Vyienaande M. en Rb. had zich in ons dorpje het gerucht verspreid, dat er ter gele genheid der kermis door eenige vech tersbazen uit naburige dorpen met onze bekende belhamels zou afgere kend worden. Een zekere H. uit Mechelen, twee gebroeder D. uit Gul pen en een L uit Nijswiller raakten Maandagavond ongeveer 10 uur slaags met drie gebroeders VI. en consorten. Met palen, schoppen, messen, dolken en handijzers werd er gevochten. De vier vreemde vechtersbazen sloegen op de vlucht, achtervolgd door de Vijlerner vechtersclub. Een zekere VI. werd door een dolksteek gevaar lijk verwond. De aanvoerder der vreemde vechtersbazen, V. H. uit Mechelen, struikelde bij zijn vlucht in het aardappelveld en werd inge haald. Nu begon er werkelijk eer. ware slachterij. Met ijzers, messen enz. werd op het slachtoffer gestagen, tut hij geen levensteekenen meer gaf, waarna de beulen hem voor dood lie ten liggen. De politie, die terstond ter plaatse wae, kon, alhoewel onmid dellijk ingrijpend, niet beletten, dat de vechtpartij zoo droevig eindigde. De veldwachter en marechaussees droegen den verwonde in de woning van eerstgenoemde, waar hij na een kwartier weer tot Oewustzijn kwam. Vreeselijk waren de laliooze wonden, vooral aan 'tuoofd. Nadat deze uitge- wasschen en verbonden waren, verliet hij, alhoewel nu ea dan bewustelo s ineenzakkend, gesteund door eenigen zijner kennissen, ons dorp. Of de wonden zijn leven in gevaar zullen stellen, i3 nng niet bekend. De dolk- s eek van VJ. had een groot bloed verlies ten gevolge. Geneeskundige bu:p moest dadelijk worden ingeroe pen. Er is onmiddellijk door de brigade van Va-Ib een onderzoek ingesteld. De „Edam." Zaterdagmorgen zijn de paa-agiers van het gezonken stoomschip „E lam" te Rotterdam aangekomen en tijde lijk opgenomen in het hotel van de N. A. S. M. De menschen, haast uit sluitend Ruseen er was geen en kele Hollander bij zagen er vrij welvarend uit. Zij, die er hun plunje hij hadden ingeschoten, waren op koe- tea der maatschappij in het nieuw gestoken. De dokter, die de schip breukelingen hierheen had vergezeld, deelde mee, dat niemand zelfs een nagel gescheurd had bij het ongeluk. Allen waren dan ook zeer dankbaar voor het bewonderenswaardig kalme optreden van den jeugdigen gezag voerder, kapitein B. G. Bruinsma, die trouwens reeds eenige jaren ge reden, toen hij, ook door een aanva ling, op de Noordzee de Leerdam verloor, z >o b-izadigd en practhoh wist te handelen. Natuurlijk heeft menig passagier van de Edam ma- terieele schade geleden, maar enke len hadden hun bagage verzekerd, anderen konden wat van waarde was nog reddende N. A. S. M. zal ver der, zooveel rij kan, hulp verleenen. Te 12 uur 20 min. gingen de schip breukelingen naar Amsterdam. De kaptein zal vermoedelijk nog eenigen tg i t Plymouth vertoeven om een en ander ie regelen. Z iterilagmorgen had op de k anonneer- boot Hadd-i bij Heiievoetsluis een treurig ongeluk plaats. Een marine soldaat was in een van de booten, terwgl men een schot zou lossen uit bet stuk. Men verzuimde het stopstak van de monding af te ne men en vuur ie, met het gevolg dat het stopstuk het hoofd van den sol daat verbrijzelde. Eene aanranding. Men schrijft uit Zaandam aan De Tijd „In aansluiting met het bericht, dat dezer dagen in verschillende i bladen de ronde deed, volgens het welk een troep socialisten, die Zon dag j.l, te Krommenie een meeting jgehouden hadden, een ouden brug- wachter mishandelden, omdat deze het passage geld (2 cent) vroeg, kwam ons het volgende uit alleszins vertrouwbare bron ter oore „Dezelfde bende ontmoette te Koog aan de Zaan een katholieken geeste lijke, die zich naar een zieke begaf. De grofste beieedigingen en de zwaar ste vloeken werden den priester naar bet hoofd geworpen. Zijn hoed werd hem afgeslagen. Een vrouw sen echte furie kwam onder de las terlijke smaadwoorden met haar vuist ouder het gelaat van den geestelijke. En zelfs een meisje nog eon kind braakte de ijselijkste vloeken tegen den oriester uit. „Wordt het geen tijd, dat de socia listische meetings de heeren en dames trokken met ontrolde banie- iren door Koog verboden worden'? j „Boven bet recht van vereeniging of .vergudering staat zeker het recht Ivoor een fatsoenlijk mensch om on- gehinderd over de straat te kunnen gaan. „Moet bet in ons vrij Nederland zóo ver komen, dat een pries'.er bij het vervullen van zija ambtsplicht j strr ffeloos gemolesteerd kan worden door gepeupel, opgehitst door socialis tische dweepers „Waarlijk het wordt meer dan tijd, dat tegenover de pariij der wanorde wat minder consideratie wordt ge bruikt Oplichters. Eene zaak, die ia het bijzonder de aandacht trekt, heeft zich in de laatste weken nabij Nijmegen afge- lepeeld. De N. Cl. deelt daaromtrent het volgende mede Een deftig uitziende dame met eerbiedwaardig wit haar en een nog jeugdig heer naar zeggen haar zoon begonnen met in het dorp Hees esn dubbele villa te koopen, men wil voor f 17,000. In Februari jaanst. zouden eerst de overdracht en de betaling plaats hebben, zoodat slechts een voorloopig notarieel con- t act was opgemaakt. De villa was intussc'nen betrekken en diende ge meubileerd 'e worden. Nijmegen, Arnhem en Zutfen genoten de eer daarvoor m aanmerking te komen; uit Zutfen arriveerde een salon-ameu blement en een prachtige lessenaar, uit Arnhem de complete installatie der keuken en verschillende Nijmeeg- eche firma's leverden gordijnen, ta pijten, slaapkamer-ameublementen en wat zoo meer voor de inrichting van een voorname familie vereischt wordt. Alles ging op krediet. Men wilde voorts ook equipage houdeneen sierlijk rij tui je kwam uit Arnhem, een paard werd te Nijmegen gehuurd, keurige rijtuigen alhier besteld en men toerde er vroolijk op los. ja er werd zelfs een stal gebouwdO >k kelder en provisiekamer werden wel voorzien en zaken van.'dagelijksch ge bruik bij de voornaamste firma's be steld. Mooie kleeren, hoeden enz. kon men eveneens gebruiken. Niemand had achterdocht en in- formatiën nemen schijnt in veler oog een zóó moeilijke zaak ta zijn, dat i men trots de daarvoor bestaande goede infurmatie-bureaux, dit gewoon lijk achterwege laat. Toch scheen op den duur gebrek aan „contanten" enkelen leveranciers de oogen te ope nen. Men probeerde 't eens met eene quitantie maar steeds zonder re sultaat. De aandrang van han, die betaling vroegen, nam intusschen toe en de oude mevrouw en haar zoon schijnen gisteren dan ook hetoogan- blik aangebroken te hebben geacht om de grenzen over te trekken. In hunne keurige equipage reden zij naar Kleef alitians daar zijn zij gezien zonder orde op hunne zaken te hebben gesteld. Dit overhaast ver trek was het sein tot algemeen run van leveranciers op de villa. Ieder kwam, ook lieedn van elders, verge zel! van zijn personeel, het geleverde terughalen. Velen zijn dientengevolge gelukkig voor groote schade gedekt, In enkele uren was het gebeele huis weer totaal leeg I Ja, zelf de a nne- mer, die het stalletje gebouwd had, heeft dat weer doen afbreken en de daaraan gebruikte materialen naar zijn magazijn la^en overbrengen. Een schil derefirma aldaar, die de villa grootendeels nieuw beschilderd heeft kon natuurlijk tot zulk een krassen maatregel niet overgaan en lijdt groote schade. De eigenaars van p?-a-d en rijtuig zijn voorloopig althans hun eigendom kwijt en de leveranciers van eet- en drinkwaren zullen zeker ook wel op afdoening hunner pre- tentiëa moeten blijven wachten. De staaltjes die ons ter oore kwa men van dit vreemdsoortig menschen- paar, zijn zóó vele, dat men zich on willekeurig afvraagt, hoe het moge lijk is dat twee onbekenle lieden, zonder relatiën enz. in zoo korten tijd zóóveel uoedgeloovige lieden tot dupe van hunne, laaten wij zeggen, „behendigheid" hebben kunnen ma ken. Door den kastelein van een her berg in bet Boterstraalje aan de Groots Markt te 's Gravenhage werd Vrijdagavond omstreeks half negen de hulp der politie ingeroepen, om 3 personen, die met elkander twist I hadden, uit zijn tapperij te ver wij - I deren. Het drietal werd door agen- ten de herberg uitgebracht. Buiten gekomer, haalde een hunner een re- I volver te voorschijn en loste een schot, waardoor een politie-agent licht j aan den vinger werd verwond. De dader, een ontslagen matr os, werd gegrep-n en met veel moeite naar het commissariaat aan de Groen markt gebracht. Bij de overbrenging werd de politie flink geholpen door enkele burgers. Menige huismoeder klaagt: „Mijn kinderen blijven zoo bleekHet beste middel hiertegen is, gelijk altijd, de natuur. Eet vruchten, vruchten en nog eens vruchten, bij't ontbijt en 's avonds. Dan zal het niet lang duren of de kleinen hebben even roede wan gen als de appels. Ook kwetsen geven bloei. Het eten van vruchten maakt de menschen opgeruimd en vroolijk, verdrijft het booze humeur, verhel dert de gelaatstrekken en verjaagt look bij volwassenen zwartgalligheid. Veldpost. Pers Overzicht: De Nituwe Rolterdamsehc Courant de milliuenenrede besprekende wijst, I erop, dat de tegenwoordige begroo- ting met het oog op beboeffen van het oogenblik een niet onbevredigend resultaat aanbiedt. Het Cent um komt het vo r dat ia de financieele rede wel wat te veel wordt „vertrouwd*, „verwacht" en „gehoopt". Verder is het blad van oordeel dat de financieele toestand nog steeds tot zorg ste nt. Er zija te korten in het verleden er wachten ons tekorten in de toekomst. Of onder deze omstandigheden de aangekondigde financieele hervormin gen van veel beteekenis zullen kun nen zijn, acht het blad uiterst twij felachtig. „De schatkist kan niets mis?enr kan geen enkel offer van eenige zwaarte brengen en de aequivalenten, die de minister zoekt, zijn er nog niet. „De aangevangen horziening Jer rijksbelastingen wordt dus een zeer précair werk, terwijl de kans op eea goede afdoende regeling der gemeente- financiëQ nóg geringer schijnt. „En toch is vooral dit laatste zeer gewenscht, om niet ze zeggen nood zakelijk, in 't bizonder waaneer men let op dea noo.1 der Friesche ge meenten. Hiermede meenen wij genoeg ge meld te hebben over het oordeel van de dagbladpers over de millioenen- rede. pla Over de kieswet. In ons pers-overzicht voorkomende in het nummer van den 18en dezer>. maakten wij er melding van, dat de an tire v. Standaard van oordeel was, dat de beslissing over het lot van de kieswet, uitsluitend bij de Roomsche Kamerclub ligt. De Nederlanderesn orgaan van de rechterzijde der antirevolutionairen, onder refactie van Jhr. A. F. de Savornin Lohman, komt hiertegen op. De Katholieke Maasbode, die het oordeel van de Standaard herhaald had, wordt tevens eens even onder handen genomen. Van haar wordt gezegd,dat zij veel.van uiterlijk machts vertoon houdt. De Nederlander meent echter, dat er ditmaal voor de vreugde van de Maasbode niet eenige grond was. Men h-elt hier te doen meteen, oud verschijnsel. „Het is traditie geworden in onze politiek, dat een partij die bij de stembus de nederlaag heeft g9leden en zich daardoor in de minderheid en in de oppositie gevoelt, zich terecht schadeloos Btelt, door de voor stelling te verspreiden, alsof ééneder overiwnnende partijen werkelijk het heft in handen heelt en dat hare medestanders in allts van haar af hankelijk zijn. Met voorbeelden geeft het blad. voorts aan, dat het aldus is. Het blad oordeelt dat tweeërlei vaststaat lo. Wanneer alle andere partijen éene lijn trekken, hebben de Room- schen ten onzent niets in te brengen. 2). .Wanneer dit niet het geval is, kunnen de roomschen somwijlen ter eener of ter anderer zijde den door- "ag geven. „Beide waarheden gelden in on zen -taalkundigen toestand gelij kelijk voor iedere andere partij. Ook de laatste waarheid zou, zelfs al be stond er een groep van twee leden, voor deze niet minder gelden dan voor de Roomsche Kamerclub, die 25 man sterk is. „In de thans aanhangige kiesrecht- qu.testie is de bedoelde voorstelling ai buitengewoon vreemd. De Nederl nder komt alzoo tot de slotsom dat, zo als de zaken thans staan, ligt de beslissing niets minder dan bij de roomechen, bij de liberale linkerzijde bij de liberale rechter zijde èn bij deantirevolutionnairen èn. bij de geheele Kamer! Werklieden-organisatie. De radicale Amsterdammer had on-- langs critiek uitgebracht over het- meedoen van hei Katholieke Cen trum aan het streven om werklieden vakgenooten van elkander geschei den te houden naar kerkgenootschap of godsdienstige richting. Het Cen trum antwoordde hierop in een hoofd artikel. Het blad zeide daarin o a. 4 „De Volksstem en, als haar echo, ook de Amsterdammer kunnen zich niet best aansluiten bij onze meeniDg, dat de Katholieken, ook al behoo- ren zij mede te werken tot verbetering van den toestand der arbeidende klasse, daarom nog niet het lidmaat schap moeten aanvaarden van cor poraties, waarin hun godsdienst, hun moraliteit en hun rechtvaardigheids zin gevaar loopen." heele eiland was nu duidelijk zichtbaar, zoowel in zijne schoonheid als in de verwoesting, door het beleg van eene maand aangericht. Yan deze hoogte zag ik duidelijk de verbrande en smeulende geraamten van huizen, de zwarte velden, het verlaten en eenzame plein, het hoofdgebouw, geheel ineengestort aan den oostkant, waar het slechts gapende muren en neerge storte balken vertoondeik bon de witte tenten zien der soldateD, die veilig achter de verschansingen lagen, de gestalten van schildwachts op de klippon, de in een purperen licht gehulde toppen der bergen boven de gevangenisde versch gedolven graven waar de doo- den lagen. En zelfs nu was de lucht vervuld met de muziek der kanonnen, met het gekraak van hout dat verbrgzeld wordt en het fluiten der bommen. Zooals ik reeds zeide was ik dien namiddag zwaar moedig gestemd en toch moest ik mijne somberheid niet toeschrijven aan hetgeen ik zag en hoorde. Reeds drie weken hadden wij de schepen van twee natiën getrotseerdwij waren ooggetuigen geweest van de komst van een tweede franseh oorlogsschip en een russischen gepantserden kruiser, wij hadden onze huizen zien ineenstorten onder het onophoudelijk geschuts- vuorwij hadden onzen oogst zien verbranden en onze dapperen zien sneuvelen en niettemin waren zg, die ons aanvoerden niet ontmoedigd. Dat was ook niet te ver wachten. Door den dood moest het tot de overwinnrig gaan door lijden moest het leed verdreven worden. En tot dusverre had de stad standgehouden, fier op hare kracht, onverwinnolijk als een citadel in de zee, onneembaar, al was het tegen de vereenigde krachten.Ik alleen vroeg mij op het eiland wellicht af hoe lang zg zou stand houden. Deze vraag moge alleen in verband hebben gestaan met een voorgevoel dat ik hadook kan zij haar oor sprong hebben gevonden in twijfel en argwaan, ont staan door het gedrag van eenige bewoners van het eiland. Gedurende deze weken van het beleg had ik voor den ingang tot de nieuwe grot mannen zien dood schieten, had ik vernomen dat er wapens waren neer geworpen en met bevelen was gespotwat meer zegt, instinotmatig had ik gevoeld dat velen de moed ont zonk, wat het begin van zwakheid verraadt. Toen wij Ons langzamerhand met eenvoudig voedsel moesten tevredenstellen, pekelvleesch en gewoon broodtoen ons geen wijn meer werd geschonken en het nu on aangeroerd moest blijven toen, zeg ik, waren er die zich na bun dagtaak fluisterend met elkaar onderhiel den zelfs waren er die openlijk van onderhandelen en eene mogelijke schikking spraken. Ik alteen voorzag het uur, waarop die mannen de hoop van hen, die hen bestuurden, zouden vernietigen en in eon nacht het gebouw zouden verwoesten dat was opgebouwd, om eeuwen stand te houden. Deze gedachte was het die mij kwelde terwijl ik den rijweg volgde totdat ik mijne eigen woning had bereikt en bij den ingaDg de liefelijke gestalte zag van Fortune, die daar op mij wachtte. Niet dat er op het oogenblik nog eenig gevaar was te duohten, want tot dusverre was met strenge hand de discipline gehand haafd en de persoonlijke kracht en ijver van den graaf waren nog niet afgenomen. Men vreesde hem als eene onbekende machtzgne geestkracht verhoogde hun moed, en prikkeldo hen tot grootor ijver on deed het gevaar minder duchten. Waar hij ook stond, op die plek schenen ijzeren muren rondom hem op te schietenéén woord van hem was eeno oproeping om naar de wapeDS te grijpen. In zijne tegenwoordigheid werden geen zinspelingen, geen twijfel uitgesproken. Hij was hun aller steun en zelfs de zwaksten onder ons gevoelden zich sterk bij zgne toewijding en liefde. Deze ver-reikende overheersching van een man was het op dat tijdstip, waarop ik mijns grootste hoop had gevestigd hel tijdstip waarop ik het grootste geluk leerde kennen. Dien namiddag was het mij een nieuwe troost toen ik de granaten zag neervallen op de ge teisterde straten beneden mij, de huizen zag branden en ineenstorten. Toen ik echier den zoom van het botch had bereikt in de nabijheid waarvan mijn paviljoen lag, werd ik plotseling van deze gedachte afgeleid en herinnerd aan het bestaan van een man, dien ik geheel had vergeten. Ik zag hem staan in de schaduw der booinen verwilderd, uitgeput, bijna eene geraamte gelijk en met oogen, diep in hunne kassen gezonken: Jacob Dyer, de schavuit, die ons het eerat hfïd verraden en naar Eogelaud het plan en de kaart had gezonden, die al dez1 ellende over ons hadden gebracht. Nooit had de angst zulke sporen bij een mensch achtergelaten. Ik vermoedde onmiddellijk, dat zoodra hij van miine komst c,p het eiland had gehoord, hij in d-i bosfchen was gevlucht en daar was gebleven in de hoop, dat de vijand zou overwinnen. Wat hg had geledm, wrike ontberingen hij had moeien uitstaan het was duidelijk op zijn gelaat te lezen, dat nog bleeker was dm do eener bewuslelooze vrouw; het was tp te maken uit zijne handen, opengescheuid en bloedende,, uit zljue nagels, d:e als klauwen waren uitgegroeid: aan zijoe kleeren vuil en ge-cheurd. Zijne kruipende, onderworpen houding toen hij mij zag, de angstige uitdrukking van zijn gelaat, het koortsachtig vuur in zijne oogeD, dat alles h'.d een ongevoelig hart tot medelijden bewogen. „O dokter, om God* wil, geef mij een stukje brood riep hij uit, en stond te beven als iemand, die een beroerte krggt. Ik haaldo de teugels van mijn paard aan om hem aan te zien en zag dat de schaduw dts doods op zijn gelaat rustte. „Jacob Dyer," zeide ik, „jij bent niet iemand met wien men mij moet zien sprekenmaar het schijnt dat je reeds gestraft bent." Hij gaf hierop geen onmiddellijk antwoord maar ging voort met te jammeren „Een stuk broodGeef om Godswil een stuk b'ood 1" „Vertel mij eens," zeide ik, getroffen door zijn uiter lijk, „waar heb je je verborgen „Ginds in het bosch I Ik heb dkar drie weken ge- leetd in de kou en den regen. O, wat ik ge leden heb zou u de tranen uit de oogen persen als ik het u vertelde." (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1895 | | pagina 2