de .Carmen"' van Georges Bizet.
Ofsohoon van jongeren datum als
eerstgenoemde heeft zy reeds laDg
over alle schouwburgen der wereld
haren weg gevonden en niet nage
laten een ieder onder de eigenaardige
bekoring van hare zoo geestvolle
muziek te brengen. „Carmen"'behoort
dan ook tot die weinige opera's die
eenmaal genoten, eene blijvende her
innering achterlaten en waarvan de
aankondiging eener wederopvoering
steeds met vreugde wordt begroet.
Doet eene aangename kennisma
king met verlangen naar eene her
nieuwing er van uitzien, hoezeer
moet dit dan wel het geval wezen
als wy tegelijk met eene opvoering
van Bizet's opera het optreden daar-
by van mej. Cornelie Meysenheim
vermeld vinden. A. s Woensdag dan
geeft de Nederl. Opera hier wederom
eene voorstelling en de Haarlemmers
zullen dan mej. Meysenheim als
Carmen in de opera van dienzelfden
naam kunnen toejuiohen. En hoe de
heer Pauwels als Don José zal
wezen daarover behoeven wij ons
toch wel het minste te verontrusten.
By eene meer dan goede bezetting
van deze beide rollen moet, tenzij
er aan het overige al heel veel ont
breekt, eene opvoering van „Carmen"'
slagen, en waar dit hier het geval
is, kunnen wy het succes van de ons
wachtende voorstelling als verzekerd
beschouwen.
Op den Sohoterweg bij de buiten
plaats „het Klooster" tegenover den
toegang tot de oavaleriekazerne,
maakt zooals men weet de weg een
tamelijk soherpen hoek, die voor ry
en voertuigen vrij lastig is, niet het
minst voor de begrafenissen die daar
langs komen.
Voor de stoomtram Haarlem-Bever-
wyk zou de moeilykheid natuurlijk
niet minder groot zyn geweest. Door
de welwillendheid van den tegeu-
woordigen eigenaar van het Klooster,
den lieer Stuart, is evenwel de weg
belangrijk verbeterd, doordat deze een
punt van de plaats by het hek heeft
afgestaan om met den straatweg te
worden verheeld.
Naar wij vernemen zullen door het
bestuur van het Chr. Militair Tehuis,
'twelk than* op den Jansweg geves
tigd is, pogingen aangewend worden
tet het verkrijgen van een ander ge
bouw, daar het tegenwoordige niet
volkoxen aan zijn doel beantwoordt.
Zoo is er bijv. zooals in het Militair
Tehuis te Utrecht geene gelegenheid
schermen enz.
Gelijk uit achterstaande advertentie
blijkt zullen in de maanden Jau., Febr.
Maart vanwege de afd. Haarlem van
den Ned. Christ. Gehee! Onthouders
Bond, volk6samenkomsten worden
bericht, ten doel hebben welvaart in
maatschappij en in huisgezin te ver-
beterer. De afdeeling verzoekt beleefd
den steun van stadgenooten. Gelden
zullen dankbaar ontvangen worden
door den penningmeester der vcr-
eeniging, den heer H. v. d. Rideler,
N. Spaarnwouderstraat 4.
Men schrijft ons hst navolgende
„De Schipbreuk".
Maandag a.s. zal in de concertzaal
der sociëteit „Vereeniging" een concert
worden gegeven ten voordeele der
Haarlemschs Kookschool.
Een aankondiging van een concert
is een alledaagsch geval, vooral in
onze stad, daar wij tooh over 't aantal
der concerten die hier worden gege
ven, geen klagen hebben, en menig
een de verzuchting slaakt, alweer
concert, 't is om zeeziek te worden.
't Zou echter te betreuren zijn als
't aangekondigde concert van a. s.
Maandag, waarop onder anderen wordt
ten gehoore gebracht „De Schipbreuk"
van Joh. Wagenaar sohipbreuk zou
lyden, daar ik de verzekering geef,
dat geen mensch die dit concert by-
woont, last zal krijgen van zeeziekte.
De componist Wagenaar was zoo
vriendelijk mij even de partitie af te
staan en ik wil naar aanleiding daar
van zoo mogelijk velen opwekken
de „Schipbreuk" te gaan hooren.
Een droge opsomming te geven hoe
't werk in eikaar zit is mij niet moge
lijk, maar ik wil gewoon eenige eigen
aardigheden en geestige vindingen,
waarvan 't werk als doorspekt is,
meedeelen.
Het vangt aan met de proloog
Ooit west, thuis best. 't Koor zingt deze
woorden unisono op den loon a; hier
op volgt een inleidiDg tot 't eerste
koor, dat aanvangt met de woorden:
OruUr de merkwaar dig de tafreelen.
Het motief van dit koor gebruikt de
componist door 'c geheele werk en
weet daardoor op geestige wijze
verband te brengen in de muzikaal
dichterlijke ontboezeming.
Vermakelijk is de schildering bij
den textLeergierige jeugd}, gij bespeur'
gewis.
Een tenor-solo zingt 't A, B. C.
door een koddige begeleiding onder
steund, vooral waar de schoolmeester
zegtDe storm, moet je wetenbegint
doorgaans met een stilte klinken de
gew.chtige harmonische gangen al-
lervermakelykst.
De Natuur was op den Oceaan ook]
bijzonder mooi enz.op dezen text is
een wals voor koor geschreven; die
wals is zoo typisoh dat ik bepaald
geloof dat Wagenaar een afstamme
ling is van Strauss.
Verder bij de woorden: En s;o
slaat de wi-idzak door500 honderd
uit, herhaalt de componist in 't on-
ciodige dien text.
Vele aardige gedeelten zouden nog
zyn op te noemen, byv. 't Stormkoor
en niet minder de geestige foghelta
op de woorden Bet geschiedboek ver
meldt echter niet enzwaar de com
ponist het A. B. C. motief bij den
aanvang omgekeerd gebruikt.
Ik heb echter iets vergeten dat
tooh de vermei 'ing waard is. Toen
ik 'tgedioht doorlas en kwam bij 't
gedeelteEindelijk komt men op een
onbewoond eiland aan\S' avonds heel
laat, Als men lean opmaken uit de
torenklok die kwart over elven slaat
daoht ik, wie is er nu zoo handig om
kwart over elven in tonen weer te
geven; ik keek in de partitie en zag
hoe plasti-oh Wagenaar dit raadsel
had opgelost, want dit moet men zien,
hooren gaat hier moeilijk.
Men ziet elf noten staan, waaronder
aohtsten en zestienden, hij laat hier,
heel simpel op volgen een kwartnoot,
dus kwart over elven.
Maar laat ik eindigen en iedereen
aanraden er heen te gaan, want ik
geloof zeker, dat indien iemand een
kwaal heeft, hij er genezen vandaan
komt door de geestige (niet banale)
muziek van Wagenaar, en in zoo'n
geval is een gulden of een daalder
niet te duur voor de visite.
E. F. BRUIJNSTEEN.
Stations verbouwing.
De voorgenomen verbouwing van
het spoorwegstation te Haarlem komt,
wanneer wij goed zijn ingelicht, op
het volgende neer
De wachtkamer tweede klasse zal
worden getrokken bij die der eerste
klasse; de tegenwoordige wachtka
mer derde klasse wordt ingericht voor
idem tweede klasso en op do ruimte,
gelegen tusschen de restauratie en
het bureau van den onderchef, zal
een nieuwe wachtkamer derde klasse
worden gebouwd.
Het station Bjlwerk wordt ge
sloopt.
Aangekocht wordt of is het huis op
den Zijlweg, thans bewoond door den
heer J. W. R. Arnold en de wach
terswoning, die daar staat wordt
eenige meters achteruit gezet. Dit is
noodig met het oog daarop, dat van
even voorbij het station af tot aan
den Zijlweg toe, twee nieuwe lijnen
zullen worden gelegd, ten dienste van
bet rangeeren.
Het springt in 't oog, dat dit laatste
voor ons Haarlemmers het belang
rijkste gedeelte van het plan is.
Hierdoor immers vervalt het rangee
ren langs de overwegen bij Jans- en
Kruisweg en zullen de hekken voor
taan alleen gesloten worden voor de
komende en gaande personentreinen.
Een belangrijke verbetering der
halve, doch geenszins een afdoende.
Het groote kwaad dat den over
wegen aankleeft, namelyk dat zij de
gemeente snyden in twee gedeelten
diegeeneonbelemmerdecommumoatie
met elkaar hebben, wordt er Diet mee
opgeheven.
Intusschen, de Hoil. Spoor is zooals
voor deze plannen vereischt en te
hopen is het, dat er alsnog een mid
del kan worden gevonden om de
overwegen geheel en al te kunnen
ophellën. Komt de gedeeltelijke ver
betering die de Holl. Spoor zich nu
voorstelt aan te brengen, tot stand,
dan is uit den aard van de zaak
vooreerst aan algeheele opheffing
van de overwegen niet te denken.
Naar wij vernemen is dezer dagen
tegen den avond een schuit met bies,
in het Z. B. Spaarne liggende, ge
zonken. De schipper met zyn gezin
zijn gelukkig aan het gevaar van
verdrinken ontsnapt. Op verzoek van
den naast hem liggenden schipper
was hij voordat hij zich ter ruste
begaf even op diens sohip komen
„buren" en zag toen hij zich op diens
dek bevond, dri het water reeds tot
aan het luik van zyn vaartuig stond.
De man verloor alle huisraad enz.
en is tijdelijk met zijne vrouw en
rijn kind op stadskosten in het loge
ment „Volksbelang" gehuisvest.
Hier ter stede werd heden het stof
felijk overschot van onzen stadgenoot,
den heer J. W. D. Sohmitz, in leven
oud-ambtenaar der H. IJ. Sp. Mij
ter aarde gebraoht
Zandvoort.
Door den burgemeester is aange
steld tot agent van politie Jb. Loos
alh'er.
Het gestrande barkschip „Forsete"
benevens de inventaris zal Woensdag
as. te Zandvoort publiek worden ver
kocht. Omtrent den verkoop der lading
is nog niets bekend.
Tegen den bierhuishouder K. v.*P.
te IJmuiden is prooes-verbaal opge
maakt wegens het verkoopen van
eterken drank in het klein zonder de
vereischte vergunning.
Gedurende 1895 zyn te Velsen de
volgende prooessen-verbaal opge
maakt: 107 van openb. dronkenschap,
27 van jaohtovertreding, 17 voor
overtr. v. art. 461 Wetb. v. Strafr.,
15 voor mishandeling, 10 van over
treding ykwet, 9 voor diefstal, 5
voor overtreding arbeidswet, 5 voor
overtreding der boterwet, 2 voor op
lichterij en 1 voor overtreding van
de wet op het bevolkingsregister.
Burgerlijke Stand uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Van 3 tot 10 Januari '96.
Bevallen: M. r. Staverenvan
•chagen d.
IZANDVOORT.
Ondertrouwd: 10 Januari. G.
Kraayenoord en M. Koper.
Bevallen: 5 Jen. T. J. Koper-
Van Spronsen d. S. G. Sohaap—
Draijer d
Overleden: 9 Jan. S. Draijer
11 mnd.
HAARLEMMERLIEDE EN
SPAARNWOUDE.
Van 3 tot en met 10 Januari 1896.
Bevallen: M. G. J. v. Geem—
Koene z. M. Anspaoh—Bras z.
Overleden: A. Quist, wed. Joh.
van de Linde 67 j.
VELSEN.
Van 4 tot 11 Januari 1896.
Bevallen: H. M. v. Donselaar—
Euzernik z. W. E. Rademakers—
Veldman z. H. Groen—Selderbeek d.
G. van Donkelaar- de Graaf d. J.
DaansSohelievis d. J. Blom—
Raams d. P. Verbeek—Meijer d. P.
v. d. Enden v. Hoof d. G. Verdikt-
de Weerts d. M. Rensen—v. d. Wal z.
Overleden: J. W. v.Vliet31 j.
HAARLEMMERMEER.
Ondertrouwd: W. Vervaart
en H. E. Sjjses.
Getrouwd: M. P. Meijer en B.
Betjes.
Bevallen: J. J. v. d. Spruit
v. d. Voet d. J. K. Middelkoop—de
Gier d. J. Boogert—Bax z. J. Em
merzaal— Romijn z J. Siegers—v. d.
Berg d. M. Jansen—Geutskens d. Hi
Moolhuijzen—Hulsbos d. C. de Vries
Speijers z. T. Touw—Verheul z. C.
F. WilderomBonkerk z. M. v. d.
Ploeg—Glas d. H. E. v. Krimpen
Verhoeve z. J. C. H. Lucke—Zwart
z. A. HartingBeen d. M. v. d. Lin
den Brandt levenl. kind.
Overleden: J. Vonk 62 j. I
de Lugt 17 j. J. Clement 31 j.
TELFGRAMMEN
LONDEN, 11 Jan. (Reuter.) De
Daily Telegraph ontvangt van zyn
Berlijnsohen correspondent het be
richt, dat koningin Victoria aan den
Keizer een eigenhandig geschreven
brief zond, waarin H. M opernstigen
maar bartelyken toon de Transvaal-
crisis besprak.
De Keizc-r antwoordde in een kort
eigenhandig schiijven op vriendelij
ken toon, dat hij gaarne Eogeland de
vriendschapshand wil bieden en waar
in hy de verklaringen van zyn mi
nisters bevestigt dat hij niet de be
doeling had een smet te werpen op
de waardigheid van Engeland.
LONDEN, 11 Jau. In zyn hoofd
artikel zegt de Times heden, dat het
eea voldoening is te vernemen
dat de Transvaalsche quaestie nu in
Duitschland als geëindigd wordt be
schouwd.
Indien de Duitsohers voldaan zijn,
dan heeft Engeland geen reden het
ook niet te zijn.
PETERSBURG, 11 Jan. (Re ter.)
Gisteren had een plechtige zitting
plaats der Academie van Weten-
cr .„dor vourzuio. p
grootvorst Constantyn. Tot corres
pondeerend lid werd o. a. benoemd
professor Johan van 't Hoff te Am
sterdam.
Commissariaat Tan Politie te Haarlem.
De voorwerpen zijn dagelijks, behalve
Zon- en feestdagenvan 11 tot 1 uur
voor de eigenaars terug te bekomen.
Gevonden in de opgehaalde vuilnis-
stofien, een gouden oorbel en een
zilveren theelepel, terug te bricomen
aan bet bureau van den hoof op richter
der gemeente reiniging, Harmenjans-
we?.
Een rozekrans. Een vleeschschotel.
Een kist waarin flesschen bier. Een
hond. Eenige handschoenen. Een bril-
ledoos. Een coupon. Eene porte-
monnaie met geld. Eén ledige mand.
Eenige oorbellen. Een R.C. kerkboek.
Een armband. Een pet. Een steiger-
touw. Twee wanten. Een insigne ot
prijs van de zeilvereenigiDg „Het IJ".
Een handwagen. Eene ledige porte-
monnaie.
BINNENLAND,
Door jhr. R. S. in den Haag is bij
de politie aangifte gedaan van de ver
missing, sedert Donderdagavond, van
een brieventaschje met een inhoud
van ongeveer f2900 aan bankpapier,
hetwelk hem vermoedelijk ontrold is.
De moord te Rotterdam.
De N.RCt. verneemt, dat de recht
bank aldaar Vrijdag de voorloopige
hechtenis zoowel van Willem van
Berkel als van Catharina Wilhelmina
Hoogsteden heeft verlengd.
Te omstreeks 1 uur Donderdagnaoht
ontmoetten twee schippers in eene
tapperij in de Koestraat te Rotter
dam een man, die blijkbaar tot het
gilde der kwartjesvinders behoorde.
Toen de schippers, van wie er een
in het bezit van een bankbiljet van
f25 was, hetgeen door den onbe
kende gezien was, de tapperij verlie
ten, werden zy door dien man. waarbij
zich op de straat een tweede per
soon voegde, gevolgd, de Nieuwe-
haven op. Bij dePakkenbrug geko
men, werd de schipper, die in het
bezit van het geld was, beetgegrepen.
Er ontstond eene vechtpartij, waarbij
het blijkbaar te doen was om hem
het geld te ontnemen en hem daarna
in de haven te werpen. De tweede
schipper was te abnormaal om tus-
sohenbeide te komen. Reeds lag men
op den kant te worstelen, toen er
politieagenten kwamen aanloopen,
die de schippers en de aanvallers
naar het politiebureau in de Lange
Torenstraat braohten. Een derschip
pers was by het gerecht aan het
hoofd verwond geraakt.
Gemengd Nieuws.
Een kostbaar geheim.
Al de inkt waarmede het goever-
nement van de Vereenigde Stalen zyn
papieren geld iaat drukken wordt
door éen man gemaakt. De vader van
den tegenwoordigen fabrikant, de heer
Eddy, heeft dezen inkt uitgevonden,
maar nooit heeft hij iemand gezegd,
waarvan die inkt gemaakt was, tot
even vóór zyn dood, toen hij zijn
zoon het geheim van de samenstelliug
mededeelde.
Indien den uitvinder een ongeluk
was overkomen, voor hij zijn zoon
het geheim openbaard had, zou het
goevernement in groote verlegenheid
zijn geweest, want de uitvinding van
Eddy is de eenige inktsoort, die op
de bizondere vezels, waarvan het goe-
vernementspapier vervaardigd is, ge
drukt kan worden.
De tegenwoordige mr. Eddy heeft
maar zes werklieden voor het fabri-
ceeren van zijn inkt in het werk en
geen hunner is in het geheim inge
wijd.
Niemand heeft Eddy ooit bezig ge
zien met het vermengen van de in
grediënten, waaruit zijn iDkt bestaat.
Hy sluit zich elk jaar twee weken
in zijn kamer op, en daar bljjft hy
tot bij stof genoeg vermengd heeft,
om het goevernement voor de vol
gende twaalf maanden van inkt te
voorzien. Hij ontvangt daarvoor jaar
lijks 10 000 pond sterling.
Letteren en Knust.
Verschenen is het „Generaal van
der Heyden Album", uitgegeven door
de Amst. Ct. ter gelegenheid van den
70sten verjaardag van Z.E. luit.-gene-
raal Karei van der Heyden op 12
Januari a. e. Dit album bevat, be
halve een groot geteekend portret
van den grijzen krijgsheld, tal van
herinneringen uit zijne schitterende
militaire loopbaan opdrachten en ge-
luswen-chen van de hand van ver
schillende hooggeplaatste personen in
militaire kringen engelukwenschingen,
o. a. de heeren A. R. W. Gey van
Pittius, gep. luit-generaal, L. W. C.
Gerlach, gepen. gen. majoor, kolonel
G. Willemstijn, J. W. Bergansius,
oud-minister van oorlog, J. van Dam
van Ieselt, den Beer Poortugael enz.
Het geheel maakt een goeden indruk.
Bij den heer H. D. Tjeenk Willink
alhier zal worden uitgegeven een
plaat album „Van Majuba tot Kru-
gersdorp" bevattende ruim 20 fraaie
houtgravuren van Transvaalsche
Landschappen en Stadsgezichten,
Portretten van President Kruger,
Staatsecretaris Leyds, den Legercom
mandant Joubert, Dr. Jameson, Cecil
Rhodes, Gouverneur Hercules Ro
binson, enz. enz.
Dit plaatwerk, gedrukt op zwair
r-r-'"-. -In fnrmnoi. -ol Kinnan
enkele dagen gereed komen en by
inteekening verkrijgbaar zijn voor
60 cent.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukkengeplaatst oj
niet geplaatstwordt de kopij niet
aan den inzender teruggegeven.
Mijnheer de Redacteur 1
Beleefd verzoek ik U mij eenige
plaatsruimte in uwe geachte courant
te verleenen en onderstaande regelen
te plaatsen, in antweord op het in
gezonden stuk van den heer Brender
a Brandis in uw blad van 23 Dec.
jl. Ik zal beginnen met aan te toc-
nen, dat de heer B. a B. in art. 2
van zijn iügezonden stuk onwaar is.
Ik t eb nimmer de fluctuaties der
kolenprijzen ontkend en in mijne
rede van 18 December 1.1. heb ik
woordelijk gezegd„Zeker, ik erken
dat kolenprijzen zeer vaak aan fluc-
tuatiën onderhevig zijn, maar dat dit
een" gevaar voor eigen exploitatie zou
zijn, daar protesteer ik ten sterkste
tegen en wel op grond van mij be
kende cijfers, door eene Gemeente
Gasfabriek hier te lande. (Arnhem)
over het tijdvak 1870 - '94 betaald.
Uit deze cijfers is mij gebleken, dat de
middenprijs der kolen in 1870 f 0.817
p. 100 K.G. was, tegen slechts f 0.7451
in 1894. In 1875 werd f0.92* in 1880
f 0.67 s 4, in 1885 f176 betaald."
Dssverlangd stelle ik eene gedetail
leerde opgaaf over het tijdperk 1870 94
voor belangstellenden ter beschikking.
Hee dus dé heer B. a B. durft be
weren, dat ik gezegd heb, dat bet
varieeren van kolenprijzen onwaar is,
is mij een raadsel en geloof ik door
bovenstaande voldoende aangetoond
te hebben, dat ik de fluctuatiën van
kolenprijzen nimmer ontkend heb.
Wat nu de kolenprijzen door de
Gemeente Utrecht betreft, hiervoor
haalt de heer B a B. de jaren 1873-
1888 aan; toen .waren de prijzen resp.
fl,26: per H.L. en f 0.52s, wat het
hoogst en laagst betaalde cijfer is,
dat in het tijdperk 187094 door de
Gemeente Gasfabriek te Utrecht be
steed werd.
Dan laat de heer B. a B. daarop
volgendus een verschil van niet
minder dan 141 pCt. Ik vraag den
heer B. a B., wat bewijst dit niets
immers, want evengoed als in Utrecht
zal in den Haag, Rotterdam en Haar
lem over de 25 jaar wel eens een
jaar voorgekomen zijn, dat de kolen
prijzen sterk gestegen waren, doch
waren andere jaren weer zooveel voor-
deeliger, wat wel het beste bewezen
wordt door het verslag over 25 jaar
der Gemeente Gasfabriek te Utrecht,
waar de heer B. a B. zich zelf op
beroept en waar de naiddenprijzen
per H.L. ale volgt waren
In 1873 f 1.26', '74 f 1.12,'75 f 0.96s,
'76 f0,81\ 77 f 0,72', 78 f0,67\ 79
f 0,63», '80 f 0.64, '81 f0,61s, '82 f 0.56:,
'83 f 0.56'. '84 f 0.547 '85 f0.52', '86
f 0.52', '87 i 0.52», '8810.52', '89 f 0,64',
'90 f0 85-, '91 f 0.80s, "92 f 0 67% '93
f 0.60:, 94 f 0.617
Hieruit blijkt dat het nadeel'g ver-
schil slechts één maal 141 pCt. was,
doch dat de andere jaren eer laag
dan hoog geweest zijn. Ik blijf dan
ook bij mijn beweren, dat kolenprij
zen geen geva.r voor eigen exploi
tatie opleveren en beroep mij op de
hierboven aangegeven -cijfers en op
de gedetailleerde opgaaf van de gem.
gasfabriek te Arnhem, om van andere
fabrieken niet te spreken. Wat nu de
nadeelige saldo'd v..n de gem. gasfa
briek te Utrecht betreit, komt het
mij voor, dat de heer B. a B. niet
goed heelt gelezen, of de verslagen
niet goed begrepen beeft.
In Utrecht heelt men n.l. bepaald,
dat de gemeente 17;C7 p. M3. verkocht
gas, in plaats van huur voor onder
grond, van de fabriek uitbetaald krijgt
en is deze regeling op 1 Ianuaril389
in werking getreden. Volgens deze
maatstaf moest in 1889 f 110823.60
betaald worden. Dit bedrag werd niet
geheel door de gemaakte winst gedekt
en men kwam hierop plm. f 4926,165
te kort.
Buitendien was voor jaarlijkscbe
afl jssing der voorgeschoten kapitalen,
rente en vergoeding voor straatrepa
ratie reeds f18115 aan de gemeente
afgedragen.
Was de fabriek verplicht geweest
om de geheele winst aan de gemeente
af te dr>gen (in plaats van 17; cent
per M:'. verkocht gas te moeten be
talen) dan was de winBt door de
gasfabriek aan de gemeente aftedra-
gen f 106,000 geweest. Hoe de beer
B. a B. hier van verlies kan spreken
is mij onbegrijpelijk, wel heeft de
fabriek niet bet geheele bedrag van
de verplichte vergoeding kunnen vol
doen, doch dat bewijst niet, dat met
verlies gewerkt ie. Deze Vjo ct. per
M«. werd vastgesteld om een vaste
basis van uitgang te hebben. Veron
dersteld, dat deze vergoeding op 1 ct.
per M\ vastgesteld was, dan bad de
gemeente Utrecht in '89 plm. f73000
genoten en had de fabriek een voor-
deelig saldo van plm. f 30000 overge
houden. In '90 stond men voor het
zelfde geval, men moest volgens vast
gesteld tarief plm. i 88,000 uitkeeren,
men had echter slechts f 67,000 winst
gemaakt, te kort op verplichte uitbe-
talirg plm. f20,000, in 1890 moest
de fabriek uitkeeren plm. f 81.000, de
winst bedroeg plm. f58,000, te kort
f 23,000. H erbij ook niet uit het oog
te verliezen dat jaailijksche aflossing
en rente behoorlijk voldaan wareri.
Hieruit blijkt duidelijk dat de fabriek
wel winst gemaakt heelt, doch dat de
vergoeding van lVs cent per M op
dat oogenblik te hoog was gegrepen.
Vandaar dat een nadeelig saldo op de
winst ontstond en niet op de exploita
tiezooals de heer B. a B. het wil
doen voorkomen.
Buitendien ?al het uen heer U. ii
B. niet onbekend zijn, dat de gem.
gasfabriek van Utrecht in de jaren
1890—'91 een tijdperk van vernieu
wing doorgemaakt beeft, wat van
grooten invloed op de exploitatie-reke
ning geweest is, en dat de strenge
wicter '90-'91 vele buitengewone werk
krachten eiechte, dus vele extra uit
gaven veroorzaakte.
Wat nu de cokes betreft, doe ik den
heer B. a B. op mei ken, dat van de,
door ZEd. genoemde gemeente gasfa
brieken 3 voor de grove cokes <p 't
oogenblik 5 ct. per HL. goedkooper
zijn dan Haarlem, nl.Rotterdam
Delft en Alkmaar. Buitendien leest
men in 't verslag der gemeente-gas
fabriek te Tilburg over 1894 dat aan
part'culieren 48374 H.L. cokes werden
afgeleverd tot f 0.335 per H.L. Te Dord
recht was in '94 bet hoogst besteede
cijfer 50 ct=. doch werden tot dien prijs
slechts 3900 H.L. verkocht, terwijl het
restant tegen belangrijk lagere prijzen
van de band gezet werd (reap. 45, 40,
35, 32,315, 20, 26 e 25 ets.) Te Nij
megen was in '94 het hoogste cijfer
waartegen verkocht werd f0 35 per
H.L. en het laagste f0.20 per H.L.
In zijne critiek van 23 December j.l.
geeft de heer B. it B. de prijzen van
hit oogenblik op, die in den w'nter
gewoonlijk hooger zijn dan in de andere
maanden van het jaar. Om de prijzen
van andere gemeente gasfabrieken met
de gasfabriek hier ter stede te kunnen
vergelijken moet men van beide den
gemiddelden prijs per HL. over bet ge-
heelejaar kennen want zeer zeker kun
nen door groote aanvraag oogenblik-
ken geboren worden, waarop eene ge
meente gasfabriek even hoog of hooger
verkoopt dan een concessionaris.
Op grond van bovengenoemde cijfers
(tot '94) handhaaf ik dan ook mijne
stelling, dat bij gemeente-exploitatie
zoowel de gas- en cokes prijzen lager
zijn dan bij concessie.
Ook blijf ik bij mijn beweren, dat
de fabriek alhier de prijzen kunst
matig hoog houdt. Waarvoor dient
anders de bepaling,, cat een brandstof-
handelaar die hier ter stede lager
verkoopt dan de Imperial, of cokes van
buiten betrekt, van de gasfabriek alhier
niets meer geleverd kan krijgen? Waar
om maakt de fabriek contracten naar
buiten terwijl zij (zooals de heer B.
a B. op de vergadering van 18 Dec.
zelf erkende) niet eens voldoende in
de plaatselijke behoefte kan voorzien?
Het antwoord hierop kan volgens
mijne bescheiden meeniDg alleen dit
zijn: le De fabriek maakt contracten
om datgene, wat men door plaatsge
brek niet kan opslaan, spoedigst te
kunnen ruimen. 2e Legt zij de
concurrentie aan banden om van de
betere prijzen welke voor den detail
verkoop bedongen worden, te profitee-
ren en zoodoende haar doorsneeprijs
te verbeteren, wat zeker niet zoo
loonend zou zijn, indien er vrije een-
cnrrentie op de plaata bestond.
Ik blijf dan ook by iaijn beweren
dat deze handelwijze enbillyk is, want
men verbiedt de vrije concurred
wat ten nadeële der burgerij kón
Ten slotte wil ik den heer B. iel
mededeelen, dat mijne mededeeliaei
wel uit vertrouwb 1 re bronnen gjlit
zijn, daar ze uit officieele verrig
samengesteld zijo, welke ten mar
kantore ter inzage liggen. 'ir
Onder dankbetuiging voor de e
leende plaatsruimte teeken ik Abe
heer de Redacteur, -r;
Hoogachtend, «w
G. E. L. HUMAN)J
Christelijke Werkverschaffj
Geachte Stadgenooten
Nu de oouranten reeds mclj
maakten van den treurigen brand
de werkplaats der Christelijke
verschaffing, acht het bestuur;
verplicht de zaak der werkloozej
der werkverschaffing ter uwer kt
te moeten brengeD, en vraagt
daarvoor eenige oogenblikken
aandaoht.
De afgebrande loods, opgetro|
van materialen, gedeeltelyk ge ad.
ken, grootendeels geleend, was
geassureerd, omdat dit op vers
lende bezwaren stuitte.
De aankoop van het geleend»-
r.og niet gepasseerd, waardoojv
noodwendig vergoeding moet wd
gegeven. L
De inhoud der loods, bestafe
uit bijeenverzamelde waarddn(
goederen, gedeeltelijk reeds tot bgt
bare voorwerpen gemaakt, was! c
sedert eenige dagen vermeerderde
den geheelen inventaris der
werkverschaffing, bestaande uit^e
bedden, dekens, gereedsohappfeo
andere artikelen. 1
Niets dan een paar kachels dieJnj
hersteld waren, maar nu weer |ri(
deloos zyn, is behouden gebleL)
De schade door den brand gejer
bedraagt uaar raming pl. m. ;r
De oorzaak van den brand ieten
kend, doch of die onbekend zi
ven, van harte hopen wij van jgr
De ingeschreven werkliedetua
doen niet allen aan de gq j
eischen, waarom versohillendeij
den afgewezen. Jft)
Meermalen werd door dezenjju
neer hun werd aan gelegd dat zjjei
werk konden krijgen een drejj0:
houding aangenomen. De m(pe
heid, dat de gedaohte„ik geer>
allen geen werk"tot daden beeft»rg;
is niet buitengesloten, en woroj.
het bestuur voor zeker gehouj),?
Verschillende omstandigheden^
ben ook de politie aanleiding^
ven tot onderzoek. De werl-u
heden tot nu toe verricht war^ai
versohillende omstandigheden!
laat begin, regeling der zaak, hjde
wen der werkloods enz. nog5r!(
153 personen meliden zi<b
waarvan door 29 personen
174 dagen is gewerkt! Juistedi
de zaken zoover gevorderd ds^t
lijks afwisselend aan een
aantal werk kon worden vei zt
toen het onheil ens trof, wat? v
lijk een stremming aanbracht^ fc
Aan sympathie ontbrak 1, T
niet. Op de rangeboden cir^ht
toch ontviogen wy 816 gul<2ie
uitgaven bedroegen 338 guld«ap:
dat nog een saldo a 473:e's
overblyft, waarvan echter hein 1
loon voor deze week nog moem
dn uitbetaald. Wanneer 0 dl
sohade betaald zal moeien ten
komt bet bestuur reeds geld
en zou het, tenzy krachtig
wordt verstrekt, deze nuttig^'
niet kunnen voortzetten. arj(
Men verzekert ons echte!
voor eene goede philantr^e
inrichting nog wel geld te vj,
Dit gelooven wij ook, wanl^
betrekkelijke onbekendheid (f
mochten wij ons toch reeds 1
ontvangst van bovengenoen
verblijden. looi
Een nieuwe loods te bouwere
ons niet gewenscht voor. diur
denzelfden weg opgaan. Daaiire
geschikte gelegenheid le viegc
moeten wij de toevluoht neof c
het pakhuis waarin eenige Jtrel
vorige werkverschaffing werider
ven. jk,
Zóo als ze nu is, is dezm t
geschikt om de menschenèen
maken, waarom wij daarin j lij
verbetering moeten aanbreniegi
ook geld kost. Om genoemóoo
komen wy tot u, geachte stwro
ten en bewoners der naaste oor 1
met vriendschappelijk en énd]
verzoek: „Helpt ons uit dejeilij
die de ramp na zich sleept,lietfc
den nood lenigen van zoovist 1
Onder hen die zich om wand
melden, zijn er gelukkig ncgte
niet op kunnen uitgaan te de
en daarvoor toch niet gestraknte
worden met hongermenf
zich niet tot Diaconie of Sc^.
ling wenden, maar hun -p,
liever zelf verdienen. Zulke-
den verdienen achting,
en steun bij alle weldenk°P
daarom hopen en vertrot,
dat de u aan te bieden gek ac
tot inschryving niet van dege^f
wezen zal worden, terwijl
der Commissie van financie.'
Commissie van Controle mek™
in ontvangst nemen.
Mogen wij tevens by dez;rn€
ken uwe waardeloezegoeder,6®
van uwe zolders willicht ,661'
zijn, wel te willen afstaan 611
te geven met de bar die ?aan
de werkverschaffing rondf f
bestuur stelt zich voor zooJ
ledikanten kleedingstukkeil 6
nader te bepalen voorwafP
„Weldadigheid naar Verm*
andere Philantropisohe inr 6
te leveren. -6
Nog een enkele opmer
hen die de vorige Ciroulai4
vuld hebben terug gegever c
- êm
