"weede Editie. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. - :d- De Zeewolven. 14s Jaargang Woensdag 23 Septem er 1896 No. 4058 HAARLEMS DA6BLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 Franco door het geheele Rgk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30 .de omstreken en franco per post 0.371/2 Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentien worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers, Bit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DATJBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 3 Uns Faubourg Mont mar tre. Agenten voor dit Blad In den omtrek zijn: Bloemend/ml Santpoort en SchotenP. v. d. RAADT, Santpoort; Heemstede, J. LEO VEN, bij de Tol-; Haarlemmermeer, C. DOEKES; SpaamdamC. HARTENDORPj Zandvoord J. ZWEMMER; Velaen, A. VENUS]; IJmuiden, TJADEN; Beverwijk, H. JONGE RIK], Koningstraat. Genoemden Agenten nemen Abonnementen en Advertentën aan. In de étalage voor de venstors van t bureau van dit blad zijn de na- lgende afbeeldingen gelegd: Do ozaar van Rusland in Dene- irken l. Ontvangst van den ozaar en de irine door de deeneche vorstelijke nilie bij hunne landing aan het •oldbod" te Kopenhagen. De aankomst te Kopenhagen, j). Het kasteel van Bernstorf, het ttierverblgf van de koninklijke fami- var» Denemarken, tn den omtrek van Tombouotou 1. De haven van Tombouotou. 2. Aankomst van een karavaan te mbouotoo. 8. De commissaris van politie op markt. I. Eene vioolspeelster. Kameelen aan de drinkplaats. 5. Kameelon aan het weiden, f. Eene vrouw van Tombouotou op t terras van hare woning. I. Tombouotou van de zijde van de ren gezien 3et monument van president Sadi root te Bordeaux. Eene zendiogspost in Afrika. Een oude molen te Chatres. De crisis in Konstantinopel: de ge iten der groote mogendheden. De onlusten op Kreta l. Gevluohte Christenen in de Pi- lus. 1. Eene afdeeling opstandelingen vrijwilligers het gebergte te Cam- 1 afdalende. De krijg in Rhodesia i. Sir F. Carrington en Rhodea in t Matoppo gebergte. I Op heeterdaad betrapt. I. Kapitein Lloyd verwond, i. Eene operatie in het veldhos- Li. Bereden infanterie van kolonel gets afdeeling hun voedsel nutti- »d te Maoloutrie. )r. Nansen en Jaokson vogels lietende op kaap Flora. t)r. Nansen sobrijit zijne reisher- leringen aan boord van de Wind- Een gevaarlijke landing. vervoer van de Windward af naar winterkwartieren der Jaokson- jeditie. Eene geïmproviseerde zweminrioh- r: een straattooneel in Newyork luronde de hevige hitte, fafreelen uit de legermanoeuvres Engeland. ten otterjacht in Somersetshire: [doode gedoemd. Ie opstand der Matabelen Gezioht op een kraal. I Fort Dawson bij Boeloewajo. D den omtrek van Makasser i Watorwip bg Tello. Zoutpannen bij Tello. Graf van Dipa Negara. Het watorkasteel. zonsverduistering van 9 Aug. erkhof Pitjoet, met de gedenkzuil luitenant Rageman. e jodler in het Zwitsersohe dorp. De Standardhet nieuwe jaoht van den ozaar van Rusland. Herfst. (Uit Eigen Haard). Politieke platen en portretten. Politiek 0vel zicht. Wanneer er sprake was van diplo matieke onderhandelingen tusechea de turksche Porte en de vertegen woordigers van de natiën in Kon stantinopel, dan werden steeds slechts die van do zes groote mo gendheden genoemd, maar van de gezanten van de Ver. Staten, van Spanje, België, Roemenië, Nederland en Zweden en Noorwegen, werd niet gerept. Dat dezen niet zoo geteld worden als de zes ambassadeurs ligt voor de hand, maar dat zij bij Bom- mige gelegenheden geheel genegeerd werden, moest hun grieven. Aaneen dergelgken griet hebben zij nu uiting gegeven. Den 12an September zond de Porte aan de ambassadeurs vsn de zes groote Europeeeohe mogendheden en aau den Griekiohen gezant een nota be helzende dat tegen den volgenden dag Armeeneche onlusten le vreezen waren, en dat vele Armeniërs, in de woningen van Europeanen pevluoht, van daar aanslagen beraamden. De Porte verzocht dat deze Armeniërs door de politie, vergezeld door de kawassen der oonsulaten, verwijderd mochten worden. Daar een zoo ge wichtige Aededeeling echter niet werd gedaan aan de overige diplomatieke vertegenwoordigers, hebben na lang durige besprekingen de zes andere gezanten Zaterdag besloten, de Porte een gemeenschappelijke nota te zen den. Zondag is deze nota overhan digd. De correspondent van het Berliner Tageblatt te Konstantinopel ineldt over den inhoudNa een inleiding waarin de aanleiding tot het zenden der nota wordt opgegeven, bevat de nota, onderteekend door de gezanten van de Ver. Staten, Spanje, België, Roemenië, Nederland en Zweden en Noorwegen, het volgendeWg heb ben, zeggen de gezanten, alleen te constateeren dat de nota der Porte, waarin laatstgenoemde zeide, gevaar te vermoeden voor het loven en de eigendommen van alle vreemdelingen slechts aan de helft der diplomatieke vertegenwoordigers gericht was. De zes gezanten beklagen zich dat de Turksche regeerir.g het onnoodig achtte, ook de andere helft van het diplomatencorps in kennis te stellen met het ernstige van den Moesland zij willen de Turksche regeering niet verzoeken, maar aanbevelen, in zulke zaken van algemeen belang geen onderscheid te maken tussohen am bassadeurs en gezanten want leven en eigendom van hun onderdanen schijnen aan de zes onderteekenaars even kostbaar en gewichtig toe als aan de zes ambassadeurs het leven en de eigendom van de onderdanen der rijken, die zij vertegenwoordigen. De zes gezanten verwachten dus dat de Porte maatregelen zal nemen om zoowel mondelinge als schriftelijke mededeelingen die voor alle vreem delingen van belang zijn, in zoover zg betrekking hebben op de veilig heid van leven en eigendom, voortaan ook in tijds aan de zes gezanten te richten. De sultan heeft nu een maatregel genomen die eenige verbetering in den toestand heeft gebracht. Hij heeft nml. bevel gegeven het verbannen van Armeniërs te staken, nadat er reeds 25000 gedwongen of vrijwillig het land hebben verlaten. "Tevens is door hem bsvolen de arrestatiön tot de feitelijke misdadigers te beperken. Niettemin worden te Skutari nog vele Armeniërs gevangen genomen en duurt de klopjacht op Armeniërs bij Hasskoer voort. Aan de limes wordt nog uit Kon stantinopel gemeld, dat de christenen in Turkije geen gevaar loopen, alleen de Armeniërs, omdat die als revolu tionairen worden beschouwd. Even wel wordt in hetzelfde bericht de vrees uitgesproken, dat de beweging ia Engeland tegen de Muzelmannen een heftige tegenbeweging bij deze iaateten zal opwekken. Het sal wel van ds houding van den sultan af hangen of het hiertoe zal komen. In de Hongaarsohe Kamer was Maandag eene interpellatie oorzaak, dat minister Banfiy den toestand van het Drievoudig Verbond besprak in verband met de reis van don ozaar. De min.-pres. verklaarde, dat het Ver bond nog in zgn volle kraoht be staat en voortgaat te streven naar zgn vredelievend doel. Het bezoek van czaar Nioolaas heeft doen zien, dat Oostenrgk en Rusland hot over dezelfde belangen eens zijn, dat beiden den vrede willen hand haven en het statue quo in het Oos teu, waardoor de ontwikkeling der BalkenBtaten wordt bevorderd. Eenstemmig nam de Kamer akte van deze verklaring. STADSNIEUWS eerste en derde pagina. Haarlem22 Sept. Tot directeur van het post- en te legraafkantoor te Terschelling is be noemd de heer W. F. K. Wethmar, thans commies dar telegraphie 2a klasse alhier. De arbeider en de kieswet. Den parlementairen socialisten in Haarlem komt de eer toe, dat zij, nadat de kieswet in het Staatsblad is verechenen, het eerat met de arbei ders eene bespreking over deze wet hebben gehouden. Maandagavond trad mr. P. J. Troelstra in de groote zaal van „Felix Favore" voor de Soe. dem. Arbeiderspartij op met het on derwerp De arbeiders en de nieuwe kieswet. Spr. herinnerde er aan, dat reeds lang was betoogd en nu nog onlangs :0p het internationaal socialistencon- gres te Londen, dat de arbeiders het kiesrecht moeten hebben en dat ge bruiken als een middel om oecono- misch vrij te worden en de verkie zingen tevens om propaganda voor het focialisme te maken. Het voor naamste dat men door het kieerecht •hoopte te krijgen was de 8-urige ar beidsdag, gelijk op verschillende con- 1 gressen wa3 betoogd, zoomede ook eene verplichte pensioneering, koste loos lager, middelbaar en hooger on derwijs, bestrijding van het militaris me, landnationalisatie enz. Zoo zette sp. uiteen, dat er een groot verschil in tussohen den poli- tieken strijd en dien der vakvereni gingen, welke laatste strijd begrennd is in tegenstelling met den politieke» strijd. Daarna betoogde spr., dat waar in België en in Frankrgk de arbeiders zich met het kiesrecht zgn gaan be moeien, veel in het belang van dsn arbeider is gedaan en dat in België toen er eenmaal socialisten in de Ka mer waren, de Regeering zelf met voorstellen in het belang van den arbeider kwam aandragen, wat zij anders nooit had gedaan en dat al leen om de oer in deze aan zich te houden. Bismarck had zelfs eenmaal in den Duitechen Rijksdag gezegd dat de weinige arbeidswetten, die men in Duitschland had, alleen door de sociaal-democraten waren tot stand gekomen. Het hoogste dat men van het kiesrecht verwachtte was niet de directe verbeteringen, maar dat de oogen van de arbeiders werden ge opend en dat zij zouden inzien, dat men alleen door den politieken strijd economisch vrij «al worden. De strijd van de arbeiders, zeide spr., is niet een strijd om bro>d, maar een strijd om recht, om macht en om overmacht, om de bezitlende klasse te verhinde ren «ich langer te verschuilen achter eene georganiseerde macht om zoo doende hunne voorrechten te hand haven. Dat groote doel is in andere landen door den politieken strijd reeds eenigszins verkregen. In Denemarken is men door het kiesrecht tot eene groote sooialearbeiderspartg gekomen. Daarom was spr. verheugd, dat ein delijk in Nederland eene geringe kies rechtuitbreidicg was gekomen. Is de tgd der verkiezingen daar, dan zou men dooT de critiek aantoonen, dat men het algemeen kiesreoht moest hebben. Nu ging spr. na de directe gevol gen van Van Houten's wet, en wie wel het kiesrecht zouden krggen, waarbij hij een enkelen keer den lachlust van zijn auditorium opwekte, om vervolgens te bespreken de raad gevingen, die enkele bladen aan de arbeiders hadden gegeven, omtrent hetgeen zg nu met het kiesreoht moes ten doen. Hierbij gaf bij als zijne meening te kennen, dat alle burgerpartijen medewerkten tot instandhouding van het kapitalistisch stelsel, naar aan leiding van een opmerking van een zeker blad, dat de arbeiders het kiesrecht niet in hun eigen beiang, maar io het algemeen belang moeten gebruiken. Daartegenover staat de arbeiderspartij, die eene revolutio naire partg is en geheel het klassen stelsel weg wil hebben. Hg laakte ook den raad, dat men geen afzon derlijke arbeiderskiesvereenigingen moest stichten en die van R. v. AUen die geene vertegenwoordigers van de sociaai-dem. arbeiderspartij in de kamer wilde hebben, maar radicalen cbr. democraten enz. Door middel van dit beperkte kiesrecht, moest men volgens epr. tot de invoering van een algemeen kiesrecht komen, wat ech ter op dit oogenblik in Nederland volgens de grondwet or mogelijk is. Daarom most grondwetsherziening het parooi zijn. Daarnaast moet op het pro:- ram ko men pensioneering van arbeiders, 6n welop dien grondslag dat arbeiders, beneden zeker inkomen geens bgdrage in dat pensioen behoeven te betalen. Samenwerking van alle arbeidersver- eenigingen iB eveneens een eisch in de eerstkomende verkiezing. Met een enkel woord besprak spr. daarna nog de vraag, wat de vak- vereenigingen io deze moeten doen. Haar taak was'elkander op te wekken van het kiesrecht gebruik temaken en te zorgen, dat men op de hoogte van dd kieswet is. Alle arbeiders moeten aan het werk gaan en niet alleen de taak aan de leiders overlaten, maar onder elkan der hun beginsel verdedigen. Dan zal men tot het inzicht komen, dat de kieswet leven heeft gemaakt pro paganda voor de overwinning van de arbeiders in den klassestrgd. De heer J. Hofland, die het eerst aan het debat deelnam, zette uiteen, dat in elk geval, hoe men de zaak ook opvatte, de arbeider altgd zgn eigen pensioen zou moeten betalen, wanneer men door de wetgeving eene pensioneering kreeg en dat het alge meen kiesreoht de arbeiders in den eoonomisohen strgd niet veel sterker zou maken. Meer waarde hechtte hg aan vakorganisaties, dan aan eenige wettelgke regeling. Den heer Sohout Jr.,die daarna aan het woord was, om mr. Troelstra te weer leggen, werd door den voorz. verzooht zich meer bij de zaak te houden, daar hg in hoofdzaak artikeleD uit Bel- gisohe bladen voorlas. De heer W. L. Sohram Azn., üe zioh ook nog voor het debat aange geven had zag op verzoek wegens het vergevorderd uur van het woord af. Daarna was de inleider weder aan het woord, die in zgne repliek de houdiDg van de Daitsohe afgevaardig den in den Rijksdag verdedigde, welke in het debat was aangevallen en nogmaals met kraoht de wensohe lijkheid van politieke aotie deed uit komen, wat hier en daar een stem van afkeuring deed opgaan. De meesten hadden inmiddels te 11 uur de zaal verlaten, toon bg ban don opsteken werd uitgemaakt dat men het debat nog zou voortzetten gelgk dan ook geschiedde, nadat nog maals versoheidecen de zaal verlie ten. Te ongereeT llyt uur was nu de bijeenkomst geëindigd. Zooals reeds in eene advertentie is aangekondigd zal ter gelegenheid van de jaarvergadering der Nat. Christel. Geh. Onthoudersvereeniging Donderdagavond in de Groote Kerk eene bgeenkomst plaats hebben. Als sprekers zullen dan optreden prof. dr. J. J. P. Valeton te Amersfoort en ds. J. W. Gunning jr. te Eerbeek, wier toespraken atgewieseld zullen wor den door eenige zengnummere, welke de Chr. Zangv. „Harpe Davids" ten gehoore zal brengen. Hedenmorgen werd het garnizoen hier ter stede geïnspecteerd door ge- neraal-majoor Van Pommeren, com mandant van de le divisie. BINNENLAND. Uit de Staatscourant. Kon. besluiten. Eervol ontslagen met ingang van 1 November a.s., J. H. A deJosse- lin de Jong op zgn verzoek als bur gemeester van Ouwersohie. De gepensionneerde kolonel der artillerie, met rang van generaal-ma- joor, H. W. van Hasselt, met ingang van 1 Ootober a. s. benoemd tot militie-oommissaris in het 2de militie district van Gelderland. Met ingang van 1 Ootober a.s.be noemd tot direoteur van het poet-en telegraafkantoor te Draohten, H. J. K. Buwalda. thans in gelgke betrek king te Bruinisse. Min. beschikkingen. De minister van binnenl. zaken beeft met ingang van 1 Ootober s. aan A. de Rooy eervol ontslag ver leend als bediende bg de oomptabili- teit voor de Rederlandsche StaaUcou- rant en het Staatsblad. De minister van marine heeft den luitenant ter zee der 2e klasse G. van de Pol en den adjunot-administratenr P. A. Kempen, uit Oost Indië in Ne derland teruggekeerd, op nonaotivi- teit gesteld. Winterdienst Holl- IJzöreii Spoorweg Mij. De volgende wijzigingen zijn 0. a. gebracht in het vastgesteld ontwerp voor den a. s. winterdienstregeling op de lijnen der H. LJ S. M. Am s ter damRotter da m —Dordrecht RoosendaalEsechcn De morgen'-sneltrein van 7.20 uit Amsterdam naar Esechen zal 6 min. eerder vertrekken ten einde de stati ons Delft en Schiedam aan te doen en komt te Esschen aan te 10.27, eveneens de namiddagsneltrein deze aal te 6.02 in plaats van te 6 10 ver trekken om ook op de hier boven genoemde stations te kunnen stop pen. Nieuwe sneltreinen tusEchen Am sterdam en Rozendaal zijn ingelegd, t. w. Vertr. Amsterdam 7.58 vin., aank. Rozendaal 10.12 vm, en vertrek Am sterdam 6.42 nm. aank. Rozendaal 8.64 nm. De bommeltrein van 6.86 komt hierdoor 14 minuten later te ver trekken en arriveert te 9.33 te Rot terdam terwijl de trein te 8,34 van Amsterdam vertrekkende komt te vervallen. De Engel8ohe Noord Expre3 werd vervroegd en het uur van vertrek van 9.05 bepaald op 8.39 nm. aankomst Rot erdam te 10.05. De reizigers voor 'Dordrecht worden te 8 47 v.Amster- dam met een nieuw ingelegden trein vervoerd. j De laatste trein van Amsterdam ;naar Haarlem zal met 1 October te 11.30 vertrekken en te Haarlem te 11.57 aankomen. Omgekeerde richting. Nieuwe treinen zijn ingelegd van Rotterdam naar Don Haag vertrek 6.30 vm., aank. 7.07 vm., van Den Haag, naar Haarlem vertrek 7.27 vm FEUILLETON. door MAX PEMBERTON. HOOFDSTUK XVII. Eet gevecht in de kajuit. 'rins," zeide hij, „beweegt zich daarginds een man en achtersteven of vergissen mijne oogen zich I" Llle duivels 1 Ja, het is een manl" bromde Burke, e neger riep op wanhopigen toon 'wee mannen, mijnheer, en zij dragen een vat over, oijne ziel!" dien er plotseling op hen ware gesohoten, hadden liet meer verbaasd kunnen zijn. Geruimen tijd ble- zij sprakeloos zitten, over hunne riemen geleund le beide kerels gadeslaande, die druk bezig waren het bijschen van een hunner vaten in eene boot, aan de kustzijde der naalden vastgemaakt lag, wier mast boven de rotspunten uitstak met in bries fladderende zeilen. Zij waren zoozeer verdiept en arbeid, dat zij niets vernomen hadden van de ring der reddingboot en haar ook niet bemerkten toen zij daar stil lag, en de opvarenden hen sprakeloos en als verstomd gadesloegen. Zoodra zij de ton met goud in de boot hadden neergelaten, verdwenen zij op nieuw in de kajuit, zonder zich eenige rekenschap te geven van bespieding of gevaar. Messenger had echter reeds een plan opgevat, en zijn revolver halende, sprak hij „Burke, indien ook maar een van die gauwdieven levend aan wal komt, is alles verloren. Hebt gij ook patronen bij u gestoken?" „Ik heb er een stuk of zes bij mij en vijf in mijn revolver," gaf Burke ten antwoord. „Wat heeft Fisher bij zich?" „Hij moet in de boot blijven," zeide Messenger snel, „en pas aan boord komen wanneer ik hem roep. Zgt gij klaar?" „Ja, ja," riep Burke, en onmiddellijk" roeiden zij met groote slagen naar het middenpunt der rotsen, om vlug als ganzen op den achtereteven van bet schip te springen. In de diepte van de kajuit brandde eene lantaren, en bij haar licht zagen zij twee mannen gebukt staan over een kist met goudstukken, die zij open gebroken hadden. De glansrijke inhoud daarvan scheen hen on der betoovering te houden. Ofschoon het licht vrij gebrekkig was en niet dan flikkerend brandde, straalde er een oogverblindende glans door de kajuit. De van verbazing vervulde lieden zagen een schat van goud voor zich liggen, een gansche kist met dicht opeengepakte ponden sterling, eene en kele massa fonkelend en glinsterend metaal, dat als een zon in de kajuit scheen. De beide Spanjaarden die plotseling een dergelijk visioen hadden aanschouwd, deden niet anders dan er met de handen in te woelen, het geld tussohen de vingeren door wosr in de schatkist te laten glijden en naar het gerinkel daarvan te luisterenvoor al het overige waren zg onverschillig geworden zg hoorden niets anders meer, zij duchtten geen gevaar, maar wa ren blindelings overgeleverd aan de onverklaarbare toovermacht, welke het bezit van rijkdom uitoefent. Zelfs degeneD, die hen gadesloegen, werden door een bran denden gouddorst aangegrepen, en 6leohts met moeite de woorden bedwingende, die hen naar de lippen drongen, maakten zij zich gereed de trap af te dalen en om hun eigendom te worstelen. „Kies uw tegenstander uit," zeide Messenger fluiste rend, „en schiet hem onmiddellijk neer. „Zij zullen met meBsen gewapend zijn, en het is raadzaam op een af stand van hen te blijven." Onmiddellijk daarop daalde hij zoo zacht mogelijk de trap af, en zoodra de Spanjaarden zich omwendden schoot hg op den man, die aan zgn linkerhand stond, maar de kerel had aanstonds den arm opgeheven om zieh te beschutten, en de kogel verbrijzelde alleen het been daarvan en verdween in de kussens der kajuit. Onder het slaken van een pgnkreet, trok de gekwetste zijn mes en liet zich onder de halfgebroken tafel neder, waar Burke tot tweemaal toe op hem schoot. Beide keeren kermde hij, alsof hij telkens weder getroffen werd. De lantaren was ondertusschen op den grond geval len, en in volslagen duisternis (want de maan had zich verscholen) wierp Messenger zich op den tweeden ban diet en omklemde hem zoo vast, dat de man van smart schreeuwde, maar niettemin bleef voortworstelen om het pistool af te weren, dat de prins aan zijne slapen poogde te brengen. Een dergelijke strüd zou waarschijn lijk geen twee minuten lang voortgeduurd hebben, in dien de man onder de tafel niet eensklaps zijn mee naar Messenger's beenen had uitgestrekt, en een daar van van de knie tot den enkel toe had opengehaald. De pijn dier wond maakte dat de avonturier zgn tegen stander losliet, en na hem met eene groote krachtsin spanning op den grond geslingerd te hebben, schoot hij in den blinde toe op de plek waar hij neergevallen was. De pgn had hem evenwel ontzenuwd, en pas bij het vierde eohot werd de Spanjaard door eene rilling aangegrepen, en krompen zijne ledematen ineen in de stuiptrekkingen van den dood, Het was een afgrijselijk tooneel. Een der beide Span jaarden wae, naar zij meenden, bezwekende ander had zich achter de kisten verscholen en smeekte daar, over heel het liohaam bevend, om genade. Op hem te schieten was onmogelijk, ook al hadden zg licht gehad, om opnieuw hunne revolvers te ladenmaar de duis ternis was ondoordringbaar en zij wisten alleen waar hij verborgen zat, als zij in het donker twee oogen zagen flikkeren, de oogen van een roofdier, of wel de bede om ontferming hoorden mompelen van een, die zich bewust was dat rijn leven ten einde spoedde. Anderen, in hunne plaats, zouden den ongelukkige misschien hebben vrggelaten, of hem op zijn wreedst genomen, gevangen hebben gezet op do rots. Maar de beide ellendelingen waren als bezeten door gouddorst

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1896 | | pagina 1