NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. PROCLAMATIE SMIT, De Versiering. 16e Jaargang. Donderdag I September 1898. ■o. 4634 HAARLEM S DAGBLAD JLBOIsrnSTEnVEEOSrTS^I^IvJS: Voor Haarlem per 3 maanden1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30 de omstreken en franco per post0.37!/2 Directeur-Uitgever JïJDV'mix-TmaiTTIIÈILT: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs SJbis Faubourg Montmartre. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA. MAR Azn. te Amsterdam. BUITEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels 0,75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel ƒ0,30. Agenten voor dit blad in den omtrek zijn: BloemendaalSantpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, Sandpoort; Heemstede, J. LEUVEN,bij de tol; SpaarndamC. HARTENDORPZandvoort, G. ZWEMMER Velsen, W. J. RUIJTER; BeverwijkJ. HOORNS; Hillegom, ARIE HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan. van Hare Majesteit Koningin WILHELMINA. Heden, Woensdag, is verschenne een buitengewone Nederlandsche Staatscourant, bevattende de Procla matie van Hare Majesteit, Koningin Wilhelmina. Wij WILHELMINA, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nsssan, enz., enz., enz. AAN MIJN VOLK. Op dezen voor U en Mij gowichtigen dag gevoel Ik Mij gedrongen eenige woorden tot U te richten. Allereerst een woord van warme dankbaarheidSedert Mijne vroegste jeugd hebt Gy Mij omgeven met Uwe liefde. Uit alle deelen van bet Konink rijk, uit alle kringen der maatschappij} van ouden en jongen, ontving Ik steeds de treffendste blijken van gehechtheid. Nadat Mijn beminde Yader Mij was ontvallen, werd al Uwe aanhankelijkheid aan Mijn Stam huis op Mij overgebracht. Thans, nu Ik gereed sta de schoone, doch zware taak, waartoe Ik geroepen ben, te aanvaarden, gevoel Ik Mjj als gedra gen door Uw trouw. Ontvangt Mijnen dank! Hetgeen Ik tot dusver mocht ondervinden liet onuitwischbare indrukken bij Mij na. Het is Mij een waarborg voor de toe komst. Mijne innig geliefde Moeder, aan Wie Ik onuitsprekelijk veel verschul digd ben, gaf My het voorbeeld van edele en verhevene opvattiDg der plichten, die na op Mij rusten. Ik stel Mij tot levensdoel dat voor beeld na te volgen, te regeeren zoo als van een Vorstin uit het Huis van Oranje wordt verwacht. Aan de Grond wet getrouw wensch Ik den eerbied voor den Nederlandschen naam en de Nederlandsche vlag te bevestigen. Ik wensch by het Opperbestuur over de Bezittingen en Koloniën in Oost en West rechtvaardigheid te betrachten, en naar Mijn vermogen bij te dragen tot verhooging van Uw geestelijk en stoffelijk welzijn. Ik hoop en verwacht, dat U aller steno, in welken ambteiijken of maat- scbappelijken werkkring binnen of buiten het Koninkrijk Gij zyt ge plaatst, Mij daarbij nooit ontbreken zal. Op God vertrouwende en met de bede, dat Hy My sterke, aanvaard Ik de regeering. Lasten en bevelen dat deze pro clamatie in de Staatscourant en het Staatsblad opgenomen en ter plaatse, waar zulks gebruikelijk is, aange plakt zal worden. Gedaan te 's Gravenhage, op heden den 31 sten Augustus 1898. WILHELMINA. De Minister van Buitenlandsche Zaken, W. H. de BEAUFORT, De Minister van Justitie, CORT v. d. LINDEN. De Minister van Binnenlandscbe Zaken, H. GOEMAN BORGESIUS. De Minister van Marine, RÖELL De Minister van Financiën, PIERSON. De Minister van Oorlog, ELAND, De Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid, C. LELY. De Minister van Koloniën, CREMER. STADSNIEUWS Eerste en derde pagina. Haarlem, 31 Aug. 1898. Ongecarbureerd watergas. De raad der gemeente Velsen ver leende Dinsdag concessie voor een watergasfabriek te IJmuiden aan de heeren J. A. Bakker te Haarlem en A. L. de Sturler te VelseD, als recht verkrijgende® van de eigenaresse der bestaande pettoleum-gasfabriek aldaar. Het feit dat onze stadgenoot de heer J. A. Bakker, specialiteit op het gebied van verlichting, hier aan bet woord komt, waarborgt de gemeeDte IJmuiden iets goeds. Politiek Overzicht» Enkele Fransche couranten, waaron der do Temps, hebben gezegd, dat Frank rijk met alle bewondering voor de Bood- sctiap van den Czaar tot geen ontwape ning zou kunnen overgaan, voor Elzas- Lotharingen weder terug verkregen is. „De Fransche Regeering", zegt de Köln. Ztg., „zal het wel niet wagen dezen eisch van het chauvinisme tot de hare te maken, want zij zou daardoor met de eigen woorden van den Czaar als een „element van den oorlog en de twee dracht" gebrandmerkt worden. Doch zelfs wanneer het onmogelijke geval zich voordeed, dat Duitschland be reid "evonden werd, wat het naar recht en billijkheid in zijn grooten oorlog heeft verkregen, weder af te staan, zou den dan niet met hetzelfde schijn van recht als Frankrijk een geheele reeks andere staten te voorschijn komen met den eisch van teruggave van hun vroe ger bezit Zou niet Spanje kunnen ver langen, dab het Cuba, Portorico en do Plu lippijnen kon behouden en China, dat Japan Formosa weder teruggaf? Zouden dan niet alle vredesverdragen der laatste 25 jaren herzien moeten wor den?" Velsen. Aau Mej. G. Tol, onderwijzeres te Santpoort, is met ingang van 1 Nov. a. s. eervol ontslag verleend. Zandvoort. Aangekomen badgasten. Milch, Elberfeld, 2 pers. Villa Paula. Mevr. Bolte, Amsterdam, 2 pers. Villa Maria. A. Rutgers, Amsterdam, Hotel Driebuizen. Dr. N. P. Kaptein, Amsterdam, Hotel Driehuizen. M. de Gnjje, Neucbatel, 3 pers. Hotel Driehuizen. C. Schmitz Springornm, Dnisbnrg, 5 pers. Hotel Driehuizen. Van Holst, Arnhem, 3 pers. Hotel Driehuizen. Baron Mackay, Nijmegen, Groot Badhuis. i TolkeD Mevr. Bukmann, Bocliolt, Groot De Matin noemt het voorstel vaii dm Badhuis. Czaar een dolkstoot van een vriend. Het A. ten Hompel, Reihhnghausen, 4 blad het voorkomen ai3of ook de pers. Groot Badhuis. j regeering hier verrast is gewordenvan daar het overhaast vertrek van den mi nister van buitenlandsche zaken, die pas van de reds terug was, naar Havre, waar de geheele Zondag met overleggin gen is voorbijgegaan vandaar dat Bris- gemiddeld meer dan het derde deel der gezamenlijke Staatsinkomsten. Do zeven groote Europeesche mogendheden gaven in 1S91 reeds 3500 millioen voor oorlog en 350 millioen voor onderwijs uit. Ip 1000 inwoners komen in Rusland en Engeland 8 soldaten, in Italië 10 sol daten, in Duitschland 12 en in Frankrijk 17 soldaten. Do Kölnische Zedtung zegt nog om trent het voorstel tot beperking der oor logstoerustingen van den Czaar„Met hoeveel vreugde men de Boodschap van den Czaar- ook begroeten mag, men moet niet vergeten, dat zdj eon plan be vat, over welks praktische uitvoerbaar heid men tot nu toe slechts vage vermoe dens kon uiten. Duitschland heeft onder den grooten leermeester Bismarck een helderen blik op het oogenblik en het bereikbare verkregen en het is niet aan te nemen, dat de Duitsche regeering zich op eenige wijze, die de veiligheid van den Staat in gevaar zou kunnen brengen, zal binden. Duitschland in het bijzonder zal, voor zoover het langs verstandigen weg er ook maar eenigszins toe in staat zal zijn, de edele pogingen ondersteunen, maar desondanks zal het voor den naasten tijd Do Figaro schijnt het noodig te ach-1 zijn kruit droog houden en een al te ten, aan to tooncn dat do betrekkingen vroege en derhalve verderfelijken, ver- tusschen do beide landen Rusland en swakkenden invloed der vredes-bood- Frankrijk veranderd zijn, maar ten be- schap op zijn binnenlandsche en buiten- v.-i j/o vindt het boulevardblad nog niets landsche politiek krachtig tegengaan, anders, dan de vergelijking van den tekst de nota met de woorden die een jaar geleden op do Pothuau zijn gesproken. Daar als hier werden de beginselen van recht en billijkheid als grondslag ge- SINNEMLAND. Bedeeling der armen te Amsterdam. Herhaaldelijk werd de laatste dagen s^n ®ïn vacante heeft afgebroken. Als te Amsterdam de vraag geopperd of besluit de Ma-tin, niet zijn ingelicht in de komende feestdagen de armen omtrent hetgeen de bondgenoot voorbe- wel bedacht zullen worden. De armen reidde, dan hebben zij toch ten minste zullen echter niet worden vergeten. al die overleggingen zijn voorstel op Een klein aantal stadgenoolen, gedre- passende wijze kunnen beantwoorden, ven door den wensch om binnen de Ook dat gedeelte van de Duitsche pers Woning van velen, die zich meestal dat Maandag nog op enthusiaste wijze met een sober maal tevreden moeten zij11 ingenomenheid betuigde met het stellen, eenige afwisseling te brengeD, voorstel van den Czaar komt bij nader besloten aan die gezinnen heden een overleg tot het besef van de ontzaglijke flink maal te verschaffen. Ze hebben moeiclijkheden, die aan de uitvoering opgave gevraagd bij het burgerlijk van het plan in den weg staan, zoodat armbestuur en de verschillende diaco- men vandaag tamelijk pessimistische be- niën van het aantal der op dit oogeu- schouwingen te lezen krijgt over den blik bedeelden. Dat aantal bleek te „schoonen droom." Volmaakt achter bedragen 2300 gezinnen, tezamen on- dochtig jegens de ontwapeningsvoorstel- geveer 10 0000 personen. Aan deze len van den Czaar zijn alleen Stocher's gezinnen wordt op Koniugiu's ver- krant das Volk en de socialistische Vor- jaardag een bon voor vleesch, vet, warts, die er een stuwen zet van de Rus- ryst en een klein bedrag iu geld toe- sische diplomatie in zien om of een dred- gezonden. Wie het comité vormen, genden oorlog met Engeland voorloopig dat de zaak geregeld heeft en bekos- te vermijden tot Rusland met den Sibe- tigt, verzocht men te verzwijgen. rischen spoorweg en het bouwen van zijn vloot klaar is of, als dat niet gelukt, Men schryft uit Den Haag aan de Europeesche publieke opinie voor zich bet „Hbld." to hebben. in bevoegde kringen heeft 't de In een interview zeide de heer Jack- aandacht getrokken, dat sommigen de son, gezant der Vereenigde Staten te onbedachtzaamheid hebben om, als Berlijn: zy op straat de vreemde Indische „Heft zou een groot werk zijn, indien vorsten, thans de gaaien dor Ko- het voorstel tot ontwapening tot werke- ningin, ontmoeten, zich over hen uit lijkheid kon worden gemaakt, maar ik te laten in minder voegzame uitdruk- geloof nauwelijks dat het voor verwezen- kingen. Dit moge in scherts, zonder lijking vatbaar is. Ik koester persoonlijk opzet geschieden, maar de vorsten de meening, dat Amerika het vraagstuk begrypen ze en nemen ze als ernst j omtrent de Philippijnen in geen geval op. Daar zy zeer gevoelig zyu op voor het forum, der Petersburger confe- dit punt, vertrouwt men dat deze rontie zal brengen; dat is een aangele- mededeeling voldoende zal zyn om genheid, die alleen tusschen Amerika en in 't vervolg te voorkomen dat de Spanje moet worden behandeld." De Frankf. Ztg. geeft o.m. de volgen de cijfers: „Van 1870 tot 1895 is het geheele budget van Europa van 11 op 22 milliard verdubbeld. Daarvan bedroeg het, militaire budget in 1893 reeds 5 mil liard. Da staten van de triple-alliantie droegen hiervan 1700 millioen, Frank rijk en Rusland eveneens 1700 millioen, Engeland 820 millioen en de overige landen, behalve Turkije, 580 millioen. Het oorlogsbudget is sedert, vooral door den aanbouw van oorlogsschepen, nog aanzienlijk gestegen. Tot het oorlogsbudget moeit ook nog een groot gedeelte van den rentelast der Staatsschulden gerekend worden, wijl deze hoofdzakelijk door den oorlog zijn ontstaan. Rekent men deze er bij, dan verslindt het oorlogsbudget van Europa hooge Indische vorsteD op die wyze, zy 't dan onwillekeurig, gegriefd worden. Heden verjaart te öcheveningen, tegelijk met Koningin Wilhelmina, Adriana Cornelia Rog. Het eigenaar dige is daarbij zeker, dat dit meisje niet alleen op denzei fdeti dag, maar ook op hetzelfde uur geboren werd als Hare Majesteit. Naar wij vernemen zal aan deze Scbeveningsche jonge dochter een meisje uit den vis- scbers8tand de eer te beurt vallen om op 9 Sept. by aankomst van H.M. aan het station van de Staatsspoor den eersten bloeraonruiker aan de Koningin aan te bieden. N. R. Ct. INGEZONDEN MEDEDEE- LINGEN. 30 cents per regel. Spiegelinaker. Vergulder. Plaathandelaar Encadreur. Hofleverancier. Groote Houtstraat 69, HAARLEM. GE33EÜÜO 8UEUWS Een nieuw gas. Wederom heeft een geleerde in de dampkringslucht een nieuw gas ont dekt. In de vergadering der Ameri- kaauscbe vereenigiog tot bevordering der wetenschap te New-York heeft de heer Charles Brush daarvan mede- de ding gedaan, en bericht dat dit nieuwe element, dat hij etherion noemt, zich door zeer lage uitzetbaarheid onderscheidt en een goede warmtege leider is. Daarop hebben zich Maandagavond de substituut-offfcier van justitie, mr. I. L. Mazel, vergezeld van den rech tercommissaris, mr. A. O. H. Teile gen Bzn. en de substituut-griffier mr. D. van Houwedinge, derwaarts be geven, vergezeld van de ryksveld- wacht. Een scherp en langdurig onderzoek heeft plaats gehad in be doelde woning. Arrestatiën hadden niet plaats. In hoQger boroep. Dinsdag stonden voor het Hof te Amsterdam in hooger beroep tereebt twee Haarlemmers, door de rechtbank bier ter stede veroordeeld onderschei denlijk tot veertien en tot zeven da gen gevangenisstraf, omdat zij by een twist over geld eon derde een paar klappen hadden gegeven. Erg hard zal het wel niet geweest zyn, aan gezien de hoofdschuldige twee en zeventig jaren en zijn medeplichtige tachtig jaren oud is. De advocaat-generaal, mr. Opten- oort, achtte voor de oudjes een boete voldoende ea requireerde bekrachti ging van het vonnis met bepaling dat de straf zal bestaan in een boete van f 3 voor elk van hen. Met een „vrin delij k bedankt, heeren," verlieten beide beklaagden buigende en met bun petten wuivende de audiëntiezaal. Uitspraak over 14 dagen. Sport en Wedstrijden De rijders Deschamps, Eden, Meijers, Pasini, Tomaselli, Depage en Van Vugt ziju door hot Belgische Comité Sportif beboet, omreden zy niet deel genomen hebben aan de wedstrijden te Blankenberghe, waar zy ingeschre ven waren. De „Kai«er" te Batavia. De Duitsche kruiser „Kaiser,"met den vice-admira:j.l Von Diederichs aan boord, is Maandag te Tandjong Priok, «ie voorhaven vau Batavia, aangeko men. Het Duitsche oorlogsschip zal deu 7eu September weder vertrekken. Dood van den Koning der Samoa-eilanden. Koning Malietoa van de Sainoa- eilanden stierf deu 22en aau typlieuse koorts. De consuls van Engeland, Duitschland en de Vereenigde Staten, de opperrechter en de president van net Hof hebben het bewind aanvaard, totdat een opvolger voor den koning zal gekozen zjjn. De stad Kryczew, in het gouver nement Mobilef, is door een zwaren braud bezoeht. Vierhonderd huizen werden in asch gelegd, zes meuochen kwamen erby om, en velen kregen ernstige brandwonden. Men beweert dat het vuur op verschillende plaatsen aangestoken was. HE G**TSZAK€N. Vergiftiging? Ouder vermoedelijke verschijnselen van vergiftiging is Zondag ten lioize barer ouders in de Oranjeboomstraat te Rotterdam, eeu 18-jarig meisje overleden, waarbij volgens gerucht ernstige verdenking op de moeder rustte. De versiering der Oude Gracht van het Verwulft af tot aan de Jaco- bynestraat, waarvan wij gisteren geen melding maakten, om reden deze nog niet geheel voltooid was, is thans gereed gekomen en een vermelding overwaard. Aan de zijde van het Verwulft, alsmede aan die bij de Jacobijnestraat, zijn eerebogen opge richt met groen en tropheeën versierd, waartusscben de jaartallen (8S) en 1898 prijken. Op de palen zijn bak ken met levende bloemen aangebracht. Verder zal de gracht des avonds door vetgiaasjes en lampions tusschen oranjekleurige palen met wapenschil den opgehangen, verlicht worden, het geen voorzeker een fraai effect zal opleveren. Aannemers en uitvoerders van dit stadsgedeelte zyu de heeren A. Brakel Jr. en P. Noë, wien hier voor een woord van lof niet mag wor den onthouden. Wat de versiering der scholen be treft, dan verdient voorzeker de lste Tnsschenschool van de Parklaan ge noemd te worden. De meeste lokalen waren door de zorg van onderwijzers en onderwijze ressen keurig versierd. Verder had de heer Kater, schilder in de Zoete- straat de welwillendheid al de kun stig bewerkte wapenschilden van de elf provinciën voor de school ten ge schenke te geven aan den heer Haver- schmidt, die daardoor in staat was was eene prachtige wandversiering aan te brengen in hei benedenportaal. Ook de school van den heer de Vries aan het Leidscbe Plein was Dinsdag netjes versierd. Eigenaardig is liet dat de kinderen van deze school onderling voor de verlichting op hedenavond hebben gezorgd door vetpotjes mede te brengen. ruimte geheel vulden, niet van eene dergelijke bijvalsbetuiging had weer houden. Het eerste nummer van het pro gramma wasMendelssohns Lobgesang. Dit schoone, maar moeilijke werk, met zijne melodieuse solo-gedeelten, en veel van de koorzangers eischende maar o zoo fraaie koren, voldeed uit stekend. Van de solisten zij het eerst ge noemd de hoer J. J. Rogmans, die met zyn heerlijk tenorgeluid in zjjne dankbare party de aanwezigen in verrukking bracht. Aangrjjpeud mooi was zyn „Hüter is die Nacht bald hin!" Ook mejuffrouw Betsy Hol, sopraan, en Tilly Koenen, alt, ver schaften ons veel kunstgenot. Het koor volbracht zyn zwaro taak zeer naar wensch. De klank was zeer goed, alleen had bet dameskoor, de getalsterkte in aanmerking geno men, eenige malon iets forscher kun nen klinken. J Het koraal „Nun dauket Alle Gott," hetwelk eene groote moeilijkheid op levert, daar het a cappella wordt ge zongen, en das gevaren oplevert wat het op toon blijven betreft, vooral in een stuk, dat zoo hoog ligt als het „Lobgesang," werd op zaiveren toon doorgezongen. Na de uitvoering van bet Lobge sang werd de aandacht gevraagd voor de „Krooncantategetoonzet door den heer W. Robert op tokst van den heer F. Smit Kleine. Na de cantate gehoord te hebben is bet ons eene aangename taak den heer Robert hulde te brengen voor zyne toonscbepping eene compo sitie die het talent van dezen compo nist in het gunstigste daglicht stelt. Een kort, breed opgezet preludium van het orkest wordt gevolgd door een eenvoudig maar vroolijk, frisch kin derkoor. Verder komen in do alge- moene koren gedeelten voor die wat men noemt „pakken" en het koor moeten inspireeren tot vollen, leven- digen zang. De koren hebben eene voorname rel in dit werk, maar niet temin hangt van de vertolking der soli, behalve door de reeds genoemde solisten, gezongen door den heer Orelio, veel van het welslagen van deze cantate af. Ook van dit gedeelte der compo sitie kan met lof gewaagd worden. De heer Robert mag zich gelukkig achten, dat genoemde vier zangeres sen en zangers door hun mooien zang zooveel relief gaven aan de mooie passages. Waar wy nu nog wensch en te mel den, dat de orchestratie ons bizonder goed geslaagd voorkwam, willen wy daaraan eene algemeene hulde toe voegen voor de verschillende wyze, waarop het orkest van bet Concert gebouw de begeleiding verrichtte. Ook de beer Ezerman vervulde de orgel-party op lofwaardige wyze. Na de cantate werd nog door het koor gezongen het „Hallelujah" uit „Der Messias" van Handel, en ten slotte het „Wilhelmus" zooals dit reeds gezongen was in de cantate by den aanvang van het tweede ge deelte en dat natuurlijk door de aan wezigen staande werd aangehoord. Wy wenschen den heer Robert ge luk met zyn succes, Dinsdag behaald als dirigent en componist. Vervolg Stadsnieuws Het concert in de Groote Kerk. Het feestconcert, Dinsdagmiddag in de Groote Kerk gegeven onder leiding van den heer W. Robert, is een gróót succes geweest. Een luid, krachtig, lang aangehouden applaus als hulde aan den leider, aan de solis ten, aan het koor, aan het concert gebouw-orkest zou weerklonken heb ben, wanneer het gebouw waarin het concert gegeven werd, de ontelbare menigte toehoorders, die de groote Het volgende telegram is beden- morgen te 9 uur verzouden. Aan Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden. Hot Gemeentebestuur van Haar lem gevoelt zich gedrongen op dezen voor Nederland zoo gewichtigen dag Uwe Majesteit de eerbiedige verzeke ring te geven van zyne verknochtheid 6D liefde en den wensch te uiten, dat het Uwe Majesteit gegeven moge worden lang en voorspoedig over Uw getrouw volk te regeeren. MARKTNIEÜ W S Graan- en Zaadmark t. Roode tarwe f 0,a f 0,00 Witte larwo f 7.60 k f 6.60. Rogge f 4.50 k f4.15 Haver f3,70 f3,55. Gerst f 4.25 k f 0,— Paardenboonen f 0. k f .0—. Bruine boonen fO.— k f 0.— Capucijnors f 10.25 a f 0,—. Karwy- zaad t 0,— k f 0,—. Bruin mosterd zaad fO.— a f—Groene erwten f 0k f 0.—. Dnivenboonen f 0,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1898 | | pagina 1