NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
18e Jaargang.
Maandag 27 Februari 1899
Ho 4806 a
HAARLEM'
A -RoisrisrEXMiEnsrarsFK/i JS
Voor Haarlem per 3 maanden1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent, gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1.30
Franco dour het geheele Ryk, per 3 maanden1.66
a Wonderlijke nummers0.05
GtaHustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 8 maanden0.30
„de omstreken en franco per post 0 '.871/2
A3DV^EL£S,TEjIsl"TIEnsr:
l - 5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement, aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Oen! per regel.
Abonnementen en Advertontiön worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux. Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeur-Uitgever
PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UB F ,f- Co A' f. ./o.YA'N, öucc., Parijs Hl ins raid.-:
Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiön en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het
Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
BUITEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels ƒ0,75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel ƒ0,30.
Agenten voor dit blad in den omtrek zijn: BloemendaalSandpoort en SchotenP. v. d. RAADT, Sandpoort; HeemstedeJ. LEUVEN, bij de Tol; SpaarndamC. HARTENDORP; Zandvoort, G. ZWEMMER;
Velsen, W. J. RUIJTER; BeverwijkJ. HOORNS; HilleqomARIE HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Goedgek. bij Kon. Besluit van
12 Nov. 1892, No. 29.
De Haarlemsche Handelsvereen. telt
thans ruim 650 leden, dat is veel, doch
niet genoeg. Elke winkelier, elke han
delaar, zijn belang begrijpende, moet
ach aansluiten. De contributie bedraagt
slechts 2.50, terwijl de voordeelen
groot zijn.
Rechtskundige adviseurs zijn de hee-
ren mrs. Th. de Haan Hugenholtz en
H. Ph. de Kanter, Spaarne 94, welke
gratis advies in handelstaken geven
aan de leden en voor hen gratis optre
den in faillissementen.
Voor incasso's, door bemiddeling der
advocaten gedaan, wordt 5 berekend.
Bankiers der vereeniging zijn de hee-
ren Laane van Bommel, Kruisstraat
Alle brieven of aanvragen (ook opga
ven voor het lidmaatschap) moeten ge
richt worden aan het bureau der ver
eeniging, 22 Lange Begijneetraat.
Het is ons gelukt eene overeenkomst
te sluiten, waardoor het mogelijk is H.H.
leden nauwkeurige informatie te ver
schaffen omtrent alle firma's in Ne
derland.
De kosten dezer informaties bedragen
60 een te per adres, plus 5 cents voor
porto, en moeten vooruit betaald wor
den aan het bureau. Informatiën naar
binnen de stad wonende personen gra-
Ruim 650 informatiën en rechtskun
dige adviezen werden in het afgeloopen
jaar verstrekt.
In Januari zijn 35 vorderingen tot
«>n bedrag van f 907,44 betaald, 4 vor
deringen worden afbetaald, 6 vorderin
gen zijn uitgesteld).
Volgens artikel 7 dient het Geheim
Öer Maandlijsten ongeschonden bewaard
to blijven.
H.H. Leden worden er op attent ge
maakt, dat pretentiën, buiten de stad
in te vorderen, niet worden behandeld,
tenzij portovergoeding (10 cts.) is bijge-
ioegd.
Het Bureau der vereeniging is geves-
tigd 22 Lange Begijnestraat en is ge-
opend iederen werkdag van 's morgens
9 tot 1 en 's middags van 2 tot 4 uur.
Dagelijks is een der bestuursleden
aanwezig en bereid tot het geven van al
le gewenschte inlichtingen en wel Maan
dag en Vrijdag van 1112 uur v.m.:,
de overige dagen van 34 nm.
IHET BESTUUR.
Stadsnieuws.
Veiligheidswet.
Deze wet verstaat onder „Fabrieken
ea werkplaatsen"
le. alle zoowel open als besloten ruim
ten, waar in of voor eenig bedrijf pleegt
Fewer kt te worden aan het vervaardigen,
(veranderen, herstel lefcii versieren, af-
jfferken of op andere wijze tot verkoop
pf gebruik geschikt maken van voorwer-
>en of stoffen, of waar in of voor eenig
edrijf voorwerpen of stoffen' eene dsa&r-
oe strekkende bewerking plegen te on-
lergaan; een en ander voor zoover al
taar een krachtwerkfcuig of een oven
rordt gebezigd of 10 of meer personen
>Icgeai te verblijven
2e. vlasbraakhokkeai en zwingelketen.
Van die sub 2e genoemd is in Haor-
em niet veel te doen, van die sub lo
venwel zooveel meer.
Alle werkplaatsen waarin een krachts-
ferktuig of een oven wordt gebezigd
tullen dus onder het bereik der veilig-
leidswet, ongeacht het aantal personen
lie daarin plegen te verblijven.
Inrichtingen, bv.naaisters-ateliers,
net ten hoogste 9 werksters vallen bui
en de perken der wet; zijn er meer
lan 9 werksters, dan valt met de hepar
in gen der veiligheidswet rekening te
louden,.
Een dier bepalingen is de volgende
Het hoofd of d'e bestuurder van eene
abriek of werkplaats zendt binnen één
naand na het in werking brengen daar-
Pan aan den burgemeester van de plaats,
Faar de fabriek of werkplaats is gele-
L u, eene opgave
a. van het bedrijf dat wordt uitge
teld;
b. van de soort- van drijfkracht en het
ital krachtwerktuigen die worden ge-
c. van het aantal der personen, die
aldaar in dén regel zullen verblijven
dl voor het geval, dat de fabriek of
werkplaats behoort tot de inrichtingen,
die gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken en niet. mogen1 worden op
gelicht zondér vooraf verkregen vergun
ning van het gezag, dat de vergunning
gaf tot het oprichten en van de dag-
teekening van het besluit, waarbij, de
vergunning werd verleend.
De formulieren voor deze aangifte
zijn kosteloos te verkrijgen ter gemeente
secretarie.
Behalve de splitsing der huurwaarde
ter bepaling van den aanslag voor
personeele belasting, wanneer een per
ceel gedeeltelijk uit woning, voor een
ander deel uit winkel bestaat, (zie ons
vorig nommer) wordt de huurwaarde)
ook gesplitst daar, waar een gedeelte
van eene woning in dein vorm van ge
meubileerde kamers aan adderen in
huur is afgestaan.
Voor een huis derhalve met eene
huurwaarde van 350, doch waarvan
d'e helft aan een ander ten gebruike is
afgestaan met inbegrip vain dé) daarin
aanwezige meubelen, worden twee aan
slagen vastgesteld, elk naar eene huur
waarde van 175. De belastingplichtige
profiteert daarbij in zoover, dat wan
neer hij het geheele perceel zelf bewoon
de dés aanslag zou bedragen. 8 van
350 gelijk 85, dóch thans de aftrek
van de onbelastbare 85 tweemalen
plaats heeft.
Heeft hij 4 haardsteden in zijn per
ceel, dan is hij daarvoor f 6 in hoofd
som schuldig als hij heft perceel be
woont, doch bedraagt dé belasting d'esr-
wege slechts f 2, wanneer in elk der
ptrceelsgedeeltea 2 haardsteden zijn.
Is dé waardé van het mobilair in het
gelieele perceel tusschen 500 en, f 600,
dan bedraagt de belasting daarvoor 6
als de belastingplichtige het geheele per
ceel bewoont, doch slechts 3 wanneer
dat mobilair over de twee gedeelten van
het huis is verdeeld.
Is een huis in gebruik èn als woning
èn als winkel en zijn bovendien daarin
gemeubileerde kamers verhuurd dan
heeft eene dubbele splitsing plaats.
Indien aan elk van de gesplitste huur
waarden van een perceel in Haarlem,
van bv. 900 huurprijs voor 't gehele!
van den totaalprijs is toegekend, dan
zal naar den eersten grondslag verschul
digd zijn;
Voor de woning 8 van 300, min
85, gelijk 17.20.
Voor het verhuurde) deel 8 van
300 min f 85, gelijk 17.20.
Voor dén winkel (belastbaar voor
nihil; omdat de huurwaarden tot 100
niet worden belast.
Totaal in hoofdsom 34.40.
Hetzelfde perceel, geheel als woning
bij één persoon of gezin in gebruik, zou
voor den grondslag „huurwaarde" wor
den belast met 8% van 900 min f 85,
gelijk 65.20 in hoofdsom.
De drankwet bevat de bepaling, dat
de eenmaal verleende „vergunningen"tel-
kens worden geacht met een jaar te
zijn verlengd, indien vóór het verstrij
ken van den vergunningstermijni hëtl
vergunningsrecht opnieiuw zal zijn be
taald.
De vergunningen loopen steeds af op
den laatsten dag van April.
In verband met die wetsbepaling
houdt onze gemeentelijke verordéning
op het vergunningsrecht het voorschrift
in, dajt zij, die na 30 April met deni
kleinhandel in sterken drank wenschen
•oort te gaan, daarvan in de maand
Februari van elk jaar schriftelijk moeten
kennis geven aan Burgemeester en Wet
houders.
De Haarlemsche vergunninghouders
moeten die kennisgeving alzoo vóór 1
Maart e. k. ten Stadhuize inleveren.
Museum van Kunstnijverheid^
Op liet Museum van Kunstnijverheid
zullen aanstaanden Zondag de decoratie-
va teekeningen en ontwerpen van den
heer W. Scherjon uit Utrecht, die nog
met eenige teekeningen naai- dé natuur
werden aangevuld, tentoongesteld zijn.
Ver dei- zijn- voor het laatst de reproduo
tiën van diverse stoffen te bezichtigen.
Zondag is de toegang vrij.
BINNENLAND
Internationale ontwapening.
Een »x>n|tra>-inanifestatjte willen! ta
kelen op touw zetten tegenover de be-
weging van den Nederlandsehen Vrou
wenbond ter internationale ontwapening.
De leiding daarvan is in handen van
dr. Louis A. Ballier te Schiermonnikoog.
Ter ond'erteekening is eene verklaring
voor mannen en vrouwen dooi-1 heb ge
heele land verspreid! gericht aan bo
venstaand en Ned. Vrouwenbond en lui
dende
Ondergeteekenden, betreurende de ka
rakterloosheid die spreekt uit uw mani
fest, hetwelk oorlog afkeurt en weer
baarheid aanprijst;
van meenin^. dat diplomatiek ge-
confereer op den grondslag van natio
naal eigenbelang nimmer tot een heilrijk
resultaat kan leiden, en dat van de re
geeringen omdat het regeeringen'
zijn geen radicale uitkomst te ver
wachten is;
overtuigd van! de noodzakelijkheid
om daartegenover te stellen de uiting
van hunnen absoluten afkeer van alles
wat met militarisme defensief en of
fensief in eenig verband staat ver
klaren geen deel te nemen aan iets dat
oorlog an krijgsdienst op eenigerled wij
ze verdedigt, vergoelijkt of bestendigt.
Naar wg vernemen, zal aan bet
einde dezer maand de minister van
oorlog worden ontheven van het tijde
lijk beheer Yan bet departement van
marine en de minister van marine,
vice-admiraa! jhr. Röell, weer zgn
ambt hervatten.
N. R. Ct.
Invoer van vee in België.
Blijkens bericht van Hr. Ms. gezant
te Brussel van 22 dezer zullen met
ingang van 1 Maart. a. s. de Belgische
grenskan toren Baarle Hertog en Wa
tervliet voor den invoer van Neder-
land8Ch melkvee geopend zijn.
Het was Zola niet.
Vrijdagmorgen kwam een kruier
ons voor de zooveelste maal vertellen,
dat Emile Zola in Amsterdam was
aangekomen en dat hg in het „Vic
tor ia-hotel" was afgestapt. Voor de
zooveelste maal telefoneerden wg ook
nu weer naar het Victoria-hotel"
om inlichtingen.
„Mijnheer, er is hier niemand af
gestapt met den naam Zola
„ZooI„Is er dan ook iemand
bg u, die veel op Zola gelijkt?"
„Ja mijnheer, dat is er wel
Wg haastten ons langs het Dam
rak, stapten het „Victoria-Hotel"
binnen en stonden weldra voor den
portier.
De heer, die op Zola leek noemde
zich, zeide hg, Manuel Perez van
Buenos-Ayres. Wg vroegen mgnheer
Manuel Perez van Buenos-Ayres te
spreken enweldra bleek ons dat
deze heer zoo bg niet Manuel Perez
van Buenos-Ayres is toch in geen
geval Zola is. Hij leek wel een wei
nig op den grooten schrijver, doch
zag er veel jonger uit.
Toen hg vernam dat men hem voor
Zola aanzag riep hg uit: „Maar dan
begrgp ik waarom iedereen op het
station zijn hoofd voor mg ontblootte.
Ik wist niet wat ik ervan moest
denken".
En bg het afscheid zeide hg: „Mon
sieur, pour vousje regrette de u'être
pas Zola, pour moi je m'eu félicite!"
Telegraaf.
Dynamiet.
Te Dieren werd Maandag door
eenige arbeiders bg het lossen van
een waggon steenkolen, in de kolen,
zooals later bleek, een dvnamietpatroon
met lont gevonden. Men beproefde
het onbekende voorwerp te openen, en
de arbeider H. Ellens wierp het ten
slotte bü zijne moeder op een kast,
vanwaar het Woensdagavond weder
te voorschijn werd gebaald. Ellens
ging er toen met een stopnaald in
roeren, met het gevolg dat de patroon
ontplofte en Ellens, die gehuwd is
en kinderen heeft, twee vingers en
de duim van de linkerhand werden
verbrijzeld, terwijl de arbeider J.
Pieper een wond in het aangezicht
bekwam.
K o I o n i 8 n.
De verdediging van Java.
Zoowel in de „Java-Bode" als in het
Bat. Nieuwsblad" vinden wij denkbeel
den aangaande de verdediging van Java
uiteengezet.
In het „Bat. Nbl." is het een inzen
der. die déze zaak bespreekt en die, de
geheimzinnigheid gispend' waarmede de
Regeering haar plannen in deze omhult,
met nadruk wijst op de noodzakelijk
heid van oefening in den guerillat-oorlog.
Voorts betoogt hij de bijzondere ge
schiktheid van het Sinjo-element voor
zulk een oorlog en in verband daarmede
en met dé voorliefde der Sinjo's voor liet
landelijke, ontwerpt hij een plan voor
eene „soldaten-landbouwkolonie." Deze
Kolonie, die hij zou willen vestigen in
het landschap Padalarang, zou bestaan
uit alle Sinjo's van 't Indische leger, die
daar als landbouwers een aangenaam
bestaan zouden vinden en tevens als
soldaten zouden worden geoefend in al
wat do Gueril la-oorlog vereischt.
Veel uitgebreider en van veel meer
ingrijpenden, aard, is hetgeen Q. in de
„Java-Bode" voorstelt. Vooropstellend)
dat onze tegenwoordige troepenmacht)
in Indie, bij d'e in oorlogstijd proble
matische gemeenschap van Sumatra met
Java., niet in staat zal zijn, Java tegen
een krachfcigen vijand te verdedigen en
dat onze financiën geen uitbreiding van
dit vrijwilligersleger gedoogen, bepleit
hij de oprichting van een militieleger.
Voor de militie zouden de ingezete
nen onzer kolonie, op dezelfde wijze als
in het moederland geschiedt, binnen
worden opgeroepen, onverschillig of het
Europeanen. Amboineezen. Javanen,
enz. zijn. Deze miliciens zouden niet
dan met hunne toestemmming buiten
Java mogen worden gebruikt. Als eer
ste oefeningstijd zou 10 maanden voor
ontwikkelde Europeanen;, 14 maanden
voor mindler ontwikkelde en 2 jaren
voor niet-Europeanen, kunnen worden
gestold'. Wil men het stelsel niet te
drukkend maken, dan zouden plaats
vervanging en n.umimerverwïs.seling kun
nen worden, toegestaan! Behalve die)
miliciens zou men ook nog alle gewezen,
militairen als reservisten kunnen gé
bruiken. De verplichting tot het later
periodiek onder de wapens komen, zou
stilzwijgend in het aangaan van een
engagement moeten liggen -opgesloten.
Aannemende dat nu jaarlijks 4000 man
op deze wijze werden opgeroepen en
dat men de miliciens en reservisten in
vijf lichtingen verdeelt, dan zou het
leger met 20.000 man worden versterkt
en doet men zoodoende waarlijk geen
te groot beroep op het zoo rijk bevolkte
Java. Het militiestelsel zou clan ook
met de meeste humaniteit kunnen wor
den toegepast vooral het oproepen dér
lichtingen zou verband moeten houden
met do tijden, waarin de bevolking in
verband met d'en veldarbeid liet best
kan worden gemist. De taak der reservo-
bataillons wordt alzoo om met de vrij
willigers en d'e miliciens, die daartoe ge
neigd zijn, de veld-bataillons op sterkte
te houden, de reeruten af te richten en'
slagvaardige korpsen te vormen bij het
uitbreken van een oorlog.
De garnizoenstroepen zouden hun
tegenwoordige bestemming behouden
alleen zou men nog kunnen trachten
hierbij een samenvoeging van gewapende
politiedienaren en marechaussees te
bewerkstelligen, waardóór zoo min. moe
gelijk geregelde troepen voor de bui
tenbezittingen noodig zouden zijn. Bij
de bereden artillerie zou het aantal bat
terijen moeten worden uitgebreid, doch
4 stukken de vredessterkte dier batte
rijen moeten uitmaken,, welke sterkte
bij mobilisatie op 6 stukken zou wor
den gebracht. Door meer bergartillerie
en minder veldartillerie te nemen, zou
dé mobilisatie, wat betreft het verkrij
gen van dieren, minder bezwaren ople
veren. Thans hebben de veïdbatterijen
in vredestijd ook niet alle paarden op
oorlogssterkte present, en zal men lrier-
aan bij mobilisatie moeielijk te gemoet
kunnen komen, aangezien men maar niet
op eens afgerichte trekpaarden, geheel
geschikt om in eene bespanning te loo
pen kan verkrijgen.
Wij merken hierbij: voorshands al
leen op, d(at onzes inziens plaatsvervan
ging en num merverw i sseling in Indië,
wel verre van den druk van den dienst
te verminderen, dien nog meer zou ver
zwaren dén in ons leger. In Indië toch
zou zfeker geen- mindere inlander in
staat zijn om zijn dienst af te koopen.
Het gevolg zou wel zijn dat deze militie
uit mingegoede inlanders zou bestaan.
En van waar zou men dan het kader
krijgen?
Gemengd Nieuws.
Aguinaldo.
Over Emile Aguinaldo, het hoofd van
den opstand op de Filippijnen, worden
eenige bijzonderheden medegedeeld in
de Amerikaansche ..Review of Reviews".
Hij is van half Spaansche, half Tagal-
sche afkomst, met wellicht een scheutje
Cliineesch bloed in zijn aderen. Zijn
schedel en gelaat zijn meer Europeesch
dan Malei sell. Over zijn karakter wordt,
zeer verschillend geoordeeld.
Vrienden en vijanden zijn het eens,
dat hij eerzuchtig, scherpzinnig en ver
ziend. dapper, eerlijk, kuisch, wraak
zuchtig en somtijds wreed is. Hij bezit
de eigenschap die vrienden wijsheid en
vijanden list noemen. Volgens zijn.
vrienden is hij beleefd, bedachtzaam,
waardig, maar zijn tegenstanders noe
men hem onoprecht, aanmatigend, ijdel
en brutaal. Maar d'at hij edelmoedig is,
zichzelf geeft, vriendelijk is jegens het
volk, in staat tot besturen, geeft ieder
toe. Ja zijn vijanden achten hem, den
grootsten Maleic-r, die ooit geleefd heeft,
zijne vrienden een van de groote man
nen dér geschiedenis.
Aguinaldo begon zijn loopbaan op
4jarigen ouderdom als loopjongen. Zijn
meester was heel goed voor hem en
gaf hem een betrekkelijk zeer goede op
voeding. Aguinaldo leerde gemakkelijk.
Hij was vroeg rijp als een Malei er, eer
zuchtig als Kaukasiër en had' het ge
heugen van een Chinees, d. i. hei. beste
ter wereld. Op zevenjarigen ouderdom
i stond hij de meeste halfbloed jon
gens van twaalf en tien jaar oud. was
hij verstandelijk de meerdere van de
meeste Tagals en halfbloeds van het
district.
Op veertien- of vijftienjarigen leeftijd
ging Aguinaldo in de geneeskunst stu-
deeren aan dé Pauselijke Universiteit!
te Manilla.
In 188S kreeg Aguinaldo last met
dé overheid, en ging naar Hongkong
waar zich een vrij groote kolonie van
Philippijnsche ballingen en kooplieden
bevond. Hier trad hij het leven in uit)
de nauwe Spaansche beschaving, waar
in hij was opgevoed. Hij woonde de
oefeningen en wapenschouwingen van
het Britsehe garnizoen bij. bezocht de
gewerenmakerijen, kocht vuurwapens en
trachtte in alle opzichten meer kennis
op te doen. Zelfs zou hij een tijd lang
in het Chineesche leger gediend hebben.
Van dat werk leerde hij echter niéts;
hij' gaf er spoedig den. brui van en
nam dienst op een Cliineesch oorlogs
schip, dat Europeesche instructeurs aan
boord had. Voorts las hij strategische
werken en geschiedenissen van de veld
tochten van Napoleon, Wellington, Von
Moltke en Grant en kwaim zoodoende
op de hoogte van krijgskunde en mari
nezaken.
Te Hongkong of op Luzon deed Agui
naldo zijne talenkennis op. Hij spreekt
en schrijft Spaansch, Fransch. Tagalsch
en Vivaya uitstekend en de derde voor
naamste inlandsche taal nl. Igarrote,
vrij wel. Ook kent hij wat Latijn, En-
gelscli en Chincosch.
Op de Plulippijn c*n teruggekeerd!,
kreeg Aguinaldo naar 't schijnt een po
litiek ambt in eene provinciestad. Hij
maakte zich zeer bemind daar hij zijne
soldaten en het volk welwillend en-
met oordeel behandelde. Zijne meeirlé-
ren achtten hem hij was bevriend' met
de Spaansche beambten en met de Je-
zuiten die als ondenrijzere en genees-
heeren dienden.
In 1896 brak de opstand uit. De aan
leiding daartoe waren maatregelen die
reeds sedert een jaar of zes genomen
werden, om een tekort te dekken. Een
oude wet werct weder ingevoerd, waar
bij de Staat heerendiensten mocht ei-
schen in plaats van achterstallige be
lastingen en met déze diensten de- Kerk
begiftigen.
Dit wekte hevig verzet. Dr. José Ri-
zal, die de overheid het scherpst ver
oordeelde, werd1 gevangen genomen en
doodgeschoten In plaats van schrik te
wekken, vuurde déze moord1 zooals
de terdoodbrenging genoemd werd
de ontevredenen aan tot een opstand.
Weldra kwam daarbij Aguinaldo naar
boven. Hij is ontwijfelbaar een der eer
ste samenzweerdters geweest; van den
beginne deelde hij als kolonel of gene
raal de orders uit aan de andere leiders.
De Spaansche overheid sloot met
Aguinaldo een overeenkomst, waarbij zij
op belofte van eenige zeer eenvoudige
hervormingen verkreeg dat het leger
der opstandelingen uiteenging. Natuur
lijk werden nagenoeg al detze belaften
gebroken;. Aguinaldo week toen metJ
andere leiders naar Hongkong.
Daar wachtten zij hun tijd'.
De Spaansch-Amerikaansche oorlog
was o]) til; weinigen dachten toen aan
een strijd van de Filippijnen. Maafl
Aguinaldo begreep dat nu de gelegen»
heid gekomen was. Hij sloot contracteni
met. avonturiers om op de Philippijnoü
wapenen te leveren en ontplooide een
on vermoei den. ijver in het afleggen van
bezoeken aan Amerikaansche zeeofficie
ren. consuls, kooplieden, kapiteins tea4
zee en particulieren. Met hart en ziel
wijdde hij zich aan zijn taak. Hij deed!
ook een beroep op de voornaamste Enn
gelsche plaatselijke dagbladen en tracht
te overal instemming te wekken.
Toen de oorlog was uitgebroken werk
te Aguinaldo zeer veel samen met con
sul Wildman te Hongkong. Zonder over
deze samenwerking een oordeel te willen!
vellen noemt die schrijver in de „Rev.
of Rews". het zeker, dat hetzij een van
beiden of allebei ernstige fouten begin
gen. De leiders der opstandelingen be
weren. dat de Amerikaansche consul
den inlanders onafhankelijkheid beloof
de, uit naam van de regeering te Was
hington Wildman ontkent dit thans en
zegt dat hij alleen getracht heeft, de
hulp der opstandelingen tegen de Span
jaarden te verkrijgen in den veldtocht
die aanstaande was.
Onmiddellijk na de overwinning van.
Admiraal Dewev bij Manilla stak Agui
naldo. kort daarna door zijne partijge-
nooten gevolgd, naar Luzon over en
stookte overal dén opstand aan. Hij
spreidde daarbij een buitengewone be
kwaamheid ten toon en een zeer sterke)
persoonlijke aantrekkingskracht In bij
na elk der 26 provinciën van Luzon was
weldra dé beweging gaande. In ieder
district wees hij een leider aan en hij
stelde zelf de plannen van aanval op
voor d'e Spaansche forten en garnizoens
plaatsen. De Amerikaansche schrijver
zegt. dat Aguinaldo daarbij te werk ging
als Napoleon en ook diens wonderbare
aantrekkingskracht op rijn volk scheen
uit te oefenen.
Van het oogenblik zijner leiding tot
bijna in 1899 voer dé hij onophoudelijk
oorlog tegen dé Spanjaarden. Den Ame
rikanen bewees hij onschatbare diensten,
omdat hij voor hen het mindere werk
deed! wat anders maandén lang ge
duurd! en duizenden mansehenlevens ge*
kost zou hebben. Hij moet 15000 Span
jaarden hebben gevangen genomen en]
tusschen de 1000 en 3000 inlanders ver
dreven hebben naar Mindoro, Panay enj
Cebu. Tegen de Spanjaarden strijdtendé
voerde hij onderwijl allerlei diplomatie
ke schermutselingen met de Amerika
nen en overtrof daarin hunne beste offi
cieren. Merritt en Dewey alleen uitge
zonderd.
In 't begin van Juni zette Aguinal
do een voorloopigo rc-geering in elkaar,
waartoe hij de ambtenaren koos uit
zijne vrienden en verwanten. Ditj
lichaam kwam verleden jaar op 23 Juni
bijeen en bevestigde hem als ópper-ge
neraal der Phi lippijnen en president
d'er revolutionnaire regeering.
Men is te Monaco zeer boos over een
geïllustreerde briefkaart, dEe diaar ia
uigegeven. Man riet er namelijk dén!
vorst van Monaco op rijn troon. Rond
om rijn zakken geld gestapeld! en gebo
gen mannen sleepen voortdurend nieu
we zakken aan. Aan dén voet van den
troon ziet men de hand van een crou^
pier met zijn stokje. Boven de groep
staatRood verliest, zwart verliest, dé
bank wint altijd. Links op de kaart
riet men het Casino, met twee palmboo-
men. Aan een boom hangt een zelfmoor
denaar, voor den anderen schiet richl
een elegant gekleede heer voor 't hoofd.
Hieronder een man in vertwijfeling
die een vrouw poogt te troosten„Rui-
né. rien ne va plus" luidt het onder
schrift. Een. duiveltje noodigt rqchjta
van de kaart, den schrijver van dé
briefkaart uit met de woordén „Faitea
votro jeu, messieurs."
De verspreiding dér kaart is te Mona
co verboden. Een heer die er eenige inj
bezit had en er op verzoek van. een ho
telier er honderd liet komen van den!
uitgever, een groote firma! te München,
werd gevangen genomen en is eerst ini
vrijheid gesteld, nadat hij schriftelijk
verklaard had. het vorstendom nooiti
weder te zullen bezoeken.
