NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. .ajbo crs JLJD V J£li^TEOSra?HËItNr Directeur-Uitgever j. C. PEEREBGOM Haarlemsche Handelsvereeniging 5Se Jaargang. sandag 3 April 1899 Ho. 4836 a BAQBLAB Voor Haarlem per 3 maanden, L2G Voor de dorpen ui den omtrek waar eeü Agent geVestigd is ('kom der gemeente), per 8 manndena 1.30 F'unoo door hel geheele Kijk, per 3 maanden1-Ö5 Afzonderlijke nummers 0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, roor Haarlemper JJ manna en0.30 e de omstreken en franco per nosl B Q,87Vj: Var- 1 - 5 regels 50 d.?.f tedere regel meei 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Ad verten tieu «tuiden aaiigeaóinêh dooi oiike Agenten en dwr alie Boekhandelaren en Courantiers. Dii blad verschijnt dagelijksbehalve op Zon en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. 1iiofhujf.plen voor hef FiuMettlano'Comjwjnk Génórah dc Publicitê Ftrangère G. L, DAUBE Co. JOHN F. JoNES. Succ., Parijs 3Ibis Fctubmtrg Monlniartre. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. BUITEN het Arrondissement Haarlem is de pry's der Advertentiën van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel ƒ0,30. Agenten voor dit blad in den omtrek zyu Bloemendaal, Sandpoort ©n Schoten, P. v. d. RAADT, Sandpoort; HeemstedeJ. LEUVEN, bij de Tol; SpaarndamC. HARTENDORP; Zandvoort, G. ZWEMMER; Veisen, W. J. RUIJTER; Beverwijk, J. HOORNS; Hillegom, ARIE HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Goedgek. bij Kon. Besluit van 12 Nov. 1892, No. 29. De Haarlemsche Handelsvereen. telt thans ruim 650 leden, dat is veel, doch niet genoeg. Elke winkelier, elke han delaar, zijn belang begrijpende, moet zich aansluiten. De contributie bedraagt slechts 2.50, terwijl de voordeelen groot zijn. Rechtskundige adviseurs zijn de hoe ren mrs. Th. de Haan Hugenholtz en H. Ph. de Kanter, Spaarne 94, welke gratis advies in handelszaken geven aan de leden en voor hen gratis optre den in faillissementen. Voor incasso's, door bemiddeling der advocaten gedaan, wordt 5 berekend. Bankiers der vereeniging zijndehee- ren Laane <fe van Bern mei, Kruisstraat .51. Alle brieven of aanvragen (ook opga ven voor het lidmaatschap) moeten ge richt worden aan het bureau der ver eeniging, 22 Lange Begijnestraat. Het is on8 gelukt eene overeenkomst te sluiten, waardoor het mogelijk is H.H. leden nauwkeurige informaties te ver schaffen omtrent alle firma's in Ne derland. De kosten dezer informaties bedragen S0 cents per adres, plus 5 cents voor porto, en moeten vooruit betaald wor den aan het bureau. Informatiën naar binnen de stad wonende personen gra tis. Ruim 650 informatiën en rechtskun dige adviezen werden in het afgeloopen jaar verstrekt. In Februari zijn 57 vorderingen tot een bedrag van f 1519,74^ betaald; 15 vorderingen worden afbetaald, 10 vor deringen zijn uitgesteld. Volgens artikel 7 dient het Geheim der Maandlijsten ongeschonden bewaard te blijven. H.H. Leden worden er op attent maakt, dat pretentiën, buiten de stad in te vorderen, niet worden behandeld, tenzij portovergoeding (10 cts.) is bijge voegd. Het Bureau der vereeniging is geves tigd 22 Lange Begijnestraat en is ge opend iederen werkdag van 's morgens 9 tot 1 en 's middags van 2 tot 4 uur. Dagelijks is een der bestuursleden aanwezig en bereid tot het geven van al le gewenschte inlichtingen en wel Maan dag en Vrijdag van 1112 uur v.m., de overige dagen van 34 nm. HET BESTUUR. Stadsnieuws. Gemeentelijk slachthuis. Aan liet rapport van de lieeren Leijli en van. Oijen over een abattoir te Haar lem ontleenen wij nog een en and'er over het koolhuis, dat daarin het belangrijk ste onderdeel van. het abattoir wordt genoemd. Dit koelhuis wordt in twee gedeelten afgescheiden 't voorkoelhuis, waarin de afgeslachte dieren worden opgehangen om te besterven en het eigenlijke koelhuis, waarin het bestor ven vleesch wordt bewaard. Dit bewaren geschiedt in cellen, die afzonderlijk aan de slagers worden verhuurd. Het koelhuis verschaft den slager, zulke groote voordeelen dat rij daardoor met het geheele abattoir verzoend ra ken en voor de voedmgshygiène van den mensch is het van zóo groot aanbelang, da.t Prof. SchmidtMühlheim in het Archiv für. Nahrungsmittellehrë er van zegt, dat der voedingshvgiène van den mensch nooit grooter dienst is be wezen, dan door oprichting van koel huizen aan abattoirs. Door het bezit van een koelhuis kun nen de slagers slachten, wanneer het hun het beste schikt, rij rijn in staat, steeds vleesch in voorraad te houden en worden onafhankelijk van de weersge steldheid, van de vraag naar vleesch voor de consumptie en andere omstan digheden. Zij, behoeven het vleesch niet tegen lageren prijs te verkoopen, het geen nu, uit vrees voor intredend be derf, dikwijls gedaan moet worden. Het vleesch wordt door het verblijven in het koelhuis beter van kwaliteit em smakelijker. Vleesch. van pas geslachte dieren is taai en dtoog, het wordt eerst smakelijk door de ontwikkeling van melkzuur in de spieren en zal te smake lijker rijn, naarmate de spieren en het bindweefsel langer met het melkzuur in aanraking blijven. Ook is het koelhuis onmisbaar, om het vleesch dat bacteriologisch onder zocht moet worden, gedurende dat on derzoek te bewaren." Ten aanzien van de stalling wordt opgemerkt, dat ontworpen; rijn stallen voor runderen, klein vee, varkens, paar den en voor dieren, lijdende aan of ver dacht van te lijden aan een besmette lijke riekte. Zij dienen zoodanige afme tingen te hebben, dat er een voorraad' voor drie dagen in kan worden gestald." In de stallen wil men 65 runderen kunnen stallen, voor kalveren en scha pen wenschen de rapporteurs vier hok ken, op een rij. waarin tachtig stuks klein vee geborgen kunnen worden. Daar een voortdurend toezicht op deze dieren gewenscht is, dient er boven den stal een knechtskamer met slaapgelegen heid te worden gebouwd. Voor varkens is de etalruimte bere kend naai" 120 varkens. Over de afme ting van de paardenstal kan nog geen juiste maat met zekerheid werden opge geven. Ook liierboven is een knechtska mer wensclielijk. Voor de slachlters moet worden gezorgd voor garderobe met wascligelege-nheid en verdere ge makken. Het keuringslokaal voor ingevoerd vleesch, dat een afmeting moet hebben van 12 bij 7 Metei-, heeft een travel Ier, Het meest aanbevelenswaard voor de slachfchallen en onmisbaar voor de koel- inrichting is electrisch licht. Het kan gemakkelijk worden geleverd door de stoommachine, die men voor de koelin- richting noodig heeft. Deze zelfde ma chine kan het vele water oppompen, dat voor de koelinrichting noodig is. Voor de slachtingen en als drinkwater is het gewenseht, duinwater te gebruiken. Uit de twee bij het rapport gevoegde schetsontwerpen, blijkt, dat dë rappor teurs zich in den Veerpolder het gebouw denken tusschen den Ouden Weg ei de lijnen van de Hollandsche Spoor. Bij het plan is gerekend op stalling voor paarden, honden en daarbij, behoo- rende wagens, omdat verondersteld wordt, dat de slagera met behulp van wagens of hondekarren het vleesch van en naar de stad zullen willen vervoe- Mussum van Kunstnijverheid. Het Museum van Kunstnijver heid alhier is weder geopend, en de Tentoonstelling der Hindoemonumenten dagelijks van 104 voor belangstellen den te bezichtigen. Voorloopig is de vrije toegang die des Zondags verleend werd vervallen. Op den. 2eln Paasahdag" geeft het strijkorkest van Haarlems Muziekkorps het laatste Populair Concert in dit sei zoen. De bekende Hollandsche karakter komiek, de heer Nico de Haas, zal dan ook hier voor het laatst optreden. Be halve eene keur van orkestnummers, zal het programma van den avond solo's bevatten van v. d. Tand, Blazer en Schmidt, voor viool, violoncel en fluit. Evenals den vorigen keer zullen op de bovengaanderij plaatsen a 0.50 ver krijgbaar zijn. GEMEHSO «IIEUWS Een slecht staatsdienaar. De New-York Herald" brengt in herinnering dat er nog altijd geen ge- volg gegeven is aan de uitspraak van het militair gerechtshof, dat in het be gin van het vorige jaar kapitein Carter wegens verduistering van gelden, aan den staat toekomende, enz., tot ontslag uit het leger en boete veroordeeld heeft. De zaak is deze. Kapitein Oberlia M. Carter, uit Ohio, is veertien jaar lang belast- geweest met het toezicht op de verbetering van de Savannah-rivier en andere wateren in Georgië en Florida,. Gedurende dien tijd heeft hij bijna zeven millioen dollar uitgegeven, aan de Savannah-werken alleen 3 3,500.000. Hij wist het zoo aan te leggen dat de uitvoering der verschillende werken bij na alle gegund werden aan de Atlantic Contracting Company, van welke maat schappij hij. zelf het vierde deel der aandeelen bezat. Behalve d!af hij' zoo doende ontzaglijke winsten maakte, ging alles zoo langzaam en zoo slecht moge lijk. Terwijl bijvoorbeeld het bagger- werk in aangrenzende deelen des lands en zelfs in moeielijker omstandigheden tegen 9 tot 11 d. cts. per yard werd aangenomen, deed de A. C. Comp. het vcor 30 d. ct-s,. enzoovoort. De rappor teur van het militair gerechtshof bere kende later dat alleen aan rijzendam- men de Staat 1,720.000 dollar te veel had betaald. Met de reusachtige inkomsten die de kapitein zich op die wijze wist toe te eigenen, hielden rijn uitgaven gelijken tred. Hij leefde op grooter voet dan iemand anders te Savannah. Naar hij voorgaf, kon hij zoo raim leven omdat zijn schoonvader, R. F. Westcott, een millionair, eigenaar van dë Westcott's Express te New-oork, hem zooveel gaf als hij verlangde. Kapitein Carter was in den omgang zeer gezocht. Hij had aangename manieren, was altijd even hartelijk, bijzonder vrijgevig, en een toon aangever in zake van mode. Het spreekt van zelf dat hij nooit anders dan in evening dress dineerde. Maar hij wisselde daarenboven vier of vijfmaal daags van kleeding. Kwain hij 's mor gens down town, dan, zag men hem in een keurig werkpak, maar tegen de lunch vertoonde hij rich in rijn fiets pak. en na eert paar uren door de stra ten van Savannah gewieletrd te hebben, maakte bij dë bewondering van de vrou wen en de afgunst van de mannen gaan de door een verrukkelijk rijcostuum, dat- tot den eten zijn leden omsloot, 's Zo mers kon men hem op zijn jacht vinden, dë. Angler dat den Staat 3 25.0Q(0 gekost had, maar waarvan geen andere ambtenaar ooit gebruik maakte dan Carter zelf. die den wijn en het eten waarop hij bij rijn watertochtjes vrien den en vriendinnen onthaalde, op de reparatie-rekening boekte. Iemand die zoo leefde, moest wel veel vrienden hebben, en de aanzienlijkste helft van Savannah behoorde tot rijn goede kennissen. De dames waren ver zot op hem. Geen man ging zoo goedi gekleed als hij, en hij had' zeven ver schillende manieren om iemand de hand te geven. Maar zijn vrouw overleed1, en het ging nji niet langer aan, rijn uitgaven: op- den ouden heer Westcott te schuiven. Carter kreeg op eens genoeg van Sa vannah, en liet zich in dë Nicaragua- commissie benoemen. Daar was nog wel wat aan te verdienen, dacht hij. Kort na rijn benoeming echter wist een zij ner vrienden te bewerken dat hem de hooge eer te beurt viel, tot militair at taché van het Amerikaansche gezant schap te Londen te worden aangesteld. Maar die eervolle onderscheiding bracht hem ten val. Er moest iemand tot rijn opvolger aan de Savannah-werken benoemd wor den 't was een zekere kapitein Gillette uit Californië. Gillette kwam nog juist in tijds te Savannah aan, om door Car ter in de clubs en bij dë aanzienlijke families te worden geintroduceerd. Toch werden die twee niet op slag vrienden. Gillette was een koel en teruggetrok ken mensch die, toen Carter bij rijn vertrek naar Londen rijn huis te Sa vannah met de heele inrichting koste loos ter beschikking van rijn opvolger wilde stellen, een zoo overdreven vrien delijkheid zonderling begon te vinden. Nauwelijks had Gillette zich wat van rijn nieuwe werkzaamheden op de hoogte gesteld of hij kreeg vermoedens van de waarheid. Tot- rijn verbaring vond hij een paar dijken wel op de plannen ge- teekend, maar in dë natuur was er geen spoor van te vinden. Evenzoo waren de uitgestrekte rijzendanunen waarvan in de rapporten telkens gesproken werd, op de onverklaarbaarste wijze verdwe nen. Gillette, die uit zulke vreemde na tuurverschijnselen. niet wijs kon worden, en in die omstandigheden geen verant woordelijkheid op rich wilde nemen, zond bericht van het geval naar Was hington, en na de behoorlijke vertraging werd een commissie van onderzoek be noemd, en spoedig daarop een militaire richtbank, onder voorzitterschap van E. S. Otis, thans gouverneur-gen oraal van de Filippijnsche eilanden. De frau de kwam natuurlijk aan het licht, en in Januari 1898 werd kapitein Carter veroordeeld, uit het leger weggejaagd te worden en 5000 dollar boete te betalen, of 5 jaren militaire gevangenisstraf te ondergaan. Wat de „Heraldl" verder zegt en te kennen geeft over de redenen die tot allerlei vertraging in dë uitvoering van het vonnis hebben geleid, nemen we maar niet over, schrijft de „N. Rot-fc. Ct." tot minister Alger en president Mac Kin ley worden er bij te pas ge bracht. Maar dit scliijnt zeker dat Car ter op den huidigen dag nog officier is en rijn traktement hem geregeld wordt uitbetaald. Een ou.de roman. Bij het sterven van miss Turner, een bejaarde Engelsclie dame, viudt de .Daily Telegraph" gelegenhtid, een ro man op te halen, waarvan d - zuster der overledene de heldin was en die vroeger, in 1830, in Engeland greo'e ontroering teweegbracht. Ellen Turner was de dochten ran ten p.ulementslicL Reeds op vee.-'uijarxen leeftijd bewonderde men haar schoon heid en omdat haar va-Ie" zeer gt-f.-r- tu neerd was, gold rij reeds voor oen prachtige partij. Een ondernemend man de advocaat Edward Wakefield, een jonge weduwnaar, beraamde het booze plan, het kind op te lichten en het te huwen. Het plan werd volvoerd. Een lakei kwam het meisje van school halen met de boodschap, dat haar vader ster vende was, doch men bracht Ellen niet thuis maar bij haar belager, die het meisje meedeelde, dat haar vader niet stervende was, doch failliet had ge maakt. De eenige manier om den vader te redden was hem, Wakefield, te trou wen, die dan het noodlot van haar var der zou afwenden. Het kind stemde toe. In Schotland werd1 het paar in den, echt- vereen igd en men vertrok naar Frank rijk. In tusschen had de heer Turner niet stil gezet-en, doch de politic op het spoor der vluchtelingen gebrachf. Hij zelf ging in Engeland naar rijn dochter zoe ken en rijn broer op het vasteland. De oom was minstens genomen een boffer. Bij het aan land stappen te Calais vond hij Wakefield en diens echtgenooto op de kade wandelen. Een heftig tooneel volgde. Het jonge vrouwtje begreep, dat rij bedrogen was. Niettegenstaande de dreigementen van haar man weigerde rij. hem verder te volgen. Wakefield1 riep de hulp dei" justitie in, maar hij zelf werd veroordeeld tot drie jaar ge vangenisstraf. Denzelfden dag verbrak het huis der Lords bij speciale wet het huwelijk van Ellen. Turner. Het eind dezer historie, die vóór tig jaar veel van zich deed spreken, was echter niet tragisch. Miss Turner huwde met een edelman uit Cheshire en had een rijk gezegenden echt. En Wa kefield trok na rijn straf naar Australië, waar hij het een heel eind bracht- en in groot aanzien stierf. De geschenken, die de jonge millio nair William K. Vanderbilt en rijn bruid ter gelegenheid van hun onder trouw gekregen hebban, vormen een waarde van twee tot drie millioen) gul den. Vloeibare lucht. Dë omwenteling, hier bedoeld, is industrieele. Stoom en electricileit zijn verslagen door eene uitvinding, die nog grooter veranderingen belooft dan rij teweegbrachten. Kracht zal verkrijgbaar zijn in onbeperkte hoeveelheden, bijna om niet. De nieuwe stof, die het werk van steenkool, ijs en buskruit zal verrich ten, al naar men 't wil, is een oud be kende de lucht. Wij eiten lucht, name lijk de stikstof, die de planten uit den dampkring halen; we rijden op lucht; we rijn lucht. Canaille Flammarion noemt den. menscheen ziel bekleed met lucht. Reeds gebruiken we samen geperste lucht voor de voortbeweging. Nu zal voor dit doel eerlang lucht ver krijgbaar rijn in vloeibaren toestand, met honderdvoudig vermogen. Eerst in 1877 is Raoul Pictet ge slaagd zuurstof vloeibaar te maken door hevige koude en hevigen druk. Vijftien jaren later vervaardigde Olzewski vloei bare stikstof en zeer kort is het geleden dat James Dewar eene vaste stof uit lucht bereidde: lucht-ijs maakte. Het is een Amerikaan die deze ont dekkingen heeft toegepast. De heer C. E. Tripier van New-York heeft aldus een nieuwe kracht voor de nijverheid verkregen, die alle thans bekende over treft. Het beginsel is zoo eenvoudig moge lijk. Men weet met welk een verbazende uitbreiding van volume dë overgang van een lichaam uit den vloeibaren tot den gasvormigen toestand gepaard gaat. Door water tot stoom to maken krijgen wij een kracht die machines drijft. Del nieuwe kracht ontstaat wanneer vloei bare lucht weder gas wordt. Onmiddellijk ziet men het kolossaal wrsclul. Kostbare middelen rijn noo dig om stoom te maken d. w. z. om de temperatuur tot boven 212 gr. Fahren heit te doen stijgen. Maai' vloeibare lucht wordt gasvormig 312 graden bo neden nul. Wanneer wij eenmaal onze vloeibare lucht bereid hobben doet de gewone dampkring haar ruim 300 gra den boven liet gerwone kookpunt stij gen. In plaats van steenkool gebruikeu we do zonnewarmte. En die heer Tripier beweert dat vloei bare lucht nagenoeg kosteloos kan war den verzameld. Een kubieke voet vloeibare lucht zet rich, bij gewone drukking uit tot 800 leub. voet. Met een emmer vloeistof kan men een heele kamer vuUem Maar hoe kan deze vloeistof verkre gen worden. Zullen dë drukking en- de kunstmatige koude niet te hooge kosten vereischen? Het antwoord van den uit vinder is, dat hij vloeibare lucht maakt met vloeibare lucht. De verdichting het vloeibaar maken gescliiedt slechts ten deele door drukking, hoofdzakelijk door hevige kou. Is eenmaal oen zekere hoeveelheid vloeistof verkregen, clan kan men die bezigen èn om samen te per sen, èn om af te koelen. En men be reidt altijd meer vloeibare lucht dan voor die twee bewerkingen noodig is. Het verschil is winst- Do uitvinder verklaart volgens een sclirijven in ..Mc Clure's Magazine'' van Maart, dat hij 10 gallons vloeibare lucht maakt met- Ijeliulp van 3 en dus 7 over houdt, die hem niets kosten en die hij als kracht voor andere doeleinden ge bruiken kan. Zonder te veel te willen beweren, gelooft de heer Tripier, dat machines in 't groot zullen kunnen doen wat hij. in 't klein deed met zijne proef - werktuig. Volgens den uitvinder duurt het slechts tien of vijftien minuten om vloeibare lucht te maken, nadat de nvenpersing-mac-hinië is begonnen te werken. Het was dus do eerste stap die 't moeielijkste viel. Professor Dewar ver dichtte lucli^ togen verbazend hooge kosten. Het eerste ons dat hij maakte, kostte meer dan 3000 dollars. Wat later verminderde hij den prijs tot 500 dol lars per kan. Do schrijver in. „Ma Clu- re's" R. S. Baker, zegt, dat hij in Trip- Iers laboratorium rijf gallons vloeibare lucht zag uitgieten alsof het water was. Do uitvinder maakte 50 gallons per dag tegen 50 cent per gallon op rijn hoogst. Met vloeibare lucht kan men wonde ren doen. Zij wekt zulk een koude dat het ridizelf in de leiding doet bevrie zen. Het is dus gemakkelijk vaste lucht te bëroiden. De vloeistof is bijna zoo zwaar als waiter en even, helder. Enkele druppels op do hand ver schroeien het vleesch als een witgloei end ijzer; toch brandt rij niet maar doodt. Daarom is vloeibare lucht uit stekend voor heelkundige operatiën waarbij het wegnemen van weefsel noo dig is rij vreet het zieke vleesch snel ler en veiliger weg, dan bijtende potasch of salpeterzuur. En rij is goedkooper dan eenige andere brandende chemische stof. Zuivere alkohol kan er mede bevro ren worden. Kwik bevriest er mede tot hot zoo hard is als graniet. Een tinnen kop die enkele minuten lang met vloed bare lucht gevuld! is geweest, zal, wan neer rij valt, in honderd splinters ver gruizelen. Daarentegen worden koper, goud' en alle edële metalen meer buig baar, zoodat zelfs een dale stuk gemakke lijk tusschen de vingers kan wordën bogen. In vloedbare lucht verdampt stikstof hot eerst, daar het- kookpunt daarvan 320 graden onder nul, dat van zuurstof daarentegen slechts 300 gr. o. n. ligt. Zuurstof blijft dan in verdichten vorm achter. Gewoon wol-filt brandt moeielijk, zelfs in een heet vuur. Maar dompelt men het in deze samengeperste zuurstof, of slechts vloeibare lucht, dan zal heft, door een vonk, ontploffen even krachtig als schietkatoen. Vloeibare lucht doet staal branden met verblindenden glans. Do heer Trip Ier heeft rijno bevindin gen medegedeeld in eene vergadering ran geleerden in de „University" van New-York. Ook de heer Pictet was te genwoordig en uitte zijne groote bewon dering. Een onafzienbaar veld van toepassin gen is dus geopend. Schepen zullen geem vullen en lastigen steenkolenvoorraad behoeven mede te nemen, maar zullen, al varende hun nieuw benoodigde kracht zelf maken. Locomotieven zullen loo- peu zonder kotels, zonder vuurhaard, zonder waterreservoirrij zullen hun. kracht zuigen uit de lucht zelve. Zij. zullen ademen. Reds- en vrachtprijzen, zullen, ongedroomd goedkoop worden brood, vleesch en kleeding zullen: on» als 't ware toegeworpen worden En weJJc een verschil opent zich voor dë luchtvaart, wanneer geen zware machi nerieën meer noodig zullen rijn. Over een jaar of tien zullen reiziger» in een hotel even zeker des zomers een. verkoelde kamer kunnen vinden als thans een verwarmde in den winter. Onwaardeerbaar zal do vloeibare lucht rijn in ziekenhuizen. Ten eerste is rij geheel zuiver, ten tweede is de verhou ding van zuurstof zeer groot. Overwerk ten zullen in de toekomst ook thuis haast kosteloos koele berglucht kunnen, bekomen olgens don uitvinder zal door be hoorlijke vermenging van vloedbare lucht met katoen, wol, glycerine of an dore koolwaterstof een on/tplaffingsraid- dksl van ontzettende kracht gemiaaklt kunnen worden. En anders dan dyna miet of nitro-glyoerina zal deze stof zoo gevaarloos rijn als zand, daar rij niet door oen scliok ontvlamt, mits men. er niet met vuur bij komt. Do wapenvoorraad van oorlogssche pen zal dan heel wat beknopter wezen. Vloeibare lucht kan worden, aange wend bij iedera machine en even go- makkelijk en veilig gebruikt worden als stoom. Men heeft geen groote ketels, geen water, geen steenkool noodig en er is geen verlies van kracht. Do warmte van den dampkring doet al het work van „stoom maken." Indien alle maatschappelijke vraag stukken samenhangen met dat van goodkoope kracht, rijn wij door de uit vinding van den heer Tripier een groe ten, stap nader gekomen tot een gulden tijdL Koloniën. Batavia, 28 Februari. Uit Fakfak. onze nieuwe nederzetting op Nieuw Guinea, schrijft men het „Bat. Nbld." het volgende: „Den 24 en November van Ternato vertrokken, kwam. het stoomschip Van Swol vier dagen later hier aan en bracht don resident met den eersten controleur voor deze plaats, den heer Kroes en. die met personeel, kettingjongens en be- noodigdhedem van Batavia, was vertrok ken. „Een hooge zee en aanhoudende regen» waren oorzaak, dat het debarkement met heel veel moeite plaats had'; van een gunstig oogenblik profiteerende, sta ken do heeren van boord, maar werden, onderweg toch nog door een hevige stort bui overvallen, zoodat ze doornat aan kwamen. „Te voren had de resident een in- landsch ambtenaar met do noodige koe lies hierheen gestuurd om eenige tijde lijke woningen neer te zetten, als: een oontroleursverblijf, loodsen voor de po litieposten en kettingjongens enz. Der gelijk werk, geheel aan inlanders over gelaten, komt in den regel niet goed terecht dat bleek ook hier. Do contro leurswoning toch had meer weg van een armzalige Bataviasche pondok Haa van een verblijf voor den vertegenwoor diger van hot Nederlandisch gezag en schoot bovendien aan ruimte tekort. Een groote loods van ongeveer 20 bij 10 meter voor het overige personeel stond aan alle rijden open, zoodat wind en regen er vrij spel hadden, terwijl aan slaapplaatsen in het geheel niet ged!acht was. „Geen wonder dan. ook. dat spoedig het grootste deel van de pas aangeko- menen met de koorts lag of aan huid- riekten leed. „Hoe ongeschikt ook!, moesten de woningen, bij volkomen gebrek aan wal anders, wel betrokken worden. „Drie dagen later had do plechtige installatie van den oontroleur Tal van. amponghoofden waren uitge- noodigd liaar bij te komen wonen. Ze kwamen ooken mede tegenwoordig waren do commandant en de officieren van het ter reede liggende oorlogsschip, dat van Ternato was vooruitgegaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1899 | | pagina 1