NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Haarlemsctre Handelsvereeniging De geschiedenis van Haarlem 17e Jaargang. Rüaandag 7 Augustus I8S9 Mo 4941 b HAARLEMS DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omirek waar een Agent, gevestigd is (kom der gemeente), per 8 maanden 1.30 (Franco door liet, geheele Rijk, per. 3 maanden1.65 Afzonderlijke.nummers0.06 'Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlemper 3 maanden. r 0.30 de omstreken en franco pér post 0.371/2 ^JD"VT±LRTIIlITTIË31sr: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentiön worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdugmtm voor het BuitenlandCompagnie General* de Puhlicité Etrunyère g. IjA UlïE <ir O. JOHN F. JON KG. Succ... Parijn 3Ibis Faubourg Montmartre. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiön en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. BUITEN het Arrondissement Haarlem is de pry's der Advertentiön van 1—5 regels 0,75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel ƒ0,30. Agenten voor dit blad in den omtrek zijn: BloemmdaalSandpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, Sandpoort; HeemstedeJ. LEUVEN, bij de Tol; Spaarndam, C. HARTËNDORPZandvoortG. ZWxtMMER; Veisen, W. J. RUIJTER; Beverwijk, J. HOORNS; Hillegom, ARIE HOPMAN. Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiön aan. Dit nummer bestaat uit iwee bladen. Goedgek. bij Kon. Besluit van 12 Nov. 1892. No. 29. De Haarlemsche Handelsvereen. telt thans ruim 650 leden, dat is veel, doch niet genoeg. Elke winkelier, elke han delaar, zijn belang begrijpende, moet zich aansluiten. De contributie bedraagt slechts 2.50, terwijl de voordeelen groot zijn. Rechtskundige adviseurs zijn de hee- ren mrs. Th. de Haan Hugenholtz en H. Pb. de Kanter, Spaarne 94, welke gratis advies in handelszaken geven aan de leden en voor hen gratis optrer den in faillissementen. Voor incasso's, door bemiddeling der advocaten gedaan, wordt 5 berekend. Bankiers der vereeniging zijn de hee- ren Laane van Bemmel, Kruisstraat 51. Alle brieven of aanvragen (ook opga ven voor het lidmaatschap) moeten ge richt worden aan het bureau der ver eeniging, 22 Lange Begijnestraat. Het is ons gelukt eene overeenkomst ie sluiten, waardoor het mogelijk is H.H. leden nauwkeurige informaties te ver schaffen omtrent alle firma's in Ne derland. De kosten dezer informaties bedragen 60 cents per adres, plus 5 cents voor porto, en moeten vooruit betaald wor den aan het bureau: Information naar binnen de stad wonende personen gra tis. Ruim 650 informatiën en rechtskun dige adviezen werden in het afgeloopen jaar verstrekt. In Juli zijn 35 vorderingen tot een bedrag van f 1003,78 betaald'; 9 vorde ringen worden afbetaald 6 vorderin gen zijn uitgesteld. Volgens artikel 7 dient het Geheim der Maandlijsten ongeschonden bewaard te blijven. H.H. Leden worden er op attent ge maakt, dat pretentiën, buiten de stad in te vorderen, niet worden behandeld, tenzij portovergoeding (10 cts.) is bijge- TGcgd. Het Bureau der vereeniging is geves tigd 22 Lange Begijnestraat en is ge opend iederen werkdag van 's Inorgens 9 tot 1 en 's middags van 2 tot 4 uur. Dagelijks is een der bestuursleden aanwezig en bereid tot het geven van al le gewenschte inlichtingen en wel Maan dag en Vrijdag van 1112 uur v.m., de overige dagen van 34 nm. HET BESTUUR. DOOR W. P. J. OVERMEER, Amanuensis der Gemeente-bibliotheek. De Haarlemmerhout. VI. De tuin van het Brongebouw is- dik- V/ijlsi d'e verzamel plaats van vele meu- schen, vooral, op de tijden van; con cert, ten einde zich te Verlustigen in cle schoons melodieën, die dan 't lucht ruim vullen. Docli dit is voor de be voorrechten, daar gedurende de muziek uitvoeringen de bekleen gesloten zij,n Voor do li iet-leden .en deze zich gedu rende dien tijd/ moeten vergenoegen ttnet een plaatsje buiten het „heilig dom." Op andere tijden moeten de hek ken geopend zijn, en is do toegang tot den tuin vrij voor iedereen. En te recht, want de Baan is reeds eene open bare speelplaats sedert hét jaar 1390, die onze voorouders .gekregen hebben door hunne goede diensten. Laat ons even dit recht nagaan. Tijdens de re geering van Albrecht van Beieren, ont vingen, onze inwoners vele bewijzen van genoemden graaf, waaruit bleek, in wel ken hoogen gunst do Haarlemmers bij hem stonden, en wel omdat ze hem steeds steunden met woord en daad. Onder anderen schonk liiji hun ,een groot open .terrein, gelegen buiten de Houtpoort en dat den naam van „Baan" droeg om ten eeuwigen dage te dienen als speelplaats. Lezen we de zen giftbrief na, dan zien we er aa. het volgende in vermeld (Handv. v. Haarl. 48)... „dieons on se lieve en'd'e ghetrouwe Stede van Haer- lem ghedaen hebben en de noch doen sullen, ende hebben hem gracie ghedaen ende ghegheven .die Baen, 'die leyt bu ten den houtpoirt ten houtwaiert, dat die bliven sal leggende tot een spoel- velde son'der enigh ander verbaer daer op te doen ten ewighen ,d'agen alsoe groet en alsoe cleyn"... Hieruit blijkt ten duidelijkste, dat het veld niet alleen gegeven wasi aan de jeugd, maar ook voor d'e ouderen van dagen, ten einde zich, hier te ontspan nen en zich te oefenen in vermaken .in. de destijds in zwang zijnde volksspelen.. E'n dat dit veld in het begin der 17e eeu'w nog^deze bestemming had. blijkt door hetgeen Amtpziug te dien tijde zingt „Of spelen op de Baan. met pijl of boog, of bal, Een ieder dat hem lust en naar zijin welgeval". Onze voorouders hadden dus ook wel degelijk hunne sport, die wel niet zoo'n onzinnige vlucht genomen had als te genwoordig, doch heilzaam was voor den toestand' van hun lichaam. Het recht, door Albrecht van Beie ren .gegeven, 'bleef gehandhaafd tot 1483, toen cle Stedelijke regeering het grasgewas van dit veld in erfpacht gaf aan de getij diemeester en der groote of pa rochiekerk, doch Philips van Bourgon- dië bevestigde opnieuw dit recht in 1497. Van dezen tijd af werd het niet meer geschonden tot het begin, dezer eeuw, toen we heb Fransche juk moes ten torsen, en toen d'e ons tegen wil en dank opgedrongen Koning Lodewijk Napoleon in het bezit kwam van het paviljoen „Welgelegen", kocht hiji d© Baan van de Stedelijke regeering voor f 6000, met bet doel. er een botanischen tuin aan, te leggen. Onder dézen vreem den vorst werd, dus een, oud-Hollandsch recht verkracht, dat onze voorouders, in wier aderen het Holla,ndsch© bloed' onbesmet had gevloeid, door getrouwe, plichtsbetrachting en verknochtheid aan. hun graaf hadden verdiend'. Toen L. N. den len Juli 1810 afstand' van den troon deed, ontvluchtte hijl dooi" eene droge sloot, die om het paviljoen lag. in. de richting van den Kleinen. Houtweg, ten, einde, daar in een gereed staand rij tuig te leun n en stappen. Zoo kwam het paviljoen weder leeg, en bij de scheiding van Staat en stad in 1832, werd de Baan weder heb eigen dom van de stad', die het inrichtte tot- een openbare wandelplaats en het den naam van Koekamp gaf. In 1876 (14 Juli) toen bij: raadsbesluit, eenige .stra ten namen kregen, werd de naam Van Koekamp veranderd in dien van Fre- derikspark. De speelplaats, omrasterd als ze was, is nog biji velen bekend, doch toen de Maatschappij tot exploitatie van S%alwaterbronnen hier haar zetel opsloeg, werd der jeugd! een speelplaats ontnomen, waar ze buiten gevaar onge hinderd naar .hartelust kon. genieten en het publiek zelf verschoond was van, dei last, die de spelende jeugd, moedwillig of niet, kan veroorzaken. Het liefelijke Florapark, waar we ho pen nog eenmaal een standbeeld van Frans Hals te zullen zien verschijnen, is wel der moeite waard het even. te beschouwen 'en, men zou niet zeggen, dat dit nog voor betrekkelijk korten tijd een -stuk weiland' was, In 1873 kocht do raad van heb fonds tot den predikdienst der vereenigdfe Doopsge zinde gemeente bovengenoemd weiland, dat den naam) droeg van Hazepaters- veld, voor f 33.000. oiider conditie, dat- het, aangelegd zou worden tot een fraai park, geschikt ter bebouwing voor aan zienlijke villa's of woonhuizej i Door dén heer L. P. Zocher werd een plan ge maakt en in overeenstemming .hierme de werd het veld in 1875 beplant en aangelegd en het jaar daaropvolgende kreeg liet dén, naam. van Florapark. Wandelen wa langs de school van Kunstnijverheid, dan komen we aan het Koloniaal Museum, Museum van KunslnijVerheid en Paviljoen. De ge schiedenis ©ervan is de volgende In het laatste der vorige eeuw leefde te Amsterdam een bankier, genaamd Henry Hope, die eigen ar' was van de hofstede „Welgelegen" in de Haarlem merhout aan de Baan. Aangezien ge noemde heer zich meer bepaaldelijk hier wilde vestigen, verzocht hij aan de Sbe- delijke regeering hier oen gebouw tej mogen plaatsen en den aanleg in den omtrek zijner hofstede eonigszins te mogen veranderen Het prachtige vergezicht, dat we nog hebben van d'e Spanjaaraslaan af tot aan het Paviljoen, werd bij deze (gele genheid gemaakt. Het gebouw werd' be stemd tot bewaring van kunstvoorwer pen. welke door den heer Hope in Italië verzameld' waren en voor schilde rijen. Toen in 1795 de omwenteling uitbrak en we begonnen/ te leven in de jaren van „vrijheid, gelijkheid en broe derschap" volgde Hope, als Oranjeman, Willem V naar Engeland. Tot 1808 bleef de familie Hope eigenares va,n Welgelegen, (totdat het, zooals wei zoo- even zagen, overging in handen, van Lodewijk Napoleon), voor f 300.000, met nog vele daarbij liggende perceelen. Na zijn vlucht verklaarde Keizer Napo leon het als eigendom. ,d'er Fransche Kroon, en zoo verviel het in 1813, het jaar der 'vrijheid, weder aan den Staat. En hoewel Lodewijk er later zijn aan spraken .als eigenaar op maakte, werd gerechtelijk uitgemaakt, dat hij 'b met landsgeld betaald had eni het dus ook liet eigendom 'van het land was. Van 18141820 was het het zomerverblijf van H. K. H. dé Prinses 'Douairière vak Oranje-Nassau en hare dochter del Her togin-D'oiiairière van Brunswijk- Luxem.burg. Koning Willem I richtte het in 1828 in to't een Museum van schilderijen van lévende Nedérlandsohe meesters, en deze 'bestemming hield tob in 1885, toen het Rijksmuseum, te Am sterdam voltooid werd en de schilde rijen, naar dit gebouw werden overge bracht. In 1853 werd er een .museum opgericht van geologische voorwerpen welke bijeengebracht warén door dé commissie voor net vervaardigen eener geologische kaart der Nederlanden, en deze werd 10 jaar daarna opgeheven en genoemde voorwerpen naar Leiden overgebracht. Van dé verzameling schilderijen1 wer den er in 1860, 65 stuks verkocht, aan gezien cleze d'e verzameling ontsierden, doch na eenige jaren kocht het rijk weder 5 .prachtige doéken aan. (1868). Het was in d'eze zalen dat -in 1871 het Koloniaal Museum geopend werd. Zes jaar later werd dtoor Prins Hen drik der Nederlanden het Museum van Kunstnijverheid plechtig ingewijd en het lOOjarig bestaan, der NedeiTand'sche Maatschappijl tot bevordering van Nij verheid cp feestelijke wijze gevierd. Het fraaie uitgestrekte gebouw is een schoon geheel met fraaien aanleg en 't mag zeker wel onder .Haarlem's merkwaardigheden genoemd worden.. De lieer C. J. Gonnet bewoont, thans het «gebouw, vroeger werd het bewoond, door den bakenden kunstschilder E. Koster, die belast was met het toezicht. (Wordt vervolgd.) STADSNIEUWS Onderlinge Gym. Concours Kracht door Oefening. Ouder leiding van den heer A. J. Meijerink, bijgestaan door de hoeren II. Blgersma en .Th. G. C. Hoog, beiden sergeants bij de infanterie alhier, had Donderdagavond in de. zaal van het bondsgebouw op de Oudegracht, een onderling Gymnastiek-concours plaats, waarbij; voor dé vierde maal, omi de daarvoor bestemde graden-medaille, moest worden gestreden. Afwisselend was deze graden-medaille in het bezit geweest van de lieeren A. J. de« Jong en G. Boeré, terwijl ditmaal, volgens uitspraak der jury., het hoogste aantal punten werd behaald door den heer J. A. Chaibot, die met 124A pun ten voor dei eerste maal winner werd van de graden-medaille. De lieeren J. Verkerk en P. de Graaf f, behaaTcfen respectievelijk met 117 en 1011, punten den tweeden en d'en derden prijs, zijnde kun s t v oorwerp en- Voor dezen wedstrijd waren verplich tend gesteld, twee oefeningen aan den rekstok, twee aan cle ringen en twee aan de handbrug, terwijl dé oefenin gen zóó waren gekozen, dat die onder het bereik van alle meidewerkers lagen. Bijzonder werd gelet op net en sierlijk werken. Door vele: belangstellenden werd de zen belangvekkenden wedstrijd bijge woond, waarbij door de leden zichtbaar met ernst en toewijding werd- gewenkt. Bij enkele zeer fraai uitgevoerde oefe ningen. brak een hartelijk applaus lo.s. Hierna, werden de .prijzen met een toepasselijk woord van den Directeur, den lieer A. J. Meijerink. aan de over winnaars uitgereikt en de graden-me daille, onder luide fanfares, den jeug digen overwinnaar om dén hals gehan- gen. De president der vereeniging zeide den heeren jury-leden dank voor de bereidwilligheid, waarmede ziji zich van hunne taak hadden gekweten en. ver zocht .den leden een driewerf „er lebe hoch" aan te heffen voor den. ijverigen, en beminden directeur dér Vereeniging, waarmede allen geestdriftig instemden. H3N33ENLAND. Koninginnedag in den vreemde. De sedert eeuigen tyJ te Bid-Ems opgerichte Hollaodsche kolonie heeft den verjaardag der Koningin-Moeder niet onopgemerkt voorby laten gaan. in het kasteel Balmoral was een feestdisch gespreid en door den heer Laner, schoolopziener te Arnhem, word een warm woord van hulde op den feestdag gesproken. Een telegram van gelukwensch werd verzonden en aan bet avondmaal, dat in gepaste vroolijkheid gebruikt werd, werd een antwoord ontvangen. Een voorstelling, verlichting van den tuin en vuurwerk, vormden het slot van het aardige feest. Ook in het kleine, schoon gelegen Heimbaeh a/d Roer, in het Eifelge- bergte, hebben de Hollanders, gelo geerd in het Privat-pension Marichal en Kriserior, den verjaardag onzer vereerde Koningin-Moeder niet onop gemerkt laten voorbijgaan. In opge wekte, feestelijke stemming, getooid met de beminde kleur van ons Vors tenhuis, werd. afgewisseld door het aanheffen van Vaderlaudsche liederen, menige heilwensch ontboezemd voor Moeder en Dochter. Een Volksgebouw. Voor bet kamerlid rar. Troelstra zal den 15 Augustus a.s. aanbesteed wor den, het bouwen vaneen Volksgebouw op de heide onder 't Friesche dorp Boutigehage, ten einde aan de arme bevolking aldaar gelegenheid te geven, tot aangename en nuttige uitspanning. Majesteitsschennis. Met de Harwich boot werd Vrijdag morgen te Rotterdam uit Londen aan gebracht, de socialist Van Raan, door (ie Amsterdamsche rechtbank wegens majesteitsschennis tot 9 maanden ge vangenisstraf veroordeeld. Hij is naar Amsterdam overgebracht. Een ernstig ongeluk. Vrijdag ochtend had op de Ncor- dermarkt te Amsterdam een ernstig ongeluk plaats. Twee schilders, bezig werkzaam heden te verrichten aan de Noorderkerk, vielen, vermoedelijk door het breken van bet touw, waaraan de bak hing, waarin zij waren opgehe- scben, met den bak van een aanzien lijke hoogte op straat en werden bei den ernstig verwond naar het Binnen- Gasthuis gebracht. Daar aangekomen, bleken beiden echter reeds overleden. Beidon waren gehuwd en vader van 6 en 4 kinderen. Herhaaldelijk heeft in buifenland- sche bladen het bericht gestaan, dat de Nederlandsche regcering te Pretoria haar invloed bad laten gelden om de regeering der Zuid-Afrikaausche Re publiek in haar laatste geschil met de Engelséhe regeering te bewegen tot toegeven. Do „N. R. Ct." kan dat bericht beslist tegenspreken. „Eigen Haard" van deze week, be vat onder den titel „Kijkjes in de Koninklijke Marine", een beschrijving van het Koninklijk Instituut, voor de Marine te Willemsoord, met afbeel dingen voorts een afbeelding van het sc nlderij van Dirk Hals, „De Buiten partij", dat deel uitmaakt van de verzameling in het Rijksmuseum te Amsterdambenevens oen geïllu streerd artikel over de Historische- Geneaskundige Tentoonstelling te Arnhem, en een portret van den hon derdjarigen Jochem de Graaff uit Enknuizon. Diefstal. In den nacht van 26/27 Juli 1899 is teil nadeele van de firma Van Griethuysen en Kocb, uit haar kan toor aan de Sarphatistraat hoek Zee burgerstraat te Amsterdam, vermist: een bedrag van f1700, bestaande uit bankbiljetten van f200 en van f 100, 2 bankbiljetten van f60, 2 bankbil jetten van f40, 8 muntbiljetten van f'0, 11 gouden tienguldenstukken, 33 rijksdaalders, 83 guldens, f 3.50 aan kwart guldens, f 3.70 aan dubbeltjes en een Duitsch geldstuk vermoedelijk 3 mark, ecu eheque van den Barnier Baukverein op de firma Lippmann en Rosenthal en een van de Credit Lyon- nais Barcelonabank of Credit Lyon- nais te Parijs. De commissaris van politie in de 5e sectie te Amsterdam, bureau Ferdi nand Bolstraat, verzoekt opsporiüg en beticht. RECHTSZAKEN. Rijwieldiefstal. Voor de rechtbank te Amsterdam stond Vrijdag de 24-jarige Nicolaas Boer uit Haarlemmermeer terecht, beschuldigd den 6deu Juni een rywiel gehuurd te hebben bij een juffrouw op den Grimburgwal aldaar, en dat hy du 's avonds niet teruggebracht heeft doch verkocht aan een zekeren Boon, eeü kruidenier, die ook in rijwielen doet. Hij had door het vertoonen van eeu valsch visite-kaartje de verhaarster tot afgifte van het rywiel weten te bewegen. Ter terechtzitting heette beklaagde alles liegen. Hij was niet bij de ver buurster van rijwielen geweest, doch had eeu rijwiel gekocht op straat, van iemand dien by niet nader kent, voor f 9, waarna hy dit rywiel verkocht heeft aan Boon. Het rijwiel ter te rechtzitting is niet dat wat hy gekocht en verkocht heeft. Dit had eeu geheel ander zadel, ander staar enz. Ondanks de verklaringen van de getuigen blijft beklaagde volharden in zyn ontkentenis. Het O. M., waargenomen door mr. v. Dam, noemde de houding van den beklaagde zeer treurig. Er zouden wanneer bij volledig bekend had zeker een aantal verzachtende omstandig heden iu aanmerking zijn gekomen. Na reqaireert hy wegens verduistering 1 jaar gevangenisstraf. De uitspraak zal over 8 dagen plaats hebben. Gemengd sftBiegiws. Duizendmaal schuldig Alfred Capus schrijft in den „Figaro" De NationalistDeroulède heeft de formule gevonden, de ware formule, waarop ik reeds Zoo lang wachtte: ..Dreyfus zou duizendmaal onschuldig moeten zijn, om to worden vrijgespro ken De RevisionnistDuizendmaal De .N.Ja, mijnheer. En wees er van overtuigd, dat. Deroulède dat cij fer niet toevallig genoemd heeft. Hij, heeft de meest nauwkeurige berekenim- gen gemaakt eni slechts na. rijp beraad is 'hij op het cijfear jvan duizend geko men. Do R.Het jis eon mooi getal en het is zeker dat iemand, die duizend maal onschuldig was, heel wat kansen moest hebben, vrijgesproken te worden, 'n een beschaafd land. Do N.Ik merk, dat wij van het zelfde gevóélen zijn. De R.(Maar als Dreyfus toévalilig sileohts negen honderd negen, en negen tig maal onschuldig 'was, zou .toch niet worden, gekeken, niet waar, op een •klei nigheid. i Do N.Ik zou hem onbarmhartig veroordeelen Zonder genade'. Wij moe ten duizend bewijzen hebben, verstaat u! Niet eentje minder! En ik ben daar zeer gerust -op. Dreyfus zal misschien ijfhonderd bewijzen hebben voor zijn onschuld, dat spreek ik niet tegenik geef zelfs toe, dat hij: er zeshonderd zou kunnen overleggenmaar duizend, ik wed van niet! De R.Het zal zeker moeilijk zijn. te meer daar gij niet teVreden zult zijn met gewone bewijzen... De N.Zeker niet! Wij. eischen echte bewijzen, beslissende bewijzen, onweerlegbare! En dan duizend -stuks! De R.Wat verstaat u onder een onweerlegbaar bewijs van iemands on schuld 1 De N.Bijvoorbeeld, dat 'mij wordt aangetoond, dat iu 1894, op het ©ogen blik dat de zaaik-Dreyfus begon, Drey fus Frankrijk reeds 10 jaar had verlat ten ik zou zeggenDat is een bewijs van onschuld; er ontbraken er nog slechts negen honderd negen en ne gentig! De R. Of oök wanneer u bewezen* werd, dat jDreyfus geen Jood is?..., De N. Dat zou een tweede bewijs zijn. Er zouden er nog slechts negem honderd .acht en negentig ontbreken.. Maar, ziet u, wanneer u mij megen hon derd acht en negentig 'zulke bewijzen hadt. gebracht len ik ze gecontroleerd! zou hebben, zou ik mij buigen; ja, mijnheer, ik zou mij buigen,! De R. En u zoudt vrijspreken Do N. -(nadenkend) Ik zou vrij- spre om er een eind aan te maken. Maai- voor mijl zelf, zou .ik nog een twij fel overhouden. De kosten van een oorlof. Blijkens de cijfers die te WaisMngf- ton gepubliceerd zijn heeft de Spaansch- Amcrikaansche oorlog Amerika wel veel geld gekost, doch biji verre pa, zoo veel niet als andere oorlogen. De Araerikaansche burgeroorlog van 18631865 heeft aani de Vereenigda Staten bv. 8880 mil Hoen gulden en 656.000 man gekost. Van de 2,336.006 man, het leger der Noordelijken, wer den .er 44,249 gedood, en stierven aam wonden en ziekte 183.036, Van de Zui delijken sneuvelden 26,720 en stierVem aan wonden en ziekte 200.000. Voer dien krijg leverde het departement vam oorlog te Washington 7,892 kanonnen, af, 4,022.000 geweren. 2,360.000 solda ten-uitrustingen, 12,000 ton buskruit» en 1.022,000,000 zakken patronen. De A m er! lcaa n sche vr ijhei dsoorl og heeft Engeland 1,452,000 gulden ge kost, bijna dubbel zooveel als voor den' Krimooriog is uitgegeven, clie S28 mil- lioen gulden uit do Engelsche schatkist •heeft, getrokken. Frankrijk gaf in den- zelfden oorlog 1116 millioeni gulden uit en Rusland 1704 millioen. Van de 94,000 man, die Engeland naar de Krim zond, keerden 70,000 terug, van de 309.400 Fransche soldaten, bléven er 95.000 op 't slagveld, terwijl de helft vani 888,000 Russische soldaten nabij Alma, Inkeéman, Balaclava en Sebastopol be graven zijn. In minder dan 300 jaren heeft .Enge land 16.308 mill, gulden aan oorlogen, besteed, waarvan meer- daüii de helft verbruikt werd in, oorlogen, tegen Na poleon, een som die meer dan driemaal: zoo groot is als wat die oorlogen direct aan Frankrijk gekost hebben De laatste groote Europeescbe oorlog de Fransch-Duitsche was zooals men begrijpen zal noch in geld, noch in mensehen 1 evens de goedkoopste. Duitschla.nd Verloor 44.000 van zij,n 1,003,000 strijders, terwijl van! da 710,000 Fransche soldaten er 138.870 op het slagveld of in de hospitalen ge bleven zijn. Die oorlog kostte Frank rijk 3792 .millioen gulden Uit San Domingo is bericht ontvan gen, dat twee van generaal Heurea/UDc' moordenaars gevangen genomen en doodgeschoten zijn. De regeering der republiek verzekert, dat er rust heerscht in dén lande. Hoe lang kan een menseh lionger lijden? Het door hongeren bewerkte ge- wichtsvöriiföj wordt, ■hoe langer 'hoe kleiner, naar mate het hongerlijden duurt. Wanneer een bepaald gedeelte van de spiermassa en -het vet is opge teerd, -treedt de dood in. Dit gedeelte varieert met den toestand waarin het lichaam verkeert, toen heb honger lijf den begon. Terwijl Vette dieren eerst sterven als do helft van het beginge- wiebt verloren is, treedt de dood: bij minder vette dieren reeds na vorlics van 2/5 'van het lichaamsgewicht in. Een man van 65 K.G. gewicht kam 25 K.. verliezen, voordat hij sterft. Ademhaling, hartklop en bloedsomloop blijven bij het hongeren, onveranderd de temperatuur daalt ongeveer graad'. De afscheiding van maagsap 'houdt op, niet evenwel die van speeksel en gal. De intrede van den dood hangt overi gens samen met de grootte van de stof wisseling. Kinderen sterven reeds, nadat zij, hét vierde deel van het lichaamsge- ■wicht 'hebben verloren, na drie of vier?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1899 | | pagina 5