NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
De geschiedenis van Haarlem
I7s Jaargang.
Maandag 27 November 1899.
^s^oisri;TEjvCErisra?SFS.icrs:
Voor Haarlem per 3 maandenr f 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1.30
Franco door het geheele Rijkper 8 maanden1.65 M:r^j
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 8 maanden0.80 f?rlX_Q 5
n de omstreken en franco per post0.371/2
Directeur-Uitgever
-5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote lettere naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en Advertentiön worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekbandelaren en Courantiers.
Bit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon en Feestdagea.
Bureaux. Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het BtHteitland: Compagnie Générale de 1'ubUeitè F. tranger? G. L. BAUBE <5 Co.
Papijs 31 bis Faulx-nrg Motdraarlrt.
Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het
Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azu. te Amsterdam.
BUITEN het Arrondissement Haarlem is "de priis der Advertentiën van 1—5 regels f 0,75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel f 0,"0.
Agenten voor dit blad in den omtrek zijn: Bloemen daal Sandpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, Sandpoort; HeemstedeJ. LEUVEN, bij de Tol; Spaarndam, C. HARTENDORP; Zandvoort, G. ZWF.MMER;
Velsen, W. J. RU1JTER; Beverwijlc, J. HOORNS; RillegomARIE HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nc-mcti Abonnementen en Advertentiën aan.
dook,
W. P. J. O VERMEER,
manuensis der Gemeente-bibliotheek.
XXII.
De Groote Kerk.
Van «il de gla^raaiien, een,e: uitvoerige
beschrijving te geven, zou voor dit. be-
fetriicpt overzicht te veel plaatsruimte in
nemen. Hot is vooral aan. -wijlen mr. A.
J. Enschedé to danken, dat er zooveel,
geplaatst zijn. Niet alleen schonk hij
in. 1877 het glas dat in de vont- of
doopkapel geplaatst werd en da wapen,-
schilden dor fajnüliën De Raat, Broers,
Muylmain de Conink en Sohuylenbuorg
bevat, doch ook door zijn beaniddaling
wcc'c, het geochildisrd glasraiairai tm ge-
scherilke gegeven van de NedferiatacUtcliei
Maatschappij. ter* bevordering vatn. Nij-
i'verheid, b:ijl gelegenheid van haar 100-
jajrig bestaan in 1877. Het glas van
Rijnland,- waarop men de wapenschil-
den vindt van, de leden van het. Horg-
htemraadscliap Rijnland, zooais dat in,
3698 was saanongesteld. ia in 1698 door
■dijkgraaf c,n hoogheemraden van Rijn
land aan dn kerk te Lisse- geschonken
I en. wefl-d in 1874 'hersteld. Dat wij; het)
hier hebben is te danken aan de wel
willendheid van wij.ton Jhr. Di-. J. P,
Six, van Hillegtan. die het aan Mr. A.
J Enschedé afstond, ter plaatsing in
"de Groote Ke: k. Daar het echt-er ge
schonden was, liet laatstgenoemde her-
ivoor zijne rekening bdjibranden -en bood.
wiet in den. tegeniwoord'igen vorm] aan
H .H. Kejrikjvoogdeni aan, die" o.p hunne:
beurt da kosten van plaatsing op zich
namen,, In 1876 schonken cïe heeren
Mr. Joh. Enschedé en een onbekende
wijlen Jha\ Dr. J. P. Six, te Hil lo
gon! ellk een raam. Het eerste be
vat de wapenschilden van de familie
Enschedé en vaar Wal ré, terwijl op liet
andere raam de wapens van Karei den
Stoute en zijne gemalin Majrgarctha van
York voKn-gestéld1 worden.
Naderhand kwam er nog een geschil
derd giasiaaoui uit de kerk te Bever
wijk over' en, in 1885 schonk de heer
A J. Enschedé nogmaals een. raam,
waarop eene dfrukkleriji met eene in wal
king zijnde handpers afgebeeld is nnet
foe'.i onderschrift„Axs typographical
hio podnuam, invenitsal a Lawrantio Cos-
ter lani filio", benevens eene letter
gieterij, uit de 18e eeuw met- do woor
den: „Ars libteras ex fuso metallo fu-
ciendi hi a translata anno 1743". Bo
ven de drukkerij is geplaatst hot typo-
graphisoh wapen voorstellende den
zwarten Adelaar op gouden veld, hou
dende in zij.no klauwen zethaak en inkt-
bal en boven de lettergieterij: be
vindt zich het wapen van het Sint Lu-
casgild, (schildersgild) mot, de spreuk
..Oefening baart Knust". Onder dit en
'het volgende raam zijn aangebracht do
wapens van, de wouwen, wier echtge-
nooten geweest zijn of nog zijn leden,
der firma Johannes Enschedé en Zo
nen. De» scheniker, die hier dus het be
wijs gaf eetn aanhanger te zijn van, hen
dia beweren dat de boekdriikkunet te:
H-ajarlesmi door Laurens Jansz. Koster
uitgevonden is, mat andere woorden een
tegenstander was van. de valsche the
orieën van Dr. A. v. d. Linde,werd hier
over aangevallen in de Nederlandsclie
Spectator van 29 Augustus 1885, daar
er in genoemd blad eene prent ver
schoon,, voorstellende L. J. Koster, in
de linkerhand een brandende kaars hou
dende en in de rechter een bos kaarsen.
Vóór hiclm op den grond ligt de Sta
tenbijbel, met hot onderschrift „Schim
■ran Lou Jamas, de Kaarsemaiker/*
Daar onder leest men
„Smeet van der Linde mij ter deur
Ik kont door 't raam weer binnen.''
Hierbij rij opgemerkt dat- L. J. Kos
ter, kaarsenmaker van rijn beroep was.
De plaat wordt verder omschreven, fen
Koster dlio „den, Haalrlemschen Pier
lala/' genaeimJdl wordt, krijgt, tot. slot, dö
volgende aichtregeleh
-,,Lou Jantsz. de Haarlemiet, van wien
de historie meldde
Dat hij der Lieve Vrouw lantaarn,e
•eens herstelde.
Die nooit da drukkunst vond, een kaar
sengieter braaf.
Herleeft als Coster weer in het glas
raam van. Sint Baaf
Zob geeft de! Sledietrots. met vroom be
drog, in 't ende.
Voce 't licht der wetenschap weer 't
Kaarsje der leende."
Vóór het jaar 1472 bezat de Sint Ba>-
vckerk tweia torens, een kleinen:, die op
dia kerk stond en eeox grototeren dit» to
gen die kerk aangebouwd was, Deze
laatste bevat to e enige kMtlctu, in 1412
zelfs een. Mokkeaispel en in 1427 een,
uurklok. Deze Makken, hadden verschil
lende namen, in 1-130 lezen we, datl de.
vesperklok van een nieuw luitouw voor
zien werd en. in 1439 wordt melding
gemaakt van „een grote clocke". welke
waarschijnlijk Maria heette, ten minste
te cordrelen naar het versje dat rij tot
opschrift bevatte
„Mari is min en name.
Min lunt moet Godo sin bequamt
Van tempeeste beboet God al
Alsao varre als me® min Iuul het en
sal."
Anno Dom. MCCCLXXV.
Buiten de hierboven genoom de klok
ken. bestond, er nog eene geoialalmd ,,Bm-
vo." welke in 1430 met eene kleinere
klok versmolten werd en gegoten tot
een, nieuwe, welke den. naam verkreeg
van Salvator. Uit de thesauriersrekeniug
van 1440 blijkt, dat de bisschop voor
zijne diensten bij de wijding der nieu
we klok eene beJooning erlangde van
50 Philïppus-sokikien. Bij den verderen
bouw der Groote Kerk iu 1470, kwam
cok van zelf de toren te vallen en aan
gezien nu eene geschikte ruimte ont
brak om de klokken te beugen werd
het klokhuis gebouwd, dat van onge
veer 1479 'Jot 1804 achter de Groote
ixerk bij da Lange Begimenstraa t ge-
c!taem heeft. Uit een post van hot ker
kelijk" register mogen we opmaken dat
de Haarlemsche jeugd in vroeger eeu
wen, nieiti be tea' was dan tegenwoordig,
cllaar het gebouw in 1537 reeds eene
restauratie moest ondergaan wegens de
klachten, die, cv rezen over den moed
wil van enkele ondeugende bengels, die
door de open vensters in, heti klokhuis
klommen we lezen dat er toen betaald!
is aan „Pieter Pietersz. timmermojn van
a/rbfytsloen dat hij gewrocht, heeft aiu,
clockcnhuys dat die kinderen, deer die
vevnsteren... rivet boven mogen klim
men" Het heeft gestaan c-p het bij de
Kerk behcorende kerkhof. hetgeen
blijkt uit de thceaui iersreken ing en ook
toen uit den grond!, waarop het gestaan
heeft, aangekocht werd door de firma
Enschedé, ten einde haar lettergieterij
uit te breiden, ex eene massa doods
beenderen en dbodshaofden werden op
gegraven. Heb we/i-dj gebouwd] dooi" Gcr-
ri'i van, Vrij,, die het in, 1479 voltooide.
Of dit gebouw gemaakt weid: ten koste
der stad', of voor roken,ing der toenma
lige Roomsohe Sint Bavokerk blijkt
niet. doch hét laatste is waarschijnlijk.
Hc-t' 2fcu dus niet vreemd zijn dat dit»
gebouw, evenals zcovele andere geeste
lijke zaken, tot stand is gekomen door
particuliere bijdragen.
Het huis had eene oppervlakte van
36 Amsh. voet of 10 Ned. el eu 20
duim en bestond uit drie deeleuhet
metselwerk^ don romp en hel dak en
was geheel bedekt ruit:, blauwe, lei. De
vraag rijst nu allicht waavctm ilioai dit
■klokhuis bouwde en de klokken, niet
in do kerk ophing. Het ligt voor de;
hand dat men. zon mieenen, dat do klok
ken te zwaar wapen voor de 'kerk, dcch
dit vervalt als men bed'enkt dat men in
1502 een stecnen toren bouwde op de
kern*., die eerst later afgebroken werd
wegens zijne zwaarte. Het moet dus ge
heel iets anders zijn. De vijf klokken
die in 't gebouw werden opgehangen
wap-en de grooto- en kleine dccdskhk.de
groote en kleine kerkklok en do poort
klok. De beide eersten dienden bij def
tige begrafenissen, of werden geluid als
iemand van aanzien gestorven w
rijn lijk boven aarde stond.
De beide kerkklakjken wc-rden ge
bruikt om de gelocvigen tot het bede
huis op te roepen, terwijl, de pooert-
klbk zooals haar naam reeds aan
duidt, diende acr het openen en sluiten
der stadis eluitbooan&u en, pooa-ten aan
te kondigeni. Deze vijl kloü<ikcn hafdideni
een gezanienlijikl gewicht van 22616 jion-
dtiu. En zoo stondl het- klokhuis daan'
met zijna Mokken tot 1804, gedurende
welken tcjd het voel te aanschouwen
heeft gehad. In 1572 werd' de stad be
legerd, ingenomen en geplunderd, in
1576 verwoestte een felle brand 450
huizen, de kerk zelvs werd in 1578 een
tooneel van veirtgaande heiligschennis
«n priesteriruoordrij werd den Katho
lieken ontnomen, den Hervormden toe
gewezen en door Ds. J. Danrius inge
wijd, de talrijke altaren werden opge
ruimd en de heilige beelden weggtmo-
men. Hert klokkenspel werd in 1661
door Frans Hemxmy vervaardigd
den toren geplaatst, het thans besitaan-
d!o orgel kwam en in 1795 ging men
over tot vandalisme en in 1801 sloeg
de bliksem in den toren. Niettemin
bleef het klokhuis bestaan en toen. in
liet eerste jaar dar Bataafsche vrijheid
opgehouden werd met hot luiden der
doods- eu kerkklokken en de poortklok
neg alleen dienst dted, ging het achter
uit en werd in 1804 afgebroken, waar
bij een zekere Petrus Engesmet het le
ven verloor dooi- een val van het ge
bouw. (Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS
By het laatst gehouden examen voor
den postdienst zyn o.a. geslaagd de
surnumerairs der posleryen en tele
vraphie H. Schippor en mej. J.H.IIofs,
beiden van het postkantoor alhier.
De tamboer Helleudoorn van het
bataljon iof' ntorie alhier in garnizoen
zal wegens dienstweigeren voor den
krygsraad tereciit staan en is in ver-
Land daarmede naar het huis van be
waring overgebracht.
Sedert onze laatste opgave zyn by
den penningmeester van de Nederl.
Zuid-Afrikaansche Vereeniging, af
deelisg Haarlem, de volgeDde giften
ingekomen alsmejuffrouw Enschedé
f 10, Christeiyke school v. d. heer
Loran f 47.25, werklieden v. d. heer
Frans Erdtsiek f 1.70, leerliugen 2e
Bnrgerscbool W. Kloeke f 1 75, op
eene vergadering in 't ca! van den
heer A. F. Olthoff KI. Houtweg No.
51 f 3, Middernacalzeudiog afd. Haar
lem f6 50, Christelijke school v. d.
WerkendeDStand f 1.10, van J. J. G.
f2, dames P. f5, Pietsjaardag f7.15,
N. N. f 1.80, opbrengst muziekdoos
de Yries, Heemstede f5.
Examen Vrye- en Orde-oefeningen
'er Gymnastiek te Haarlem.
24 Nov. '99.
6 candidates
Geslaagd de dames
S. L. van der Veen, Chr. F. Ver-
sleijen, E. van Voolen en G. W.
Grotjoham allen Amsterdam.
De examens voor de dames zyn
hiermede afgeloopen.
Maandag neemt het examen voor
da heeren een aanvang.
Volksdouchebad.
In de afgoloopen week zyn in het
doQcfaebadhuis geDomen 407 baden,
Tot buitengewoon opzichter by het
uitvoeren van werkzaamheden en le
veringen aau de sluisdeuren der
Noordzeesluizen te IJmuiden is door
den Minister van Waterstaat, Handel
en Ny verheid benoemd, de lieer J. v
Valkenburg te Rotterdam.
Bi NNENiLAIiSD.
Academische examens.
Leiden. Geslaagd voor het doctoraal
examen in do rechten de heer H. N.
Klnyver,
Groningen. Geslaagd voor hetlste
gedeelte van het artsexamen de lieer
S- van Houten, cand.-arts, geb. te
Groningen. Bevorderd tot arts de heer
J. Leydesdorff, cand. arts, geb. tc
Franeker.
BUtrecht. Cand. tb8ol. 2: de heer
L. van Mastrigt.
nu bood zich een der dochters van den
gewonde, de 27-jarige mej. D. S., aan
on vroeg den geneesheer, of het be-
coodigde vleeseh nietvan haar
kon worden afgenomenDr. S. ant
woordde: Jawel, meisje, heel graag;
want u is gezond en uw vader is er
te zwak voor. Maar sterker is nog
wat er daarna geschiedde. Maanden
lang liet de toestand der wond de
kunstbewerking niet toevyf maanden
lang hield de heldhaftige jonge vrouw
de pijnlyke operatie in't vooruitzicht.
Nu heeft het Donderdag jl. plaats
gehad. Uit den rechterarm van het
meisje zyn van den schouder tot de
pols overal stukkeu uitgesnedenen
zonder bewusteloos gemaakt te willen
worden beeft zy dit alles zonder een
zucht of ook maar een pynlyke uit
drukking doorstaan.
De hoofdwonde had de grootte vsd
30 cM. in omtrek en 10 cM. in door
snede.
De vader heeft er zich eerst tegen
verzet, maar toch is 't geschied, omdat
bet zyn eenige kans van behoud was
en zyn zwakte het niet toeliet, dat
het vleeseh uit zyn eigen arm werd
genomen.
Banka.
Uit een Vrydag by de Regeering
ingekomen nader bericht uit Banka
blykt dat de opziener van het mijn
wezen Busgen niet is vermoord, maar
slechts gewond en zulks niet levens
gevaarlijk.
Zelfopoffering van een meisje-
Op ln Pinksterdag viel de 66 jarige
heer S. in den Haag van de trap iu
zyn woning, en badende in zyn bloed,
met een verschrikkelijke hoofdwond,
werd by opgenomen. De terstond ont
boden geneesheeren hadden weinig
hoop op behoudmaar na acht dagen
scheen er eenige verbetering merkbaar,
waarna dr. S, verklaarde, zoo spoedig
mogelijk de woud te moeten diebtma
ken met vleeseh uit patiëots arm. De
lijder was daarvoor echter te zwak, en
Mishandeling van een agent.
In den nacht van Donderdag op
Vrydag, 16 op 17 November, werd te
Middelburg een agent van politie
ernstig mishandeld. D8 „Midd. Ct.u
vernam van den agent, dat bii in den
bewusten nacht, omstreeks kwart,
over twaalf in de Langedeift surveil
lerende, luidkeels hoorde zingen in
do St. Janstraat. Hij ging die straat
in en ontmoette daar een drietal op
geschoten jongens, die hij niet kende
en die zich zeer luidruchtig aanstel
den.
Hy vermaande hen in zeer bedaar
de termen hy staat by zyn kame
raden als een hoogst kalm persoon
bekend zich rustig te houden. Dit
gaf echter aanleiding tot een woor
denwisseling, waarbij de joDgens be
weerden niets oobehoor.yks te doen,
wat by hnn zou kunnen bewijzen.
De agent trachtte toen nog eens hen
te kalmeeren, waarop zy hem- toe
voegden „en als wy niet willen, wat
kunt gy doen gy zyt alleen en wij
zijn met ons drieën". Een der drie
jongens zeide toen „dat is nu nummer
twee, die het ons vanavond lastig
maaktwillen wy bem maar verzui
pen".
Zqodra dit gezegd was, werd de
agent dadelijk vastgegrepen. Hy trok
toen zyn wapenstok en dealde eenige
klappen daarmede uit. Een der jongens
kwam echter achter den agent en
sleurde hem tegen den grond, waarop
een der twee anderen hem een schop
tegen den buik toebracht, terwijl hem
tevens vau achteren met een hard
voorwerp €6U slag tegen het hoofd
werd gegeven, die een bloedende wond
veroorzaakte.
Terwijl de agent door een en ander
eenigszins verdoofd was, konden de
aanvallers hem zyn wapenstok ont
nemen en hem ,over het gansche
lichaam schoppen eu slagen toebrengen
G. vond toen gelegenheid zyn sig-
naaïflüit aan den mond tc brengen en
om hulp te blazen. Slechts enkele
stooten kou hij echter daarop doen,
want de aanvallers sloegen hem dade
lijk de fluit voor den mond weg en
hielden hem vervolgens den mond dicht
De agent wist zich evenwel los te
worstelen en een eiud weg leloopen.
Toen de aanranders hem weer na
zetten, keerde hy zich weldra om,
teneinde zich te verweereo, maar kreeg
daarop met zijn eigen stok een zoo
hevigen slag; voor op het hoofd, dat
die stok splinterde, en by hem zelve
een wond ontstond, die later moest
dichtgenaaid worden.
De agent viel daardoor weer, waarop
de drie personen tot elkaar zeiden
„laten wij hem, terwijl hij nog bewus
teloos is, opnemen en in de kaai smy
ten, vóór hy zijn revolver pakt."
Zjj begonnen dadelijk uitvoering te
geven aan dat plan, maar werden ver
hinderd om het te volvoeren, doordat
een andere politieagent en een vrouw,
die hulpgeroep en geflait gehoord had
den, kwamen aanloopen.
De jongens gingen toen dadelijk op
de vlucht; de aangevallen agenttrachtte
met zyn collega hen te vervolgen maar
hy kon dat niet doen, wijl hij door de
slagen en het vele bloedverlies ver
doofd eo versuft was.
Hy werd, toen bet nazetten van de
aanvallers vrachteloos bleek, door den
andoren agent en de vrouw opgeno
men en in een naburig café gebracht.,
waar hem de eerste hulp werd ver
leend.
Later is hij, ondersteund door an
deren, naar het politiebureau en ver
volgens naar zyn woning gegaan. Den
vo'genden dag werden zyae wondon
in het gasthuis verbonden.
Hij heeft sedert dien veel pyn ge
leden en is, ofschoon de wonden goed
aan 't genezen zyD, nog niet geheel
op zijn verhaal. Vuorul lieeft hy rog
last van hoofdpijn en zenuwachtigheid.
By de worsteling werd zya regen
mantel gescheurd, evenals zyn boven-
en onderbroek. De stok was, gelijk
boven is gezegd, hem op 't boofd ka
pot geslagen en eeri stuk ervan werd
Zaterdag in hot kanaal drijvende ge
vonden.
Een teekenende bijzonderheid is nog
dat dezelfde drie personen eenigen tijd
vóór zy den a^ent zoo toetakelden, een
andereu ageut ontmoetten, die hnn ook
het. zingen verbood. Toen reeds sche-
uen zy' plan te hebben tot een aanval,
want onder elkaar zeiden zij„wiileo
wy hem maar een zoen geven," een
uitdrukking die in de krintren der
jougens, die 't hier geldt, gelijk staat
met een klap.
Inbraak in een Postkantoor.
Thans is er te Amsterdam weder
door inbrekers een bezoek gebracht
aan hot hulppostkantoor aan de Prins
Hendrikkade.
's Morgens kwam, zooals by gewoon
was te doen, de beambte om het kan
toor, dat, gevestigd iu de Kweek
school voor de Zeevaart 's nachts on
bewoond is, te openen. Do buitendeur
vond hy nist op slot, maar nog niets
bijzonders denkende, ging hy binnen,
doch toen hy daar de glaz8a tochtdeur
open vond staan met een stoel er
tegen om haar open te houden, be
greep hy dat er iets niet in den haak
was. Het kantoor binnengaande, zag
hy de kleinste der beide brandkasten
midden in het vertrek staan. Iu de
deur bevond zich een groot, gat en
daardoor hadden degenen die er dat
ia gemaakt haddeo, waarscbynlyk het
slot weten los te maken, ten minste,
de deur stond open. Wat er aan con
tant geld, zilyer, in was, een goede
twee honderd gulden, hebben de be
zoekers meegenomen, een groot aan
tal postzegels die zich ook in de kas
bevonden, hebben ze latea liggen.
Aan de tweede brandkast hebben
eveneens zitten te peuteren, maar die
beeft hun pogingen weerstaan ze
hebben er niets uit kannen ontvreem
den, wat maar gelukkig is, daarjuist
".u die kast de grootste waardeu waren
geborgen, als aangeteekeude brieven,
pakketteu van waarde enz. De kast
was echter leelyk gehavend. In de
deur waren twee gaten geboord en
mot oen zwaar voorwerp, een breek
ijzer waarschijnlijk, was de ijzeren
baitenwand van de deur ingedrukt
en gescheurd. Het slot, een letterslot,
is echter aau de pogingen om het te
openen weerstand blijven bieden.
De inbrekers zyn blijkbaar, de aard
der beschadiging van de kasten toont
dit aan, van uitstek-ode instrumenten
voorzien geweest en het is bijna ou
betwistbaar, dat men hier te doen
heeft gehad met dezelfde mannen, die
ook de inbraak in liet hnlp -postkantoor
in de Van der Helstsiraat op hun
rekening hebben en ook nog eenige au-
dere in aen laatsteu tyd te Amsterdam
gepleegde inbrakeD, waa;by hel op
brandkasten gemunt was.
De inspecteur van de posterijen is
spoedig na de ontdekking op het kan
toor verschenen om de schade op te
nemen en de recherche toog aanstonds
op onderzoek uit. Het is te hopen dat
de brutale dieven gevat worden, want
uit alles blykt, dat men hier met
paar gevaarlijke, slimme mannen te
doen heeft. Dat de zware brandkast
eerst naar het midden van het kan
toor gesleept is geeft ook al eea bewijs
van hun slimheid: nu konden ze on
gestoord werken en hadden ze de kast
tegen den muur laten staan, dan zou
de dreuning hun misschien hebben
verradeD.
Ontsporing.
Donderdagavond is de trein van
Baarn naar Utrecht by den Dolder-
schen weg door verkeerden wissel
stand ontspoord. Twee goederenwagens
violen omver. Veel materieole schade
is aangericht, doch persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor. Het ver
keer is nogal vertraagd.
Een verschrikkelijk ongeluk.
Te Schafveld (L.) is Woensdag het
dochtertje van den landbouwer SimoDS
door het vliegwiel vau eeno dorsch-
machioe gegrepen en letterlijk ver-
morseld.
Letteren en Kunst.
De begrafenis van Catk.
Beersmans.
De begrafenis van het stoffelijk
overschot van mevr. Catb. Beersmans
te Brussel was zeer plochtig. De lijk
koets, met kransen beladen, werd
voorafgegaan door de leden van negen
Vlaamsche toonerivereenigingen met
omfloerste vaandels, en door drie open
rijtuigen vol kranson, waaronder
vooral werden opgemerkt die van de
Nederlandsche Opera te Antwerpen
en van het Antwerpsche gemeente
bestuur.
De slippen van bet lijkkleed wer
den gehouden door den heer Hendrickx
directeur^ van het Vlaamsche theater.
Emile Wanters en aDderen.
De lijkwagen werd gevolgd door 24
volgkoetsen, in den stoet waren 150
personen.
Op het kerkhof was een bizonder
groot aantal menschen byeen, die van
de bijzetting getuigen wilden zyn.
Aan bet graf werd het, eerst ge
sproken door den heer Hendrickx,
namens het Viaamsch theater. Hy
herinnerde aan den triomftocht, die
mevr. Beersmans door Nederland
maakte, toen zy haar 25-jarige tooneel-
loopbaan herdacht, en aan den indruk
dien zij door haar optreden te Lon
den maakte. Zij was de verpersoon
lijk ng van de Nederlandsche kunst,
zeide spr. En ook als kunstzuster eu
als meusch was zy onvergetelijk.
Namens het Nederlandsche tooneel
te Gent sprak de heer Va a Ey'nde,
namens de Rotterdamscbe directie Le
Gras en Haspels de heer Roelants,
en namens de leden van het gezelschap
van den Rotterdamschen Tivoli-
schouwborg de heeren Poolman en
FaasseD. Mevrouw Julia van Lier—
Cuypers bracht hulde aau de nage
dachtenis der ontslapen kunstzuster
namens de Brusselsche artisten en da
heer Larocbe namens de leden van
het Antwerpsche tooneel.
De heir Louis Beersmans zegde
namens de familie dank voor de zoo
ontroerend tallooze blijken van liefde
en deelneming.
Het lijk werd daarna in het prach
tige familiegraf op het kerkhof van
Evere bijgezet.
ft£CHTSZAKEN.
De papier-diefstal.
De drie werkvrouwen aan het de
partementvan Koloniën,die zich schul
dig maakten aan den bekendeu papier
diefstal in genoemd departement, zyn
door de rechtbank te 's-Gravenhage
ieder tot één maand gevangenisstraf
veroordeeld.
Gemengd Nieuws.
Negergevecht in Texas.
Fort Ringgold in Texas heeft een
garnizoen, dat uit een compagnie
negercavaierie Destaat. Een aantal
blanke inwoners zyn daar weinig mee
ingenomen en Dinsdag kwam het tot
een ernstige botsing. Een troep blan
ken trok naar de barakken en viel
de soldaten onverwacht aan. Deze
verdedigden zich wakker en ongeveer
drie duizend schoten vielen aau weers
kanten. De blanken moeten, volgens
een „Central News"-bericht, de ba
rakken nog belegeren en voortdarend
door meerdere burgers versterkt wor
den. Het aantal dooden en gewonden
is niet bekend.
Een ministerie van arbeid.
De Fransche Kamer heeft een mo
tie van den abbé Lemire aangenomen,
strekkende tot instelling van een mi
nisterie van arbeid.
