NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Macht en Recht.
17e JcsrgoiR|.
Dinsdag 28 November 1888.
8037
JLB02ST3ST12iIVLHi2<TTSS3H,I J"S
Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden „1.30
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65
Afeonderlyke nummers 0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30
„de omstreken en franco per po3t 0.37te
^JD^-JSK/X'IHDSrniU^nSr:
-5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cta Groote lette s naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en Advertentie worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Bu<ifeniand: Gompdgnte Générale de Publicité Efrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bis Faubourg Montmartre.
Mat iuitzondering v&n hst ArrondisseEenCBaarie-» js br'. uitsluitend redt tot Disatsing ran Adrerranïrtn *n Reclames barrenende Hlsnöel, Ngve'-haid en Geldwezaa, opgedragen aan b«t
Aigeni&cn Ad"?9rt»nt38-lïiir8au A. DE LA MAR Aid. t* Amsterdam.
BUITEN het Arrondissesoant Eearless is do prijs der AdrertentiSn van 15 regels f 0,75, elk» regnl tuaer f 0,1.6: Reclames oer regel f 0,80.
A?«utsn voor ditfeblau m den omtrek zyc: Bioemendaal. 8awf>-en sn Scheten:P. 7. d. RAADT, Bantpoori:; Heemstede, J- LEUVEN,bg d* tol, Bvaamciuri, C. ÏLARTENDORPZandvoerijG. 2 WEK ME
Vehen, \W. J. RUUTER; Beverwijk, J. HOgpgHiilegom, ARTE HOFMAN, lïoierLstraat. Genoemde Agenten eemnn Abonnementen on Advertentiën aan.
Particuliere Brieven uit
Transvaal.
Wanneer er onder onze Geabon-
neerden mochten wezen, die pas Brie
ven uit Transvaal ontvingen en daarin
berichten gevonden hebben, die van
algemeen belang kannen geacht wor
den te zya, dan houden wij ons voor
de mededeoling daarvan gaarne aan
bevolen.
DE REDACTIE.
?»aSïêïek S®es-a:ssht.,
Uit 'de njudesrei berichten,die thans
•ver
AG. SCHITTERENDE OVER
WINNING
ran Methutn bekend worden, blijkt dat
dë dlivisie-generajal met twaalfduizend1
man uitrukte om de Boeae® to verslaan,
die Kimborlcy omsingeld houden. Hij
vond een Boercn-afdeelmg van pl. m.
3000 man, do voorhoede van het Boe
renleger, bij Bebnontb en moest daar
mede den strijd aanbinden, Achtereen
volgens moest hij acht zijner bataljons
in do geveohtslinie brengen, 6500 a
7000 mam om. de Bbc-uen uit hunne stel
lingen te verdrijven. En natuurlijk gin
gen dö Boeren, vcor de overmajdhit niet
vluchtend, maar wijkend, een eind te--
rug, om op> andere kopjes een. nieuwe!
stelling in te nemen.
Want niet'omi Lord Methuen te ver
slaan, hebben zij een voorhoedé ge
plaatst biji Belmont maar om hem: op
te houdenom hem tot een gevecht te:
noodzaken; om hem te dwingen zijnj
troepen blbot, te stellen aan. hun vuur.
Toen zijl hem genoeg verliezen hadden,
toegebracht gingen zij een eind terugj
en Lord Methuen weet heel best,
dat dit- de taak van de Belmontsche
Boerenafdeeling was. Toch acht lüj zich.
Verantwoord, wanneer hij naar Londen
meldteen schitterende overwinningI
behaald te hebben... met een bijna zes-'
«fubbele overmacht!
Indien hij zijp tocht thans voortzet-,
aal hij spoedig ontwaren, dat zijn „oveir-j
winning" weinig te bet eekenen heeft j
Wn.n tl rl o "Rrwirwn. V. Pilvtian nlujuxvi" paii:
Want de Boeren hebben alweer eep
«teliing ingenomen bij Honeyneslikfoof,1
en zullen hem daar opnieuw noodzaken
aijn infanterie in gevechlfc te, brengen,
rijm projectiele® te verschieten en zijn'
officieren te zie® vallen. En wanneer
daai de strijdmacht van lord Methiuemri
door dit voortdurend afmattend optre-j
den. genoeg gedemoraliseerd is, vindt hij
bij de Mcdderrivier de hoofdmacht dei-
Boeren, friëch en onvermoeid, 5000 man''
sterk, met voldoenden voorraad ammu-
nitie en geschut, en opgesteld, zooals
de „Weatan. Gazette" zeer terecht op
merkt, ,,in een uitmuntend gelegen dis
trict., omringd door kopjes, en juist ge-
Bchikt voor de tac iek der Boeren. Het
1 dan zeer hard werk zijn, voor lotrdl
Methuen om hen daaruit ta verdlrij|ven."
Naar luid van inlichtingen uit goedei
bxén zouden, tel Belmontt dertig Boeren
gedood, zestig gekwetst en twintig ge
vangen, zijn. De Boeren hadden tijd om
bet meorepdcel van hun. graan mee te
nemen, terwijl het commando dat dei
laatste stelling verdedigde de Engel-
sahen bezig hield. Zoodlrai de- aftocht
begon verdweon dit commando in galop:
en ontruimde zijn laatste stelling die
d'ö Engelsche colonne onbezet vond.
Evenals te Glencoe namen de Boeren,
weer stellingen in meer achteruit en
stonden zij klaar om een omsingeling
uit te voeren als Lord Methuen de voor
deden die hij behaald) had, geitracht
had te vermeerderen
De groote Londensche bladen ont
vangen particuliere dépêches van hum
oorlbgscoQT&spondenten over het ge
vecht bij Belmont. De correspondent
der ..Daily News" te Oranjerivier seinii
dat Methuen's strijdmacht zevenduizend)
man telde. De strijd- woedde om den
Kafferskop, tien mijlen- betooeten Bel
mont. Him hielden die Boeren een ster
ke natuurlijke stelling bezet, over' een)
heuvel enreeka die tien -mijlen uiteen-
ligt, terraegewijze. Het eigenlijke ge
vecht begon om zeven uur, toen de
Northumberland Fusiliers en de Grena
diers den aanval openden, daarom leden
zij het grootste verlies. De tegenstand
der Boeren, was kloek en volliardend.
hun geschut werd' gted' bediend, terwijl
hun p-eweervuur moorddadig was. Toch
rukten de Engelschen voort, na. het ge-
schutduel die Boeren gestadig verdrij
vend van de achtereenvolgens cp de
heuvels ingenomen, stellingen. De te
genstand dier Boeren was het harcLuek-
kigst op het hoogstgelegen terras dat.
manmoedig verdedigd! werd - tegen dei
chargeeren.de Engelschen.
Toon namen do Boeren echter den
terugtocht aan, met achterlating van
verscheiden kanonnen, en Iran trein.
De strijdmacht der Boeren wordt op
4000 of 5000 geraamd, zij moeten te
ruggegaan zijn tot Spytfontein.
De correspondent der „Daily News"
en andere correspondenten melden dat.
de Engelschen niet in staat varen, do
terugtrekkende Boeren te vervolgen we
gens gebrek aan ruiterij. De correspon
dent van d© „Times" zegt. dat de En
gelschen na den strijd het Boercnkamp
verbrandden en de Boerenmunitie ver
nielden, waarom, laat de correspondent!
onvermeld; hiji zegt dat het regiment
Kings own Yorkshire omdlcr bevel van
majoor Molt on in. een hinderlaag der
Boeren violen, waaruit het ternauwer
nood ontsnapte. De coarespondent Vain
de „Times" raamt het verlies der Boe
ren even groot, als dat der Engelschen.
De Boeren gebruikten durn-duim-kogels.
De krijgsgevangenen verklaarden te gc-
lcoven dat alle Europeesche legers te
samen niet in staat zouden zijn. hun
stellingen te vermeesteren.
Na afloop van. d«n strijd prees Me
thuen de üfoepen wegens hun dapper
heid., betoond onder moeielijke omstan
digheden. op lastig terrein, tegenover
de allerbekwaamste taktiek der Boeren.
Ook de correspondent van de „Times"
beticht de Boeren, van verraad, bij het
doodschiten van- luitenant Wiltoughiby,
nadat da witte vlag gehescben was, en.
een gewénde Boer zon luitenant Blu®-
disll doodlgesohate® hebben terwijl dezei
hem verpleegda
De correspondent van de „Daily
Chronicle"' te Belmont meldt da.t Lord
Methuen aan don. Boerencoanmandanti vatte Zaterdag een bericht uit Queens-
heeft geschrevenIlc moet u verzoekeni town van den 24aten, volgens hetwelk
om. uw gekwetsten to waarschuwen, dat. 400 opstandelingen in de kolonie, waar-
ziij niet. op. onze officieren schieten; ilc onder Munck, die gouverneur van Bark-
moet u waarschuwen geen dum-dxim- ly East, zich bij die Boeren aldaar heb-
kogels te gebruiken of de witte vlag ver- ben aangesloten. Er is bericht entvan-
raderlijk op te stoken. - gen dat de Boeren van. Bapklv East
Deze brief is geschreven, omdat luit. naar Dordrecht optrekken.
Blundell dood werd geschoten door een Van den gemoedstoestand1, die door
gewonden Boer dien hij wou helpen. Dt do houding der Kaapsche Boeren ver-
Boeren vertoénden de witte vlag inoorzaalct wlordt. sproken anders de En-
hun tweede stelling maar vuurden op gelsche bladen liever maar niet. Zelfs
de Engelschen, toen de laatst en zich de .Daily Chronicle" stopt- onder het
daarna blootgaven. Alle Engelsche cor-hoofdje„Berichten van generaal Ga-
rcspiondenten bevestigen dat dit twee- taicra Een verkenning van generaal
maal is voorgekomen. French," deze mededeeling weg
Zooals mm ziet, duiken dus weer de „De opstand der Hollanders in Bro-
bgiichten. op, dialt de Boeren verschil- kennaal-district. neemt toe.
lende dingen gediaau hebben, die „De politie te Molteno meldt, claifc
MET HET BESCHAAFD OORLOGS- gewapende Hollanders Cradock (in de
GEBRUIK IN STRIJD ZIJN. Kaapkolonie ten. zuiden vam Middel-
Er is echter geen, reden om aan. deze burg. aan den spoorweg naar Port Al-
sprookjes meer waardei te hechten danu fred, dus in den rug der Engelsche troe-
aan de vorige. Negeer en wij: ze daar- pen bij Queenstown) verlaten hebben.
om. zonder moer.
UIT NATAL.
Te Lady smith schijnt het uiet rich-
tig te zijn. Reeds werd den 23sten uit
I Pretoria, gemeld, dh.t daar bericht was
'ontvangen van de Boeren ten zuiden
van. Ladysmith, dat Joubert verschei
den granaten heeft geworpen in het En
gelsche kamp bij Estcourt zonder ant-
woord te krijgen. Hc*t heet dat de ïn-
weners Estcourt verlaten,
j En den 24 sten werd uit het hoofdhv
ger weder een, telegram ontvangen, diaitl
Ialdus luidt: Het garnizoen te Lady-
j smith is merkwaardig stil. Het geschut
vuur van heden werd nauwelijks meer
beantwoord! De ballon stijgt niet lan
ger op. Het dbrdtei groote kanon, dat
de Boeren Suzereïniteit hebben, ge
doopt, woaxlft vandaag in positie ge-
brajeht. Duitsche officieren zijn gisteren-
avond aangekbmen. De bevelhebbers der
Boeren denken, da-t zij in het einde van
deze week Ladysmith ten val zullen
kunnen brengen. Er woedde gisteren
avond een zwaar onweer. Vier Boeren,
die de wacht hielden bij een kanon, wer
den ernstig getroffen door den bliksem.
IN DE KAAPKOLONIE
rukken de Boeren steeds vooruit, on
danks de „toeneming van Gatarare's
moicht" te Queenstown, en de gewapen
de verkenningen van generaal French.
Reeds zegt een bericht, cla,t de Vrijsta-
hqrs in cle nabijheid! van Sterkstroom
zijn en diaar iedler oogenblik kunnen
verwaichlt wordien.
Bovendien veroorzaakt, naar de
„Westm. Gazette" opmerkt, „de hou
ding der Boeren in de Kaapkolonie
vctertdusende ongerustheid". Het- is, J dodigende oorlog, waaraan wij in afzien-
ondanks de verhalen in de Engelschebaren tijd nog niet hoeven te denken,
pel's over de loyauteit van de Holland-grootere voordeelen biedt dan een aan-
sche kolonisten, zeker, dat een gi'oot. vallende oorlog. Op de hoogvlakten van
aantal Boeren, zich bij de Vrijs tatters Transvaal en den Oranje-Vrijstaat zijn
hebben aangesloten. De ..Westm. Ga- wij thuis. Dan zal een guerilla worden,
zette" meent zelfs, dat niet alleen de gevoerd, die de Engelschen slechts wei-
verliezen der Boeren gedurende den ï.ige maanden kunnen uithouden. De
veldtocht daac'dobr zijn aangevuld, doch Boeren hebben nu reeds 50.000 majn,
dat. zij sterker zijn thans, dan voor een in het. veld, zobdbt. zij volstrekt- niet met)
maand. Hierdoor alleen -is het te vei'- dien opstand van de Kaap en de Natel-
klaren, dial zij. in Natal dirie plaatsen! sche Boeren behoeven te rekenen. Als
kunnen insluiten en, toch nog een vol- do Engelschen echter inboorlingen ini
doende maloht overhouden om generaal den strijd gebruiken, i3 de opstond vtain
Clory het hoofd te bieden. het geheele Afrikaanderdbm zeker.
De t.weedé editie van de „Times" be-
om zich aan te sluiten bij de opstande
lingen in Brokennail. Zij hebben ge
wapende inlanders bij zich."
Andere Engelsche bladen maken met)
enkele woorden melding van de „on
rustbarende berichten over de houding
der Bollandsche kolonisten in de kolo
nie". En in. één blad vindon, wij zelfs
vermeld, dat te Kaapstad Donderdag
morgen van een. buis een Transvaalsche
vlag vroolijk wapperde tot groote erger
nis van generaal Sir Frederick Fores-
tier Walker, die last moest geven, om
„de vijandelijke banier" te dloen neder-
halen dboa* zijn „rooineks".
ALGEMEENE BERICHTEN.
Een Londensche firma in de City ont
ving het bericht, dat Mafekiug gecapi
tuleerd) heeft. Onmogelijk de bevesti
ging ervan xe verkrijgen.
Volgens een dépêche aan de .Temps"
uit Londen, zijn de Boeren gekant te
gen schorsing van do vijandelijkheden,
want déze zou ten gevolge hebben dat
men Engeland den verloren tijd weej-
liet inhalen.
Daar de Afrikaamder van Rensburg
aan de Kaap in hechtenis is en men
direigt hem als opstandeling terecht te
laten stellen, heeft de commandant van
do Oranje-Vrijsbatca's te Colesberg zes
Engelschen latten; vatten en te Kaap
stad laten weten dat hij die zou terecht
stellen als Rensburg tea" dood werd ge
bracht.
Naar uit Berlijn gemeld' wordt, be
spreekt Jdubcrt (waarin? Red.) de)
toett'ustingen van. Transvaal sedert dèni
inval van Jameson en dé sterkte van
de Eng. troepen, on zegt dat de vea>
S t a d 8 ni e aj \st s.
E0'8te eii tweede pagina.
HiAELKM. 27 Nov 1899
Juffrouw G. Bruining indeBerck-
lieydestrsat werd Zondagmorgen twee
malen, om 8'/a eu om 11 uur, door de
agenten-rechercheurs i Misset en r.
Zomeren bekeurd wegens deu verkoop
van sterken drank in bet klein zonder
vergunning.
Zondagavond om lO'/j nur redde
de agent 4e klasse Visser uit het
Öpaarne den werkman Jan Meegder,
oud 28 jaar, die er m dronkenschap
te water was geraakt, on daarby een
hoofdwonde bad bekomen.
B\j werd door de politie per bran
card naar zyn woning gebracht.
Populair Concert.
Zondagavond is in de groote zaal
der Sociëteit „Vereeniging0 weder
braaf gelacheG. De Hollar.dsche Ko-
j miek- en Coupletzanger Henri Strous
was dan ook onverbeterlijk in zijne
comische scènes met couplelten.Vooral
met z|jn voordracht „Een avond bij
de Gebeel-Ontbouders-Vereeniging of
da blauwe knoop" oogstte by veel
succes in. Ook de Holiandscbe Sou
brette Mej. Lacerna had niet over
gebrek aan bijvalsbetuigingen te kla
gen. Haar liederen vielen ten zöerste
in den smaak der aanwezigen. Dit
mag ook worden gezegd van de ge
zellige muziek, die het Haarlemsch
muziekkorps ten gehoorèifracht; zoo-
dat de opgekomenen bepaald volop
genoten hebben.
Kinderfeest.
De kinderen van de leden der socië
teit Vereeniging hebben Zaterdag
avond weer een genoeglijk feest ge
vierd. Onder leiding van de heeren
Martin Zonen hebben de ouderen
de graciense dansen van den nieuwe-
ren ty'd keurig uitgevoerd de kleintjes
deden by 't begin en bij 't einde van
den avond mee aan een promenade en
amuseerden zich kostelijk met een
intermezzo „Tusschen Keulen en Pa
rijs", waarbij de altijd vindingrijke
leiders met expressieve maskers voor
de „manieren" aangaven De slotpro-
menade met mirlitons getooid met
groen, rood, wit of blauw, samen vor
mende de Transvaalsche kleuren, had
een groot succes en de feestvierende
jeugd riep ten slotte een driewerf
biep hiep hoera als dank aan het
Societeitsbestunr.
Jammer, dat de aanvangspromenade
niet kon geschieden met muziek voor
op, omdat de muzikanten van den
heer Kriensgeen daarvoor ge
schikte instrumenten hadden 1
Door de Zijlstraat gaande werd onze
aandacht- getrokken door het „Trans
vaalsche Wapen", dat daar iu de
étalage van de Patisserie Moderne
van den heer W. Worst tusschen
groen prijkt. Keorig van marsepein
vervaardigd, is het wapen in de ver-
eischte klenren gebracht en uitstekend
weergegeven. Boven het wapen zweeft
de engel van den vrede. Moge dit
spoedig bewaarheid worden!
Het fraaie stuk werk zal in dezen
tijd, nu alles wat slechts Transvaal
betreft, een ieder belang inboezemt,
niet nalaten vele toeschouwers te
trekken.
StaftESLüSD
HAAGSCHE BRIEVEN.
Indien gij, die mijn goede woonstad
in den afgeloopen zomer, toen de con
ferentie er vergaderd was, naet den
wydscheu naam van „capitaie du
monde" bebt betiteld, indien gij tot
de ontdekking wilt komen, dat den
Haag op dit of dat gebied nog een
kwart eeuw ten achter is, dan moet
ge, per spoor arriveerend, aan een der
stations een stationeerend rijtuig nemen.
Ge stapt dan in een armzalig vehi
kel, waar wat stroo den vloer dekt
en de kussens het bewijs leveren dat
ze eens een kleur hebben gehad. Het
magere paard, 6en op reform gesteld
beest van de cavalerie, gaat er op
zyn-elf-en-dertigst van door, hetgeen
niet belet dat ge danig door
elkaar wordt geschud in het
rytnig, waaraan de vesron zijn ver
geten. In het rjjtuig vindt ge een bil
jet hangen het moet er tenminste
zijn, doch veelal is het weggestopt
waarop te lezen staat, dat ge, over
eenkomstig het door B. en W. vast
gesteld tarief voor een rit van 15 mi
nuten 60 ct. zult hebben te betalen.
Nu rijdt ge 5 minuten, bereikt, uw doel
en vraagt den koetsier wat hjj hebben
moet. Tien tegen éan, dat by u een
gulden vraagt. Protesteer niet, maar
betaal. Want indien ge protesteert zal
de koetsier u doen booren, dat by een
„Haagsche jongen" is en zjjt ge in twee
seconden overweldigd door een hagel
bui vau plat-Haagsche scheldterraen,
nog afgezien van de omstandigheid
dat nieuwsgierig publiek een kringetje
om u vormt en de koetsier aanstalten
zou maken om u hardhandig in het
ongelijk te stellen.
Dan hebt ge kennis gemaakt met
den Haagschen „snorder." En mocht
ge lust gevoelen die kennismaking te
hernieuwen, elke zitting der rechtbank
geeft u gelegenheid om minstens éea
van het Dobele gilde te zien terecht
staan voor een of ander misdrijf dat
bjjv. met verzet tegen de politie be
gint, gradueel verergert en ten slotte
mot doodslag eindigt.
Ieder begrijpt dus dat wg met en
thousiasme begroeten het voorstel aan
den Gemeenteraad gedaan door een
nieuw op te richten maatschappij om,
tegen vergoeding van een zeer aanne
melijke retributie, op verschillende
punten der stad 30 rijtuigen te stfttio-
neeren, waarin het vervoer of liever
de kosten daarvan wordt geregeld
door de takameters, bekend aan een
ieder die te Berlijn of in een andere
groote Duifscbe stad is geweest. Het
is niet twijfelachtig dat het verzoek
zal worden toegestaan, want de ge
meenteraad zal zoo goel als de bur
gerij begrijpen, dat deze en dergelijke
ding8n, noem het kleinigheden, niet
onverschillig zgn voor een stad die
FEXJLTLETOTV.
EEN VERHAAL
uit den
Traosvaalschen Vrijheidsoorlog
van 1880—1881.
Door D'ARBEZ.
geeft- Een .kwartier daarna gaan ocilti
de oudera naar beci, en is het huis vam
Modderfontein, stil en donker, totdat»
de zon do wolkjes begint rood te kleu
ren. waait reeds dan is de familie we-
der op de been.
j Zoo leefde®, de Transvaal sche Boeven
in 1880, en zoo leeft het grootste go
deal te va® hen nog. En. waarde lezer,
j laat ons hope®, dat. zij en al onze ware)
I Afrikaners nog lang dat goede eenvou-
5 leven zullen leiden. Hólaaser zijn
genoeg verkeerde invloeiden aan het
D'q zdogön. beschaving onzer eeuw, is werk, om ons somtijds t-e doen vreezen,
Bulk eestte vallschei. da-t de menaoharr diat veel van dat. goede e® eenvoudige
bang zijp, am, u te laten zien dat- zij langzamerhand verloren, e® in, onbruik
bidden of don Bijbel lezen, of zelfs u1 raakt,
ie Laten denken, dat zij neg aan een i
God gelbove®.
Na afloop van het gebed', heei-schitj
er ecax oogenblik stilte, gedurende wel-'
ke Annie den Bijbel en den bril wéder j
weglegt. Daarop geeft oom! eenigo or
ders aan de twee jongens, die dan ..goe-1
HOOFDSTUK III
EEN TERUGBLIK IN DE GE
SCHIEDENIS.
Waarde lezer, alvorens ik
Francois Burgers, -vroeger Predikant der
N. G. Gemeente te Hanover in de Kaap
kolonie, tot President ran de Trans
vaalsche Republiek werd verkozen, na-
dat President Brand van den Oranje-
Vrijstaat vofcr die betrekking bedankt
had. Fran£ois Burgers was in vele op-
zichten een man van groote bekwaam- 1
hedeta. doch de eenige oordeelvelling die
de geschiedenis over hem kan geven*,
is. dat als President van de Tracisvaal-
sche Republiek hij eenel totale misluk
king1 is geveest. Gedeeltelijk is diit. te)
wijten aam de® loop der omstandighe
den. ctoch vcor verrei weg heb grootste)
deel was het de schuld) rap Burgers zei-
vet De reden of tem minste de voor
naamste ïeden va® het verongelukken
van Burgers was het feit dat hij hét)
karakter va® hot Transvaakehe volk in
geen en deole vorstand. Te veel ma® vam
vooruitgangte veel bezield dcor een
streven naar hooge idealen, wilde hij
de Transvalere voorwaarts drijven., in
den nacht" wensch .%n en naar hun bui- ben om, met dit verhaal voort te gaan. j plaats ran, met inachtneming van het
tenkaimer gaan. Oom en tante praten, moet ik u een Stukje geschiedenis van1
nog een beetje, en daarbij rookt oom de Transvaalsche Republiek vertellen.
6011 FiP- A'3 Annie allies in do kom-Gaarne zou ik die geschiedenis van af
buis in orde heeft gebracht, neemt rij het begin aan u willen verbale®, doch,
baar blaker, en wenscht ook goeden] daar is noch tijd noch plek voqr, hoe}
nacht, waarbij zij vader en moeder op1 interessant die historie ook is. Derhalve)
eébt aud-HolIandgahe wijze een zoen-'aal ik beginnen, met het jaar 1872, toeu
conservatieve karakter van het volk. ze
Langzaam maar zeker te leiden. Zelf
zich te laten leiden door den raad van
verstandige en besadigde mannen als
Kruger, Joubesrt en Bodenstein, dat liet
hij met toe; te veel volgde hij rijn
eigen hoofd. Geen wonder dan ook, dat
Baugere, die reeds bij de aanvaarding I
van rijn Presidentschap eene hevige op-1
positie had. hoe Langer hoe meer den
steun rap het volk verloor, vooral in
den ongelukkige® Sccoecoeni-oorlog. die
voornamelijk mislukte doordat de Pre
sident zelf 'n krijg wilde leiden, in,
plaats van dit aan de meer ervaren1
kommn.ncfcraten over te laten En toen
do slag kwam, toen er on ©enigheid bin
nen in den Staat was, en gevaar buiten
dreigde, toen had! Bui-gors niet don
marcelen moed of de geestkracht om)
rijna positie rich waardig te maken,doch.
zocht hij slech's zich zelve® te redden,
e® liet het roei' va® dien Staalt aan zijne
handen ontglippen. Gee® Afrikaner
heof*. ooit dia kansen gehad, die Fran-'
^ois Burgers h-eeft gehold)geen Afri
kaner heeft ooit zulke misslagen be-1
gaan als hij. Het is misschien een hard1
oordeel dat de geschiedenis over het
eenzame graf van die® talentvollen uit
spreekt. doch met dit al is het da waar
heid. en eene zeer treurige waarheid
daarbij.
Omtrent hot einde van 1876 cf het
begin van 1877 was de toestand van de
Transvaal zeer hachelijk. Alles was in
do war geloopen. De Secoecoem-oorlog
was niet tot dusver gelukkig geweest;
da niocêe rinaptieela plannen van Bur
gers liiadlden 'schipbreuk geledon. e®
hij zelf had) heti vertrouwen van rijn
volk verteren; slechts een klein klom
pje aanhangers schaarde zich nog om
horn. Oncior de Boerenbevolking
bestond er niet zoozeer verdeeld
heid! ajs wel radeloosheid; men1
zag dat met Burgers aan het hoofd van
zake® de boel nooit terecht zou komen,
en men zocht naar een anderen om
zijne pLiats in te nemen. Paul Kruger.
do Vice-President was de meest gewilde;
camdidaat, doch ook andere candidate®
trade® op, ep ate men. spreken, wil van
verdeeldheid onder hett Transvaalsche
volk in Januari 1877, da® was het
ilöchts die verdeeldheid die steeds de
onafscheidbare metgezel ia van alle be
langrijke verkiezingen.
Doch er was een vreemd element in
den Staat, die verbetering en heil niet
zocht binnen de® Staat» maar er bui-
te®. Dit ware® de goudgravers op de
Pelgrimskust-goudvelden, ondersteund
door de vele Engelsche winkeliers en
handelaars die zich in de Republiek be
vonden. Bij he® sloten zich aan eenige
honderden van fortuinzoekers, die alles
bij ee®e verandering te winnen hadden,
en niets te verliezen. Deze partij zochj
redding bij Engeland, en rij klopoe aan
geen doovemans deur. Het bestaan d«r
Hollandfeche Republieken in Zuid>-A&v
k;S is steeds een doorn in het oog vap
Engeland geweest. Misschien is rij
dit nog? De gelegenheid' die riek
thans aanbood om in troebel water tei
visschen, -was te goed om t© Laten voor
bijgaan, er werd dan ook ruimschoots
rap gebruik gemaakt. Doch de tijd ont
breekt ons hier om van 't oompiot dat?
fijn aangelegd was, eene beschrijving
te geve®. Wij kunne® slechts aanstip
pen dat Engeland va® opinie was, dhfll
dé Transvaal „inherent zwak" was, ep
dat de toastend aldaar) gevaarlijk kop
worde® voor Zuid-Afrika in heit a,lge-
mcen. En terwijl men in de Republiek
bezig was met voorbereidselen voor eene
nieuwe Presidentsverkiezing, had mep
in Engeland een behoorlijk schema op
getrokken voor de apnexatie va® de)
Transvaal, hetwelk natuurlijk geheim
werd gehouden.
Eerst kwam er eene lange depêche
van den Hoogen Commissaris, vol vap
klachten en aantijgingen. Deae werd
beantwoord door eene nog langere, maar
inderdaad bekwame verdediging door
Burgers,
(Wordt verroftgd.)
